Katalog

SAYFA CUMHURİYET 3 ARALIK1992 PERŞEMBE OLAYLAR VE GORUŞLER C YU Yasası ve demokratikleşmeHALİT ÇELENK Hukukçu B dMnda >argı retormu olarak nıtelenen Ceza Yargıldmalan Lsulu \ asası nda ydpılan de- ğışıkbkler TBMM'de kabul edıldı Bıhndığı gıbı bu yasadd daha once v apılan değı- şıklıkler Cumhurbaşkanı tarafından onavlanmdvarak Meclıs e gen çevnl- mış ve bır kcz daha goruşulmesi ıste- nılmıştı Gen çevnlenmetınde ıçende ve dışanda \oğun vakınmalara neden olan ışkence olgusunu onlevıcı nıtelık- te yenı hukumlere ver venİmış ve de- mokratikleşme doğrultusunda yapı- lan bu değışıklıklenn devlet guvenlık mahkemelennın gore\ıne gıren suçlar da ıçınde olmak ûzere tum soruştur- malarda uvgulanması ongorulmuştu Başka bır de\ı^le bu vasa değışıklıkle- nnın getırdığı haklar " vasalann ge- nellığı \e nesnellığı ılkesı'"ne uygun olarak suç luru. bolge ve vore ayrımı yapılmaksızın tum vatanddşlara tanı- nıyordu Ancak Cumhurbaşkdnı tarafınddn yasanın gen çe\nlmesinden sonra TBMM ce \ukandd sozu edılen me- tınde onemlı degışridıkler vapılmış. ozellıkle yavi ıle getınlen demokratik- leşme hukumlcnnın DGM lenngore- %ıne gırcn suçlarda u\gulanma\acağı hukmugetınlmıştır(Madde M) Bo>- lece DGM lerde ve Mkıvonetım asken mahkemelennde \argılanan (ıkı mah- kemedeavnı >u(,lara bdkmaktadır)sı- >asal suç sanıklanna yenı yasanın ge- tırdığı demokratık haklan kullanma jollan kapatılmış. ışkence kapılan açık bırakılmıştır Bu hukum. hukumet programında ıl- ke olarak kabul edılen demokraukleş- me amdcına \e kdvramma ters duştu- ğü gıbı hukukun temel ılkelerıne de avkın bulunmaktadır 1- Sayın Başbakan Suleyman Demırel ve Sayın Erdal İnonu gerek muhalefet ve gerekse koalısyon ıktıdan done- mmde teror evlemlennı demokrası ku- rallan ıçınde önleyeceklennı. bunun dışında bır çozum duşunmedıklennı so>lemışler ve hukumet programında da bunu açıklamışlardır Ceza vargılama hukuku alanında getı- nlen demokratıkleşme hukumlenn- den "terorsanığı" (gerçektesıyasal suç sanığı) olarak nıtelenen kışılen yarar- landırmama volunun secılmesı. sozu geçen vaatlerle bağdaşmamaktadır Hukumet boylece çıft standart uygu- lama yoluna gıtmış ve demokrası ıçın- de çozum duşuncesınden vazgeçmış olmaktadır 2- ""Sıyasal suç sanıklanna demokrası voktur, bu tür kışılere ışkence yapıla- bılır" duşuncesı. (kı vasanın anîamı budurt ceza hukukunun temel ılkesı olan "suçsuzluk kannesı'ne aykın duşmektedır Bu ılkeye gore zanlı kışı vapılacak yargılama sonunda mahke- me karan ıle suçluluğu anlaşılıncava kadar suçsuz savılır 1982 <\navasası"nın 38 4 maddesı "Suçluluğu hukmen sabıt oluncaya kadar kımsesuçlu sav ılamaz demek- tedır TBMM ce onavlanarak ıç hu- kukumuzda vasa nıtehğı kazanan İnsan Haklan Evrensel Bıldırısı nın II maddesıne gore 'Kendısıne bır suç \ uklenen herkesın sav unması ıçın ge- reklı olan tum guvencelerın