Katalog

CUMHURİYET/10 HAVA DURUMU JMeteoroloıt Genel Mudurluğu nden alınan bılgıye göre Butunbötflelenmız az bulutiu ve açık geçecek Marmara ıle yurdun ıç kesımlennde sabah saattennde yoğun <Amak uzere as görulecek HAVA SlCAKLIĞI Bırazartacak RÜZGÂR Kuzey ve doğu yonlerden hafif ara sıra orta kuvvette esecek DENIZ LERIMIZDE RÜZGAR Yıldız ve karayelden 35 kuvvetırtde saatte dolayında bulunacak Van Gölü nde hava az bulutu ve açık 1021 denız mılı hızla esecek DE gececek Rüzgâr kuzey ve doğu yönlerden hafif, ara sıra MZ Mutedıl dalgalı dalga yuksek orta kuvvette esecek Göl küçuk dalgalı göruş uzaklığı hğı 0515 m, gcruş uzaklığı 10 km 10 km olacak 1 HABERLERİN DEVAMI TURKIYE'DE BUGUN B 16° 1° Dıyaıtataf B S 11° O°Edırne S S 10° 4° Erancan S 6° 8° Emjum S 7° 24°EsMşetw S 5° 8° Gazıantee B A 14° 4 Gıresun B B 16° O°GumutfuneB B 0° 6° Hakkân B 16° 0°lsparta S 10° 5° Isönbul S 9° 3° Izmır S 15° 8° Kare S 0° 14°KasBmonu 8 5° 10°Kaysen S 11° 3° Kırtlareiı S S 12° 0°Konya S B 4° KCKutahya B S 12° 2° Malatya S 10° 4° Manısa B 13° 2° B 15° 3° 13° 3° K Maras B 15° 0° 0° 12°MefSin 7° 25°Mu0ö B 11° 4° 6°8° Mu$ S 10° 5° S 5° 3° 10° 5° «jde 10° 8°Ofdu B 10° 5° 2° 1 5 ° t e B 10° 0° 4° V4°Samsun B 10° 5° 8° 7°Sıır1 B 9° 5° 12° 3°Sınop B 8° 3° 14° 1° Sıvas S 1° 10° S 10° 0° 6° 22°1elortaS B 5° 0° 5" 10°TratBon B 2° 12° 0° M°Tüncelı 11° 4° Uşak B 10° 5° 0° 16°Van B 4° 18° 6°9° Yozgat S 0° 15° 0° 12°Zonguldak B 7» 2° 4ŞUBAT 1989 DUNYA'DA BUGÜN Uoskova Amsterdam Amman Atna Bafldat Barcelona Basei Belgrad Berhn Boraı Bfuksei Budapeşte Cenevre Cezayır Odde Dubaı Frankfurt Gıme Hetemto Kahre Kooenhao Koln Lefkoşa S B B B B S S S S 16° 15° 17° 16° 5° ^a, •Parıs Balıtes» Bıleak Bıngol BıtliS Bolu Bursa Canakkaıe Corum DenuJ »Barlın ~~, . »Vlyana •Zurıh s s s B B 8 S B Y B S S B T 5° 4° 4° 4° 4° 18° 22° 22° 4° 16° 5° 17° 3° LentnoraıJ Londra Madrıd Mılanc Momreai Mcstova Munıtı New 'ork Oslo Pans Pra« Rıyad Roma Sofya K 2° S 7° 8 12° S 10° V 5° K 2° S 5° B 15° Y 8° S 6° S 5° S S B A A S S B 15° 8° 16° 20° 20° 4° 10° 15° POLİTİKA VE OTESİ MEHMED KEMAL Gülmece, Güldürmece... Ünlü Kalem Dergısı'nde 1909 yılında Izzet Zıya'nın yaptığı bır karıkatür var Evın hanımı ıle hızmetçısı konuşuyorlar Hanım soruyor "Açılalı kaç gün oldu? Hesap etsene bakalım" Hızmetçı düşuncelı soruyor "Mıllet Meclısı m ı ^ " "Hayır canım, aylık yağ tenekesinı soruyorum " Demek seksen yıl önce de pahalılıktan yakınılırmış Yağ eve aylık teneke ıle gırse bıle sonunda bır yakınma var Denecek kı, pahalılık oldum bıttım var, bır türlu baş edılememış Başedılememış amayakınılmış, kendını en çok da karıkatürde gostermış. Bızım kuşak karıkatürde Cemal Nadır'e yetıştı Cemal Nadır, Ramız, Toga, Münıf Fehım, Orhan Oral arada bır de Necmı Rıza Ratıp Tahır'ın en geçertı ve etkılı kankaturlerı Adnan Menderes'ın baskı dönemlerıne rastlar Ratıp Tahır, Adnan Menderesı yarı çıplak bır yosma gıbı çızdığınde, gazeteler toplatılır, dergıler kapatılırdı Cemal Nadır, Amca Bey'ı, Ak'la Kara'sı ıle aydınlara seslenırdı. Ramız ıse Tonbul Teyze'sı ıle dönemın şışman kadın modasına uyar, çıplak çızgılerı çok gencı çıleden çıkarırdı Şurası bır gerçek kı kankatür özgüıiük ortamı ıstıyor İkıncı Meşrutıyet dönemını ele alırsak, özgürlüğun gelmesıyle kankatür şaha kalkmıştır Mızah dergılerı çığ gıbı büyümüş, çoğalmıştır Türk çızerlenn yanında Ermenı ve Rum çızerler de one geçmıştır Özgürlük, her şeyın başı özgürluk Böyle bır dönem on yıl sürmüş (19081918) Savaşlar, çatışmalar, ımparatorluğun yıkılması, yenne gelen sıyasal rejım bır süre karıkatürü unutturmuştur Bunu 'Gelışım Suresınce Türk Karıkatürü' adlı kıtabının Meşrutıyet dönemınde Turgut Çevıker de butun açıklığıyla belırtmıştır Kıtabın bır portreler bölumü var, ünlu, ünsüz bütün karıkaturıstlen almış Dergı çıkaranlar, yazarlar da unutulmamış Benım dıkkatımı Salah Cımcoz çektı Sıyasetçı olarak bılırdım de mızahta boylesı unu olduğundan