Katalog

CUMHURİYET/16 OLAYLAREV ARDINDAKI ANKARA (Cumhuriyel Büro(Baştarafı 1. Sayfada) s») Memur aylıklanndaki sonunda Fransız Danıştayı'na ka "minimini" zam "mini zam "a dar tırmanmış ve yüksek mahke dönüştürüldü. TBMM Plan ve tne bu yolda bir karar vermistir. Bütçe Komisyonu'nda memur ay"Türban " ya da "başörtüsü " lıklanna uygulanan katsayılar olayu Türkiye'de güncelliğini hiç bütçe tasansına göre arttınldı. yitirmediği için Fransız Danışta SHP'li milletvekiJlerinin daha yı'nın verdiğikararın bizim için yüksek oranlı artış önergelerine önemi yadsınamaz. Buna ilişkin karşı ANAP'lı miIJetvekillerince hazırlanan ortalama yüzde 2324 haberlerimiz bugünkü gazeteoranında zamraı öngören önerge mizde yer almaktadır. Eğitim benjmsendi. Plan ve Bütçe KoBakanı Jospin'in başvurusu üze misyonu Başkanı Yusuf Özal, yan rine konuyu inceleyen Fransız ödeme katsayısının arttınlması ve Danıştayı birkaç temel ilkenin asgari geçim indiriıninjn yükselaltına kalın birer çizgi çekmiş tilmesiyle artış ortalamasırun yüztir Ülkede kamu okullarmın la de 29.3 olacağını bildirdi. ikliğinin devletin laiklik temeliTBMM Plan ve Bütçe Komisnin vazgeçilmez ilkesi olduğunu belirten Danıştay, devletin yonu'nun dünkü toplantısında inançlar karşısmdaki yansızlığı memur maaş katsayısı 255'e, taban aylık katsayısı da 280'e yüknı da vurgulamıştır. Çoğulcu deseltildi. Bütçe tasansında halen mokraside, öğrencilerin inançla205 olan maaş katsayısının n yüzünden okullara girmesi en 236'ya, 220 olan taban aylık katge/lenemez. Ancak öğrencinin sayısının da 260'a çıkanlması öııinanç özgürlüğünü kullanırken görülmüstü. ANAP'lı miIJetvekilseçeceği yöntemlerin "doğalan lerince imzalanan Maliye ve Gümve tasmma biçimleri bakımın riik Bakanı Ekreın Pakdemirii'dan kışkırtma, din yayma ya da nin de uygun görüş bildirdiği propaganda yapma amacına yö önergeyle, tasarıya göre maaş katnelik olamayacağı"nı Danıştay sayısı 19, taban aylık katsayısı da karannda beiirtmiştir. Sonuçta 20 puan arttırıldj. SHP'li miJletokullarda iç yönetmelikleri sap vekillerinin aylık katsayısının tamayetkisi okulyönetimine bı 300'e, taban aylığı katsayısının rakdmakta, Eğitim Bakanlığı 324'e, DYP'li üy«lerin aylık katsanın genelgelerle bunun ana yö yısının 290'a, taban aylığı katsanelimlerini çizeceği beiirtilmek yısının da 32O"e çıkanlması yötedir. nündeki önergeleri benimsenmedi. Kabul edilen ANAP'lı üyeleAyrıca Danıştay karannda, rin önergesiyle memur ayiıkları, okul yönetiminin belirleyeceği iç 1989 yılının ikinci yansına göre yönetmeliğe aykın davranan öğ yüzde 2324 oranında arttırılmış renciye okuldan uzaklaştırma olacak. Bakanlar Kurulu'nun gecezasının verilebileceğini vurgu lir vergisi alt dilimindeki yüzde lamaktadır. 25'Iik oranı 1 puan aşağıya çekGörüldüğü gibi Fransız Da mesi durumunda artış oranı da nıştayı'nın kararı; hoşgörüyü, yüzde 2425'e çıkacak. Bu düzenesneîcliği, vicdan özgürlüğünü ieme ve yan ödeme katsayısının savunmakla birlikte, laik eğiti 96'ya yükseltilmesiyle 15 ocakta, min temellerini korumakta işe yeni başlayan ilkokul mezunu özenlidir. Çünkü yazımıztn ba bir devlet memurunun eline aile ştnda belirtHdiği gibi laiklik, de yardımı hariç 284 bin 423 lira gemokrasinin vazgeçilemez ilkesi çecek. üniversite mezunu işe yedir. Fransa gibi <tiyuzde 99*u ni başlayan memurun aylığı da 58 Hıristiyun" bir toplumda özen bin 725 lira artışla 306 bin 547 lile savunulan bu ilkenin, Türki raya çıkacak. yegibi yüzde 99lı Müslüman" Yeni düzenlemeyle 2. derecenin bir ülkede daha dikkatle korun1. kademesindeki kıdemli basçaması demokrasi adına gerekiyor. vus, aile yardımı hariç, 1 milyon Fransa'da laikliğin temelleri bi 353 bin lira maaş aJacak. 