tanmdığı bır açık v argılama > olu\ la yasav a gore suçluluğu kanıtlanana değın suçsuz sayılma hakkı vardır ' Llkemızın al- tında ımzası bulunan otekı tum ulusla- rarası antlaşmalardd da bu ılke kabul edılmıştır Demek kı bır kışıve terör suçlusu dıye- bılmek ıçın onun yargılanması ve suç- lu olduğunun anlaşilması gerekır Yargılanmadan teror suçlusu olduğu anlaşılmadan. sadece bır varsavımla suçlu sayılan kışıyı demokratık tum hdklanndan savunma hakkından. ış- kence vasağından. demokratıkleşme vasasının getırdığı haklardan yoksun bırakma tutumunu haklı gormek ve sdvunmdk olanaksızdır Bovle bır tu- tum. ceza hukunun. anavasanın ve uluslararası antlaşmalann kabul ettığı suçsuzluk kannesf ılkesıne aykın- dır 3- Ceza Y asası'nda teror suçu adı al- tında bırsuç veralmamışıır Bu temel ya^ada ıkı tur suça ver venlmıştır Adı suçlar \e Mvasal suçlar Ceza \ asası"- nın ıkıncı kıtabında yazılı "Devletın şahsıv etıne karşı curumler dev let kuv - \etlen alevhıne ışlenen curumler. hur- nvet alevhıne ışlenen curumler"" sıya- sal nıtelıkte suçlardır Yanı bu temel yasada 125 maddeden 174 maddeye kadar sayılarak gostenlen suçlar sıva- sal suçlardır Ceza Yasamızın kaynağj olan 1930 ta- nhh İtal>an Ceza YasaVnın 8 mad- desınde "Ceza kanununun tatbıkatın- da, devletın sıyası bır menfaatını veva vatandaşın sıvası bır hakkını ıhîal eden suç. sivası bır suçtur Tamamen veva kısmen sıvası saıklerle ışlenmış adı suç da sıyası sayılır" denılmekte- dır Değerlı ceza hukuku uzmaru Prof Ba- ha Kantar'a gore "sıvası suçlar dev le- tın sıyası ıntızamına karşı ışlenen suç- lardır Bunun hancınde kalanlar ıse hukuk-u adıve suçlandır (adı suçlar) Utanbul Hukuk Fakultesı oğretım üvelennden Prof Koksal Bavraktar da 'Sıyasal Suç adlı kıtabında Turk ceza hukuku sıstemıne konumuz açı- sından baktığımızda. oncelıkle Turk Ceza Kanunu'nda tam sıvasal suçla- nn bulunduğunu goruruz Kanunun ıkıncı kıtabının bınncı babı Devletın şahsıvetıne karşı curumler" başlığını taşımakta ve 125-173 maddelennde tam sıyasal suçlar ver almaktadır" de- mektedır Işte. dev let guvenlık mahke- melennın bakmakla gorev lendınldığı suçlar bu suçlardır. yanı sıvasal suçlar- dır Ydssıada ve DISK sanıklan Yıne bu vasa değışıklıklenne gore DISK genel sekreten \e bugun TBMM Başkanve- kılıolan Fehmı Işıklarvevakındakay- bettığımız İstanbul mılletvekılı DİSK Genel Başkanı Abdullah Başturk. Yassıada sanıklan Celal Bayar. Ad- nan Menderes ve arkadaşlan bugun teror suçu ^ayılan TCY'nın 146 mad- desıne gore vargılanmışlardır DISK sanıklan bu suçtan beraat etmışler. Yassıada sanıklan ıse cezalandınlmış- lardır Bu davalann sanıklan gunu- muzde vargılansavdılar teror suçlusu sayılacaklar ve yasanın demokratık- leşme hukumlennden yararlanamaya- caklardı Bu bır kaç ornek. yasanın eleştırdığımız hukmunun nıtehğını or- ta>d ko>Tnaktadır Sonuç Ceza