Katalog

PAMUKBANK Cumhuriyet Hisse senedi alım-satımında saat 13:00'den sonra do-* işlem tamaml O.YIL / 3AYI 24306 / 3000 TL (KDV dahil) Bosna Hersek'te Ylüslüman kıyımı • Mûslümanlann lideri Seli- movski, dün yaptığı çağnda Sırplann Müslümanlan kat- lettiklerini açıkladı. Selimovs- ki, ülkedeki Müslüman topluma tarşı uygulanan kın- mın sona erdirilmesini istedi. Federal birlikler önceki gün Manastır kentini bombaladı. Federal ordunun komutanı, Bosna-Hersek Devlet Başkanı Alia İzzetbegoviç'e ültimatom verdi. U8. Sayfada Çekîç Güç Hurd'ün çantasında • Dışijlen Bakanı Hikmet Çe- tin'in davetlisi olarak bugün Ankara'ya gelen İngiltere Dışiş- leri Bakanı Douglas HurcTün, Çekiç Güç'ün süresinin uzaül- maanı isteyeceğine kesin gözüy- le bakılıyor. Dışişleri çevreleri, hükümetin Çekiç Güç'e ilişkin tutumunu Huıd ile yapüacak görüşmelerden sonra kesinleş- tireceğini belirtiyorlar. • 9. Sayfada Afganistan Kâbfl hükümetine ültimatom • Afganistan'da yönetime karşı mücadele eden aşın îs- lamcı mücahitlerin lideri Hikmetyar, yönetimden 26 nisana dek Kâbil'i terk etme- sini istedi. Hikmetyar, aksi takdirde Kâbil'e saldıracakla- nnı söyledi. m 9. Sayfada Özal'ın ABDgezisî başlıyor ANKARA (AA) - Cumhur- başkanı Turgut özal, bir ziya- ret için bugün Amerika Birleşik Devletleri'ne gıdecek. Ankara'dan ögle saatlerinde özel uçakla Washington'a hare- ket edecek olan Cumhurbaşka- nı Turgut özal, Esenboğa Havaalanı'nda bir basın top- lantısı düzenleyerek ziyareti hakkında bilgi verecek. özal, bu özel ziyareti çer- çevesinde, Houston'da da sağ- lık kontrolünden geçecek, daha sonra New York'ta işadarnJan ve uluslararası banka yetkilileri ile görüşmeler yapacak. WasEngton'da ABD Başka- nı George Bush ile de görüşecek olan Cumhurbaşkanı Özal, 1 mayısta ABD'den aynlarak 2 mayısta Ankara'da olacak. Cumhuriyet'ten okurlara Çok sayıda okurumuz, ba- yilerde ve satış noktalannda Cumhuriyet'i bulamamaktan - yakınmaktadırlar. Cumhuriyet'i bulmakta zorluk çeken okurlanmız aşa- ğıdaki telefonlara başvurduk- Iannda gazete dağıtımiyla il- gili şikâyetlen dikkate alına- cak ve gereken düzenleme - yapılacaktır. tstanbul 5120505 Ankara 3126841 tzmir 131230 Adana 193752 KUfttJCUSU: YUÜUS MADİ (1924-1945) BAŞYAZARI: NADİR MADİ (1945-1991) DYP ve SHP grup başkanvekilleri 62 maddenin değiştirilmesi konusunda görüş birliğine vardı 12 EylüFüntasfiyeâ• Anayasanın gjriş bölümü kaldınlacak • 12 Eylül dönemi yöneticileri yargılanabilecek •Cumhurbaşkanı'nın yetkileri kısıtlanacak • Kürt partisi kurulabilecek, ama Kürtçülük yapamayacak •Genelkurmay Başkanlığı, Milli Savunma Bakanlığı'na bağlanacak • Milli Güvenlik Kurulu'nun yapıa değişecek • Sendikalar, siyasetle ilgjlenebilecek • Türk Dil ve Tarih kurumlan özerkleştirilerek kuruluyor ANKARA (Cumhuriyet Bü- rosu) - DYP ve SHP'nin anaya- sanın 62 