Katalog

Avrupara (ECU) Mevduat Hesabı! Cumhuriyet <•*» '•• < liıMrı'MtT Tüfk Bonkacılık Sistemi'ne rukbanlc'ın ARMAĞANIDIR... iyi »AMUKBANK bankadır 66. Yıl; Sayı: 23476 Kurucusu: Yunus Nadi 600 TL. (Kpydahü/30 Aralık 1989 Cumartesi Sofya'dan Türklere v aatler Komünist Parti Merkez Komitesi dün yaptığı toplantıda ülkede yaşayan herkese isımlerini, dillerini ve dinlerini seçme özgürlüğünün verilmesini kararlaştırdı. Karar, toplantı binasının önünde bekleyen on binlerce Türk ve Pomak'a Merkez Komitesi Sekreteri Alexandre Lilov tarafından duyuruldu. Dış Haberler Servisi Bulgaristan Komunist Partisi Merkez Komitesi dun on binlerce Türk ve Pomak'ın gösterileri arasında yaptığı toplantı sonunda, ulkede yaşayan Türklere isimlerini, dillerini ve dirderini seçme özgürlüğünün verilmesini kabul etti. TürkBulgar ilişkilerinin kaderini etkileyecek dramatik açıklama, Bulgaristan Meclıs Başkanı Stanko Todorov tarafından dün akşam toplantının yapıldığı bina dışında bekleyen on binlerce Türke duyuruldu. Ulusal Meclis Başkanı Stanko Todorov ve Merkez Komitesi Sekreteri Aiexandre lilov toplantı binası dışında bekleyen binlerce Türke yaptıklan açıklamada, "Bundan böyle Bulgaristan'da yaşayan berkesin adını, dinini ve dilini özgürce seçebileceğini" açıkladılar. Politbüro üyesi Aleksandr Lilov, "Eski lider Todor Jivkov tarafından yurülülen Türklerin isimlerinin degiştirUmesi yolundaki uygulamalar ağır bir politik hataydı" dedi. Merkez komitesi toplantısında konuşan Lilov, "Jivkov'un isim degiştirme politikası, uluslararası planda ağır sonuçlara neden oldu" diye konuştu. Sofya'daki iyi haber alan kaynakların bildirdiğine göre Bulgaristan KP Merkez Komitesi'ndeki Bulgaristan'da yaşayan Turklere isim seçme özgürlüğünün verilmesi karan, Bakanlar Kurulu ve Devlet Konseyi tarafından da onaylandı. Bulgaristan Meclis Başkanı Stanko Todorov'un açıklamalanndan sonra, KP Merkez Komitesi üyelerinin de katıldığı bir basın toplantısında, KP'nin mart ayında yapılması planlanan olağanustü kongresinin 30 ocağa alındığı açıklandı. Bulgaristan'daki siyasi çevreler, kongreyi erkene almanın amacının, yönetimin üst kademesinde değişiklikler yapmak olduğunu ileri sürdüler. Bu çerçevede, yeni Devlet Başkanı Mladenov'un Bulgaristan Parlamento Başkanı, "Herkesin ismini ve dinini seçmekte serbest olacağını" açıkladı "kendi istegi ile" görevden aynJması ve yerine Alexandre Lilov'un getirilmesi bekleniyor. Basbakan Atanosov'un da yerini, Andrei Luganov'a bırakacağı ileri sürüluyor. Sofya'nın son karan, "Törklere en iyi yeni yü hediyesi" diye niteleniyor. tngjliz Reuter Ajansı tarafından verilen haberde, Todo(Arkaa Sa. 17, Sü. 2'de) Türban anayasayı çiğnedî Prof. Aksoy: İrticanm ayak sesleri üniversiteden taşmakta. Bir grup öğretim üyesi: Türban, dinsel ve siyasal yönden tam "bir sömürü oldu. 17. Sayfada ERBAKAN: İKTİDAR ANAP'TA DEĞİL YÖK'TE 10. Sayfada Izne tepki Çekoslovakya'da muhalifyazar Havel Cumhurbaşkanı seçildi BUKREŞ NOTLARI Hapisten, başka Çekoslovakya'da muhalifler, bir bir yönetimi ele geçiriyor. Aleksandr Dubçek'in meclis başkanı seçilmesinin ardından, ünlü muhalif ve oyun yazarı Vaclav Havel de cumhurbaşkanı seçildi. Çekoslovakya parlamentosu tarafından cumhurbaşkanlığına seçilen 53 yaşındaki Havel, tek aday olarak girdiği seçimde, parlamentonun tüm üyelerinin oylarını aldı. Havel 'in cumhurbaşkanı olduğunu öğrenen halk, sokaklara çıkarak sevinç gösterileri yaptı. Çekoslovakya'da serbest genel seçimlerin önümüzdeki yıl yapılması bekleniyor. 