Katalog

CUMHURİYET/16 15 KASIM 1989 Okul pansiyonlarına zam yapıldı ANKARA (ANKA) Milii Eğitim Bakanlığı, ilkokul, ortaokul ve liselerdeki yatılı öğrencilerin pansiyon ücretlerine büyuk oranda zam yaptı. tlkokullar, ortaöğretim okulları, yetişkinler teknik eğitim merkezleri, pratik sanat okulları, mesleki ve teknik ortaöğretim okulları, Anadolu meslek liselerindeki pansiyonlann ucretleri yuzde 141 ile yüzde 161 oranında zam gördü. MEB'nin 1990 bütçesinde yer alan zamlara gore, Doğu ve Güneydoğu Anadolu yöresinde bulunan uygulamalı Anadolu meslek liselerindeki pansiyonlann yıllık ücreti 1 milyon 3 bin liraya çıkarıldı. Bu pansiyonlann ucretleri yüzde 161 arttırıldı. Bu yıl pansiyon ucretleri yıllık 777 bin lira ile 1 milyon 3 bin lira arasında değişiyor. Keçiören'de bekâr evleri ANKARA (ANKA)Keçiören Belediye Başkanı Hamza Kırmızı çeşitli arsalar tahsis ederek 600'den fazla bekâr evi yapacaklarını, bu evleri bekârlara vereceklerini söyledi. Kırrnızı, bu evlerden yeni evli çiftlerin de yararlanabileceğini bildirdi. Keçiören Belediye Başkanı Kırmızı yaptığı açıklamada, gecekondu bolgelerinde başlayan kültürel etkinlikleri sürdüreceklerini ve buna bağlı olarak ilk kez Keçiören belediye sınırları içinde bir kütüphane açtıklarını söyledi. Gelirlerinin uçte birini tller Bankası'ndan sağladıklannı, geri kalanının ise ruhsat, imar ve reklam harçlanyla arsa rant gelirlerinden oluştuğunu söyleyen Kırmızı, bu yılı kendi olanaklanyla geçiştirip önumuzdeki yıl hedefledikleri programları gerçekleştireceklerini sozlerineekledi. Elektronik sözlük Japonlar, şimdi de elektronik bir Japoncatngilizce sözlük gelistirdiler. Yalnızca 15 santimetre boyundaki bu sözlük, 30 bin sözcüklük bir hafızaya sahip. Sözlük, İngilizce bir sözcüğün Japonca karşıhğını birkaç saniye içinde bularak ekranına getiriyor. (Fotograf: Reuter) UGUR MUMCU (Baştarafı 1. Sayfada) GOZLEM Hasan Celal Güzel'i sayılan yüzü aşan milletvekilinin desteklediği ileri sürülüyor. Böyleyse iş kolaydı. Güzel ve arkadaşlan bugün güvensizlik oyu kullanabilir ve Akbulut hükümeti de güvenoyu alamazdı. Hükümetin paıiamenter sisteme yabancı yol ve yöntemlerle kurulduğu biiiniyor. Hükümetin, anayasa ve ANAP tüzüğüne aykırı yöntemlerle oluştuğu da biiiniyor. Hasan Celal Güzel, başbakanın "parti suçu Işlediğini" de ileri sürüyor. Akbulut hükümeti güvenoyu alınca anayasaya aykınlık Güzel ve arkadaşlarınca da onaylanmış olmayacak mıdır? Hiç kuşkusuz olacaktır. Eğer, Akbulut'un başbakanlığı parti suçuyla başlamışsa ve eğer hükümet anayasanın ruhuna aykırı yollarla oluşmussa, bu koşullarda tutulacak yol belliydi: Güvensizlik oyu kullanmak... Güzel ve arkadaşları Akbulut hükümetine bugün güvenoyu verecekler Niçin verecekler? Vermezlerse parti yara alırmış, bu nedenle oy verecekler. Oysa, güvenoyu verirlerse parti yara alacaktır! Çünkü hükümet, ANAP tüzüğüne aykırı olarak kurulmuştur. Çünkü hükümet, ANAP kongresinin sonucunu beklemeden kurulmuştur. Çünkü hükümetin kurulmasında seçilenler değil atananlarının sözleri geçerli olmuştur. Liderlık bir "çap" işidir, bilgi ister, beceri ister ve hepsinden de önemlisi yürek ister. Güzel ve arkadaşlarında bu yürek yok. ka raodelleri, onceki gün Londra'da sergilendi. Solda göriilen şapka, gerçek midyelerden uretilmiş olup 275 sterlin karsılıgında temin edilebilivor. Sagdaki modelin adı ise "Jaws"; fiyatı da >alnızca 550 sterlin (vaklaşık 2 milyon TL). Graham Smith'in Balıldı şapkalar iiriinlerinden ür.tilraişdeniz şap CÜNE YT ARCAYÜREK yaz.yor yacağını bildiren basın toplantısı yapıyor. Bir memur kulağına HCG'nin de basınla konuşacağını iletiyor. Bir bakıma "kısa kesmesini" istiyor. HCG geliyor, konuşuyor, çıkıyor; arkasından SHP'nin basın toplantısı. Bu görüntü, sadece siyasal dünyamızdaki canlılığı anlatmıyor. Basın toplantılarının yanı sıra iki partinin grubunda liderler konuşuyor. Başsız ANAP grubunda sert eleştiriler. YA (Yıldırım Akbulut) hükümetine güvenoyu verilmeyeceği artık açıktan söyleniyor. Gelişmeler bunalımın çıkış ve var oluş nedenini