Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
21NİSAN1992SALI CUMHURİYET SAYFA
HABERLER
Taşar için
önerge
• ANKARA (AA) -
TBMM Genel Kurulu'nun
bugunkü bırleşımınde eskı
Devlet Bakanı Mustafa
Taşar hakkında venlen
soruşturma önergesı ele
alınacak SHP Tuncelı
Mılletvekıb Kamer Genç ve
arkadaşları tarafından, eskı
Devlet Bakanı ve ANAP
Genel Sekreten Mustafa
Taşar hakkında verılen
onergede, Taşar'ın Devlet
Bakanhğı sırasmda Turkıye
Gubre Sanayı A Ş'yı haksız
ve keyfı tutumuyla zarara
uğratarak gorevını kötuye
kullandığı savunuldu
Onergede, bu eylemının
TCK'nın 240 maddesıne
gırdığı kaydedılerek Taşar
hakkında Meclıs
soruşturması açılması
ıstenıyor Önerge, genel
kurulda kabul edılırse,
sıyası partılerın guçlerı
oranında katılacakları 15
uyeh bır komısyon
oluşturulacak Bu
komısyon, olayı
soruşturduktan sonra
raporunu genel kurula
sunacak Komısyon, suçlu
bulur ve bu da genel
kurulda benımsenırse,
Taşar, yuce dıvana sevk
edılecek
DSP'de
görevden
almalar
• NtĞDE (Cumhunyet) -
Nığde'de DSP ıl ve merkez
ılçe yonetımlen görevden
alınarak yerlerıne yenı
ısımler atandı Eskı II
Başkanı Naıl Gunduz ve
merkez ılçe başkanı
Muzaffer Ozçelık uyelıkten
ıstıfa etmedıler Yenı
yonetımler şu ısımlerden
oluştu II yönetımı, Unal
Bozkurt (başkan), Teyfık
Cavmaz, Mustafa Merruş,
Akıf Yuksel, tsmaıl Arslan,
Selım Taşdemır, Ethem
Obek, Emın Pekdemır,
Muhammet Erdem, *
Ramazan Soyer, Ibrahım
Kutukızı, Yusuf Koksal,
Bekır Tekıner, Ozden
Akyar, Bekır Kendırh,
Ibrahım Özkan, Ahmet
Demır Merkez ılçe, Engın
Korkmaz (başkan), Tanfer
Ozmen, Mahmut Şımşek
Galıp Akpınar, Alı İşmar,
Duran Balı, Hüsçyın
Demırcı, Ayhan Ozkan
Devrık vonetımlerın başkan
ve u>elerı genel merkezın
kararını savgıyla
karşıladıklannı belırterek
uyelıkten ıstıfa
etmeyeceklerını açıkladılar
Egemenlik
haftası
• ANKARA (AA) -
TBMM'nın açılışının 72
kutlama törenlen ıçm
Turkıye'ye davet edılen
yabancı parlamenterler
bugun Ankara'ya gelmeye
başlıyorlar TBMM Basın
ve Halkla llışkıler Daıre
Başkanlığı'ndan yapılan
açıklamaya göre Ankara'ya
ılk olarak gelecek
Kırgızıstan Parlamentosu
Başkanı Medetkan
Serımlıkov'u, bugun
Esenboğa Havaalanı'nda
TBMM Başkam
Husamettm Cındonık
karşılayacak Cmdoruk,
akşam saatlennde
Ankara'da olacak olan
Özbekıstan Cumhurıyetı
Yuksek Sovyetı Başkan
Yardımcısı Izatulla
Ahmedhocaev ve Yuksek
Sovyet Mendat Komısyonu
Başkanı Şevket Mıramanovı
Mırzaev'ı de karşılayacak
SHP'nin Çinli
konukları
• ANKARA (ANKA) -
SHP'nm davethsı olarak,
Turkıye'ye gelen Çm
Komunıst Partısı heyetı,
partı genel merkezını
zıyaret ettı SHP Genel
Sekreterı Cevdet Selvı ve
Merkez Yurutme Kurulu
uyelerıyle goruşen ÇKP
uyelen, Turkıye'de
bulunmaktan duyduklan
hoşnutluğu dıle getırdıler
SHP Genel Sekreten
Cevdet Selvı zıyaretın ıkı
ulke halklan arasında
yakınlaşmayı sağladığmı
belırterek "Zıyaretm
ekonomık tıcarı ılışkılerın
beklenen duzeye gelmesıne
katkıda bulunmasım
dılıyorum" dedı
ANAP'ta
istifalar
• ANTAKYA (AA) -
ANAP Hatay II Başkanı
Bekır Karabacak, yönetım
kuru uyelerıyle bırlıkte
gorevlerınden ıstıfa
ettıklerını açıkladı Partı ıl
bınasında basın toplantısı
