Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
2E2EYLUL1992SALI CUMHURİYET SAYFA
EKONOMI
•Metalde greve
•loğpu
MBLRSA(<VA)- Turk-İş'e
tıağlıTurk Metal Sendıkası
Lİe Madenı Eşva Sanayıcılen
Sendıkası (M ESSJ arasında
yurütulen Toplu-Iş
Sozleşmesı goruşmelennde
uı\ uşmazlığa gıdılmesı,
Bursa dakı bınlerce otomobıl
v e metal ışçısını hayal
lcınklığına uğratu Turk
Metdl Sendıkası Bursa l
?>4o 'luŞubeBaşkanıMecıt
Hanr, bugun ışyen
temsılcılen ıle yaptığı
toplantıda, MESS ıle
yurutulen toplu-ış
sözleşmesındekı son durumu
anlattı Haar. "M ESS ıle
tûm ıplerkoptu'dedı
Mevsimlik işçiye
sendika izni
• ANKARA(AA)-
Yargıtay. mevsımiık ışçılenn
sendlkayauye
olama>acaklanna daır
yasaddhukum
bulunmadığına karar
vererek Çalışma ve Sosyal
Güvenlık Bakanlığ'nın
mevsımlıkışçıler
hesaplanmadan verdığı
gorevlı sendika yetkı karannı
ıptal ettı 84 geçıcı ve 146
daımı ışçısı olan bır ışyennde.
Çalışma\e Sosyal Güvenlık
Bakanlığı. lO9sendıkalıışçıyı
bazalarakTes-Iş
Scndıkası'navetkı tanıdı
Yapı'92
Ankara
• ANKARA(AA)-Yapı
Endustn Merken tarafindan
dûzenlenen "Yapı '92
Ankara" İhüsas Fuan ve Iç
Mekân tasanmlan
konusunu ıçeren
"Expo-Desıgn 92" fuarlan
bugûn Ankara'da açılıyor
Yapı Endustn Merkea
tarafindan yapılan
açıklamaya göre Altınpark
Expo-Center'da açılacak
fuarlarda toplam 150'yı
aşkın yapı maLzemesı ve
dekorasyon urûnlen uretıcısı
ve uygulayıası kuruluş yer
alıyor Ayncaulusal
mımarlıkta önemü bır
platform olan '3 UlusaJ
Mımarhk Sergısf grafîkerler
meslek kuruluşundan
Turkıye'den Posterler
Sergısı' ve Serbest Mımarlar
Demeğı, 'Mımarhk Sergısı'
fuarlann etkınlıkJen
arasında yer aüyor 'Yapı'92
Ankara' ve 'Expo-Desıng'92'
fuarlan 27 eylüJ tanhıne
kadaraçıkalacak
Yem Sanayii
özelleştiriliyor
• ANKARA (LBA)-Kamu
Ortakhğı Yuksek Kurulu.
Başbakan Suleyman Demırel
bdşkanlığında > aptıgı
toplantıda alınan kararlar
doğrultusunda. Turkıy e Sut
Endustnsı Kurumu(SEK)
fabnka. ışletme, ış,letme
bınmlen veatıl
gaynmenkullen ıle Yem
Sanayıı fabnkalan satışa
çıkanldı SEK'ın.üIke
genelındekı sut ve sut
urunlen fabnkdlanna ıkı
buyuk holdıng. Koç ve Yaşar
Holdıngın muşten oldukldrı
onesüruluyor
Hong
Konglular'dan
gemi
işletmeciliği
• ANKARA (ANKA)- Bu
;yıl ıçındedenız taşımacılığı
alanına Turkıye'de Tempo
Denızcılık'le ortaklığa
gıderek art arda yatınm
yapan Rusşırketlennın
ardından bu kez Hong
_Konglu ıkı fırma aynı alanda
«çalışmak uzere Turkıye'de
şırket kurdu lstanbul da
.kurulan ve "Özra Gemı
Acentehk Hızmetlen ve
Tıcaret Ltd Ştı' adı venlen
şırketın sermayesı 900
.mılvon lıra olarak belırlendı
.Şırkette. Tanker Pacıfıc
Management Lımıted ve
' Relıance Pacıfic Shıppıng
Lımıted adlı Hong Kong
fırmdlan y uzde 50"şer pay
edındı
Bilüisavııiı. V ıdeolu
IÇ MIMARI
GRAFİK
TEKSTİL
"Batik-StilistUk"
RESİM
"Vitray-Fresko"
Güzel Sanatlara
HAZIRLIK
Kurs KayıÜan Baştunışbr.
