Katalog

İstanbul/Merter kendi binasında, hep yanınızda. Cumhuriyet 65. Yıl; Sayı: 23232 Kurucusu: Yunus Nadi İzmir/Çankaya kendi binasında, hep PAMUKBANK iyi bankadı r 1 t>00 TL. <>an 4^,25 Nisan 1989 Salı YÂRŞOVADA BAHAR... Polonya hükümet sözcüsü Cumhuriyet 'in sorularını yanıtladı yoluyla devrim RYKOWSKİ'DEN ™. ~ .. w > A . Muhalefet ülkeyi yönetemez, hükümet de muhalefet olmadan etkin olamaz. Muhalefete ihtiyacımız var. Polonya'da evrim yoluyla demokrasiyi kurmaya kararlıyız. Demokrasi derken kastettiğim sosyalist parlamenter demokrasi. Sosyalizm sözcüğüyle belirli bir y ö n e ü m b i ç Üruğ kazandı Evrim Danıştay, Başbakanlığı, eski genelkurmay başkanlarından emekli Orgeneral Necdet Üruğ'a 40 milyon lira tazminat ödemeye mahkum etti. Başbakanlık, tazminatm raporun hazırlayıcısı Eymür tarafından ödenmesi için rücu davası açabilecek. MİTraporu davası sonuçlanduBaşbakanlık 40 milyon tazminat ödeyecek Özal'dan TÜSİAD'a \ *bâşlayırf Ürug: Aklandun, huzur içindeyim TURAN Y1LMAZ ANKARA (Cumhuriyet Burosu) Başbakanlık, MİT ıaporu nedeniyle Necdet Ürug'a 40 milyon lira ödeyecek. Danıştay 10. Dairesi, "MİT raponı"nda eski Genelkurmay başkanlarından emekli Orgeneral Necdet Ünıg ile ilgili olarak yer alan iddialan "kişilik haklarına lecavüz" olarak niteleyerek, Başbakanlığı 40 milyon lira tazminat ödemeye mahkum etti. Danıştay 10. Daıresı, gizlilik kuralına uyulmayarak, kanıtlanmayan belgelerin kamuoyuna açıklan masını da idarenin ağır kusuru olarak niteledi. Genelkurmay eski Başkanı emekli Orgeneral Necdet Üruğ'un, kamuoyunda "MfT raporu" olarak bilinen etüt çalışmasında yer alan kendisiyle ilgili iddialar nedeniyle, Başbakanlık aleyhine açtığı 200 milyon liralık'manevi tazminat davası dun sonuçlandı. Başkan Şerafettin Kaya ile iiyeler Galip Tannöver, Aysel Pekiner, Erol Dundar ve Salim Özkan'dan oluşan 5 kişilik Danış(Arkası Sa. 14, Sü. 4te) ANKARA Genelkurmay eski Başkanı emekli Orgeneral Necdet Üruğ, "MIT Raporu" nedeniyle açtığı davada, Başbakanlığın 40 milyon lira tazminat ödemeye mahkum edilmesı üzerine, "Bu neticeyi bekliyordum, lira vicdanı ezik olmayan bir insan olarak herhangi bir şekilde kendimizden ş ıphemiz yoktu" dedi. Necdet Uruğ,"MtT RaponTnun kamuoyuna yansımasından bu yana gc Karardan mutlu oldum. çen 1.5 yıl içinde buyuk ıstırap çektiğini de belirterek, "Şimdi ben de kamuoyu önünde aklanmış olmanın huzurunu taşıjonım" dedi. Üruğ, Başbakan Turgut Özalın kendisini arayıp konuşmaması için "Müş terek olarak calıştığımız bir makam tarafından aranmak elbette insanın psikolojik arzusudur. Ama aramaması da mutlak bir kusuru ifade etmez" diye konuştu. Emekli Orgeneral Üruğ'a yönelttiğimiz sorular ve yanıtları (Arkası Sa. 14, Sü. 4te) 1985'ten bu yana TÜSİAD toplantılarına katılmayan Başbakan Özal, TÜSİAD'ın iftar yemeğinde yaptığı konuşmada sanayicilere ' 'Kapasitelerinizi arttırın. Yılın ikinci yarısında talep canlanacak" dedi. TİSİAD Başkanı Boyner de "İş âlemi önünü görmek istiyor. Sadece geleceğin rotasını çizmekle kalmaym. Aldığınız kararların sonuna kadar arkasında durun" diye konuştu. 