Yargılamalan Usulu Ya- sası. > argılama hukuku alanında su- rekhlığı olan. sık sık değıştınlmesı mumkun olmayan kalıcı bır vasadır Boyle bır vasada değışıklık yaparken yasanın sıstematığı korunmalı. geçıcı sıyasal konjonkturlenn etkısınden uzak kalınmalıdır Demokratıkleşme çalışmalan temelde ışkenceyı onleme amacı ıle vapılmıştır Işkenceler daha çok devlet guvenlık mahkemelennın gorevıne gıren sıyasal suçlarda uygu- lanagelmıştır Bu suçlan demokratık- leşmenın dışında bırakmak. sıyasal suçlarda ışkence olgusuna kapılan açık tutmak anlamına gelır ve demok- ratıkleşmenın amacını ortadan kaldı- nr Hukukun temel ılkelenne, anava- sanın eşıtlık ılkesıne ve ımzaladığımız uluslararası antlaşmaiara ters düşen bu yasanın koalısvon hukumetı ıçın ovunulecek bır duzenleme olmadığı ınancında bulunuyoruz 111 ARADABIR MUHSİNE HELİMOĞLU YAVUZ Bir Garip Sürgün" Bız ellılı yıllarda doğanların bıle yabancılaşıp, zaman zaman yasama yorgunu olduğumuz bu dunyada şu andakı yaslı kusagın neler cektığını duşunuyorum da ıçım huzunledoluyor Gecenlerde saygıya sevgıye değer ulkemızın guzel ınsanlarından bır yastaş ım telefonu açıp gıderek lyı- den lyıye artan bu yabancılaşmadan yakındı 'Dun ak- şam televızyonda dort kanal açtım dordunde de şıddet egemendı ve hep bırılerı, bırılerını olduruyordu Insanla- rın bıhnçaltına korku ve şıddet pompalayan bu program- larla çocuklarımız nereye varacaklar' dedıkten sonra değısık bır yaklasımla ılgınc bulduğum şu saptamayı yaptı ' Çevremdekı gençlere baktığımda onların gıysı- lerıyle tavırlarıyla bakışları ve duruşlarıyla hep bır sa- vunma halınde olduklarını goruyorum Bu çocuklar kor- kuyorlar herkesten herseyden ıçınde yaşadıkları dun- yadan korkuyorlar Bunun sonucu olarak da korkusuz gorunup cevrelerını korkutmak ıçın acımasız tavırlar sergıleme gereğı duyuyorlar Bu onların asıl yuzu ola- maz' g- Doğ>usozenedenır jBu-motıf Istanbui Devlet Tıyat- rolârı nın sahneledıgı Çıkmaz Sokak Çocukları oyu- k "n\ınun da temel orgesırtı ofuşturuyordu) Dahası hep savunmada olan bu ınaanlar kendımızı savunacağız derken zaman zaman baskalarına da zarar vermekte guzelım değerlerımızı gereksız bulup yok saymaktadır- lar Bır an once koşeyı donmek' emeksız yemeğe' konmak hızlı yasamak ıcın cılgınca koşan bu ınsan- lar ayaklarının altında hangı ıncelıklerı duyarlıkları çığ- nedıklerının ayırdında bıle değıller Gıderek bu konuda- kı uyarıları hıcdınlemedıklerınden başka hemen savun- maya geçıp kendı yanlıslannı doğruymuş gıbı goster- mede de oldukca ustalar Örneğın yorgunışgunlerının uyuyup dınlenmek ıstedığınız gecelerınde ust katınızda oturan komsunuz butun arkadaşlarını toplayıp gece ya- rılarına kadar partıler duzenlıyor merdıvenlerde gurul- tulu uğurlamalar yapıyor konukları gecenın o saatınde "hoşçakal klaksonları çalıyor ve bu davranışlarını da şıddetlı savunuyorlar