Hafta Içi • Hrta Soou
3«6 97 75 - 348 65 30 Kadıköy
5*3 82 92 - 583 58 54 Bakırköy
Çayınkalitesipolitikkararabağlı
CEMİL CİCERİM
FAİK BAKOCLU
Kalıtelı çav elde etme adına
Çay-Kur'un sıyası ıktıdar ka-
rarlannd bağlı olardk değı^en
çav alım polıtıkalan, cıddı bır
kalııc duşukluğunu \e tartış-
mdsinı da gundeme getınyor
Lrelıcıdcn sınırlamasız ve
fazla vdpraklı çay alınması. do-
ğal olarak kalıte duşukluğunu
getırıyor Ancak Çay-Kur ve
uretıcı, alınan teknık onlemlerle
kalıte duşmesının soz konusu
olmadığını one suruyorlar
Bır ıkı ozel ıstısna. uretım ko-
şullarındakı ılkellık nedenı ıle
ozel şırketler kalıte konusunda
daha da kotu konumda Çav
olamayacak nıtehktekı kötü
urunu satabılmek ıçın Çay-Kur
dmbaldjını şekıl olarak taklıt
eden şırketler yanında, aynısım
sahte ambalaj olarak basanlar
di sık sık yakalanıyor
Çayda hıç bıtmeven, sonu
gelmeyen lartışmalardan bın de
kdlıte uzennde Butun onlemler
kahtelı çay uretme adına dhnı-
yorsa da. halkın bu en çok tuke-
tılen. en onemlı keyfine yonelık
uretımde kalıteve bır turlu ula-
şılamıvor Sonbirkdcyildir.dll-
nan ydprak sayısının artı-
rılması. gunlük alımda sınınn
kalkması ıle kalıtenın daha da
duşmesı beklenı>or Ancak
Ça>-Kur un bugunku vonetımı
ve uretıcıler. kalıteye ılışkın
daha oncekı goruşlenn abartılı
ve gerçek olmadığını, alınan
teknık onlemler sayesınde de
kalıtenın duşmesının soz konu-
su edılemıyeceğını one suruyor-
lar
Bılımsel venlere gore çavda
kalıte. urunun nıtehğı yanında
çaya elvenşlı taze yaprak seçı-
rnı. bunun bekletılmeden ışie-
nebılmesı ve fınnlama teknığı
surecı ıle doğrudan ılışkılı Bu
nedenle kalıtelı çay yapımında
kullanılacdk >aprağın ılke ola-
rak 2 5"luk fılız olacağı bılını-
yor Çay yapımına elvenşlı fılız
türlerının belırlenmış tablolan
dd var Aynca kalıtelı ürun ıçın
bunlann makas ya da orakla
kesılmemesı gerektığı. elle top-
lanması zorunluluğu bulundu-
ğu gcrçcgı de Bır de çay fabn-
kalannın kapasıtesı ıle bağ-
lantılı olarak. gelen çayı beklet-
mcden. 24 saat ıçınde ışleyebıl-
melerı ve fınnlama surelenne
uyulmasını sağlamak ıçın gun-
lük alımlann sınırlanması. kon-
tenjan soz konusu oluy or Faz-
la yaprak, ça>a kalıte veren oz-
suyu azalmış kalın vaprak. kalı-
teyı doğrudan bozuvor Ivı çav
uretmeye >ara>acdk vaprak
fazla bekletılıp solduğunda çu-
nımeye bağlı yıne kalıte duşme-
sı oluyor Fazla alınan çayı çu-
rutmemek ıçın tınnlama surele-
nne uymadan ışledığınızde ıse
çay acılanı>or tadı bozuluyor
1980'lı yıllann başlannda ka-
lıtelı çay elde etme adınd, çav
alımtnda butun bu kısıtlama ve
yasaklamalar uygulanınca. yer
vennden oynadı Uretıcının sa-
tabıldığı çay mıktannda yanyı
aşan bır duşme yaşandı Yore
halkının çok bu>uk çapta yok-
sullaşması olgusu ıle bırlıktc.
çay kalıtesınde de onemlı kay-
da değer bır gelışme olmadı
Söz konusu kurallann çay bıt-
kısının çok buvük. vaprak-
larının genış olduğu ulkeler ıçın
geçerlı olduğu. Turkıve'dekı
çay bıtkısının yapısı gereğı ça>d
elvenşlı vaprak sayısının çok
daha fazla savılması gerektığı
belırtıldı 198O'lı yıllann sonla-
nna doğnı teker teker konan
vasaklann tamamı kalktı Şım-
dı uvgulamada ne kontenjan ne
tablo ne de yaprak kısıtlaması
var Ancak Çay-Kur yonetımı
ve uretıcıler bu vıl çavda kalıte
duşmeveceğını one suruyorlar
Tek Gıda-lş Sendıkası Baş-
kanı. kendısı de çav uretıcısı
olan Omer Rahmı Rakıcı. Çay-
Kur'un normal kalıteyı duşur-
meden gunluk 7 bın ton çay
uretme kapasıtesıne çıkarabıle-
ceğı mdkıne parkına sahıp ol-
duğunu so>ledı Kampanvanın
erken açılması ıle uretıcının
değışık zamanlı çay toplama
olanağınm doğduğunu top-
lanan çayın gunu günune ış-
lenebıldığını bovlece kdhtenın
duşmedığını bu konudakı ıddı-
aların safsdtadan ıbaret oldu-
gunusdvundu
Çdv-Kur"un rekor duze>de
alım vapması nedenıvle kalı-
tesının duşeceğıne ınanma-
dığını so>le>enlerden bın de
DISKe bağh Gıda-lş Sen-
dıkdsı Bolge Temsılcısı Hasan
Tuncer Turut Sorunun pazar-
lama olduğunu. kurumun nakıt
sıkıntısına gırmemesı ıçın tuke-
tım fazlası çayın ıhraç edılmesı
gerektığını vurgulayan Turut
ozetle şoyle dıyor "Çay-Kur
Genel Muduru Erguven. bu >ıl
başlattığı uygulama ıçın herhal-
de hesaplannı >dpmıştır Benı
polıtık >onu ılgılendırmı>or
Benı uretıcının rahatlaması ılgı-
lendınyor Ozel sektore kolunu
kdptırankmn uzerlenndc hâla
ıkı vıl sonrdi'nın senetlen bulu-
nu^cr Ozel sektor. uretıcının
urununu kendısıne sermaye
yaptı Devlet 1984vılınddkıhd-
tasını 1992"de duzelltı Özel
sektor de hızaya gcldı "
Rıze Tıcaret ve Sana>ı Odası.
