Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
Cumhuriyetî
Sahibi: Cumhuriyet Malbaacılık ve Gazetecilik Türk Anonım Şirketi adına Berin Nadi tstanbul Haberleri: Şena) Kalkan, Dış Haberler: Ergnn Balcı, İş-Ekonomi: Şükran Ketenci, Yurt Basan ve Yayan: Cumhuriyet Matbaacılık ve Gazetecilik T.A.Ş. Türkocağı Cad.
• Genel Yayın Yönetmeni: Özgen Acar • Genel Yayın Koordinatöru: Hikmet Çetinkaya Haberleri: Mehmet Saraç, Kültür: Celal t'ster. Makaleler: Sami Karaoren, Spor: Abdnlkadir 39/41 Cağaloğlu 34334 lst. PK: 246 tstanbul. Tel: 512 05 05 (20 hat), Telex:
Yazı lşleri Mudurleri: Füsun Özbilgen (Sorumlu), Celal Başlangıc (Haber) • Görsel Yncelman, Düzeltme: Abdullah YazKi • Müessese Mudür V.: Erol Erkul • Koordinatör:
Yönetmen: Ali Aor 0 Düzenleme: Mustafa Saglamer • Ankara Temsilcisi: Cüneyl Ahmet Korulsaa • Muhasebe: Bulent YHKT • Idare: Huseyin Gurer • işletme: Önder Çelik •
Arcayürek, Haber Müdürleri: Mustafa Balbay, Işık Kansu, İzmir Temsılcı V.: Scrdar Kızık, Bilgi-Işlem: NaU lnal Bilgisayar Sistem: Müınvel Çiler • Personel: Sevgi Bostancıoglu
Adana Temsilcisi: Çeün Yjgcnoftlu • Reklam: Reka Isıtman • Dış İlişküer: Hidya Akyol
22246, Fax: (1) 526 60 72 • Burolar Ankara: Z, Gökalp Blv. tnküap S. No:
19/4, Tet: 433 11 41-47, Telex: 42344, Fax: (4) 433 05 65 • İzmin H. Ziya Bly.j
1352 S. 2/3, Tel: 83 12 30, Telex: 52359, Fax: (51) 89 53 60 • Adana: lnönü
Cd. 119 S. No: 1 Kaı 1, Tel: 19 37 52 (4 hat), Tfclex: 62155, Fax: (71) 19 25 78'
TAKVİM I2EYLÜL1992 (msak: 5.06 Güneş:6.34 öğle: 13.05 İkındı: 16.39 Akşam. 19 27 Yatsı: 20.49
Sigaraya karşı
tedavi
• BRL KSEL (AA) - Belçika
Sağhk BakanhğYna bağlı
kuruluşlar, sigarayı
bırakmak isteven nikotin
bağmlılannı ücretsiz olarak
tedavi edeceklerini ve bu
amaçla ilk girişimlerin, 450
kişi üzerindeyapılacak
deneylerle başlaülacağını
açıkladılar. Sigarayı
bırakmak ısteyen kişilere
tıbbi müdahalede
bulunacaklannı ve nikotin
ihtiyaçlannın karşılanması
için, deri üzerine
yapıştınlarak kana nikotin
veren bantlann ücretsiz
olarak bu insanlara
verileceğinı açıklayan
yetkililer. sigara
bağımlılanna psikolojik
tedavi yöntemlerinin de
ücretsiz sağlanacağını
duyurdular.
Konuşmayan
koca
• LONDRA(AA)-
İngiltere'de bir kadın,
kendisiyle günde sadece üç
kelıme konuşan kocasîm
boşadı. Evlilikleri boyunca
sessizliğiyle kansıaı çılgına
çeviren 35 yaşındaki Ernie
Host'un 32 yaşındaki eşi
Susanne Horst, kıxasının
tepkisizliği nedenıyle, beş
yılbk evlilikleri boyunca hiç
tartışmadıklannt belirtti.