bir noktaya getiriyor. Parti içi iktidar mücadelesinden muhalefetin öne sürdüğü haklı gerekçelere kadar her görüş, bunalımın tek odak noktası olduğunu söylüyor: TÖ! YA hukümetinin kuruluş bıçimiyle ilgili eleştirilerini gerkte bırakan HCG, düne kadar kader birliği yaptığı insanlara saygısını yineliyor. Ama YA'yı "kongre hükümetı" diye tanımlamaktan da kaçınmıyor. Gökten zembille indirilen bir genel başkan ve başbakandan dem vuruyor. Hükümetin tüzel kişiliğini bir yana atmış YA ve arkadaşlarının, sabahlara kadar Başbakanlık'ta delegelere baskı yaptığını, otel odalarına çiçekler kimbilir daha hangi vaatler göndererek yandaşlığa zorladığını sözcükieri vura vura dile getiriyor. Kimbilir daha rve türden baskılar? Şimdi sırası değil elbet. Fakat HCG, her birini defterine not almış, yeri ve zamam geldiğinde niçin açıklamasın? Hele YA hukümetinin kongre marifetlerini, 17 kasım seçimini yitirmesinde belli başlı etken olduğunu gördükten sonra niçın söylemesin? HCG ve arkadaşları bugün alaturka demokrasi oyunlan yürütenlerle yann bir araya nasıl gelecekler? "Baskı ve zorbalıkla" parti iktidarını ellerinde tutanların elini tutacaklar ve "bir nefer gibi" partıcilik yapacaklar? Güldürmeyin insanı! (Baştarafı 1. Sayfada) HABERLEREV DEVAMI BAŞKENT'TEN (Baf tarafı l. Sayfada) lümü hem "delege bölümu" yaptılar. Ankara'nın beş luks oteline genel merkez tarafından paylaştınlmış olan ve çeşitli illerden 885 delegenin yemeiçme, geziptozmalan ile bile deviet bakanları doğrudan devrederler. Deviet bakanlığı koltuğunu, görüş ve düşüncelerinden ziyade, sabn ve teşkilatçılıgı sayesinde elde etmiş olan Mehmel Kececiler, koltuğuna layık olduğunu göstermek ve Çankaya'ya mahcup olmamak için canını dişine takmış, üçerbeşeronarlık gruplar halinde delege halveti içinde. Kececiler, Uzerinde en fazla de lege ytıkü olan bakan. Konya, tstanbul ve Ankara'dan sonra (37 delege) en fazla delegenin geldiği il. Ancak Kececiler bu 37'yi "halletmiş" olacak ki, çevre illerdeki delegeler ile "birlik, bcraberiik" trafıği başlattı. Kongrenin 1171 delegesi yalruz ANAP'ın yazgısını değil, Turgut Özal'ın Çankaya'daki rahatlığını veya rahatsızlığını belirleyecek. Başbakan Vıldınm Akbulut'a "Genel Başkan" sıfatı vermek için tam delege katılımı oJması halinde 586 oy gerekiyor. Hasan Celal Güzel için de aynı oy gerekli. Ama kongreden genel başkanlık sıfatı alacak olan Güzel'e, Özal'ın "başbakanlık unvanı"ru verip vermeyeceği belli değil. Dün öğleden sonra yoğunluk kazanan delege borsasında Güzel'in tırmanmasıru önlemek üzere bakanlann işlediği ternel nokta şu: "Biriik ve beraberliğimizi koruyalım, Güzel kazamrsa ANAP'ta kaos çıkar." "Kaos" derken, özal'ın başbakanlığı kendisine devretmeyeceği ve ANAP'ın bölüneceği irna ediliyor. Güzel'in bu propagandaya karşı delegelere ilk sözü, "Siz bana genel başkanlık yetkisi verin, ben başbakanlıgı almasını bilirim" oluyor. Konya'dan sonra kulis baskısı uzerinde olan iki kent, 95 delegeli tstanbul ile 50 deiegeli Ankara. Ancak tstanbul'un 95 delegesi, kabinedeki 7 bakan arasında paylaşılmış durumda. tstanbul milletvekili olan Kültür Bakanı Zeybek ile Deviet Bakanı tbrahim Özdemir, Büyük Ankara Oteli'nde yer aynlan 95 delegeyle tek tek yakın temasta ken, acaba "tepelerden ruhsat aldı mı" sorusuna duraksamalar, (Başmrafı I. Sayfada) çekingenlikler sergileyerek yanıt açıkladı. verıyor. Akbulut hukümetinin güvenoyOysa yanıt ne olacaktı? Mec lamasına bir gün kala yapılan lis Başkanlığı gibi bir konuma grup toplantısında ANAP'lı milgelirken başka yerlerden ruhsat letvekilleri hükümeti eleştirdiler. almanın ne gereği olduğunu so Basına kapalı yapılan ve Başbarana, soracaktı. Yapamıyor. Mu kan Yıldırım Akbulut'un da kahalefetten oy arayacak mı?.. tıldığı toplantıda söz alan Aydın Grup arkadaşlarından yakınlık milletvekili Nabi Sabuncu, "Tabekliyor. Oysa Meclis Başkanlı yinle gelmiş kişilerin pazarlıkla hükümeti ğı'na muhalefet oylarıyla seçıl oluşturdukları mesi Kaya Erdem'in inandığı destekleyemem" dedi ve şunlan "tarafsız konuma" çok