Katalog

3 ŞUBAT 1989**** CUMHURİYET/17 Kohl karnavalda Federal Almanya Başbakanı Helmut Kohl, yoğun siyasi etkinliklennın arasında zaman ayırıp Almanların her yıl dört gözle beklediklerı karnaval mevsımi açılış törenlerıne de katldı. Helmut Kohl ü Kamaval Prensesı seçilen genç hanımla yan yana ve başında tuylu karnaval şapkasıyla görenler, Başbakan'ın keyfinin oldukça yerinde olduğunu fark ettiler (Fotoğraf: Reuter) TRABZON (Cumhuriyel) Sarp sınır kapısı açıldıktan sonra karayolu ile Sovyetler Birliği'ne bağlanan bu kapıdan Uk turist kafilesi 27 martta çıkış yapacak. Merkezi Trabzon'da bulunan bir turizm şirketinin gerçekleştireceği gezi, Soçi'de düzenlenen Türk Haftası'na denk getiriliyor. Verilen bilgiye göre çoğuıüuğunu ticaret ve sanayi odası uyelerinin oluşturduğu 400 kişilik kafıle 27 mart tarihinde Sarp kapısından çıkış yapacak ve aralarında Batum, Soçi, Tiflis gibı şehirlerin bulunduğu bu gezi 10 gün surecek. Türk turist kafilesine Batum ve Tiflis belediye başkanlanrun özel bir ilgi gostereceğı, geziye katılanJann tiyatro ve konserler izleyeceği ve kendilerine folklor gösterilerinin düzenleneceği açıklandı. Sarp kapısından SSCB'ye turist n l r i i m a f i n r o t i l i n r ABD'nın yenı başkanı George Bush'un karısı 8arU l V U I I i a U l J I C U y U I b a r a B u s h B ^ s a r a y ' a yeriesme ıslemlen oıter ^ y y ö ğ k l bitmez sosyal çalısmalarına hız verdi Fırst Udy, evsız ve kımsesız çocuklara okuma yazma öğretmekle ışe b basladı (Fotoğraf: AP) Fİrct ANKARA (AA) Milli Eğitim Gençlik ve Spor Bakanlığı, öğretmenlik yeterlilik sınavını yedekten kazanan ve Almanca öğretmen adayları arasında sınavla Ingilizce öğretmeni seçecek. A.A muhabirinin yetkililerden edindıği bilgiye göre Ingilizce öğretmeni acığını kapatmak için MEGSB, Ingilizce de bilen Almanca oğretmen adaylannı bugun yeterlilik sınavına alacak. tngilizce öğretmeni açığının giderek büyüdüğunu bildiren yetkililer, bu dalda yeterince başvurunun olmaması yuzünden bu karara vardıklannı açıkladılar. Almanca yeterlilik sınavını yedekten kazanan 825 adayın bu sınava çağrıldığını belirten yetkıliler, "bu sınavı kazananları 6 ayhk bir kursa alacağız" dediler. Ingilizce öğretmeni açığına ara formül HABERLERIN DEVAMI Kablolu TV kavgası (Baftarafı 1. Sayfada) mümkün olabileceğini kaydeden yor" diye yanıtladı. Radyo Televiz Büyükerşen, "TRT bunun yetkiyon Yuksek Kurulu Başkanı Prof. lisi olur. PTT sadece kablo çekim Dr. Yılmaz Büyükerşen, PTT'nin işlemini ve hatlann bakımını üstkablolu yayını, TRT ile işbiriiği lenir. Kablolu TV yayını yapmayaparak gerçekleştirebileceğine da da, esas yetkili TRTdir" diye dikkat çekti. TRT yetkilileri ise bu konuştu. öneri için "Taş atıp da kolurauz Çankaya'da deneme niteliğinde yonılraayacaksa neden olmasın" kablolu TV yaymını başlatan diye konuştu. PTT'nin buna gerekçe olarak, PTT'nin kablolu yayın yapma "Toprak altı ve toprak üstü hat girişiminin, Radyo Televizyon çekme yetkisinin yasal olarak