Katalog

SAYFA CUMHURİYET 10NİSAN1992CUMA HABERLER Setanik'tedeprem • AA (Selanik) - Yunanıstan'ın ikinci büyük kenti Selanik'te dün sabah Richter ölçeğiyle 3.3 ve 4. l şiddetinde iki deprem meydana geldi. Yetkililer, depremın merkezinin kent >akınlanndaki Langada Gölü olduğunu belırttıler Deprem, can ya da mal kaybınayolaçmadı. Tıpta uzmanlık • AA (tzmir) - Türkiye'de tıp uzmanlık sınavını kazanamayan pratisyen hekımlenn Orta Avrupa ülkelerinden sonra Moskova'da da ücret karşılığında ihtisas yapabileceklen bıldinldi. Moskova Devlet Ünıversitesi Tıp Akademisi'nin Türkiye temsilciüği Basın Halkla Ilişkiler Müdürü Arzu Keleş, tıp akademisinin l eylülde başlayacak uzmanlık eğitimi için onkolojı, göz hastahklan, kadın doğum, iç hastalıklan ile çocuk sağlığı ve hastahklan dallannda 20'şer kişilik kontenjan aynldığını söyledi. Keleş, öğrenci seçimi için sınav dûzenlenmeyeceğını, başvuru sırasına göre kesin kayıt yapılacağını belirterek şöyle dedi: "İhtisas için ilk yıl 2 bin 700 dolar, daha sonraki her yıl için de 5 bin 700 dolar ücret ahyoruz. Ücretler öğrenim ücreti olup konaklama ve yemek gibi diğer harcamalar, öğrenayeaittir. Kayıt yaptıran öğrencilerden I500dolanpeşin,geri kalanınıda3l mayısakadarahyoruz." Bahar tembelleştiriyor • ANKA (İsUnbul) - Çapa Tıp Fakültesi Psikiyatri Anabılim Dalı Başkanı Prof. Dr. Özcan Köknel. bahar mevsıminin ilk yirmı gûnünün insanlan fiziksel ve ruhsal olarak olumsuz etkilediğinı belirterek bu durumun çalışma gücünü azallacağına dikkat çekti. Köknel konuyla ılgılı olarak yaptığı açıklamada, doğal koşullardaki her değişme gibi bahar mevsiminin de insanın bedensel ve ruhsal yaşantısında kısa bir süre stres yaratüğıru söyledi. Bahar mevsimıne uyum sağlamak için geçen sürenin insanlarda tedirginliğe, fiziksel bir gerileme, ruhsal olarak da kaygı ve endişenın artmasına yol açacağma işareteden Köknel, bunlann sonucunda bıtkinlik, halsizlik, yorgunluk, isteksizlik, çabuk sinirlenme, duyarlı olma gibi belirtilerin ortaya çıkacağını belirtti. Özcan Köknel, "Bunun sonucunda insanın dikkatini odaklaştırması güçleşir, çahşma güçleşır. Yaratıcı ve üretici bir iş yapması güçleşir. Bir ışi sürdürebilmesi için daha çok çaba daha fazla güç gerekir" dedi Doktor,topuğa yakın kısmından kesilen ayağın yerine takılacak protezle ayakkabı giyebileceğini ve yürüyebileceğini söyledi Nurcanhenışireni11 sol ayağı kesiIdi Aımea, sağlık durumu iyi oian Nurcan hemşirenin yarandan avrdmıyor. (Fotoğraf: MEHMET DEMİRKAYA) istanbul Haber Servisi - Erzincan Depremi'nde gö- çük altında 8 gün kaldıktan sonra sağ olarak çı- kartılan hemşire Nurcan Eraslan'ın kangren olan sol ayağı istanbul Tıp Fakültesi Acil Cerra- hi Servisi'nde dün yapılan ameliyatla tarak ke- miklerinin topuğa yakın kısmından kesildi. Acil Cerrahi Anabilım Dah olmaması için ayağın bilek hi- Başkanı Prof. Dr. Saman Bel- zasından kesümesinin Av- gerden, Nurcan henışırenın rupa'da dahı tercih edildiğini 45 dakıka süren bir operas- yonla sol ayağından amehyat edildiğini. durumunun şimdi- lık ıyı olduğunu söyledi. Sa- man Belgerden. ezilme sonu- cu tamamen çalışamaz duruma gelen Nurcan hemşi- renin böbreklennin