Katalog

2 5 MART1992 ÇARSAMBA CUMHURİYET SAYFA DIŞ HABERLER U Tahran, bir yanda Bakü'ye göz kırparken, diğer yanda Erivan'la ilişkilerini geliştiriyor Kafkasya'da İran'dandiplomatiksatranç 'BDTtımarhanegibr • AA (W ashington) - Eskı Sovyetler Birliğı'nın son lıden Mihai] Gorbaçov, SSCB'nın dağılmasıyla ılgili korkulannın gerçekleştiğini belirterek ülkede yaşanan ortamı bir tımarhaneye benzetü. NVashingıon Post gazctesinde yayımlanan yazısında Gorbaçov, Rusya Federasyonu Devlet Başkanı Bons Yeltsın'i eleştırerek "Ben. ülkenın dağılması ve ekonomık ılişkılenn kopması kehanetlen birkaç hafta ıçınde gerçekleşmeye başlayan bir peygambere benzedim'" dedi. Gorbaçov. Yeltsın yönctiminin ülkenın içındekı ağır şartlan çözmek ycnnc a>nntılarla uğraştığını belirterek, "Düşünün, Hermitage ve Tretyakov müzelerindeki eşyalann nasıl bölüşüleceğini tartışıyorlar" şeklınde konuştu. Moldavya'da çatışma • AA (Moskota) - Moldavya'da Rus azınlıkian olan mılıianlarla hükümet arasında geçen hafta vanlan ateşkes anlaşması ihlal edildi. TASS'ın habenne göre Rus azınlığın ilan ettiğı Dinyester boyu cumhuriyetinden çok sayıda militan, bugün Dubossari bölgesınde bir Moldavya yerleşim merkezıne saldırdı. Olayda alu Moldavyalı polisin yaralandığı belirtildi. Moldavyalılarla Rus azmlık arasında son haftalarda meydana gelen çatışmalarda çok sayıda kişi ölmüştü. Moldavya yönetimi, Dinyester boyu cumhuriyetini tanımıyor Kazakisîan'a özel pul • AA (Moskova) - Kazakistan, ekonomik ve siyasi bağımsızhk yolunda bir adım daha atarak, kendi posta pulunu bastı. İtar-TASS Haber Ajansı'nın habenne göre, Kazakıstan'ın bağımsız devlet oluşundan sonra bastınlan ilk posta pulunda, ülkenin bağımsızlığını simgeieyen kırmızı fon üzennde altın renginde bir savaşçımn imgesini gösteren resim yer alıyor. Kazakistan Haberleşme Bakanlığı'nca bastınlan Kazakistan'ın ılk posta pulu sadece ülkede değil. BDT cumhuriyetlerinin tümünde satışa sunulacak. Atvvood, Ankara'da AA (Ankara) - ABD Savunma Bakanı Yardımcısı Donald J. Atvvood bugün Ankara'ya geliyor. Atvvood, Ankara'daki temaslan sırasında Milli Savunma Bakanı Nevzat Ayaz ve diğer yetkılilerlegörüşecek. Görüşmelerde ağırhklı olarak Türk-ABD savunma işbırliği. huzur operasyonu ve bölgedeki gelişmelerelealınacak. Prof. Von Hayek öldû • AA (Berlin) - Ünlü muhafazakâr ckonomıst profesör Fredrich August Von Hayek'in öldüğü bildirildi. Ekonomıstın sekreteri, uzun bir süredır hasta olan 92 yaşındaki Von Hayek'in Almanya'nın güneyindeki Freıburg'da evınde önceki gün öğleden sonra öldüğünü açıkladı. Sosyalizmin yanı sıra Keynesçi politıkalan da eleştiren Von Hayek, serbest piyasa ve sıkı para polıükalannı savunuyordu. Von Hayek'in görüşleri dünyadaki pek çok muhafazakâr yönetım üzerinde etkili olmuştu. Ünlü ekonomist, eslci İngiltere Başbakanı Margaret Thatcher'e bir mektup yazarak scndıkalaı.,1 gücünü kırmasını önermıştı. Von Hayek. 