Katalog

7 NİSAN 1989 DIŞ HABERLER CUMHURtYET/3 VuralKGB Başkanı ile görüştü MOSKOVA (AA) Türkiye'nin Moskova Büyükelçisi Volkan Vural ile KGB Başkanı Kruçkov'un bir görüşme yaptığı bildirildi. Kruçkov ile Vural arasında yapılan görüşmede, uluslararası terorizm ve Afganistan konusunda görüş ahşverişinde bulunulduğu belirtildi. Diplomatik kaynaklardan edinilen bilgiye göre, Büyükelçi Volkan Vural'ın talebi üzerine gerçekleşen görüşmede, Vural, Afganistan 'da esir düşmüs Sovyet askerleri konusunda Türkiye'nin arabuluculuk yapabileceğini bildirdi. Ve Mottaki gidiyor SEMİH İDİZ İran'ın Ankara Büyükelçisi Manucehr Mottaki, bugün Türkiye'den ayrılıyor. Mottaki'nin ayrılacağmı Dışişleri Bakanlığı 'na bildirmemesi "yeni bir nezaketsizlik örneği" olarak değerlendiriliyor. Mottaki'nin Türkiye'ye dönmesine "küçük bir olasılık" gözüyle bakılıyor. kalması ve geri dönmemesi için yıllık izin veya benzeri bir formülasyona gidilmesi olasılığı yüksek" diye konuştular. Mottaki'nin aslında bir diplomat olmadığı, siyasetten diplomasiye geçtiğini belirten bu kaynaklar, Tahran tarafından Ankara'ya atanacak yeni bir büyükelçinin "meslek merauru" olması olasılığı üzerinde de duruyorlar. Ancak tüm bu gelişmelerin iki ülke arasında yaşanan gerginliğin tırmanmamasına bağlı olduğunu belirtiyorlar. Gerginliğin artması durumunda Türkije ve iran'ın büyükelçilerini geri göndermeyi gecikttreceklerini ifade edeıek, "O zaman ilişkilerin kötü olduğunu tescil edcn statik bir dururn ortaya çıkar" görüşüne yer verdiler. Fakat komşu olan ve belli dünlması konusunda İran Dışişleri BakanlığYnı haberdar ettiğini bildiren bu çevreler, Mottaki'nin böyle "sessizce" Türkiye'den aynlmasını "yeni bir nezaketsizlik örnegi" olarak nitelendirdiler. Mottaki'nin geri dönmemesi olasılığı konusunda ise şunları söylediler: "Bir büyükelçinin görev süresi şu zaman sona erer diye bir şey yoktur. Ancak İran hükümeti daha önce böyle bir karar aldıysa, bunu bilemeyiz. Bu konuda bir yonım yapacak dunımda değiliz." Mottaki Dönüyor Söz konusu çevreler, daha önce de bildirdikleri gibi Türkiye'nin zeyde "iç içe otan" iki ülkenin iliş şimdilik İran'ın atacağı adımlar kilerini koprna noktasına getir açısından bir "bekle gör" dönemimekten kaçınacaklan tahmininde ne girdiğini anımsattı. de bulundular. Öte yandan Türkiye'nin Tahran İran basını Büyükelçisi Öraer Akbel'ın pazar Türkiye'nin Tahran Büyükelçigünü Ankara'ya dönmesi bekle si Ömer Akbel'i, danışmalarda nirken, Dışişleri Bakanlığı'nın şu bulunmak üzere Ankara'ya geri aşamada Iran'la ilişkiler konusun çağırmasımn ardından İran basıda yeni yorumlaıa girmekten ve runda bu hareketi eleştiren yazılar ya tahminler yürütmekten kaçın çıkmaya başladı. İran'ın önde gedığı gözleniyor. len gazetelerinden Cumhur 1 Kendileriyle dün öğleden son tslami de yer alan bir başyazıda, Türkiye'nin Tahran büyükelçisini ra geç saatlerde görüştüğümüz Dışişleri Bakanlığı çevreleri, Motta Avrupa'nın baskısı altında çektiki'nin bugün ayrılacağı konusun ğini öne sürdü. da kendilerinde bir bilgi bulunma"Türk bükümeü ve Avrnpa'nın dığını, büyükelçinin ayrılacağmı emirleri" başlıklı başyazıda, basın mensuplarından öğrendik "Türkiye ve Iran