yaraşır. söyledi: "Bu bir hizipler topluluğudur. Olmuyor. TÖ yine sahneye giriyor. Meclis Başkanlığı gibi taraf Hizip başlan bir araya gelmiştir. sızlık simgesi bir koltuğa TÖ'nün Buna hukumet diyemem. Her biri bir bakanlığa satıldı. Ben bu pagölgesi düşüyor. ANAP, HCG kazansın veya yi zarlıgı kabul edemem. Hükümet tirsın, çatırdıyor Tersini hayal et kurulması için kongre sonucu mek, Inönü'nün deyişiyle, bir beklenmeliydi. Bu hükümete güvenoyu vermeyecegim." yerde "keyfi müdahale düzeniAli Şakir Ergin de, ANAP'ta nin" gerçek olmadıgını biriik ve beraberliğin saglanmasısöylemek. Nereden nereye geliyoruz. '82 nın zorunlu olduğunu savunarak, Güzel'i üstü kapalı biçimde " D e Anayasası'nı beğenmiyorduk, mokrasi için bu tarz çıktşlar eleştiriyorduk. TÖ yöntemlerıne yapUmajnalıydı" diyerek eleştirdi. karşı İnönü dahil her kesim, bir Sakarya milletvekili Yalçın Koyeroe bu "anayasayı korumaya" çak, partide biriik beraberliğin geçiyor. Temel deviet düzeni al sağlanması gerektiğini herkesin lak bullak. Sorumsuz bir söylediğini kaydederek, "Ama YA gelsin halk önünde tartışa "mevki" sorumluluğu büyük ış ANAP içinde 5 tane biriik beralım, diyor. Demirel'in söytediği lerin başında, içinde. inönü, "Ki berlik var, Bunların hepsini bir gibi, YA şimdi "diyet" ödüyor, taplarda yeri yok" diyor, ama araya getirmek lazım" dedi. Kohep ödeyecek. Her şeyi kabul başkaları defterlerine çoktan çak, "Onun bunun adamı olmaklenmiş. TÖ'nün sürgiti olmayı içi yazmışlar yeni düzeni, sürdürüp tan kurtulahm. Onu bunu adam ne sindirmiş. Türkiye'nin muhtaç gidiyorlar. saydık önümüze koyduk, onlar da olduğu kişilik arayışları bir kenaTÖ'nün anayasanın tarafsızlık bizi birer koltuga satlılar" biçira itilmiş. HCG, parti içı iktidara ilkesine aykırı davranışlar içinde minde konuştu. Hukumete güvegelirse ekonomiden sosyal dün olduğunu yakın çevresi her gün noyu vereceğini belirten Koçak, yaya her şeyi değiştireceğini kanıtlıyor. MY (Mesut Yılmaz), kongrede herkesin kendi vicdanısöyleyecek, partiyi tek liderin iki demeç veriyor, "Kabine teşkili na göre oy kullanmasını istedi. dudağı arasından kurtaracak dü TÖ'nün son tasarrufu. Bundan Koçak, konuşmasının sonunda, zenlemelerden söz edecek ve sonra hiçbir zaman böyle bir ta kendi yazdığı "Dostluğa Çağrı" TÖ, bunları, parti içi demokrasi sarrufu olamaz" diyor. YA hukü başlıklı şiiri okudu. gibi inanmadığı ilkeler uğruna metinin kuruluşundan baştan sokabul edecek. Şaşırtmayın insa na TÖ'nün her çeşit "siyasal Istifaya çağrı nı! İstanbul milletvekili Doğancan tasarruf" içinde bulunduğu bunBakınız, hangi korku, hangi dan daha "veciz" açıklanır mı? Akyürek de hükümetin kuruluş baskı insanları etkiliyor. Kaya ErDemirel, bir yandan TÖ'ye, şeklini onaylamadığını belirterek, dem tarafsızlığına inandığı Mec öte yandan SHP'ye iki tarafı kes hükümetin ANAP tüzüğü ve grup lis Başkanlığı'na adaylığmı koyu kin bıçağı işletiyor. Ama muhayor TÖ hükümet listesini hazır lefetin son görüşmelerde '92'ye lamaktan parti hizipleri arasında kadar seçim olmayacağını kabul ağıriığını koymaya kadar iç poli eder göründüğünü söylüyor. (Baftarafı 1. Sayfada) tikayia ilgili her olayın içindey YA'nın da bu "ipe" sanlarak güvenoyu almış kabul edilecek. '92'den söz ettiğini belirliyor. Oylamaya DYP'li milletvekilleri Boylece SHP'nin "iktidarın ya katılmayacaklar, SHP ise olumsuz pacağı tarihte" seçime rıza gös ov kullanacak. olacaklar. terir hale geldiğıni öne sürüyor, TBMM Genel Kurulu'nun bugün lstanbul ddegeleri, kongreye "Peki sizin bir tedbiriniz yok saat 15.00'te geçici Başkan Halim etki edecek en büyük çoğunluk. mu?" diye soruyor. Aras başkanlığındaki toplantısında, Ankara'nın 50delegesi ise eski SHP koridoru, sessiz. Atılım hükümet programı açık oylamaya "dava arkadaşlan" Mustafa Tabekleyenlerin dağınık söyleşile sunulacak. Hükümet programı koşar ile Halil Şıvgın arasında böri, davranışlarıyla yüklü. DYP, lünmüş durumda. Taşar, güvenoyuna girmeyeceğini açıkGaziantepli olduğu için hemşerilarken, SHP olumsuz oyla katısi Güzel'in