Katalog

31 OCAK 1989 EKONOMİ CVMHURIYET/9 . Demir Fiyatları (TL/Ton) 8 mm teW< demtr 8 rran mşaat demtn 1014 mm mşaat dermn 1622 mm mşaat öemtn 2422 mm mşaat denın Nennjriu ınşaat dennn bıce profll cterrerter Kahn prota öemııier Ince köşebent (îenurter Kaltn köşebent demırier KutuK demırler Pft demın (henetM) Pk dertsn (hemeW2) Çefik pikı Kok Kömuru (Döküm) Kok Kömuru (Cevız) Pres naftaJın Pui nattafin Eskı 624 000 609 000 590 000 578 000 588 000 610000 635 000 704 000 TÜRKİYE'den ALTINDOVIZ SERBEST PIYASADA DÜN Dolar (satış) 1890 Mark (satış) 1015 Tanm ekti, sanayi biçti j. , 19S0'den bu yana uretıcmın aldığı mal ve hızmetlerın fıyatı, tarım urunlerınm fıyatmdan r daha hızlı arttı. Böylece tarımdan dığer sektörlere gucüntin uzermde kaynak aktanmı yfse* gerçekleşmış oldu. 19S3 yılında 85 ton buğdayla alınan traktöre 1987'de 92 ton, 1988'de 100 ton venldı. 1983'te 14 kg çeltıkle sulanan bır alan, 1987'de , 24 kg ıle sulanır oldu. 1 kg yaşçay yaprağıyla alınan amonyum sülfat 7.3 kg'den 3.2 kg'ye duştu. yılında 14 kjo çeltıkle bır dekar alarun sulamasını yapabılmekte ıken, 1987'de bunun ıçın 24 kılo çeltık gerekıyor Geçımlerını tek ürttne baglayan uretıcılerde de du rum benzerhk göstenyor örnegm çay uretıcılerı 1983 yılında 1 kılo yaş çay yaprağı bedelı karşılığında 7 3 kılo amonyum sulfat veya 2.5 kılo dıamonyum fosfat satın alabılırken, 1987 yılında 3 2 amonyum sulfat ya da 1 2 kılo dıamonyum fosfat alabılmışlerdı 1983 yılında 1 kılo süt bedelı kar şılıgında 1 5 kılo sütbesı yemı alabılen uretıcı 1987'de 1 kılo süt ıle mevcut sübvansıyonlarla bıle 1 2 kılo yem alabılecek duruma düşmüş oluyor lç tıcaret hadlerı açısından bakıldığında da tanm/sanayı ılışkısı tarım aleyhıne gehştı Tarım ürünlen fıyat endeksının sanayi urunlerı fıyat endeksıne oranlanmasıyla bulunan tanm/sanayı temelındekı ıç ücaret hadlen 1988 yılında 79 8'e kadar (1981100 alınırsa) genledı lç tıcaret hadlerı 1983'te 98 4, 1984'te 105 8, 1985'te 102 4, 1986'da 96 8, 1987'de 93 9 olmuştu Bu verılerın ışığında görüşlennı aldığımız yetkıüler, "üretıcının gün geçtıkçe fakırleştığı görü şünde" bırleştıler TZOB Genel Başkanı Osman Özbek geçen yıl Başbakan Turgut Özal'a konuya ılışkın bır rapor sunduğunu, ancak yıne çıftçının kaderıyle başbaşa bırakıldığını vurguladı özbek sözlennı şöyle sürdurdü "Ulkemizde uygulanmakta olan rekabete dayalı serbest pazar ekonomısi, bunyesı zayıf, yetersiz sermaye ıle çalışan tanm kesımını buyuk zarara sokmuştur Çıftçıler borç batağına saplanmıştır Rısklı meslek olan tanmda gırdilere yapdan zamlar, pazar ve fıyat butamayıp sabtanıayaıı ıtnın yanında, alnapı noksanlıgı. fiyat yetersızlığı. para, kredı, ve destek polıükalannın yeterstzlıgı ve tanm ıçın uvgulanan ekonocmk polıtıkalardakı ısbkrarsızlık, kestmımızı bıtkıset hayata gotunnektedır TZOB Genel Başkan Veküı Reşıt Kurşun ıse, "Çtftçının ayağmda pantolon kalmadı. Çıftçı kuçuldukçe kuçuluyor Enflasyon ureticının topragını. emeğını, bır nehnn >ol açügı erozyondan daha hızlı eritiyor" dedı vılında sattığı 1 kılo buğday ıle 2 9 ıçın 92 bın 552 kılo buğday satBARIŞ KUDAR kılo amonyum sulfat alabümek ması gerek Bugünkü fıyatlar uyİZMİR 24 Ocak 1980'den te ıken, 1987 yılında 1 4 kılo gulandığmda ancak 100 ton buğbu >ana uygulanmakta olan eko amonyum sulfat alabılecek duru