3. Sayfada Çavuş'un yeniçerileri Securitate VACLAV HAVEL Muhalif yazar. İZMİR'den HİKMETÇETİNKAYA İZMİR Üniversite rektörleri ve dekanları YÖK'ün türban yasağını kaldırmasından sonra kara kara düşünmeye başladılar. Kısacası, "ıkı arada bir derede" kaldılar. YÖK, "uygulayıcı üniversitelerdir" diyor ve bövtece işin içinden sıyrılıyor. Oysa Anayasa Mahkemesi'nin bu konuda bir karan var. Türkiye bir hukuk devletiyse hiç kknse kendisini anayasanm dışında sayamaz. Bu ne demek oluyor? (Arken Sa. 17, Sü. 4te) Siyasal Tavır Romanya'ya yeni kimlik Komünist Parti'nin adı değiştirildi. Ülkenin bayrağındaki komünist simgeler çıkarıldı. Ulusal Kurtuluş Cephesi, kendisini çok geniş yetkilerle donattı. Cephe, ülke bütçesinden ordunun yapılandırılmasına kadar her türlü yetkiye sahip. ROMANYA BÜYÜKELÇİSÎ LUCIANU: DİKTATÖRLÜĞE NEFRETİM ARTTI AMERİKAN RADYOLARININ ROMANYA BAŞARISI 14. Sayfada Tamyetkili UKQ devlet yapısını tepeden tırnağa değiştihyor Romanya'daki gizli polis örgütü Securitate'nin özel yapısında KGB modelinin yanı sıra, Osmanlılardan İcaJma Yeniçeri 'devşirme' yöntemi ve padişahın özel koruması olan 'hassa alayı' örneğjnin izleri de yok değildi. Parti ve devlet mekanizmasını Çavuşesku ailesinin kontrol etmesi bu güçleri 'hanedan koruma' kuvvetine dönüştürüyordu. KEREM ÇALIŞKAN'ın yazısı 14. Sayfada CÛNEYT yazıyor ABCAYOBEK Ne oldu, Neler oluyor? Doğu Avrupafdaki fırtinanın Tühdye'ye taşarak kimi partilerin, özellikle DYP'nin "demokratik tepkiyi" sokağa taşıması olasılığından doğan kaygılar, biryerde, TRTnin önumuzdeki yıl göstereceği beceriyle koşutlanıyor. ANKARA 1990'a girorken kimi işaretier belirdi. Siyaset sahnesinde umut ıştğı bir yanıyor, bir sönüyor Meclis'ten yapılan son naklen yayın, parti yandaşlarının beğenı sınırını aşıyor. Meclis Başkanlığı'na, TRT Genel Müdürlüğü'ne yazılı sözlü olumlu tepkiler yansıyor, yeni olasılıklar beliriyor. Henüz büyük boyutlara ulaş(Arkaa Sa. 17, Sü. 4te) Ağaoğlu 87 yaşındaydı Hk kadın avukat öldü Kadın haklarınm önde gelen savunucusu Süreyya Ağaoğlu, konuşmacı olarak katıldığı 'Kadın Haklan ve Çağdaşlaşma' konulu panelden aynhrken düşerek beyin kanaması geçirdi. 17. Sayfada Polonya artık halk cumhuriyeti değîl Polonya'da Komünist Parti'nin öncü rolüne DEVRİM NÖBETİ Parti merkezindeki Çavuşesku'nan odası ba SOn verildİ, Ülkenin r e s m i İ s m İ n d e n " h a l k lâ ordu ve sivil ihtilalcilerin sıkı kontrolii alrında. Kimya ögrencisi cUIÎlhurİVetİ" İfadeSİ Clkarildl Ö z e l silıhlannı bıraknıaya çağmrken, gençler, eski komünistlerin yöne muiKiyetin KOrunmaSina lllŞKin Dn m a u u e u e timde görev almamasını istiyor. (Fotoğraf: Uğur Saner) a n a y a s a y a e k l e n d i . 