Katalog

4 ŞUBAT 1989 Abdi Ipekçi Ödülü, Bas. Mitropulos'la Semih Balcıoğlu'nun KÜLTÜRYAŞAM HAYVANLAR tSMAiL GULGEÇ CUMHURIYET/5 ? , Karikatürlerde dosthık Abdı Ipekçı Barış ve Dostluk Odulu'nun Yunanıstan Dostluk Komıtesı, bu yılkı odulu Yunanlı çızer Bas Mitropulos'la Semıh Balcıoğlu arasında paylaştırdı Balcıoğlu mızah ve kankaturun dostluk ve barış ıçın onemlı bır araç olduğu kanısında. «AJIÖ TÎ|V >A M I İpekçi Banş ve Dostluk Ödülü Daha önce ıkı kez ülkemıze gelen Mıtropulos Istanbul u anlatan bır yazı yazmış Semıh Baicıoğlu nun •Gule Güle Istanbul albumunden sectığı 10 kankaturie bıriıkte haftalık 'Tahıdromos ta yayımlamıştı Yunanıstan Komıtesı söz konusu yazı ve kartkatutier nedenıyie ödulu ıkı çızer arasında paylaştırdı ĞtUP SjFoNU . C M , M « SHP1HIH ?^ <J '" KİM KİME DUM DUMA BEHIÇ AK V TURGUT ÇEVİKER Geleneksel Abdı Ipekçı Banş ve Dostluk Odulu'nun Yunanıstan Duzenleme Komıtesı, bu yılkı odulunu Yunanlı kankaturcu Bas. Mıtropulos ıle Semıh Balcıoğlu arasında pavlaştıdı Lluslararası Sımavı Kankatur Yarışması'nın seçıcı kurul uyelığı ve odul torenı nedenı>le 1988'de ıkı kez ülkemıze gelen Mıtropulos, Istanbul'u ve Turk ınsanını anlatan bır >azı kaleme almış ve Semıh Balcıoğlu'nun Gule Gule Istanbul albumunden seçtığı 10 ka rıkaturle bıriıkte haftalık Tahıdromos'ta 6 savfa olarak ya>ımla mıştı Abdı Ipekçı Barış ve Dostluk Odulu Yunanıstan Duzenleme Komıtesı, söz konusu >azı ve kankaturler nedenıyle bu yılkı odulu ıkı sanatçı arasında paylaştırdı Bas Mıtropulos ıle geçen yaz ıkıncı gehşınde tanışma olanağı buldum Yazışarak TurkYunan dostluğu çerçevesınde bır söyleşı Bas. Mıtropulos ıle anlamlı >apıp Adam Sanat'ta (Aralık bır odulu patlastınız. Odul karde1988) vayımlamıştım Bu söyleşı şınızle Sımavı Seçicı Kurulunda den kısa alıntılar >aptıktan sonra birlıktevdıni7 Tanışıklığımz daha Semıh Balcıoğlu'yla yaptığıın so> leşıye geçmek ıstıyorum "Genellıkle burada, Yunanıstan'da hepımızın, yanı Yunan hal kınm, Türkıye ıçın tarıhı bır duşmanhğı daıma besleyıp buyuttuğune ınanıhr Bu buyuk bır yanlıştır Eğer bırısı yurttaşlarımın gerçek duygulanıu bulup çıkart mak zahmetıne gırerse, bızım Turk halkı ıçın dostluk ve sevgı den başka hıçbır duygu taşımadı ğımızı hemen fark edecektır Ger çek sorun, vegâne amaçları baskılar yaratmak olan ve 'devlet arabasını' genellıkle becenksız ve tehlıkelı bır tarzda suren lıderler ve onların hantal manevralarıdır ( ) Yunanıstan'da Turkı>e ve Turk halkına >önelık özel bır duşmanlık ya da duşkunluk gormuyorum Pek dogaldır kı bız karı katürculer, her zamankı gıbı kankatur konularımızla nereden geldıklennı (Turkıye ya da ABD ya da Sovyetler, vb) goz önune al maksızın ılgılenıyoruz" onceye gıdi>or sanınm. Anlatır karşılanm" dedım Istanbul'a dontısınız? nunce Sımavı Seçıcı Kurulu ıçın Yunanlı bır kankaturcu çağırma BALCIOĞLU I987'de yı onerdım, kabul edıldı Bas ıle Frankfurt Beledıyesı, Avnıpa'dan kızını havaalanında karşıladım, 78 kankaturcu çağırmıştı Amaç heyecanlı>dı Otele verieştırdık Ilk ları, Frankfurt'u çızdırmektı Bu sözu "Ayasofya'ya ne zaman gıgerçekleştı Daha