arasındaki mevlerini belirttiler. cut bunalımı anlamak için Baü ülTürkiye'nin Tahran Büyükelçi kelcrinin rolünün iyi incelenmesi si Ömer Akbel'in Ankara'ya çağ gerekir" denildi. "Danışmalarda bulunmak üzere" Iran'a çağrılmıştı NAMİBYA Gjifrika'dan SJVAPO'ya uyarı VVİNDHOEK (Ajanslar) Namibya'nın kuzeyinde SWAPO (Güney Batı Afrika Halk Örgütü) ile Güney Afrika güvenlik güçlerı arasında şiddetli çarpışmalar dün de sürdü. Güney Afrika, SWAPO gerillalarına silahlannı teslim etmeleri için cumartesiye kadar süre tanıdı. Geçen cumartesi günü çok sayıda SWAPO gerillasımn Angola Namibya sınınnı geçerek Güney Afrika askeri hedeflerine saldırması ile başlayan çatışmalarda düne kadar en az 200 SWAPO gerillası ile 23 Güney Afrika askeri öldü. Çarpışmalara son verilmesi için Küba, Angola ve Güney Afrika'nın diplomatik çabalan sürüycr. Güney Afrika hükümetinin Namibya'daki en üst düzey temsilcisi olan General Louis Pienaar önceki gün yaptığı açıklamada, SVVAPO gerillarından teslim olmalarını isteyerek, "Angolai daki üslere güvenlik içinde gideceğinizi garanti ediyorum. Ancak silahlannm cumartesi gününe kadar teslim etmemeniz halinde polis peşinize diişecektir" dedi. Gerillaların Namibya'dan güvenlik içinde aynlıp Angola'daki üslerine gitmeleri yolundaki örieri, Angola'daki SWAPO genllalan tarafından reddedildi. SVVAPO yetkilisi Peter Mueshihange, SVVAPO'nun, Kuzey Namibya'da ateşkes sağlanması için hazır olduğunu belirtti. DIJNYADA BUGUN ALtSİRMEN Olacağı Buydu Ekonomik çıkarların dış poiitikadaki yaşamsal yeri yeni çağların olgusu değil. Tarihin derinliklerine doğru baktığımızda, aynı durumla karşılaşıyoruz. Birinci ve ikinci paylaşım savaşları diye adlandırılan iki dünya savaşından yüzyıllarca önce de bugün yaşadığımız topraklarda ya da yeryüzünün başka bölgelerinde, savaşlarin çok büyük çoğunluğu ekonomik nedenlerden çıkmıştır. Diplomasinin uluslararası ilişkileri ve ekonomik çıkarları savaşsız yürütme sanatı olduğu da herkesçe bilinmektedir. Kimi zaman, bazı olaylan görmezden gelmek, size yönettilen bir sözü saptırmak da diplomasinin cambazlıklarındandır. Ancak bu denli esnek ve karmaşık görünen dış politikanın aynı zamanda son derece yalın ve katı kuralları da vardır. Dış ilişkilerde karşı tarafın hiçbir zaman aşmaması gereken öyle bir eşik vardır ki ona adım atıldığı andan başlayarak, çok sert tepkilerin gösterilmesi kaçınılmazdır. İşte Türkiye ile İran arasında son günlerde gelişen olaylar da Tahran'ın bu eşiğe adım atmasından doğmuştur ve doğrusunu isterseniz Ankara, tepkisinde geç bile kalmıştır. Bilindiği gibi, Tahran'daki Humeyni yönetimi, kendileri İslam Cumhuriyeti adına verdikleri, haydutluk rejimini komşu ülkelere de yaymak saplantısı içindedir. Yine bilinen, ama nedense pek fazla sözü edilmeyen bir gerçek de Humeyni'nin en büyük şeytanının, İran yönetiminin en büyük karşıtımn laik Türkiye Cumhuriyeti olduğudur. Gerçekten, tüm eksikliklerine ve yoksunluklarına karşın laik Türkiye, nüfusunun hemen hemen tümü Müslüman olan bir ülkenin çağdaşlığı, demokrasiyi, özgürlüğü yakalama çabasında en başarılı örnegi oluşturmaktadır. Bu karşıtlığın mollaları rahatsız etmemesi beklenemezdi. Nitekim mollalar