17. Sayfada Sikkelere dava T Ü r k İ y e g e r İ İ S t İ y o r 1984'te Antalya Elmalı'da bulunan ve değeri 10 milyon dolar olarak hesaplanan 'yüzyılın definesi' için Türk hükümeti üç ÂBD'li aleyhine dava açtı. Türkiye, üç kişiden definenin yanı sıra 30 milyon dolar da tazminat istiyor. ÖZGEN ACAR BOSTON Türkiye, "yüzyılın dermesi"ni geri istiyor. Türk hükümeti, 1984 yılında Antalyanın Elmalı ilçesinden Amerikaya kaçmlan ve değeri 10 milyon dolar (yaklaşık 23 milyar lira) olan "Elmalı definesi"ni geri almak için Boston Federal Mahkemesi'nde defineyi elınde tutan uç Amerikalı hakkında "Sahtekârlık ve Yolsuzluk Yasası'nı ihlal"den dava açtı. Türk hükümetinin Amerikalı avukatlan, defineyi satın alan üç Amerikalı ve bunlann birlikte ve ayrı ayn kurduklan şirketlere birer mektup göndererek, "Definenin yasal sahibi olan Türkiye Cumhuriyeti'ne 15 gün içinde geri verilmesini" istemişti. Çarşamba günü 15 gunlük sürenin dolması ve definenin iade edilmemesi üzerine Türk hükümetinin Amerikau avukatlan Massachusetts eyaletinin Boston kentinde Federal Mahkeme'ye dava dilekçesini verdiler. 18 Nisan 1984'te 1.900 kadar gumüş antik sikkeden oluşan bir define bulan Bayram Sungur, Ahmet Ali Şentiirk ve tbrahim pazarlamışlardı. Başbuğ adlı üç kişi, toplam 26.3 Bu arada ilk anda bulunamakilo ağırhğındaki 2.450 yıllık de yıp arazide unutulan öteki sikkefineyi Istanbul'dan gelen aracıla ler ise çeşitli yollardan pazarlara 210 milyon liraya, (o zamanki narak Amerilca'ya ulaşmıştı. değeri 620 bin dolar) onlar da Dunyada ancak 7 tane olduğu Münih'te antika galerileri bulu bilinen ve her biri 43 gram ağırnan Edip Telli ve Fuat Üzülmez hğındaki Atina dekadrahmilerinile Londra'da tekstil işi yapan den bu definede 14 tane bulunNevzat Telli'ye 450 milyon liraya ması nedeniyle yabancılarca bu (1.3 milyon dolar) satmışlardı. defineye "dekadrahmi definesi" Telli kardeşler ve Üzülmez, de adı verilmişti. fineyi 50 kadar sikke eksiği ile Ayrı yollardan bu defineden Bostonlu işadamı VVUliam Koch, Amerika'ya ulaşan sadece bir desikke uzmanı Jonathan Kagan ve (Arkası Sa. 17, Sü. 3'te) Jeffry Spier'in bu iş için kurdukları Oks ve ayrıca Koch'un kendi şirketi Oxbow ile sanat vakfı YAVUZ SULTAN na iki parti halinde 3.5 milyon SELİM'İN UNUTULAN dolara (yaklaşık 8 milyar liraya) TABLOSU 17. Sayfada Yabancılann "Yuzytlın Definesi" dedığı Elmalı definea nasıl bulundu, kaçınldı, satıldı? Kaçırılma öyküsü ilk kez Cumhuriyet'te yayımlandı • » BB, £ sa. sg,. 4« Bilim Teknik'te Cumhuriyef bu hafta • İkiye bölünmüş bilim dünyası ^Asimov: 1990'larda neler olacak? 1990: Arabalarda yenilikler Bilgisayara zekâ nakli •Bilim ve teknoloji için 13 öneri YÜRÜYEN BANTTA ÇtÇEKLER Altunizade'deki çiçek meza çegi gösteriyor, bant jürüyor. Çicegin taban fiyatı açıklanı>or ve betında alıcılar, yanlannda bulunan koltuklannda oturuyor, satıcı çi gendiğiniz için düğmeye basıyorsunuz. (Fotoğraf: Erdoğan Koseoglu) Çiçek mezatında yılbaşı şenliği Bir orkide 42 bin liradan, gülün tanesi 90100 liradan alıcı buluyor Istanbul Haber Servisi Bu öyle bildiğiniz mezatlardan değil. Hani adam eline çekici alıp "satıyorum, satıyonıra, satıyorum, sattım" diye bağırıp masanın üzerine vurmuyor. Alıcılar koltuklanna gömulmüş, ellerinin hemen altında düğmeler var. Almak istediğiniz mal önünuzdeki bir hareketli bantm üzerinden kayarak geçiyor. Almak mı istediniz, basıyorsunuz duğmeye, mal sizin... Peki burada ne satılıyor? Dünyanın en pahalı mücevheri değil, en pahalı antikası da değil. Burada kimimıze