maddesinin değışmesı konusunda görüş birliğine var- dığı öğrenildi. Vanlan anlaşma- ya göre. anayasanın giriş bölü- mü ile 12 Eylül dönemi yöneti- cilerinin yargılanmasını engel- leyen geçici 15. madde kaldınlı- yor. Kürt partisi kurulmasına olanak sağlanıyor ancak bu partinin "Kürtçülük yapması- na" izin verilmiyor. Cumhur- başkanı'nın yetkileri sınırlandı- nhrken, Anayasa Mahkemesi'- ne başvunı kolaylaştınlıyor ve yaygınlaştınlıyor. Aynca, Ge- nelkurmay Başkanlığı Milli Savunma Bakanlığı'na bağla- nıyor ve Milli Güvenlik Ku- rulu'nun yapısı değiştiriliyor. Değişikliğe göre, DYP Grup Başkanvekili Bekir Sami Daçe ile SHP Grup Başkanvekili Ay- dın Güven Gürkan'ın yürüttü- ğü çalışma sonrasında hazırla- nan anayasa değişıkliği önerile- ri dün bir metin haline getirildi. Metin akşam üzen DYP Genel Başkanı ve Başbakan Süley- man Demirel ile SHP Genel Başkanı ve Başbakan Yardım- cısı Erdal İnönü'ye iletildi. Anayasanın 62 maddesinde ne yönde değişiklik yapılacağı- nı ortaya koyan metin bugün iki partinin grup toplantılann- da da milletvekillerinin bilgisi- ne sunulacak. Metin daha son- ra öteki partilerin grup yöne- tımlerine iletilerek tartışmaya açılacak. TBMM'de grubu bu- lunan partilerin grup yönetici- leri önümüzdeki günlerde bir araya gelerek SHP ve DYP'nin hazırladığı ortak öneriler üze- rinde görüşmeler yapacak. Gö^ rüşmeler sonunda üzerinde uzlaşmaya vanlan maddelerin yazımına gecilecek. Uzlaşılan maddeler daha sonra TBMM Genel Kurulu'nda ele alınacak. SHP ve DYP grup yöneticile- ri değiştirilecek maddelerin yeni biçiminin nasıl yazılması gerek- tiğinin teknik bir çalışma oldu- ğunu belirterek bunu dikkate ahp öteki partilere sunulacak mArkasıSa.l7,Su.3'te Demireb Kürtçe yayın anayasaya aykm • Başbakan: Türkiye bu tür bir uygulamayı kaldıramaz. • TRT yetkilileri: Kürtçe \a> ına anayasa ve yasalar izin vermez. De\ lctin resmi dili Türkçedir.Türkiye'de yas.ayan birçok etnik grupda bu lıaklan yararkmmak isterseneolur? • HEPGenelSekreteri: Kürtçe yayın önerisi olunılıı. • /'». Sayfada İş güvencesi yasa taslağı Zirvedeaıılaşmazlık• İşten çıkarmalara ilişkin düzenlemeleri içeren yasa taslağının görüşüldüğü hükümet-işveren- işçi zirvesinde anlaşmazlık çıktı. Yasa taslağmm sunuluş tarzını emrivaki olarak niteleyen TİSK Başkanı Refik Baydur, "Biz emrivakilere hiçbir zaman boyun eğmeyeceğiz" dedi. • Hükümet adma zirveye katılan Çabşma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Mehmet Moğultay, ern- redici değil düzenleyici olduğunu söyledi. Türk-İş Genel Başkanı Şevket Yılmaz ise herhangi bir zorlama olmadığını ifade etti. ANKARA (Cumhuriyet Büro- su) - İşveren kesiminin büyük tepkisini çeken iş güvencesi ya- sa taslağının görüşüldüğü hü- kümet-işçi-işveren zirvesi tar- tışmalı başladı. Türkiye İşve- ren Sendikalan Konfederas- yonu (TİSK) Başkanı