Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
SAYFA CUMHURİYET 20 EKİM 1993 ÇARŞAMBA
8 DIŞ HABERLER
ABD: Suikast
•TORONTO (AA) - New
York'taki Dünya Ticaret
Merkezi'ne karşı geçen yıl
dûzenlenen ve 6 kişinin
ölümüyle sonuçlanan
bombalı saldın ile bağlanülı
olduğu sanılan bir İranh'nın
Kanada'run Toronto
kentinde gözaltında
bulunduğu ortaya çıkü.
Toronto'da Sun gazetesinde
yer alan habere göre
Kanada'dan ilıica talep eden
29 yaşındakı Mansur Ahani
adh İranh 4 aydan bu yana
cezaevinde bulunuyor.
Adının açıklanmasıru
istemeyen göçmen
bürosundan bır yetkili,
Ahani'nin teröreylemlerine
kanştığı ve bnnlan
sûrdüreceği yolundayeterli
nedenler bulunduğu için
"ulusal güvenliği tehdıt
ettiği"' gerekçesiyle hapiste
tutulduğunu bildirdi.
Yunan pofisfnin
kaçaktakflN
• SELANtK (AA) - Iki Tûrk
vatandaşı yasadışı yollardan
Yunanistan'a kaçak
soktuklan gerekçesiyle
tutuklandı. Güvenihr
kaynaklanndan edinilen
bilgilere göre Interpol'ün bir
isühbaraönı değerlendiren
Yunan polisi İsvıçre plakab
birriple(ZH305653)Kipi
(Ipsala) hudut kapısmdan
giriş yapan Çınar,
Gündoğdu'yu yakın takibe
aldı. Gündoğdu, Yunan
topraklanna gırdikten sonra
Lavrion mültecı kampında
yaşadığı öğrenilen Ala?.ttin
Kasap ile temasa geçti.
Daimi ikameti Zürih'te
olduğu belirlenen Gündoğdu
ve Kasap, Meriç'i geçen 6
Türk kaçağı ciple Atina'ya
naklederken suçüstü
yakalandılar
Columbta
fırfatridı
•CAPECANAVERAL
(AA)-Amerikan Uzay
Mekiği Columbia önceki gûn
uzaya gönderildi. Amerikan
Havacıhk ve Uzay Dairesi
(NASA) tarafından yapdan
açıklamaya göre perşembe
gûnü fırlatıhşı kötü hava
koşullan, cuma günü de
teknik nedenlerle ertelenen
Columbia, Cap Canaveral
"Uzay Üssü'nden önceki gûn
fırlatıldı. Uzay aracında 7
astronot bulunuyor. Bilimsel
araştırmalar ıçin fırlaülan
mekiğin yolculuğu 14 gûn
sürecek.
Radikallere
operasyon
• KAHİRE (AA) - Mıar'm
çeşitli kentlerinde
dûzenlenen geniş çaplı
operasyonlarda aralannda
çeşitli terör olaylanyla ilgili
olarak aranan 62 aşın
dincinin de bulunduğu 133
kişinin yakalandığı bildirildi.
Mısır İçişleri Bakanlığı
kaynaklanndan edinilen
bilgilere göre başkent Kahire
ile Giza Fayyum, Şarkiye,
Manufiye, Dimyat, Minya ve
Asyut kentlerinde yapılan
operasyonlarda, terör
olaylanna kanştıklan
gerekçesiylearanan 61 aşin
dinci elegeçırildi. Kaynaklar,
Dayrutve Asyut
kentlerindeki
operasyonlarda, terör
örgûtleriyle ilişkileri
bulunduğu sanılan 70 kişinin
de gözaltına alındığıru
kaydetüler.
Perez'den
Suriye'ye tepki
• KUDÜS(AA)-İsraü
Dışışlen Bakaru Şimon
Peres, Suriyenin ülkesine
içeriği olmayan bir banş
önerdiğını bildirdi. Peres,
"Şam, bize büyûkelçiJik
açmadan. sınırlan açmadan
ve ticari ilişki kurmadan
banş öneriyor. Tutumlan
manüksız. Suriyeliler bize
'Golan'dan çekıhn, banştan
sonra konuşuruz' diyorlar.