Rıze Zıradt Odası. Rıze Esnal
ve Sdnatkârlar Odalan Bırlığı.
Rıze Şoforler ve Otomobılcıler
Oddsı. Rıze Esndf ve Sandtkâr-
lar Kefalet Kooperatıfı
başkan ve yonetıcılen. kısacası
Rıze'dekı butun meslek orgut-
lennın temsılcılen benzer go-
ruşlerı savunuyor Çay-Kur'un
bugunku alım polıtıkasının sur-
mesını ıstıyorlar
SALÇA ZAMANI - Kilosu 20 bin liradan satılan salçayı alacak gücu olmayan vurttaşlar "Kilo-
suna 1500 lira verdiğimiz biberlerden elde ettiğimiz salça hetn daha temiz oluyor hetn de çok ucu-
za mal edüiyor" dediler. (Fotoğrat SABITOZKESER)
ÇukıuovaMa salça zamanı
ADANA (Curahuri)et Gıine.v İlleri Bürosu) -
Adana'nın kenarmahallelenndekı sokak
aralannda. evlerde, avlularda vedamlarda
kadınlarhummalı bırçalışma ıçındelerşu sıra
Salça yapıyorlar Bıben ışlıyorlar, salça oluyor
Böylesı hem ucuz. hem de daha "temız"mış
Kullanıma hazır olarak kilosu 20 ıle 25 bın lıra
arasında değışen fiv. atlarld satılan Sdlça
Adana'nın kenar semtlennde oturanlara pahalı
gelıyor Bu vuzden kılosuna 1500 lıra odeyıp
aldıklan kınnızı bıberlen salçayd
donuşturuyorlar
Kırmızı bıberlenn salçaya donuşmesı lOgunde
gerçekleşıyor Mer> em ve Fıknye Pınar ıle
HıkmetTaşçılar adındakı kadınlar, 100 kılo
bıberden 25 kılo kadar salça çıkarabıldıklennı
anlattılar
"Pazardan aldığımız 100 kılo Karaısalı bıben.
naklıye parası ıle 150 bın lıraya mal oldu bıze
Bıberlen ıyıce yıkadık, ıçındekı çekırdeklennı
çıkardık Acı olduğu ıçın Karaısalı bıbennı
tercıh edıyoruz Temızledığımız bıberlen daha
sonra tenekesı 2-1 bın liradan çektıreceğız
Çekılme sırasında daha lezzetlı oluyor dıye ıçıne
domates kanştıranlar da oluy or Bıberlen
çektırdıkten sonra ıçıne tuz koyup kurumava
bırakıyoruz Kuruduktan sonrd ıkına kez
makınede çekıyoruz. salçamız haar hale
gelıyor 25 bın lıraya aldığımızsalça lObınemal
oluvor "
İşçiler küıeselliği tartışıyor
• üood-Year lastık şırketınde çalışan toplam 98
bın ışçının küresel düzevde ortak sorunlarının tartı-
şıldığı bır toplantı düzenlendı
FARUK PEKİN
AKRON / OHIO - Good
ycar lastık şırketınde çalışan ıs-
çılenn sorunlannın or'ak bır
platformda tartışılması ama-
cıyla dunya lastık uretımının
başkentı, Goodyear şırketmın
doğum yen olan Ohıo. Akron
kentınde gecen hafta ıçınde bır
uluslararası toplantı dûzenlen-
dı Toplantıyı duzenleyen dun-
yanın 86 ulkesınden 65 mılvon
ışçının üyesı bulunduğu Ulusla-
rarası Kımya. Enerjı ve Genel
İş Federasyonu ICEF ıdı
Toplantı, ABD tanhınde
onemlı bır yen olanqualterlenn
geçen yuzyıl ıçınde yulaf depo-
lamak ıçın ınşa ettıklen ancak
1980 de restore edılerek otel ha-
hne getınlen bır «ıloda yapıldı
Toplantı lC^r'nın 1984"te
seçılen ve kendını "Turkıye
dostu' olarak ılan eden Genel
Sekreter Mıchael Boggs taratın-
dan açıldı Mıchael Boggs un
babası bır zamanlar Turkıye'de
bulunanbırsendıkacı HâlâOrta
Asya ıle Kıaldenlıler Macarlar
ve Turkler arasındakı ılışkı uze-
nnde son derece ılgınç konuş-
malar yapıyor
Toplantının amaa dunyanın
çeşıtlı ulkelennde yaklaşık 98
bın ışçı çalıştıran Goodyear ış-
çılenn kuresel duzeyde ortak
sorunlannın tartışılması ıdı
Toplantıya Turkıye den davet
edılen tek sendıkacı 1980 on-
cesınde Goodvear, Pırellı \e
Lnıroyal ışçılennı bunyesınde
toplamış ve 1961'den ben
ICEF uyesı olan Lastık-lş ın
Genel Başkanı Dunnuş Alı
Yalnız toplantıda buyuk bırılgj
goruyor Lluslararası duzevde
mucadele veren sendıkacılar