15. Sayfada Işçinin sessiz çı İşçiler her geçen gün yeni yeni eylem türleri geliştiriyor. Dün, Etibank işçileri ne birbirleriyle ne de ustabaşlarıyla selamlaşmak için bile tek kelime konuşmadılar. lş Sendika Servisi İşçi eylemleri dün de yaygmlaşarak sürerken "konuşmama"da eylem turlerine katıldı. Yoltş uyesi 120 bin işçi de bu sabah servis araçlanna binmeyip işyerlerine topluca yurüyerek gidecekler. Bu hafta boyunca 10 binlerce ışçinin daha yeni eylem turleriyle direnişe katılması bekleniyor. Ote yandan Kamu Işveren sendikalan ile Türklş'e bağlı sendikalar arasında bazı sosyal yardım kalemlerinde anlaşma sağlanması amacıyla başlatılan (Arkası Sa. 15, Sü. 2'de) jç v7 WAAnt 120 bin işçi bugün toplu halde eylem yapacak ANAFta sorgu günü Mesut Yılmaz Sayın Dalan 'm merkez parti tanımıyla benim merkez sağ parti tanımım birbirinden ayrı. ANAP, merkez sağ gorüntüsüne uymayan aşırı uçlardan armdmlmalı. Seçim sonuçları bugün görüşülüyor Zbyla* B RykornM TTanh, deneme i m i n i değil, değerler sistemini kastediyorum. Komünist Partisi değişmek zorunda kalacaktır. Parlamenter yollardan, parlamenter demokrasinin kuralları içinde destek kazanmaya çalışacak. SSCB, Macaristan, Yugoslavya gibi ülkelerde partinin rolü değişiyor. Bu, bir devrimdir. Evrim yoluyla devrim. Polonya'da çok partili rejime doğru gidiliyor. Piyasa evrensel bir araçtır, sistemle ilgisi yoktur. Şimdiye kadar ekonomik düşünce dafia iyi bir araç bulamadı. Perestroykanın başarısı Polonya'daki reformların işine yarar. Polonya 'daki başarısızhk perestroykayı olumsuz etkiler. Komünist Partisi seçimlerde kayba uğrayacaktır. Demokratik seçimlerde bazıları kazanır, bazıları kaybeder. Tam serbest seçimde Komünist Partisi kaybederse demokrasinin kuralları neyse o olur. ERGUN BALCI'nın söyleşisi 14. Sayfada ANKARA (Cumhuriyet Burosu) ANAP Meclis Grubu'nda bugun yerel seçim sonuçlarına ilişkin genel goruşme yapılıyor. ANAP'ın merkezsağ bir parti olması göruşunü savunan Dışişleri Bakanı Mesut Yılmaz. "ANAP'ın merkezsag gorüntüsüne uymayan aşın uçlardan da anndınlması gerektiğini" soyledi. (Arkası Sa. 15, Sü. Tde) CÛNEYT ARCAYUREK yazıyor ANKARA 23 Nisan törenlerinden geriye, iktidar hesabına bir avuç olumsuz çizgi kaldı. Bu görüntünün bütün çizgileri Özal'ın yüzünden yansıyordu. Önceki gece Meclis Başkanı'nın verdiği resmı kabulde Başbakanın suratı asık, kaşları yay gibi, gözleri dalıp dalıp gidiyordu. (Arkası Sa. 17, Sü. 2'de) 'Run Turgut Ruıf r A M NATO, Türkiye'ye hayali atom bombası attı 1 Mayıs için tartışma Atom şoku NATO'nun şubat ayında gerçekleştirdiği "Wintex Cimex89" latbikatı savaş planlarında Anadolu'ya giren Sovyet ordularım durdurmak için Türkiye'ye hayali atom bombası atıldı. Tatbikat senaryosunda, NATO'nun Varşova Paktı'na bağlı birliklerin saldırısma karşı koyamaması üzerine Başkomutan Galmn, Beyaz Saraydan izin istedi. Washington'un onayı üzerine 100 kiloton gücündeki hayali 17 atom bombasından 16'sı, Varşova Paktı üyesi ülkelere, bir tanesi de nükleer füze taşıyan uçaklarla Türkiye'ye atıldı. « fenrfada 1D. aayıaaa ^ a W z l *"'•*'•" PTT'de çalışan Haberİş Sendikası üyesi 500 dolayında işçi dün Avcılar'da prptesto yürüyüşü yaptı. Ûğle saatlerinde Avcılar Meydanı'nda toplanan işçiler. "Özal istifa ", "İşçiler elele genel greve", "Vur vur ınlesin, Özal bizı dinlesin" sloganları ile, yaya kaldınmından yüruyerek 1 5 jgiometrei^ t u r a t t ) |a r | Ş çj| e r Atatürk Anıtı önünde saygı duruşunda bulunduktan sonra dafiıldılar. (Fotoğraf: Uğur Günyuz) ÖZALLAR'DAN ÇÖLAŞAN'A TAZMİNAT DA VAS112. Sayfada Dışişleri Jatbikat kuramsal dayulı Dişişleri Bakanlığı Sözcüsü tnal Batu, NATO'nun WintexCimex89 tatbikatının kuramsal olaylara dayalı olduğunu belirterek, "Tamamıyla yöntemsel bir mahiyet arz eden bu tatbikatla günümüz olayları arasında herhangi bir ilişki mevcut değildir" dedi. 17. Sayfada FRANKFURT (AA) NATO'nun WintexCimex 89 tatbikatında, Varşova Paktı ülkeleri ile birlikte Türkiye'nin de hedef seçilmesi ve olası bir Sovyet saldırısına karşılık atılacak atom bombalanndan birinin Turkıye'yi hedef alması, Bonn'da şok etkisi yarattı. Bu yılın şubat ayı sonlannda Federal Almanya'da yapılan ve 2 hafta süren tatbikatın savaş planlarını açıklayan Der Spiegel Dergisi, NATO üyesi Türkiye'nin, üye bulunduğu ittifak tarafından senaryo bile olsa hedef seçilmesine inanmanın güç olduğunu yazdı. Der Spiegel'in haberine göre, WintexCimex 89 tatbikatının senaryosu, Varşova Paktı ordularının NATO kuvvetlerine konvansiyonel saldınsıyla başlıyor. NA(Arkası Sa. 17, Sü. l'de) ıçerır. Batı tarıhının belirleyici bir yanını da işçi hareketlerı oluşturmaktadır. Turkiye bu tarihi gecikmeli olarak yaşadığından "1 Mayıs" bize "tehliketi" goninüyor; çoğu çevreyi tedirgin ediyor ve I9'uncu yüzyılda Avrupa'da yaşanmış gerilimlerle 21'inci yüzyıla doğru Türkiye'de iç politika takvimi oluşturuluyor. Ne yazık ki çağdaşlaşma yolunda geride kaldık. Amerika'da geçen yüzyılda "8 saatlik iş günü " kanlı olaylarla gerçekleşmiştı. Emekçiler, bu başlangıcı işçi bayramı olarak ılan ettiler. Butun dunyaya ya SHP (BAYKAL) I Mayıs dünyanın her yerinde işçi bayramı olarak kutlanıyor. Bunun artık Türkiye'de de kabul edilmesi lazım, eaıtmesı lazım. TURKİIŞ (YILMAZ) DSP (ECEVİT) so) SHP, 1 Mayıs'ın "işçi de 1 Mayıs'ın Batı Ulkelerinde olbayramı" olarak kutlanması için duğu gibi kutlanmasıru engellemeNeyin Eğer bir harekete geçti. Türkİş Genel Baş nin olanaksız olduğunu soyledi. kanı Şevket Yılmaz, 1 Mayıs ile il Izmir'de 1 Mayıs'ta miting izni bayramını gün yapıyoruz? kutlanmak gili olarak bildiri yayımlayacakla için dün valiliğe başvuruldu. Isrını belirterek, "Şu dakika "açız' tanbul'da 8 sendika genel başkaŞu isteniyorsa diye bağıran işçinin, 1 Mayıs'ta nından oluşan "1 Mayıs Kutlama bayram yapmasını benim kafam Komitesi" çalışmalarını sürdürdu. dakika o gün SHP, doneminde 'açız' Türkiye'de almaz" diye konuştu. DSP Genel 1 Mayıs geçen yasamabayramı olaBaşkanı Bülent Ecevit, "Eğer bir gününün işçi diye bağıran işçinin işçi haklarının gün kutlanmak isteniyorsa o gün rak kutlanması yolunda verdiği işçi 1 Mayıs't a kazanıldığı tarih olan Türkiye'de olanhaklarının kazanıl yasa önerisini yeniden gündeme dığı tarih 24 Temmuz 1963 getirmeyi kararlaştırdı. SHP Gebayram yapmasını 24 Temmuz 1963 anısına kutlanabilir" dedi. Türk nel Başkanı Erdal İnönü, "1 İş Genel Teşkilatlandırma Sekre (Arkast Sa. 15, KW benim kafam almaz. anısına kutlanabilir. rrGenerTeşküatiand.rma Sekre (ArkaT'sZis,Sü. benım kajam almaz. anısına kutlanabilir. ANKARA (Cumhuriyet Bıiro teri Orhan Balaban ise Türkiye' Uluslararası AfÖrgütü Nisan '89 raporu: Askerleri gözyaşartıcı spreyle etkisiz* hale getirip mahkumu kaçırdılar Lst aııbııTdafilmgibi firar "Halkın Kurtuluşu"na üye olmak ve bir polisi öldürmekten