işbaşına geldikteri andan başlayarak Türkiye Cumhuriyeti'ne ve özellikle onun kurucusu Mustafa Kemal Atatürk'e karşı ideolojik alanda amansız bir savaş açmış bulunmaktadırlar. Türkiye Cumhuriyeti, İran Cumhuriyeti'nin ideolojik alandaki bu saldırılarına karşın Tahran ile dengeli ilişkilerini sürdürmeye çalışmış ve iki komşumuz arasındaki "budala savaşta da", etkin tarafsızlık siyasetini büyük bir başarıyla yürütmüştür. Bu politikanın ülkemize, ekonomik açıdan yarar sağladığı da yadsınamaz. Ancak, özellikle İran ile sürdürdüğümüz ekonomik ilişkilerin Tahran'ın içinde buiunduğu güç durumdan kaynaklandığını, savaş biter bitmez mollaların Türkiye ile ilişkilerini kısıtlama yoluna gıdeceklermi veya hiç değilse yeni açılan pazardan bize düşen payı azaltma yolunu tutacaklannı görmemek olanaksızdı. Nitekim, Tahran'ın Türkiye'nin içişlerine karışmasını açık ve küstah bir biçime dönüştürmesinden çok önce de ekonomik ilişkilerdeki bu kaçınılmaz gelişmenin belirtileri herkesçe görülmeye baştanmıştı. Ama Özal hükümeti nedense, molla avanesinin önde gelenlerinin ülkemizdeki cinayet çağrılan veya Tahran'daki haydutlar yönetiminin içtima organının küstah tavırlarını bir süre görmezden gelmeyi yeğledi. Belki de bu savsaklamada Sayın Özal'ın o sırada "mukaddesatçı" kanada fazlaca yaslanmış olmasının veya biraderinin de etkisi olmuştu. Tepkideki bu tehlikeli gecikmenin ülkemiz çıkarları için çok zararlı boyutlara varmaya yüz tuttuğu bir sırada Dışişleri'nin de uyarısı ile iktidarın artık gerekli yanıtı vermesi çok yerinde olmuştu r. Hiç kimsenin kuşkusu olmasın ki, Tahran'a egemen olan bağnaz molla kafası, ne Türkiye ile ekonomik ilişkileri düzeltmek ister ne de bizim içişlerimize karışıp ülkemizde ayaklanma çağrıları yaparken, bizim onun içişine kanşmamız halinde başına neler gelebileceğini düşünür. Molla ile mollalaşmak marifet olmadığına göre Türkiye'nin böyle bir yolu tutması istenemez. Ama mollaya gereken yanıtı vermek de zorunluydu. Şu anda Özal'ın denetımınde bulunan iktidar geç de olsa, bu yolu tutmakla çok doğru bir seçim yapmış ve içinde buiunduğu şaşkınlık ortamında ana muhalefetin de desteğini kazanan bir girişimde bulunmuştur. Ûnümüzdeki günlerde, Tahran mollalarının yeni düşmanca davranışlarda bulunacağından kimsenin kuşkusu olmasın. Bu gibi girişimlere karşı da uyanık olmak ve gereken karşılığı hemen vermek zorundayız. ANKARA Türkiye'nin Tahran Büyükelçisi'ni "istişarelerde bulunmak üzere" geri çağırmasının ardından, benzeri bir kararla geri çağrılan İran'ın Ankara Büyükelçisi Manucehr Mottaki, bu sabah sessizce ülkesine dönüyor. Mottaki'nin, aynlışı konusunda Dışişleri BakanlığYna herhangi bir bilgi vermediği öğrenilirken, bu, "yeni bir nezaketsizlik örnegi" olarak nitelendirildi. Bu arada Mottaki'nin Türkiye'ye geri dönmesine "kiiçük bir olasılık" olarak bakılıyor. Öte yandan devlet kontrolündeki Tahran Radyosunun özellikle son bir iki günkü yayınlarında Türkiye ile ilişkiler konusunda daha "ihtiyatlı bir yaklaşım" sergilemesinin AnkaraROMA (AA) da not edildiği bildirildi. Ancak Sovyetler kesin bir değerlendirme yapmak Birliği'nde için aradan biraz zamanın geçmesi muhafazakâr gerektigi