Katalog

Hizmetleriyle etkin, kadrosuyla uzman. Cumhuriy^ 65. Yıl; Sayı: 23144 Kunıcusu: Yunus Nadi 400 TL. ,KI,VJM,, 27 Ocak 1989 Cuma 1 Şehîr 10 PAMUKBANK iyi bankadır Bir Yeşilyurt köylüleri dün Cizre Savcısına verdikleri ifadede bakanlık ikiye aynlıyor," iki bakanlığın 9 alanı daralıyor 'insan pisliği iddialarını tekrar ettiler 'Yedirdiler' fl ONU N İnsanlık dışı uygulamanm sorumlulan bulunsun ÖZAL Araştırma yapmadan yazılması • •• •• • uzucu ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) SHP Genel Başkanı Erdal !nönü, dün Ankara'da düzenlediği basın toplantısında gazetecilerin sorusu üzerine Cizre'deki olaylan ve gelişmeleri dikkatle izlediğini, vatandaşlara pislik yedirilmesi gibi insanlık dışı uygulamalan kabul etmediklerini belirterek şöyle dedi: "Giivenlik giiçlerinin öldüriilmesi olayında suclulann bulunmasını istiyonız. Arama sırasında masum vatandaşlanmıztn baskılara ugrama(Arkası Sa. 15, Su. Vde) ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) Başbakan Turgut Ö a l , Yeşilyurt köyünde "pislik yedirme" olayını "Böyle bir şey yapılmışsa, gerekli cezayı görecektir. Ama yapılmamışsa, o vakil yapılan yayınlann ifade ettiği roana ne olacaktır diye de bir taraftan düşünraek lazım" şeklinde değerlendirdi. Başbakan Tbrgut özal, dünkü basın toplantısında Cumhuriyet'in "pislik yedirme" olayına ilişkin sorusunu yanıtlarken, bu konularda "Tahkik edilmeden haberier vazdmasına üzüldüğünü" söy(Arkası Sa. 15, Sü. 2'de) Cizre Cumhuriyet Savcılığı, dün Yeşilyurt köylülerinden beşinin ifadesini aldı. Köylüler ifadelerinde, şikâyet dilekçelerinde de yer alan, jandarmanm kendilerine "insan pisliği" yedirdiği iddialarını yinelediler. Önceki gün ifadesi alınan bir astsubayla 5 er ise, insan pisliği yedirmediklerini, sadece "yediririz" dediklerini belirttiler. operasyonu M.Kültür ve Turizm Bakanlığı, turizmin gösterdiği hızlı gelişme ve kültür alanının gölgede kalması nedeniyle ikiye ayrılıyor. Gençlik ve spor işleri, Milli Eğitim Gençlik ve Spor Bakanhğı'ndan almıp Başbakanlığa bağlanıyor. Bu alan bir devlet bakanının sorumluluğuna verilecek. Sağlık ve Sosyal Yardım Bakanlığı 'na bağlı Çocuk Esirgeme ve Sosyal Hizmetler Genel Müdürlüğü, aileyle ilgili olarak kurulacak yeni bir daireyle birlikte Başbakanlık bünyesine alınıyor. Böylece, bir devlet bakanı da aile işlerinden sorumluolacak. ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) Başbakan Turgut Özal, "gençlik ve spor" ile "aile" konularıyla görevli iki yeni devlet bakanlığı oluşturulduğunu, Kültür ve Turizm Bakanlığı'nın ise "kültür" ve "turizm" olarak iki ayrı bakanlık haline getirildiğini açıkladı. Özal, Milli Eğitim Gençlik ve Spor Bakanlığı'nın adının "Milli Eğitim Bakanlıgı", Sağlık ve Sosyal Yardım Bakanlığı'nın adının ise "Sağlık Bakanhgı" olarak değiştirildiğini söylefli. Yeni bakanlıklarla ilgili kararnamelerin Cumhurbaşkam Kenan Evren'in onayına sunulduğunu belirttiBaşbakan Turgut Özal, dün sabah Cumhurbaşkam Kenan Evren ile yaptığı haftalık olağan görüşmenin ardından bir basın toplantısı düzenledi. Basın toplantısına 10 dakika geç gelen Özal ile birlikte salona Devlet Bakanı Cemil (Arkası Sa. 10, Sü. Vde) Bakanhk CÜNEYT ARCAYUREK yazıyor Özal ve Demirel ANKARA Bir gece önceden bir heyecandır gidiyor. Aniden bir karar. Özal basın toplantısı yapacak. Önceki gece Bakanlar Kurulu'nu toplayacak, dün sabah Köşk'e çıkıp Evren'le konuşacak ve saat 12.00'de de gazetecilerle buluşacak. Kafalar karışıyor. Kabineyi mi değiştiriyor. Güneydoğu'da ya da Özal'ın henüz elini uzatamadığı bilemediğimiz uluslararası bir sorun var da Başbakanımız kestırme yoldan soruna çare