Katalog

(EYLUL1992CUMA CUMHURİYET SAYFA EKONOMI Dış ticaret şirketleri • İş-EkoDomi Senisi - Hazine ve DışTıcaret Müsıeşarlığı tarafından açıklanan ocak-hazıran 1992dönemi venlennegöreGSD Dış Tıcaret ihracatta lıder konumunu sürdürüyor. Ocak-hazıran 1992' döneminde 315 mily on dolar ihracat gerçekleştıren GSD Dış Ticaret. geçen yılın aynı dönemine göre ihracat performansını % 12 oranında artırdı GSD'nın yakın takıpçısi ise RAM. RAM'ın ihracatının geçen yıla göre % 16.8 oranında geriledıği görülüv or. Dacia patron değiştirdi • İş-Ekonomi Senisi- Bır \ ılı aşkın bır aradan sonra Dacıa otomobillennın üretıcisı Automobılle Dacıa AŞ Türkıye temsılcılığıni Motor Dacia Otomotiv Sanayi ve Dış Ticaret AŞ adlı yenı kurulan fırmaya verdi. Dacıa biünen SW, bınek \e kamyonet modellerinın yanı sıra fastback veçıft kabın kamyonet tiplerini ekım ayından itibaren yeni modcl olarak pıyasaya sürecek. Eczacıbaşı tesislerini açan Demirel, sanayiciye destek sözü verdi Ruhsatsız fabıikalaıa 'övgü'İç Politika Servisi - Başbakan Süleyman Demirel devletın sa- nayicınin vc yatınmcının öniin- de engel olmaması gerektiğıni belirterek "İnsanlanmız ruh- satsız fabrika >apacak kadar parlakbirimtıhan\erdi. De\le- tin sanayinin içinde yen yok- tur" dedi. Başbakan Süleyman Demi- rel, Eczacıbaşı Topluluğu'nun Lüleburgaz'daki ilaç tesıslenni hizmete açtı. Açılış törenıne Devlet Bakanlan Ca\ıt Çağlar. Tansu Çiller. Ekrem Ce>hun. Maliye ve Gümrük Bakanı Su- mer Öral ve Sağlık Bakanı Yıl- dınm Aktuna da katıldı. Demirel, burada yaptığı kı nuşmada dünyanın banş \e ı- tikrar aradığını belirterek önce Türkiye'de banşı \e ıstıkran sağlav acaklarını, daha sonra da Avrupa"nın ve dünyanın önem- lı ülkeleri arasına katılacaklan- nı kaydetti. Bakanlarla birlikte İstanbul'a gelirken yatınmlar ve teşvik üzerine konuştuklan- nı. Tekirdağ Valisi'nin kendisi- ne 59 fabrikadan 49'unun ruh- satsız olduğunu söyledığini an- latan Demirel. sözlerini şöyle sürdürdü: Başbakan Süleyman Demirel'in açıhşını yaptığı Eczacıbaşı Grubu'nun Lüleburgaz'daki tesisleri dünyanın en modern ilaç fabrikalarından biri olarak nitelendirilhor. "İnsanlanmız, ruhsatsız fab- nka yapacak kadar parlak bir imtihan verdi. "Gölge etme baş- ka ihsan istemem' der gjbı, dev- let engel olmasın diyerek 49 fabrika yapmışlar. Devletın, bir şey yapmak isteyene yaptırma- mak gibi gayretlerden vazgeç- mesi gerekir. Bizim devlet ola- rak sanayinin içinde yerimız yoktur. Cumhuriyetin ilk yılla- nnda yapılması gerekenler ya- pılmış, ancak devletin sırtına bunlar yük olmuştur. Biz özel- leştirme ile bundan kurtulmaya çalışıyoruz." Demirel, sanayileşmede ge- lişmeyi sağlarken çevrenin de korunması gerektiğinı söyleye- rek >akın bir zamanda ülkeler arasında ticarette sınınn kalka- cağını ifade etti. Demokratik ve insan haklanna bağlı bir Türkı- ye ıstediklenni belirten Başba- kan Süleyman Demirel. ""Hak- kın, hukukun, adaletin bulun- duğu kanunlann genye işleme- diği bır Tüıkiye olacaktır. Biz onun teminatıyız" diye konuş- tu. Törende konuşan Sağlık Ba- kanı Yıldınm Aktuna da 17 Mayıs 1993 tarihinde hüküme- tın 500. gününe gelindığınde sağhk reformunun tamamıyla gerçekleşmiş olacağını vurgula- dı. Nejat Eczacıbaşı da kuruluş- lannın 50. yılında 5.tesislerini açtıklannı kaydederek bu tesi- sın yapımında en modern tekniğı uyauladıklannı bıldirdı. 