duzenleyen 11 Başkanı
karabacak, genel merkeze
daha rahat çalışma ortamı
sağlamak amacıyla ıl
örgutu olarak ıstıfa karan
aldıklarını soyledı
Adalet reformu önümüzdeki hafta tartışılmayabaşlanacak
Hukukçıılaryargı bağmısızlığı bekliyorAdalet reformu hukumetın demokratık-
leşme paketı kapsamında oncelıkle ele alı-
nan konulann başında gelıvor Bu konuda
onemlı mcsafeler de kavdedılmış durumda
Bakanlığın bu konudakı çalışmalan onu-
muzdekı hafta tartışma>a açılıyor
Anayasanın >argı bolumunde vapılması
planlanan değışıklık ve duzenlemeler bu ko-
nudakı eleştınlere yanıt verecek yeterhhkte
goruluyor Hukumetın demokratıkleşme
paketı kapsamında anayasada yapılacak
vargısal duzenlemelere ılışkın hedefı "Yargı
bağımsızlığı ve vargıç guvencesı gerçek an-
lamda sağlanacak, labu hâkım' ılkesi tum
yargıya egemen olacaktır. Hâkımler ve Sav-
cılar V uksek Kurulu , yargı bağunsıziığı ılke-
sine gore \enıden duzenlenecektır." şeklınde
ozetlenıvor
Yargıç bağımsızlığı
Hukuk çevrelennın bu konudakı beklentı-
len de \ argı bağımsızlığı ve yargıç guvencesı-
nın gerçek aniamda sağlanmasında yatıyor
Hatta bu konuda vargıya ozerk bır statu
saglanmasına varan onenler ılen suruluvor
Ozellıkle Hâkımler ve Savcılar Yuksek Ku-
rulu oluşumu \e ı>le\ışı\le vargıç bağımsız-
lığının ve >argıç guvencesının sağlanması
konusunda eleştınlen üzenne çekıyor Hu-
kukçular vonetımınde vuruimenın belırle-
yıcı oldugu, adlı ve ıdare vargı hâkım ve
savcılan mesleğe kabul etme. alama, dısıplın
cezası verme görevden uzaklaştırma gıbı
yetkılen bulunan bu kurulun yargıç guven-
cesı ve dolayısıyla yargı bağımsızlığı onunde
en buyuk engel oluşturdueunu ılen sunıvor-
NASIL BIR
ANAYASA?
HAZIRLAYANLAR:
ALİTEVFİKBERBER
TURANYILMAZ
lar Avnca 1982 Anavasası nın "İdarerun
her türlu e\ lem ve işiemlerine karşı v argı > olu
açıktır" şeklınde hukum gctırmesıne karşın
cumhurbaşkanının tek başına vapacağı ış-
lemler ve Yuksek Asken Şura kararlan ıle
Hâkımler ve Savcılar Yuksek Kurulu karar-
larını vargı denetımı dışındd tuttugunu belır-
terek bu durumun hukuk devletının en
onemlı gostergesı olan tum ışlemlenn yargı
denetımıne bağlı olması ılkesıne aykın duş-
tuğu konusunda bırleşıyorlar Istanbul Ba-
rosu Başkam Turgııt Kazan, anayasada
oncelıkle, temel hak ve ozgurlükler ıçın bır
koruma sıstemı oluşturulması gerektığını
vurgulavarak "Koruma sistemi derken bah-
sedilen yargı guvencesidır Temel hak ve oz-
gürlukler bakunından bu haklann tanımlan-
ması kadar, >argı güvencesine kavuşturulmuş
olması da gereklidir. Çunkü, bir hukuk de> le-
tınde , hukukun ne olduğuna bağımsız ve iyi
ışleven vargı organı karar vermıvorsa, hak ve
ozgurlükler guvencesiz kalır" dıvor Bu ne-
denlerle venı bır anayasa >apılırken 1982
Anavasası nın vargı bolumundekı temel an-
layışın terk edılmesı gerektığını soyleyen
Kazan şu onenlerde bulunuvor
"1982 Anavasası vargm \ urutmeve teslim
etnuştır. Once Hâkımler ve Savcüar Kurulu'-
nun oluşumu ve vapısı değıştınlmeudir. Cum-
hurbaşkanına bu kurulu belirleme vetkisi ve-
nlmemelıdır. Anavasa Mahkemesı için de
avnı anlavrj benımsenmelıdır.
