Katalog

1 MA YIS 1990 • • • • HABERLERÎN DEVAMI CUMHURİYET/17 OLAYLARIN Bayram yapılmalı ARDENDAKI GERÇEK (Baştarafı I. Sayfada) leridir. 1 Mayıs'ın resmi bayram sayılması ancak yasayla gerçek- leşebilir; bir iktidar sorununu vurgular. Buna karşırt kimi mes- lek gruplan, toplumsal kesimler, kurunilar ve katmanlar kendile- rini ilgilendiren konulerda bir bayram sevincini yaşamak isti- yorlarsa, bu eylem ancak öteki yurttaşlara zarar verdiği ölçüde devlet güçleri devreye girerek gö- rev yapabilir. Daha başka deyişle 1 Mayıs'ı kutlamak yürürlükteki yasalara göre yasak değildir; ancak kut- lama törenleri kanunları çiğne- yerek sınırları aşıyorsa bir baş- ka olgu ortaya çıkar. Ne yazık ki ANAP iküdarı 1 Mayıs'ı ülke için yasaklanması gereken bir tehlike olarak kamu- oyuna sunmak yolunu önyargıy- la seçmiştir. 1 Mayıs gündeme girmeden ytirürtüğe giren baskı önlemleri, demokrasi adına yü- Zümüzü ağartacak bir görüntü sergilemiyor; tersine Türkiye'nin üzerine bir göige düşürüyor. Madalyonun bir de öteki yu- zü vardır ki gözden kaçırüması sakıncalar yaratabilir. Özal'm başkanlığında ve Ak- bulut'un başbakanlığında çok değişik ve iiginç bir renge bürü- nen yönetim, gündeme giren her olayı ve eylemi, rejimi biraz da- ha kapalı niteliğe dönüştürmek için kullanmaktadır. 1 Mayıs'ta kışkırtıa küçük grupların yapa- cakları eylemler ikîidann bu he- vesine hizmet etmek sakmcası- na açıktırlar. Türkiye'de kıvılcımlardan yangın çıkartmak isteyen bir ik- tidar var; atesi söndürmek yeri- ne köruklemek isteyenlerin siya- setine yatırım yapmaktan kaçm- mak gerekiyor. 1 Mayıs'ı sokaklarda çatışma gerekçesi yapmak isteyenler bu- günün bayram gibi kutlanması- na doğru uzanan yollann döşen- mesine hizmet etmiş olmazlar. Ne yazık ki 1990 Türkiyesi- nde 1 Mayıs'ın 100'üncü yıldö- nümü diken üstünde kutlanıyor. Bu manzara ülkemize onur ve- rici çizgiler taşımaktan çok uzaktır. • • • (Baştarafı 1. Sayfada) rak kutlanmadığını hatırlarak, "Tiirkiye Cnmhnriyeti bir hukuk devletidir. Herkesin kanunlara saygılı olmak mecburiyeti vardır" dedi. Bazı kişilerin kanunları ta- nımadan hareket edemeyecekleri- ni kaydeden Akbulut, şöyle ko- nuştu: "Kimse o cüreti hiçbir şekilde bulmamahdır, göstermemelidir. İdare olarak blz buna musaade et- meyiz. Mesele bu kadar açıktır. Vatandaşlanma da sesleniyonım; kanunsuz herhangi bir hareketin içinde olmasınlar. Bir kısını in- sanlar tarafından yapılmak isle- niyorsa kanunsuz hareketler, Tiirkiye'nin huzur ve istikrannı bozmak içindir. Türkiye'nin hu- zur ve istikrannı bozmaya kimse- nin hakkı yoktur." Başbakan Vüdınm Akbulut, ıs- rarlı bir şekilde 1 Mayıs'ta göste- ri yapılmaya çalışılmasının masu- mane olarak kabul edilemeyece- ğini ifade etti. Akbulut, "tşyerlerinde 2'şer saatlik işi bırakma eyleminin de kanunsuz sayüıp sayılmayacağı" hakkındaki bir soru üzerine, şöyle dedi: "Kanunsuz hiçbir harekete mü- samaha göstermemiz mümkün değildir. Kimsenin bunu bekleme- ye hakkı yoktur. Kanunsuz iş teş- vtk edilmez, destek görtnez. Hem 'Hukuk devletiyiz' diyeceksiniz, hem kanuna karşı harekelleri al- kışlayacaksınız. Dünyanın hiçbir yerinde boyle hukuk devleti ol- maz. O zaman anarşi olur." Başbakan