80 mılyon dolarlık, 960 bin metrekarelik açık alan üzenn- de. 60 bin metrekarelik kapalı alana kurulan bir tesis oluştur- duklannı belirten Eczacıbaşı. "Olağanüstü bır gelişme hızıyla çağdaş koşullara erişen Türk ilaç endüstrisi, Dünya Sağlık Örgütü tarafından günümüz dünyasında 187 ülke arasında, uluslararası standartlarda da ilaç üretebilen 49 ülke arasında sayılıyor. Teknolojik bakım- dan üretilemeyeeek hiçbir ilaç kalmadf" dedı. YA DA RENAULT 9... Benzinin litre fiyaönı biliyorsunuz... Fiyatın sürekli artüğını da biliyorsunuz... Bu durumda ya benzine yatınm yapacaksınız, ya da Renault 9 Spring veya Renault 9 Broadvvay alacaksınız... Tüm Renault modelleri gibi Renault 9'lar da yakit tüketi- minde öylesine cimriler ki, depolannı dolduruyorsunuz, ister şehir içi, ister şehir dışı gidiyor, gidiyor, gidiyorsunuz... tkinci kez benzinciye girdiği- nizde, ne zaman depoyu doldurduğunuzu neredeyse unutmuş oluyorsunuz... Renault 9'lann konforlannı, rahatlıklannı, sağlamlıklannı, teknolojilerini her gün yollarda gördüğünüz binlerce Renault 9 anlatıyor... Bu özelliklere bir de benzersiz yakıt tasarrufunu ekleyin... Pek fazla düşünmeye gerek olmadığını siz de göreceksiniz.. RENAULT-MAİS yetkili satıcılanna gelin, Türkiye'de en çok satılan ve en çok tutulan otomobilleri, Renault 9'lan siz de görün, ahrken de, kullanırken de ekonominin keyfini yaşayın... AZ YAKAR, ÇOK DOLAŞIR, SİZE YAŞAMAK KALIR. SÜPER BENZİNLE 1 OO KM'OE 9O KM/S SABİT HIZDA YAKIT TÜKETİMİ : RENAULT 21 CONCOBDE RENAULT 21 MANAGER RENAULT 11 FLASH 69 It 59 lı 5 8 lı RENAULT 9 BROADTPAY RENAULT 9 SPRİNG RENAULT 9 AUTOMAT1C 6 2 It 6 1 It 6 8lt EMNİYET KFVİFRİMZI BAĞLAYIN Y A Ş A M A RENAULT YAŞANACAK OTOMOBILLER IŞ DUNYASINDAN JEFİ KAMHİ Iş Ahlakı Verımlılığin arttırılması kalkmmaçabalarının hızlandırıl- masında önemii rol oynamaktadır. Bu nedenle, Türkiye'- nin gündeminde olması gereken en önemii konulardan bi- risi verimlilik olmalıdır. Kıt kaynakların olanakların öiçü- sünde etkin kullanımı sağlanarak, verimliliğin çarpan etki- sinden yararlanılmalıdır. Kısaca, toplam faktör verimliliği- ni arttıran önlemlerin ve verimliliği teşvik eden çalışmala- rın hızlandırılması ve yaygınlaştırılması çabalarına ağırlık verilmelidir. Mal ya da hizmet üretiminin temel girdisi olan emeğin verimliliği üzerinde olumlu bir etkiye sahip iş ahlakı, bu açıdan da ele alınması gereken konuların başında gel- mektedir. Ancak bugüne değin konuya ilişkin bir çalışma ya da araştırma bulunmaması önemii bir eksiklik olarak ortaya çıkmaktadır. Ahlak