Yüksek Kurulu'nun olumsuz gö PTTye verilmesini" gösterdığiru rüş bildirmesi nedeniyle gerçekle bildiren Büyükerşen, "Bu bat cekşememesi üzerine, Ulaştırma Ba me yetkisi acaba televizyon ve radkanı Ekrem Pakdemirli, konuyla yo için mi verilmiş? PTTye haberilgili uzmanlardan göruş istedi. leşme için verilen hat çekme yetUzmanların kendisine henüz gö kisini. radyotelevizyon yayıncılırüş bildirmemesi nedeniyle kablo gına da sokmaya çaüşıyorlar" delu TV konusunda konuşmak iste di. PTT yetkililerinin, kablolu meyen Pakdemirli, "Neden uz TV'ye başlanidk ıstemelerinin nemanlardan göruş alınmadan kab denini "Vatandaş uydu yayınlanlolu TV vayınına başlandı?" biçi nı, uydu anteni ile seyrediyor da, mindeki soruyu, "Başlangıçta bunu ben neden anten alamavaııkimse. anayasaya aykın diye bir lara dağıtmayayım. Uydu antenşey söylemedi ki. O konu, yayına leri çok pahalı" diye açıkladığını başladıktan sonra çıktı. anımsatan Büyükerşen, şunları İncelettiriliyor" karşılığını verdi. söyledi: TRT'den sorumlu Devlet Baka"Türkiye'de vatandaşın anten nı Adnan Kahveci ıse konunun çö kullanma bakkı >ar. Evimizdeki zumünü TRT ile PTT'ye bıraktı radyolarda, Türkiye aleybine pekğıru belirterek. "Onlar kendi ara çok yayınlar da alınabiliyor. Ama lannda anlaşıyorlar herhalde. Be bunu alır da yayınlarsanız suç nim işittigim, kabiolu ya>ını, TRT olur." ile PTT'nin bir ortak tşletmesi haBu noktada, kablolu yayımn line getirecekler" dedı. PTT tarafından yapılmasının saTRT yetkilileri de, kablolu TV kıncalarma da değinen Büyükeryayırunın TRT ile birukte yapılma şen, PTT'nin yapacağı kablolu TV sı konusunda henüz PTTden bir yayınının kontrol edilemeyeceğmi başvuru olmadığını belirterek, söyledi. Büyukerşen, "Ne yayınla"Konunun, eninde sonunda dö yacaksın dediğimizde, 'CNN'i, hanttp dolaşıp TRTnin karşıstna ge ber bultenlenni alacağız' diyoriar. feceğini tahmin ediyoruz. Çunkü, Anında alıp vereceklermiş. Yann ortada ciddi bir suç olduğunu fark CNN ya da başka bir televizyon ettiier" dediler. PTTniin Tcablöîu 'Geceyansı Ekspresi'ni gösterirse TV yayıru yapmasının anayasa ve ne ohcak? Aynca Los Angeles VaTRT Yasası'na aykın olduğunu lisi George Dökmeciyan bir beyabildiren TRT yetkilileri, Radyo Te nat verip Turklere kufrederse ve levizyon Yüksek Kurulu'nun televizyon da onu yayınlarsa, o zaPTTye kablolu TV yayını için izin man PTT'nin durumu ne olur? vermemesi konusundaki görüşle Bütün bunlar, üzerinde durulması rini şöyle açıkladılar: lazım gelen şeyler. Televizyon, bir "Böyle yapümazsa yann öbiır silabür netice itibarıyia." gün başkalan da bu izni ister. Bir PTT'nin kablolu TV yayınını parti veya bir şirket PTTden ka yapmasına diğer bir sakıncanın da nal alıp, kendi yayınının da veril başka kanıu kuruluşlarının ve bemesini isteyebilir. Kurulda öyle bir ledi>"elerin de yayın yapma hakkı tedirginlik var." istemesine neden olacağını bildiPTTnin kablolu TV konusun ren Büyukerşen, bu sakıncaya karda TRT'ye "yanaşmasının" bek şuı