8. dereze oranla çok eskidir; ama ilke cenin 3. kademesindeki doktorun Türkiye'de 1928, Fransa'da 1946 maaşı 1 milyon 65 bin 648 lira, 1. yılında anayasaya geçirilmiştir. derecenin 4. kademesindeki genel 1980'lerde Ortadoğu'da siya müdürün maaşı da 1 milyon 652 sal bir akım olarak yükselen İs bin 919 lira olacak. lam köktenciliğinin Türkiye'de Plan ve Bütçe Kornisyonu Başşeriatçtlık yolunda saldırganlığa kanı Yusuf Bozkurt Özal, komisyönelmesi, sokak gösterilerine yonda yapılan değişiklik ve gelir dönüşmesi düşündürücüdür. vergisi oranının yüzde 24'e düşüFransa'da ise kız öğrencilerin rülmesi, asgari geçim indiriminin türbanı ülke çapmda birsoruna de 8 binden 36 bin firaya çıkanldönüştürebilmesi, konuyu ilginç ması durumunda en düşük derebir düzeye tırmandtrmaktadır. celi memurun aylığındaki artış Gerçekte Türkiye'de başörtü orarunın yüzde 29.3'e çıkacağmı sü, toplumun çok doğal karşıla bildirdi. dığı geleneksel bir olaydır; tarKomisyonda öğretmenlerin ek lada, evde, sokakta, köyde, ka ders ücretleri de gündüz için 2 bin sabada, kentte kadının başını 500 lira, gece için 3 bin lira olaörtmesi kimsenin dikkatini çek rak benimsendi. Bütçe tasansınmez; hiçbir zaman soruna dö da ek ders ücretleri sırasıyla 2 bin nüşmezi ancak, türban ya da ve 2 bin 500 lira olarak düzeııbaşörtüsü üniversitelerde ve lenmişti. okullarda siyasal eylemlerin Komisyonda ANAP'lı railletvebayrağına dönüştüğü için bir killerinin verdiği bir önergeyle de tartışmaya yol açmıştır. siyasi partilere Hazine yardımı ile Türkiye'de demokrasinin en Hazine yardımı ödeneği almayan temel ilkeleri dıslanırken, türban katma bütçeli idareler dışındaki konusuna bu kadar eğilmek de ödeneklerde yüzde 12 kesinti yabir talihsizlikür. Fransa gibi de pılması yetkisi de Bakanlar Kurumokrasinin kökleştiği bir top lu'na verildi. Tasarıda kesinti lumda elbette türban tartışma yapma yetkisinin sının yüzde 5 larının fantezilerine yer vardır; olarak belirlenmişti. ama, ülkemizde böyle bir Katsayı oylamasından önce ko"lüks", temel hedefleri saptır misyonda Maliye ve Gümrük Bamadan öte bir değer taşımıyor. kanlığı ile gelir bütçesi kabul edil• • • di. Komisyonda üyelerin yönelt Memura zam yüzde 24 GERCEK tikleri soruları yanıtlayan Bakan Pakdemirli, Türk Silahlı Kuvvetleri mensuplannın yüzde 98'inin lojmanda oturduğunu, emniyet teşkilatı personelinin de lojmanlaşma açısından ikinci sırada bulunduğunu bildirdi. Pakdemirli, memurlara kira yardımı yapılmasına ilişkin çalışmalann ocak ayımn ilk haftasma yetiştirilmeye çalışıldığınj, önceliğin Doğu ve Güneydoğu Anadolu ile kalkınmada öncelikli yöreierde calışan memurlara tanınrnak istendiğini bildirdi. Bakan Pakdemirli, "Bu yardınun emekli memurlara da verilmesi gerektiğini" söyleyen DYP Niğde milletvekili Mahmul Öztürk'e de "Biz önce çalışan kişilerin sorunund halletmeye çalışıyonız. Progranunuzda, memıırian emekli olmadan önce ev sahibi yapmak var" yanıtmı verdi. HABERLERİN DEVAMI UGUR MUMCU GOZLEM ARAL1K 1989 MEMUR MAAŞLARI 1 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 594.633 513.317 460.422 420.158 344.368 332.526 323.841 316.736 310.420 302.201 297.464 295.095 292.727 290.358 287.990 2 604.107 522.001 467.737 425.684 349.105 336.473 326.210 319.105 311.999 303.780 299.043 295.885 293.516 291.148 288.779 3 613.581 530.685 474.632 431.211 353.842 340.421 329.368 321.473 314.368 305.358 300.622 296.674 294.306 291.937 289.569 4 623.054 539.370 481.737 436.737' 357.000 344 368 332.526 323.841 316.736 306.937 302.201 297.464 295.095 292.727 290 358 5 548.317 490.422 443.842 362.526 349.105 336.473 326.210 319.105 308.516 303780 299.043 295.885 293.516 291.148 6 558.317 499.106 450.948 368.052 353.842 340.421 329.368 321.473 310.885 305.358 300 622 296.674 294.306 291.937 9 7 8 507.790 517.264 458.053 4C6.737 475.422 380.684 378.789 373.579 368.052 362.526 357.000 353.842 349.105 344.368 340.421 336.473 332.526 329.368 323.841 326.210 317.990 313.253 315.622 310.885 306.937 308.516 303.780 305.358 302.201 297.464 300.622 299.043 296.674 295.095 295.885 294.306 292.727 293.516 NOT: ( M