haberım yokmuş Huseyın Cahıt'le bırlıkte Malta'ya sürülmüş Içlerınde tek sosyalıst Cımcoz Hıkmet Ferıdun'nun ustatla bır konuşması var, Yedıgun'de, 1935lerde Bu renklı yazarın konuşmasından bır bolum almak ıstıyorum. " Sözumuz dondu dolastı, gazete satışlanna geldı Salah Cımcoz Hey gıdı hey, dedı, Kalem'ı ılk çıkardık Kaç satardı bılıyor musunuz^ Bır sure sustu, üstat sayıların üstune basa basa soyledı, yırmı bın ust üste Hayatınızda tehlıkelı günler oldu m u ' Gazetecılıkte ve sıyasette' Epeyce Pek çok kez tutuklandım Bılıyorsunuz sürüldüm Düşünüyorum da eskıden gazetecıler arasında dayanışma çok guçluymuş Hıç unutmam Kamil Paşa sadrazamdı Bır gün Alman Imparatoru'nun aleyhınde bır makale yazdım Verdım verıştırdım Bır ramazan günüydu Geldıier beni tutukladılar Bekırağa Bölüğü'nu boyladık Zaten Bekırağa Bölüğü benım ıçın kürkçü dükkânı gıbı bır yerdı Akşama doğru bır telgraf aldım. Alman Sefırı'nden gelıyordu Telgrafında dıyordu kı Tutuklanmanızla kesınlıkle ılgılı değılım' Bu telgraf o gün butün gazetelerde yayımlandı Bunun uzerıne bana muhalıf olan gazeteler bıle, örneğın Serbestı Gazetesı bıle beni oyle savundular kı, öyle bağırlanna bastılar kı, o akşam beni polis müdürünün odasına göturduler Polis Müdürü Samı Paşa, Affedersınız, dedı, bır yanlışlık oldu Sızı serbest bırakıyoruz Goruyorsunuz basındakı dayanışmayı Oysa şımdı"7 Başka boyle fırtınalı gunlerınız oldu m u 9 Malta'ya surüluşüm Bızı Malta'ya sürdüklen gun her ıkı yılın, her ıkı ayının son çarşambası ıdı Hem Arabı ayın, hem Rumı ayın Anadolu zaferı olmasa bız Malta'dan kurtulamazdık. " Sam TelAvıv Tunus Vtneıfk Viyana Maslııngt Zunh /£ A aç« B uutuOt) K ö f S sısJı Y Kattire» 5° 5° 16° OLAYLARIN ABDINDAKI (Baştarafı 1. Sayfada) GERÇEK Çelişkili açıklama ZİYA AKSOY DİYARBAKIR Olağanustu Hal Bolge Valılığı, "Yeşilynrt Olayı"vla ılgılı olarak nakkında soruşturma surdurulen Bınbaşı Cafer Çağla>an'ın "ıdari tedbir" olarak görev yerının değıştırıldığı volundakı kendı açıklamasını dun yalanladı Olağanustu Hal Bölge Valı \ardımcısı Nazıf Kavalı öncekı gun bır basın toplantısı duzenleverek çeşıtlı ajans ve gazetelerden vedı basın mensubu önunde, Bınbaşı Çağlayan'ın gorev vennın "idari tedbir" olarak değıştırıldığını ve Cızre bolgesınde başka bır goreve atandığını açıklamıştı Ancak, bolge valılığı dun vapılan va7Jİ) açıklamada, "Soz konusu olava adı karışan Jandarroa Kıdemİı Binbaşı Cafer Tayyar Çağla>an'ın gorev \erinde, şu anda bir degişıklık vapılmamış olup, halen kendısi Cızre 12. Jandarma Komando Tabur Komutaniığı'ndaki gorevını surdurmektedir" denıldj cumlesını de kullandı Kavalı'nın bu açıklaması uzenne olay "Cumhuriyet"te "Binbaşının gorev yeri degiştirildı" başlığıyla yer alırken, Gunaydın Gazetesı haben Anadolu Ajansı' na dayanarak, "Dışkıcı bınbaşı suruldu" başlığıyla verdı Adana'da vayımlanan Ekspres Gazetesı'nde olay "Binbaşıya surgun" başlığıyla duyuruldu Milliyet Gazetesı'nde de konuyla ılgılı haberde "Sonıştunnanın selameti açısından Binbaşı Cafer Çağlayan'ın gorev i yeri degiştinldi" cumlesı yer aldı Guneş Gazetesı haben "Vatandaşlara işkence yaptığı ve pislik yedırdığı one surulen Bınbaşı Cafer Çaglayan'ın gorev yeri değiştirildi" dıye verdı Yeni Adana Gazetesı'nın de "Gunaydın" gıbı kaynak olarak kullandığı Anadolu Ajansı'nın haberı şoyleydı "Mardin'in Cızre ilçesine bağlı Yeşilyurt Koyu'nde bazı vatandaşlara 'insan dışkısı yedirilmesi' ıddiasının raulkiye başmufettişlerince incelenmeye başlandığı, hakkında şıkâyette bulunulan Binbaşı Cafer Çağlayan'ın gorev yerinin degiştırildiği açıklandı." Haberın gazetelerde yer almasından sonra, Olağanustu Hal Bolge Valılığı basın burosu, dün saat 11 OO'den sonra, gazetelerın Dıyarbakır'dakı temsılcılenne, bır basın toplantısı ve yazılı açıklama olduğunu duyurdu Belırtılen saatte, gazetecıler basın burosuna gıderek yapılacak açıklamayı beklemeye başladılar Valı Yardımcısı Nafiz Kayalı bu kez odasından basın burosuna ınerek, burada bulunan Mıllıyet'ten Namık Durukan, Sabah'tan Kurtuluş Golpınar, Anadolu Ajansı'ndan Namık Goz, Hurrıyet'ten Eyup Kaçar, Guneş'ten Ramazan Pamuk, Ekspres'ten Halit Tunç ve Cumhunvet'ten Ziya Aksov'a "Olağanustu Hal Bolge Yalilığf nden bıldmlmışlır. Basın bulteni" yazılı bır açıklama dağıtarak, bu açıklamayı okumaya başladı Bölge Valı Yardımcısı Kavalı'nın okuduğu açıklama şoyleydı Komutanlığı'nca başlatılan ük soruşturma sonuçlanmış ve sonuç Içışleri Bakanlıgı'na sunulmuştur. 