dayla bır traktör alınabıhyor Yıne aynı dönem ele alırursa nomık polıükanın faturasını ışçı, ma gelmış Aynı şekılde 1983 yımemurlann >anı sıra en fazia öde lında bır traktör (Fıat 480 stan çeltık fiyatlarında artış yüzde yen,uretıcı kesımı oldu Ürun be dart) alabümesı ıçın 85 bın 655 kı 257 1 oranında artmış, bîr dekar dellerı sureklı enflasyonun altııı lo buğday satması gerekırken, çeltığın sulama fiyatı ıse yüzde da kalan, gjrdı mahyetlen ıse enf 1987 vılında bır traktör alabılmek 500 artış göstermış Üretıcı 1983 lasyonun uzermde artan uretıcüe nn alım guçlen de gıderek gerılı Tarım Ürünlerinin Fiyatları (TL/KG) yor Lıberal ekonomı sıstemıne ge Artş% çış polıtıkasında uıetıcılerın reel 1983 1987 Arbş % 1988 88/87 gehrlenndekı genleme buyuk bo29 0 97 0 234 5 147 515 Buğday (2 gtup yutlaraulaşıyor Uretıcı artan ve 22 0 82 0 272 7 120 46 3 Arpa rımlılı|e ve rekolteye karşın 250 90 0 260 0 135 500 Mısır 1989'da, 1980 oncesını arar du 95 0 550 0 478 9 Pamuk (Ege) rumda 1980 yıhndan bu yana 4650 42000 8031 Tutun (Ege) uretıcının aldığı mal ve hızmetle Şekerpancan 60 205 2416 36 756 rın fiyatları, tarım urunlerı fiyat175 0 1050 0 500 0 Fındık (Tombul) 725 2200 2034 larından daha hızlı artış goster Yaş Çay Yaprajjı 158 0 570 0 260 8 mış, böylece tarımdan dığer sek Çekırdeksız K Uzum 385 135 0 2506 2000 481 törlere gucunun uzerınde kaynak InekSutu aktanmı gerçekleşmış oluyor Bunun da en çarpıcı orneğı tarımda Fiyatları (TL/KG) çalışan kışı başına gelır ortalama larımsal Girdi mıllı gelırın 1977'de yuzde 46*sı Arbş% ıken, bu rakam 1987'de yuzde 88/87 1988 1987 A r t ş % 1983 28 5"e duşmesınde göruluyor 3444 2000 45.0 360 Pamuk Tohumluk eao 36.2 Amonyum Sulfat 94 Resmı Gazetelerde, DİE verıle m 1810 5241 240 325 o 690 590.0 Dıamonyum Fosfat 290 nnde yer alan fıyatlann karşılaş 6180 4332 638i 45720 VVeed Kıgier 5.7 tınlmasında uretıcının gelınnın ne 2614 113015 325 Traktor (Rat 480) (Bm TL) 24840 89775 denlıgenledığıorta>açıkı>or ö r Şekerpancan Sulama neğın 1983 1987 dönemı ele alın 360.0 2 240.0 522 2 3300.0 (TL/Dekar) 696 dığında buğdav fiyatları yuzde 1725 273.4 4&2 270 565 Etlık Pılıç Yemı 234 5 artış gösterırken, amonyum 108.7 310.7 265 160 472 Sut Besı Yemı sülfatın fıyatı yuzde 590, traktöIşçılık ücretj (TLVGun) rün fıyatı yuzde 261 4 ve hububat (16 yasından buyuk) 440.0 2190.0 3977 mıbzerının fiyatı ıse yuzde 312 4 2780 2199 Motonn (TL/LT) 865 390 403 orarunda artmış Yanı uretıcı 1983 Ata Ura (satış) 162.000 M BANKASI'NDA BUGUN Dolar Dolar Mark Mark (dovız alış) (efektf satış) (dovız alış) (efektıt satış) 1881.19 1904.00 1007.17 1019.38 V» 3 5 Interbank faızı Dış ticarete de set şirke denetimi ANKARA (ANKA) Uluslararası gozetme şırketlerımn, dış tıcaretle ılgılı gözetım ve denetımde bulunabılme koşulları belırlendı Hazıne ve Dış Tıcaret Musıeşarlığı'nın ıznıyle dış tıcaretle ılgılı faalıyeüerde bulunma olanağı sağlanan bu tur şırketierın odenmış sermayelennın en az 100 mılyon lıra olması ya da 1 temmuza kadar bu mıktara çıkarılacağımn taahhut edılmesı gerekıyor Şırketierın yeterlı sayıda bılgılı ve nıtelıklt eleman ıstıhdam etmesı de koşullar arasmda bulunuyor Kreorot Motof benzolu Saf benzol m Ham fenoi 570 000 597 000 552 000 308 000 302 000 263 000 190 000 140 000 1170000 1563 000 538 000 385 000 440 000 485 