Boşanma karannı vermesi
öncesinde sabn tamamen
tükenen Susanne. kocasının
son iki ay boyunca 'sarfettiği'
tüm sözleri bir kağıda
yazdığını söyledi. "Söz
gümüşse sükutaltındır"
fikrini benimsemişolan
Ernie"nin, buzaman
içerisinde "Bu kahvenin tadı
bulaşıksuyugibi' ve"Sırtımı
kaşı" şeklinde sadece 26
cümle kurduğunu ifadeeden
çilekeş Susanne Horst, "Bir
defasında, sırf yeni saç
modelimi beğerur.ediği için
benimle tam 8 gün hiç
konuşmadı. Sininmden
yüzüm morarana kadar
bağırsam bile tek kelime bir
cevap vermedi" dedi.
Annelerini
tutuklattılar
• CENTRAL İSLİP (AA) -
Yedi aylık hamileyken esrar
içen bir anne, çocuklannın
bunu polise ihbar etmeleri
üzerine tutuklandı.
Annelerinin hamile olduğu
için esrar içmesine
dayanamayan 6 kardeş,
polise telefon etmeye karar
verdiler. Çocuklardan 12
yaşında olanı, polis imdat
numarasına telefon ederek
annesinin esrar içtiğini
bildirdi ve polislerin eve
gelmesini istedi. 28 yaşındaki
hamile kadın esrar içerken
polisler tarafından
yakalandı. Doğmamış bir
çocuğun hayatını tehlikeye
atmakla suçlanan kadın
derhal tutuklandı.
Çocuk ve yuva
• ANKARA (AA)-
Uzmanlar, 3 yaşına gelmiş
çocuklann mutlaka yuvaya
verilmesini, ancak yuva
secimindejjok tiüz
davranılması gerektfğfnT
söylediler. Çocuk psikoloğu
Perran Söğütlü. çahşan anne
ve babalann çocuklannın
2.5, çalışmayan veya bakrası
olan çocuklann da 3
yaşından itibaren yanm veya
tam gün yuvaya verilmesi
gerektiğini kaydetti. Söğütlü,
okul öncesinde okula giden
çocuğun okula çok daha
çabuk uyum sağladığını,
kendine olan güveninin
arttığmıifadeetti.
Pis sudan ölüm
• İZMİR (ANKA) - Dünya
nüfusunun yanya yakınırun
(yaklaşık 2.5 milyar kişi)
güvenli içme ve kullanma
suyundan yoksun olduğu ve
her gün ortalama 70 bın
insanın ise pis su yüzünden
öldüğübildirildi. Ege
Üniversitesi Hemşirelik
Yüksekokulu Halk Sağlığı
Hemşireliği Bilim Dalı
öğretim Üyesi Doç. Dr.
Ayla Bayık, "Dünyada
Çevre Sağlığı" konulu
araştırmasında "2000'li
yıllara yaklaşırken daha
insanca yaşanıhr bir çevre
oluşturmada ve çevre
kıyımının global önlenmesi
için seferberlik ilan edilmesi
kaçınılmazdır" dedi.
Günümüzde 5.2 milyar olan
dünya nüfusunun her yıl
eklenen 90 milyon kişi ile
2025 yıhnda 8.5 milyar
olacağının varsayıldığını
bildiren Bayık, insanlann
sağlıkb koşullarda
yaşamalannın 'insanlık
hakkı* olduğu halde dünyada
kentsel nüfusun yüzde
23'ünün, kırsal nüfusun ise
yüzde 64'ünün güvenli, temiz
içme ve kullanraa suyu ve
kaynaklanna sahip
olmadığını belirtti.
Çağdaş iıısaıı belinden çekiyor
GÜNDÜZİMŞİR
Bel ağnlan, her 10 insandan 8'inin
sağhğını tehdit ediyor. Dünya Sağhk
Teşkilatı'nın verilerine göre, çahşan
nüfusun büyük çoğunluğunu oluş-
turan 20 yaş üstü kişiler her yıl yüzde
2 ile 5 işgücü kaybına yol açacaİc nite-
likte bel ağnsı problemi ile hekime
başvuruyor.