2 Aynca Cızre Cumhuriyet Savcılığı tarafından vapılan soruştnrmada olayın idari nıtelık taşıdığı değerlendinlerek gorevsizlik karan venlmış ve soruşturmamn tamamlanarak yasal geregınin vapılması için dosya Cızre Kaymakamlıgı ve Mardin Valılığı kanalı ıle 31.01.1989 gunu Olağanustu Hal Bolge Vaiiligı'ne ulaştınlmıştır. Olağanustu Hal Bolge Valilıği'nce aynı gun bakanlıktan mufettiş talep edilmış ve 01.02.1989 gunu bolge valiliğine gelen mulkıye mufettışlenne dosya teslim olunrnuştur. Olağanustu Hal Bolge Valiliği'nce soruşturmamn butçe dışından >e bolge valiligı emrınde bulunmayan personel tarafından sonışturması uygun bulunmuştur. 3 Soz konusu olay a adı karışan Jandarma Kıdemli Binbaşı Cafer Tavvar Çağlayan'ın gorev yerinde şu anda bir degişiklık yapılmamış olup, halen kendısi Cizre 12'ncı Jandarma Komando Tabur Komutanlığı'ndakı gorevini surdurmektedir." Valı \ardımcısı Nafiz Kayalı'nın "Galiba yanlış anlaşıldı. Binbaşı Çaglayan yıne Cizre'de gorevde" dıverek okumaya başladığı "basın bultenı", "Halen kendisi Cizre 12. Jandarma Kornaııdo Tabur Komutanlığı'ndakı gorevini surdurmektedir" dıye bıtınce, gazetecıler bu açıklamaya karşı çıktılar Cumhunyet'ten Ziya Aksoy'un, bır gun arayla yapılan ıkı açıklamadakı çelışkıvı "Dun gorev yen degiştinldi demiştiniz, şimdi, gorevinde deniliyor" soz lerıyle belırtmesı üzerıne şu yanıtı verdı "Gorev yeri degiştinldi. deyince Cizre'de kaldığını soyledım. Aynı yerde ve aynı taburda gorevini surduruyor. Ama ıç bunyede, tabur dahilinde başka bir goreve atanmışsa bılmıyonım." Bunun uzenne gazetecılerın "Yanı aynı odada çalışanlann bir masadan başka masaya geçişı şeklinde mi değiştirildi" dıve altını çızmesı uzenne VaJı Yardımcısı Kayalı, "Oyle sayüabilir" dedı mellerınde harcı bulunan bır gaZetenın boyle ıthamlara gulup geçmesı doğaldır Bız ınsan haklarına ve yasalara ne kadar ozen gostenrsek, ulketmz o kadar u \ gar veo kadar onurlu olacak nr Basın, bu yoldakı ışlevını sunıncemede bıraktığt zaınan, basın olmaktan çıkar, ınsan haklannı çığneyenlerın suç ortağı olur Bu bakıından "Yeşılyurt olayı"nda Cumhuriyet "tabıı" gorevini yenne getınyor Gonul ısierdı kı Içışlen Bakanlığı \e otekı sorumlular da aynı anlayışla \e doğallıkla olayın uzenne yuruyebılsınler \e artık aşılmış onyargıtara kapılmadan gerçeğın aydınlatılması yolunda şaşırmadan yurıısunler Ne yazık kı ılgılıler bu gore\ anlayışım başlangıçta benıınseyemediler, ne yapacaklarım şaşırdılar Içışlen Bakanı, daha olayı ıncelemeden, araşiırmadan, sorgulamadan, "Iddialann doğru olmadığı saptanmışnr" dı\e yazılı bır açıklama \aptı Oysa bugun ıkı bakanlık mııfettışı "Yeşilyurt olayı"ndagerçeğın ne olduğunu saptamak içın gore\lendınlmışlerdır \esoruşturmayı yuru tmektedırler Pekı, Saym Bakan'ın açıklaması, bakanlığm ıkı memurunu eıkı altına ahna\acak mıdır7 Afu/ettışler "Yeşıhurt ola\ı"na hıçbır "endişe" taşımadan eğılecekler mıdır* Başlangıçıa \apılan bır hatanm hatalar zıncırıne vol açmamasını dıhvoruz Bu gıbı ola\lorda çeşıtlı onyargılarla ortbas edılmeye çalışılan gerçeklerın ergeç ortaya çıkrığı daha once \aşanan deneylerle anlaştlmıştır Turkıye'nın onurlu gorunlu sıı, eğer bır suç ışlenmısse, hukukun ışlerlığı ve \asalarm ödunsuz yenne getınltnesıyle korunacaktır. Yetkılı ve sorumlularda bu bakımdan en kuçuk bır duraksama olmamalıdır Olağanustu Hal Bolge Valılığı butun dun\anın gozlennın