PTT yetkililerinin, "Onlar yalendiğini bildiren TRT yetkilileri, yın yapamaz. Yetki kanunen PTT'nin bir öntriyle gelmesi du bizdV dediklerinı belirtti. Büyurumunda TRT'nin kablolu TV'ye kerşen, yasanın PTT'ye verdiği yaklaşımının ne olacağını şöyle yetkinin bilgi işlem, telematik, inanlattılar: formatik, faks gibi hat çekme yet"Bir teklif gelirse konuşunız. kisi olduğunu belirterek, "Böyle Eğer yayını TRT kontrol edecek birtakım bukuk anlayışına uygun se, PTT yalnızca taşıyıcılığını ya olmayan görüşler var. Oradan hapacaksa olabilir. Mahzunı yok reket ederek, bu işi yapmak bunun. PTT, TRT'nin yapacağı istiyorlar" dedi. ekstra bir işin taşıyıcılığını yapacak. Ortada bir problem gözuk Sınırötesi yayın müyor. PTT ekstradan böyle bir anlaşması yayını yapmak istiyorsa, bunun Sınırötesi yayın anlaşmasının için kapasitesi varsa, TRT'ye fazAvrupa Konseyi'nde bu gunlerde ladan bir kiilfet getirmiyorsa, imzalanmasının söz konusu olduTRT bundan para kazanacaksa ve ğuna da dikkat çeken Büyükerşen, taş atıp da kolumuz yorulmayaPTT'nin uydudan alacağı yayını caksa niye olmasın, itiraamız yok. kablo ile dağıtmasının bu açıdan Vatandaşın 7 milyon lira verip da sakıncah olduğunu kaydetti. erinin çausına çanak anten alması Büyükerşen şoyle konuştu: ya da PTTye 300 bin lira verip ay"Türkiye de tnuhtemeten bu annı yayını izlemesi bizi ilgilendir laşmayı imzalayacak. Orada birmez. Aynca, bu tür yayınlar ne takım tarifler var. PTT'nin yapkadar artarsa o kadar yararı olur. mak istediği yeniden yayındır. YaHalkın begenisi daha da artar. ni uydudan aldığını kabloyla da TRTnin yapöklannı beğenmez ve verse, başka şekilde de verse, bu TRT de. biraz daha hareket etmek bir dağıtundır. Bu dağıtım da yezornnda hisseder kendini." niden yayın tarifi içerisine gırer. 19901ı yıllarda uydudan doğru PTT ise 'Ben alırım yayınlanm' dan yayına geçüeceğine dikkat çe diyor. 'Onlar zaten yayuüıyorlar. ken TRT yetkilileri, kablolu TV Ben kabloyla dağıttığımda neden yayınının Türkiye için gerekli olup sakıncalı olsun' diyor. Halbuki olmadığı konusunda, "Kablolu uydudan aldığı programlan yayınyayın, Amerika'da, Avustralya'da, ladığında, bu yeniden yayın olduİngiltere'de. atıl telefon kapasite ğu ve bundan para kazandığı için sini kullanabilmek için yapılmış telif hakkı öderaesi gibi sorunlar bir şey. Ama Turkiye gibi, telefon ortaya çıkabilir. Yani başkalannın almak için bâlâ birkaç ay bekle yaptığı yayından bir gelir elde etmek zorunda kalınan bir ülkede miş oluyor. Anlaşmaya göre imböyle bir şeye kalluşmak artistlik" za atan ülkelerin televizyon kurudediler. luşlan birbirlerinden program alıp yayınlayabilirler. " Bu>Tikerşen, Yuksek Kurul'un, Türkiye'de kablolu TV hizmeti verilmesine karşı olmadığını, her türlü yaymcüığın geliştirilmesinden yana olduğunu belirtti. "yayın" olduğu göruşune vanrsa, PTT bu yayını TRT ile yapacak. PTT ise kablolu TV tesislerini kuracak. PTT Genel Müduru Emin Başer, kablolu TV yayınının Türkiye'de mutlaka