Yıldınm Akbulut, Ankara'ya inişinde ise Esenboğa Havalimanı'nda gazetecilerin so- rularını yanıtladı. Akbulut, I Ma- yıs konusunda daha önceki görüş- lerini yineliyerek "Şimdi ille de 1 Mayıs'ı kutlayalım demenin anla- rını süyledi. tnönü, Başbakan'ın "Her- kes yfciaya aymalı. bunu sağlayacagız" sözlerini de eleşti- rerek şöyle konuştu: "Ne kadar ters bir şey, berkes yasaya uymalı. Başbakan da Cumhurbaşkanı da uymalı. Yasa- lanmız çağdaş dilnya içerisinde, çağdaş iilkelerin davranışlarına uyan davranışlar, Tiirkiye'ye ge- tirilmeli. Avrupa'da bütütı dün- >ada 1 Mayıs emeğin dayanışma giinii olarak algılanıyor. Biz bu- nu kabul etmiyoruz ve yasatnızla bunu engellemeye çalışıyonız. Bu marifet değil. Türkiye'de yasa uy- gulanacak diye çağdaş dünyaya uymayan bir anlayışı hâlâ yasa ile korumaya çalışmak bir marifet değil. Tamamıyla yanlış bir iş. Türkiye'nin aleyhine bir yakla- şıra. Bu kafa ile AT'ye girileme- diği gibi Avrupa ileflişkUerde sık- laştınlamaz. Sayın Özal her konuşmasında 'biz dünya ile bütünleştik, ulkeyi dünyaya açtık, muhalefetin hayal edemediği işleri yaptık' diyor. Ondan sonra dünyanın ortak kut- ladığı bir günü 'Aman sakın Tür- kiye'de kimse kutlamayacak, kut- layan olursa ona silahla rnani olu- ruz, yasayı uygulanz' bu ne ka- dar çelişkili." SHP lideri daha sonra bir soru üzerine şöyle konuştu: "Bütiin dünyanın kabul ettiği bir emeğe saygı günü var. 'Arka- sında komünistler var, onlar o gün bayram yapar, biz kutlamayalım' diyorlar. Dünya- da komünistlerin ayn bir bayra- mı yok, komünist partiler ismini bırakıyorlar. Olmayan tehlikele- re karşı mücadele ediyoruz diye Tiirkiye'yi dünyadan ayn tutma- ya hiç haklan yok. Tehlike yok. Bir politik çıkar için saçma şey- mı bana göre yoktur. tsteyenler ler yapıyorlar. Ne tarafından tu- varsa, yine bunu bahane ederek tarsanız sakat bir iş. Madem ki bu insanlann öldüriilmesini isteyen- ler varsa ki hareketleri biraz da bunu gösteriyor, başka vesilelerle de kutlayabilirler" dedi. İnönü: Saçmalık lnönü, dün genel merkez bina- sında yaptığı basın toplantısmda bugün 1 Mayıs ile ilgili bir toplan- tı yapacaklannı, daha sonra da Türk-İş'teki törene katılacağını açıkladı. İnönü, 1 Mayıs'ın bütün dünyada algılandığı gibi Türkiye'- de hâlâ yerleşemediğini, iktidar çevrelerinin de bu konuda olum- suz bir tutum içinde bulundukla- Üç kentte önlem Haber Merkezi — 1 Mayıs Bay- ramı kutlamalan nedeniyle poliste olağanüstü ördemler alındı. Alar- ma geçirilen Ankara, tstanbul ve tzmir polis teşkilatında bütün izınler' kâfdirıldı. BugUn 'BOyÛk kentlerdeki büro hizmetieri en alt kadrolarda yurütülecek; idari per- sonelin büyük bir bölümü şehir içindeki aktif görevlere kaydınla- cak. Bu arada çeşitli illerden İstan- bul'a takviye olarak "çevik kuvvet" ekiplerinin gönderildiği bildirildi. 