Banşın şeklini sorunca da
görûyoruz ki bu, içeriği
olmayan boş bir banş.
Güvenlikle ilgili
düzenlemeleri
görûştüğûmüz zaman da tam
birsisperdesiile
karşılaşıyoruz" dedi.
Bulgar opdusu
Ruslara emanet
•SOFYA(AA)-
Bulgaristan ordusunda
yedek parça yetersizliği ve
bakrmsızlıktan kullanılamaz
halde olan silahlann onanmı
ve modemizasyonu için yine
Rusya devreye gırdi.
Bulgaristan Savunma Bakan
Yardıması HristoTomov,
Rusya'nın Bulgaristan'a
olan 350 milyon dolarlık
borcunun, silah ve yedek
parça olarak ödenmesi
konusunda iki ülke arasında
ön anlaşmaya vanldığını
söyledi.
Şevardnadze'nin yardım talebi, BDT ülkeleri tarafından inceleniyor
Gürcistan'a,BDT
müdahalesigündemde
Görcü asker, Tiflis'teki askeri havaalanmda önceki gfin kendisini devrik Devlet Başkanı Gamsa-
hurdia yanlılan ile savaşmaya görürecek uçağı beklerken düşüncetiydi. (Fotoğraf: REUTER)
Dış Haberler Servisi - Gürcistan Devlet
Başkanı Eduard Şevardnadze'nin, devrik li-
der Zviad Gamsahurdia yanlısı birliklenn
ilerlemesıni durdurmak için Rusya'dan as-
keri müdahalede bulunması talebi üzenne,
Bağımsız Devletler Topluluğu'nun (BDT)
ortak bir girişımde bulunabileceğı bildinl-
di. Moskova, Gürcistan'a tek yanlı bir mü-
dahalede bulunmayacağını belirtti. Şe-
vardnadze önceki gün Rusya'nın yanı sıra
\zerbaycan ve Ermenistan'dan da yardım
ıstedi.
Şevardnadze önceki akşam televizyonda
>aptığı konuşmada, başkent Tiflis'e doğru
ilerleyen Gamsahurdıa yanlısı birlikler ta-
rafından kesilen önemli kara ve demiryol-
lannın güvenliğinin sağlanması için Rusya,
Ermenistan ve Azerbaycan'dan askeri
yardım istedı. Devlet Başkanı Şevardnad-
ze. "Hükömetimizin, söz konusu ana yolla-
nn güventiğinin sağlanması için bu ülkeJer-
den doğrudan yardım istemesinden başka se-
çeneği yoktur" dedi.
Rusya, Azerbaycan ve Ermenistan"dan,
ticari açıdan da önemli olan bu yollann gü-
venliği ile doğrudan ılgılenmelennı ısteyen
Şevardnadze, "Açıkçası kendi kuvvetfcri-
mizle bu dunımla başa çıkmamtzın olanağı
yok" diye konuştu.
Şevarnadze, New York'ta bulunan Gür- ğini söyledi.
cistan Dışişleri Bakam'nın konuyla ilgili ta-
leplerini bu üç ülkeye iletmesi için BM Ge-
nel Sekreteri Butros Gali ile görüşeceğini de
belinti.
Gürcistan Devlet Başkanı Şevardnadze,
Gamsahurdia yanlılannın büyük stratejik
öneme sahip Samtradia kentini pazar günü
ele geçirerek, Karadenız kıyılanndaki
önemli liman kenti Poti'den başkent Tiflis,
Bakü ve Envan'a giden ana karayolunu
dcnetım altına alması üzenne önceki gün
bir kez daha Rusya'dan yardım talebinde
bulunmuştu.