Istanbul Üniversitesi Tıp Fakültesi
Fizik Tedavi ve Rehabilitasyon Ana-
bilim Dalı'ndan Doç. Dr Cihan Ak-
soy, modern dünyaya ayak uydur-
maya çahşan ülkemizde artan fıziksel
ve psikolojik stresler örüenmedikçe,
uygun ve erken tanı ve tedavi olanak-
lan gebştirilmedikçe. tedavi maliyeti,
işgücü kaybı dikkate alınmadıkça bel
ağnlannın yol açacağı mali portrenin
çok ağır olacağına dikkati çekiyor.
Aksoy. sadece ABDde 1990 yılı ra-
porlanna bel ağnlannın yol açtığı
tanı ve tedavi maliyetinin 24 milyar
dolar civannda olduğunu belirterek
şunlan söylüyor.:
"Bel ağnlan ile ilgili yapılan araş-
ürmalar her ülkede ilginç sonuçlany-
la dikkat çekiyor. Örneğin İngiltere'-
de işçilerin hastahk raporlan top-
lamının yüzde 36'sı bel ağnlanna
bağlı. Yine İşveç'te sağhk istitasük-
lerine göre her yıl tüm işgünlerinin
yüzde 1 'i bel ağnsı nedeni ile kaybo-
luyor. Sanayisi iyi gelişmiş ülkelerde
büyük ekonomik kayıplara yo! açan
bu yakınma, azgelişmiş ülkelerde ha-
yatın bir parçası gibi doğal kabul edi-
İiyor."
Doç. Dr Cihan Aksoy, bel ağnla-
nnda risk faktörleri üzerinde yapılan
araştırmalann oldukça çelişkili so-
nuçlar verdiğini belirterek saptanan
ortak buigulan ise şöyle özetüyor:
• Yaş- Bel ağnsı en çok orta yaşlar-
da görülmekle birlikte 60 yaş sonrası
azabyor.
• Cins- Erkek kadın oranı yörelere
göre farklılıklar göstermekle bera-
ber ameliyatlar erkeklerde, kadınlara
göre iki kat fazla yapılıyor.
• MesJek- Uzun süre oturmayı ge-
rektiren meslek gruplan (kamyon şo-
förii, büro memuru, bilgjsayarla çalı-
şanlar, endüstri çalışanlan ağır kal-
dırma ve dönme gerektiren meslek-
ler) bel ağnlanna yakalanma riskini
arttınyor.
• Kişisel faktörler- Sigara içme,
şişmanlık, oransız boy uzunluğu,
omurga eğriliği, suçlanan faktörler.
Bel ağnlı kişilerde ruhsal gerilim.
stres, çöküntü, histeri, alkol, sigara,
ilaç bağımlılığı, aile içi anlaşmazlıkla-
ra daha fazla rastlandığı
belirlenmiş."
Neler yapümalı?
Uzmanlar, neler yapılması gerekti-
ğini şöyle sırahyorlar:
• Deviet- Sağlığa gereken önem,
destek ve ödenekler verilmeli, işyerle-
ri çalışma koşullan denetlenmeli, ko-
runma tedbirleri duyurulmalı, çalı-
Kızdırmak
Deltası
tehlikede
• Deltada 308 kuş türü belir-
lendi. Doğal Hayatı Koruma
Derneği, yörenin korunması
için proje hazırlamaya başladı.
Yörede yapılaşmanın hemea
durdurulması gerekiyor.
Haber Merkezi- Banndırdığı kuş tür-
leri açısından uluslararası öneme sahip
olan Kıalırmak Deltası'nda ormanlar
yapılaşma nedeniyle yok ediliyor.Çevre-
ciler deltanın korunmasmı istiyorlar.