eski sağlı- ğma ka\uştuğunu söyleyerek, "Her şe> iyi gıdiyordu. Son 2 rumu Nurcan hemşirenin an- günde ateşi yükseldı. Çeşıtli nesme, babasına ve kendisine bölümlerden bilım adamlan anlattıklannı behrten Belger- ile yaptığımız toplantıda, ate- den. Nurcan'ın hemşire olma- şın cerahatlanan sol ayaktan sının da durumu kolay kabul- kaynaklandığına karar ver- lenmesinde rolü olduğunu dık" dedi. Ameliyatla cera- söyledi. Prof. Dr. Belgerden, hatli bölümü çıkardıklannı Nurcan hemşirenin 1.5 ile 3 belirten Belgerden, tedavi ta- ayhk bir zaman dilimi ıçinde mamlandığında ahnan yere yapılacak tedavılerle tama- takılacak protezle Nurcan men iyileşeceğini belirtti. .•***» hemşirenin ayakkabı gıyebile- Nucan hemşire, kendisini ceğini söyledi. Daha kısa te- iyi hissettığını, hastanededok- • -••* davi için ve ilende yürümeden torlann kendisine çok iyi bak- kaynaklanabılecek sorunlann tıklannı söyledi. söyleyen Belgerden, şunlan söyledi: "Hemşire genç bir arkada- şımız, ayağın bilekten kesile- mesininfizikselgörünüm açı- sından iyi olmayacağmı düşündük. Daha uzun bir te- davıyi göze aldık." Ameliyat olmadan öncedu- Define uğruna tarih tahribatı SALİM SÜRMELİ (Samsun) - Tür- kiye'de "Define" arayıcdan tarafından bılınçiı ya da bılınçsiz bir şekilde yapılan kaalarda, her yıl çok sayıda "höyük" ve "tümülüs" büyük lahribata uğruyor. Son yıllarda geliştinlen dedektörlerin de kaçak kazı yapanlar tarafından kullarul- ması. lahnbaü büyük boyutlara ulaştır- dı. Bu tür yerlerde yenı bir alışkanlık ola- rak "dinamit" de kullanılmaya başlan- dığını behrten arkeologlar, böylelikle höyük ve (ümülüs zengiru Türkiye'nin. onlem alınmadığı takdirde yakın gele- cckte iyıden iyiye yoksullaşacağuu öne sürdüler. Samsun, Türkiye'de define arayıala- nnın bol mikıarda bulunduğu ve yine resmi izin için başviiranlann başı çektiği bir il. Kentte, son üç yıl içerisınde müze müdürKiğünce düzenlenen "define ara- ma ruhsatı" ile toplam 132 yerde kazı gcnpekkştınlmiş Bulunan tek hazıneise kazılardan çıkan 'toprak' ve su' olmuş. Bir yerlerde gelişigüzel cızılmiş bir ha- ritaya büyük rakamlar karşılığı sahip olan. çıl çil altın hayaliyle yanan her kişi, Medeni Kanunu'nun kendilerine verdi- ğl hakla "Define Arama Yönetmehğı" hükümlen dogrultusunda define uğruna mıK onlannı, milyonlar bulma umuduy- la rahatlıkla toprağa gömebüiyor. Yetkılıler. "•Sahte haritalan yapıp saf vatandaşlara büyük paralara satanlann yakalanıp gereklı işlemin yapılmasıyla bu sömürü önlenmiş olacaktır^diyor. Bölgede 1989 yıhnda 67 yerde, 1990'- da 47 yerde, 1991 yıhnda ise 18 ayn yer- de kazı yapıldı. 1991 yıhndaki 18 define kazısından 5'i il merkezinde, 13'ü de ilçe- lerde yapıkh. Yörede izinli yapılan kazı- lardan çok daha fazlaanın kaçak olarak gerçekleştiriküği ileri sürülüyor. Onca kazıdan arda kalan şey, her seferinde el- leri boş dönen define arayıcılannın kınl- mayan umudu. Arkeologlar, kral veya soylulara ait olmalan nedenıyle define arayıcılannın sürckli hedefi durumuna gelen tümülüs- lerin korunmasına yönelik acil tedbırler abnması gerektiğinı. aksi halde tahriba- un her yıl daha da artarak korkunç bo- yutlara erişeceğiru ifade