12 Eylul 1980de bırakılan ko-
num ıle çalışmalanru başlatı-
yorlar Başkan Yalnız. "Turkt-
ye'de lastık üretımı ve Goodye-
ar" uzenne sunduğu bılımsel
rapora ek olarak 1980 son-
rasının acı deneyımlenyle zen-
gınleşen pratığı ıle sorunlan tek
tek gundeme getınyor Dınle-
venlenn aşın şaşkınlığı ıçınde
sozlennı tamamh>or
Goodyear. ozellıkle 1960-70
yıllan arasında ABO dışında
çok sayıda yenı ışletme açcmış
Turkı>e'de ılk açtığı ışyen
1963'te tzmıt'te Daha sonra
Unıroyal şırketını devrahnca
1986*da Adapazan'nda da bır
ışyen sahıbı oluyor Bugun
"lurkıye'de Goodyear ışletme-
lennde 1714 ışçı çalışıyor Go-
odyear ozellıkle kamyon, trak-
torler ıçın uretılen buyuk lastık-
lenn dışsatımında onder du-
rumdd
Topldntıdd dunyanın dort
bır yanından gelen sendıkacı-
lann kureselleşme ve ortak mu-
cadele yontemlen uzennde go-
ruşlennı dınlıyoruz Bu arada
dunyanın kımya ışkolundakı
sayılı ışçı sağlığı uzmanlanndan
Louıs S Behczky'nın lastık ış
kolundakı zararb maddeler
uzennde > aptığı nefes kesıcı ko-
nuşmayı ızlıvoruz Macar bır
anne ıle Avusturyah bır ba-
banın çocuğu olan Lou kendı-
nın Atılla soyundan gelen bır
Turk olduğunu ılen surdukten
ve ozel olarak Lastık-lş lılen se-
ldmlddıktdn sonra lastık ışko-
lunda 20 bın zararlı kımyasal
madde kullanıldığını ve çoğu-
nun kansere vol açtığını bıldın-
yor Yıllannı bu yapay ıkılemın
aşılmasına adayan Lou adım
adım zararlı uretım burelerını
açıkhyor Turkı>e'de benzenın
çalışanlar uzenndekı etkısını
uluslararası çaptakı çalışmalan
ıle tum dunyaya tanıtan Prof
Muzaffer Akso> un dostu ol-
duğunu belırten bu yaşlı bılge,
mucadele yollannı da gosten-
yor
Emekli
DÎSK işçisi,
mirastan
pay istiyor
ACAR FİLİZ
AD\NA -DISKe bağlı Ge-
nel-İş Sendıkası'na 1980 once-
sınde uveolupemeklıyeaynlan
ışçıler. sendıkaya mal varlığı
lade edıldıkten sonra Emekhlık
ve DayanışmaSandığı'nda bın-
ken paylannı ıstıyorlar "Borcu-
muz borç" dıyerek emekli ışçı-
lenn alacağını kabullenen Ge-
nel-lş >onetıcılen, eskı uyelen-
ne odeme yapabılmelen ıçın ya-
sal engellenn kalkması gerek-
tığını bıldırdıler
DİSK e bağh Genel-lş Sen-
dıkası'yla. emekli beledıye ış-
çılen arasındakı alacak ılışkısı
1965 yıhnda başlamış Bu do-
nemde uyelennın emeklılıkte
mağdur otmamasını hedefleyen
sendika, Emekhlık ve Dayanı-
şma Sandığı kurmuş -fşveren-
lerle yapılan sozleşmelerde de
bu sandığın beslenmesı ıçın
"Sosyal güvenlık zammı"
alınmış Bu paralar sendıkanın
kapatıldığı 1980 yıhna kadar
dayanışma sandığında bınk-
mış Ancak 1980 evlulunden
sonra DİSK ve bağlı sendıka-
ların tum mal varlığının kay-
yımlara devredılmesıyle, san-
dıkta bınken paralar da konfe-
dcrasvonun kasasından çıkmış
Sendıkanın konuyla ılgılı tum
evraklann her ışçının sendıka-
da bınken hesabını ıçeren tum
belgeler SEKA'ya gondenlıp
ımha edılmış
Ancak bır sure once Genel-lş
Sendıkası nın dd DİSK le bır-
hkteaçıldrak 143 mılyar lıra na-
kıt ve 2 tnlyon değenndekı mal
varlığının ıade edılmesıyle
Emekhlık ve Dayanışma
Sandığını nda bınken para >e-
nıden gundeme geldı 1980 den
once DİSKe bağlı Genel-İş
Sendıkası na uve olan ve sendı-
kanın kapalı olduğu donemde
emekhlığe aynlan 20 bın kadar
beledıye ışçısı, şımdı sos>al gu-
venhk zammınddn kdvnakla-
nan 'hakkını ıstıyor
Genel-lş Sendıkası Genel
Bdşkanı Ismaıl Hakkı Önal,
emekli beledıye ışçılennın ala-
cakldnnı kdbullendıklennı.