gerçekleştirileceğini belirterek, "Kablolu TV'nin kaldırtlması \eya iptali soz konusu değU" dedi. şebekesi' diyornz. Bu, var olan bir yayımn alıcılara ulaşünlması orUmıdır. Herkes çanak anten ile bu yayını alma imkânına sabip" dedi. Başer, Radyo Televizyon Yuksek Kurulu'nun bu konuya, "Türkiye'de anten kullanma hakkı olraası" açısından yaklaşıldığının anımsatılması uzerine de, "Anlaşamadıgımız o. Onlar yeniden yayın diyor. Bize göre bu, yeniden yayın değil. 100 daireli bir apartmana ortak bir anten koy uyorlar. Bu da uydu şebekesinden. kablo iizerinden dağıtım yapıyor" dedı. Yasal olarak kablolu TV'den kimin sorumlu olduğunun ortaya çıkmasından sonra, yayımn TRT ile birlikte gerçekleştirUebileceğini kaydeden Başer, şunlan söyledi: "Şu anda böyle bir durum yok. Ama tabii olabilir. Kablolu TV, yasal olarak kimin sorumlulugunda yürütülmesi gerektiği ortaya çıktığında tabii ki o kunım veya kuruluş tarafından yüriitülecek. Ama şu var ki, kablolu TV'yi kim yaparsa yapsın, bu tesisler PTT tarafından yapılacak. Çünkü yeraltı veya yeriıstü olsun, şehiriçi ve şehirierarası her hııiıi kablo şebekesi yapımı ve bu şebekenin bakımı PTT'nin sorumluluğunda. Bu bakımdan kablolu TV'yi başka kuruluş da yapsa, bunun tesisi PTT tarafından gerçekleştirilecek." Kontrolden kasıt o ise bir tek noktadan yapacağımız bir operasyonla yayını tamamiyle kesebiliriz. Bizim yaplığımız uygulama, var olan bir yayının alıcılara ulaştırılması ve resmi adı da kablolu TV dağıtım şebekesi. Bu uygulamada denetim yapılmalı mı, yapılmamalı mı, yapılırsa nasıl yapılmalı diye inceliyonız. Çiinku halen herkes, bu yayını alma imkânına sahip ve şu anda burada bir denetiın soz konusu değil" diye konuştu. "Eger bu bir yayınsa, Radyo Televizyon Yuksek Kurulu'nun bu konuda izin verme durumu yok. Kurul sadece, polis radyosu gibi, kapalı devre televizyon gibi bazı özel konularda izin veriyor. Kurulun, özel TV'ye yayın izni verme yetkisi yok şu anda kanunda. O yetki sadece tekel olarak TRTye verilmiş. Eğer bu bir yayınsa, bunun kanunla ilgisi var. Ve TRTnin yapması gereken bir iş, TRTye verilen bir ödev. Eğer bu bir yayın değil de şebeke ise o takdirde herkes bnnu yapabilir." Genel miidür PTT uzmanlarının kablolu TV bakımından Türkiye'deki ve yurtdışmdaki koşulları, yasal durumu incelediğini belirten Başer, kesin bir sonuca henüz varılmadığını söyledi. PTT'nin halen Çankayanın Abidin Daver sokağındaki 20 aboneye pilot uygulama olarak kablolu TV hizmeti verdiğini kaydeden ve bu uygulamanın yayın olmadığını vurgulayan Başer, "Bunun, yayımn ortak bir antenle çok katlı bir apartmandaki farklı mulkiyetteki dsurelerdeki alıcılara golurulmesinden biıyiik bir farkı yok. Bu, bir yayın degil. Biz buna 'Kablolu TV dağıtım Kablolu TV olacak Kablolu TV yayınını PTT yapamasa bile bu uygulamanın Türkiye'de mutlaka başlatılacağını kaydeden Başer, "Bu hizmet Tiırkiye'ye gelmiştir ve bu hizmet Tiirkiye'de sürdürülecektir. Türkiyemiz artık, gelişmiş ülkelerde