1974 yılında Nobel ekonomi ödülünü İsveçli bir meslektaşıyla paylaşmıştı. FATİH M. YILMAZ (Erivan/Bakü) - Kafkasya'da İran'ın atağı dikkat çe- kiyor. İran, bir yandan Azerbaycan'a göz kırparken, diğer yandan da Ermenistan ile ilişkilerini güçlendiriyor. Erivan yönetimi de İran'la ilişkilerin geliştirilmesine Türkiye'ye karşı alternatif gözüyle bakıyor. İran'ın, Azerbaycan'la diplomatik ilişkilerini büyükelçilik düzeyine çıkarmamış olması da bu bağlamda, üginç gelişme olarak sivriliyor. Ermenıstan yönetım çevrelerinde, İran- la ilişkilerin geliştirilmesine büyük bir önem veriliyor. Ermenistan Devlet Başka- nı Levon Ter Petrosyan başta olmak üzere birçok yetkili ilk ağızdan, İran'ın Kaf- kasya'daki "tarafsız' poiıtıkasını övüyor gözüküyorlar. İki ülke arasında Meğri sı- nır kapısının faaliyete geçmesı ve Iran'la tıcari ilişkilerin geliştirilmesi, Ermenistan'- da, 'dışa açılmak için yalnızca Türkıye yok' düşüncesini güçlü olarak gündemde tutu- yor. Buna karşın, Ermenistan yönetimine ya- kın çevrelerden edindığımız ızlenim, Eri- yan'ın. alternatif olarak bakmasma karşın, İran'la Türkiye'yi aynı kefeye koymadığı şeklınde. Ermerustan yönetimi, Türkiye ile ılişkılenn gelıştirilmesini ve bunun Baü'ya açılmak için gerekli olduğunu biliyor. Tür- kıye'nın Ermenistan'la diplomatik ilişkileri başlatacak protokolün imzalanmasını as- kıya alması nedenıyle, Envan, İran kanına zorunlu olarak sanlmış gözüküyor. Bu durum oluşmasında da yapılacak sı- nır tıcaretınde, İran'ın kuzeyindeki yoğun A f l l i k mayacağına ilişkin soru işaretleri ve Tah- ran'a karşı Batıh ülkelerdeki gûvensizlık rol oynüyor. Ermenistan yönetimi. İran'ın satmak istediği petrolün fıyatının yüksek olduğunu da biliyor ve bu konuda şu anda beklemeyi yeğliyor. İran Dışişleri Bakanı Ali Ekber Vela- yeti'nin geçen ay sonunda Karabağ'da ateşkesin sağlanması için Erivan'da yaptığı temaslar sırasında iki ülke arasında ımza- lanan diplomatik ve ekonomik işbirlığı protokolünün zamanlaması da dikkat çe- kiyor. İran'ın, ABD'den sonra Erivan'da elçisini faaliyete geçirmesi, Velayetı'nin bu gezisi sırasında gerçekleşiyor. Ermenistan- da çeşitli çevreler, Iran'ın, Türkiye'nin böl- gedeki etkisini sınırlamak amaayla. Eri- van'a beklenenin üzerinde bır ilgi gösterdı- ğini açıkça ortaya koyuyorlar. Türkiye'nin Karabağ konusundakı çıkışlannın Erme- ' h iğ û l d İ ' diAzen nüfusun engelleyia etkı yapıp yapa- nıstan'ı rahatsız ettiğı günlerde İran'ın dip- lomatik atağa kalkması, zamanlamanın ılgınçliğını ortaya koyuyor İran'la Azerbaycan arasındaki dini ya- kınhğa karşın. Türkiye, Bakü için umudu ve modeli yansıtıyor. Azerbaycan'ın Latin alfabesme geçmesi, Batı'yla bütünleşmesi ye bu konuda Türkiye'den aldığı destek, İran tarafından eksilen oluşturuyor. Azer- baycan'da en güçlü siyasi hareketi oluştu- ran Halk Cephesi'ndeki İran karşıtlığı hemen fark ediliyor. Halk Cephesi lideri Ebulfez Elçibey, hiç- bırzaman İrangibi bir ülke olmayacaklan- nı sövlerken, İran'ın, kendi sınırlan içinde- kı 23 milyon Azeriyi sürekli olarak gozö- nüne almak zorunda olduğunu belirtiyor. Elçibey "e göre İran, Azerbaycan'ın güçlen- mesinden endişe ediyor. Bunun için de Azerbaycan'a karşı, Rusya ve Erivan'la ilişkilerini güçiendırmeye çalışıyor ve da- hası sınırlan ıçindeki Azerilerin güçlü bir Azerbaycan'la birleşmek istemesinden çe- kiniyor. Azerbaycan'da komünıst dönemden ar- ta kalan pohtikacılarda Elçibey'in