1 Mayıs öncesi üç bü- yük ilde gözaltına alınanların sa- yısının da 300'ü bulduğu öğrenil- di. lçişlen Bakanı Abdülkadir Ak- su, bugün çıkabilecek olaylarda gûvenlik güçlerini "dikkatli ve titiz" olmaları için uyardı. Aksu, "İnşallah silah kullanılmaz" de- di ve polislerden mumkun oldu- 1 Mayıs 77 için suç duyurusu Istanbul Haber Servisi — İstan- bul'da 1 Mayıs 1977'de meydana gelen ve 34 kişinin ölümüyle so- nuçlanan olaylarla ilgili olarak gerçek suçluların bulunması ve görevini suiistimal eden kamu gö- revlileri hakkında kamu davası açılması istemiyle suç duyurusun- da bulunuldu. DİSK ve olayların ikinci derece sanığı olarak yargı- lanıp aklanan kişiler adına avukat Rasim Öz tarafından yapılan suç duyurusunda, "Banşçı mücadele günü olan 1 Mayıs'ın özgüıiük düşmanlannca bir kâbus haline dönüştüriilmek istendiği" vurgu- landı. İstanbul Cumhuriyet Savcılığı1 na dün verilen suç duyurusu di- lekçesinde, DİSK tarafından 1977'de düzenlenen 1 Mayıs top- lantısının "yurt, insanlık. demok- rasi ve özgürlük düşmanı karan- lık güçlerin" saldınsına uğradığı ve yaratılan provokasyonrda 34 kı- şinin ölduğü 126 kişinin de yara- landığı belirtildi. Olay sonrasında DİSK için İstanbul Sıkıyönetim Askeri Mahkemesi'nde, Oğuz Te- kin ve 98 arkadaşı için de İstan- bul 2. Ağır Ceza Mahkemesi'nde açılan davaların yıllar sonra bera- atle sonuçlandığı anlatılan suç du- yurusunda şöyle denildi: "Böylece, 1 Mayıs 1977 facia- sında katledilen 34 kişinin öldü- rülmesi faili mechul bir cinayel olarak karanlıkta kalmıştır. Bir ul- kede, bövlesi bir katliamın faille- ri meçhul bırakılmışsa, o ülkede adalete güven de kalmamış, baş- ta v'aşama hakkı olmak üzere, tüm toplumsal ve bireysel hak ve oz- gürlükler güvencesiz bırakılmış demektir. Nilekim. 1 Mayıs 1977 katlia- mını planlayarak, bizzat yaratan, kararlılıkla uygulayan, insanlık, özgürlük ve demokrasi duşmanı belli karanlık güçler de bunu amaçlanuşlardır. Yarattıklan, dev- let güçlerince korunmaya devam edilen (erörleriyle, 101 yıldan be- ri tüm dünyada kutlanan 1 Mayıs günün bir yılglnlık, korku ve kâ- bus günü haline getirmek istemiş- lerdir." ğu kadar süaha başvurmamalannı istedi. İstanbul Valisi Cahit Bayar. Emniyet Müdürü Hamdi Ardalı ve şube müdürleriyle dün yaptığı iki toplarrtıda ahrtacak öntemleri görüştü. Vali Ba^r, "Polis, kanu- ni şartlar gerektirirse silahını kul- lanır" dedi. Olası 1 Mayıs gösteri ve kutla- malarına karşı İstanbul'da olağa- nüstü gûvenlik önlemleri alındı. Ankara, İzmir ve öteki bazı iller- den takviye "çevik kuvvet" ekip gönderildi. Özel eğitilmiş Alman kurt köpekleri desteğindeki poli- sin yanı sıra, dün akşam saatleri- dünyada yaşıyorsunuz. Bunlara uymanız gerekir. Bunu yapma- mak saçmalıktan başka bir şey değildir. Saçma işleri Başbakan yapıyor diye düzelmez, yine saç- madır. En büyük saçma olur. Ya- pan insanın hüviyeti daha yüksek- se saçma da daha bü>ük olur. Bü- tün dünya alay ediyor Sayın Ak- bulut ile o laflan ile o sözleri ile." DYP Genel Başkanı Süleyman Demirel, 1 Mayıs'ın işçi bayramı olarak kutlanmasında sakınca bulmadığını belirtirken kutlama- larda ideolojik olaylara yer veril- memesini, polisin gereksiz yere si- lah kullanmamasını istedi. Demi- rel, bazı sendikalann 1 Mayıs'ta açık hava toplantısı düzenleyecek- lerini, Emniyet Genel Müdürü'- nün de gerekirse silah kullanıla- bileceğini açıkladıklarının anım- satılması üzerine de yasaların ya- sakladıgı şeylere yeni düzenleme- lere gidllmediği sürece uyulması gerektiğini söyledi. Demirel, "Ka- nunlann hukuka uygun olmayış- lan başka iştir. Hukuka uygun ol- mayan kanunlar çok yaşamaz. Onlarla mücadele edilirken hak- sız dunıma düşmemek lazım" di- ye konuştu. 