u ; katsayısı 255, Taban aylık katsayısı 280 lira net aile yardımı ödemesi yapılacak. Aynca, hizmet süresi 510 yıl olanlara 7.790 lira, 1015 yıl olanlara 15.581 ve yan ödeme katsıyısı 96'ya göre hesaplandı.) Hesaplamalar Genel tdare Hizmetleri sımfı düz kad lira, 1520 yıl olanlara 23.371 lira, 20yıldan fazla olanro memurlar için yapıldı 14 dereceler, en az ek göster lara da 31.116 lira tutannda net kıdem zammı ödemesi yapılacak. Hesaplamalarda halen yürürlükteki 18 bin liVergi düzenlemeleri ve tahsiJat geler eklendi. Vergi oranının J Ocak 1990'dan itibaren ralık aylık asgari geçim indırimi dikkate alındı. Bu rayüzde 24'e ineceği varsayıldı. Aile ve çocuk yardımlan taki gelişmeleri de anlatan Pakde dıkkaıe alınmadı. Memurun çalışmayan eşi için 63.750 kam 36 bin liraya yilkseltilirse, net maaslarda 4.320'şer mirli, doktor, mühendis ve avu lira, iki çocuğa kadar her bir çocuk için de 12.750'şer lira amş olacak. katiann büyük bölümünün verdiği gelir vergisi beyannamelerine EMEKLİ MEMUR inanmadığını söyledi. 4 6 9 Hayat standardı göstergelerinin 5 7 8 1 2 3 asgari ücretin aJtında kaldığını, 1 707.250 672.825 684.300 695.775 bunu yeniden düzenleyeceklerini 617.363 628.838 574331 584 850 595.369 605.888 2 bildiren Pakdemirli, farklı vergi546.600 557.119 579.113 lendirmeyi öngören düzenlemele499744 527.475 536.081 567.638 510.263 3 rin SHP'nin başvurusu ilzerine 517.913 528.431 490.181 507.394 481.575 498.788 461.494 468188 474.881 4 Anayasa Mahkemesi'nce iptal 413.681 422.288 391.688 398.381 405.075 369.694 375 431 381 169 384.994 5 edildiğini anımsatarak, şöyle 398.381 369.694 375.431 391.688 364.913 381.169 384.994 konuştu: 355.350 360131 6 "Bugün Jstanbuldaki bir tak369.694 875.431 381.169 351.525 355.350 360.131 364.913 7 347.700 344.831 si şoföni ile Çemişkezek'teki bir 339.094 360.131 364.913 341.963 344.831 347.700 351.525 355.350 336.225 8 soför aynı parayı kazanamaz. Is339.094 344.831 347.700 351.525 333.356 328.575 330.488 336.225 341.963 9 tanbul'da bir plakanın degeri 82 milyon lira. Onu verip plaka alan 339.094 341.963 322.838 324.750 326.663 330.488 333.356 336.225 328.575 10 kişi (yatınm yapıyor) demektir. 11 324.750 330.488 333.356 317.100 319.013 320.925 326.663 328.575 322.838 Para kazanmıyorum da diyemez. 326.663 319013 320.925 324.750 314.231 315.188 316.144 317.100 322.838 12 Yeniden öyle bir düzenlemeye gidecegiz ki Dogu'daki ile tstan NOT: 25 hizmet yıJını doldurduktan sonra emekliye ay fazla hizmeti oian memurlara göre) 38.250 lira kıdem aybul'daki serbest meslek erbabı ay nlan memurlar için yüzde 75'lik aylık bağlama oranı uze lığı eklenecek. Hesaplama, Genel tdare Hizmetleri sınırinden hesaplama yapıldı. Bu ayhklara ayrıca (20 yıldan fına göre • 1 4 derecelere asgari ek göstergeler eklendi. m vergiyi ödemeyecek." Pakdemirli, belediyelere, 1989'da tahsil edilen vergi geliri EMEKLİ İŞÇİ AYLIKLARI payı olarak 3 milyon 395 milyar 1 4 2 7 8 11 3 5 6 9 10 12 lira düştüğünü, bu payın tahsilat 1 244 545 245 438 242 760 243653 246 330 247 223 248115 249 008 249.900 yapıldıkça aktanldığım da anlat232 050 232 943 234.726 239190 233 835 235 620 236513 237 405 238 296 240 083 240.975 241868 2 tı. Bakan, bu miktarın 1990 için 223125 224 018 224910 228 480 229 373 221 340 222 233 225 803 226 695 227 588 230 265 231158 3 5 trilyon 728 milyar liraya ulaşa i 21.0630 211 523 212415 2)3308 214.200 215093 215985 216878 217770 218663 219555 220.448 cağının tahmin edildiğini söyledi. 