çe\nldığı bır alanda somınluluk ustlenmıştır, ama Valı Yardımcısı'mn bır gun önce soyledıklerıyle bır gun sonra soyledıklen arasında meydana çıkan zıthğın kaynağt nedır7 Sayın Valı Yardımcısı neden bır gun once "Yeşılyurt olayı"nda adı geçen bmbaşımn gorev yerının değıştırıldığını gazetealere soylemış; neden bır gun sonru soyledığının tersını soylemek zorunda kalmıştır7 Şaşkmlıklar, çelıskıler, gerıtımler yaratmadan, sennkanh, dengelı ve aydmlık yaklaşımlar ve yontemleryeğlenmelıdır Bır devtetın yonetımmde guven ancak bu \olla yaraıılır. Gerı tepen ya da gerı tepecek sılahlar kullanmaktan sakınmalıyız. Koyluye dışkı vedırılmesı elbetie '\'ahım" bır olaydtr, ama bu olayı ortbas etmeye çalısmak daha l%ahim" sayılmalıdır * • * Toplantıya katılan gazetecılerın bır öncekı gun yaptığı açıklamayla dunku basın toplantısında söyledıklerının çelıştığı volundakı uyansını Bolge Valı Vardımcısı Kavalı, "Gorev )eri değiştirildi deyince, Cizre'de kaldığını sovledim. Avnı verde ve aynı taburda gorevini surduruyor. Ama iç bunvede başka bır goreve atanmışsa bilmhorum" dıve >anıtladı Olağanustu Hal Bolge Valılığı basın burosu tarafından, öncekı gun saat 11 00'den ıtıbaren Dı>arbakır'dakı gazete temsılcılerı aranarak Valı \ ardımcısı Nafız Kayah'nın basın toplantısı vapacağı, avrıca vetışmesı halınde de bır ba«ın bultenı verıleceğı bıldırıldı Toplantının başlama saatı olan 11 30'da basın mensupları valılığın gırış katındakı basın burosunda toplandılar ve saat 12 OO'de Valı Yardımcısı Nafız Kavalı'nın odasına davet edıldıler Kozakçıoğlu'nun da odasının bulunduğu uçuncu kattakı makamında Hurrıvet'ten Naci Sapan, Anadolu Ajansı'ndan Namık Goz, Guneş'" 1 Içışlen Bakanlığı emirleten Ramazan Pamuk, Tercuman'dan Omer Buvuktimur, Sa ri geregince Olağanustu Hal Bolbah 'tan Kurtuluş Golpınar ve ge Valıliğı ve Jandarma Asayiş Mıllı>et'ten Ahraet Lvanık ıle Cumhurı>et'ten Zija Akso>'u kabul eden Ka>alı, once bolge valıhğının yazılı açıklamasını dağıttı ERGUN AKSOY Yazılı açıklamada Olağanustu Hal Bolge Valısı Havrı KozakçıCİZRE Yeşılyurt Koyu haloğlu'nun Ankara'da basın men kına ınsap dışkısı yedınlmesıyle ılsuplarına verdığı bnfingden son gılı soruşturmayı yurutmek uzere ra gazetelerde yer alan "PKK şeh Içışlen Bakanlığı'nca görevlendıre indı" başlıklannda sadece Gu rıldıkten sonra Cızre'ye gelen ıkı neydoğu Bolgesı'nın ıfade edıldı mulkıye mufettışı dun çalışmalağı, bolge valılığınm kapsamı dışın rına başlayarak 11 koylunun ıfadakı ıller hakkında açıklama desını aldı Başmufettışlere dun vapma yetkısıne sahıp olmadığı ıfade veren koyluler, sorguları sı belırtılmıştı Gazetecıler açıkla rasında daha çok "dışkı madan sonra Kavah'va "Yeşil yedirilmesi" ıddıası uzennde duyurt olayı"nı anımsatarak "Bin rulduğunu belırterek saruklar yarbaşı Cafer Çaglayan yerinde du gılanmadan davalarından vazgeçruyor mu. gorevden alındı mı?" meyeceklerını söyledıler Ifade verdı>esordular Bunun uzenne Ka mek ıçın hukumet konağında bekyalı, "ıdari ledbir" olarak Çağ leyen koyluler, adeta koye hapsollayan'ın gorev yennın değıştırıl duklarını da belırterek Yeşılyurt dığını açıkladı Kayalı açıklama Koyu dışına çıkuklarında jandaryı vaparken, "Evel Cizre dahilin ma tarafından tehdıt edıldıklende gorev yapıyor, ama ıdari ted nı one surduler. bir olarak gorev jerf değiştirildi" (Baştarafı 16. Sayfada) nhten başlayarak lspanyol komunıstlen kendılerıni yavaş yavaş Sovyet pohtıkasından "demarke" etmışler (sıyırmışlar). 