TBB'nintemsili
Yargıçlar ve savcılar ıçın oluşturulacak
v uksek kurullarda TBB mutlaka temsıl
edılmelıdır Yargıda şeffaflığın ılk adımı an-
cak bu volla atılabılır Aksı halde, kapalı
kapılar ardında, akıl almaz kulısler dondü-
ruluyor Son Yargıtav seçımlen ıçın ınanıl-
maz hıkâyeler anlatılıyor Bır de bu yolla
yargı tahnp edılıyor Yuksek kurullara TBB
temsılcılennın gırmesı objektıflığı arttıra-
cak, yargıva saygınlık kazandıracaktır Ay-
nca barolar. anayasalann ıdare başhklı
bolumunde değıl vargı bolumunde yer al-
malıdır Barolan ıdare bolumune koymak,
ıcazetlı savunma anlayışınm bır urunudur
Artık, bu anlavış terk edılmelıdır ve tam bır
vargı bağımstzlğı sağlanırken yargı denetımı
dışmda hıçbır alan bırakılmamalıdır Ana-
vasa Mahkemesı ve ıdan vargıya gıdebılme
vı tıkayan butun engeller kaldınlmalıdır "
Avukat Halit Çelenk de yargının bağım-
sızlığına sağlam guvenceler geünlmesı ge-
reklılığını vurgulayarak oncelıkle yargıç
atama ver değıştırme ve ozluk haklannın
yargıçlardan oluşan bağımsız bır kurul tara-
fından sağlanması gerektığını soyluyor Bu
ışlevı yenne getırecek Hâkımler ve Savcılar
Yuksek Kurulu'nun yurutme organından
bağımsız olmasını ısteyen Çe'enk "82 Ana-
vasası'na gore Adalet Bakanı bu kurulun Baş-
kanı. musteşan da doğal uvesıdır Bu oluşum
Hâkimler ve Sa\cılar > uksek Kurulu'nun ba-
ğımsızlığını v aralamaktadır. Hâkimler ve
Savcılar Yuksek Kurulu, Yargıtay, Danıştav
uvelennın ve Turkıye Barolar Bırliğı delegele-
rının kendi aralarında sececeklen U üyeden
oluşmaltdır. Adalet Bakanı'nın başkanlığı
musteşanıun da doğal uyeliği kaldmlmaİH
dn\'*dıyor
"DGM'ltrkaldınlmalı"
Çelenk aynca, yargının bağımsızlığı ve
doğal hâkım ılkelenne aykın olan ve ağır ce-
za mahkemelennın karşılığı konumundakı
"devlet guvenlık mahkemelen'nın kaldınl-
ması gerektığıne dıkkat çekerek dığer onen-
lennı şöyle sıralıyor
"Hazırtanacak veni anayasava sıvıl kişile-
rin sıkıyönetım asken mahkemelennde vargı-
lanamavacaklarına ılışkın açık bır huküm
konulmalıdır Çunku sıvıl kişilenn vasal ola-
rak yurutme organının bağımlı hâkim güven-
cesuiden yoksun, doğal hâkım ılkesıne ters
düşen bu mahkemelerde y argüanmaları kişı-
nin bağımsız mahkemelerde vargılanma hak-
kına ters duşmektedir.
Yargıtav, Daıuştay. lyuşmazlık Mahke-
meleri uyelen, Hâkimler ve Savcılar Yuksek
Kurulu tarafından secılmeli ve bu konuda
cumhurbaşkanının yetkileri kaldınlmalıdır."
Aldıkaçtı, '82 Anayasasf nın kolaylıkla değiştirilemeyeceğini söylüyor
'Demokrasi sevgisine evet ama...'Savın Mdıkaçtı. hukumetın
demokratıleşme paketı çerçeve-
sınde anavasanın ba/ı maddele-
rinde değışıklıkler dusunuluyor.
Sız bu değışıklıklen nasıl karşıu-
vorsunu/?