sunulan hizmetleri vatandaşlarına sunma aşamasına gelmiştir. Bu bakımdan sadece, sorumluluğun kimde oldugu ortaya çıkacak" dedi. Başer, Radyo Televizyon Yuksek Kurulu'nun, PTTnin yapacağı bu yayımn kontrol edilemeyeceğinden endişe etmesi konusunda da, "O yönünii de inceliyonız. Ama bizim bu yayını istediğimiz anda kesme imkânımız var her an. (Baştarafı 1. Sayfada) "Özel sektöriin kendi yapımlannı yapabilecek bir guce erişmesinin istendiğini" belirtti. TRT'nin yaptığı televizyon yayınından ozel sektore zaman satma olayının uygulandığına dikkat çeken Kahveci, ozel sektorün ozel televizyon yayınıru başarıp başaramayacağının birkaç yıl gözlemleneceğinı bıldirdi. Kahveci, "Eski Amerikan filmlerini ya da dizilerini oynatmak, özel televizyon olmaz" dedi. TRT Genel Mudur Danışmanı Nuri Çolakoğlu ise, TRT'nin kurum dışına program yaptırması ve ozel sektorün yaptığı programlan özel tanıtıcı reklam tanfesmden yayımlamasının, ozel televizyonun altyapısının hazırlanmasına yardımcı olacağını belirtti. Ozel televizyon yayını yapmaya istekli kuruluşlarm şu ana kadar televizyon programı hazırlamaya fazla ilgi göstermediklerini kaydeden Çolakoğlu, "Bir iki başvuru oldu, ama devamı gelmedi. Gelse çok iyi olur. Özel televizyon yapacak Özel TV için ağır koşul olanlar. hele şuraya çıkıp kaliteli, dort dörtluk bir eğlence programı yapsınlar, guzel birtakım produksiy onlar koysunlar ortaya. Bu onlar için de bir imkân" diye konuştu. "Özel televizyoııu Uk kez biz orî»ıya getirdik" diyen Kahveci, özel televizyona izin verilmesinin düsünülduğunu bildirdi. Şu anda özel sektöre TRT'nin televizyon yayınlarından zaman satma olayının varlığına dikkat çeken Kahveci, şunları söyledi: "Hiç olmazsa şöyle birkaç yıl, özel sektorün bu konuda kendini kanıtlaması lazım ki ondan sonra özel televizyon gundeme gelsin. 24 saat yayır yapabilecegini kanıtlaması lazım. Fransa'da Kanal Plus var. Tamamen yabancı programlarla idare ediyor. Kendi yapımını yapamıyor. Özel televizyonun Türkiye'de kendi yapımlannı yapabilecek bir guce erişmesi lazım. Yoksa, eski Amerikan filmlerini ya da dizilerini oynatraak, özel televizyon olmaz." Özel sektorün hazırladığı programlar hakkındaki goruşunun sorulması uzerine "Ama çok az" diyen Kahveci, "tlk uygulamalar, özel sektorün özel televizyon yayınını başarabileceğini gösteriyor mu?" bıçimindeki soruya da, "Bilrniyorum, otunıp çalışacaklar" dedi. TRT'nin ozel sektöre "zaman satması" konusunda bılgı veren Çolakoğlu, bu uygulamanın hem TRT'ye finansman sağlayacağını hem de produksıyon firmalarını geliştireceğıni soyledı. Uygulamanın birtakım yapımcı şirketlerin ortaya çıkmasına olanak sağlayacağını belirten Çolakoğlu, sözlerini şoyle suıdürdü: "Mesela 'Cahide' dizisini TRT olarak gostereceğime bir bankaya satsam, diziye ödediğim 1 milyar lirayı alıp cebime koysam, TRT butçesinden 'Cahide'ye bir kuruş çıkmamış olsa, onun üstüne üstluk 'özil tanıtıa reklam tarifesi'nden gosterim ucreti diye her bölüm