yakın markajından da lacağını gösteriyor. Tabii Demi (Ba^tarafı l. Sayfada) sorumlu hissediyor kendisini. rel yakalıyor, "menfi oy vererek dakika sürdüğü vurgulandı. Özetle, 30 bakan temsil ettikleri toplam 21 ilin delegelerinin de olsa güvenoyuna katılmak, Mardin'in Silopi ilçesine bağlı blok oylannı garantileme peşinde. arkasında halk olmayan YA'yı le Derebaşı köyü yakınlanndaki KiBu, 434 oy yapıyor. Bu sayıya galize etmektir" diyor ve her git neşirtepe mevkiinde güvenlik güçBaşbakanın ili olan Erzincan'ın 6 tiği yerde, bulduğu her platform leriyle girdikleri çatışmada öldüdelegesi de eklenirse toplam 440 da bunu işleyeceğini açıklıyor. rüldükleri ve PKK'lı oldukları oya ulaşıyor. Buna, mületvekille Demirel'in sözlüğünde TÖ, ol açıklanan dokuz kişinin "masom rinden gelecek en az 150 dolayın muş "baba", YA ise "oğul". Ba köylü" oldukları savları üzerine daki oy eklenirse Akbulut'un badan esirgediğini oğluna ver önce Silopi Cumhuriyet Başsavmeyeceğini bildiriyor. genel başkanlığı tamam. cılığı, daha sonra da İçişleri Ba"Haceri semâvi gibi düşen kanlığı müfettişlerinin başlattığı "Cuma kongresi" için tüm hesaplar buna göre yapılıyor. Ama göktaşına" benzettiği YA'ya gü soruşturmalar sürüyor. bu hesabın kâğıt uzerinde kalma venoyuna girmeyi "teslimiyetSilopi Jandarma BölUk Komuçilik" diye niteliyor. SHP'yi ad tanlığı'nın bildirimi üzerine, olariski de var. Örneğin, Güzel'e oy verecekle vermeden "teslimiyetçi" parti di yın duyulmasırun ardından Cumhuriyet Başsavcısı U h i Vüksel ile rini açıklayan Samsun'un 11 de ye tanımhyor. Ya ANAP grubu? Altı yıldır su birlikte bölgeye giden 23. Sımr legesinden 9'u "kulisçi bakanlar"a ter döktürüyor. san topluluk. Üç ya da beş olsun Jandarma Tabur Komutanlığı'nDun öğleden sonra Enerji Ba sayıları, örtemli değil, fakat Do da görevli Jandarma Tabip Askanı Fahrettin Kurt, ANAP ku ğancan Akyürek, Nabi Sabuncu teğmen Yücel Evcil'in, aym gün lisinde gazetecilere 9 delegenin gibi milletvekilleri TÖ'den başla 16.45'te tamamladığı "Ölü muakarannı geri aldırdığını söyledi. yarak YA hükümetine inen çarpı yene ve olay tespit tutanagı"nda Ama çok geçmeden eski TRT spi cı sözlerle kürsüde. Grup kararı "Dokuz cesedin büyük bölümunkeri ve Samsun Milletvekili Meh vız geliyor, güvenoyu vermeye de mermilerin vücudun arka tamet Akarca bunun doğru ceklerini söylüyorlar. Daha öte rafından girdiği ve ön tarafından olmadığını belirterek, "Kurt, ken si, söyleyebiliyorlar! ANAP yöne çıktıgı" saptandı. Olağanüstü Hal Bölge Valisi di memleketi olao Trabzon'la il ticileri, çaresiz. Güvenoyu için güensin. Samsun Güzd'in" dedi. grup kararı almıyor, aldırmıyor Hayri Kozakçıoğlu, olayın ardından 21 eylül günü düzenJediğ} baYalnızca "Samsunlu" olduğu lar. için Deviet Bakanı yapılan Kemal Meclis grubunda biriik ve be sın toplantısında, "Derebaşı köAkkaya bile Samsun delegelerini raberlik, 1001 gece masalınadö yü yakınlanndaki çatışmanın gedde edemiyor. nüşürken, ilkenin delege bazına ce 02.20 sıralannda çıktıgını ve Dün ANAP grubunda milletve sindiği görülüyor. "Biliyoruz, YA aynı gün 06.30'a kadar sürdükillerine kongre kimlik kartlan yetersiz, ama biriik beraberlik günü" söylemişti. Derebaşı köylülerinin avukatı dağıtılırken, zarfların içine delebelası adına" diye başlayan irdeOrhan Dogan, çatışmanın bitiş ge ikna traflğini kolaylaştırmak lemeler. için "bangi delege hangi adres ve saati konusunda Olağanüstü Hal TÖ'nün tutumunda anlaşama Bölge Valiliği ile vukuat raporu telefonda" kılavuzu da yerleştirilyanlar kongreden sonra, nasıl arasında çelişkiler bulunduğunu di. Çankaya ruzgârını arkasına olacak da bir arada barış içinde belirterek "Bölge Valiligi'ne yanalan kabine Uyeleri ve genel mer yaşayacaklar? HCG kazamrsa lış bildirimin olması durumunda kezin bir bölümu, cuma kongre patlama büyük olacak, TÖ'nün yetkiliierden besap sorulması gesini hayırh kılmak için canla başla baskısını sürdürenler egemen rekmektedir. Önyargıh olmadıgıolursa kongreye, daha küçük bo mızı kesinlikle belirtmek istiyoçalışıyorlar. yutta