000 223 000 173 000 Yenı 656 000 640 000 620 000 620 000 628000 641000 667 000 739 000 599000 627 000 555000 323 000 318 000 276 000 200000 147 000 1235 000 1649 000 565 000 404 000 462 000 509 000 234 000 182 000 Ankara'nın gözu 4. Mali Protokolde 600 milyon ECİJ yolda SEMİH tDİZ ANKARA Sekız yıllık bır kopukluktan sonra Turk AT Kartna Parlamento Komısvorıı'nun geçen gunlerde toplanmasıyla Ankara ıle Topluluk ıhşkılen yenı bır hız kazanırken Turkıye'nın gözu bu kez "ılışkılenn normalleşmesı"nde "belırleyıcı" nıtelık taşıyan 4 malı protokole çevrıldı 12 Eylul harekâtından sonra dondurulan \e AT Komısyonu'nda tutulan 600 mılyon ECU (Avrupa para bınmı) tutarındakı söz konusu protokolun önumuzdekı ' gunlerde komısyondan çıkması beklenıyor Konuyla ılgılı olarak Cumhunyet'e bılgı veren bır yetkılı, "Biam her zaman soylediğımız şu: Bu meblağ bıam ıçın o kadar buyuk veva onemlı değıldır. Fakat soz konusu protokole ışlerlık kazandırmanın, topluluğun, ılışkıtenmızdekı normalızasyon konusunda ıradesını sergıleyecefıne ınanıyoruz" dedı Yetkılı yaklaşık 400 mılyon dolar tutarındakı 4 malı protokolun \T Komısvonu'ndan çıkmasından sonra normal prosedur gereğınce topluluk uyesı ulkelere ve daha sonra da oylanmak uze t re Avrupa Parlamentosu'na gon derıleceğını soyledı Yunanıstan'ın bu konudakı olumsuz tutumunun esas sorunu oluşturmaya devam ettığını söy leyen yetkılı, Atına'nın vetosuna rağmen parlamentonun çoğunluk o>u ıle protokolun ışlerlık kazanacağını ıfade ettı Son olarak Strasbourg'da yapılan Turk AT Karma Parlamento Komısyonu toplantısında bu ko' nuda olumlu bazı sınyallenn alm ' dığını ka>deden yetkılı, yıne de KPK'nın Avrupa Parlamentosu'ndakı tum eğılımlerı temsıl etmedığını kabul ettı ! Yetkılı, KPK'nın toplanmış olmasının ılışkılerdekı normalızas von surecının onemlı bır halkasını oluşturduğunu kaydederek bu surecın surdurulmesı açısından Turkıye'nın 4 malı protokolun} bu \ıl ıçınde >anı tspanya veya ondan sonra sırada olan Fransa'nın dönem başkanlığı sırasında kabul edılmesını bekledığını ıfade ettı Deırıire yılın ilkzammı SELÇUK GELİŞLİ Fiyatartışları % 4.75.5 Faiz indirimi sürüyor İSTANBVL (AA) Yapı Kredı Bankası, mevduat faız oranlarım yarmdan ıtıbaren l'erpuan duşureceğını açıkladı Yapı Kredı Bankası bugunden ıtıbaren 1 yıl vadelı mevduata yuzde 76, 6 ay vadelıye yuzde 64, 3 ay vadelıye yuzde 61 ve 1 ay vadelıye yuzde 54 faız uygulayacak Aralık 1988 tanhınde vapılmış tı Demır Çelık yetkıhlen, yenı KARABUK Kış mevsımı nedemyle satışlan durgun olan zamma gerekçe olarak çeşıtlı Karabuk ve İskenderun Demır ana gırdılerdekı fiyat artışları ve Çelık tşletmelen'nde uretı nı gösterdıler len urunlere yılın ılk zammı Karabuk Demır ve Çelık lşgerçekleştınldı Demır çelık letmelen'nın satış bınmı yetkı urunlenne yapılan zammın ora lılerı, zamdan once demır sıpa nı yuzde 4 76 ıle 5 55 arasında rışı bağlantısı yapan muştenle değışıyor En az zam juzde nn zam farklannı >atırarak 4 76 ıle kok kömuru tozuna, en mallarını sıralan geldığınde alaçok zam ıse yuzde 5 55 ıle pres bıleceklennı açıkladılar Yetkı naftalıne yapıldı Zamlı satış lıler, sıparışlerınden vazgeçecek lara dun sabah başlanıldı Ka muşterılere de paralarının dermu demırıne en son zam 26 hal ıade edıleceğını belırttıler Sigorta ve Reasürans Şirketleri Birliği ANKARA (ANKA) Hazıne ve Dış Tıcaret Musteşarhğı 'nca hazırlanan, "Türkıye Sigorta ve Reasürans Şirketleri Bırlığı"nın çalışma esas ve usullerme ılışkın yönetmelık Resmı Gazete'de yayımlanarak yururluğe gırdı Yönetmelığe gore, kamu kurumu nıtelığı taşıyan bırlık, sıgortacıhk mesleğmın gelışmesı ve şırketler arasında dayanışmanm sağlanması amacıyla çalışmalar yapacak Bırlık ayrıca, şırketierın sıgortacıhk mesleğmın gerektırdığı duzen ve dısıplm ıçınde ekonommm ıhtıyaçlarına uygun olarak çalışmalarım sağlamak ve haksız rekabetı önlemek uzere gereklı kararları alacak ve uygulayacak Sütçüden eylem kararı BURSA (Curnhunyet Borosu) Bır sure önce mandıralara sut satmama karan alan lnegöllu sut uretıcılerı yarın sut dokme eylemı vapacaklar LVetıcıler eyleme gerekçe ola rak, mandıraların malıyetlenn çok altında değerlerden alım yapmasını ve hukumetm lıtrede 2530 lıra olarak hesaplanan süt pnmlernıı 9 aydır odememesını gostenyorlar Turkıye genelınde uretıcının dev letten 518 mılyar, Bursa'dakı mer kez köylerdekı ureücılenn ıse 982 mılyon lıra prım alacağı olduğu öğrenıldı SHP Bursa îl Başkanı Şemsetün Şen, Bursa Zıraat Odası Ba$kanı Muhıttin Kocaeft ve înegöl Zıraat Odası Başkanı Nıyazı Ozbıl ıle yaptığı goruşmelerden sonra duzenledığı basın toplantısmda dunyada sut malıyetlenıun "1 litre sut = 2.5 kilo yem" formüluyle hesaplandığını soyledı Şen, "Bu bılımsel besaplamaya gore, sutun malıyetı 480 lıradır. Oysa bugun sut urencısı sutunu 280300 lıradan sanyor Bu durumda koylu her lıtrede 200 lıra zarar etmektedır Holdıngler ıse kentte jaşayan ınsanlara sutu 1250 lıradan satıyor. Holdıng kârları yuzde 500'lere tırmanırken iktıdar koyluye 200 lıra zarar, holdinglcre ise 1000 lıra kfir saglıyor" dedı Hukumetın Turkıye genelınde süt ureucısıne 518 nulyar lıra pnm borcu olduğu öğrenıldı Sütpnmı adı altında lıtrede 2530 lıra üretıcıye subvansıyon uygulanıyor Ödemelenn de 9 aydır yapılmadığı belırtıldı SHP Bursa tl Başkanı Şemsettın Şen bu konuda da şöyle konuş tu "Turk köylusunun, işçisınin ve memurtınun odedfgı vergilen hayalı ıhracatçıya peşkeş çeken Ozal, koylunun alacagını odemeınekte dırenmektedir." DüNYA SİRKETLERİNDEN • YUNANİSTAN'ın dunyaca ünlü ıçkı şırketı Metaksas'ın 7 5 nulyar drahmıye (90 mılyar lıra) Selvıac Nederlanden şnketıne satıldığı bıldınldı • THE HALL STREET JOURNAL gazetesı ıle Barron's dergısını yayımla>an Dow Jones and Co ılaı gehrlenndekı duşuş nedenıvle 1988'ın 4 çeyreğındekı net gelınnın 1987'nın eş dönemıne oraıüa yuzde 14 azalarak 43 1 mılyar dolara düştuğunu açıkladı • JAPON Kumagaı Gumı muteahhıtlık şırketı, Bangkok'ta şehrın uzennden geçecek 36 küometrehk otoban ıhalesını bır mılyar dolarlık teklıfı ıle kazandı • JAPONYA'nm en buyuk otomobıl uretıcısı Toyota, Ingıltere'de de 1 2 mılyar dolarlık vatırımı gerektırecek yenı bır fabnka ınşa etmeyı planlıyor • SİEMENS'ın 198788 malı yılında ışletme kârları 400 mılyon mark azalarak 600 mılyon markın altına duştu • AVRUPA Uzay Ajansı ıçın Arıane roketlerıru fırlatan Ananespace şırketının şımdıye kadarkı en büyük tıcarı uzay anlaşması olan 50 yenı roket ıçın 3 mılyar dolarlık ' harcamayı öngören anlaşmayı ımzaladığı belırtıldı Kooperatifte özelleştirme GAZİANTEP (AA) Guneydoğu Tarım Satış Kooperatıflen Bırlıklerı'nın tesıs ve dığer mal varlıklarınm yuzde 50'sı, şırketleştırmeye gıdılerek halka satılacak Guneydoğu Tarım Satış Bırlıklerı Genel Muduru Ahmet Kurtulan, bırlık tesıslerının anonım şırkete dönuşturuleceğını belırterek, böylece atıl durumda olan tesıslerın de ulke ekonomısme katkıda bulunacaSmı kaydettı. 