Refik Baydur, yasa taslağının sunu- luş tarzını emrivaki olarak ni- teleyerek, **Biz, bu emrivakiye hiçbir zaman boyun eğmeyece- ğiz'' dedi. Türk-İş GenelBaş- kanı Şevket Yıhnaz da, her- hangi bir zorlama olmadığını. taraflardan daha önceden gö- rüş istendiğini savunarak, "Tasannın ille de 'çalışma barı- şını yanlış istikamete kanalize edeceğini* söylemek. bana göre üst düzeydeki yöneticilerin ağ- zına yakışmaz" diye konuştu. Taraflar, kesin görüşlerini bil- dirmek için 6 mayısta yeniden bir araya gelecekler. İşten çıkarmalara ilişkin dü- zenlemeleri içeren iş güvencesi yasa taslağı dün hükümet-işçi- işveren temsilcilerinin katıldığı zirvede ele alındı. Bugüne ka- dar iş güvencesi yasa taslağı konusunda farklı görüşler sa- vunan Baydur ile Yılmaz, top- lanü öncesinde öpüştüler ve Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Mehmet Moğultay'ı, sohbet ederek beklediler. Salo- na gelen Moğultay tüm temsil- cilerle öpüştükten sonra Yıl- maz ve Baydur'un arasındaki koltuğa yöneldi. Bu sırada TİSK Başkanı Baydur'un, "Sayın Bakan, gazetecilere ka- dar herkesi öptünüz, tek tek dolaştmız, ama beni öpmedi- mz" diye espri yapması üzerine Moğultay, "Sizi de öptüm az önce. Ama istiyorsamz bir daha öpüşefim" dedi. Moğultay. yaklaşık üç ay önce tartışmaya açılan taslağın endüstri ihşkile- rinde yeni bir yapılanma geti- receğini yineleyerek, TİSK, Türk-İş ve Hak-İş'in laslak üzerindeki görüşlerini bakanlı- ğa ilettiklerini, taslağın tüm bakanlıklara gönderildiğini anlattı. Moğultay, "Bu değer- lendirmderimizin sonuçlannı, mArkasıSa.l7,Sû.6'da KEMAL GÖKHAN AĞAÇ YAŞKEN EĞİLİR 13. Sayfada MAHMUT T.ÖNGÖREN TRT'NİN İÇİNDEN 10. Sayfada bugün başladdar Yerel kültürden evrensele YAŞAR KEMAL • Bugünlerde yerel, ulusal kültürler üstüne dün- yada çok söz edilecektir. Çünkü doğa gibi insanlık kültürü de yıkımlarla karşı karşıya. Insan, yaratıcı bir yaratıktır. Önce bütün yönleriyle, bilin- ciyle birlikte de kendi kendini yaratmıştır. lnsan bir toprak parçası üstünde, bir gök altında doğar. Bir tarihten gelir, bir dili vardır, bir dini kabul eder. Doğanın türlü öğeleriyle, öteki insanlarla ilişkiler içindedir !" suz bir ilişkiler karmaşası oluşturur. Her denevim. her derın- den ilişki kültUre bir katkıdır. İnsanlık böylelikie bir kültür- ler birikimidir. «on- I B'iz birkaç yüzyıldır kültür emperyalizmi belasma uğramış bir ülkeyiz. Batfya dönmeye başladığımızdan bu yana insan kültürüne hiçbir katkımız olmamış. İnsanlık, uluslar, kabileler, obalar, aşiretler, guneyden ku- zeye, doğudan batıya, ne kadar biribirlerine uzakta bulunur- larsa bulunsunlar gene de küçük de olsa ilişkiler içindedirler. Bu ilişki birçok yörflüdür ya, en büyük ilişki de kültürel iliş- kilerdir. örneğin Toroslar'da doğan boğa kültü önce Mezo- potamya'ya geçmiş, Sumer'de, Asur'da, Akad'da boy