203 490 200813 201 705 202 598 205 275 206168 207 060 207 953 208 845 209 738 5 199 920 204 383 Genel bütçeden belediyelere ak 6 189210 190 103 190 995 191888 192 780 193673 194.565 195 458 196 350 197.243 198135 199 028 tarılacak paylann " a z " olmadı7 179 393 180285 181 178 182 070 182.963 183.855 184 748 185 640 186 533 187 425 188318 178 500 ğı görüşünü savunan Pakdemir 8 167 790 168 683 169 575 170 468 171360 172 253 173.145 174.038 174.930 175 823 176715 177.608 li, sıkıntının, belediyelerin hizme 9 157 080 157 973 158 865 159.758 160 650 161543 162 435 163.328 164 220 165113 166.005 166 898 tin sınırını geniş tutmalarından 10 146.370 147 262 148 155 149.048 149940 150.833 151725 152.6)8 153510 154.403 155 295 156188 kaynaklandığım belirterek, "Bo 11 135 660 136 553 137 445 138.338 139 230 140.123 141,015 141908 142 800 143.693 144 585 145 478 sisterale işler yiiriimiiyor. Yeni 129.413 124 950 125 843 126 735 127.628 128 520 130.305 131 198 132 090 132.963 133875 134.768 12 vergi ihdas edip belediyelere mi aktaracagız. Yoksa harcamalan NOT: Hesaplama 25 fiili hizmet yılını dolduranlara gö bu aylıklara eklenecektir. Sosyal yardım zammı halen 140 bin lira olarak uygumı kısacagız, oturup düşünece re yüzde 70 aylık bağlama oranı üzerinden yapılmıştır. Bakanlar Kurulu'nca belirlenecek sosyal yardım zammı lanıyor. ğiz" dedi. Vergide yeni düzeniemeler AYLIKLARI KİME NE KADAR ARTIŞ SAĞLAIVDI? MC 15/1 9/1 1/4 9/1 1/4 9/1 1/4 11/1 8/3 1/4 8/3 1/4 8/1 1/4 8/1 1/4 9/1 1/4 7/1 1/4 9/1 8/1 1/4 2/1 IMVM Memur (ilkokul) Memur (üniversrte) Genel müdur Ûğretmen Ûğretmen Kaymakam adayı Kaymakam Polis memuru Doktor Uzman doktor Doktor (12.B1.D.Köy) Uzman doktor (12 B.I.D.Köy) Hemşire Hemşire Mühendis (büro) Basmuhendis (büro) Tekniker (büro) Tekniker (büro) Araştırma görevlisi Profesör (S) Vaiz (üniversite) Teğmen Kıdemli Albay 2. Kad.Kd.Bçvş 1989/2 (1) 1990/1 (Z| ARTIŞ H (2/1) 229.742 284.413 23.7 247.821 306.547 23.6 1.338.481 1.652.919 23.4 401.336 521.611 29.9 728.461 923.588 26.7 758.951 941.039 23.9 1.339.348 1.654.438 23.5 535.539 663.109 23.8 862.239 1.065.648 23.5 1.254.942 1.549.524 23.4 1.095.901 1.347.534 22.9 1.488.604 563.995 809.972 618.296 949.776 442.700 767.795 584.373 1.822.882 335.625 673.614 1.493.598 1.095.434 1.851.409 698.308 1.000.570 765.158 1.170.753 547.574 945.654 724.845 2.259.414 415.389 833.014 1.842.363 1.353.152 23.0 23.8 23.5 23.7 23.2 23.6 23.1 24.0 23.9 23.7 23.6 23.3 23.5 BAĞKUR AYLIKLARI (atoayı 1 360 MfSafKfriai lııılrtlltnin srı) | AkWüf«rta) 59119.2 689724 78825.6 88678.8 955320 108385.2 1182384 1260916 1379448 1477980 1576512 167504 4 2085594 249614.4 2906694 3317244 3727794 4138344 4548894 4959444 536999.4 578054.4 6191094 660164.4 29376 34272 39168 44064 45760 53856 58752 63648 68544 73440 78336 83232 103632 124032 144432 164832 185232 205632 226032 246432 266832 287232 307632 328032 2 3 4 S 6 7 8 9 10 11 12 13 14 420 480 540 600 660 720 780 840 900 960 1020 1270 1520 1770 2020 2270 2520 2770 3020 3270 3520 3770 4020 15 16 17 AH'vi kim öldürdtt? 18 19 20 21 22 23 24 (Baştarafı 1. Sayfada) lirtildi. Bu arada, Ali Gündogdunun yakınları, sabah erken saatlerden itibaren hastaneye gelerek cenazeyi alabilmek için uzun süre beklediler. fÜ Tıp Fakültesi Anesteziyoloji ve Reanimasyon Servisi'nin su ve elektrik teknisyeniiği sorumluları, jeneratö'rde mekanik bir arızanın meydana geldiğini söylerken, fakültenin teknik işlerinden sorumlu Prof. Orhan Başkır da jeneratörün s o ğuk hava yüzünden çauşmadığını belirtti. Prof. Başkır, fakUlteye jeneratörün yeni alındığıru, ancak nereden aİındığıru bilmediğini kaydetti. Gümüşhane'den Istanbul'a 1971 yılında gelen, evli ve iki çocuk babası Ali Gündogdu'nun yakınları, dün erken saatlerde yoğun bakım servisi girişinde toplandılar. Cenazeyi alabilmek için uzun sü re bekleyen kalabalıktan Adaan Can, Ali Gündoğdu'nun çok yakın arkadaşı olduğunu belirterek, gece meydana gelen olayı şöyle anlattı: "Ali htstaneye yattığından bu yana hiçbir ytre aynlnuyorura. Dün akşam da yoğun bakım servisinin girişinde oturuyordum. Saat S'i yirrni gece elektrikJer birden kesildi. Birkaç dakika beklediğimiz halde jeneratör çabşmadı. Daha sonra birden doktor ve bemşireler ile görevliler arasında panik ba$ladı. Sağa sola koşuşlurdular. Servisteki