bir çatlak. Ama bugün, ruz. tdari soruşturma iddiayi dogGüzelciler de öyle. ANAP kurucusu ve eski bakan ama yann. Kuşkusuz yarından rulasa da, valanlasa da soruşturma sonucu bir an once geciktirilVeysel Atasoy, dün, hükümetin yakın değil. Pasif davranışlardan sıyrıla meden açıklanmalı. Olayın faiUeri deviet gücünü kongre kazanmak için kullandığıru söyledi ve ekledı: mazsa SHP, haklı haksız suçla de iddianın dogrulugu balinde "Cumhurbaşkanı üç temel hür malarla kamuoyunda zaten yitir beürlenmeli" diye konuştu. diği puanlara yenileri eklenecek. riyetten söz ediyor. Av. Doğan, öldürülen Fevzi Üç temel hiıniyetten önce sec DYP açığı görmüş, parlamento Beyan'ın üzerinden TEK'e iki gün me ve secilme hakkı gelir. Bu bak çalışmalarını askıya alarak hal önce ödenen elektrik rnakbuzutanınmazsa, Sayın Özal'ın sa>dı ka gidecek. Hani o alaya alınan nun çıkmasının da olaya değişik gı üç biirriyetin uçü de hava.." mıtınglere. Kasabalara, köylere. boyut kazandırdığını ve "iddialan tşte, "cuma kongresi"ne 72 saErken seçim mi? ANAP duvar dogrular nitelikte bir kanıt olduğunu" ileri sürdü. at kala Ankara'daki siyasi hava. larında paramparça! HCG belkı değil, bile bile antidemokratik kafaya savaş açtı. YA veya benzerı biriyle karşısına kımlerin çıkacağını pekâlâ biliyordu. Şimdi zorbalığı kırmaya çalışıyor. Elindekı tek silah demokrasi, güvendiği tek kalkan basının bir kesimı. Güvenoyu verse YA'ya, kongredeki şansı azalacak; vermese, hainliğin çukuruna atılacak. YA'ya değil, parti amblemıne güvenoyu vereceklerini dün duyuruyor. Sevmiyor sözcüğü, oysa anlatımlarının bütünü, oyu "kerhen" vereceklerini kanıtlıyor. "Eşitlikten, tarafsızlıktan ve adıl olmaktan uzak" bir kongreye şansım yükselterek girdiğini elbette söyleyecek. Bu ilkelerin tersini işleterek partiye egemen olmaya çalışanların asıl bölücüler olduğunu söylüyor kı "baş ve ötekilerin nasıl bir kumar" oynadıklarının farkında olmadıklarına uzanıyor. Ötekiler belli. Şunlar, bunlar, onlar; fakat "baş kim?" Açıkça söyiemiyor kuşkusuz, hedef her sözüyle TÖ'ye yöneliyor. Cesaretle çıktı ortaya, ne çare "kerhen" diyemiyor, "güvenoyu vermeyeceğini" söylemiyor. ANAP'ta hükümete başkaldırı yönetmeliğine aykın olarak kurulduğunu savundu. Akyürek, "Bu olur mu arkadaslar. Bu bizleri hiçe saymaklır. Partimizi kamuoyunda küçük düşürmektir. Türk milletine saygısızlıktır" dedi. Akyürek sözlerini şöyie surdürdü: "Demokratik ülkelerde böyle bir durumda parti genel başkanı, grup başkanvekilleri derhal istifa ederler. Ben diyonım ki, bu yapılsın. Bu arkadaslar bu cesareli ve fedakârlıgı göstersinler. Sayın Cumhurbaşkanı dilerse tekrar Sayın Akbulut'a görev versin. Ancak bu şekilde kurulmuş bir hükümete güvenoyu veririm. Aksi takdirde güvenoyu vermeyecegim. Bu parti tüzüğünü, grup yönetmeliğini yapan arkadaşlara söyliıyorum. tçiniz sızlamıyor mu? Ben önce Türk milletine, sonra parti mensuplanna saygısızlık edemeyecegim, edersem onlar haklı olarak yakama yapışıriar." Akyürek'in sözlerinden sonra toplantıyı yöneten ANAP Grup Başkanvekili Ülkü Güney, güvenoyu konusunda grup karan alınmayacağını açıkladı. Toplantıda konuşan Ankara milletvekili Barlas Dogu, Hasan Celal Güzel'i desteklediğini açıklayarak, "hükümete kerhen güvenoyu vereceğini" bildirdi. Doğu, " G ü z e l ile partinin çehresi yenilenecektir" dedi. Mehmet Onur da, " A N A P bayragı Akbulut'un eline tutuştonıldu, kongreden çıkması lazım" dedi. Eski bakanlardan Mehmet Aydın da, hükümetin kuruluş biçimini eleştirerek, "ANAP'ta parti tüzüğü, yönetmelikler uygulanmıyor, sorun budur" şeklinde konuştu. ANAP grup toplantısı sırasında kuliste Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Fahrettin Kurt, Samsun milletvekili Mehmet Akarca ile sohbet ederken, "Telefonla konuşarak Samsun'daki delegeleri ikna ettim, hepsi Akbulut'u destekleyecekJer" dedi. Akarca, Kurt'a, "Samsun'u bırak da gücün varsa seçim bölgen olan Trabzon'daki delegeleri ikna et. Orada 19 delegenin hepsi Güzel diyor" karşılığını verdi. Grup toplantısında ayrıca Tercuman