sonra Asva ve debilınz?" oldu "Daha 1015 gun ABD'lı çızerler de çağnldı Bu ka buradasınız, gıdersimz" dedım rıkatur bırıkımınden murat, kura "Hemen gideiim" dedı Yota çıkcakları Karıkatür Muzesı'nın çe tık Ayasofya'ya gebnce yalnız kalkırdeğını oluşturmaktı Bır taşla mak ıstedığıır so> ledı Bunun uzebırkaç kuş vurmayı başardılar nne avrıldım Daha sonra IstanOnlarca yabancı kankaturcuyu tabul'un bırçok yerını ve Antalyanıştırıp ılgınç bır buluşma>ı geryı gezıp görme olanağı buldu Atıçekleştırdıler Frankfurt'u çızgıletna'ya donunce tstanbul'a ılışkın tıler ve Karıkatur Muzesı'ne bubır yazı yazacağından söz etmışlunmaz bır bırıkım sağladılar tı Işte, bu buluşma sırasında bır Bugune kadarkı kankalur davette tanıdım Bas'ı Bızım reh yaşanunızda TurkYunan ılışkıleber, "Yunanlı Bas. Mıtropulos si rine nasıl bakbnız, nasıl bakıldı? PİKNİK PIYALE MADR zınle tanışmak istijor" dedı TaBALCIOGUJ Ulkelen, poruştık Gazetealer hemen çevremı lıtıkacılar bırbınnden uzaklaştırır, zı sarıp fotoğraf çekmeye başladı sanatçılar ıle sporcular ıse bırbırBütun Avrupa basını TurkYunarı lenne yaklaştınr Ama açıkyurekdostluğundan soz açtı, bu fotoğ lıhkle söylemek gerekırse Kıbrıs raflar nedenıyle. Bas'la bırlıktelı olayı çıktıktan sonra TürkYunan ğımız 35 dakıkaşı geçmedı Ad ıhşkılennde albaylav dönemı resleştık Kızı, "Babam Istanbul'a harıç benım ve dığer arkadaşla gelmek ıstıyor" dedı "Gelmeden nmın \aklaşımlan sıcak olmamış once haber verirsenız sızı tır Ama son 15 >ıl ıçınde gerçek ten bunun bır hata olduğunu gör dum Dığer arkadaşlanm hakkın Gri Fon üzerine Üçli da bır şey söylemek ıstemem Her Mü Vakkonun Fıkret kes kendınden sorumlu Ama ayMualla sergısı gazetecı nı hatayı, daha ağır bıçımde Yu Hıfzı Topuz a bır anısını nanlı kankaturculer de yaptılar da anımsattı Topuz 1952 de Akşam Gazete Turk ve Yunan uluslannın sı adına Fıkret Mualla yla banşıd. yaşaması dogrultusunda, röportaıa gıtmıştı Sanat kankaturculenn karşılıklı olarak çının Panstekı atölyesın gorevlerı neler olmalı sızce? de yapılan soyleşı so BALCIOĞLU Once, ağır nunda Fıkret Mualla To eleştırılerden kaçınmak gerekır FULEYMAN JAN puzdan bır tablosunu Abdı Ipekçı Ödülu'nün Istanbul1 ŞAPKACI DE NIRO satın almasını ıstemıştı da venlmesı nedenıyle ülkemıze (65) Topuz fazla parası olma (37) gelen Yunanıstan heyetmın de ka dıgını soyleyınce Fıkret Savcı Oğretım uyesı, tıldığı bır yemek verıldı Bu sıra Mualla Fark etmez, ne da ıkı tarafın yaptığı konuşmalar Bale eksperı Bacı yı okurken nostaljik kadar varsa ver demışda, bu dostluk ve barışm altı çı brr tat aldım Aaaah ah 1 Bız Nostaljı Toptancısı tı Töpuz bır 10 frank çı zıldı bunları vaktıyie ne bıçım karmış Mualla da "Gn oymuştuk amaa Aaaarı1 Şu Fazılet ı bana da bır Ikı ulus, karşılıklı olarak karı Fon Uzenne Uçlu Nu"yu Ne guzel gunlerdı onlar'' tanıstırsanıza Musa katur sergılerı açmalı, yayınlar vermışt Sonra da bırlık Kadır Mevlam bır daha aşkına vapmalıdır Kankatur sanatçılan, yaşatır mı bana acaba te atolyenın yakınındakı yıne karşılıklı olarak bırbırlennı boyle bır bahar^ cafeye gıtmışler 10 fran zıyaret