'Dıracat '88'in altında kalacak' TÜRKTRADE'den '89 ihracatına bakış Vadeli çeki yasallaştırmak • » KONUKYAZAR Rehabiütasyon fonu ANKARA (ANKA) Hazıne ve Dış Tıcaret Musteşarhğı, Bankalar Rehabılıtasyon Fonu'nu oluşturmak üzere çahşmalara başladı Bankalar Yasası'nda değışıkhk yapılmasına vönehk olarak surdurulen çalışmalar sonucu Tasarruf Mevduatı Sigorta Fonu "Bankalar Rehabılıtasyon Fonu"na donuşturulecek İSTANBUL (AA) Turkıye Dış Tıcaret Derneğı'nce (TURK TRADE) hazırlanan yıllık faalıyet raponında, 1989 yılı ıhracatı ıçın olumsuz sınyal venldı Raporda, uygulanan teşvık pohtıkalarında meydana gelen sapmaların, ıhra catı "onemlı bır darboğaza sunıkle>ecek tulelık aldığı' goruşu dı le getırılerek, "Vapılan tahmınlere gore, 1989 ıhracalı, 1988'delu duzeyin altında kaiacakttr" denıldı Son sekız >ılda ıhracattakı geUşmelere rakamlarla değınılen raporda, bu gelışmelerde, değışken kur pohtıkası, vergı ıadesı, uygun kredüer, vergı ıstısnası. fon muafıyetı ve dış tıcaret sermaye şırketlenrun desteklenmesı gıbı polıtıkaların etküı olduğu belırtıldı 1988 yılında söz konusu polıtıkalardan "cıddı sapmalann olu»maya başladığı yolunda cıddı sınyaller venldığı" ılerı surulen raporda, "1989 yılında, bu sapmalann ıhracatı olumsuz yonde etkıleyerek onemlı bır darboğaza sunikleyecek bır nıtelık akuğı" kaydedüdı Konunun şımdıye kadar, "yetkilıkre her fırsatta" ıletıldığı anlatılan raporda, buna karşm ıhracatın genel performansımn "henuz ısükrarİı bir yapıya kavuşturulmadığı" ıfade edıldı Marmans yat lımamnın ınşaat hızla suruyor AÎARMARİS limanının %9'u yerli halka açıldı Ekonomı Servısı Marmans yat limanının bır bölumu mayıs ayında hızmete açılacak 676 yat kapasıtelı lımanm tamamen açılması 1990 yılında gerçekleştınlecek Netsel şırketının "yapişletdevret" modelıyle yapım ve ışletmesını ustlendığı Marmans yat limanının ınşaatı suruyor İnşaatını da Netsel şırketının ortaklann dan Yuksel Inşaat'ın ustlendığı lımanın tekne bağlama bölümlerı tsveç lısansıyla uretılen "yuzer dubalar" aracılığıyla yapılacak Denıze kazık çakmadan yapılan yuzer dubalar kazıklı sıstermn yan fıyatına yapılabıhyor ve ıstendığı zaman bağlama bölumlerının du zem değıştınlebdıyor Marmans yat hmanını 49 yıllığına kıralayan Netsel Şırketı, hıs selenn yuzde 9'unu da Marmans halkına açma karan aldı Net Holdıng Yonetım Kurulu Başkanı Besım Tıbuk, hısselenn bır bölumünun yöre halkına açılmasıyla yat limanının halka mal olacağını ıfade ederek şunları soyledı "Marmans yat lımanı onumuzdekı mayıs ayında kısmen faalıyete geçecek. Tam t«şekkullu faalıyet de 1990 majıs ayında olacak Bıam Net Gnıbu olarak ustlendığımiz ve şu sıralarda bakanlıkta 'start ışaretı' bekleyen Fethıye yat limanının hısseiennın bır bolumunu de Fethıye halkına açacagız." • Vadeli çekın, ödeme gunünu takıp eden 2 ış gunu sonunda, karşıhğı yoksa, arkasına ( karşıhğı olmadığı yazılarak vadeh çekı ıbraz! edene verılecektır Vadeli çek, adından da anlaşılacağı gıbı aslında bır çek değıldır. • Vadeli çekın arkasına karşıhğının olmaMahiyet iübarıyla bır