Geçen ay ülkesine dönen devrik mılliyet-
çi Devlet Başkanı Zviad Gamsahurdia, ik-
tidan yeniden ele geçirmek için harekete
geçmişti. Gürcistan'ın batısındaki lOyerle-
şim birimi ile stratejik ve ticari bakımdan
önem taşıyan Karadeniz kıyılan ile baş-
kent Tiflis arasındaki demiryollan da,
Gamsahurdia'ya bağb birliklenn denetimi
altında bulunuyor.
Kozirev'in açıklaması
Rusya Dışişleri Bakanı Andrei Kozirev.
Şevardnadze'nin talebini Rusya'nın lek
başına karşılamayacağını. ancak BDT
kapsamında bir girişimde bulunulabilece-
Rusya ve diğer BDT ülkelerinin Poti-
Tiflis karayolunun nasıl korunabileceği
konusunu incelediklerini belirten Kozirev,
ortak birginşimin düşünüldüğünü söyledi.
"Bu yol Bakü ve Erivan için olduğu gibi, Tif-
lis ve Gürcistan'daki Rus askeri üsleri için de
yaşam hattıdır" dıyen Kozırev, "sert ön-
İemler aimabtleceğini" belirtti
Ordu dağıldı
öte yandan Gürcistan Devlet Başkanı
Şevardnadze, ordunun da fiilen dağıldığını
açıkladı. Gürcü lider, dış yardım almadan
Abhazya'nın geri ahnamayacağını söyledi.
Gürcistan radyosu önceki gün, Şevard-
nadze'nin ülkenin aydmlanyla yaptığı bir
toplantıda Gürcistan'ın Bağımsız Devlet-
ler Topluluğu'na (BDT) dönmekten başka
çaresi kalmadığını belirttiğini duyurdu.
Şevardnadze, ordunun Gamsahurdia
yanlılanna karşı ve aynhkçı Abhazya böl-
gesinde çeşitli yenilgilere maruz kaldığını
belırterek "Ordumuz fiili olarak dağdînış
durumda" dıye konuştu.
Eduard Şevardnadze, Gürcistan Savun-
ma BakanhğVnın orduyu yeniden düzenle-
meye yönelik acil önlemler aldığmı da kay-
detti.
Azerbaycan, Rusya'nın isteği doğrultusımda petrol boru hattının Novorosisk'ten çıkmasını kabul etti
Bakü, Moskova'nın baskısınaboyun eğdi
LALE SARltBRAHtMOĞLU
ANKARA - Azerbaycan yöneti-
minin Ermenistan ile sorunlanna
çözüm bulunması karşılığmda,
Rusya'nın isteği doğrultusunda,
Novorosisk limanının boru hattının
çıkış noktası olmasına karar verdiği
öğrenildi.
Daha önce gündemden bütünüy-
le çıkartılmış olan Novorosisk lima-
nının seçimi, Türkiye'nin stratejik
ve siyasi açıdan gücünü yitirmesi
anlamına geliyor. Yabancı petrol
firmalannın, Türkiye üzerinden ge-
çecek hatün PKK terörü nedeniyle
tehlikeli olduğu yolundakj gerekce-
leri de sürdüğü öğrenildi.
Cumhuriyet'e bilgi vercn Bakü'-
deki petrol fırmalan, Azerbaycan
yönetiminin kendilerine kesin bir
açıklamada bulunmadığını, ancak
aldıklan duyumlann, maliyet bakı-
mından çok yüksek olan Novoro-
sisk hatünın kullanılması yönünde
olduğunu söyledi.
Demirel devreye girecek
Dışişlen Bakanlığına da, Tür-
kiye'nin Bakü Büyükelçiliği kana-
lıyla benzer duyumlann ulaştığı
öğrenildi. Cumhurbaşkanı Söey-
man DemirH'in, Azerbaycan Cum-
hurbaşkanı Haydar AKyev ile bir
görüşme yapması bekleniyor.
Diplomatik kaynaklar, boru hat-
tının dolum merkezinin büyük
önem taşıdığına dikkat çekerck,
"Bu karann gerçekieşmesi halinde
Ceyhan'm dolum merkezi olmaktan
çıkacağmı ve Türkiye'nin stratejik ve
siyasi göctinü kavbedeceğmi" söyle-
di.