Gazetesi yazarı Nazlı Ilıcak'ın aleyhine dava açılabilmesi için pani avukatlan, milletvekillerinden vekâlet aldılar. llıcak'ın bir yazısında milletvekillerine hakaret ettiği öne surülulüyor. ANAP Kayseri MUletvekili Nnh Mehmet Kaşıkcı özal'ın Köşk'te rahat görev yapamayacagınj belirterek, "Hükümeti hedef alan tüm eleştiriler, Sayın Cumhurbaşkanına da yönelecektir. Tenkitlere hedef olması bu görevini ifa etmesini engelleyecektir" dedi. Kaşıkçı, Köşk'ten yönetildiği izlenimi veren başbakan ve partinin yeniden toparlanarak oy yüzdesini yükseltme şansmın azalacağını da ifade ederek, "Milletimiz partimizden bir yeuilenme, yeni bir umut ışığı beklemektedir. Partimizin yenileşme şansım heba edemeyiz" diye konuştu. Akbulut: Tayinle gelmedim Başbakan Yıldırım Akbulut, ANAP grubunda yaptığı konuşmada, tayinle gelmediğini söyledi. Akbulut, ANAP'ın kuruluşu sırasında Erzincan il teşkilatını ilçeleriyle birlikte kurduğunu ve parti için bir nefer gibi çalıştığını ifade ederek, hükümetin kuruluşunun yasal olduğunu söyledi. Akbulut, söyle konuştu: "Hepimiz Sayın Özal'ın cumhurbaşkanı adaylığmı açıklamasından sonra böyle bir hükümet boşlugu meydana gelecegini biliyorduk. Bu hükümet boşlugu doldurulmuştur. Hükümetin kuruluşu yasaldır. Ben uzun y ıllar Meclis Başkanı olarak görev yaptun, Meclis Başkanlığı döneminde tarafsız olmaJt dunımundaydım. Bu nedenle siyaset dışı kaldım. Grup toplantılanna, parti kongrelerine katılmadım, ama artık müsaade ederseniz, ben de ANAP'ın hizmetindeyim. Şu anda partimizde taüı bir olay cereyan ediyor. Bana ve bakan arkadaşlanma güvenin. 'Neferlikten' bu noktaya geldim ve desteginizi bekliyorum." ANAP Balıkesir Milletvekili Ismail Dayı ise konuşmasında, Akbulut hükümetine kendisini kanıtlamak için zaman tanınması gerektiğini söyledi. Dayı, "Ancak el bebek, gül bebek birtakım makamlara getirilmek de dogru degildir" dedi. Dayı, delegelere baskı yapılmamasını isteyerek, "Hükümete güvenoyu verip bir gün sonra altındaki sandalyeyi çekmek, kerben destektir. Kongrede herkes vicdanına göre oy verir" dedi. ANAP Genel Başkanlığı'na vekâlet eden Orhan Demirtaş da konuşmasında, Hasan Celal Güzel ve arkadaşlannın hükümetin, parti tüzüğüne aykırı kurulduğu yolundaki eleştirilerini yarutladı. Demirtaş, hükümetin kurulması ve Bakanlar Kurulu'nun oluşturulmasının parti tüzüğüne uygun olduğunu söyledi. Emir subayından komutan olmaz... Niçin olmaz? Olmaz, çünkü emir subayı, komutanın emirlerini yerine getire getire bağımsız hareket etme ntteliğini yitirir. Gerektiğinde "inisiyatif" alamaz. Çünkü kişiliği koşullanmıştır. Hasan Celal Güzel, yıllarca Özal'ın yanında çalışmıştır. DPT'de, Başbakanlık'ta ve Bakanlar Kurulu'nda hep Özal : tn emir ve komutası altında yetişmiştir. Özal, Güzel'i, sizlerden ve bizlerden çok daha iyi tanımaktadır. Tanıdığı için de eski memurunun "manevra alanını" neleri yapacağını, neleri yapamayacağını da aşağı yukan bilmektedir. Güvenöyu, hem ANAP hem de Güzel için yeni bir yol ayrımı olabilirdi. Güzel, gerekçelerıni kamuoyuna ve parti delegelerine anlatır ve güvensizlik oyu verebilirdi. Siyaset, güç dengelerinı kullanma sanatıdır. Güzel, kongreye "Akbuluthükümetini deviren lider" olarak girebilirdi. Anayasanın 116'ncı maddesi bazı milletvekillerinin yüreklerinde bu yol ayrımının kilometre taşı gibi duruyor: Bakanlar Kurulu'nun (...) güvenoyu alamaması (...) hallerinde, kırk beş gün içinde yeni Bakanlar Kurulu kurulamadığı veya kurulduğu halde güvenoyu alamadığı takdirde cumhurbaşkanı, TBMM Başkanı'na danışarak, seçimlerin yenilenmesine karar verebilir. Güzel, Akbulut hükümetine güvenoyu verdikten sonra kongrede genel başkan seçileceğini, daha sonra da hükümeti istıfaya zorlayacağını düşünüyor. Taktiği ve stratejisi budur. Diyelim ki genel başkan okJu. Yol ayrımındaki 116. kilometre taşı varken kendisi ile birlikte hareket edecek milletvekillerinin kullanacakları oylardan emin olabilir mi? Bugün, Akbulut hükümetine güvensizlik oyu vermekten çekinen milletvekilleri yann da aynı kuşkularla, aynı endişelerle ve gerekçelerle oy kullanmazlar mı? Oysa Özal, 116'ncı kilometre taşına kadar hiç gidemez. Giderse, erken seçim yaptlır ve yeni TBMM'de Özal'ın cumhurbaşkanlığı tehlikeye girer. Güzel ve arkadaşlarının göremedikleri gerçek de işte budur. 