1956yılında berumsediklerı Toplumsal Barış polıtıkasıyla da Stalın'e karşı açıkça tavır almış Goruşlerine başvurduğumuz PCE yönetıcüennden Pedro Santisteban Hurtado, Stalin konusunda şunları soyluyor "Eğer SSCB'de bir karşı devrimci iklidan ele geçırseydi, StaJın'in dunya sosyalizmine yapbğı kotuluğun yansını yapamazdı. Bugun Avrupa komunıst partüen yerlerinde sayıyoriarsa eğer, bunu buyuk olçude Stalın'in yarattığı polis, teror ve devlet imgesıne borçluyuz." tçsavaşın alevlı çembennden geçen tspanyol komunıstlen, demokrasmın erdemlenru ve toplumsal barışın değerını herkesten ıyı bılıyorlar. PCE'nın Sovyet polıtıkasına karşı aldığı açık tavır, 1965, 66, 67 yıllarında artarak surmuş ve Çekoslovakya'nın ışgal edıldığı 1968 yılında ıyıce sertleşmış Gorbaçov'la gelen yenı Sovyet çehresıyle tam bır uyum ıçındeler Perestrovka reformlanrun glasnost (enformasyon şeffafbğı) olmadan gerçekleştınlemeyeceğıru duşunuyorlar Kısa sosyalıst geçmışın ustune tum ışıldıklarm vakılmasından yanalar Özellıkle de son raporlara gore 22 mılyon ın Glasnosta hazırlıldı Berlînguer (Baştarafı 16. Sayfada) ıçınde ortaya çıkmamıştır. Ote yandan saldırgan kapitalizm de insanı bunalıma sokuyor. Ben bu sorulara yanıt bulamıyorum. Fakal İKP nasıl boyle yuzeysel >anıtlar bulnyor, onu da anlamıyorum. Nehrin ote yanına geçilecekse, partinin taşıdığı 'komunist' adının ne anlamı kalır ki?" Italyan soluna pek çoklan tarafından yoneltılen ve Bobbıo' nun gözlemlennde ıfadesını bulan bu soruları Occhetto da şoyle yanıtlıyor "Amaam, nehrin ote yanına geçmek değil. Ben gerçek sosyalizm ile gerçek kapitalizm arasında kesin sınırlan olan bir seçım değıl. bu kavramlan daha ust duzeyde birleştirecek, daha çok ozgurluk, daha çok eşitlik arayışı içindeyim." Ilkbaharda yapılacak olan ve ılgıyle beklenen İKP Genel Kongresı'nın gundemını ışte bu arayış belırlıyor Kongre, hazıranda yapılacak olan Avrupa Parlamentosu seçımlenmn buyuk sınavı ve ttalvan sosyalıstlerının saldırgan atağmın golgesınde hazırlanıyor tKP bunyesınde yapılan gızlı bır sondaj, bu partinin 1984'te yapılan son Avrupa seçımlerinde aldığı yuzde 33'luk oy oranında 10 puanlık bır gerıleme kaydedeceğını gösterıyor Yenı genel sekreterın seçtığı yenı yolun, beklenen bu on puanlık kaybı telafî edıp edemeyeceğını onumuzdekı 5 av gosterecek sanı gömen Stalın'in ustüne tspanyol komünıstlenrun Stalın'e bunca duşman oluşlan yalnız bır dıyalektık analızın urunu degıl Franko'dan kaçan bınlerce tspanyol komunı»o, kardeş SSCB topraklannda epeyce kurban vermış Stalın'in dönemınde Portekız Komunıst Partısı, Ispanyollann "Gorbaçov'a hazırlıksız yakalananlar" sınıfmdan Uzun sure Sovyetler'e bağımlı bır polıtıka ızledıkten sonra, gokleıe çıkardıklan Stalin ve çomezlennı nereye koyacaklarmı bılemıyorlar şımdı Aynı Stalin merakı ve gudumlü partı polıtıkası nedenıyle lspanyol komunıstlenyle araları ıyıce açılmış, hatta ıkı partı bundan uç yıl öncesıne değın ılışkıyı koparmışlar özetle, Fransız komünıstlennın duştuğu açmazda debelenıyor Portekız Komunıst Partısı Gunun gerçeklenne aykın bır dünya göruşu, eskımış kadro ve söylene söylene yenır yutulur yanı kalmayan nutukların peşını gıderek bırakan kalabalıklann boşluğu Azalan oy potansıyellerıne rağmen, uç yü önce Gorbaçov'un perestroyka ve glasnost polıtıkasına koşut olarak partı ıçı bır tartışma, ozeleştırı ve dıyalog ortamı açılmış Portekız komunıstlen, kopukluklann konuşarak gıdenlmesıne çalışıyor şımdı Geçmıştekı yanlışlannı gozden geçınyor ve partıye yenı bır soluk kazandırmaya uğraşıyorlar lspanya Komunıst Partısı'yle yenıden ılışkı kurmalan da "Gorbizmin" Portekız komunıstlen ustundekı en belırgın etkısı Partinin sorunları, lspanyol PC'sının ulusal planda geçırdığı zorluklara benzemıyor ve daha çok "dışa bağımlılıktan" (Sovyetler'e) kaynaklanıyor Dolayısıyla Portekız komunıstlerının bundan sonrakı ıyılığı ya da kötuluğunun vebalı Gorbaçov'un bovnuna! Gorbaçov'a Müf ettişler ifade aldı başmufettışlerın çeşıtlı sorularını yanıtladı tfadesını verdıkten sonra goruştuğumuz muhtar Abdurrahman Muştak, başmufettışlerın özellıkle ınsan dışkısı yedirilmesi uzennde durduklannı belırterek bu konuda neler söyledığını şöyle anlattı: "Sabaha karşı 02.00 sıralannda köye geldıier. Bir asker kapımı calıp beni çagırdı. Dışarı çıktım. İlçe jandarmada görevlı astsubay Veli Baş ile bir sıvıl polis, komutanın