odeme vdpdbılmek ıçın ydsal
değışıkhğın gerektığını behrttı
Genel-lş ın kapatılmadan once
140 bın uveye sahıp olduğunu
anlatan Hakkı Önal, "Borcu-
muz borç Emekli arkadaş-
lanmızın dlacağını ınkar etmı-
yoruz ' dedı
Konuk
yazar Hangi vergi reformukiıııiııle?
BÜLENT SOYLA\
Bır ulkenın vergı polıtıkası, o
ulkede uygulanan ekonomı po-
lıtıkasının uzantısıdır Hu-
kumet edenler. temelde destek
aldıklan kesımlenn "çıkanna"
demeyelım ama. en azmdan
"tabıatlanna" uygun ekonomı
polıtıkalannı gutmek zoranda
olduklanndan vergı polıtı-
kasını da buna uyumlu olarak
bıçımlendınrler
İşleyışın temel mantığı bu şe-
kılde olmasına karşılık, genış
kıtleler, vergı polıtıkalannddkı
yonlendırmelenn hangı ekono-
mık sonuçlara ulaşacağı konu-
sunda. kısa donemlerde fazla
bırşey algılayamazlar bu pohtı-
kalan farketmelenne pratıkte
pek fazla ımkan yoktur Do-
İayısıyla. aslında kendı çıkar-
lanna tamamen ters çalışan
bazı kdrarlan bıle bır sure dlkij-
ld>4bılırler
Hukumetlenn ve ona desteğı
olanlann elındekı medya gucu
yanı propaganda araçlanna sa-
hıplılık, bu kısa surelen çeşıtlı
şartlandırmalarla atlatmaya
her zaman yeterlıdır Bıçak ke-
mığe dayanmadıkça, zaten hıç-
bır zaman bıllurlaşmamış ku-
rallar yumağı halınde karşılaşı-
lan "mevzuat" duzenlemelenne
bakıp da hangı ışın hangı eko-
nomık sonuca varacağını kes-
tırmelen, bu konularda ıhtısası
olmayan sade yuruaşlar ıçın
doğrusu pek kolay değıldır
Hukumetlenn ekonomı polı-
tıkalanndakı bu "bellı olçüde
su kaldırma" halı, belkı bazı zor
durumlarda halkı ıkna etmek
ıçın pek fazla uğraşmadan mo-
tıve etmede, onlan. kendılenne
çok bellı etmeden bazı feda-
karhklara yonlendırmede va-
rarlı olabılır Ama bu ımkan.
vcrsız kullanıldıgında bır sakın-
tavı da berabennde getınr Bu
sakınca. kısa donenıdekı polıtı-
kalan kurtarabılmek ıçın, aası
sonradan çıkacak bazı vanlışla-
nn sıkça yapılması ve bun-
lann ustuste gelerek bınkmesı-
dır
Demokrasısı zaman zaman
kesıntı>e uğrayan, polıtık kad-
rolan sık sık sıl baştan olan bır
de kısa vadelı polıtık gerekler
ıçın sık sık vapılmış su kaldı-
ran" sapmdldr gıderek ustuste
gelıp bınkır ve genış kıtleler,
artık "su goturmez vanlışlar-
dan iözetmeye başlar ve go-
turme" tartışmalan açıhrsa, o
sıraldr ıktıdarda bulunan hu-
kumet, daha oncekı destekle-
nnden de olsa, kımın ne dıvece-
ğıne bakmaksızın bu kez aktıf
çoğunluk halıne gelıp yenı polı-
tık faktor5
olan o genış kıtleler
letımızın harcamalannı karşıla-
yabılecek kay naklara sahıp ola-
maması, bu kaynak yetersızlığı
dolayısıyld kamu ıdarelennın
ozel kışı ve kuruluşlara borçlu
kalması, en oncelıkle odenmesı
gereken emekli maaşlannın bıle
aksaması yer almaktadır Bır
ekonomıde yatınmlann dur-
ması, kamu hızmetlennın aksa-
ması çeşıtlı şekıllerde tartışılabı-
lır ama kuyruklarda mdaş en-
dışesı ıle bekletılen vaşlı ınsan-
• Hukumetlenn ve ona desteğı olanlann elindeki medya güca, yanı
propaganda araçlanna sahiplilık, bu kısa süreleri çeşitli şartlandırma-
larla atlatmaya her zaman yeterhdir. Bıçak kemiğe dayanmadıkça;
zaten hiçbir zaman biUurlaşmamış kurallar yumağı halinde karşılaşı-
lan "mevzuat" düzenlemelerine bakıp da hangi işin hangi ekonomik
sonuca varacağını kestırmelen, bu konularda ıhtısası olmayan sade
yurttaşlar ıçin doğrusu pek kolay değildir.