etmelı, konferanslar ver kı 'bır güzel' yemışler melıdır Mızah ve kankatur, dostdı (Soldan sağaj Vıtalı luk ve barışın gerçekleşmesınde ÇİZGİLİK KÂMİL MASARACl Hakko Grı Fon Uzerıne onemlı bır araçtır Bunu en ıyı bı Uçlu Nu ve Hıfzı Topuz çımde kullanmalıyız BENIMKIIMIN YANINDA ME. ICA.DAÖ B A N A L K.AUVOU fflZLI GAZETECI TAHIR OZCELIK (yası ve ışı bılınmıyor) Ustat dızıyı ılgıyle ızlıyorum kurgusu filan da ıyı de dılı yanlış kullanman benı sınırlendırıyor Turkçede edıcnm yapıcam dıye bır sey yok Ben şımdı Necdet abıcıım, cok gozel çızıyosun falan yazsam hoşuna gıder m ı ' Ozer n notu Taöı kı gıder DUYGU IHTIRAS (42) Yazar, Gazetecı NIMET SEN (62) Anne Bu hıkayen çok beğenıldı dııl mı yavrum' Dergılerde cıkan resımlerını abınlerle ablanlara da göruterelım Sen nle ıttıhar edıyoruz Gazetedekıler ne dıyolar' 7 Onlar da mı cok begenıyo O zaman senı neden sıgortalı yapmıyolar' Ama bu haksızlık dııl m ı ' Mudur Artıst, Kapak mankenı, Yonetım Kurulu uyesı Femınıst Kadın n aö Fazılet Sam Shepard'ın 'Aç Sınıfın LanetV görülmesi gereken bir oyun Kaçılaıı yere varan kaçış Aç Stntftn Laneti I Yazan: Sam Shepard / Turkçesı Pınar Kür / Yöneten: Tunç Yalman / DekorKostum: Ersın Satgan / Oynayanlar: Anf Akkaya, Anı Ipekkaya, Defne Halman, Mehmet Gurhan, Cuneyt Turel, Erdal özyağcılar, Tamer Guler, Hakan Arlı, Can Doğan. ıçınde soluklamış ve kendı deyışıyle "dogumundan bugnne dek tum geçışlen kavrayamadıgı ıçin" Sam Shepard günümuzün bır arayışa yönelmıştır Weston onemlı yazarlarından tşledığı ko Ama nedır aradıgı'' Bu sorunun nular ılk bakışta gerek oyun kışı yanıtının kaçtığı bu evde bu aralen, gerek çevre açısından salt zıde olduğunu anladığında ıse arAmenkan toplumuna yönehk gı tık çok geçtıı "Vahşi Baü"nın ışınde başanlı, bı gozukse de evrensel boyutlar taşı>an bır çarpıcılıkta Zaten soğukkanlı Austın'ınde ızledığıShepard da Amerıkan aılesının mız Cuneyi Turel, "Aç Sınıfın sos>al >apısı>la değıl, genelde ın Laneti"nde bır yanda kaba, sarsan ılışkılerıyle \ e sureklı değışen hoş, huzursuz, çaresız, umutsuz, duzen ıçınde bıreyın çelışkıleny öte yanda ıse sakm, umuüu, hatle, duygulanyla ılgüendığuu behr ta sevecen, yaşama dört elle sanltı>or Belkı de yelpazesının bu ge ma>a hazır Weston olarak çıkıyor nışlığı nedenıyle bır "Aşk Delisı" karşımıza Turel, bugune dek he"Pbeadra" ıle bır Aç Sınıfın men her oyununda ölçulu ve doğLaneti ", "Vişne Bahçesı" ıle kı ru yorumuyla rolunun hakkını yaslanabılıyor eleştırmenlerce vermış bır sanatçı Weston yoru87'den bu yana Şehır Tıyatro mu da aynı sağlamhkta, ayru denları'nda oynamakta olan "Vahşı ge ve tutarlılıkta Shepard'uı oyunlarında sımgeBaü" Shepard'a Puhtzer Ödulu'nu kazandıran "Gomulu Çocuk" lenn ayn bır yen var Kuzuların ve yıne Şehır Tıyatrolan'nda bu sezonbaşlanndasahnelenen "Aç Sınıfın Laneti" yazann "ailc oyunlan" uçlemesı Bu oyunlarda, Shepard'ın (belkı "Yahsi Baü"da daha değışık bır çızgıde) kahramanlannın uzun suren duş sel bır arayıştan sonra uzaklaştıklan evlerıne gen dönuşlerı ve bu gecıkmeh dönuşte çözulmuş aılenın ıçınde yalnızlıkla yuz yuze gelışlerı