beni istedigini soyledi. Koy meydanında bekleyen komutanın yamna gittim. Beni azarladı. Amcam Kamil Muştak'ın evinı sordular, gosterdım. Evdeki herkesın kimligıne baktılar. Sonra koyun tum erkeklerını meydanda iki sıra halinde dızdiler. Yat kalk yaptırdılar. komutan koylulerin usrunde postallanyla zıpladı. Daha sonra beni ve amcam Kamil Muştak'ı dovmeye başladılar. Amcamı tekrar dove dove okula goturduler. Bır sure sonra da gelırdiler. Komutan anıcama cebındeki insan pısligını koylulere yedırmesı için emir \erdi. Kamil Muştak da insan pisliğıni sıradaki tum koylulere yedirdi. Kamil Muştak'ın oglu Bahattin Muştak da verılen emir uzenne babasına pislik yedirdi." Hukumet konağında mulkıve başmufettışlerıne ıfade vermek ıçın bekleyen obur kovluler de sanıklar yargılanmadan davaların dan vazgeçmeyeceklerını belırterek "Sorumlulann adalet onune çıkarılıp yargılanmalannı ıstiyoruz" dedıler Dun geç saatlere değın ıfadelerı alınan koyluler, adeta koye hapsolduklannı, Yeşılyurt Koyu dışına çıkamadıklannı belırterek Yeşılyun Koyu dışına vıktıklarında jandarma tarafından tehdıt edıldıklennı one surduler Yeşılyurt koylulenne ınsan dışkısı yedırdığı ıddıa edılen Bınbaşı Cafer Tayyar Çağlayan'ın da onumuzdekı gunlerde mulkıve baş mufettışlennce ıfadesı alınması beklenırken dun Cızre hukumet konağında çok savıda sıvıl polısın bulunduğu gozlendı Paris lemler şoyle sıralandı Sıırt'ın Eruh ılçesı Ağacyurdu koyunde 5 korucunun oldurulmesı, 1 korucunun yaralanması Eruh'un fındık bucağında 3 guSABETAY VAROL venlık gorevlısının şehıt edılmesı ve 3 guvenlık gorevlısının yaralanPARİS Champs Eljsees Bulması Eruh'un Bozkuş koyunde 1 van'ndakı Turk Tunzm ve Enforvatandaşın oldurulmesı, 5 vatanmasyon Burosu dun sabah 7 5 sadaşın da yaralanması Mıdyat'ın at sureyle ışgal edıldı Yerel saatle Başyurt koyunde 10 vatandaşın saat 10 OO'da ofısın zemın katına oldurulmesı, 6 vatandaşın da yagelen ve sayıları 30'u bulan PKK ralanması Mardın'ın Nusaybın ılyanlısı müıtanlar polısın ıhtarlaçesı Açıkyol koyunde 8 vatandanna karşın saat 17 30'a kadar buşın oldurulmesı, 2 vatandaşın da rayı terk etmedıler Guvenlık guçvaralanması Gercuş'te 2 guvenlık lerı bunun uzenne zor kullanırken gorevlısının şehıt edılmesı Mıdofısın kalın camdan kapısı kırılayat'ın Yuvalı mezrasında 9 kışının rak tuzla buz oldu Polis kamyooldurulmesı, Ymali yoluna doşenuna bındınlen ve bu sırada slonen mavının patlaması sonucu 2 gan atarak ellerıyle zafer ışaretı kışının oldurulmesı, 2 kışının de yapan grup bırkaç dakıka sonra yaralanması Bıtlıs'ın Konalga koy kımlık tespıtı dahı yapılmadan yolunda 1 guvenlık gorevlısının şeserbest bırakıldı. hıt edılmesı, 6 guvenlık gorevlısının yaralanması Bahmının mezOiay yennde bulunan bır Franrasında 11 kışının oldurulmesı, 2 sız guvenlık vetkılısı sorgusuz sukışının de yaralanması Kozluk1 alsız serbest bırakılmanın ve rnuun Turup Harabelerı mevkıınde 1 dahalenın 7 saat gecıktırılmesının guvenlık gorevlısının şehıt edılmeyukarıdan gelen dırektıflerden sı, 3 kışının oldurulmesı kaynaklandığını soyledı Eylem den sonra unlu Champs Elysees Bulvarı'nda kuçuk bır gosterı duzenleyen grup Fransızca kaleme alınmış bır bıldırı>ı gelıp geçene dağıttı Ofisın ışgalı sırasında personel, asansör vasıtasıyla bınanın ikıncı katındakı buyuk salonlara sığındı Kopenhag ve Stockholm kentlerındekı THY burolarının da bır sure ışgal edıldığı bıldırıldı 5086 no'lu Cumhuriyet Gazetesı kımlık kartımı kaybetlım Hukumsuzdur MERT ALİ BAŞARIR Tıırizm bürosu 7.5 saat işgal edildi PKK'ya bir (Baştarafı 1. Sayfada) Cızre Savcısı Mustafa Sağıroğlu'nun hazırladığı soruşturma dosyasının tamamlanmasından sonra Olağanustu Hal Bolge Valılığı'nın ıstemı uzerıne gorevlendınlen ıkı başmufettış, öncekı gun geldıklerı Cizre'de dunden ıtıbaren hukumet konağındakı bır ozel odada çalışmalarına başladı Baş mufettışlerın ıstemı uzerıne dun sabah 08.00 sıralannda Yeşılyurt Koyu'ne