1 Mayıs'ın işçi bayramı olarak kutlanmasını isteyenlere yönelik olarak da "Herkesin bunu böyle anlaması lazım. Haklıhk yitiril- mesin. Izin verilmeyen yerlerde gösteri yapmaya kalkanlar olur- sa kanun onlann üstüne vanr"ne doğru Taksim Gezi Parkı'na mavi bereii askerler getirildi. Ay- diye konuştu. Sosyalist Parti Genel Başkanırıca, tçişleri Bakanlığı'nın isteği üzerine PTT Genel Müdürlüğü'- nce, Taksim Belediye Düğün Sa- lonu yanındaki zabıtaya ait bir kulubüye otomatik teleks ve faks yerleştirildiği öğrenildi. Gece, ts- tanbul'un büyük bir bölümünde telsizli yaya ekipleri gezdirilmeye başlandı. Ancak Genelkurmay Başkanı Orgeneral Necip Torumtay, 1 Mayıs nedeniyle yurt çapında özel ek önlem alınmadığını bildirdi. Torumtay, emniyet yetkililerinin herhangi bir olay çıkmaması için gerekli önlemleri aldığını söyledi. 01.40 sıralarında da, Boğaziçi Köprüsu üzerinde Bolu plakalı bir kamyonetten 1 Ma>ıs bildirisi atd- dığı bildirildi. Polis, İstanbul'un çeşitli semtlerinde dağıtılan ve du- varlara yapıştınlan bildiriler ile il- gili olarak operasyonlar duzenle- di. Ankara polisinde de alarm du- rurau sürüyor. Bütün izinlerir kaldınldığı bildirildi. İzmir Cumhuriyet tge Büro- su'nun haberine göre Emniyet Müdürlüğü'nde 1 Mayıs önlemi olarak tüm birimlerde izinler kal- dırıldı. Paltolu Ferit Ilsever de 1 Mayıs'ı mutlaka Taksim Alanı'nda kutlamak gibi bir saplantılarının olmadığını bildirdi. 1 Mayıs'a alternatif bayram Hedef ilkokul öğrencileri ANKARA (Cumhurişet Buro- su) — Kültür Bakanlığı, 1 Mayıs L ın değil 6 Mayıs'ın "Bahar Bayramı" olduğu fikrinı öncelik- le okullarda işliyor. 71 ilin valilik- leri kanalıyla Türkiye çapında bü- tün okullarda dinsel içerikli "Hıd- rellez Kültür ve Bahar Bayramı"- nın tanıtımının yapüdığı kaydedil- di. Kültür Bakanlığı yetkilileıi, Ankara'da duzenlenecek törenin "resmi bir havada geçmeyeceğini, 6 Ma>ıs'ın sadece geleneksel ola- rak kutlanacağını" ifade ettiler. SHP Genel Başkanı 1 Mayıs'ın anlamını değiştirmeyeceğini söy- ledi. Eğit-Der Genel Başkanı Fey- zullah ertuğrul da Hıdrellez Bay- ramı nedeniyle okullarda "dinsel bir hava estirilmesini eleştirerek. "Vaktiyle 1 Mayıs'ı Bahar Bayra- mı olarak yutrurmaya kalkanlar. bunun tutmadığını göriince tak- tik değiştirdiler" dedi. Kültür Bakanlığı'mn, 12 Eylül- de "resmi tatil günü" olmaktan çı- karılan "işçi bayramı" olarak kut- lanmasına sıcak bakılmayan 1 Mayıs'ın yerine 6 mayısı "Hıdrel- lez Kültür ve Bahar Bayramı" ilan etmesi, "1 Mayıs'ı unutturma ça- baiannın bir uzantısı" olarak de- ğerlendirildi. Diğer yandan, 71 il- de valiliklerin emri ve kültür mü- dürlüklerinın yaptığı organizas- yonlarla "Hıdrellez Bayramı" ne- deniyle çeşitli etkinlikler düzenle- niyor. Ankara'da okullarda hıdrel- lez geleneğini ve bahar-kültür bay- ramı konularını işle> r en resim ve kompozisyon yarışmaları açıldı. tzmir Kültür Müdürü Okan Bakman AA'ya yaptığı açıklama- da, Hıdrellez'in İzmir'de de ilk kez özel bir programla kutlanacağı bildirildi. 