ALD1KACTI- Butun hukuk
kuralları gıbı anayasa da değı-
şebılır Zamanla toplumun ge
reklenne uymayan maddeler
degıştınlcbılır Bunun ıçın dc
nasıl değıştınleceğıne daır hu
kumler var Degıştımıek her-
hangı bır sorun teşkıl etmcz
1982 Anavasası, yururluğe kon-
duktan bır bır buçuk >ıl sonra
eleştınlmeye başlandı Daha
doğrusu vururluğe konmadan
evvel de eleştırıldı Bu eleştınler
zamanla açıkarttırmaya gırdı
Eleştırmeyı yapanlar arçayasayı
okumadan ana>dsa kalkmalı-
dır dıye hukumler verdıler Ve
butun anayasayıdeğıştmp yen-
ne venı bır anavasa konmasını
savundular Bu aşın goruşler-
den bugun artık uzaklaşıldığı
anlaşılıyor Çunku anayasanın
bazı maddclennın değışıınlmc-
sı ele alınıvor Bu değışıklıkler
her zaman \ apılabılır
Sbce anavasanın gunun şart-
lanna uvgun olma>an maddelen
hangılerıdır'
ALDIKAÇTI- Anavasanın
bazı maddelennın değıştınlme-
sı duşunulebılır Ozellıkle sen-
dıka kurma hurnyetıvle ılgılı,
dernek kurma hurnvetıvle ılgı-
lı sıyası partı rejımlen bunlara
başkalan da ılave edılebılır
Bunlan daha 198> yılında du-
zenlenen bır toplantıda da so>-
lemıştım Ama anayasayı he-
men değıştımıeye kalkmak
yanlıştır Bır sure anavasa u\-
gulansın ondan sonra dığer
betıren eksıklıkler, yanlış >azı-
lan madde hukumlenyle bırlık-
te hepsı duzeltılebıhr Şımdı on
yıl oldu bu sorun ele alınabıhr
yanı
Mülkiveliler Bırliğı Istanbul
Şubesi'nın dûzenkdığı bır panei-
de, 'Cumhurbaşkanı, anav asada
tanınan yetkilennı Bakanlar
Kurulu ıle birlikte kullanacaktı.
Ancak fıilivatta bovle olmadı.'
denuştinız. Hatta bu durumun
anav asa ıhlali olduğunu ileri sur-
müştûnuz.
ALDIKAÇTI-Tamamen o
goruş doğrudur Aynısıru soy-
luvorum Bakın parlamenter
rejım gereğınce. anavasanın
105 maddesı der kı Cumhur-
başkanı. 104 maddede olan yet
kılen Bakanlar Kurulu ıle bır-
lıkte kullanır Bu demektır kı
Bakanlar Kurulu bunlan külla-
nır cumhurbaşkanı ımzalar
Bu vetkıler, cumhurbaşkanın-
ca nasıl kullanıldı sızce
9
ALDIKAÇTI-Goruvorsu-
nuz Sayın Cumhurbaşkanı dur-
madan ım/alamam' dıyor
\etolar çekıvor falan Karar-
namelenn çıkmasına engel olu-
yor Cumhurbaşkanı demek
ıstıv or kı 'bız eş guçteyız ' Cum-
hurbaşkanlığı ve Bakanlar Ku-
rulu eş guçtedır Hatta hatırlı-
vorsunuzdur meşhur bır tele-
vızyon yayınmda anayasayı
ra dedım
O zaman, 82 Anavasası, sızin
yapmak ıstedığınız anayasa ol-
madı. Bır de Hak-IŞ'ın anayasa
toplantılarında, 82 Anav asası
ıçın 'demokratık değıldır' dedı-
ğıruz v a/ıldı.
ALDIKAÇTl-Orada hıçbır
zaman bu anavasa demokratık
değıldır sozunu kullanmam
Katıven yanlış Turkıye dekı
butun yanlış anlaşılmalar bovle
kaynaklanıyor Bu ana>asa"
dedım,' bır asken donemde ha-
zırlanmıştır O zamankı ıhtı-
yaçlara gore ele alınarak duzen
lenmıştır Ama bu anayasa
tekrar cdıvorum kotu bır-ana-
yasa. uygulanmayacak bır ana-
yasa değıldır" Ve nıtekım
gı bunlar çok saygıdeger ve
arzulanan eğılımler Ama, bun-
lan aşınlığa goturmeden bu ış-
len yurutmek lanm Yanı ger-
çeğe aykın gorüşler çıkartma-
mak lazım Dunvada anayasa-
lar bovle olmaz Butun
anayasalar boyle olur Bakın
bugun Alman Anayasası Ame-
nkalı generaller tarafından
Alman profösorlere hazırlatıl-
mıştır Oyle bızım bılgınlenmı-
zın sovledıklen gıbı 4 ayda
çıkmamıştır Alman MeclıSL-
nden Anav asada kotu yerler
var, tamam değıştırelım Ama
daha ıyıye gıdelım Bunlara hıç
kımse ıtıraz edemez Beno top-
lantıda 'demokratık olmayan
bır ortamda bu anayasanın ya-
• Anaydsarun, sendıka ve dernek kurma
hurnyetlen ıle sıyası partı rejımlen gıbı
maddelennın değştınlmesı duşunulebılır Ama
anayasayı hemen değıştırmeye kalkmak
yanbştır Bır sure anayasa uygulansın, ondan
sonra dığer ekbiklıkler, yanlış yaalan madde
hukümleny le bırlıkte hepsı duzelülır
• Demokrası sevgısı. bağhlığı, bunlar çok
sa>gıdeğer \ e drzulanan eğılımler Ama bunlan
aşınlığa goturmeden bu ışlen yurutmek lazım
Yanı gerçeğe aykın gorüşler çıkarmamak
lazım Anayasada kotüyerler var tamam
Değıştırelım değıştırmesıne, ama daha ıyıye
doğru gıdelım
elınde sallayarak gosterdı
Anayasanın 104 maddesı be-
nım yeıkım olmadıgını soyle-
yenlerce okunmalıdır" dedı
Ama Savın Cumhurbaşkanı
kendısı 105 maddeyı okusa da-
ha ıyı yapardı 104 maddenın
altında dıyordu kı bunlan
Cumhurbaşkanı kullanmaz
Bakanlar Kurulu kullanır
Bu durumu mu anavasa ihlali
olarak değerlendınvorsunuz?