borç odemeyı vaat eder. Yanı bir senettır. dığı şerhının verılmesı \adeli çek sahıbının taşır Ancak çek kâğıdına yazüdığından ve genelde vadesı geldiğinde protesto edıldığı anlamını gıbı tedavul eder • Vadeli çekler senetler bankaya ibraz edildîğınden ortaya çek olarak çıkmaktadır. • Vadeh çekler hamılıne duzenlenemez borç odemeyı vaat eder Yanı bır senettır An • Yetkılı mahkeme \e ıcra daırelen vadeli HALİS YILMAZTURK cak »,ek kâğıdına yazıldığından ve genelde va çek hamılının bulunduğu >er mahkeme ve ıcdesı geldığınde bankaya ıbraz edildîğınden or ra daırelendır Işadamı Ekonomıst taya çek olarak çıkmakta, bu da son derece Vadeh çek muessesesı şu yenılık ve kolayÇekler, bankalar tarafından çıkanlan, mu onemlı ıkı sonuç doğurmaktadır lıklan getırecektır dılerce hesaplanndakı ödeme talımatını ıçe 1 Damga Vergısı odenmemekte ren ve muayyen şekıl şartlarıru ıhtıva eden bır BORÇLU: Salt borçlanma dolayısı ıle öde2 Karşılığımn (bankada) olmaması halın meme halınde hapıs cezası ıle tazvık edılemeödeme aracıdır Çek günluktur Yanı ödeme tanhı çekın yazıldığı tanhtır Çek bır ödeme de dolandıncılık suçu oluşacağından \adeh çe vecek tahmatıdır Yanı çekın yazıldığı tarıhte ban kı veren kımse, aynen çeklerde olduğu gıbı haALACAKLI: kada karşıhğı var demektır Bankada karşılı pısle tazyık edılebılmektedır 1 Alacağını hemen tahsıl etme ımkânını bu j vadeli çek bır vakıadır Lıteraturde olmama ğırun olmaması dolandırıcıhk suçunu oluştulabılecek j rur Senetler Halk arasında bono da tabır edı sına rağmen, mevcut ozellıklen sebebıyle yay 2 Ödenmeme halınde zaman kaybetmeden j len emre muharrer senetler muayyen şekıl şart gın bır şekılde kullanılmaya devam edılecek cırantalara veya hukukı vollara hemen başvu' lanru ıhtıva eden ve belırlı bır zamanda öden tır Ve bu şekılde devam ettığı takdırde hıçbır rabılecek I mesı gereken bır borç ödeme aracıdır Senet duzenleme sorunlan çözemeyecektır Bıze gore 3 Tuccar vadeli çekı tahsıle, temınata ve) bır borç ödeme vaadını ıçenr Ödenraemesı gerçek çozum, vadeli vekı muessese olarak >a rebıleceğı gıbı ıskonto veya ıştıra da ettırebı halınde borçlu protesto edılır Alacaklı alaca sallaştırmaktır lecek gım hukukı yollardan tahsıl edebüır Salt borç Bu noktalar göz önüne alınarak vadeli çekDEVLETtan dolayı hapısle tazyık olamayacagından do lenn kıymetlı evrak halıne getınlmesı önen1 Damga Vergısı alacağmdan önemlı bır ge' landıncılık suçu oluşmaz lebıhr lır kaynağına sahıp olacak Vadeli Ç e k k r Çeke, tarıh olarak, hazırlanKıymetlı evrak olarak vadeli çekler 2 Vadeh çeklerın karşılıksız çıkması dolandığı günden daha ılen bır tarıb atılırsa buna dırıcıhk suçunu oluşturmayacağı ıçın mahke• Yıne bankalar tarafından ı,ıkanlaı.ak pıyasada vadeli çek denılmektedır Lıteratur• Çekın şekıl şartlannı ıhtıva edecek ılave melerın bu tur ışlen vok azalacak de böyle bır ödeme aracı yoktur Ancak pra BANKALAR: tıkte çok yaygın bır şekılde kuUanıunaktadır olarak ödeme tanhı yazılacak 1 Vadeh ceklerı tahsıle veya temınata alaVadedekı çekler pıyasada aynen çek muame • Bankalarca tahsılı veva temınata alındbı lesı görmektedır Vadeli çeklenn günu gelsın leceğı gıbı ıskonto veya ıştıra da edılebıletek bıleceklerı gıbı ıskonto veya ıştıra da edebıleceklerınden komısyon gehrlen olacak veya gelmesın bankaya hemen ıbraa