belirtildi. | yöneticilehn başında gelen Güvenilir kaynaklardan ediniIgor Ligaçev, len bilgiye göre Mottaki, bu sabah Halk saat 10.00'da TK117 sayıh uçakla Istanbul'a, oradan da lran HaTemsUcileri Kongresi vayollan'na ait bir uçakla Tahseçimlerinde bir grup ran'a gidecek. yöneticinin kaybetmesinin, Komünist Parti'ye karşı Türkiye ile lran arasında son günlerde başgösteren gerginliği yagüvensizlik anlamına kından izleyen diplomatik kaygelmediğini söyledu naklar, İran Büyükelçisi Mottaki1 Ligaçev, ttalyan Corriera nin Ankara'daki görev süresinin Della Sera Gazetesi'ne verdiği demeçte, seçimlerde sona ermesi için zaten iki ay kaldığına işaret ederek, "Tahran'da bunun tersine Perestroikaya olan halk desteğinin teyit edildiğini belirtti. Ligaçev, reformların ağır yürüdüğünü söyleyerek Gorbaçov'a yönelttiği eleştirilerden dolayı Politbüro'dan çıkanlan Boris Yeltsin'in Moskova bölgesinden büyük farkla seçilmesi konusunda, "Yeltsin bu başanyı hem Dış Haberier Gorbaçov'un politikasım Servisi Israil Başbakaru tzak destekleyenlerin, hem de Şamir'in ABDperestroyka düşmanlan deki temasları sayesinde elde etti" dedi. süriiyor. Şamir, ABD Dışişleri Bakanı James Baker ile dün ikinci kez görüştü. VVashington'daki temaslannı taATİNA (AA) mamlayan Mısır Devlet Başkanı Selanik'teki Türk Hüsnü Miibarek ise New York'a Başkonsolosluğu'na 2 nisan geçti. gecesi saldırdıklan için Israil Başbakanı'nın James Bapolis tarafından yakalanan ker ile yaptığı görüşmede Filistin dokuz Kıbrıslı Rumun sorununun çözümü için işgal alyargılanması yeniden tındaki topraklarda seçim yapılertelendu Edinilen bilgilere ması ve Filistinlilere kısmi özerkgöre dün ikinci defa lik tanınmasım önerdiği bildiriliSelanik Suçüstu yor. AP'nin haberine göre Şamir, Mahkemesij'ne çtkan söz konusu seçimlerin uluslararası Kıbrıslı Rumlar, gözetim altında yapılmasına kareylemlerinin politik amaçlı şı olduğunu belirtti. Bilindiği giolduğunu ileri sürdüler. bi Filistinli liderler Batı Şeria ve Mahkeme hâkimi, Gazze Şeridi, Israil işgali altında davayı 10 mayıs tarihine kaldıkça bu topraklarda seçim yaerteledi. pılmasına yanaşmayacaklarını Ligaçev'den seçim jvrumu Şamir ABD üe Ortadoğu'da SU24 krizi pazarhga oturdu açıklamışlardı. FKÖ, Batı Şeria ve Gazze Şeridi'nin İsrail işgalinin son bulmasından sonra geçici bir süre için BM gözetimine verilmesine olumlu bakıyor. tsrail ve ABD'li yetkililerden oluşan çalışma gruplan Şamir'in önerilerini incelemek üzere çalışmaya başladılar. İsrailABD görüşmelerinde ikili ilişkiler de ele alımyor. AA'nın haberine göre ABD Savunma Bakanı Dick Cbeney, Şamir'in İsrail'e yapılan Amerikan askeri yardımında kesinti yapılmaması yolulundaki talebini anlayışla karşıladı. İsrail Başbakaru İzak Şamir'in sözcüsü Avi Pazner, Şamir'in, İsrail'e yapılan 1.8 milyar dolar tutanndaki ABD askeri yardımında kesinti yapılmaması konusunu Cheney ile görüştüğünü söyledi. İsrail, ramazan nedeniyle işgal altındaki topraklarda bir iyi niyet jesti olarak 430 Filistinli tutukluyu serbest bıraktı. Gündemde Filistin sorunu var Libya'ya uçak satışı Sovyetler Birliği, Libya'ya 6 adet uzun menzilli S424 uçağı sattığını resmen açıkladı. İsrail satışa tepki