bütün haslalara suni teneffiis yapıldığını ve kurtarmaya (alışttklannı öğrendik. Bizim dışımızda içerde yakınlan bulunanlar da telaşlandılar. Saat OSJTde jeneratörii çalıştırdılar ve elektrikler geldi. Daha sonra dışarıya çıkan dokloıiardan Ali'nin öldüğünü öğrendik." MUletvekîlîne 7.2 mîlyon ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) Milletvekillerine ayrıcalıklı emeklilik olanağı tanıyan yasa önerisinin yılbaşından önce TBMM Genel Kurulu'ndan geçirilmesi için çaba harcandığı öğrenildi. Önerinin cumhurbaşkanınca da onaylanmasından sonra milletvekillerinin aylık geliri 7 milyon 220 bin lira dolayına yükselecek. Emekli Sandığı bütçesine milletvekili emekli aylıklan için 200 milyar lira ek odenek kondu. ANAP, SHP ve DYP milletvekillerince ortaklaşa hazırlanan Plan ve Bütçe Komisyonu'ndan hafta ortasında jet hızıyla geçirilen öneriyle, milletvekillerine 15 yıl borçlanmak koşuluyla 33 yaşında emekli olma olanağı sağlanıyor. 40 yaşındaki milletvekilleri için de 10 yıllık hizmet süreleri bulunması durumunda borçlan meyi Cumhurbaşkanı Kenan Evmadan emekli olma olanağı yara ren'in başvurusu sonucu iptal tılacak. eden Anayasa Mahkemesi, milletvekillerine imtiyaz ve ayncalık veÖnerideki düzenleme daha ön rilemeyeceğini hükrne bağlamıstı. ce de dört kez Anayasa Mahke Anayasa Malıkemesi'nin 2 Arahk mesi'nce iptal edilmiş, bir kez de 1986 tarihli kararında milietveküdönemin Cumhurbaşkanı Kenan lerinin "Emekli keseneğine esas Evren tarafından veto edilmişti. olacak aylık derecelerinin öğreKamuoyunda yoğun tepkiyle kar nim dunımlan ve hizmet süreleri şılanan milletvekillerinin kendileri ne olursa olsan, birinci derecenin için özel düzenleme getirmeieri de son kademesine ve iştirakçilere dikkate alınaıak dün Plan ve Büt uygulanan en yüksek göstergeye çe Komisyonu'nda Emekli Sandı yüksdülmesi, sozü gecenlere, öteğı bütçesi ne 200 milyar lira ek ki iştirakçilerin hiçbirisine tanınödenek konuidu. oıavan bir imtiyaz, bir ayncalık getinnektedir" denilmişti. Yapılan hesaplamalara göre Anayasa Mahkemesi'nin karaöneri genel kuruldan geçtikten sonra milletvekilleri yeni katsayı nnda, milletvekillerine görevlerilara göre 4 milyon 990 bin lira ay nin önemi, bunlann ödenek ve lık ve 2 milyon 220 milyon lira da yolluklannın anayasa çerçevesinde farklı bir düzenlemeye tabi tuemekli aylığı alacaklar. Daha önce benzeri bir düzenle tulmasının haklı olabileceği beh'rtilerek emeklilik konusunda farklılık yaratılması şöyle eleştirilmişti: "Bir sosyal güvenlik kurnlnşundan, diğer iştirakçilerle eşit şartiarda faydalanmalan gerekirken, öteki iştirakçilerin hiçbirisi için söz konusu olmayan bazı imtiyazlarla donatılmalan savunulması mümkün olmayan bir eşitsizlik ve adaletsizliğe yol acmaktadır. Nitekim büjükelçilik, elçilik gibi önemli bazı devlet hizrnetlerini de içinc alan istisnai memurluklara atananlara kademe ilerleraesi ve derece yiikselmesine iliskin hükümlerle baglı olmaksızın doğnıdan dofnıya atannuş olduklan kadro ayiığının ödenmesine cevaz veren Devlet Memnrlan Kanunu. bunlan emekli keseneğine esas tutacak aylık derecesi bakımından, öteki memurlardan ayırmanuş, emekli keseneklerinin öğrenim dunımlan ve hizmet sürelerine göre hak kazanmış oldukian aylık derecesi üzeRuhsatlann bir yu" geçerli olma rinden kesilmesini ongörmüştür." sı, süresi bitenlerin üç ay içinde yeAnayasa Mahkemesi, milletvenilenmesi koşulunu da getiren ka killerine emeklilik konusunda ayrarname, ruhsata bağlanan silah ncalık tanınmasına ilişkin 7 Malann kanuni mirasçılar ve emni yıs 1986 tarihli yasayı iptal ederyet makamlan dışında kimselere ken, düzenlemenin anayasanın 2. hiçbir şekilde satılamaması ve maddesindeki hukuk devleti ve devredilememesinj de hükme bağ 10. maddesindeki hiçbir kişiye, ailıyor. Kararname, silahlannı böl leye, rümreye veya sınıfa imtiyaz ge dışına çıkaranlara bir daha ruh tanınamayacağı