4 mayıs cuma günü camilerde vaazlarla tanıtılacak olan Hıdrel- lez Bayramıyla ilgili olarak Diya- net İşleri Başkanlığı'nın herhan- gi bir çalışmasının bulunmadığı bildirildi. Üst düzey bir diyanet yetkilisi, başkanlığın butün Tür- kiye için ortak bir vaaz metni ha- zırlamadığını, vaizlerin konuyu serbest olarak işleyeceklerini söyledi. Kültür Bakanlığı yetkilileri ise, Ankara'da Atatürk Orman Çift- liği'nde duzenlenecek "Hıdrellez Bayramı Kutlama Töreni"ne res- mi bir havası olmadığı için Cum- hurbaşkanı Turgut Özal ve Başba- kan Yıldınm Akbulut'un çağrıl- madığını bildirdiler. Ankara'daki programın il kültür müdürlüğü ta- rafından hazırlandığını belirten yetkililer, bakan Sanık Kemal Ze>- bek'in bir aksilik olmazsa törerte katılacağını bildirdiler. Tepkiler SHP Genel Başkanı Erdal tnö- nü dün parti genel merkezinde dü- zenlediği basın toplantısmda ga- zetecilerin sorusu üzerine, 6 ma- yısın Hıdrellez Bayramı olarak kutlanmasının 1 Mayıs'ın anlamı- nı değiştiremeyeceğini söyledi. İnönü, "Her ulusun kendine gö- re bayramları olabilir. Buna kar- şı değilim. 6 mayıs resmi bir bay- ram değil, bunlar 1 Mayıs'ın an- lamını değiştirmez. Biz dünyadan ayn değiliz. 6 mayısta kırlara gi- dilsin, bu 1 Mayıs'ın anlamını değiştinneyecektir" diye konuştu. Kutlama kargaşası (Baştarafı 1. Sayfada) uygulamalar belirlediler. Genel eğilim; sendikalann gucü ve işye- ri koşullanna gore üretimi etkile- yecek kutlama törenleri ile gelecek yıllar için 1 Mayıs'ın tabu olmak- tan çıkanlması ve bayrama dönüş- türülmesini sağlamak. Sendikâlar içinde çok azınlıkta kalmakla bir- likte, izin verilmemesine rağmen 1 Mayıs'ı Taksim Alanı'nda kut- layacaklarını ve ne pahasına olur- sa olsun Taksim Meydanı'na yu- rüyeceklerini söyleyenler de var. DİSK Genel Başkanı Abdullah Baştürk, 1 Mayıs mesajında dün- yada demokrasi ve özgürlük mü- cadelesi yeni boyutlar kazanırken, 1 Mayıs'a hâlâ tehdit ve baskı ile yaklaşılmasırun üzüntü verici ol- duğunu söyledi. DİSK Genel Başkanı Abdullah Baştürk'ün I Ma>ıs mesajında Türkiye'de genelde demokratik hak ve özgürlüklere, özelde 1 Ma- yıs'a hâlâ tehdit ve baskı ile yak- lasılmasının üzüntü verici olduğu- na işaret edildi. Bu yaklaşımın çağdışı olduğu, yönetenlerden kaynaklandığı belirtilerek özetle şöyle denildi: "Bugünkü siyasi iktidar, 1 Mayıs günlerini geçmiş yıllardakine ben- zer, alışılmış, çirkin polisiye oyuıı- lanyla kâbus günlerine çevirmek, işçi sınıfını baskı alnnda tutmanın gerekçesi olarak kullanmak isti- yor. Bunlar, Türkiye işçi sınıfına 1 Mayıs'ı unutturamaz. Tersine bi- lincini pekiştirir. 12 Evlul darbe- sinden sonra DİSK askeri mahke- melerde yargılanırken suçlamala- nn başında 1 Mayıs kutlamalan geliyordu. Oysa bugün tüm bas- kı, işkence ve zulrae karşı n 1 Ma- yıs'a sahip çıkan işçi ve emekçi sa- yısı arttı. 