neyapabılırsınızkı Yada buyuk kentın kalabahk caddelerınde sınırlerınızı bozan trafık sıkışıklığı yetmıyormuş gıbı hemen yanıbaşınızda bekle- yen arabanın sonuna kadar açılmıs ses yukseltıcısın- den ortalıga yayılan ve buyuk bır ' ses kırlenmesı ne neden olan cıstak-cıstak seslerı karşısındakı uyarını- za alacağınız yanıt sesın bıraz daha yukseltılmesı olu- yorsa ne yapabılırsınız 1 Tum bunlardan kacıp fıldışı kulelerı' nıze çekılmek ısteyınce de gazeteler buyuk puntolu başlıklarını gozu- nuzegozunuzesokuyorlar Çatışma Öluyaralısayısı Enıstesını olduren baldız Kaynanasını baltayla kesen gelın Kocasını zehırleyen kadın vb Ben tam da bunları duşunup karalar bağlayarak ey ıncelıkler duyarlıklar neredesınız dıye 'feryad u fıgan ederken sevgılı Vedat Gunyol 7 Ekım 1992 tarıhlı "Cum- hurıyet ın Arada Bır koşesınde Ah Kultur Vah Kul- tür' dıye yanıp-yakılmasın mı Öyle ya, gereklı kultur bırıkımıne sahıp olmayan ınsanlardan, yalnızca bulun- dukları yerlere, oturdukları semtlere, tasıdıkları etıketle- re harcadıkları paralara bakıp da kulturlu ınsan davra- nışı beklersenız ıste boyle ıçınde yaşadığınız topluma yabancılasır bu guzelım yaşanası dunyada ' Bır Garıp Surgun olursunuz Kultur de ınsanlara oyle koiayca şırınga edılecek bır olgu olmadığı gıbı Vedat Gunyol un deyışıyle Bır kafa bır yurek cılesınden gecmeden oyle paldır kuldur elde edılen bır sey deolmadığınagorebu surgun yaşaıîiı daha cok uzayacaga benzer Oyleyse Ahmet Haşım e ' merhaba ' Uzak ' Ve maı gelgelı bır beldeden cuda kalarak I Bu nefy u hıcre muebbed bu yerde mahkumuz OKURLARDAN Gurur duyuyorum... Ddsının çok tırajlı gazetelennın gırdığı anlamsız ansıklopedı savaşı ve bırbırlennı kotulemelen ınsanı huzunlendınvor Negerçekhabercılıknesaygınlık Çok çırkın çırkın bır sav aş basın ıçın Eskı bır Cumhunveı okuru olarak çok mutluyum Çunku ıçınde bulunduğu zorluklara rağmen hala gazete vermeye çalışıvor Son zamanlarda Cumhunyet pınl pınl Gerek kâğıt gerek gazeteaçısındanvededopdolu OralÇalışlar ın vdzıd'zısınıbüvukbırzevkleokudtım Sağolsun Gazetemıze katılan >enı yazarlann yazılan da bızı mutlu kılıvor VaşarKemal ındeyazılannızevkleızlemeye başlddık Gazetemızı butun olumsuzluklarvezorluklar ıçınde tekrarcskı halınedonuşturduklen ıçın tum Cumhunvetçalışanlanndsevgıler Benı sadece gazete ılgılendınvorveCumhunyet'sız bırgun bıle bdna çok bosgelı>or Emeklı bır tutkunu olarak başka şeylerdenkısıntıvdpıpgazetemıokuyorum Cumhurnettek sav gın gazete vebunlagururduyuyorum A. Gürkan TARTIŞMA Yabana dil eğitimi ve sorunlar_ ^ ^ _ _ oplumsal r I i değışımden I etkılenen onemlı I kurumlardan bın I dedıldır J ^ Toplumumuzda Turkçenin anlaştınlmasından v ana olanlar ıle Osmanlıca>a donuş ozlemınde olanlar arasındakıçatışmalarson vıllardakamuovunun gundemıne fazlaca gıremıv or Çunku Turkçenin bırçok alandavetersız olduğu genel g