vurgulanır DİKMEN GÜRÜN LÇARER erkeklık organlarına saldınp kaçan kartalm gökyüzüne uçurduğu kedı tarafından parçalanması gıbı Bu öykü bır çeşıt guç çatışması olarak yonımlanabıleceğı gıbı WestonAVesley ılışkısınde babaoğulun yer değıştınşı olarak da yorumlanabıhr Bu yer değıştırış de bır yerde bıreyın sıstem ıçınde yutulmasını vurgulaması açısından ılgınçtır bence Oyun suresınce denge unsuru Wesley'dır "Yatağımda. odamda, bu evde, bu kasabada, bu eyalette, bu ulkede var oldugumu hıssediyorum", dıyen, olavlan duygulanyla yaşayan, ama mantık suzgeanden geçıren Wesley, olaylann ıçınde olan, ama dışından ızleyebılen Wesley Ama ^eston'ın "yolun sonu" olarak görduğu aılesıne gen donuş çabasının boşluğu (kı burada kulup sahıbı Ellıs ve avukat Taylor sömurucu guçler olarak belu"gınleşırler), Wesle>'ı babasının yerını almaya ıtecekur sankı " O ıçime ginjor, bense içimden çıkıyordum. Sankı bir nobet degişimı." Wesle>, Shepard'ın ımajlarla guçlu resımlerle yaşayan kışılerınden bı Shepard'ın kahramanlan sureklı bır kaçış, bır arayış ıçındedır Dar çevreden kaçış, yasam bıçımınden kaçış, kendınden kaçış "Aç Sınıfın LanetT'nde Weston oyunun sonunda bu kaçışın aslında kaçınılmaz bır genye dönuş olduğunun bılıncıne varacaktır Weston'ın başladığı yere dönüşü 'Odıse' ıle kıyaslanır. Shepard'ın kahramanlan, bır ıncelemede de behrtıldtğı gıbı, geçmışlennı sonunda kabullenseler de yıne kendılennı bu geçmışten soyutlama ya çalışırlar, çunku başka bır seçeneklerı yoktur Kışının bağımsızlığı da ışte gecmışle şundı ve gelecek arasındakı bu paradoksta Direaçli kadıalar Aç Sınıfın Laneti nde Ella ve Emma, babaoğuldan yatar Kore Savaşı'nı yaşamış, bu daha dırençh kadmlar Anı Ipekkaya'nın (arkada) Ella yorumunda kadının dı savaşla gelen bırtakım açmazları rencı dozunda bır mızahla algılanıyor Defne Halman ın (önde) Emma sı ıse ulkeden aıleve uzanan bn butun dınamık pırıl pırıl n Bu nedenle de genelde yoğun, hatta yer yer ızleyıcının gülme sınırlanm zorlayacak denlı gergın bır yorum bıçımı gerektınyor Arif Akkaya roldekı bu nuanslan, duygu bınkımını yakalamış bır kışı olarak Wesley'ın çelışkılenm ıncelıkle sergılıyor "Aç Sınıfın LanetT'nde EUa ve Emma daha guçlu, babaoğuldan daha dırençh kadınlardır Her ıkısı de ne ıstedıklennı bılır Ella'nın evı ve toprağı satmaya kalkışması, Taylor'la ıhşkıye gınnesı bır başkaldındır Weston neyın peşınde olduğunu bılmezken Ella kararlarını uygulama aşamasına çoktan gelmıştır Ella'nın Taylor'la bırlıktehğı ve dolayısıyla buz dolabını ağzma kadar doldurraası sıstemın kaçınılmaz guçlerı nın "buldozerlerle gelıp avakado ağaçlarını >erle bır edecek guçlenn" ezıcılığının sımgesıdır Emma ıse daha duşsel bır duzeyde kendı kendıne yeteceğını ıspatlama çabasındadır At tutkusu sankı eskı Batı'ya özlemdır Er keksı şeylere, eskı model arabalann tamınne merakı tıpkı annesı gıbı, ama ondan çok ayn bır çızgıde bır başkaldındır Anı İpekkaya'nın Ella yorumunda kadının bezgınlığmı, umursamazlığmı ve yürnadan bu şeylere tutunma çabasını, dırencım, kesınlıkle ızleyıcıde acıma duyguları uyandırmayan, aksıne dozunda