mumkun• Bankalar vadeli çekı borçlunun bulundu2 Çıkara^aklan vadeh çek satışından gelır dur Bankada karşıhğı varsa hemen tahsılı ğu yerdekı şubelerıne gondermeyecekler (sa elde edebıletekler mumkundur Bankada karşılığımn olmama dece hstelerı gönderılecek) 3 Bankalarda vığılma önlenecek sı halınde netıce hemen oğrenılmekte, dolayı • Vadeli çekler bankaya ıbraz edıldıklen an4 Dağıtım ve muhabere masrafları azalası ıle zaman kaybı önlenmektedır Karşüıda Damga Vergısı tahsıl edılecek, Malıye Ba cak ğının olmaması halınde dolandırıcıhk suçu kanlığı hesabına geçırılecek 5 Vadeh çekler borçlunun bulunduğu yere oluşacağından borçlunun hapısle tazyıkı • Vade sonunda, tahsıl edılen vadeli çek be gıtmeyeceğınden kaybolma ıhtımalı kalkacak mumkundur Damga Vergısı'ne tabı değıldır 6 Hatır senedı azalacak Vadeli çek adından da anlaşılacağı gıbı, as dellerı derhal ılgılı hesaplara geçecek veya ıb7 Çek kullanımı yaygınlaşacak lında bır çek değıldır Mahiyet ıtıbarı ıle bır raz edenc odenecektır Borsada işlemler Akçımento AnadotuCam Afçefık Bagtaş Bolu Çımento Brisa ÇelıkHHat CEtetctnk DAktaş E Yatınm Ege Bıracılık Er D Çdık GoodYear HeMaş tzmırDC Kartonsan KoçHoMmg Kordsa Koruma Tanm Kftytaş Koç Yatınm Metaş Nasaş Olmuksa Otosan Pınar Sut Rabak Sartaıysan TOemDuk Tsletaş T işB (A) T Iş B (B) T ŞışeCam T Sıemens Yasaş Ûncekse Buguflku Bugunku aretafHi mydsk 2200 2200 2225 1826 1825 1825 3775 3800 3800 1275 1275 1275 10900 11000 11000 3400 3400 3400 4000 4000 4000 7250 7100 7200 2900 3000 3025 1150 1175 1175 5000 4950 5000 5750 5700 5750 4200 4100 4200 2400 2400 2425 640 640 640 1325 1325 1325 2875 3000 3050 3675 3675 3675 4375 4375 4375 1175 1250 1250 2175 2175 2200 700 720 730 790 790 790 2300 2275 2300 2775 2750 2750 1200 1200 1250 1375 1375 1375 2625 2575 2575 2200 2225 2275 3400 3400 3400 800 830 860 30000 33000 33000 1975 1925 2000 520 520 520 1175 1175 1175 4050 4100 4100 620 610 620 MOcak 1M9 Işlem Bugunim Ençoksâz. kapanış mıktarı yapılan fiy 2200 7305 2200 3625 525 1825 3800 500 3800 1275 12050 1275 11000 100 11000 3400 300 3400 4000 450 4000 7150 8900 7150 3000 900 3000 1175 200 1175 5000 1110 4950 5750 5686 5750 4200 3960 4200 2425 900 242S 640 298 640 1325 4058 1325 3050 1560 3050 3675 1100 3675 200 4375 4375 1250 1250 1250 2200 2250 2200 730 1380 730 790 5650 790 2300 1560 2300 2750 300 2750 1250 850 1250 1375 2450 1375 2575 300 2575 2275 1080 2225 3400 493 3400 860 3400 840 33000 100 33000 2000 200 2000 520 2000 520 1175 800 1175 4100 750 4100 610 1650 610 aubrtıüı ort% 2203 1825 3800 1275 11000 3400 4000 7131 3002 1175 4954 5734 4159 2421 640 1325 3042 3675 4375 1250 2195 729 790 2298 2750 1231 1375 2575 2247 3400 339 33000 1987 520 1175 4100 610 ig Ş T C ZİRAAT BANKASI 3 1 OCAK 1989 TARİHINDEKI D0V12 KURLARl S V\ DÖVİZ KURLARl Dovtzın Cınsı 1 ABD Doları 1 Avustralya Doları 1 Avusturya Şılını 1 Batı Alman Markı 1 Belcıka Frangı 1 Danımarka Kronu 1 Fın Markkası 1 Fransız Frangı 1 Hollanda Flonnı 1 ISVÖÇ Kronu 1 isvtçre Frangı 100 Itatyan Uretı 1 Japon Yem 1 Kuveyt Dınan 1 Stertın 1 S Arabıstan Rıyalı Döv z Al Ş Dövız Satış VERGİREHBERİ 1884 96 1651 79 143 67 1009 19 48 26 260 03 438 36 297 08 894 41 297 55 1187 75 138 19 1454 6556 38 3315 64 502 66 Efektıf Efektrf Satış Ah« 1881 19 1904 00 1620 47 1668 47 143 38 145 