kavramını net olarak tanımlamak oldukça güçtür. Ahlak genet anlamda bireyin ya da grubun doğru ve yanlış davranışlarını yöneten değerler ve prensiplerdir. Karar verme aşamasında doğru ve yanlışların ya da neyin doğru neyin yanlış olduğunu belirleyen standartlar ahlak kavra- mı tarafından oluşturulmuştur. Verimliliği ve emeğin kalitesini geliştiren örgüt ve ulus- lar ise yoğun rekabet ortamında giderek üstünlük kazan- makta ve dünya pazarlarından daha fazla pay almaktadır. Bu bakış açısıyla hareket eden ulus ve örgütler emeğin kalitesi ve verimlilığe etki eden faktörler üzerinde yoğun- laşmışlardır. Bu etmenlerden en önemlilerinden birisi iş ahlakıdır. Çeşitli araştırmalar son yılların başarılı sanayi- leşmiş ülkelerinin iş ahlakı ve sosyal sorumluluk kavram- larını kalkınmada bir arac olarak benimsediklerini ortaya koymaktadır. Japonya, ABD, Fransa ve Almanya gibi ge- lişmiş ülkelerde ekonomik büyüme, serbest pazar ekono- misi ve küreselleşme ile iş ahlakı olgusunu gündeme ge- tirmiştir. Bireysel ahlak ve sosyal sorumluluğa benzer olarak, iş ahlakı olgusunun geliştirilmesi ancak toplumun tüm ke- simlerinin katılımlarıyla gerçekleştirilebilinir. Bu nedenle tamamlayıcı yasal düzenlemeler, bireyleri olumlu tutum ve davranışa yönlendirici biçimde hazırlanmalıdır. Kısaca örgütlerde hazırlanacak iş ahlakı kurallannı tamamlayıcı nitelikteki yasal düzenlemelerin yapılması zorunludur. Bu nedenle çağın gereklerine uygun olarak özellikle çalışma yaşamı ile ilgiliyasalardadeğişikliklerin yapılması kaçınıl- mazdır. Ancak unutulmaması gereken nokta, iş ahlakına uygun davranışın da eğitim yoluyla kazandırılabileceğidir. Bu nedenle, örgütlerde iş ahlakı kurallarının yazılı olarak ha- zırlanması, çalışanlara bu konuda eğitim verilmesi soru- nun çözümünü kolaylaştıracaktır. örgüt kültürü ise bu aşa- mada önemii rol oynayacaktır. Giderek artan rekabet ortamı, çalışanlarıyla örgütün bir bütün olarak amaçta ve hedeflerde birliğini gerektirmekte- dır. Bu konu ülkemizde öncelikle ele alınması gereken ko- nulardan birisidir. Çalışanların örgüte üye olma duygu- larının örgüt kültürü ile sağlanmasına önem verilmelidir. Kurumsallaşmanın başarılı olabilmesi için; işletme ve çalışanlar arasında psikolojik anlaşmaya varılması, çalı- şanların işletme yararına yönelik sorumlulukları yerine getirecekleri taahhütüne bağlı kalmaları, işletmede iş ah- lakına dönük işletme kültürünün yaratılması, destekleme ve teşvik mekanizmalarının geliştirilmesi gereklidir. Ancak ülkemizde, bu konular üzerinde yeterince durul- mamıştır. TÜGİAD ekonomik kalkınma sürecinde olumlu etkisi olan iş ahlakı konusunun Türkiye'nin gündeminde yer alabilmesi için "İş ahlakı ve Türkiye'de iş ahlakına yö- nelik tutumlar" konulu araştırmayı yayımlamıştır. Tür- kiye'de ilkler arasında yer alan bu çalışmanın geleceğe yönelik tartışmaları başlatması açısından yararlı olacağı düşüncesinden yola çıkılmıştır. örgütlerin iş ahlakının