bır mızah anlayısı ıçınde ılgıyle algılıyoruz Defne Halman'ın Emma'sı ıse dınamık, pırıl pırıl Shepard'ın yer yer komedıyle yoğrulmuş eleştınlennı yansıtan canlı bır Emma Kısa ama onemlı rollerde Erdal Ozyagdlar ve Mehmet Gurhan yabancısı olmadığımız arazı mafvasının değışık orneklerını sergılıyorlar Pınar Kur'un çevınsı Shepard'ın duygu zengınlığını aktanyor seyırcıye Tunç Yalman yazann dıyalog örgusundekı bu sağlam du>gu alışvenşını düz bır yorumla daha belırgınleştırıyor Yalın bır sergıleme sahne ustundekı her ya şanan, duyumsanan olayı, dakıkavı kendı ıçınde bır butün olarak gozler önune serıyor Zaten vazarın yorumda aradığı ozellıklerden bırı de bu Ersın Satgan'ın çıplak dekoru oyunu tamamlavan mtelıkte AĞAÇ YAŞKEN EĞİLİR KEMAL GOKHAN GURSES TARtHTE BUGÜN MVMTAZ ARIKAX 4 Şubat 1376 PA SUGUN SABAHA K4gŞr UÇ SULAKINPA BUYUK ff/e PEPR£M, GUATE/UALA ' Yf ŞrPPETLE S/U.L4MIÇTI' BtfZ ORTA AMERlKA ULICESI OLAM GUATEMALA '&A YAŞIYANUMZ, SAR.SlfJTIYA UYIOJDA YAICALAMMIÇ, SU PA OLU VE YAIZALt SAYISINI 8l£ MILYON /MSAH KONUrSÜZ. Ş SEN 81N KtŞt YA£ALANMlŞ,r,eM<UÇ BıN {<'$' OLMUŞTU' ZrCf/nse OLÇEĞıYLE 7,S ŞfPPETr/VPE GEeÇEKLEŞEfJ PEPfZEMıtJ BN BUYUK ZAISAfS/ VERCtĞI SAŞKEMT GUATEMALA CITY'PEN ?O K/LOMET1££ UZAKTK BULUMAtJ gm rugısr; PAHAsoueA ŞOYLE PEMIÇTI "SAIS^/Nr/YI, PEV Sl/2 TSENIN SON HIZtA OPAHtZA e gP 4TXB '* GUATEMALA DEPREML 60 YIL ONCE Cumhurıyet 4 Şubat 1929 Laborı"umuz olınasın9 Sız ne dersınız' Avnı şevı bız de nnm \apaını\ahm'> Yarın tekrar bu mevzua a\det edeceğız eııuakı ınusadere edımışrır Dığer larutıan hlzan orıa elçısı. Emanullahm hukumet merkezını ımnakkaıen Kandeharda tesıs e\temış olduğundan W Lıtunolu resmen haberdar etmışlır Aynı şeyi biz neden yapmıyahm? Avrupa ve Amenkada her sene guzellık kralıçaları mtıhap edılır ve sonra bunlar bır Amerıka şehrmde toplanırlar Aralannda umumi bır musabaka yapüarak bırıncıden sonuncuya kadar Dunya guzellerı seçılır Bır sene bu unvanlan muhafaza ederler Bız dusunduk Turk kadmları bu A\rupa ve Amerıka kadınlanndan daha az mı guzeldırler9 Hayır Oyle ıse "Aç Sınıfın Laneti" mevsımın bızım memleketıınızde nıçın görulmesı gereken oyunlarından boyle bır musabaka bırı yapılmıvor9 kralıçası ınlıhap edılmnor1 A\rupa ve Amenkada ınlıhap edılen Kratıçaların çoğu \a sınema, yahut ta malro ulduı oluvor, şohrel kazanıvor para kazannor, zengın \e mureffeh vaşıvorlar Bızım memteketımızde guzeller hn le az olmadığı halde, şınıdne kadar bır Turkne guzelı mtıhap elmek nın hn. bır cıddı teşebhus \akı olmadı Neden9 Bızım bu medenı memlekellerden ne farktmız Bıze kalırsa bu ışe derhal te\essul elmek lazımdır Fransızlara bakın hransızlar butun Fransa guzelını ahıren mııhap etmışleıdır Bızım de neden bır ' lermen Efganistanda son vaziyet Berlın 2 (A A ) Londradan alınan bır lelgru/a gore Gılzaî kabıtesı reısı Şozuıttn EfgamstandaLı karışıklıklan ıslıtade ederek kendısını lenup \üâ\ellen eııurı ılan etmışıir Eınanullah Hazretlennın tarajları olan Duranıs kabıletermın ılerı gelenUrı Kabıldt ıe\kıt olıınmusruı Bunların bulıın em\aıı w Para her kılıdı açan bır inaTılardır '