göster- jıiş, Akdeniz'e yayılmış, oradan da İskandinavya'ya geçmiş, soluğu Güney Amerika'da almıştır. Keklik kültü de Anado- lu'da doğmuş, Girit'e geçmiş, oradan da yüzlerce yıl dolaşa- rak dünyanın birçok Ulkesine yayılmıştır. Bütün bunlara yeni varsayımlar da diyebiliriz. Son yıllarda bilim adamları insan- lığın ilişkileri üstünde çok çalışıyorlar. Uluslann kültürleri, bölgelerin, kabilelerin kültürleri üstünde şimdilerde büyük bir uğraş var. Bu araştırıcılar içinden büyük teoriler ureten bilim adamları da çıkıyor. Şimdiye kadar vanlan ortak yer şura- sı: Yerel kültürler, ulusal kültürler tarih boyunca biribirleriy- le ilişkiler kurmuşlar, biribirlerini etkilemişler, biribirlerini bes- MArkası Sa. 16, Sü. Vde Midyafta 8 kişi kurşuna dizildi• Idü'den sonra, Bismil'de de göç girişimi gün- deme geldi. Midyat'ta bir minibüsle bir kamyo- nu durduran silahlı kişiler, yolcuları kurşuna dizdi. 8 kişi öldü, 9 kişi yaralandı. ADANA (Cumhuriyet Güney Ökri Bürosu) - Güneydoğu dün yine gerginlik ve kanh olaylara sahne oldu. Durdurulan birmi- nibüs ile bir kamyonun yolcula- rı kurşuna dizildi. 8 kişi öldü, 9 kişi yaralandı. Bismil'de daha önce gözalüna alınanlardan bir kişi daha öldü. Cizre'de kapatı- lan kepenkler, güvenlik güçjeri tarafından kınlarak açıldı. Ön- ceki gün, çok sayıda kişinin göce kalkıştığı İdil'de ise dün gerginlik yaşandı. Mardin'in Midyat ilçesine bağb Çalpınar köyünden ilçe merkezine gitmek üzere dün sa- bah yola çıkan Halil ve Hasan Akan yönetimindeki bir mini- büs ile bir kamyon saat 08.00 sıralannda yolu kapatan silahlı kişilerce durduruldu. Bir bölü- mü maskeli olan silahlı kişiler. yolcuları aşağı indirip yan yana dizdikten sonra otomatik silah- larla ateş açtı. Kurşuna dizilen köylülerden minibüs sürücüsü Hasan Akan ile Süleyman Acar (30), Mehmet Acar. Kadır Akan, Mehmet Ağırman, İs- met Acar olay yerinde, Sabri Acar ise hastaneye kaldınlırken yolda öldü. Yaralanan 9 kişinin Diyarbakır ve Mardin'deki hastanelere kaldınldığı, bunlar- dan Raşit Acar'ın durumunun ağır olduğu bildirildi. Anadolu Ajansı. konuyla il- gili haberi. "bir grup teröristin saldınsı" diye verirken, Mardin Devlet Hastanesi'nde tedavi al- tına alınan yaralılardan Çalpı- mArkasıSa.l7,Sû.rde • İstanbul'da 1 polis şehit 3. Sayfada • 'Yargısız infazlar giderek kurumlaşıyor' 3. Sayfada • Sosjal güvenlikte tek şemsiye 4. Sayfada • Kurmakası yabancıyı kesiyor 6. Sayfada • Bağdat'tan Tahran'a Kürt uyansı 8. Sayfada • AKKA,3aydır bekliyor 8. Sayfada • Yurtta ve dünyada havadurumu 16. Sayfada OLAYLAMN ARDINDAKI Dedim-Dedi Üzerine... Cumhurbaşkanı özal, Başba- tari Demirel'e "TRTnin GAP kmalmdan Kürtçe yayın yapa- hn" demiş. Uzun bir süreden beri Türki- yı'depolitika ve basın dünyasın- a "dedim-dedi" belirleyici olu- pr. Sayısı belli gazeteci, sayısı belli politikacı ile her gün