ALDIKAÇTI- Yanı anaya-
sa ıhlah değıl bu anlatabıldım
mı' Tam manasıyla seçım ka-
nunu anayasa ıhlahdır Seçım
kanunu da Anayasa Mahke-
mesı ne mtıkal ettınlmemıştır
Siz 82 Anavasası'ndan 3 sene
sonra bazı maddelenn değışebi-
leceğinı soyledığinızi anımsattı-
nız.
ALDIKAÇTI- Ikj sene son-
Avrupa Konseyı nın uç anaya-
saaya yaptırdığı ıncelemede
bu anayasanın demokratık bır
duzen ıçın elvenşlı olduğu, ama
bazı değıştınlmesı gereken
maddeler bulundugu getınlen
sınırlamalann da zamarun ge-
reklen dolayısıyla konduğunun
anlaşıldığı belırtılmıştır
82 Anavasası hazırlanırken
demokrarik bir ortamın bulun-
madığı, bovle bır ortamda da
demokratık bir anavasanın ha-
zırlanamav acağı ilerı sürulüvor.
Bu konuda neler duşunuyorsu-
nuz?
ALDIKAÇTI - Anayasanın
tumunun ortadan kalkması
ıçın vaptıklan yorumdur bu
Yoksa bakın 82 Anayasasf nın
yapılmasi aynen 1959 Fransız
Anayasası nın vapılması gıbı-
dır Demokrası sevgısı, bağlılı-
pılması en buyuk guçluğumuz-
dur dedım Onu dedıkten son-
ra bır cumle daha vardı Çun-
ku sıyası partıler yoktu' Nıçın
bunu soyledım, sıyası partıler
olsaydı Mechs'tekı mûzakere-
ler çok sağhkh, çok süratlı ola-
caktı Sıyası partıler olsaydı
sıyası parüler kendı goruşlennı
hazırlayacaklardı
Daha geniş bir uzlaşma sağla-
nacaktı
ALDIKAÇTI- Gayet tabu
Bılhassa bu son noktavı çok ıyı
belırttınız Hakıkaten uzlaşıl-
mış bır anayasa ortaya çıkacak-
ü
O zaman 82 Anavasası'nın
hazırlanmasında tam bır top-
lumsal mutabakat sağlanamadı-
ğısoylenebılırmi?
ALDIKAÇTI- Gayet tabıı
toplumsal mutabakat vok za-
ten Unıversıteyı bıtırmış
Ataturk ılkelenne ınanmış bır
uye grubu vardı Bunlar seçıl-
memışlerdı de Mıllı Guvenlık
Kurulu tarafından oraya çağ-
nlmışlardı Onlanri yaptıklan
tasan Mıllı Guvenlık 'Kurulu
taralından son defa rotuş edıle-
cektı duzeltılecektı Bu burava
gjdılırken de bılınıvordu Gızlı
bır şev. değıldı Ne yazık kı o or-
tam başka bır seçeneğe elvenşlı
değıldı Zamanla gelen meclıs-
ler o anayasada gorulen
eksıklıklen sırayla duzeltmeye
başladılar BaKın 3 madde dı-
şında butun maddelen değı^ü-
rebılırler Yanı problem değıl
bunlar Yanlış vaklaşımlar
Sozflnü ertiğinız maddeler
anayasanın başlangıç maddelen
sanırun.