9 kasımdan sonra yeni bir süreç başlamıştır. Bu süreçte artık Sayın Özal, ANAP milletvekillerinin güvencesi değil; ANAP grubu Sayın Özal'ın güvencesidir! Güzel ve arkadaşları gerekli cesareti gösterselerdi hem ANAP'ı yeniden bir parti haline sokabilirier hem de rejimi yara almaktan kurtarırlardı. Güzel, bu ilk sınavında hiç de iyi not alamadı. Askerlerin çok sevdiği bir kuraldır: ANAPTılar oylamada nusunda ANAPicindeki eğiJimJerin ve muhalefet partilerinin tutumlan dün açıklığa kayuştu. ANAP Grup Başkanvekili Ülkü Güney, partili milletvekillerini bağlayıcı bir karar alınmayacağını bildirdi. Böylece, Meclis tarihinde ilk kez iktidar partisi, hükümet programının oylanmasına grup kararı almadan girecek. ANAP içinde Akbulut'un hükümeti kurma biçimine karşı çıkanlarda ise bugünkü oylama için değişik eğilımler belirdi. Genel Başkan adaylanndan Hasan Celal Güzel, bugünkü oturuma katılarak hükümete olumlu oy vereceklerini açıkladı. Meclis Başkanlığı'na adaylığmı koyan Kaya Erdem de tutumunun aynı yönde olacağım dünkü basın toplantısında duyurdu. ANAP grup toplantısında konuşan Aydın Milletvekili Nabi Sabuncu ile tstanbul Milletvekili Doğancan Akyürek, hükümete güvenoyu vermeyeceklerini söylediler. DYP Genel Başkanı Söleyman Demirel ise hükümet programının oylanacağı bugünkü TBMM Gene! Kurulu toplantısma katılmayacaklarıru açıkladı. SHP Genel Başkanı Erdal İnönü, olumsuz oy vereceklerini hukumet programı önceki gün TBMM'de görüşülürken açıklamıştı. Koalisyoıı çağrısı DİLEK ZAPTÇIOĞLU BONN Doğu Berlin'de önceki gün Halk Meclisi tarafından başbakanlığa seçilen Hans Modrow, kuracağı hükümete Demokratik Almanya'daki bütün partileri davet etti. Amerikan Senatosu'nun, duvann yıkılmasına ilişkin kararı B o n n ' d a yankı uyandırdı. Doğu Berlin'de Deviet Başkanı Egon Krenz'ten sonra ikinci adam haline gelen Başbakan Hans Modrow, kuracağı yeni hükümetin "bütün partileri birieştiren gerçek bir koalisyon" olmasından yana tavır koydu. Halk Meclisi'nin ulke sorunlannın da tartışıldığı oturumunu "Taribi bir dcrs" olarak niteleyen Modro», bundan sonra meclis ve hükümetin gerçek işlevlerini yerine getiren demokratik kurumlar olmasını istedi. Demokratik Almanya'da gelişmeler eski hızı ile sürerken F.A1manya Başbakanı Helmnt Kohl da dün tarihi bir an yaşadı. Polonya ziyareti sırasında Hitler faşizminin en önemli imha kampı olan Auschwitz toplama kampını ziyaret eden Kohl, buraya gelen ilk AJman Başbakan sıfatını taşıyor. 1940'ta kurulan Auschwitz Toplama Kampı, Naziler tarafından 1945 yılına kadar Yahudi katliamırun başlıca mekânı olarak kullamlmış, gaz odalannda günde 15 bin kişi yakılmış, 1945 yılma kadar da toplam 770 bin insan bu kampta öldürülmüştü. Başbakan Kohl'ün Polonya nyareti özellikle tkinci Dünya Savaşı'nın yaralannı sarmaya yönelik bir "Banşma harekatı" anlamıru taşıyor. ö t e yanda Amerikan Senatosu dünkü oturumunda oy birliği ile aldığı kararda, Berlin Duvan'nın yıkılmasını ve Demokratik Almanya'da en kısa zamanda serbest seçimlere gidilmesini talep ettT Arkadan Anayasa değişsin Demokratik Almanya Parlamentosu'nun KP üyesi olmayan yeni başbakanı Guenther Maletıda, anayasanın birinci maddesinde öngörülen KP'nin "yönetim tekeline" son verilmesini istedi. Maleuda dün yaptığı konuşmada, " D . A l m a n y a MarksistLeninist parti ve işçi sımfı tarafından yönetilir" ifadesinin yer aldığı anayasanın birinci maddesinin değiştırilmesini istedi. ö t e yandan, Demokratik Almanya'mn Deviet Başkanı Egon Krenz, Utanç Duvan'nın "geçit verir hale" getirildiğini, ancak tamamen yıkılmasının söz konusu olmadıgını söyledi. Depremin öteki yüzü (Baştarafı 1. Sayfada) ç'ok, kaygılı ve kararsız. Batı başkentleri büyük bir telaş hatta panik içinde. AT'den NATO'ya kadar tüm kuruluşlarda kararsızlık