göre paha biçilmez manevi değeri olan "çiçek"ler satılıyor. Yani duygularımızın anlatım biçimi çiçekler. Artık çiçeklerin parasal değeri de hayli yuksek rakamlarla ölçülüyor, anılıyor. Altunizade'deki çiçek mezat kompleksindeyız. Yürüyen bant üzerinden önce az bulunan ve pahalı çiçekler geçiyor. Almak isteyen, beğendiği çiçek geçerken basıyor koltuğundaki düğmeye ve kontrol tablosunun başında oturan (Arkast Sa. 17, Sü. 2'de) EKRANDA KESÎNTİ YOK Yüzyılın kaçakçılı Sunuş YARIN MİLYARDERLER GÜNÜ Arka Sayfada vurgulamışrar "m ortadan kalktığmı soyleOLAYLARIN yerek "Şimdi alacaklar. Elbette kanşamayacağını" "türbancıların üniversiteler ken tır. Sonucu niteleyebilihz, di katarlanm aJınacak kararlarda Atatürk il"Zafer"in ARDENDAKI kelerine sadtk kalmacaktır" de zaferi" diye Türkiye'deki gericilik hareketleri yanında küçük 1 GERÇEK Türban YÖK, yeni bir karar alarak üniversitelerde türban ve benzerlerine ilişkin yasağı kaldırmıştır. Bu konuda bir açıklama yapan YÖK Başkanı Profesör Ihsan Doğramacı, "rterkezi ka miştir. Sayın Doğramaa'mn bu açıklamasmm, ancak "mizaJıi" bir değer taşıdığını herkes biliyor. Devlet Bakanı Mehmet Keçeciler, bu mizahi anlamı pekiştirmek yolunda geç kalmamış, Konya'da yaptığı konuşmada türban sorununun "tbediyen" çözüme kavuştuğunu söyleyerek, "üniversite öğrencilerinin kıyafetine artık kimsenin bir anlamı vardır. Çünkü Türkiye Cumhuriyeti'ndeki temelsorun, ne türbandır ne de TCK'daki 163. maddenin kaldırılıp kaldınlmamasıdtr. Ülkemizde 'irtica"ya ilişkin yaklaşımda temel bir yanlışlık söz konusudur. Nedir o yanlışlık? Cumhuriyet Türkiye'sinde öğretim düzeni anayasanm laik• •• (Arkast Sa. 17, Sü. l'de) • Noriega'nın bekleyişi sürüyor Vatikan • Bilgisayarcılara gümrük oyunu Bilgisayar firmaları gumrüğe takılan Büyukelçiliğı'nde bekleyiş surerken Noriega 'nın yakınları tutuklanıyor. 3. Sayfada monıtorleh kurtarmak için profesörlenn hazırlayacağı raporu bekliyorlar. EkonomVde m Yerli yapımlar yetişmedi TRT • Özelleştirmeye yeni hız Toplu Konut yeni yayın dönemine bol yabancı dizi ve ve Kamu Ortaklığı tdaresi, borsada iştirak belgesel programla giriyor. 4. Sayfada hisselerinin satışına başladı. Ekonomi'de • Sanatçılar yönetimde Birçok • Bursa bekleyişte Bugünkü G.Saray şair ve yazar, Romanya'nın yeni Ulusal Kurtuluş Komitesi'nde yer atıyor. 5. 'ada maçı için güvenlik önlemleri alındı. Spor'da m TSK'da terfiler zorlaştı Yuksek Askeri • Kadınlar Mrbirini desteklemeli Isveç Kadın Şura terfi edecek subay ve assubaylarm Erkek Eşitliği Bakanı sayısında indirime gitti. 17. Sayfada Margot Walström ile SHP • Ayı, insana benzer tstanbul'da dün Parti Meclisi üyesi Ayla gosterıme giren ' 'Ayı'' filminin yonetmeni, Akbal'ın kadın ve politika Jean Jacçues Annaud. Arka Sayfada üzerine gö'rusmesi. • Yeni yıl eylemleri Aliağatılar yeni yıl 11. Sayfada eylemlerine hazırlanıyorlar. Arka Sayfada GOZLEM UGUR MUMCU Sayılar... Federal Alman Televizyonu 2. Kanal ZDF. önceki gece Demokratik Almanya'da Komünist Partisi yöneticilerinden Schalk Golookovvski'nin açıklamalarını yayımladı. "Imes" adlı şirket ile yurtdışına silah satan bu Komünist Parti yöneticisinin verdiği bilgilere dayanılarak bir silah deposu ortaya çıkarıldı. (Arkası Sa. 17, Sü. 7'deJ