ülkede, ıktıdarlann partıleşme
sürecınde kendılenr.e arka
çıkan orgdnıze guçlere borı,lan
çoktur Buna karşıhk.sık sık de-
ğışen sıyası kadrolann dldığı
ekonomik kararlann. depolıtı-
ze edılmış. ışı kadercıhğe vur-
muş bır topluma guçlumedya-
lar desieğınde sunulması sıraMn-
da hdlkın bu kararların ger-
çekte neye ve kıme hızmet ettı-
ğını, tam olarak anlamasına,
va da bır sure denevıp eleştırme-
sıne çok fazla fırsat kalmaz Iş
bovle olunca da, elındekı tum
ımkanlannı pncelıkle kendını
ıktıdarda tutanlara donuk kul-
lanan polıtıkacılann, toplumun
butun dcngclcıını gozeten, var-
olan dengcMzlıklerı gıderen
polıtıkalar yapması beklene-
mez
Ama 10-20 yıllık bır donem-
lchıne bazı acıl ve koklu tavır
ları alınak ?orunda kalır Çun-
ku ortada uşan bır bardak
vardır ve aktıf hale geldığı za-
man.açık rejımlerde halk kıtle-
lenne karşı durabılme ımkanı
\oktur
Bır ekonomıde kışılenn pıya-
sa şartlannda ceplenne gıren
paralardan bır kısmını, yıllar
boyunca. kımısmden az, kımı-
sınden fazla alarak, ıkıncı bır
gelır dağılımı tablosu yaratdbı-
len vergı polıtıkasındakı her
adımın. ışte bu nedenle dıkkatle
ızlenmesı, hangj ekonomik so-
nuca yolaçacağının ırdelenmesı
gerekır Bu dıkkat, çalışanlara
meslek orgutlenne duşmekte-
dır
Bu gun hukumetın ve kamu-
oyunun gundemındekı en
onemlı konular arasında dev-
lann gozler onundekı dramı.
uygulanan kdvnak polıtıka-
ldnnın yarattığı sonucun bugun
ne kadar tartışmasız bır ba-
taklık olduğunu tescıl etmeye
yeter
Bugun karşı karşıjd kalınan
kaynak sıkınlısının nedenı. hu-
kumctlenn vıllardır uvguladık-
ları vdnlış vergı polıtıkdldndır
Yukanda sozunu ettığımız kısa
vadelı polıtıkalar nedenıyle hu-
kumetler. kısa ıktıdarlan do-
nemlennde genellıkle kendıle-
nnden destek buldukldn sana-
yıcı ve buyuk ışdddtnı kesımıne
yarayan vergıleme polıtıkalan
gutmuşlerdır Bu polıtıkanın
adı vatınmı ıhracatı vddabaş-
ka şeylen teşvık de olsa, bun-
lann bazı model tercıhlennde
tutarlı konumlan da olsa
Halkın devletın yukunu çekme-
sı sırasında ortaya çıkan yuk
dağılımmddkı gerçek değışmez
Bu polıtıkalann sonucunda
kamu harcamdldnnı karşıld-
mak ıçın toplanması gereken
vergının yuku once orta. sonra
dd alt gelır gurupldnna
kd>dınlmıştır Ekonomının bı-
nncıl dağılımı yanı vergı oncesı
tablo açısından bakıldığındd.