ALDIKAÇTI- Evet 1,2 ve
3 maddeler Dünyada sadece
bu anayasada var Onu da bız
koymadık Guvenlık Konseyı
koydu Bızımkındedeğışmeyen
madde Cumhunvettı Bunlara
dokunmadan yenı ılave eımek
her zaman mumkundur Top-
lum gelışır geuştıkçe hukuk
kurallan ona uvdurulur
Son olarak anav asadaki değı-
şikliklerden beklentıniz nedir?
ALDIKAÇTl-Geçen yıl kır-
mızı koltukta da soyledım
Değışüremezler efendım Yanı
kolay değıştıremezler anay asa-
yı Çunku uçte ıkı çoğunluğu
sağlayamazlar Değıştırmek
ıçın ınatçılığı bırakıp oy bırlıgı-
m sağlamak gerekıyor Tek tek
maddelen ele alıp, tek tek mad-
delerde uçte ıkı çoğunluğu sağ-
lavıp değıştırmek lazım anaya-
say ı Bakın bu anayasanın ıstık-
ran demektır
Hocam, "Anavasavı hazırla-
yanlar dahi artık savunamıyor'
deniliyor.
ALDIKAÇTI-Savundum,
her zaman savundum
Sizı yorduk. Çok teşekkürler
efendım.
ALDIKAÇTI- Yok vok vo-
rulmadun Z^amanında yorul-
duk bız Şımdı savunmasını
yapıyoruz, anayasayı okuma-
dan tenkıt yapan ınsanlara
Anavasavı okumadan tenkıte
kalkanlar. sloganiarla anayasa
çope atılmalıdır dıyenler kendı
durumlanndan utanmalıdırlar
Yüksek yargıda reform önerileri:
Cumhurbaşkanının
yar^ya üye seçme
yettisi kaldınlıyor
• Danıştay, Başbakanlık'ın ısteğı uzenne ana-
yasanın yargıya ılışkın bolumlen konusunda
değışıkhk onerılen hazırladı
A\kARA(\A)-
Danıştav ın anavasanın
yuksek yargıvla ılgılı
hukumlennde vapılacak
değışıklıklerc ılışkın
çalışmasında
Cumhurbaşkanı nın yuksek
v argıya uye seçme y etkısı
kaldınlırkcn Içışlen
Bakanı nın beledıye
başkanlannı geçıcı olarak
görevden alması
uvgulamasına son venlmesı
ongoruluyor Anayasa
Mahkemesı nın uye oluşum
şcklı değıştınlırken Hâkımler
veSavcılar Yuksek Kurulu
yenıden duzenlenıyor
Yetkılılerden alınan bılgıye
gore Danıştay,
Başbakanlık ın ıstemı uzenne
hazırladıgı ve anavasanın
vargıvı ılgılendıren bolumlen
ıle sınırlı tutulan anay asa
değışıklığı onenlenyle ılgılı
çalışmalannı tamamladı
Onumuzdekı gunlerde
Başbakanlık a ılctılecek
çalışmada vargıv a ılışkın
bırçok yenılık ongoruluyor
Çalışmada, anav asanın
değıştınlmesı ıstenen
maddelen vegetınlmesı
onenlen duzenlemeler şöy le
104 madde
Cumhurbaşkanının
yetkıblennı duzenleyen
maddenın, yargı ıle ılgılı
fıkrasıdeğıştınlıyor
Cumhurbaşkanının Anav asa
Mahkemesı v e Danıştay
üyelennı seçme hakkı
kaldınlıyor Danıştay
uvelennın Danıştav Genel
Kurulu'nca seçılmesı hukmu
getınlıvor
127 madde Içışlen
Bakanı'nın beledıye
başkanlan ve beledıye meclıs
uvelennı geçıcı olarak
görevden alabılmesı hukmu
kaldınlıyor Değışıklığe gore
verel yonetıuler Içışlen
Bakanı nın onensı ıle
Danıştay tarafından geçıcı