gösterdi. Selanik'te ynrgılama LONDRAAVASHINGTON (AA) Sovyetler Birliği, Libya'ya 6 adet gelişmiş avcıbombardıman uçağı sattığını açıkladı. SSCB Dışişleri Bakanlığı sözcusü Genadi Gerasimov, Londra'da İngiliz TV'sine verdiği demeçte, Libya'ya, uçakların, üç yıl önce imzalanan bir anlaşma gereğince verildiğini belirtti. Gerasimov, uçakların, "sadece savunma amaayla" Libya'ya verildiğini ifade etti. Moskova ile Trablus'un 1986'da imzaladıklan anlaşma uyarınca, Moskova'dan Libya'ya, parça haIinde 6 Sukhoi24 D uçağı verdiğini kaydeden sözcü, bu uçakların menzilinin ise, 480 km'yi geçmediğini ifade etti. Sözcü, uçaklara havada yakıt ikmali yapılmasıyla ilgili bir soruya karşılık verirken, "Libya, böyle ikmal yapabilecek olanaklara sahip degil" dedi. Gerasimov, İngiltere'nin de Suudi Arabistan'la "Çok önemli" bir silah anlaşması yapmış olduğunu anımsattığı demecinde, "Ama hiç kimse, Londra'ya, müyarlarca liralık bu anlaşmayla ilgili sonı sormuyor" diye konuştu. ABD, Libya gibi "sorumsuz" bir devlete, Sovyet yapımı gelişmiş Sukhoi bombardıman uçağı verilmesinin, "kimseve yarar getirmeyecegj" görüşünü savundu. Pentagon sözcüsü Dan Howard, "Bu, kimsenin çıkarlanna hizmet etmez ve bölge ülkelerinin ber birinin kaygı duymasına neden olur" dedi. Sözcü, "Eğer Sovyetler. gerçekten Libya'yla anlaşmış ve ucaklann leslimaü gerçekleşmişse, bunun bir anlarnı olmayaeaktır. Böyle bir şey, Sovyet Lideri Mihail Gorbaçov'un bölgesel çatışmalann azaltılmasına ilişkin açıklamasına ters duşer" diye konuştu. Bir çalışma ziyareti için ABD'de bulunan İsrail Başbakanı tzak Şamir ise satışı Ortadoğu'daki silahlanma yarışının hızlandınlması olarak nitelendirdi. Şamir'in sözcüsü Avi Pazner, Şamir'in bu görüşünü ABD Savunma Bakanı Dick Chaney'le yaptığı önceki günkü görüşmede dile getirdiğini bildirdi. ABD'de bulunan Mısır Devlet Başkanı Hüsnü Mübarek ise New York'ta bir televizyon kuruluşuna verdiği demeçte, Sovyetler'in Libya'nın bu uçaklan tsrail'e karşı kullanacağını bilmesi durumunda satışı yapmayacağını savundu. Mübarek, "Biz de Sovyet yapımı uzun menzilli MİG25 uçaklanna sahibiz. Bunları kullandık mı? Bu nedenle satışın bölgede dengesizlik yaratacagını diişünmemeliyiz" dedi. Öte yandan Libya, nisan ayı ortalarında Amerikan hedeflerine saldırıda bulunacağı yolunda basında çıkan haberleri yalanladı ve bu haberleri "kuyruklu yalan" olarak nitelendirdi. İLETİŞİMLİ Digital şimdi Türkiye'de. BİLGİ İ Ş L E M S İ S T E M L E R İ Ü R E T İ M İ N D E D Ü N Y A L İ D E R İ Digital Equipment Computer A.Ş. iletişimli bilgi işlem sistemleri üretiminde dünya lideri olan Digital Equipment Corporation'm Türkiye'deki kuruluşudur. Digital Equipment Computer A.Ş. Nisan 1989'dan itibaren bütün Türkiye'de hizmet vermeye başladı. Tüm Digital yazılım ve donanım ürünleri, bakım/destek hizmetleriyle isteklerinizi karşılamaya hazır. Digital Equipment Computer A.Ş. şimdiki ve gelecekteki müşterilerine, bilgi işlem sektörüne ve ilgili kişilere faaliyete geçtiğini bildirmekten kıvanç duyar. Digital Equipment Computer A.Ş. Büwkdere Caddesi, Ali Sami Yen Sokak,Akabe Ticaret Merkezi 7880 Mecidiyeköy, İstanbul 80310 Tel: 174 34 07174 34 08 Fax: 174 34 09