gelen jandarmalar, koy halkına ınsan dışkısı yedirilmesi olayının şıkâyetçılenyle tanıklarının ıfade vermek uzere saat 11.OO'den ıtıbaren hukumet kona ğında hazır olmalan teblıgatını yaptı Bunun uzenne Cızre've gelen Yeşılyurt koylulerınden şıkâyetçıler Muhtar Abdurrahman Muştak, Kamil Muştak, Bahattin Muştak, Abdullah Gundogan ıle tanıklar Abdullah Madak, Salih Kayar, M. Sait Bozkurt, Ahmet Baglan, Mahmut Dın, koy ımamı Mevlut Altunbay ve Mehmet Mubans sırayla ıfade verdı. Buyuk gızlılık ıçınde soruşturmayı surduren başmufettışler, oğle tatılınde de kendıierıne avrılan ozel odada çalışmalarını surdurduler Dun ılk olarık koy muhtarı Abdurrahman Muştak'ın ıfadesı ahndı Muştak, II 30'dan 14 00'e değın aralıksız 2 5 saat sureyle (Baştarafı 16. Sayfada) olmaktan kıvanç duyuyoruz" dıvor Espmoza bır zamanlar feodal ve gerı bır ulke olan Sovyetler Btrlığı'nın sosyalizm sayesınde buyuk bır bılımsel \e toplumsal ılerleme kaydettığıne dıkkatı çekıyor. Espınoza, Sovyetler'ın 1956'da Macarıstan'a, 1968'de Çekoslovakya'ya ve 1979'da Afganıstan'a askerı mudahalelerını de desteklıyor Ama kendısınden daha eskı kuşaktan 63 yaşındakı Martinez Vertugo ıse bu değerlendırmeyı. "Sovyeller'in yanılmazlığı onyargısımn esiri olmak"la açıklıyor Şoyle surduruyor sozlennı "Lşıt bir toplum yaratma ıdealını paylaşıyorum. Oteki komurustlerle paylaşmadıgım bir şey, bir tek yonetım merkezi olması gerektigı fikridir. Tek partı despotızme donuşebilıyor ve demokrası burjuva oldugu gerekçesiyle bir yana itilemez." Kuba deneyımı ve Fidel Castro da değışık şekıllerde değerlendırlıvor Oven de var, eleştıren de Bırçoğu Kuba'mn komunızmın Uçuncu Dunya"da en belırgın başarı orneğı olduğuna ışaret edıyor Uçuncu Dunya'dakı mucadelelerde özellıkle de Etıyopva ve Angola'da Kuba'nın oncu rol oynadığı, bağlantısızlar hareketıne onderlık ettığı anımsatılıyor Ancakbuovguler sık sık Kuba'da sıyasal durgunluk ve ekonomık bakımdan Sovyetler BırlığYne bağımlılık olduğu gıbı eleştınlerle dengelenıyor Ortakbakış BIITI (Baştarafı 16. Sayfada) aynlığı" ıçınde olduğunu belırttı ve son zamanlarda gozlenen reformlarla ılgılı olarak, "siyasal ve j dunya plamndaki en onemli olay " ' nıtelemesını kullandı Doğu AJmanya'mn Gorbaçov'a karşı çıkışını ıse yalanlamadı Marchaıs, (Baştarafı 1. Satfada) "Sosyalizmin inşası konnsuna gelince, bu alanda Sovyet modeline Alır ama arazıde Hazıne'nın de hakları vardır Hazıne'nın açzaten ihtiyacımız yok. Bız Frantığı dava yıllarca surer sa'njn koşullanna uygun bir Sosllıcak, bu arazı uzerıne toplu konut yapmak ıçın gırışımlerde yalizm modelinı savunuyoruz" bulunur Bu amaçla "ISOTAŞ" adlı şırket kurulur, "ISÖTAŞ" halksozlerıyle, ıç polıtıka alanında tan para toplayarak toplu konut yapmak ıster Gorbaçov'dan alacağı fazla bır Ama yapamaz şey olmadığına ışaret ettı FKP Kım vardır bu şırket ortakları arasında bılır mısınız 7 Genel Sekreten Georges MarchaTurgut Ozal ıs, Gorbaçov'un partı ıçı reformlarla ılgılı göruşunu, "parti içi deBasarısız "ISOTAŞ o/ayv"ndan sonra Kemal llıcak arazının bır mokrasi bizde zaten tamdı" sozbölumunu satar lerıvle cevaplandırdı Satar ve bu para ıle borçlarının bır kısmını oder Marchaıs'nın bu yondekı açıkBöylece SO'lı yıllara gelınır llıcak, bu arazıyı, YOK gıbı, OYAK lamalanna rağmen, FKP'nın Sovgıbı kuruluşlara satmak ıster yetler'dekı son reformlara sıcak Goruşmeler yapılır, ama satış bedelınde uyuşma sağlanamaz bakmadığı göruşu yaygınlığını koruyor. FKP eskı merkez komıBu arada olanlar olur, Kemal llıcak, Yapı Kredı Bankası'ndan tesı uyesı ve "yenilikçi" komualdığı kredılerın borçlarını odeyemez Borç, faız yuku ıle bırlıknıstlerın önde geleniennden Felix te, on mılyar lıraya ulaşır Damelte, Le Monde gazetesınde Yapı Kredı Bankası'nın avukatları llıcak'ın kapısına dayanıryayımlanan bır yansında, FKP'yı lar "Stalinci mirası tasfiye etmemek Öde borcunu le" suçluyor. "Perestroyka'dan llıcak, nasıl