hükümlerine aysat verilmemesini öngörüyor. kırı olduğu kanaatine varmıştı. Anayasa Mahkemesi milletveYönetmelikte, kısa namlulu silahlar her türlü tabanca, uzun killerine özel hükümlere göre namlulu silahlar da ağır makine emeklilik aylığı ödenebilmesine li tüfek, roketatar, uçaksavar, top ilişkin düzenlemevi ilk kez 6 Ha ve benzeri silahlar hariç olmak ziran 1972 tarihinde iptal etmişüzere av ve sporda kuUanılan tü ti. Bu tarihten sonra yapılan benfekler ve hafıf makineli tüfekler zeri düzenlemelerin dördü Anayave makineli tabancalar olarak ta sa Mahkemesi'nder. g. ri dönmüştü. nımlandı. JVOT: Hesaplamalara kıdem aylığı dahil olup, vergi iadesi, konut edindiraıe yardımı ve tasarruf tesvik dahil de&ildir. 255 255 255 255 255 255 255 255 255 255 255 255 255 255 255 255 255 255 255 255 255 255 255 255 64260 74970 85680 96390 107100 117810 128520 139230 149940 160650 171360 182070 226675 271320 315945 360570 405195 449820 494445 535070 583695 628320 672945 717570 (Baştarafı 1. Sayfada) sı'na alınmıştı. O tarihte bu maddelere giren suçlarm işlenmiş sayılabilmesi için "şiddet kullanmak" koşulu aranmaktaydı. 141. maddenin cezası beş yıldan 12 yıla kadar ağır hapisti; 142. maddeye de öngörülen ceza da ne kadardı biliyor musunuz? Bir yıldan beş yıla! Şimdi ne kadar? 141. maddenin cezası 8 yıldan 15 yıla, 142'nin cezası 5 yıldan 10 yıla kadar ağır hapis. Bu suçlar için tek parti dönemindeki "en üst ceza sının", çok partili düzende verilebilecek "en az ceza" olarak öngörülmüş. Bu maddeler 1938 yılında da değiştirilmiş; "şiddet kullanmak" koşulu madde metinlerinden çıkarılmış; ancak öngörülen cezalar indirilmiş. 1938 yılında 141. maddenin cezası 5 yıldan 12 yıla kadarken bu ceza 1 yıldan 5 yıla kadar ağır hapis olarak indirilmiş; 142 için de indirim sağlanmış; komünizm propagandası suçunun cezası 1 yıfdan 5 yıfa kadarken bu ceza 6 aydan 2 yıla kadar indirilmiştir. Yıl 1946; çok partili yasama girerken bu maddelerin cezaları da arttırılmış. 141'in cezası yeniden 5 yıldan 12 yıla, 142'nin cezası da 5 yıldan 12 yıla çıkarılmış. Bu değişikliklerde "şiddet kullanmak" koşulu cezalann artış nedeni sayılmış. Bu tarihe kadar maddelerde "sınri" sözcüğü yer almıyordu; "sınrf" yerine "zümre tahakkümü" kavramı kullanılıyordu. 1949 yılında çok partili yasama geçerken birdenbire "s/nrf bilinci" uyandı ve "zümre" sözcüğü yerine "sınrf" sözcüğü yerleştirildi. Sonra ne oldu? Sonra da çok partili yaşam başfadı. Başlar başlamaz da bu maddeler yeniden ağırlaştırıldı. Önce "şiddet kullanmak" koşulu madde metinlerinden çıkarıldı. Bununla da yelinilmedi; 141'in cezası 8 yıldan 15 yıla kadar arttınldı, 142'nin cezası da 5 yıldan 10 yıta kadar yükseltildi. Bu da yetmedi, 141. maddeye bir de ölüm cezası yaptırımı getirjldi. Tek parti dönemi ile çok partili düzende bu maddeler için öngörülen cezalann aritmetik dökümünü yapalım: Yıl 1936... 141. madde: Ceza 510 yıl. 142. madde: Ceza, 15 yıl. Yıl 1989... Sözde liberal düzendeyiz; bu liberalizm ile AT kapılanndayız ve iki günde bir çağ atlıyoruz. 141. madde: Cezası 815 yıl ve aynca ölüm cezası.. 142. madde: 510 yıl. Yeni bir ceza yasası hazırlanması için ünlü 141 ve 142lik davalann ünlü bilirkişisi Ord.Prof.Or. Sulhi Dönmezer başkanlığındaki bir komisyon iki ayrı öntasarı hazırladı. Bu komisyonda Askeri Yargıtay'ın "Barış Demeği davası" için sıkıyönetim mahkemesinin verdiği kararının onanmasını isteyen 3. Daire Başkanı Albay Hakkı Erkan da bulundu. Başkanı olduğu dairenin bozma kararına, sıkıyönetim mahkeme kararının onanması görüşü ile karşı oy yazısı yazan Erkan, bu karardan hemen sonra tuğgeneralliğe yükseldi. Erkan, daha sonra da Askeri Yargıtay Başkanı oldu. Bu komisyonca hazırlanan ilk öntasarıda, 141 ve 142. maddelere koşut olarak düzenlenen 325 ve 326. maddelerin cezalarında bir değişiklik yapılmıyordu; 141 için yine 815 yıl, 142 için yine 510 yıllık cezalar öngörülmüştü. Komisyonun hakkını yemeyelim; Dönmezer komisyonu, 141. maddede hiç uygulanmayan ölüm cezası fıkrasındaki cezayı, incelik gösterip yaşam boyu hapis cezasına dönüştürmüştü. Bu değerti komisyon başka ne yapmıştı? 