1930'lu, 19401ı yıllann yöntem- leriyle 1 Mayıs öncesinde işçi, sen- dikacı toplayıp işkencehanelere dolduran bir siyasi iktidar ile Av- rupa'yla bütünleşilemez. Böylesi siyasi yaklaşıralar ile başbakanla- nn 1 Mayıs kutlamalanna katıl- dığı bir Avnıpa ile entegrasyon kurulamaz. Öte yandan, 1 Mayıs sendika- lann öncülüğünde, açık alanlarda, kitlesel olarak kutlanan özel bir gündür. Böylesi bir gün işçi sını- fını n bayramı, kapalı salonlara tı- kılamaz. Bunu yapanlar 1 Mayıs'ı pasifize etmek isteyenierdir. Bu iş- levi scndika ve işçilerden alıp po- litika aracı yapmak isteyen siyasi partiler ise 1 Mayıs'ı amacından saptırmak ve onu sermayenin is- teği doğrultusunda yorumlamak istemektedirler." Türk-Iş, 1 Mayıs İşçi Dayanış- ma ve Mücadele Günü'nü, Türk- İş Genel Merkezi'nin altında saat 11.00'de başlayacak bir toplantı ile kutlayacak. Toplantıya, Türk-İş'e bağlı sendikalann genel merkez yöneticileri ile davetliler katüacak. Türk-lş'in, 1 Mayıs toplantısmda Türtîş'irr işyerlerinde okunması için hazırladığı bildiri ile Ulusla- rarası Hür İşçi Sendikalan Kon- federasyonu'nun (ICFTU) hazır- ladığı 1 Mayıs manifestosu oku- nacak. Türk-İş Genel Başkanı Şcvket Yılmaz, Türk-İş'in bugün merke- zi Ankara'da bulunan ya da taş- radan gelecek teşkilat ve genel merkez yöneticileri ile ICFTU il- keleri, Türk-tş Başkanlar Kurulu- nun aldıgı karar doğrultusunda 1 Mayıs'ı kutlayacağını açıkladı. Yıl- maz, Cumhuriyet'e şunları söyle- di: "Bunu doğru dürüst değerlen- dirirsek, geniş tabanlıdır bu 1 Ma- yıs. Türk-İş'in hazırladığı bildiri, ta en ncra köşedeki işyerinde de okunacak. Miting yapılsa 50 bin 100 bin kişi geldiğini farz el; ama bu milyonlarca işçimiz tarafından 1 Mayıs'ın gerçek ne olması lazım geldiğini, ne olduğunu, işçi hak ve özgürlükleri bakımından olsun, banş, özgürlük bakımından ol- sun, bunu geniş tabanlı yapmayı düşündük. Bana kalırsa, bu geniş tabanlı husus, ilk defa Türkiye 1 de tüm işyerlerinde 1 Mayıs artık telaffuz edilecek ve kutlanacak- tır." Şevket Yılmaz, "Türk-lş'in 1 Mayıs'ta tüm işyerlerinde okun- ması için hazırladığı bildiri ne za- man ve nasıl okunacak?" bicimin- deki bir soruya da şu yanıtı verdi: "Onu işyeri baştemsilcileri be- lirleyecek. Yemek paydosu itiba- nyla olsun, boş zamanında. daha çok kişiye hitap edecek bir dunım değerlendirmesi yaptık. Yemek paydosu sırasmda okunacak." Sendikalann farklı eğilimlerini saptamak üzere bilinen tüm seıı- dika merkezleri ile bü>ük şehirler- deki şube yönetimlerine soru yö- nelttik. Çok farklı uygulama eği- limlerinin dökümü sayfalar alaca- ğı için kabaca bir özet döküm ver- meye çalışacağız. Genel Maden-İş üyesi maden- lerde çalışan işçiler genel olarak sabah 8'de ocak başlannda topla- nacaklar. Bildiri okunması ve tö- renler sonrası işyerlerine dönecek- ler. Sendikanın Zonguldak merke- zinde ayrıca bir tören duzenlene- cek. Türkiye Maden-lş üyesi işçi- leri de işbaşı öncesi yapılacak tö- renlere katılacaklar. Türkiye Maden-İş, 1 Mayıs'ın aniamına ilişkin ayrıca bir bildiri hazırladı. Likat-İş'in de sabah 8'de işyerle- rinde yapılacak törenler için Türk- İş'in hazırladığı bildiri yanında 1 Ma>ıs anlamını anlatan ikinci bir bildirisi okunacak. Türk Metal, Tes-İş, Teksif, Koop-İş gibi sağ kanat sendikâlar öğlen aralannda üretimi aksatma- dan Turk-İş'in bildirisinin okuna- cağı bir törenle sınırlı kalacakla- rını açıkladılar. Ancak bunların birçok şube yönetimleri de iş sa- atlerinde yapılacak tören ve bildi- rilerden söz ettiler. Yol-İş, Tez Koop-İş ve Tanm-İş işyerlerinin özelliğine göre bildirilerin değişik zamanlarda okunacağın. bildirdi- ler. İzmir Anakent, Konak, Karşı- yaka, Buca ve Bornova belediye- lerinde çalışan 12 bin dolayında iş- çi eylemlere hazırlamyor. KKTC'de kutlama Bu arada 1 Mayıs, KKTCde tö- renlerle kutlanıyor. 