Bu duşuncenın bır uzantısı olarak Ingıhzcedebasından televızyona. muzıkten tıcaretc kadar va^amımıza etkın bır şekıldegırdı Son zamanlarda > abana dılde eğıtım v apan eğıtım kurumlannın savısmda belırgınbırartı^var Ydbancı dıldeeğıtımvapmakbır ayncalık. bır usiunluk aracı olarak göruluvor Sanınmbu dunım. medy anın dav dttığı v enı değerler. sınırsız v e v oz tuketımanlavışı kulturel deaerlere bıle ekonomık vaîclaşım koşe donmecılıkte ıfadesını bulan Amenkan vaşdmtarzının kıtleıletışım araçlannın ışıce kuçulttuğu dunv amızda gunluk v aşamın bırçok alanında olduğu gıbı eğıtıme yansıvışıdır Geçerlı bır vabancı dılı bılmenın onemı doeal olarak vadsınamjz Özelbkle Ingılızce bılımsel bılgının dağılımında bılgısayarda dışılışkılerdc tıcan yazışmalarda kullanılan uluslararası bır dıldır Butun sorun > abancı dılde eğıtım vapmakla vabancı dıl oğrcnmek arasınddkı aynma \anlamdmaktan kdvnaklanıjor Sanılıvorkı. vabancı dıl oğrenmenın tek v olu > abancı dfl eğıtımınden geçn or Buvanlışanlayış. toplumumuzda genel bır kabul gormuşdurumda Bugun gehşmış ulkelenn bırçoğunda bırkaç özel durum dışında > abancı dıl eğıtımı > oktur bstelıkbu ulkelenn anavasdlarındaresmıdıle ılışkın herhangı bır hukum bulunmazkcn Dıl hızla metalaşan bır urun halınegelmektedır O kadar kı ABD ve Ingıltere. Ingılızceyı pazarlayarak kuçumsenmevecek boyutlarda gelır elde etmektedırler îyı vabancı dıl bılmesıne karşın ışçısıne yabancılaşan muhendısler. hastasıyla ıletışım kuramayan doktorlar. oğrenasi) le anlaşamay an oğretım uvelen toplumumuzda her geçen gun artıyor Olavı daha genıs bır kapsamda elealdığımızda buanlavışın >ardımıv la ınsanlık sozle aktarılan nevı varsa ona > abancılaşmakta. kımlıksız bır suru bıçımıne burunmektedır Enuzucuvanıse bunu kureselleşmenın bır sonucu olarak gorme aymazlığıdır Yabancı dıl eğı'tımındekı sayısal artış. nıtelık açısından gorulememektedır Yapılan araştıntidlarda bır amaç olarak yabancı dılın neden oğrenılmemesı gerektığının toplumumuzda gerektığınce bılınmedığı gorulmuştur İlk ve orta oğretım kurumlanndd. yetennce kendı dılını ve kulturunu özumseyememış ınsanlann yabancı dıl eğıtımıyle kultürsuzleştınlmelenne karşı çıkılmahdır Yuksek oğretım kurumlannda ısteyen oğrencılere nıtelıklı bır sekılde yabancı dıl oğretılmehaır Fdkal vabancı dılle eğıtıme havırdenılmehdır Insanlanmızın nıtebksız kun>larda para. zaman ve emeklennın boşa harcanması onlenmelıdır Turkçenin bıam dılımızlevebeynımızle beslenmey e gereksınımı var Insanlığın zengın kultur mozaığînde veredınmemız ıçın dılımıze sahıp çıkmalıyız Çunku herkesın dılı en gûzelı Mustafa Kumral ,HEEELPi KlLFEEEB! AlUTOOOOOOl AU SECOUUR! İMPAAAT! Bir Alman yazar!... eçtığımız pazartesı gunu akşam jultenınıveren TRTde ^ _ j ^ Almanya'da Turklere karşı >enı ırkçılann gınştığı tatsız saldın anlatılıvor ve olayla ılgılı goruntuler