başına beş milyon lira aisatn, onun ustüne de 25 milyon liradan dizinin ortasına girecek reklamı alsara ki, sekiz bolum 200 milyon lira eder, toplam 1 milyar 300 milyon lira kazansam fena mı olur? TRTnin kasasına para girer. Bu parajı, kendi prodüksiyonlannıı daha kaliteli yapmakta kullanınm. Bu sistemi oturtabilirsek, hem TRT'nin daha kaliteli program yapması hem de reklam şirketlerinin daha kaliteli reklam yapması söz konusu olacak. Sekiz tane reklam arasında 30 saniye gozukeceğine, boyle parlak bir yerde ismini duyurması söz konuBu uygulamanın Coca Cola ile yapıldığını anlatan Çolakoğlu, "Coca Cola'yı gören başka şirketler de geliyor. Ama bunun her yeni şey gibi anlatılması lazım" dedı. Bu konudaki burokratik zorlukların, TRT Reklam Yönetmeliği'nde yapılan değişiklikle giderılme>e çalışıldığını kaydeden Çolakoğlu, bu değişikliğın yurürlüğe girmesinden sonra piyasada reklamların pazarlanacağını kajdetti. F.Almanya'ya vizesiz yolcu taşıma THY'ye rekor ceza 2.5 milyar FRANKFURT (AA) Federal Almanya'ya vizesiz yolcu taşıyan Turk Hava Yolları, 2 milyon 230 bin mark (yaklaşık 2.5 milyar lira) para cezasına çarptırıidı. Federal Almanya İçişleri Bakanlığı tarafından mahkemeye verilen Turk Hava Yollarf nın yanı sıra, 5 ha\ayolu şırketi de para cezasına mahkum edildı. Federal Almanya'ya iltica edenlerin genellikle uçakla Frankfurt HavaTİam'na geldiklerini belirten İçişleri Bakanı Friedrich Zimmermann, Bunte Dergisi'ne verdiği demeçte, iltica akınında bazı havayolu şirketlerinin de payı olduğunu soyledı. Havayolu şirketlerinin ilticacılann sırtından para kazanmalarına ızın vermeyeceklerini soyleven Zimmermann, şirketlere taşıdıkları vizesiz her yolcu başına 2 bin mark para cezası verildiğini açık.Jı. Ytiksek Kurul ne diyor? Radyo Televizyon Yuksek Kurulu'nun Başkanı Prof. Yümaz Büyükerşen de, kablolu TV yayınının, TRT ile PTT'nin ortaklığı ile gerçekleştirileceğini söyledi. "Mevcut yasanın, TRTye ortaklık imkânı tanıdıgına" dikkat ceken Büyükerşen, "Böylece, kabloyu PTT çeker, ama hukuken olayın sorumluluğunu TRT taşımış olur. Böylece yayın anayasaya da, kanuna da uygun olur" dedi. PTT'nin yayın yapmasının anayasaya ve TRT yasasına aykırı olduğunu bildiren Büyükerşen, TRT vericilerinin PTT'ye devrine ilişkin yasanın da, "PTT yayın yapamaz" hükmünü içerdiğini vurguladı. PTT'nin kablolu TV yayını yapmasının ya yasada yapılacak değişiklikle, ya da PTT'nin TRT ile birlikte çahşması durumunda Yayın mı, değil mi? Pll'nin uydular araalığıyla al1 dığı sınır ötesi yayınlarla Ankara da deneme niteliğinde başlattığı kablolu TV uygulamasının, "yayın" olup olmadığı tartışma konusu oldu. RadyoTelevizyon Yuksek Kurulu PTT'nin yaptığı araştırma, kablolu TV uygulamasının "yayın" olduğunu belirtiyor. Bu uygulamanın "kablolu TV dağınnı şebekesi" olduğunu savunan PTT ise Yüksek Kurul'un aksi yonde goruş bildirmesi nedeniyle, konuyu bu açıdan uzmanlarına bir kez daha incelettiriyor. PTT uzmanları da kablolu TV'nin