tele- fonlaştyor. Kim ne dedi? Kim ne söyledi? Kim ne yanıt verdi? Türkiye'nin yıllanmış sorunlan üzerine "dedim-dedi"faslt Kür- dili Hicazkârdan sürüyor; bası- nımızın şartlanması "dedim- dedi" üzerinedir. Peki, Cumhurbaşkanı özal' ın "GAP'tan Kürtçe yayın yapaam" önerisine başbakan ne demiş? Bakın, bu çok önemli!.. Sayın özal durup dururken bu lafı söyleyip sonra da basına neden yansıtsm? Cumhurbaşka- nı Türkiye'nin en duyarlı sorun- larmdan birini ayaküstü ortaya atmakla neyi amaçladığını bil- mez mi? Peki, kamuoyu Özal- ın bu öneriyi neden ortaya attı- ğını bilmez mi? Erbabı bu tür- den işlerin başını sonunu, sebe- bi hikmetini şıppadak anlaya- cak kadar gün görmüş geçirmiş- tir. Hiç kuşkusuz hem yazılı ya- yında hem de görsel yayında Kürtçenin doğal karşılanacağı bir sürece çoktan girdik. Çok değil kısa bir su're önce "Kürt" sözcüğü bile yazılı yayında ra- hatça "telaffuz" edilemezdi. CHP hükümetinin bakanı Şera- fettin Elçi, "Ben Kürdüm" de- diği için gazetelerin manşetleri- ne geçmişti Elçi'yi neredeyse va- tan hainliğiyle suçlayacaktık. • • • mArkasıSa.l7,Sü.l'de Ozal,bir günde 119 kararnaıneonayladı • Cumhurbaşkanı Özal 199 kararnameden 119'unu onayladı. Emre Kongar Kültür Bakanlığı Müsteşan, Okan Özdemir TPAO, Arslan Kaya Çocuk Esirgeme Kurumu, Tamer Levent Devlet Tiyatrolan Genel Müdürü oldu. ANKARA (Cumhuriyet Bürosu)- Cumhurbaşkanı Turgut Özal, uzun sü- rcdır bekleıtiğı 199 kararnameden 119'unu onayladı. Daha çok il müdür- leri ve bürokrasinin alt kademesindeki kararnameleri imzalayan Özal TPAO Genel Müdürü Okan Özdemir, KUltür Bakanlığı Müsteşan ve Çocuk Esirge- me Kurumu Genel Müdürü Arslan Ka- ya, Devlet Tiyatrolan Genel Müdür Yar- dımcısı Tamer Levent ile Başbakanlık MUşaviri Engin Aydın'ın atamalarını onayladı. A BD'yc yapacağı gezı sırasında ken- disine vekâİet edecek olan TBMM Baş- kanı Hüsamcıtin Cindoruk'un Çan- kaya'da bekletilen kararnameleri onaylayabılcceği yolundaki haberlcrin hemen ardından. Cumhurbaşkanı Turgut Özal. dün 119 kararnameyi bir- den onaylayarak. gereği yapılmaİc üze- rc Başbakanlığa gönderdı. Edınilen bilgiye göre. özal'm ımzaladığı karar- nameler. daha çok çcşitli bakanlıklann alt düzeylcrindeki atamalan içeriyor. Onaylanan kararnameler arasında. Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı. Milli Eğilim Bakanlığı. Bayındırlık \e İskân Bakanlığı, Kültür Bakanlığı. Köy Hizmctlcn Gcncl Müdürlüğü. Vakıflar Genel Müdürlüğü. Tarım Sa- tış Kooperalifleri"ne bağlı ıl vc bölge müdürluklerıne yapılan atamalar yer alıyor. Onaylanan kararnameler ara- sında, Hazine Müsteşaı Yardıması Şevket Özügergin'in görevinden alına- rak yerine Yalçın Burcak'ın atanması- na ilişkin kararname de yer alıyor. Ö7Jİ. Halk Bankası Genel Müdürü Mümıaz Pehlivanlı. PTT Genel Mü- dür Yardımcıları Osman Gözvm ve UArkasıSa. 17,Sü.8'de