İran'la ilgili düşüncelerindeki netlıği görmek olası değil. Başbakan Hasan Hasanov, Türkiye ile iran arasında kesin bir tercih yapama- yacağmı söylüyor. Hasanov, bu düşüncesi- ni de, "İkısi de bizım kardeşimiz. Kardeşle- rimizi danltmak istemeyiz' savına dayan- dınyor. Buna karşın Hasanov, ülkesinin, Batı sistemiyle iç içe olmasını söylerken, polıtikaa kimliğinden sıynlıp, duygulannı ortaya koyuyor. Türkiye'nin Azerbaycan Büyükelçisi Al- tan Karamanoğlu da İran'ın Bakü'de he-, nüz büyükelçilik açmadığına işaret ediyor. İran, diplomatik ilişkileri^büyükelçilik dü- zeyine çıkarmamış, ancak' Bakü konsolosu büyükelçi statüsünde çalışıyor. Devlet Başkanı Vekili Memedov: Ülkede her alanda başıbozukluk var Azerbaycan'da sıkıvönetim gündemdeDış Haberler Servisi - Azerbaycan ile Ermenistan arasında Kara- bağ'a ilişkin kaygılı be'kleyiş sü- rerken Azerbaycan Devlet Baş- kanı Vekili Yakup Memedov, sıkıyönetime geçmek zorunda kalabileceklerini söyledi. Me- medov, 'Ekonomik durum çok kötü ve kabul edilen yasalar uy- gulanmıyor' dedi. Azerbaycan Parlamentosu, ülkenin yeni siyasi yapısını belirlemek amaayla dün toplandı. Parlamento toplantısında, Azerbaycan'da devlet başkanlığı ma- kamının kaldınlması ve muhalefetle eski komünistlenn eşit oranda temsil edildiği Ulusal Konsey'in yetkilennın arttın- lması konulannın gündeme alınması ka- bul edildi. Toplantıya, milletvekili olma- masına karşın Halk Cephesi lideri Ebul- fez Elçibey de katıldı. Parlamentonun açış konuşmasını yapan Devlet Başkanı Vekili Memedov, Azer- baycan'da bir başıbozukluğun ya- şandığını belirterek istikrann sağlanması için sıkıyönetim dahil her türlü önleme başvuracaklannı söyledı. Memedov, ge- rekirse sınai işletmelerin de askeri rejim koşullan çerçevesinde çaljştınlacağını kaydetti. AA'nın habenne göre toplantıda daha sonra konuşan Savunma Bakanı Rahım Gaziyev, Karabağ'da cephede silah ar- kadaşını vurup silahını satanlar olduğu- nu söyledi. Gaziyev, Azerbaycan'daki si- lahlı gruplann denetiminin kimin elinde bulunduğu yönünde bır karmaşa ya- şandığını kaydederek yürütme organlan- na yeterli yetkilerin verilmesini istedi. Gaziyev, Türkiye'nin Kafkasya'ya mü- dahaleye zorlanmaması gereİctiğine de değındi. Ermenistan'dan şııçtama Bu arada Ermerustan yönetimi, Azer- baycan'ı iki ülke arasındaki sınıra yığınak yapmakla suçladı. AFP'nin ha- berine göre Ermenistan radyosu, Azer- baycan silahlı güçlerinin sırur boyunca hereketlendığmi ve büyük bir saldınya hazırlandığıru iddia etti. Azerbaycan ise söz konusu iddialan doğrulamadı. Azerbaycan İçişleri Bakanlığı tarafından yapılan açıklamada da Karabağ'da BDT ordusuna bağlı 366. alayın tüm silah- lannın Ennenilerin denetiminde olduğu görüşü savunuldu. Açıklamada, dokuz adet T-72 tankı, çok sayıda zırhb piyade aracı ve binlerce otomatik tüfeğin Erme- niler tarafından kullanıldığı bildirildi. Karabağ'da ise durumun, genel olarak sakin olmasına karşın küçük çaplı çatı- şmalann sürdüğü bildirilıyor. Azeriler ve Ermeniler, birbirleriru, süren ateşkesi ih- lal etmekle suçluyorlar. Bu arada böl- gedeki temaslanru lamamlayarak hafta sonunda ABD'ye dönen BM özel temsil- cisi Cyrus