ku- rumsallaştırma çabalarına hız vermesi, eğitim yoluyla, iş ahlakı kavramını geliştirmesi ve emeğin kalitesini ve veri- mini arttırması kalkınma çabalarına hız kazandıracaktır. Tüm bu çabaların çağın koşullarına uygun yasal düzenle- melerle desteklenmesi ise iş ahlakı kavramının ülkemizde yerleştirilmesine önemii katkıda bulunacaktır. KTT'lerde istihdam politikası ANKARA (AA) - Kamu İk- tisadi Teşebbüslen (KİT) ara- sında çalışanlanna en yüksek ücretı Denız Taşımacılığı ve Tankercıhği AŞ (DİTAŞ), TPAO. DB Deniz Nakliyat ve İGSAŞ"ın verdiği belirlendi. ORÜS. TMO. TİGEM ve GERKONSAN çalışanlan ise KİT çalışanlan arasında en düşük reel ortalama ücreti alı- yor. Hazine ve Dış Ticaret Müs- teşarlığı Kamu Finansmanı Genel Müdürlüğü Daire Baş- kanı Şükrü Binay ve uzman Başol Tütüncü'nün, 1989- 1991 döneminde KİT istihdam giderleri konusunda yaptığı araştırmaya göre KİTlerde çalışanlann yıllık ortalama üc- reti. 1988 fîyatlan ile 1989"da 7 milyonlira, 1990'da lOmilyon lira. 1991'de ise 13 milyon lira oldu. Ücret skalası 1989'da 2-16 mılyon lira. 1990 - da 6-22 milyon lira, 1991"de ise 8-28 milyon lira arasında değişti. Buna göre 1991'de KİT çalı- şanlannın en düşük aylık ücre- ti 666.6 bin lira, en yüksek ay- lık ücreti ise 2 milyon 416 bin lira oldu. HDTM dergisinin son sayı- sında yayımlanan araştırmaya göre çalışanlanna en yüksek ücreti veren KİTler. 1989. 1990 ve 1991 yıllannda Dİ- TAŞ, TPAO, DB Deniz Nakli- yat, İGSAŞ, TDÇİ ve Asil Çelik oldu. Verilere göre 1991"de, TPAO çalışanlanrun ortalama ücreti yıllık 29 (aylık 2.4) mil- yon lira, DB Deniz Nakliyat çalışanlannınkı 24 (aylık 2) milyon lira, İGSAŞ çalışanla- nnın 23 (aylık 1.9) milyon lira, TDÇİ çalışanlanrun 21 (aylık 1.7) milyon lira ve DİTAŞ çalı- şanlannın 20 (aylık 1.6) milyon lira oldu. 1991 yılı ıtıbanyla, TPAO'da 5231 kişi; Deniz Nakliyafta 2985 kişi, IGSAŞ'- ta 681 kişi. TDÇİde 25 bin 794 kişı. DİTAŞ'ta ise 159 kişi çalı- şıvordu. Son üç yıllık dönemde. ge- nelde en düşük ücretlerin veril- diği KİTler ise SEK, ORÜS, TMO, TİGEM ve GERKON- SAN oldu. 1991'de SEK çalı- şanlannın ortalama yıllık ücre- ti 8 milyon lira (ayhk 667 bin lira), TMO, TİGEM, DHMİ çalışanlan 9'ar milyon lira (ay- lık 750 bin lira), TZDK, DMO, PTT çalışanlan 10'ar milyon lira (aylık 833 bin lira), Yem Sanayii, TZDK, TEM- SAN ve ORÜS çalışanlan ise 1 l'er milyon lira (aylık 916 bin lira) ücret aldılar. Margarinde nıarka bilinci Sağlık konusu sıvı yağları ön plana çıkarmaktadır. Genel ola- rak sıvı yağtüketiminde bir artış ve katı yağlarda bir düşüş gözlenmektedir. ^ Markalar Sana Yayla Evın Aymar Rama Becel Luna Neba Vitam Bırma Flora Tansas Baz: Peva 500, Ankara % &\\ 88.0 / ^ W \ J! 58.5 yS ^ > . 1 f 50.5 (C > 50.1 V S . / 47.9 A ^^^. ' 26.9 ( \ ^ ^ x f l l 229 ( K ^ ^ ^ | A k 101 ^ ^ . ^ N **~^Ü^ > >w\>^''^ ^m 6 8 ^ ^ ^ ^-^»•^ ^ J4.3 ^ ^ ^ ^ ^ — ^ ^ ^ ^ 2.1 ^ ^ m ^ ^ Omnibus araştırması 1.000 ev hanımı (İstanbul 250, izmir 250).