olarak görevden alınabılecek
144 madde Adalet
mufettışlennın hakımlen
denetlemeyetkısı Hâkımler ve
Savcılar \ uksek Kurulu na
devredılıvor
Üyeler
146 madde Ongorulen
değışıkhk ıle Anayasa
Mahkemesı nın uveoluşum
ve seçım şeklıdeğıştınlıyor
Buna gore Danıştaj ve
\ argıtay "dan Anayasa
Mahkemesf ne seçılen asıl uye
sayısı 2 den 3'eçıkanlıyor
Av ukat ve > uksek kademe
yonetıa arasından seçılen 3
asıl uye sayısı 1 eındınlıyor
Bu uyelenn seçım şeklı de
değıştınhvor
Cumhurbaşkanının vargı
organlannın belırledığı
aday lar arasından u\e seçım
hakkı kaldınlıyor
Cumhurbaşkanının seçme
hakkı, unıversıtelerden seçılen
1, ust kademe > onetıcı v e
av ukat arasından seçılen 1 asıl
uveı^ınkorunuvor
İptal davası
150 madde Onenlen
değışıkhk ıle Anayasa
Mahkemesı ne doğrudan
ıptal dav ası açma hakkı
genışletıhvor Buna gore
Danışta^ Yargıtav Asken
Yuksek Idare Mahkemesı ve
Asken Yargıtav kendı varlık
v e gorev lenne ılışkın
konularda Anayasa
Mahkemesf ne doğrudan
ıptal dav ası açabılecek
1 ^9 madde Onenlen
değışıkhk ıle Hâkımler ve
Savcılar Yuksek Kurulu 5
asıl 2 \edek uyesı Danıştay
uyelen arasından seçılen ıdarı
vargı hâkımler ve 5 asıl 2
vedek uvesı Yargıtav dan
seçılen adlı yargı hâkımler
kurulu olarak ıkı alt
kuruldanoluşacak
Adalet Bakanı Oktay, yargıda reform paketiyle, bakanlığın daha aktif hale getirileceğini söylüyor
Adlı polis teşkilatı ile avukatlık yasalan yolda
• Yargı reformunda ıkmcı paket de tamamlanmak
üzere Adlı polıs teşkilatı ıle avukatlık yasası
taslakları ıçın bakanhklardan goruş ıstendı Adalet
Bakanı Sey fı Oktay. her ıkı tasannın da
onumuzdekı gunlerde Bakanlar Kurulu'na
getınleceğını açıkladı
Adalet Bakanı Sevfı Oktav
Cumhunyet'ın konuya ılışkın
sorulannı yanıtlarken. kodlıs-
von protokolu ıle hukumet
programında da avnntıh bır
bn,ımde belırtılen vargı retor-
mu çdlışmalarının hızlı bır bı-
çımde surdugunu açıkladı
Ceza Yargılama Usulu
\ asası nd-a değışıkhk ongo
ren taslak ıle >enı çotıık mah-
kemelerı yasa taslağının Ba-
kanldr Kurulu na sumılduğu-
bu taslaklann vakında
TLRANVILMAZ
A\K\RA - Yargıda re-
form nıtelığınde değışıklıkler
ıçeren v asd pdketı dçılıyor Iş-
kencevı vasdklaydn gozaltı
suresını kısaltan ve tutukhı-
lukta kalınacak sureve sınırla-
ma getıren taslagm drdınddn,
adlı polıs orgutu kurulması ıle
avukatlık yasa taslaklan da
Bakanlar Kurulu nun onune
getırılıvor Addlet Bakanı
Sevfi Oktav. yenı ce/a ınfaz
yasabi basın yasası ıle yenı sı-
yası partıler yasa taslaklarıyla
ılgılı çalışmaİann da sıırduğu-
nu açıkladı
nu
Meclıs e gelecegını kaydeden
Oktav refonn paketının dığer
çdlışmdlannın da surdugunu.