Kızılırmak Deltası'nda son araştırma-
lar Sarnsun Doğayı Koruma Derneği ve
Doğal Hayatı Koruma Derneği tarafın-
dan gerçekleştirildi. önümüzdeki gün-
lerde yayımlanacak olan araştırma so-
nucu deltada 308 kuş türü belirlendi.
Kuş uzmanı Sancar Banş, Kızılırmak
Deltası'nın böylece Göksu Deltası'ndan
sonra Türkiye'dç en çok kuş türünün
banndığı ikinci alan olduğunu açıkladı.
Araşürmanın ardından DHKD yörenin
koruması için proje hazırlamaya baş-
ladı.
Doğal değerler önemli
Yöredeki yasal olmayan yapılaşmaya
dikkat çeken DHKD Kızıhrmak Deltası
Proje Sorumlusu Sunay Demircan,
"Yapılaşma hemen durdurulmalı ve
bölgenin etkin bir biçimde korunabilme-
si için gerekli yasal düzenleme ve uygula-
malar zaman yitirilmeden başlaül-
malıdır" dedi. Demircan, yörede doğal
değerler açısından büyük öneme sahip
ormanlann yok edildiğine dikkat çeke-
rek, "Yaptığımız inceleme sonucu or-
manda inşasına başlanan 265 parsellik
bir site için 10 dekarhk orman alanırun
şimdıdenyok edildiğini saptadık. Üstelik
kooperaüf parselasyonu da orman içme
doğnı devam ediyor" diye konuştu.
Kozılırmak Deltası 25 göl, sazlık ve or-
manıyla Türkiye'de uluslararası öneme
sahip sulak alanlann başında yer alıyor.
Yaklaşık 10 bin hektardan oluşan bu su-
lak alanın doğal özelh'klerini bugüne dek
korunabildiğini belirten çevrecıler del-
tanın geleceği için endişeli.
Müzeden de kapı dışarı edilen Düşes Burası İngiltere'nin York ken-
tindeki Friargate Müzesi... Adı
skandallara konu olan Düşes Fergie modern hanedanın bir temsilcisi değil artık. Sarayın gözün-
den düşen Düşes'i müze de kapı dışan etti. Müzenin hizmetçileri. Düşes'in maketinden kurtulmak
istiyorlar bir an önce. Pek duygusal olduğu söylenemeyen Pren's Andrew'in maketiyse zor da olsa
son bir defa hoşçakal demek için kapıda bekliyor. (Foloğraf: Life)
5 ülkede örgütlü Türk Akademisyenler Birliği parasal destek bekliyor
Türk gençleri Avrupa lobisi oluşturuyor
tSTANBUL (AA) - Avru-
pa'nm çeşitli ülkelerinde ya-
şayan üniversite öğrencisi
Türk gençleri tarafından ku-
nılan Avrupa Türk Akade-
misyenler Birliği (EATA),
Avrupa'da etkin ve güçlü bir
"Türk lobisi" oluşturmaya
çahşıyor. Birlik üyeleri,
amaçlannı gerçekleştirmek
için parasal desteğe ihtiyaç-
lan olduğunu söylediler.
EATA Yönetim Kurulu
Üyesi Oktay Erciyez, birliğin
1990 yılında 40 üniversiteb'
genç tarafından Frankfurt'ta
kurulduğunu belirterek
"EATA, Avrupa'da doğup
büyümüş, Avrupa kültürü
almış Türk gençlerinin çaba-
lanyla kuruldu. Amacımız
Avrupa'da aydın Türk genç-
lerinden oluşmuş bir Türk
lobisi gerçekleştirmek. Bu-
nun için EATA, uç görüşlerin
yanında yer abnadı" diye ko-
nuştu.
Üye aidatlanyla çahşma-
lannı yürüttüklerini ifade
eden Erciyez, "Maalesef Tür-
kiye'de beklediğimiz ilgiyi gö-
remedik. Çabşmalanmızın
daha sağlam temeller üzerine
otunnası için kuruluşlardan,
şirketlerden destek bekliyo-
ruz" dedi.