12 1007 17 101938 47 34 48 75 259 51 262 66 430 04 442 79 296 49 300 08 892 62 903 44 296 95 300 56 1185 37 1199 75 135 57 139 59 14 26 14 69 6432 03 6622 61 3309 01 3349 13 49312 507 74 DÖVİZİN CİNSİ 1 ABODMJUU 1 MUSTTULYA D0URI DÖVIZ AU$TL 1884 96 1648 49 143 67 1009 19 4816 259 51 437 48 297 08 894 41 296 95 1187 75 137 91 14 51 1588 85 6543 27 279 40 3315 64 501 65 SATIŞ TL 1888 72 1655 09 143 67 1011 20 48 35 260 55 439 23 297 67 896 19 298 14 119012 138 46 1456 1595 21 6569 49 280 51 3322 27 503 66 EFEKTİF MJŞTL 1884 96 1617 22 143 95 1009 19 48 16 259 51 429 17 297 08 694 41 296 35 1187 75 135 29 1423 1556 71 6419 16 274 10 3315 64 498 13 SATt$TL 1903 80 1668 30 145 10 1019 28 48 74 262 63 442 74 300 05 903 35 300 52 1199 62 139 57 1468 1607 95 6621 94 282 75 3348 79 507 68 Hazırtayaa: H. "Hırgut Anğ 1 Mtsnım şUd IBaçfcAFRMtt 1 M T I ALMAN MANÜ 1 FtllUNKASI 1 FRAHSa HUKÖ 1 H0UAMM FUMİlri 1 İSVEÇ KR0NU 1 İSVİÇRE FMMSI 100 İTM.YU ÜRETt 1881 19 1648 49 143 38 1007 17 48 16 259 51 437 48 296 49 892 62 296 95 1185 37 137 91 14 51 6543 27 3309 01 501 65 Motorlu taşıtlar vergîsi Motorlu Taşıtlar Vergısı (MTV) geçen yıllardakı gıbı ı b yan taksıtte ödenecek Bınncıa 31 OcaJc 1989'un, ıkması de 31 temmuz 1989'un ış saatlerı sonuna kadar öderur. Yenı değışen MTV Yasasına göre, yıl ıçınde vergı mıktanarında bır değışıkJık (zamj olursa Takvım yıunm ılk 6 ayında yapüırsa, ızieyen son 6 aylık dönemm başında, Yılın son 6 ayında yapüırsa, ızieyen yeni yılın başında, u>gulanır Yenı vergıler taşıt sahıplenne ayn ayn büdınlmeyecek, genel duytıru sayüarak, uygulanacak Taşıtm yıl ıçınde vergüendırmeyı etküeyen özeihkten modciı, yılı, cınsı, net ağulığı, koituk sayısı, motorgücu bınmı (BG) ve azarnı kalkıs ağırhğı gıbı bunyesınde bır değışıkhk olursa, vcrgısı arttırılır ya da azaltıhrsa, 2 taksıt yenı duruma göre ödenır Taşıtm devredıbnesı ya da temükı nedemyle Ocak ve Temmuz taksıt aylan ıçınde yapdacak kayrt ve tescü değışıklığmde veıgı, bu değışjklığın yapılnıasından önce Odenir. Geçen yıl önce yukseltılen, sonra ıptal edılen vergı tanfesı uzennden Temmuz 1988'de 2 vergı taksıdını ödeyen tasıt sahıpiennın duzeltme haklan geçeriıdır Temmuz '88 de ödeyenler fazla vergı farkuıı, daha sonrakı aylarda ödeyenler ıse gecıkme zamlan üe bırlıkte, gen almamıslarsa, bu ay ödenecek yan taksıtten ındırebılırler Zamanmda ödenmey ecek taksıt v e taızın (R .G 10 ve 30 Aralık 1988) %96 yılhk faızm ekleneceğı unutulmamalıdır 1 JAPON VElri 1 KMUMDOUUtt 1 KUVEYT DUUIU 1MRVEÇKMMJ ÇAPRAZ KURUR $ S $ S 1 8677 B Alman Markı 6 3449 Fransız Frangı 2 1074 Hollanda Flonnı 1 5870 isvtÇTe Frangı $ 1364 03 Italyan Lıretı $ 129 64 Japon Yenı S 3 7499 S Arabtstan Rıya I £ 1 7589 % ISTMLta 1 S. A1UUİSTAN RİYAÜ ALTIM fiÜMÜŞ Cumhunyet Resat 24 ayar altın 22 ayar bıleak 18 ayar aron 900 ayar gumuş Alış 160 000 167 000 24 250 21800 18185 340 Satış 162 000 172 000 24 400 23 900 18 300 380 SERBEST FHYASADA DÖVİZ ABD Dolan Batı Alman Markı Isvıçre Frangı Hollanda Flonnı Ingıkz Sterünı Fransız Frangı Ak$ 1887 1012 1185 890 3310 296 Satış 1890 1015 1190 895 3340 298 T.C. ZIRAAT BANKASI "Gucune enşılmez" . , . 77.1» İmMtattbt:......J71.S7 M M haaM214 334429 Stoitşara tayuı. ...24» 1\ l l ^ ^ l k \ i l L 1 1 ^ rOIOKOpi HUrtul 133 03 m 133 03 «5 Ankara117 21 15 ,5 hat