pıvasvi ekonomısı vd da bırakı-
nız vapsınldr kurallanndd ust
gelır gruplannın zaman ıçınde
ortd vealt gelır grupldnalevhı-
nc buvumcsı bu bu modelın
doğal sonucudur Kahraman
bakkallann supermdrketlerle
baş^ı çıkması mumkun değıl-
dır Iştc vergı oncesındekı eko-
nomik lablonun bu gerçeğıne
rağmen. orta ve alt gelır grup-
lan bır de devlet elıvle ' vergı
vukunun kendı sırtlarınd kav-
dırılmdsıvld. bır sure sonra, bu
yuku çekcmemeve. altında
czılmeye Turkıve'dekı gelır
dağılımı da. vergı polıtıkdsın-
dakı tercıhler doldyısıyla bıraz
ddha hızla çarpıkldşmavd bdş-
ldmıştır
Yarın: Vergi jerine
borçlanma
OZEL BORA
SÜRÜCÜ KURSU
»1.DÖNEMKAYITLARI
DEVAM EDİYORI
Hafta sonu-Hafta ıçı ve
Aksam kursları devam edıyor
Dershane
USKUOAR
KOZYATAĞI 3 « 47 33
TARABYA * K •• 1«
IŞÇININ EVRENINDEN
ŞÜKRANKETENCt
Mikro ZafepFransa da pek çok dunya merkezının nefes almadan sonu-
cunu bekledığı bıldırılen referandum oylamasının sonucunu
CNN mıkro zafer dıye yorumlamış Fransız seçmenının
onemlı bır çoğunluğu oylamaya katılmamış olsa da ' evet"-
ler çok az çoğunlukla galebe gelse de onemlı olan sonuçtur
demek yetmıyor Ekonomik krızle su yuzune çıkan Avrupa
bırlığı uzenndekı tehlıkelı bulutlar ortadan kalkmıyor
Amerıka'dakı buyuklerın zırvesınden fazlaca dıkkat çekıcı
bır açıklamanın yapılmamış olması da ayrıca onemlı Açıkla-
maya değer onemlı kararlar alınmayısı, sorunların gun-
demde kalacağının gostergesı sayılıyor
Avrupa bırhğının geleceğını sarsan, gelışmış Avrupa ulke-
lerını ıçıne alan ekonomik krızın boyutlarını, sonuçlarını bı-
zım uzerımızdekı etkılerını henuz algııayabılmek, yorumlaya-
bılmekten çok uzaktayız Amerıka da yaşananlar ıse bır turlu
bıze yansıyamıyor Oysa seçım kampanyalarının tek konusu
ılk kez sadece ve sadece ekonomı olmuş Bu konuda bıraz
duzelme umudu veren adayın seçımı alacağı one suruluyor
Sıradan, geçmışı yaşamış Amerıkan vatandaşı ıse, ıçınde bu-
lundukları krızın 1929 u aratacağını anlatıyorrnuş Bırkaç yıl
arayla gıdenler, yoksullaşma ve ışsızlığın, sorunların çok go-
runur bır bıçımde sokaklara yansıdığını soyluyorlar
Ingıltere yı çok guçlu kılacağı yıllarca beyınlere kazınan
Thatcher modelı, efsanesı çoktu gıttı Alınan onemlı kararlara
rağmen sterlın dun de değer kaybetmeye devam edıyordu
Ancak gazete haberlerıne gore ekonomımızden sorumlu
Bakanımız Tansu Çıller CNN Televızyonu'nda Thatcher ı dın
leyıcılere takdım ederken, pek çok nedenle hayranı olduğunu
soylemış Şuphesız nezaket ıçın soylenmemışse, kışısel hak
ve ozgurluk alanına gırıyor Ancak Turk kamuoyu, Thatcher -
ın, sosyal deviet ılkelerınden, gelır dağılımı adaletı ve sendı-
kal haklardan çok onemlı sapmaların sembolu olduğunu ve
dunya sendıkacılık hareketı tarafindan olumsuzlukla anıldığı-
nı bılmelt Ayrıca Ingıltere'dekı ıçınde bulunulan ekonomik
krızden de çok once, Thatcher da sımgeleşen ekonomik mo-
del ve uygulamanın bılım adamları tarafindan da çok yaygın
ve ağır eleştırıler aldığını, dahası, tezın tumu ıle yanlışlığının
ortaya çıktığı ıflas ettığı savlarının ağırlık kazandığı unutul-
mamalı
Turkıye de 12 Eylul'un antıdemokratık ortamında çok daha
guçlu ve acımasız uygulanan ve halen onemlı bır yapı değı-
şıklığıne uğramamış model de, Thatcher ızmden alınmış bır
kötu kopya değıl mı'' Toplumumuzun gelışrnış ulkelere de
yansıyan ve sonuçları mutlaka ulkemıze de gelecek yenı eko-
nomik krıze boylesıne duyarsız ılgısız olması ne acı, ne dü-
şundurucu değıl mı
9
Hıçbır sey olmamış hıçbır sorun çıkmamıs gıbı tıer yerde
alternatıfsız serbest pıyasa ekonomısının erdemlerı sayılıyor
Butun kararlar onlemler yasamın her alanı bu modele gore
bıçımlenmeye çahsılıyor En acısı da alternatıflerı gelıştır-
mek aramakla sorumlu orgutlenmelerden ses çıkmıyor
Sosyal demokratlar serbest pıyasa ekonomısı ılkelkapıtalız-
mın 18 yuzyıl acımasız kurallarına donuşun, hayranlığın al-
ternatıf ıdeolojısını yaratmakla sorumlu partıler uç parça
kelımenın tek anlamı ıle en çırkınınden koltuk kavgasında, ne
olup bıttığını ızlemeye dahı vakıt ayıramaz durumda Sendı-