EATA'nm şu anda, 500 ka-
yıth üyesi, 1.500'e yakın da
çabşmalara kaülan öğrencisi-
nin bulunduğunu anlatan Er-
ciyez, "EATA, 5 ülkenin 27
şehrinde örgütlüdür. Buralar-
da toplantılar yapıyonız, sos-
yal etkinlikler gerçekleştiriyo-
ruz" diye konuştu.
Türklerin Avnıpa'da
yanlış tanındığını vurgulayan
Erciyez, "Biz bu imajı silmek
için çalışıyoruz. Avrupa ülke-
lerinde milletvekilleriyle, pro-
fesörlerle görüşüyoruz. Ken-
dimizi tanıtıvoruz. Şimdiye
kadar hiçbir olumsuz tepki
abnadık. hepsi yaptığımız işe
destek oluyor" dedi.
Fransa
Okul
şakalan
yasakPARİS (AA) - Fransa'da,
okullarda, birinci sınıf öğ-
rencilerine yapıbnası gelenek
habne gelen okul şakalan, son
yıüardaki aşınhklar nedeniyle
bu seneden itibaren yasak-
lanıyor.
Fransa Milli Eğitim ve Kül-
tür Bakaru Jack Lang'ın, ge-
len şikayetler üzeririe, bu şa-
kalann yasaklanmasını öngö-
ren bir genelge yayımlamaya
hazırlandığı bildirildi.
Fransa'da pek çok ünlü eği-
tim kurumunun gelenekleri
arasında yer alan "okul şa-
kalan", özeUikle birinci sınıf
öğrencilerini hedef alıyor. Ba-
zen latife dözeyinde kalan şa-
kalann bazen de tam an-
lamıyla "eşek şakasına" dö-
nüştüğü ve bunlara maruz ka-
lan genç öğrencilerde psikolo-
jik bozukluklar görülebiîdiği
bildiriliyor. Şaka yaptlan
gençlerden baâlannın yara-
landıkjan ya da genç kızlann
cinsel yönden taciz edildikleri
belirliliyor.
Acımasız şakalar
Özellikle şakalannın
aamasızljğı ile tanınan Paris'-
teki Stanislas Lisesi'nin üst
sınıf öğrencileri, kurbanlan
için köpek maması, bahkyağı
ve çamaşır sodasından oluşan
köfteler hazırbyor ve bunlan
yeni öğrencilere zorla yediri-
yorlar. Ancak bunu yiyen öğ-
rencilerin yüzde 90'ınm yedik-
lerini hazmedemeyerek kustu-
ğu bildiriliyor.
Sanat ve meslek okullann-
da ise şakalara katlanmayı
reddeden öğrencilere, ad-
lannın mezuniyet albümün-
den silinmesi gibi gelecekteki
meslek hayatlannı etkileyecek
cezalar verildiği belirliliyor.
Tatsız şakalara son vermeyi
kararlaştıran Kültür Bakaru
Jack Lang'ın bu konudaki ge-
nelgesini birkaç gün içınde ya-
yımlayacağı ve okul yöneti-
cilerinden bunu, bütün öğren-
cilerin görebilecekleri yerlere
asmalannı istediği bildirib'yor.
Genelge, yasağa rağmen şaka
yapmaya devam eden öğ-
rencilerin sert biçimde ceza-
landınlmalannı da öngörü-
yor.
Bakanın genelgesinde şaka-
ya maruz kalan yeni öğrenci-
lerin çekinmeden okul yöneti-
cilerine şikayette bulunmalan
da isteniyor.
şanlann ve yöneticilerin eğitilmesi
sağlanmahdır.