edıyorlar Ankara'da yapılan "Türkiye'deki Es- ki Eser Kaçakçıhğı ve Korunmasj" ko- nulu toplantıda tebliğ sunan Samsun Müze Müdürü Mustafa Akkaya, define hastası olarak nıtelendırdiği bazı kişile- rin höyük ve tümülüslerde dınamıüerte çalışmalar yapüklanru öne sürdü. Ak- kaya, "Günümüz define hastalan, tü- mulüs odalannı aamasızca dinamitleye- rek havaya uçurarak mermer sütunlan. sütun başhklannı balyozlarla parampar- ça edecek kadar büinçsizce hareket et- mekteler. Antik çağda var olduğu diller- de dolaşan kral haanelerirun peşınde koşan günümüz definecileri, tümülüsleri tahribata devam etmekteler" dedi. 2OVV/5O APIıSG-CD CdStrOlGTX şimdi SG(*) sınıfmda. Dün olduğu gibi bugün de zirvede. Üstün kalitesi daha da artırıldı. Özel moleküler yapısı ile her koşulda en yüksek verim ve aracınıza mümkün olan en uzun omur ıcın Castm'CTX"Zirvede" * SG API (American Petroleum Institute • Amerikan Petrol Enstitusu) sınıflandırmasına gore. gunumuzde dunyadaki en ustun motor yagı sınıfıdır. ISTAJNBUL'DA DEPREM VE KORUNMA Prof. Dr. AHMETERCAN Önlem riski azaltır Yazımızın bu bölümünde, depreme karşı alınacak önlem- lere değineceğiz. Bir yapının ınşaatı öncesinde ne yûpılması gerekir? Deprem olursa, bugün yaşadığımızyapı ne olur?. Ayn- ca Belediye Imar Müdürlükleri neler yaprnalıdırlar? Bakanhk, bu konuda neler yapmahdır? İnşaat ruhsatı sırasında ve is- kân öncesinde yapılarda, dep- rem açısından alınması gereken tedbirler neler olmalı?. İnşaat tacesi ıe yapmatı? İnşaat zeminın yermühendis- lik araşürması, eksiksiz olarak TC deprem riski deprem yönet- meliğine göre, jeofızik inşaat ya da jeoloji mühendislerine yaptınlmalıdır. Deprem Ra- poru'nda aşağıdaki bilgilerin yanıtlanmış olmasına dikkat edilmelıdir. İnşaat Öncesinde Bihnmesi Gereken Deprem Raporu Kapsamı: 1- Yapı ömrü içinde olabıle- cek en büyük depremin a- M- Büyüklüğü, b- Zemınde yaratacağı i\me, c- Zemınin yer hareketini kaç kez büyüterek inşaata yansıta- cağı, d- Zeminın egemen sahnım penyodunun ne olacağı, 2- Bina önem derecesine gö- re. a- Deprem riski katsayılan- nın ne alınacağı, b- Binanın oturduğu yerde yer yapısı (zemin + kum), c- Gevşek birimlerin kahnlı- f. . d- Içerdiği yeraltısuyu, 3- Deprem Bölgelendirme Değeri, a-1 Şiddet ve buna bağlı ola-- rak yatay yük katsayısı. 4- Makrosismık ve mikrosıs- mik bölgelendirme ve aynntı bilgilen. Eğer deprem raporu yapıl- madı ise en az izleyen önlemler- le deprem tasanmı yapıhnah- dır. R- Yılhk deprem riski; ola- ğan yapılarda 0.15, postane, hastane, okul, yangın evi, baraj, elektrik santrallannda 0.05. nükleer santrallarda ya da çok önemlı binalarda 0.005 ahnma- lıdır. Bu tür yapılarda en büyük zemin ivmesi sırası ile 0.17 g, 0.26 g ve 0.45 g ahnmahdır. Gökdelenler mutlaka çelik kar- kash ya da betonarme döşemeli çelik yapılmalıdır. Deppem olıırsa, tagin ya- şadığımız yapı ne olnrT Bugün İstanbul'da yaşadığı- mız yapının depreme dayanıkh olup ohnadığını anlamak için deprem raporu istenebilir. Böy- le bır rapor, jeofizik, inşaat ve jeoloji mühendislerinin oluştu- racağı üçlü bir bilirkişi kuru- lunca hazırlanır. Bunun için, a- Zeminin sahnım periyodu ile her kata kurulacak ivme