Azerbaycan'ın petrolünü Novo-
rosisk'e akıtma karannın gerçekieş-
mesi, Türkiye'nin kullanılmasına
izin vermediği boğazlar yerine,
Samsun ya da başka bir limandan
petrolün Akdeniz'e akıtılması ve bu
yeni hat üzerinde yeni baştan boru
döşenmesi anlamına geliyor.
Novorosisk hattının kabul gör-
mesi halinde baştan sona yeni bir
hat yapılması gerekeceğine dikkat
çeken petrol kaynaklan, Gürcistan
ya da fran'dan türkiye'ye bağlanıp
Akdeniz'e ulaşacak olan hattm ise
yalnızca bir iki değişikük gerektirdi-
ğini ammsatülar.
Azerbaycan yönetiminin, Rus
baskısıyla kabul ettiği bildirilen No-
vorosisk karan, Türkıye'den BO-
TAŞ'ın da dahil olduğu yabana
petrol firmalannın Londra'da yap-
tıklan toplantıda, Ankara için
olumlu görülen bir karann ahndığı
sırada gerçekleşiyor.
Bu yılın şubat ayında yapılan top-
lantıda çok pahalı olduğu için No-
vorosisk hattını tamamen gündem
dışı bırakan fırmalar, kısa süre önce
Londra'da tamamlanan görûşme-
lerde, Türkiye'nin önerdiği dört ayn
boru hattı güzergahının daha ucuz
olduğunu saptamışlardı.
Petrol uzmanlan, hükümetin bir
an önce gerek Azerbaycan gerekse
petrol fırmalan nezdinde karann
kesinleşmesine karşı herekete geç-
meleri gerektiğine işaret ediyor.
BATITRAKYA
Türkazınlık
6
acilçözüm'
istiyorATtNA (.\A) - Gümülcine eski millet-
vekili Dr5adık Ahmet, Yunanistan Baş-
bakanı Andreas Papandreu'dan Bau
Trakya Türk azınlığırun sorunlanna aci-
len çözüm getirmesıni istedi.
Sadık Ahmet, Papandreu'ya gönder-
diği mektupta, Yunan Seçim Kanunu'-
ndaki yüzde 3'lük barajın Batı Trakya
Türk azmlığının parlamentoda bağımsız
milletvekillen ile temsilinı engellemeyi
amaçladığını hatırlatarak "GümüJcine'-
de en fazla oyu topiadım. Törk azmlık se-
çinilerde beni gerek yurtiçinde gerekse
yurtdtşında haklannı korumam için seçti.
Ancak devlet anti demokratik >e anayasa-
ya ile insan haklanna aykın bir şekilde
Törk azınlığı Yunan Pariamentosu'nda
temsü etmemi engelledi" dedi.
Dr. Ahmet. Başbakan Papandreu'ya
gönderdiğı mektupta "Eğer millervekili
obavdım azınlıkla ilgili ber konuda yetkili
bakanı rahatsız edecektim" ıfadesıru kul-
landı Sadık Ahmet "Avnıpa'nut töm de-
mokratik filkelerinde azıniıklar yasalar
uyannca parlamentolarda temsil edilir-
ken Batı Trakya'daki Türk azınlığın ya-
sayla parlamento dtşı bırakılması insan ve
«nayasal haklann ciğnenmesinin en bu-
yüğüdür" dedi.
ilgili makamlann inşaat izni verme-
mesi nedeniyle azınlık fertlerinin sadece
Gümülcine'de 4500 adet ruhsatsız gece-
kondu inşa etmek zorunda kaldıklannı
da vurgulayan Dr. Sadık Ahmet "1985
yılmda YmıanisUn'daki tüm ruhsatsız in-
şaatlar yasalaştınlırken Gümülcine ve
Iskeçe'nin bu uygulamanın dtşında bıra-
kılması azınlığa karşı yapılan en büyük
hakstzlık, en büyük ayınmalıktı" dedi.