ve belirsizlik var. Senaryolar yapılıyor, tahminler yürütülüyor, yeni sorunlar için yeni politikalann nasıl oluşturulacağı soruluyor. ral Almanya'yı bir an önce AT içinde, deyim yerinde ise hapsetmek; böylece Doğu'ya yönelmesinin önüne geçmek. Ancak bu kez başka sorun çıkıyor ortaya. Ingiltere Başbakanı Margaret Thatcher, bilindiği gibi AT içinde sıkı bir rnali ve ekonomik entegrasyona pek sıcak bakmıyor ve bu sürecin bazı bölümlerini mümkün olduğu kadar ileriye atmak istiyor. Mitterrand'ın ginşimi, AT içinde tngiltere ile Fransa arasındaki görüş aynlığınm daha da büyumesine yol açmaz mı? Topluluk içinde ciddi bir sürtüşme başlamaz mı? Batı'da kimi çevreler Sovyet lideri Mibail Gorbaçov'dan kuşkulanıyorlar. Berlin Duvan'nın yıkü1 masına izin verip, iki Almanya nın birleşmesi sorununu Avrupanın gündemine getirmekle, acaba Sovyet lideri Batı ittifakını parçalamayı mı amaçlıyor? Gözlerini Ya Polonya ile Macaristan? Doğu AJmanya'ya çeviren Federal AT, birleşme sürecini hıziandırAlmanya'mn tarafsızlığa kayarak malı mı? Ya da aksine yavaşlatıp Batı'dan uzaklaşmasım mı sağla bu iki Doğu Avrupa ülicesinin de mayı hedefliyor? topluluğa girebilmesi için onlara Bu sorunun yanıtı kuşkusuz bi zaman mı kazandırmalı? AT içinde şimdilik ağırbklı olan linmiyor. Ama Federal AlmanyaL nın Doğuya yönelmesi olasılığı ge görüşün, ekonomik ve mali biriik rek AT gerekse NATO'da derin sürecini hızlandırmak olduğu ankaygı kaynağı. International He laşılıyor. Amaç, Federal Almanrald Tribune Gazetesi, Federal Al ya'yı en çabuk ve en sıkı biç'mde manya'mn topluluktan uzaklaş Avrupa Toplulugu'na bağlayıp masım engellemek için Fransa Doğu'ya yönelmesini engellemek. Cumhurbaşkanı François MitterKargaşa sadece AT içinde değil. rand'ın AT'nin ekonomik biriik NATO'da da büyük bir telaş var. sürecini hızlandırmak nıyetinde Berlin Duvan'nın açıldığı Doğu ile olduğunu bildiriyor. Amaç, Fede Batı Almanlann birbirleri ile ku caklaştığı ortamda, hangi hükümet savunma giderlerinin arttınlmasını kendi kamuoyuna kabul ettirebilir? Konvansiyonel silahlann modernizasyonu için ek giderler nasıl karşılanacak? NATO'nun bu konudaki planlan ne olacak? Sovyetler Birliği'ndeki demokratikleşmeye karşın, kamuoyunun baskısı henüz Batı'daki kadar güçlü olmadığından Moskova'nın böyle bir sorunu yok. Kremlin gerek görürse, yumuşama sürecinde de savunma giderlerini arttırabilir. NATO bu nedenle, yeni ortamda kendisiiıi, Sovyetler Birliği'ne karşı dezavantajb durumda görüyor. Öte yandan Federal Almanya'yı AT ve NATO içinde tutmak için Federal Almanya'ya baskı yapmak da ABD ile diğer Batüı Ulkeler için bazı riskler taşıyor. Federal Almanya'da gelecek yıl seçimler yapılacak. Helmut Kohl, müttefiklerinin baskısına boyun eğen bir başbakan olarak seçimlere girdiği takdirde, koltuğunu yitirir ve iktidara, tarafsızlığa yönelmesi olasılığı daha güçlu olan Sosyal Demokratlar gelir. Batılılan düşündüren diğer bir sorun da, Federal Almanya'mn AT ve NATO ile bağlarını gevşetme den, bu iki kuruluş içindeki statüsünü eskisi gibi sürdürmesi, ama ekonomik yardımlar ile yatırımlarım özellikle Demokratik Almanya'ya kaydırması ihtimali. Bu takdirde Federal Almanya'mn AT ekonomisine ve NATO'ya katkısı azalacak. Berlin Duvan'nın açılması ile sorunlar ansızın mantar gibi bitmeye başlarken, diğer ilginç bir gelişme de Federal Almanya ile Sovyetler Birliği arasında ortaya çıkan önemli görtiş ayrüığı. Başbakan Helmut Kohl, geçen cuma gecesi Batı Berlin'de yaptığı duygusal konuşmada "Biz tek bir ulusuz ve öyle kalacagız" dedi. Oysa aym gün SSCB Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Gennadi Gerasimov, Moskova'nın iki Almanya'mn birleşmesine karşı olduğunu belirterek Federal Almanya'yı uyarıyor ve "Bonn, sınırlann degiştirilmesi konusunda yapacagı herhangi bir girişimin, derin bir kuşku ve güvensizlik ortamı ynratacagını bilmelidir" diyordu. özetle, Berlin Duvan'nın açılmasından sonra ortaya çıkan sorunların büyüyerek devam edeceği anlaşılıyor. Yeni bir dünyanın kurulması kolay değil.