ekrana eelıyordu Dunvatîayenıırkçı koktena dıncı aşınmıllıvetçıakımlann gıderek guçlenmesı banştan > ana olan ınsanlann bırbınnı boğazlamasının buçağda artık son bulmasını dıleven. duşunen ınsanlan son derece rahatsız edıvorkuşkusuz Nıtekımunlu Alman vdzan H M Enzensbergerband vazdığj son mektubunda."Alman>a da mevdana gelen ığrenç olay lan gazetelerde ızlıv orsundur mutlaka" dıyor Benım bu yazıda üzennde durmak ıstedığım bır başka konu ^ ukandasozunuettığım bultendeTurklenn >akılması olavı ıle ılgılı olarak ekrana gelen uzuntulu v uzlerden bın dunvaca unluvazarGuntcr Gra^s a aıttı Bu >uzun altında ekranda "Bır Alman yazar" duevazıçıktı Acaba koskocaTRT'nın haber bultenınıhdzırldvan kışılerbu >uzunkımediıoîduğunu bılmıvorlarmı1 Onu okumuş \a da okumamış herkesın artık v uzunu tanıdığı. dunv ada vaşavanenunluyaza'rldrdan bın olan GunterGrass'ın vuzununaltına bır Alman vazdr dıyevazılmaz,oadı\la anılır KaldıkıGunterGrass gıbı bır>azann buolaylan pı. M ^stoetmek ıçın sokağa çıkması çok onemlıdır. tıpkı v uzbınlerce Alman ınsanının ola> lan protesto etmek ıçın sokağa dokulmesının onemlı olduğu gıbı Her verde olduğu gıbı bu çırkın olav lara karşı toplumun du\arlı kesımlennı harekete gecırenler a> dınlardır vazarlardır Bıam telev ızv onlarımız ıse Turk ınsanını kulturel açıdan gelıştırmek. onlan dvdınldtmak duşunce felsefe sanat. edebıv at konularına dıkkatını çekmek ıçın doğru durust > apılmış hemen hemen hıçbır program iunamamaktadır Zaten uzun zamandan bu vana "enter dıve alav edıcı bır sozcük keşfedılmış. duşunen her ınsan bukalıbakonmava başlanılmıştır Entellektuel olan kişıler de bovlece kısa voldan"entel" dıvedamga vıyerek bır guzel gen plana ıtılmıştır \ anşma programlan. marketler. supermarketler. sev i) esız eğlence programlan. o baş belası. ınsanı sonunda zav allı sav ılardan bıle nefret ettırecek duruma sokan numaralı. telefonlu zengın etme tuzaklan, programlar v b Neden vapılmazkalıtelı edebıv at programlan. neden LevlaPamır gıbı değerlı bır muzıkoloğun yapmak ıstedığı kalıtelı ev rens^l muak programlan reddedılır. neden gerek Turkıyelı sanatçılar. gerekse dunv anın otekı ulkelennın sanatçılan ve sanatlan gerektığı gıbı tanıtılmaz. o kadaryoğun vavın ıçınde hattada ıkı sddt de av nlmaz mı bu tıp programlara bılınmez Durum bo> le surduğu surece koskoca Gunter Grass'ın adını kavbedıp" bırvazar" olmasına şaşmamak gerek Sezer Duru Yazar İstanbul Dört eğilimi birleştirmek!.. 