öl- çerlerle her kaün sahnım pen- yodlan araştınhr. Bunlarda uyum olup olmadığına bakılır b- Zemin koşullan araşünlır. zemin koşullanna uygun yapı- hp yapılmadığı incelenir. c- Statik hesaplar ve uygula- malan incelenir, gerekirse be- ton örneği alınarak deneyler yapıhr. d- Yukanda verilen deprem raporu hazırlanır. e- Eğer tüm koşullar uygun ise yapının depreme dayanıkh yapıldıgı raporu verilir. f- Olumsuz ise önem derecesi belirtüir varsa korunma çarele- ri projelendirihr. Betediye İmar Mydûriûkle- yapmabT Zemine gelen deprem dalgası toprağın türüne göre büyütüle- ket) ivme ölçerleri ve sismograf- lar (sarsım ölçerleri) ve mikrot- remör (küçük titreşim ölçerler) kentin çeşıtli yerlerine yerleştiri- lerek yer ivmesi, zemin salının periyodu ve zemin büyütmesi belirlenmelidir. 1/25.000 ve 1 / 5.000 ölçekli imar planian sis- mik makro ve mikro bölgelen- dirme haritalan üzerine yapıl- mahdır. Aynca 1 '1000 uygula- mada her yapı için deprem raporu, zemin raporu ile birlik- te aranmalıdır. Bakanlık ne yapmalı? 1- Türkiye Deprem Yönet- meliği, Japonya, Amerika, Meksika gibi diğer ülkelenn yö- neımelıklerinden yararlanıla- rak yenılenmeh, 2- Yer (zemin) araştırma yö- netmelıği çıkanhrıah, 3- Türkiye çapında sismik makro bölgelendirme ve dep- rem riski haritalan çıkanlmali, 4- Türkiye'de deprem hiç bit- meyeceğinden, tam donanımh 1963 eylülünde İstanbul'da mevdana gelen depremden rek üst yapıya geçer. Gevşek ve tutturulmamış topraklann bü- yütmesi ve sahnım periyodu büyüktür. O nedenle, sondaj. kazı, jeolojik haritalamadan yararlanarak sismik makrozo- nıng (Büyük bölgelendirme) haritalan yapılmalıdır. Haliha- zırda, Yeralü Aramacıhk Bi- limsel Araştırma Kuruluşu tarafından Bakırköy, Büyük- çekmece (Gürpınar, Esenyurt). Sanyer, Küçükçekmece ve E5 karayolunun sismik makrozo- ning haritalan bitirihniştir. Sismik Makrozoning ile be- lirlenen tehhkeli alanlarda sis- mik mıkro bölgelendirme çahş- malan sürdürülmehdir. Bu bağlamda, jeofızik yöntemlerle gevşek ya da sedimenter dere ve ovalann kalınhklan, deprem şiddetini arttıran temel kaya to- pografyasının biçimi belirlen- mehdır. Strong Motion (Güçlü Hare- arama ve kurtarma takımlan yetiştirilmeli, 5- Halk televizyon ve basın araahğı ile eğitilmeli. 6- Deprem riski yüksek olan kent ve köyler ıncelemeye ahn- mah. olası ise önlemleri ahnma- h ya da boşaltılmalı. İnşaat ransatı sırasında ve iskân öncesinde ne arannalı? 1- İnşaatın yapılacağı yerin zemin ve jeofızik (deprem) ra- poru istenmeli. 2- Statik raporlann doğrulu- ğu ve depremriskinindoğru ah- nıp ahnmadığı inşaat vejeofizik açıdan denetlenmehdir. 3- U>gu!ama sırasında haar beton nitehğı denetlenmeli be- ton dayanıklığının 50-300 kg/ cm2'den az ohnadığı denetlen- mehdir. -Bfrri- A • \ TÜRK f^jKALP Vİl/^ VAKFI Muayene, Laboratuvar, Röntgen... Tel: 275 12 44/45 - 248 58 66 - 266 02 78 241 10 49 - Fax: 266 47 12 Yardım ve Bağışlarınız için: TC Zıraat Bankası Nışantaşı Şb No 7245 Emlak Bankası Gayrettepe Şb No 1562 ÂEKTÜRK'ÜN YAZDIĞI YUKTE4ŞUK BİLCİLERİ Yayına hazırlayan NuranTezcan 10.000 lira(KDV içinde) Çağdaf Yaymlan TOrkocağı Cad. 39-41 Cağaloğlu-htanbul ödemeii gdnderihnez.