tngiltere Kralicesi II. Eüzabetfa'i Larnaka Havalimanı'nda Rum Yönetimi Başkan Gbfkos Klerides karşıladı. (Fotoğraf: REUTER)
Elizabeth'inziyaretine Rumlardanprotesto
tZZETRIZAYALIN
LEFKOŞA - İngiltere Kralicesi II. Elizabeth
Ingiliz Uluslar Topluluğu'nun doruk top-
lanüsı nedeniyle önceki akşam Gûney Kıbns'a
gıtmesi başta Lefkoşa ve Limasol olmak ûzere
birçok kentte Rumlarca protesto edildi.
Kraliçe II. Elizabeth önceki akşam özel
uçağıyla Larnaka Havalimanı'na indi. Krali-
çe'yi havalimanında Rum Yönetimi Başkanı
Glafkos Klerides karşıladı. Karşılama törenin-
den sonra Elizabeth Amman'dan ayn bır
uçakla Güney Kibns'a gıden eşi Edinburg
Dükü Philip'le birükte bır hafta sürecek ziyare-
ü boyunca ikamet edeceği kraliyet yatı Britta-
ni«'ya gecü.
Kraliçe Elizabeth Aslan Yürekli Richard'dan
sonra Kıbns'ı ziyaret eden ilk İngiltere hüküm-
dan. Richard, 12. yüzyılda fırtına yüzünden
gemisiyle Lımasol'a sığınmıştı.
Kraliçe Elizabeth'in Güney Kıbns'ı ziyaret
etmesi Kıbns politikası yûzûnden İngiltere'yi
suçlayan Rumlarca protesto ediliyor. Eliza-
beth'e Lefkoşa'nm alun anahtannın verihnesi-
ne karşı çıkan göstericilerden 7'si güvenlik güç-
lennce tutuklandı. Lefkoşa sokaklannda Kra-
liçe Elizabeth'i kınayan dövızler görülürken
1955'te İngiliz sömürge yönetimine karşı sa-
vaşmak suçundan dolayı 7 Rum'un asılmasma
gönderme yapan Katil Kraliçe pankartı dikkat
çekti.
Kraliçe'ye Limasol'un altın anahtannın ve-
rilmesini protesto eden Rumlardan 2'si de be-
lediye meclisi binasına çıkarak anahtar veril-
mesi durumunda intihar edeceklerini söyledi-
ler.
RAFSANCANİTAŞKENTTE
îran9
ın
OrtaAsya
atağı
Ihş Haberier Servisi - İran Cumhur-
başkanı AB Ekber Haşuni Rafsancani.
Orta Asya turunun ılk durağı olan Özbe-
kistan'dan, iki. ülkenin ekonomik ve si-
yasi işbirliğinin geliştirilmesi sözü aldı.
Özbekistan Devlet Başkanı tslam Ke-
rimov, Rafsancani ile görüşmesının çok
faydalı olduğunu belirterek Tahran'da
büyükelçilik açacaklannı açıkladı.
Özbekistan ve İran liderleri, aynca
madencilik, petrol ve doğalgaz alanla-
nnda ortak yatınm için anlaşma imzala-
dılar.
îran Cumhurbaşkam Rafsancani,
tran Havayollan'nın Özbekistan'ın baş-
kenti Taşkent'e düzenli seferlere başla-
ması sözü verirken İran bankalannın bu
ülkede şube açmalan konusunda anlaş-
tıklannı duyurdu. Rafsancani aynca iki
ülke arasında inşası devam eden demir-
yolunun, işbirliğinin gelişmesine katkı
sağlayacağını belirtti.
Azerbaycan'dan aldığı davete de
olumlu cevap veren Rafsancani'nin Orta
Asya turunun. İran'ın Türki cumhun-
yetlerle ilişkilerinde yeni bir sayfa açaca-
ğı ileri sürülüyor.