#Sağlık Bakanlığı ve Cniversite-
ler- Bel ağnlannın ekonomiye verdiği
yük saptanmalı, bu konuda verilen
eğitim ve olanaklar gözden geçirile-
rek gereken tarama kurumlan gelişti-
rilmelidir. Çabşma koşullan bel ağn-
lanna yol açmayacak şekilde düzen-
lenmelidir. Örneğin: _
• Oturularak çalışıbyorsa sandal-
yelerin yapısı uygun şekilde planlan-
mabdır.
• Araükh olarak kalkılıp bel hare-
ketleri yapılması (esnetme tarzmda)
kann kaslannı güçlendinneye ve bel
çevresindeki dokulann fizyolojik ko-
numlanna dönmelerine yarayacak
egzersizlerin yapılması teşvik edil-
melidir.
• Ayakta çalışanlar mümkünst
tek ayak üstü dinlenebilecek ayak
desteİderi kullanmabdır.
• Dönme ve ağır kaldırma zorun-
luluğu varsa uygun pozisyonlann öğ-
retihnesi ve denetlenmesi, ağndan
yakınanlann muayenesinin bir önce
sağlanması gereklidir.
•Aşın kilo almaktan, aşın hare-
ketsizlikten kaçınmak, özelbkle göz
hizasından yukanda ve diz hizası-
ndan aşağıda olan cısimleri almak is-
tediğinde dikkat etmek, ağırbk ta-
şırken, olabildiğince vücuda yakın ve
her iki kola eşit dağıtarak taşımak.
• Uzun süre ayakta durulacaksa
bir ayağın altına yükseklik koymak,
sürekli aynı pozisyonda çabşmamak,
düzensiz spor yapmaktan kaçın-
mak.
•Cinsel ilişki sırasında omurgaya
zarar verecek ters hareketler yapma-
maya dikkat etmek."
Bel ağnlarının tedavisa
Tüm bel ağnsı ataklannın yüzde
80'inden fazlası tedavi türü ile çok
ilişkili olmaksızın 6 hafta içinde tü-
müyle iyileşir. Genelde ilk önlem ya-
tak istirahati yapmak ve neden olabi-
lecek faktörleri önlemektir. Sert ya-
tak istirahati, tahta, ya da taşın üzeri-
ne battaniye sererek yatma değjldir
ve beldeki tabii kavislenmeyi önle-
meyecek, yalnızca içine gömülmeye
mani olacak serüikte yataklar tercıh
edilmebdir. Yataktaki en iyi pozis-'
yon ağnnın en az olduğu pozisyon-
dur. İki gün içinde tümüyle kaybol-
mayan bel ağnlan mutlaka hekim ta-
rafından değerlendirilmelidir.
Ülkemizde bel ağnlan ile en çok
haşır neşir olan tip bilim dalıfizikte-
davidir. Bel ağnsına eşbk eden ayak-
ta güçsüzlük, idrar kaçırma gibi bul-
gular acil girişim gerektiğini gösteren
alarmdır. Bel ağnlannın gerçekte
küçük bir kısmıru oluşturan bel fıtığı
ve siyatik teşhislerinin yalnızca çok
küçük bir kısmı cerrahi girişimi ge-
rektirir. Ameliyat teşhisi konduğun-
da günümüz tekniğinin bu tür ameli-
yatlan oldukça kolaylaştırdığı bilin-
mebdir.
Bel ağnsı çeşitleri
İstanbul Üniversitesi TIR Fakültesi
Ağn Anabiüm Dalı Başkanı Prof_
Dr. Serdar Erdine, bel ağnsının bir-
çok nedene bağb ortaya çıkabileceği-
ni bebrterek çeşitleri İconusunda ko-
nusunda şu sıralamayı yapıyor:
• Bel kayması ve siyatik: Bir dar-
be, ağır kaldırma, kaza gibi nedenlere
bağb olarak omurlar arasındaki yas-
tıkçıklarda meydana gelen yırtıhna,
omurilikten ve omurlar arasmdan
çıkan sinirlere baskıya yol açar.
• Osteoartrit: Osteoartrit, osteo-
artroz olarak isimlendirilmektedir.