1 Mayıs, Kıb- rıs'ta resmi tatil sayıldığı için bu- gün tüm resmi kuruluşlar da tatil yapacak. Bugünkü yürüyüş ve mi- tinge katılacak kurum, kuruluş üyeleri ve yurttaşlar saat 10.30'da Lefkoşa'da, Girne Kapısı'nda top- lanarak Atatürk Me>'danı'na doğ- ru yurüyüşe geçecekler. GOZLEM UGUR MUMCU (Başıarafı 1. Sayfada) tek Türkiye'de yasak! 1 Mayıs, bir "savaş günü" değil; kır çiçekleriyle, yani aç- mış güllerle, renk renk menekşelerle kutlanacak bir "banş günü"dür. Bu yüzden, 1 Mayıs, dünyanın her yerinde şenliklerle kut- lanır. Türkiye'de yaratılan gerilimlerle 1 Mayıs, neredeyse, bir savaş günü gibi algılanıyor. Polisin silah kullanacağı açıkça ilan ediliyor. İstanbul'da işçiler gözaltına alınıyorlar. Gazetelerde 1 Mayıs günü göstericılerin üstlerine saldı- racak eğitilmiş polis köpeklerinin boy boy fotoğrafları ya- yımlanıyor. Poliste izinler kaldırılıyor; gûvenlik güçleri alarma geçiri- liyor. Sendikâlar ıkircikli... İstanbul'da Taksim'e yürünsün mü, yürünmesin mi? Bir türlü karar verilemiyor. Yürünürse belli ki olay çıkacak; bu ortamı kollayan kış- kırtıcılar da ellerınden geleni yapacaklar. 20. yüzyıl, işçi sınıfına büyük kazanımlar sağladı. Çalı- şanlann ekonomik haklan güvencelere bağlandı. Türkiye 1 de işçi sınıfına 1961 Anayasası ile getirilen hak ve özgür- lüklerle, bu hak ve özgürlükleri güvenceye bağlayan yasa- lar, 12 Eylül generallerince, zorla, ellerden alındı. Bu da yetmedi. ANAP döneminde çıkarılan yasayla da toplusözleşme ve grev hakkı da kısıtlandı. 12 Eylül generalleri ve bu yönetimin sivil görüntülü do- ğal uzantısı olan ANAP, sermayeye olanca güçleriyle des- tek olurlarken; emekçi sınıf ve tabakaların hak ve özgürlük- lerini kısıtlama yarışına girdiler. Kimse kimseyi aldatmasın; bu modelin adı "ekonomile- rin militarizasyonu"dur. Ne "serbestpiyasa ekonomisi"ö\r ne "liberalizm!" Uygulanan model gerçekten "serbest pazar ekonomisi" ise bu pazarda emekçiler, emeklerini niçin serbestçe pa- zarlayamıyorlar? Devlet, niçin emekçilere, binbir türlü en- gel ve yasak getiriyor? Devlet, niçin başta kaçakçılık sektöründen milyarlar ka- zanan "lümpen sermayesi" olmak üzere sermaye sınıfına yasalar, kararnameler ve tebliğlerle ayrıcalıklar sağlarken emekçilerin haklarını kısıtlıyor? Bu model, işçiler ile öteki emekçi sınıf ve tabakalann "reel ücretlerini" azaltırken; sermaye gelirlerini niçin arttırıyor? Emek gelirleri düştükçe düşerken; sermaye ve rant ge- lirleri niçin yükseldikçe yükseliyor? Bütün bunların niçin yapıldığına "ideoloji" yanıt veriyor; nasıl yapıldıklarına da "siyaset." Devletler, hükümetler, partiler ve çeşitli sosyal sınıflar... Bunların hepsı de birer ideoloji sahibidirler. Her ideoloji de ister istemez, güncel olaylarda izlenmesi gerekli siyasetle- ri belirler. Siyasette "taktikler" ve "stratejiler" uygulanır. Bu siyasetleri kimler belirler? Bu taktikleri ve stratejileri kimler saptar? Siyasal partiler. Avrupa'da sosyal demokrat partiler ile işçi sendikalan ör- gütsel bütünlük içinde