149 ve 313. maddelerin cezalarını indirmişti. Neleri yasaklıyordu bu maddeler? •149. madde "halkı silahlandırmak" ve "isyan" ile ilgili maddedir. 313. madde ile "suç örgüft}" olusturma eylemi yasaklanıyor. MHP ve yan kuruluşları ile Karıramanmaraş sanıkları bu maddelerden yargılanıyorlar. Dönmezer komisyonu hazırladığı ilk öntasarı ile uyuşturucu madde kaçakçılığı suçlarının cezalan da indirilmekteydi. Evet, döndük dolaştık; tek parti dönemindeki yasaklara geldik. 141 ve 142. maddelerin cezalan tek parti dönemindeki yasaklar kadar indirilebilirse, demokratikleşmiş, sivilleşmiş ve liberalleşmiş sayılacağız. Eh, bravo doğrusu! BAŞKENrTEN Çankaya'ya îki Ziyaretçi AHMETTAN ANKARA Sovyet Büyükelçisi Çernisev'in, BushGorbaçov zirvesi konusunda Cumhurbaşkanı özal'a gidip bilgi vermesi iki bakımdan ilginç. Birincisi, bir büyükelçinin kafasma estiği gibi kalkıp bir ülkenin Cumhurbaşkaru'ndan randevu istemesi. Hadi istedi, bu randevunun kabul edilmesi. Ikincisi, NATO müttefiki olarak zirve öncesi bilgi verme işini, daha önceleri, ABD yaparken şimdi bu görevi "diisman" pakttan Sovyetler'in üstlenmesi. özal,, NATO tarihinde "zirvei 'yi bir büyükelçiyle görüşen ilk Cumhurbaşkanı sıfatı kazanırken, Çernişev de, bir NATO ülkesi Cumhurbaşkanı'na zirve konusunda bilgi vermeyi başaran ilk Varsova Paktı sefiri unvanını elde etmiş oldu. Elbette, "bn oluşumda" iki temel etkenin payı var. Birincisi, Çankaya'da artüc statükolara, tabulara aldırmayan bir Cumhurbaşkanı oturuyor. tkincisi ise, Avrupa'dald değişiklik rüzgârları ile iki süper güç, birbirlerinin görevlerini, kaygılarını paylaşır oldular. Tabulann kırıimasına biz de katkıda bulunalım, "Curahorbaşkanı Özal'ın Sovyet elçisini kabulü", demeyip, "ÇernişevÖzal" görüşmesinin bir saat kadar sürdüğünü ifade edelim. Bu görüşme ile, Sovyetler'in Ankara Büyükelçisi Çernişev, patronu Gorbaçov'un yarın Malta Adası açıklannda bir uçak gemisinde Bush'a söyleyeceklerini, özal, Bush'dan önce öğrenmiş oldu. Çankaya Köşkü'ndeki bu görüşmede doğal olarak kuzey komşumuzla olan ilişkiler de ele alındı. Bu konuda herhangi bir karar alınmadığmı güvenie söyleyebiliriz. Henüz "tabular" Cumhurbaşkam Özal'ın bir sefir ile anlaşmaya varması noktasına kadar kırılmadı. Çernişev'i "kıskanmış" olacak ki, ABD Büyükelçisi Morton Abramowitz de Çankaya'dan randevu istedi, özal ile buluştu. Mr. Abramowitz'in de kendi patronu Bush'un Gorbaçov'a söyleyeceklerini genel hatlarıyla anlattığı Çankaya'dan sızan bilgiler arasında. Bu arada ABD'li büyükelçinin özal'a Ermeni tasansı konusunda yönetimin elinden geleni yaptığını ve yapmayı sürdüreceğini de laf arasında belirttiği haber verüiyor. Bu arada, ABD'ye uygulanan Türkiye'deki askeri üslerin kullanımıru sınırlama önleminin kaldınlmasını da istediği bildiriliyor. ABD Büyükelçisi, bu isteğini geçen hafta da Dışişleri Bakanı Yıljtnaz'a söylemişti. Ankara'da Dışişleri Bakanlığı çevreleri de, diplomatik gözlernciler de bu iki ziyareti de fazla doğal bulmuyorlar. Ancak belirttiğimiz gibi hem dürrya, hem Çankaya, değişik oluşumlara sahne oluyor. Ziyaretlerin bu çerçevede ele almması gerekiyor. Dışişleri çevrelerinin "sıkınüsı" daha önce Dışişleri Bakanhğı'mn atlanması, Başbakan üzerinden büytik devletlerin "iş bitirmeye" çalışmalanydı. Şimdi, büyük devletler bir ttst aşamaya ulaştılar. Bu kez Başbakanı da atlayıp Cumhurbaşkanı ile sonuca ulasmaya yöneldiler. Bunun bazı niyetlerin belirtisi olduğunu söylemek mümkün. lurgut Özal'ın Cumhurbaşkanı olmasını, arkasında bir boşluk bırakmasını ABD'nin fazla istemediği biliniyordu. Ne var ki, ABD'nin bu samimi dileğine özal saygı göstermeyip Çankaya'ya çıktı. Ortaya çıkan bu yeni