1 2 Evlulyonetımının kımınınonune \asaklar vetolar kovarak kımınııse hemen onavlavarak _ halkınonunc surduğu ganp bır tablonun nctıceM olarak "demokratık" scçımlerlehavat bulan. dort eğılımı bırleştırdığı savıvla vıllarcaıktıdarkoltuğunda otııran ıkıclınıkavuşturup havadazatcrışaretlı Ânavatan Partisı adının başındakı Ana lafzınau>arak bugunlerdc dnaçlığını gostermevcba^ladı Turkı>e'ye çağ atlatan. dort eğılımı bırleştırmekle kalma>ıp GAP'lar. vollar barajldr. ıthal eşydlar papatyalar. termık santraller. veşıl >eşıl çevreler. Boğazıçı ndc sıluet dışı gokdelenler, oteller. pıredızınt Buş"lar MargıntTeecır'lanve deOrtcidogu \e Balkanlann butun sermavelennı de bırleştıren bov le buv uk v e etkılı bır partıleşmeden zaten bız de bunubeklıyorduk Nev ı mı0 Once dort eğılımı bırleştırmesını, sonra sekıze bolunmesını (neyse kı daha uç olduldaha sonra yıne etkılı vc vetkılı çev relenn de destek vennesıyle daha kuv vetlı bır partıleşme mevdana getırerek sekız eğılımı v e yukanda saymaya çalıştığımız ve saırelen de bırleştırmesını Turkıye'nın sıyasal >aşamına buvaşımıza kadar gormedığımız renklılıkte renk katan. ay nca sı> asal lıterature Asfalt Osmanlar. Hamıdolar, vuzde beşlerden sonra otel ayılannı. Cavıt kavaklannı. efelennı.jaguarlannı. damatlannı. İstanbullu ıl başkanlannı. mengeneye sıkışan ozdağlannı. mayonezlı kahvecılennı ve bu kısa satırlara sığmayacak kadar çoklannı katan Çankaya'ya yenı bır anlam getıren boyle anaç bır partının bugunlerde ıçıne duştuğu aeçıcı rahatsızlıklardan bır an once kurtulmasını vegn renklerle dolu sı>asal yaşantımıza renk katmay a dev am etmesını dılıyoruz Bırîık ve beraberlığe en çok ıhtıyacımızolan şu gunlerde bu dıleğımızın sağdu>u sahıbı herkes tarafından can-ı gonulden pav laşılacağına avncaınanıyoruz Muzaffer Öztuna PENCERE 12 Eylûrün Son Partisi PapçabndL. ANAP, 12Eylul'un urunudur Ozal asken hukumetın başbakan yardımcısı ve "eko- nomının çarı" ıdı ANAP'ı kurmak ıçın Evren'den ıcazet aldı Askerı yonetımın ıçındekı "tereddutlerı" gıdermek ıçın Amenka devreye gırdı O doneme ılıskın anı, açıklama ve belgelerde ANAP ın kuruluşu boyle saptanmıştır • 83 rejımı 'nın omurgasını ANAP oluşturdu 12 Eylül'- un mırasını 1990'lara taşıdı Partı, yapısında 'dorteğılım"edayanıyordu 12 Eylül - un kapattığı dort partı (CHP, AP, MSP MHP) ANAP ta bırleşerek bır "merkez partısı 'oluşturacaklardı 83rejı- mıne gore bu dort partının lıderlerı (Ecevıt, Demırel, Erbakan, Turkes) sıyaset yasağıyla cezalandınlmışlar, meydan Özal'a kalmıstı Dort eğılımı bırleştıren merkez partısı tasarımı, baş- langıçta tutacak gıbı gorundu Cunku 12 Eylul faşızmınden kurtulmak ısteyen halk, ANAP ta sıvılleşmeye bır olanak arıyordu 83 rejımının yasakları altındakı vesayet rejımı' nde General Evren cumhurbaşkanı Özal da başbakan olarak bu ışı 1990'a kadar goturebıldıler dış ve ıç sermaye çevrelerı, 83rejı- mının bın asker otekı sıvıl ıkı lıderını tam anlamında desteklıyordu ANAP ın sıyasal programı 12 Eylul askerı yonetımının cızdığı cerçevedır 82 Anayasası ndan başlayarak tum yasalar bu programa guç katıyordu • ANAP ın ekonomık programı neydı'? Çeşıtlı sozcuklerle vurgulanan bu program, 1980'ler- de butun dunyayı etkısı altına alan 'neolıberalızm"d\r, bu sozcuğe