Haşimi Rafsancani, geziye çıkmadan
önce Tahran'da yaptığı açıklamada, ba-
ğımsızlığına yeni kavuşan Orta Asya
cumhuriyetlerinin İran Islam Cumhuri-
yeti için büyük önem taşıdığını belirtmiş-
ti.
KKTC'deyeni
seçimyasası
LEFKOŞA (Cumhuriyet) - KKTC'de
Başbakan Derviş Eroglu'nun liderliğin-
deki Ulusal Birlik Partisi mechs grubuna
benimsettiği üç kademeü yeni seçim sis-
temi, Cumhuriyet Meclisi tarafından
dün gece kabul edildi.
Cumhurbaşkanı Rauf Denktaş'ın
onayından sonra resrni gazetede yayım-
lanarak yürûrlüğe girecek olan yasaya
göre, bir seçim bölgesinde gecerli oylann
en az yüzde 36'sını alan parti, yüzde 16
avantaj sağlayacak. Partinin yûzde 37 oy
alması halinde avantaj yüzde 19 olacak.
Hiçbir parti, belirtilen üst baraja ulaşa-
mazsa o seçim bölgesinde tam nisbi tem-
sil sistemine göre milletvekilliği bölüşüle-
cek.
Muhalefet liderlerinin yeni yasayla il-
gili karar için bugün toplanmalan bekle-
niyor.
Almanya Başsavcılığı'na göre geçen yılın eylül ayında İKDP üyelerinin Berlin'de öldürülmesini Vevak planladı
Kürt liderlere sııikasttan îran Gizli Servisi sorumlu
DtLEK ZAPTÇIOĞLU
BERIİN - 28 ekimde Berlin'de başlaya-
cak mahkemede Almanya tarihinde ilk İcez
iddia makamı bir devletin gizli istihbarat ser-
visini doğrudan cinayetten sorumlu tutacak.
Davacı, Almanya'run en yüksek savabk
makamı olan Federal Başsavalık. Sanıklar.
biri İranh olmak üzere beş kişi. Suçlan cina-
yet.
Alman başsavcıya göre geçen yılın eylül
ayında Berlin'de İran Kürdistan Demokrat
Partisi liderlerinin öldürülmesinın ardında
bizzat İran gizli servisi Vevak yatmakta. Ve-
vak'ın emriyle işlenen dörtlü cinayetin tetik-
çilerinın ise Hizbullahçı olduğu saptandı. Bu
arada Almanya, İran'ın istihbarat servisle-
rinden sorumlu bakanı Ali Fallahyan'ı
Bonn'da ağırlamakta beis görmedı.
Makineliyle tarandılar
İran Kürdistan Demokrat Partisi lider
kadrosu, geçen yılın eylül ayında Sosyalist
Enternasyonal toplantısına katılmak üzere
Berlin'e gelmişti. Kürt liderler 17 eylül akşa-
mı önceden çok iyi hazırlandığı anlaşılan bir
cinayete kurban gıttiler. Buluştuklan Myko-
nos adh lokantanm arka odasına giren iki
adam kurbanlannı makineli tüfeklerle tara-
dılar. Suikastta İranlı Kürtlerin lıderi Sadık
Şerefkendi, partinin Avnıpa temsilcisı Fat-
tah AbduDi, Almanya temsilcisi Humayun
Ardalan ve tercüman Muhammedptır IJefa-
kurdi öldüler.
Almanya'nm ötesinde büyük yankı uyan-
dıran cinayetin soruşturmasını doğrudan
Federal Başsavalık üstlendi. Ve çok geçme-
den başanyla sonuçlandınldı.
Vevak ajanı
İpler, İran uyruklu Kazern Darabi adlı
şahsın elinde toplanıyordu. 34 yaşındaki
Darabi, 1980'den beri Almanya'da yaşıyor-
du ve Alman makamlannın yabanası değil-
di. Alman istihbarat servislerinin kesin veri-
lerine göre İran gizli servisi Vevak'm ajamy-
dı ve "Devrim MuhafHi"ydı.