durum karşısında ABD, Özal ile bağlan koparacak değildi. Başbakanlık makamı doidurulduğu halde ABD bunu görmezlikten gelerek doğnıdan Cumhurbaşkanı ile temas kurma yoluna gitti, gidiyor ve gidecek. özal'ın eğilimleri ve hedefinin, en azından fiili bir "başkanlık sistemi" olduğu ortada. ABD, özal'ın bu eğilimine ve hedefine saygı göstermek üzere, Başbakanbk makamını yok sayarak doğnıdan Cumhurbaşkanüğı'na yöneldi. Üstelik NATO'nun zirve sonrası Brüksel'deki toplantısına Başbakan Akbulut gideceği halde. ABD'nin Türkiye'de başkanhk sistemi "dilediğini" söylemek fazla haksızlık olmaz. Sovyetler Birliği'nin de öyle... Yarın Malta'da buluşacak olan Bush ve Gorbaçov fazla görüş ayrılığına düşmeyeceklerdir. Bunu, Türkiye'deki temsilcilerinin "İcraa Cumhurbaşkanı" özal üzerindeki anlayış birliği, yeterince sergiliyor. Not: Aylıklara sosyal yardım zammı dahil değildir. (Baştarafı I. Sayfada) Fraksiyonu tarafından üstlenildiği bildirildi. Ancak polis yetkilileri, mektubun, en son 1986 yıimda eylem yapan Kızıl Ordu'nun klasik mektuplanna benzemediğini, çünkü bu örgütün yaptığı saldından sonra eylemini çok detaylı bir şekilde açıkladığını hatırlatıyorlar. Yetkililer, söz konusu mektupta olayın gerekçesinin açıklanmadığına dikkat çekiyorlar. Federal Almanya Başbakanı Helmnt Kohl, suikastı, "vahsi bir cinayet" olarak niteledi. Suikast haberini aldığında, Düsseldorfta bulunan Başbakan, gezisini yarıda keserek Bonn'a döndü. Kohi, gazetecilere gözyaşları içinde verdiği demeçte, Herrhausen'i, "Federal Almanya'nın endüstrisinin ban>adaki en önemli temsilcUerinden biri" olarak niteledi. Federal Alman Parlamentosu'nda, Herrhausen'in anısına, görüşmelere beş dakika ara verildi. Federal Alman ekonomisinin önde gelen isimlerinden biri olan Alfred Herrhausen'in sahibi oldu Sııikast ğu Deutsche Bank'ın, ülkedeki pekçok şirkette büyük oranlarda hissesi bulunuyor. Herrhausen'in, daha önce de Kızıl Ordu Fraksiyonu tarafından, yatınm politikası nedeniyle şiddetli biçimde eleştirildiği ve tehdit edildiği bildiriliyor. Alfred Herrhausen, Alman ekonomisinin en renkli simalanııdan biri. Geçen mart ayında Almanya'nın ünlü haftalık detgisi "Der SpiegeP'e kapak olan Herrhausen, yalnızca Deutsche Bank1 ın başkanı olduğu için değil, kişilik özellikleriyle de "her taşın arkasmdaki adam" olarak niteleniyordu. Başbakan Kohl'ün tarihi "tek Almanya" önerisini getirmesinden yaklaşık iki bafta önce, Herrhausen, The Wall Street Journal Gazetesi'nde yer alan uzun bir söyleşide, iki Almanya'nın birleşmesinde ve Almanya'nın Doğu Avrupa'ya açjlmasında Deutsche Bank'ın önemli bir rol oynayabileceğini anlatıyordu. bteyene çifte silah (Baştarafı 1. Sayfada) tiriyor. Kararname, belirtilen koşulları yerine getirenlerden, güvenlik güçİerine yardımcı olduklan saptananlar ile terörist saldınlar nedeniyle hayatlan ciddi bir tehlikeyle karşı karşıya bulunanlara, gösterecekleri silahlarından biri kısa namlulu, diğeri uzun namlulu olmak üzere en fazla iki silah için taşıma ruhsatı verilmesini öngörüyor. Ayıu cinsten birden fazla kısa ve uzun namlulu silah için yapılan başvurularda ise, basvuranın istemi dikkate alınarak taşıma ruhsatı verilen silahlar dışında en fazla bir silah için de bulundurma ruhsatı verilmesini öngören kararname. bu silahlann olağanüstü hal bölgesi içinde yer alan illerde tasınabileceğini hükme bağlıyor. Kararnameye göre, kısa namlulu silahlar kent merkezlerinde (meskun) yerlerde taşmabilecek. Uzun namlulu silahlar ise ancak kırsal alanlarda ve yerleşim yerlerine gidişgelişte taşmabilecek. Kararname ile kamu ve özel kuruluşlarda çalışanlar için kurumdan alınacak görev belgesi, polis ve jandarma bölgesinde ikamet edenler için de ilgili poh's ve jandarma kuruluşunun görüşleri dikkate alınarak Olağanüstü Hal Bölge Valiliği'nin ya da bu valiliğin yetkisini devredeceği il valiliklerinin onayı ile ruhsat veriimesi öngörülüyor.