idama mahkum edilen, dosyası halen TBMM'de beklemekte olan Abdülkadir Konuk, dün silahlı dört kişi tarafından îstanbul Çapa Tıp Fakültesi Hastanesi'nden kaçırıldı. Biri doktor kılığına giren 4 kişi, Kardiyoloji Seryisi'ne kalbinden muayene olmak için getirilen Abdülkadir Konuk'u korumakla görevli jandarmaları "gözyaşartıcı" bir sprey sıkarak etkisiz hale getirdi.'M. Sayfada • Rafinerilerde fiyat savaşı Kalonfer • Çin'de öğrenciler boykotta Çin'de yakıtı ve fueloilde Tupraş rafineleriyle Ataş öğrencilerin başlattıkları protesto gösterileri arasında fiyat mucadelesi başladı. Ekonomide radikalieşerek sürüyor. 3. Sayfada • Kınalı'ya geçit zor KınalıSakarya • VValesa aday olmayacak Lech Walesa haziran aymdaki seçimlerde adaylığını otoyolunun CebzeSakarya bölumunün koymayacağını açıkladı. 3. Sayfada 1990'dan sonra bıteceği belırtiliyor. Ekonomide m Bomba'lı güldürü • Başkan adayı romancı Perulu Mario tkinci kanalda gösterilecek Vargas Llosa "neotıberal" akımın ö'ncusu 'Paris'te Tatil' adlı filmde olarak ıktıdara oynuyor. Arka Sayfada bir donemın • İtalyan'Cumhuriyet i el değiştirdi dayamlmaz sanşm ttalya'nın son ozgür gazetesi 'Repubblıca' bombası Anıta Carlo de Benedetti'ye satıldı. Arka Sayfada Ekberg'i izleme olanağı • Fener'den özgür futbol Ezberci futbol bulacaiız. yerine yaratıcılıkla sonuca gidiyor.ArkaSayfada 4. Sayfada • TRT'nin sesi kısıldı tstanbul • 22 ülkenin parçaları Lozan'da yarışacak Televizyonu 'nda gorevli sesiendırme Eurovısıon Şarkı Yarışması'nm tanıtım sanatçıları ucreı artışlarmın gerçekleşmemesi filmleri perşembe günu ekranda. 4. Sayfada nedeniyle ışı durdurdular. Arka Sayfada IJluslararası Af Örgütü'nün "Nisan 1989 raporunda 1979 yılmın arahk ayından 1988'in mart ayına kadar 47 kişinin işkenceden öldüğünün kesinleştiğine yer verildi. Raporda "Türk otoriteler 40 kişinin işkencede öldüğünü tamdı" denildi. 12. Sayfada Türk hükünıeti işkencede 40ölümü kabul etti Zırhlı araç alımı Schuca yine gündemde Schuca 'nın aracılığıyla bulunan Fahrzeugbau şirketi 86 bin dolar değerindeki zırhlı aracı Dışişleri Bakanlığı'na 158 bin dolardan sattı. Dışişleri Bakanlığı 1982 yıhndan beri bu şirketten 70 adei zırhlı araç aldı. 14. Sayfada ıdam mahkumu yılan 1 Mayıs artık uygar dünyada emeksermaye arasında bir çatışma konusu olmaktan çıkmıştır. Türkiye'de ne yazık ki sorun olmak niteliğini sürdüriiyor. Elbet bir gün bu sorun da geride kalacak, gençlik ve çocuk bayramları; anneler gunü ya da kadın haklan yıldönumü gibi işçi bayramı da doğal bir neşeyle ve torenlerle yaşanacak; ama öyle gorunuyor ki o aşamaya ulaşmak için demokrasinin benımsenmesi gerekiyor. • •• (Arkası Sa. 15, Sü. l'de) OLAYLARIN ARDEVDAKI GERÇEK Yaklaşan 1 Mayıs... bütün dünyada işçi tarihçesmin kokenı uzanan "1 Mayıs" surecinın sancılannı UGURMUMCU GOZLEM H+S Fahrzeugbau 1 Mayıs bayramıdır. Yüzyıllık Amerika'ya sanayüeşme Dışişleri Bakanlığı'na alınan zırhlı araç yine sorun oluyor. Bu zırhlı araçların alımında yine Hazine zararı söz konusu. Federal Alman "Schuca" şirketi bağlantısıyla bulunan Hannover'daki "H+S Fahrzeugbau" şirketinin araçları çok yüksek bedellerle satın alınıyor, bu yetmezmiş gibi araçlarda teknik aksaklıklara rastlanıyor. Fahrzeugbau şirketi ile 1982 yılında kurular. ilişki bugün de (Arkası Sa. 14, Su. Tde)