kal lıderler, kavgalarını da sessız yaparak, kamuoyuna adeta
duyurmadan yaptıkları genel kurullarda yenıden seçılmenın
peşınde Konular uzerınde kafa yormak şoyle dursun duşun-
mek zahmetıne katlanmaz gozukuyorlar
Bu tabloda DİSK m konuğu olarak Turkıye ye gelen Dunya
iş Konfederasyonu temsılcısının çağnsı, soyledıklerı ne ka
dar aykırı ve yanıtsız kalıyor
9
Aynı zamanda sosyal
demokratlar, sendıkalar açısından ıçıne duştuğumuz aymaz-
lı§ı ne kadar çarpıcı bır bıçımde sergılıyor
7
DİK temsılcısı Johan Verstraete nın Turkıye ışçı sınıfı sen-
dıkal hareketı ıle dayanışma ıçınde dunya ışçı sınıiına ve sen-
dıkal hareketıne yaptığı çağrıda lıberalızme karşı savaşım
verılmesı ıstenıyor Ozetle şoyte denılıyor
Bız bugun Marksızm-Lenınızmı ve onun komunıst mode-
lını bozguna uğratan ve haksız olarak tek alternatıf olduğu
ılerı surulen bızı daha eşıtsız, dayanısmasız adaletsız guç
ve kaynakların tek elde yoğunlastığı bır topluma goturme rıs-
kı taşıyan bıreysel ekonomik ve maddecı lıberalızme karşı
muthış bır saldırı ıçındeyız Bugun ulusal duzeydekı bu kav-
gamız, ancak Avrupa ve dunya planında da yurutulduğu tak-
dırde basarıya ulaşacaktır
Avrupalı sendıkacı ozetle, ısçı sınıfınm çıkar orgutu sendı-
kaların gorevının ışlevının tek alternatıf olarak sunulan ser-
best pıyasa ekonomısıne karşı mucadele olduğunu soyluyor
Bunda basarıya ulasmanın yolunun da sermayenın serbest
pıyasa ekonomısı etrafında orgutlenen ekonomik ve sıyasal
guçlerın uluslararası yapısındaolduğu gıbı, ışçılenn orgutlerı
sendıkaların da uluslararası duzeyde orgutlenme ve muca-
dele etmesınden geçtığını anlatmaya çalışıyor Turk sendıka-
cılık hareketını ortak mucadeleye çağırıyor
Anlayanı, duyanı ılgılenenı, bır seyler yapanları var mı
acaba? Bazı çok az ozel ornek dısında, halen orgutlu ışçı kıt-
lesının basında gorunenlerı ve sorumlu olanları, başta da
Turk-lş ı kastedıyoruz elbette
Iiberalizme karşı
ortak savaşım çağnsı
İş-Ekonomi Servisi
DİSK ın konuğu oldrak Tur-
kı>e'ye gelen kısa adı ıle DİK.
Dunva İş Konfederasyonu
temsılcısı Johan Versıraete
dunva sendıkacılık hareketı-
nı tek alterndlıf olduğu ılen
surulen acımasız bıreysel lıbe-
ralızme karşı ortak savaşıma
çağırdı
EkDnomık yaşamın ulusla-
rarası nılelık kazanmasına
karşın uvelennın çıkarlannı
Sdvunmdidd sorumlu olan
sendıkaldnn seslennın çok cı-
lız ve zayıt kalnidsınddn yakı-
nan DİK temsılcısı. uluslara-
rası davanışma ve ortak sava-
şım çağnsı yaparken goruşle-
nnı şovlc ozetledı
" Yığınsal goçlenn. sendıkal
ozgurluklenn vok edılmesı-
nın. sosyal genlemenın ve
ozelleştırmelenn(kı haklı ola-
rak bunlan eleştınyor ve mu-
cadele edıvorsunuz) ulusldra-
rası koklen vardır Tum
dunvada kdpıtdlızmın tek-
nokratlannın, dayanışmanın
kalıcı yapılmdsını yoketmeye
vonelık gınşımlen bır rastldn-
tı değıldır
Bız bugun, Marksızm-
Lenınızmı ve onun komunıst
modelını bozguna uğratan ve
haksız olarak tek alternatıi ol-
duğu ılen surulen, bızı daha
eşıtsız. dayanısmasız. adalet-
sız, guç ve kaynaklann tek
elde yoğunlastığı bır topluma
göturme nskı taşıyan bıreysel
ekonomik ve maddecı lıbera-
lızme karşı muthış bır saldın
ıçındeyız Bugun ulusal du-
zeydekı bu kavgamız, ancak
Avrupa vedunya planındd da
yurutulduğu takdırde başan-
ya ulaşacaktır
Yalnız ve soyutlanmış ola-
rak fazlaca bırşey yapamdv ız
Uluslararası plandd orgutle-
nılse bıle, benallığın. ırkçılığın
ve mıllıyetçılığın kol gezdığı
bırdunyddd. ulusldrarası tıca-
retın vapısını duzeltmek. neo-
lıberal duşunceyı eleştırmek,
menfaat gruplanna karşı koy-
mak, ya da dayanışma bağla-
nnı güçlendırmek o kadar
kolay değıl Polıtık, ekono-
mik ve kulturel bır demokra-
sıyı yerleştırme ve yayma
amacını taşıyan ulusal orgut-
lcre da>anılmazsa. butun bu
çabalar sonuçsuz kalacaktır
ozgurluk kavganız dun oldu-
ğu gıbı bugun ve yann dd. oı-
zım kavgdmız olacaktır
TAŞINDIK
Şirketimız Genel Müdürlüğü bugünden
itibaren yenı yerınde hizmete başlamıştır.
ı
DEMİR SİGORTA A.Ş.
Meşrutıyet Cad No 10 Beyoğlu 80050 İSTANBUL
Tel 251 51 40 (6 hat) Fax 251 51 46