Vance, Genel Sekreter Butros Gali'ye Karabağ'daki durumla ilgili bilgi verdi. Başarmızı teknoloji ile nasıl ödüllendirirsiniz? In Touch with Tomorrovv TOSHIBA \/erba> can'da otuşturulan 3.000 kişilik gönüllü birliklcrde kadınlar da yer alıyor. AskerlerAkdam'da bulunan helikopter üssün- de clkr tetiktc bekiemeyi surdüriivor. Karabağ AGIK'ten barış konferansıDış Haberler Servisi - Finlandiya'- nın başkenti Helsinki'de dün başlayan AGÎK. Bakanlar Kon- seyi toplantısında, Karabağ so- rununun çözümüne yönelik uluslararası bir banş konferansı toplanması kararlaştırıldı. Azerbaycan Dışişleri Bakanı Hüseyin Sadıkov, Dağlık Kara- bağ Ermenilerine koşullu özerk- lik tanınabileceğini söyledi. Dışişleri bakanlan toplanüsında dün ılk olarak Slovenya, Hırvatıstan ve Gür- cıstan, AGİK'e üyelığe kabul edildiler. ABD, Türkiye ve Bulgaristan'm ısrarlı tutumuna karşın. Makedonya'nın üyeli- ği ise Yunanistan'm çabalan sonucu ger- çekleşmedi. Bunda, AT üjesi ülkelerin Yunanistan'a destek vermelerijıin de pa- yı oldu. Toplantının öğleden sonraki bölü- münde Karabağ sorunu ele alındı. AGİK üyesi ülkelerin dışişleri bakanlan, Karabağ sonınuna çözüm bulmak ama- ayla bir banş konferansı toplanması konusunda göniş birliğine vardılar. Reuter'in bildirdiğıne göre Beyaznısya'- nın başkenti Minsk'te yapılması karar- laştınlan konferansa Azerbaycan, Er- menistan, Türkiye, ABDX Rusya Fede- rasyonu, Çekoslovakya, İsveç, Alman- ya, Fransa ve İtalya katılacak. Dağlık Karabağ temsilcilerinin ise konferans başkanının katılımcı ülkeler ile yapacağı görüşmelerin ardından ılgılı taraflar ola- rak davet edilebileceğı bıldınlıyor. Toplantıda AGİK dönem başkanhğı- nı yürüten Çekoslovakya Dışişleri Baka- nı Jiri Dienstbier'in de Dağlık Kara- bağ'a giderek incelemelerde buluhması kararlaştırldı. Dientsbier de dün yaptığı açıklamada. "Taraflar kabul ederse bir hafta içerisinde bölgeye gidebilirim" de- di. Türkiye'nin Karabağ temsilcilerinin Azerbaycan heyetı içınde yer alması yö- nündeki ısteğınin AGİK üyelennce be- nımsendiğ^ haber veriliyor. Dışişleri Bakanı Hikmet Çetin, dün AGİK top- lantısı nedenıyle Helsinki'de bulunan ABD Dışişleri Bakan Yardımcısı James Eagleburger ile ikili bir görüşme yaptı. Görüşmede, Karabağ sorununun ağır- hklı olarak ele alındığı bildirildi. Çetin, dün akşam da Kanada Dışişleri Bakanı ile görüştü. Çetin, bugün de Ermenistan Dışişleri Bakanı Raffı Hovanisyan ile bir araya gelecek. Azerbaycan Dışişleri Bakanı Hüseyin Sadıkov, "Tek ordu, tek dış politıka ve tek para birimi ilkelenne bağlı olmak ko- şuluyla Dağlık Karabağ Ermenilerine özerklik tanımaya hazınz" dedi. Sadı- . kov dün parlamento toplantısı sırasında AA'ya verdiği demeçte. "Bir devlet için- de iki devleı olmaz" diye konuştu. N0TEB00K / LflPTOP TOSHIBA BİLGİSAYARLARI Autoresume-Hydnde Battery özelhklı en yenı SO3S6 ve BO^ISS SX Noüebool^LapCop Toshıba Bılgısayarlan tüm dünya ile aynı anda TOSHIBA SHOVVRDÛM'da sergileniyor. 2200 SX/60 .• 80386 SX-20 MHZ • 2MB-10MBRAM 60 MB HARD DISK 3.5 S 1.44MB LCD VGA EKRAN NICKEL HYDRIOE BATTERY BATTERY 1,5 SAAT ŞARJLA 3 SAAT KULLANIM 2,5 KG DOS5.0 AUTORESUME 4400 SXP/80 • 80486 SX- 25 MHZ •8KBCACHEMEMORY 2MB-10MBRAM • 80 MB HARD DISK •3.5" 1.44 MB • GAZ PLAZMA VGA EKRAN • NICKEL CADMIUM BATTERY . 