İran Kürdistan Demokrat Partisi liderle-
rine suikastm ardından başlayan soruştur-
ma, cinayetin Darabi'nin evınde planlandı-
ğını ve emrin doğrudan iran gizli servisi Ve-
vak 'tan geldiğini ortaya koydu. Buna göre
Vevak'm ajanı Darabi, "Devrim Muhafız-
tan"nca eğitildiği bilinen Hızbullah örgütü
militanlannı suikastta tetikçi olarak 13 bin
marka kiraladı. Teükcilerden Şerif kod adh
mihtan yakalanamadı. İran'a kaçtığı tahmin
edihyor. Yine Hizbullahçı olan Abbas Rha-
yel ise sahte pasaport temin etmek üzerey-
ken tutuklandı. Militanın ifadesi üzerine
Darabi de 7 Ekim I992'de Berlm'deki evin-
de yakalanarak cezaevine kondu. Cinayet si-
lahian üzerlerinde parmak izleriyle bulun-
du.
Alman makamlannın yıllardır tanıdığı'
Darabi'nin evi dinlenseydi, suikast önlene-
cekti. Nitekim Berlin'de bir komisyon, şimdi
suikast öncesi Alman istihbaratının ihmal-
kar davranıp davranmadığını araşünyor.
İddiaya göre Darabi'nin "iş üsrfiııde'" olduğu
bilindıği halde eve mikrofon yerleştirilmedi.
AJman istihbaratının savunması, "evdeki
konuşmalan tercüme edecek bir tercüman ol-
madığmdan dinlenmediği" volunda. Bu gü-
lünç mazeretin ardında ne yattığı bih'nmiyor.
Bonn ilişkileri bozmak istemiyor
Suikast önknmedıkten sonra başlayan so-
ruşturma her ne kadar başanlı ve iddiana-
mede İran Gizh Servisi doğrudan suçlu du-
rumundaysa da Aimanya Iran'la yakın iliş-
kisini bozmak niyetinde değil. Geçen hafta
Almanya. İran'ın istihbarat servislennden
sorumlu bakanı Ah' Fallahyan'ı Bonn'da
ağırlamakta beis görmedi. Alman ve İran
gizh' servisleri iki yıldır "yakın işbirliği" yapı-
yor. Nitekim Fallahyan'a davetıyeyi. Al-
manya'nın istihbarat servıslenden sorumlu
Devlet Bakanı Bernd Schmidbauer çıkardı.
Schmidbauer, doğrudan Başbakan Hehnut
KoU'e bağh çalışıyor.
Davanın önemi bflyük
Fallahyan Almanya'da gazetecilere "tero-
rizm ve uyuşturucu kacakçılığj hakkmda isti-
şarede bûlunmaya" geldiğini söylerken, Al-
man tarafı da basına "sadece insani konular
konuşuldu" demekle yetindi. Alman istih-
baraündan emekü terorizm uzmam Hans-
Joseph Horchem ise bu ziyarette İranlı Kürt
hderlere suikastın ve 28 ekimde başlayacak
davanın "merkezi yer" tuttuğuna inanıyor.
Uzman, İran'ın isteği üzenne dava sanıklan-
nın serbest bırakılabıleceğıru belirtiyor. An-
cak savcılığın elindeki somut kanıtlar. böyle
bır "beraat" işlemine, istense bile izin verme-
yecek.
Bir başka iddiaya göre Almanlar, İranlı
bakana suikastçılan serbest bırakamayaca-
ğmı söyledi. Fallahi'nin İran'a döner dön-
mez Tahran'daki Alman işadamı Gerhard
Bachmann'ı "rüşvet ve casusluk" suçlann-
dan tutuklaması, Bonn'da aldığı ret cevabı-
na mısilleme olarak niteleniyor.
28 ekimde Berlin'de başlayacak dava,
jran Gizh' Servisi'nın yurtdışındaki Kürt ve
İranh rejim aleyhtarlannı "vur" emri venp
vennediğinı araştıracak. Suikastm Tahran
bağlanüsı gerçekten belgelenirse, bu
sürpriz olacak.