odesın bu kadar parayı bır çırpıda? Odeyemez kim korkar?" başlığı taşıyan yaBorcuna karşı bır kefıl gosterır ada, partinin, farkh konulan bırKemal Horzum bırıne karıştırarak ıstenen sonuvYapı Kredı Bankası Kemal Horzum'un kımlığı konusunda bır lara varma anlamına gelen soruşturma yapar Gerçı Horzum adı o gunlerde pek duyulma"amalgam" alışkanhğından bır mıştır, ama Yapı Kredı, llıcak'tn kefılı Kemal Horzum hakkında turlu kurtulamadığını öne suruyeterınce bılgı elde etmıştır yor Damette şoyle dıvor "Stalinci miras partıyi gerçekleri elinHorzum'un kefaletı kabul edılmez de tutan lek guç gibı gostenyor. Arazının buyuk bır bolumu böylece Yapı Kredı Bankası'nın Oncu parti kavramı, partiyı olmulkıyetıne gecer Yapı Kredı, bu arazı uzerınde toplu konut gunlaşmamış toplumun rehberi çalısması yapmak ıster Bu konuda gırışımlerde de bulunur konumuna yukseltir, partı yoneTam bu sırada Hazıne davayı kazanır Arazının bır kısmı 8 timi, Fransız loplumunu saga Ekım 1980 günu Malıye Bakanlıgı'na geçer kaymakla suçluyor. Boylece, baTam bu sırada bır banka odeme gücluğü çekmektedır Banşansıziıklanmn sorumlulugundan ka genel muduru Bülent Şemıler'ın aklına ılgınc bır fıkır gelır kurtuldugu gibi, kendını, kotu ogHazıne den bu arazıyı ucuza almak rendsine not veren ogretmen gıGereken onerıler yapılır Fıkır gerçekten parlaktır bı goruyor. Perestroyka ıse, partiyi halkın demokratik koııtrolu Hazıne, bu arazıyı, 23 mılyar 804 mılyon 582 bın 202 lıraya altına sokar." Felıx Damette, Anadolu Bankası'na satar FKP'nın demokratik merkezcıiık Tarıh, 30 Ekım 1987 konusundakı uvgulamasını da Anadolu Bankası, 30 Aralık 1987 gunu, ıkı ay once 23 mılyaStalinci mırasla açıklıyor . ra Hazıneden satın aldığı arazıyı 143 mılyar 136 mılyon TL'ye kendısıne bağlı Anadolu Teks Inşaat ve Sanayı A Ş'ye satar' Georges Marchaıs'nın TV koKadıkoy 4 Bolge Tapu Sıcıl Mudurluğu'nde 6375 yevmıye sanuşmasında dıkkatı çeken bır yısı ıle ışlem goren satıs, bankanın kârından sayılır nokta, Gorbaçov'un perestroykaButün arazı Anadolu Bankası ve Yapı Kredı Bankası'yla bırsının sosyalizmin terkı vc Uçuncu lıkte "kat karşılığı" dıye bılınen yöntemle ESKA şırketıne satılır Dunya halklarının mucadelesmESKA bu arazı uzerıne 26 bın konutluk toplu konut proıesı den destek çekme anlamına gelgercekleştırecektır Bu toplu konutun 1997 yılında bıtmesı planmedığını özellıkle vurgulaması ollanır 1997 yılında gercekleşmesı beklenen kâr, 1987 yılı kârı oladu Gozlemcıler, Fransız Komurak ıslenır nıst Partısı yonetımının. GorbaYapı Kredı Bankası nın Genel Muduru Husnü Ozyeğın bu ışçov'un kamuoyunda gorduğu destek \e Pans'le Moskova aralemlerı baslattıktan sonra gorevınden ayrılır ve yenı bır banka sındakı ılışkılenn duzelmesı vu kurar Fınansbank zunden, guç durumda olduğunu Fınansbank kımınle ortak kurulmuştur' ve Gorbaçovculukla cepheden ESKA sırketının sahıbı Selım Edes ıle mucadeleyı kabul edecek durum Ne demışler da olmadığını belırtıvorlar Mal sahıbı I Mulk sahıbı / Nerede bunun ılk sahıbı^ UGUR MUMCU GOZLEM Tüm Mekanik, Hidrolik, Elektrik ve Sıtıhi Tesisat Araç Gereç ve Sistemleri Uluslararası Fuarı. FM MEUHA AVNI SOZEN FUAR VE KULTUR MERKEZİ ORTAKLAR CA0 NO 17 MECIDIYEKOY ISTANBUL FUARDA SERGILENEN BAŞUCA MAMUL GRUPLARI FUARIMIZ DEVAM EDİYOR Gösterilen yoğun Hgiye teşekkür ederiz. ZIYARETSAATLERI HERGUN 11 00 19 30 • Pompalar ; o P r r n p a siasyon • SLJ ar tiicj lesıs ve teçhı/aîı • Vu me H a ^ u ^ l a r ı « V G I P O G Tes ia m a l ^ e n e dfac ^egerec'e « A G Kuvvell akım tes salı mal/pme arac wegerec'ef • S hft tosısat • s m a lesıs^t • Ha^alandırtna tes *5jlı • Doqal G a / t e c d i i a t . e s slem'ef • (kiımıendifne tesısaT • Sogucma tesjsar' • Ofoma^v 3" v? oloma fk koı vo t e ^ s a f • Mutiai* 1eçhı j f • Çamas har e 'ec*ı^3! • Muslereh les sal matoeme ve leçhı;aiı Not Fuaröa yapılmakta olan semmerlerımız onceden btldınlen programa uygun o'aran gerçekleşmektedır