çalışırlar. Avrupa ülkelerinde sosyal demokrat partiler bu yüzden güçlüdürler. "Sosyal demok- rat partiler ve sendikâlar" hep birlikte ve gerektiğinde tek bir ses olarak emekçi sınıf ve tabakalann sözcülüklerini ya- parlar. Türkiye'de sendikalann siyasal partiler ile örgütsel bütün- lük içinde çalışmaları yasaktır. İşçi sınıfına kök salmış bir sosyalist partimiz yok. Komünist partilerin kurulması ise ya- sak. İşte bu nedenledir ki işçi sınıfı adına ideoloji belirleyecek; siyaset uygulayacak; bu güncel siyaset içinde "taktik ve strateji" saptayacak partilerden ve bu partilerte bütünleş- miş sendikalardan yoksunuz. Böyle olunca da sol eylemler, kolaylıkla amacından sap- tırıtır; çeşitliyönlerdengplebilecekkışkırtmaiarladako*ay;, Tıkla serüvenci eyfemlere dönüşebilir. Solcuların serüvenci eylemlere başvurmasını isteyen ka- ranlık güçler de pusudadır! Harcama tartışması (Boştarafı 1. Sayfada) hurbaşkanlığı Basın Müşaviri Me- tin Yalman, "Cumhurbaşkanı ve yaıundakilerin harcamalan Cunı- hurbaşkanlığı'nca karşılanacak" dedi. Simena Tatil Köyü Genel Müdürü Sonay Ocakçıoğlu ise, "Ben bu konuda bir şey soylemek üzere talimat almadım, hiçbir şej söyleyemem" demekle yetindi. Si- mena Tatil Köyü'nün ortakların- dan Zülküf Ceylan ise konu hak- kında bilgi sahibi olmadığını, Cumhurbaşkanüğı Basın Müja- virliği yetkililerinin açıklama ya- pabileceğini bildirdi. Tatil köyü- nün en büyük hissesi, Ceylan kar- deşlerden Ağa Ceylan'a ait. öte yandan DYP Genel Başka- nı Süleyman DemireTi Antalya- ya getiren uçağın, Demirel temas- lannı sürdürürken Cumhurbaşka- nı'nın eşi Semra Özal'ı İstanbul'a götürmesi konusundaki tartışma- lar dün de sürdü. Türk Kuşu'na ait uçağın önceki gün DYP Genel Merkezi'nin yanı sıra Merkez -Bankası ve Ceylan fnşaat tarafın- dan da kiralandığı öğrenildi. Sem- ra özal'm Antalya-tstanbul uçu- şunu bu kiralama sözleşmelerine göre gerçekleştirdiklerini bildiren Türk Hava Kurumu yetkilileri, "kiralayanın kim olduğu" konu- sunda açık yanıt vermekten ka- çındılar. mayıs Haber Merkezi — Tüm yurdu etkisi altına alan kötü hava koşul- ları sürüyor. Doğu Anadolu'dan sonra dün de Ankara'nın yüksek kesimlerine kar yağdı. Yurdun bü- yük bir bölümü bugün de yağışlı olacak. Bu arada sıcaklıkların düşmesiyle birlikte, üreticilerde "don" korkusu başladı. Dün Ankara'nın Oran, Dikmen ve Elmadağ gibi yüksek kesimle- rine kar yağdı. Bugün de Marma- ra'mn kuzey ve doğusu, İç Ege, Göller Bölgesi, Karadeniz, İç Anadolu, Doğu Akdeniz ile Do- ğu ve Güneydoğu Anadolu bölge- lerinin yağışlı geçmesi bekleniyor. Batı Karadeniz'in iç kesimleri ile İç Anadolu'nun kuze>- batısımn yüksek kesimlerinde de karla ka- rışık yağmur bekleniyor. Uludağ- da dün sabah saatleri nde kar ka- lınlığı 15 cm olarak ölçüldü. Ya- ğışın bugün de sürmesi ve kar ka- lmlığımn 30 cm'ye kadar ytiksel- mesi bekleniyor. Kayak yapılabil- mesi için kar kalınlığının 60-70 cm'ye ulaşması gerekiyor. Balkanlar'dan gelen soğuk ha- va dalgası, Ege"de hava sıcakhk- larının mevsim normallerinin 6 derece altına düşmesine yol açtı. Seramik Sögüt İnönü Caö Mıralay Şefık Bey Sk. No. 7 80090 TAKSİM - İSTANBUL Te! ıiı 145 14 40 (4 Hall Faks (1) 145 14 45 Te |8 ks: 241i