1,5 SAAT ŞARJLA 3 SAAT KULLANIM •3.3KG •DOS5.0 . AUTORESUME Turk.ye Dıstnbütöru EUKTROMAK A.Ş. SHOVVROOM: Büyukdere Cad Basman Han No:4 Kat:2 ŞışJHstanlHjl Tel 233 01 00/4 HatFa» 240 73 09 Adan* Bölgcsi' 1461 1 7 -146 - 18 Ankara Botgcsi' 440 89 00/2 Hat Burva Bolgtsı. 15 14 60/3 Hat Irmir Bölgesi: 22 0099 Trabzon Bolgcsi: 23 500 Nahcivan liderine göre Nahcivan ile Karabağ farklı AliyevrToprak verilmez Dış Haberler Servisi - Nahcivan Parîamento Başkanı Haydar Aliyev, Türki- ye'nin gündeme getirdiği, Ermenistan ile Azerbaycan arasında toprak de- ğişimi önerisine olumlu yaklaşmıyor. Aliyev, 'Nahcivan ile Azerbaycan arasındaki ilişkileri, Karabağ ile Ermenistan arasındaki ilişkilerle bir yere koymak olmaz' dedi. Bu arada Demirel'e çok yakın bır kaynak, zı- yaretın. kamuoyuna yansıtılanın aksine önce- den planlandığını ve Aliyev'in Demirel'in çağn- sı üzenne Türkiye'ye geldiğinı söyledi. Aliyev'in Azerbaycan Cumhurbaşkanhğı için adını geçti- ği bir sırada Demırel tarafından Ankara'ya çağnlması dikkat çekti. Aliyev. önceki gün anı olarak Türkiye'ye ge- lerek Cumhurbaşkanı Turgut Özal ve Başba- kan Süleyman Demırel'le görüşmüştü. Aliyev'- in Ankara'daki temaslannda. Karabağ sorunu başta olmak üzere, Nahcivan'ın statüsü ve Tür- kiye'nin Nahcıvan'a yapacağı yardım konulan ele alınmıştı. _ Türkiye ile Azerbaycan'a bağlı Nahcivan Özerk Cumhuriyeti arasındaki işbirliği pro- tokolü dün imzalandı. Protokole, Başbakan Demirel ile Haydar Aliyev imza koydular. Protokol uyannca Türkiye. Nahcivan'a 100 milyon dolarlık kredi açacak ve teknik yardı- mda bulunacak. Başbakan Demirel, protokolün imza tö- reninde yaptığı konuşmada, 'Eğer, Nahci- van'ın statüsünde bir değişiklik meydana ge- lecekse, Türkiye bunda söz sahibidir. Bundan dolayıdır ki. Nahcivan'a özel bir ilgimiz vardır' dedi. Aliyev, AA'ya verdiği demeçte de, Dışişleri Bakanı Hikmet Çetin'in, Azerbaycan ile Er- menistan arasında toprak değişimini öngören banş planı konusunda şunlan söyledi: 'Nahcivan, Azerbaycan'ın bir terkip his- sesidir. Ancak bundan 70 sene önce tarihin adaletsızliğı ile Nahcivan, Azerbaycan'dan kopuktur. Dağlık Karabağ ise Ermenistan'a ait değildir. Karabağ hiçbir zaman Ermenis- tan'ın olmadı. Nahcivan ise Azerbaycan'- ındır. Bu nedenle, Karabağ ile Nahcivan arasında ilişki kurulamaz.' Aliyev, Karabağ sorununun önünün 4 sene önce ahnabileceğini, ancak Azerbaycan yö- netiminin Moskova'ya bağlı kalmayı yeğkdi- ğini kaydetti. Aliyev, Azerbaycan yönetimi- ni, Karabağ sonınuna hâkim olamamakla suç- ladı. Aliyev, eski SSCB Komünist Partisi'nin de ısteseydi Karabağ sorununu çözebileceği- ni belirterek ancak bilerek bunu yapmadı- klannı kaydetti. Aliyev, Nahcivan'ın statüsü- nü belirleyen anlaşmalann bugün, dünyaya daha iyi anlaülması gerektiğine de işaret etti. Nahcivan Parlamentosu Başkanı Aliyev. Ermenistan temsilcileri ile 10 mart tarihinde yaptığı görüşmeyle ilgili olarak da "Bu görüş- mede, Karabağ sorununun yanı sıra Nahci- van ile Ermenistan arasındaki sınır güvenliği konusu da gündeme geldi" diye konuştu.