Frıedmanızm, Monetanzm Reaganızm" gıbı kımı uygulamaya kımı kuramsallığa donuk olanları da katabılırız Turkıye de bu sıyasetlerın mızaha donuk adları "lıboşızm, arabesk kapıtalızm, alaturka lıbera- lızm"vb dır ABD de Reagan ın, Ingıltere de Thateher'- ın şampıyonluğunu yaptığı modelın "sosyaladalet"dıye bırsorunuyoktur Ve sosyal devlete karşıdır Pıyasa ekonomısının her derde deva olup her sorunu çozeceğını ılerı surer emekçı sınıflarına duşmanca bır yaklaşımı benımser, özal ın "ben fakırlen sevmem, zengınlen sevenm sozu ANAP ın ekonomık sıyasetının ozunu vurgular 1970'lerdepetrolkrızıylesarmallaşandunyakapıtalız- mının bunalımını metropoller, neolıberalızmle aşmak ıstedıler ANAP bu ruzgârı arkasına aldı, dış desteklerı- nı sağladı, 83 rejımınde arabesk lıberalızmı mılıter du- zenlemenın tamamlayıcısı gıbı oturttu • 1990 a doğru neolıberalızmın ınış surecı ABD ve Ingıl- tere de başlamıstı Ruzgârtersıne mı donuyordu'' ANAP ı ANAP yapan butun koşullar dunyada ve Tur- kıye'de çozulurken Turgut Özal, Meclıs tekı ANAP ço- ğunluğuna dayanarak Çankaya'ya gectı Vazıyetı kurtarmıştı Ama ANAP ne olacaktı? Partının yapısındakı dort eğılım dağıJmış, evli evme koylu koyune donmuştu 12 Eylul'un son partısı yaşayacak mıydı'' Ortada yanıtlanması gereken bu soru varken, özal değışen gerçeklerı değerlendıremedı yalnız ANAP'ı de- ğıl, butun Turkıye yı Cankaya dan tek başına yönetmek hayallerıne kapıldı Hayal kurmak guzeldır Ancak Turkıye, 12 Eylul'un mırasını sırtından atmak, 83 rejımını tasfıye etmek zorundadır Eğer katılımcı demokrasıyı kuracaksa ve çağdaşlaş- ma yolunda yuruyecekse, bu toplum 12 Eylul'le ortaya çıkan özal ı yerlı yerıne oturtmak zorundadır Nıtekım gecıkmeyle de olsa ANAP'ta beklenen son, 1992 de gerçekleşebıldı 12 Eylul'un son partısı de parçalandı AĞLAMAK VE GÜLMEK tlhan Selçuk 9 bası 10 000 lıra (KDV ıçınde) Çağdaş Yaymlan Türkocağı Cad 39-41 Cağaloğlu-lstanbul Odcmeii göııderilmez. MAVITER "Masmavrturkülere dönussun ağıtlar" dıyen MEHMET AYDIN'ın yenı şıırlerı Başak Yaymlan (Ankara) arasında çıktı. ŞEYTAN ALETLERİ ŞAKİR BALKI "8u Kitap Ağlama Duvannı Deldı" Madonna "Bılakıs Yanı Ben de Güldüm" Drakuta Dua et kı, senınkınde "L" harfi var!" Salman Rûşdü Tekin Yayınevi, ktarimi TOPLUMSAL ÇÖZÜLME (TOPLUMSAL PATOIOJİ) MUSTHFA COŞTUROĞUTnun araştrmaya dayanan bu yapıtı Gündoğan Yaymlan (Ankara) arasında çıktı Cahit Kiılebi 10 000 hra (KDV ıçınde) Çağdaş Yaymlan Turkocağı Cad. 39-41 Cağaloğlu-lstanbul GÜLERYÜZLÜ CİDDİLİK Vedat Giınyol 10.000 lıra (KDV ıçınde) Çağdaş Yaymlan Turkocağı Cad. 39-41 Cağaloğlu-lstanbul Ödemeli gönderflmez. KUOTULUŞSAVAŞrNA DENİZDEN GELEN DESTEK EROL MÜTERCİMLEirin "Kuva-yı Mıllıye Donanması" ve Sovyetler Bırlığı'nden alman yardımlar üzerine bu köklü tanh- sel araştrması çıktı 80 bın lıra Yaprak Yaymlan, 517 88 61 İÇİ SEVDA DOLU YOLCULUK