buyuk bolumunun son aşa-
maya geldığını bıldırdı
Adlı polıs orgutu kurulma-
sına ılışkın tasldk ıle venı avu-
katlık vasa tdslağının son bıçı-
mını aldığını dığer bakanlık-
larddn bu taslaklara ılışkın
goruşlenn ıstendığını belırten
Oktay, gorüşler kendılerıne
ulaştıktan sonra tdslaklann
Bdkanlar Kurulu na goturu-
leceğını kaydettı Oktav 200 -
un uzennde madde ıçeren
venı ceza ve ınta/ vasa taslağı
ıle yenı basın \<\hd taslağının
da son bıçııjıını almak uzere
olduğunu bıldırdı Oktay her
ıkı taslağın da onumuzdekı
gunlerde once bakanlıklann
goruşune sunulatağını ardın-
dan da Bakanlar Kunılu nun
gundemıne getınleceğını ıfade
ettı Oktay, cezaevı reformu-
nun hazırlanan ceza ve ınfaz
yasa taslağı ve buna bağlı du-
zenlemelerle gerçekleştınlece-
ğını de dnımsattı
Oktay halen Meclıs'te bulu-
nan ve atamalarda Cumhur-
başkanının onav vetkısını orta-
dan kaldırdıgı ıçın kamuoyun-
dd "bv-pass yasası" olarak
bılınen tasan ıle Adalet Bakan-
lığı nı aktıf hale getırmeyı
amaçladıklannı sovledı Mev-
cut uygulamanın Adalet Ba-
kanlıgı nı bır "protokol bakanlı-
ğı" olarak ongorduğunu kay-
deden Oktay kendılennın,
bakanlığı bu konumundan çı-
kararak daha etkın ve aktıf bır
kurum halıne geürmeye çalış-
tıklannı soyledı
Bv-pass vasası tasansının
onumuzdekı hatta , ıçınde
TBM M gundemıne gıreceğı oğ-
renıldı
Bugunku uvgulamada an-
cak bakanlık ust duzev vonetı-
cılen ıle Yargıtav ve Danıştay
uyelerının 1 sınıt yargıç olduk-
larını anımsatan Oktay mes-
lekte başanlı olan sıalı temız
kun>u vargıçlannı da bu statuve
çekmek ıstedıklennı kaydettı
Yuksek yargıçlann seçımının
yapıldığı Hâkımler ve Savcılar
Yuksek Kurulu nun buvuk ol-
çude Cumhurbaşkanınca seçı-
len uyelerden oluştuğunu anım-
satan Oktay, "Çarpık bir yapı"
dıye nıteledığı bu durumu orta-
dan kaldırmayı amaçladıklan-
nı da sozlenne ekledı Bakanlık
burokratlannın da bakanın ter-
cıhı ıle oluştuğunu anımsatan
Oktay bu burokratlann gorev
yerlennde uzun ->ure kalmalan
durumunda, I sınıf yargıçlık
statusune geçış sureande bu
burokratlar ıle yargıçlar arasın-
da kendılığınden bır "altlık-ust-
lûk" ıhşkısı ortava çıktığını da
savundu Oktay, kendılennın
ıse ortava çıkan bu tablovu or-
tadan kaldırmavı\ımaçladıkla-
nnı kaydetlı
Adli zabıta
Yargıtay ın son bıçımını ver-
dığı adlı polıs vasa taslağı ıle
polıs vejandarma teşkılatlann-
da ay n bır "adli zabıta" bolumu
kurulması ongoruluyor Tum
pohs karakollannda adlı polıs
kısmı, tum emnıyet mudurluk-
lennde de adlı polıs şubesı ıl
merkezlen cumhunyet başsav-
cıhklannda da uzmanlardan
oluşan bır adlı polıs bınmı ku-
rulmasını ongoren taslak, bu
bınmlerde gorev yapan emnı-
vet gorevlılennın tumuyle sav-
cıhklara bağlı olarak çalışmala-
nnı amaçlıyor Bu gorev lılere
adlı makamlar dışındakı ustlen
herhangı bır şekılde emır ve ta-
hmat veremeyecek
Yenı avukatlık yasa taslağı
ıle oncelıkle Adalet Bakanlığı -
nın barolar uzenndekı vesayetı
kaldınhyor Barolar ıle Turkıye
Barolar Bırliğı nın kararlannın
bakanlıkça onaylanmasına ılış
kın uygulama kaldınlırken,
bakanlığa, gerektığınde bu ka-
rarlara karşı ıdan yargı yerlen-
ne bdşvurma yetkısı tanınıyor
Taslak, avukathğa geçışte
adaylann sınavdan gecınlmele-
nnı de ongoruyor Avukatlık
stajyerlennın bılgı becen ve
meslek kurallanna gore yetış-
melennı sağlamak ıçın bır yıllık
staj surelennın tumünu avukat
yanındayapmalan hukmu getı-
nlıyor Çatısı altında bırçok
avukatı banndıracak avukatlık
şırketlen kurulmasına da ola-
nak tanıyan taslak adlı yardım
da yenı duzenlemeler ıçenyor
Yargının hızlandınlması ıçın
oluşturulan ıkı ayn komısyo-
nun çalışmalannı surdurduğu-
nu kaydeden Oktay, komısyon-
lann, Ceza Muhakemelen
Usulu Yasası, Hukuk Muhake-
melen Usulu Yasası. ıcra ıflas
hukuku, mahkemelenn kuru-
luş yasalannı gozden geçırdık-
lennı soyledı Oktay. komısyo-
nun aynca, yargının gecıkme-
sınde burokrasıden kaynakla-
nan sorunlan da gozden
geç-ırdığını ıfade ettı