Eklem içindeki kılardak ve sıvı ek-
lemde bozukluk ve tahribatı engel-
leyemediği zaman kıkırdakta harabi-
yet başlar. Kemik ortaya çıkar.
• Romatizma ve artrit: Romatiz-
ma denildiği zaman genelbkle kas ve
eklemlerden kaynaklanan ağnlar
akla gebnektedir. Artrit ağnsı genel-
likle künt ve sızlayıcı tarzdadır.
Yoğurtçu... Taze kaymaklı yoğurt...
ERDAL YAZÎO
MALATYA - Köyde akşam
bir başka olur. Çoban "mal"-
lan (koyun, sığır, vb) getirmiş-
tir. Tozdan göz gözü görmez.
"Mal"lar köye girerken çıkar-
dıklan tozla birer yanş arabası-
nı andınrlar. Hepsi bir yana
dağılırlar. Sahiplerinin telaşını
ise hiç sormayın: "Aman mal
geldi mi? Dağda mı kaldı?"
"Mal"lar bulunur, "kom"lara
götürülür; sulan, yemleri; ar-
dından sağıbnalan... 3-5 taney-
se işler kolaydır; 200-300 "mal"
varsa!..
Eller çabuk tutulur. "Konu
komşu" yardıma gelir. Daya-
nışmanın, yardımlaşmanın en
güzel örneği sergilenir. Dört bir
elden sağım işi sürerken şaka-
laşmalar "takılmalar" gırla gi-
der. Sağım sonunda çıkan süt-
ler hemen kazanlara dolduru-
lur ve kaynatıhnaya başlanır.
Bu işin "hilesi, hurdası" yok-
tur. Sütün kaymağı, yağı bile
abnmaz. Ardından kaynatılmış
süt "bakraç"lara pay edilir. Ve
mayalanır; "Oh beee bu iş de
tamam..."
Sabah gün ışımadan Seyidu-
şağı Köyüuyanmıştır. "Bakraç-
lar" kontrol edilir, arabalara
Malatya'nın kücük bir sokağı. Yoğurt satanlar, alanlar ve pazarlayanlar.
yüklenir; ver elini Malatya... Günün ilk
ışıklan şehri aydınlatırken yoğurtlar
çoktan Malatya'ya gelmiştir. Sıra yo-
ama ortabkta ne sopa vardır ne
de ucuna takılmış yoğurt... Ne-
rede o eski yoğurtçular...
Omuzlanna taktıklan askılar-
la. bir elinde terazi. bıreünde zil
sokak sokak dolaşan... "Yo-
ğurtçuuuuu, kaymaklı yo-
ğurt..." Seyiduşağı köyü yo-
ğurtçulanna bakarken, biraz
gerilere gidip çocukluk
yıllanmızın yoğurtçulannı an-
mamak elde değil.
Malatya'nın küçük bir soka-
ğı; yoğurt satanlar, alanlar, pa-
zarlayanlar ve de meraklılan...
Öğleye kalmadan yoğurtlann
"elden çıkanlması" gerekir.
Seyiduşağı köyünden Fazb
Erol da Yoğurtçular SokağYn
da, getirdiği 18 "bakraç" yo-
ğurdu "elden çıkarma" telaşı
içinde...
Köylüsü Hasan Karakuş da
ahcılarla pazarlık içinde. Ahcı-
lar. komisyoncular yoğurtlan
dikkatleinceliyorlar.
Bazılan sabırsızlanıp daha
da ileri gidip yoğurtlara bir par-
makçalıp tadına bakıyor; "Gar-
daş, çok hoş ha..." Yoğurda
parmak çalmaya "mal sahip-
ğurtlan "elden çıkarma"ya gelmiştir. İeri" pek hoşnut olmuyor, ama
Akla hemen omuz sopasının birer ucu- elleri mahkum. katlanıyorlar
na "bakraç"lann takıhp satılacağı gelir; olan bitene...