buldu, bunu mu açıklayacak? Heyecanı doruğa çıkaran alışılmamış bir gece. Bakanlar Kurulu toplantısı dört saatten fazla sürüyor. Özal, "önemli açıklamalarını" düne (Arkası Sa. 10, Su.4"te) Batının 9 gözü Cizre de Başta ABD olmak üzere, Batılı ülkelehn büyükelçilikleri, Güneydoğu Anadolu Bölgesi'nde ve bu arada 'köylülere insan dışkısı yedirildiği' ileri sürülen Yeşilyurt köyündeki 'insan haklan ihlalleri' konusunda bilgi topluyor.15. Sayfada Şırnak'ta baskın Teröristler Siirt'in Şırnak ilçesindeki kömür ocaklarını bastı, mazot dökerek iki su pompasmı yaktı. Mardin 'in Habur sınır kapısında KORKUDAN çıkış için sıra bekleyen tankerlere KORKMAMAK ateş açan militanlar, 2 tankeri CELAL BASLANGIÇ'ın yaktılar. 15. Sayfada 1 5 . Sayfada (Cumhuriyet) Cizre Savcılığı Yeşilyurt Köyü'nden 5 tanığın ifadesini aldı. Köylüler, şikâyet dilekçelerindeki iddialarını yineleyerek "Bize insan dışkısı yedirdiler" dediler. Önceki gün ifadesine başvurulan 5 askerin ise "Biz insan pislii yedirmedik. Sadece yediririz dedik" şeklinde konuştukları öğrenildi. Savcıhğa başvuran köylülerin avukatı Hasip Kaplan ise Yeşilyurtlu mağdur tanıkların can güvenliklerinin (Arkası Sa. 15, Sü. 2'de) CtZRE/DİYARBAKIR notlan ÖZAL'IN DÖVİZ KEYFİ10. Sayfada Avrupalı gözlemciler ani baskın yapabilecek Karakoüara hazıroP Denetimde sınır yok Avrupa sözleşmesi neler getiriyor? Haber Merkea îşkencenin ve Gayri lnsanı ya da Küçültücü Ceza ve Muamelenin Önlenmesine Dair Avrupa Sözleşmesi ile getirilen hükiimler şunlar: • Sözleşme taraf devletlerde kamu rnakamlannın kararı ile hürriyetlerinden yoksun bırakılan kişilerin içinde bulundurulduğu tüm yerleri ziyaret etmeye yetkili kılınan ve taraf devletlerden birer üyeden oluşan bir komite kurulmasıru öngörüyor. • Bu yerlerde smırlama olmayıp sivil ve askeri ceza ve tutukevlerini, polis karakollarını, akıl hastanelerini kapsıyor. • Komite, periyodik ve koşulların gerektirdiği hallerde (Arkası Sa. 15, Sü. Vde) TURAN YILMAZ ANKARA 1 şubatta yürürlüğe girecek olan Avrupa İşkence Sözleşmesi uyarınca, Avrupalı gözlemcilerin işkence iddialarına konu olan karakol ve cezaevlerine "ani baskın" yapabilmelerine olanak sağlanması, bu tur kurumlarda "1 şubat alarmı" yaşanmasına neden oldu. Başbakanlıkça hazırlanan bir genelge Adalet ve lçişleri bakanhklannca kendi teşkilatlanna gönderilerek, AvTupalı gözlemcilerin ani ziyaretlerine "hazırlıkJı" ulunmasının istendiği öğrenildi. Söz konusu sözleşme, Türkiye'vi işkence iddialanna ilişkin bazı taahhütler altına sokuyor ve bu taahhütlerin yerine getirilmemesi halinde "teşhir" yaptınmı getirmenin yanı sıra bazı önemli yaptırımlara da kapı aralıyor. Başbakanlıkça hazırlanan genelgede, I şubattan itibaren yürürlüğe girecek "Işkencenin ve Gayri Insani ya da Küçültücü Muamele veya Cezanın Önlenmesi Hakkındaki Avrupa Sözleşmesi"ne dikkat çekildiği büdirildi. Bu genelgede sözleşme hükümleri uyarınca A\rupalı gözlemcilerce yapılacak ani ziyaretlere konu olacak binaların gözden geçirilmesi ve sıhhı şartlannın düzeltilmesinin istendiği kaydedildi. Bu genelge lçişleri Bakanlığı'nca bu ay içerisinde valiliklere iletildi. Adalet Bakanlığı da söz konusu genelgeyi kendi teşkilatına gönderdi. AJınan bilgilere göre bu genelgede lçişleri ve Adalet 6 Köşk 'ten kendi 1 şubattan başlayarak yürürlüğe girec2k olan bakanlıklarınınİşkence personellerinden Avrupa Sözleşmesi Avrupa îşkence Sözleşmesi uyarınca Avrupalı hükümlerini bütünüyle uygulamaları ve sözleşmede yer alan hügözlemciler işkence iddialarına konu olan karakol ve cezaevlerine ani baskın yapabilecek.kümler doğrultusunda incelemelerde bulunacak olan gözlemcilere sorun çıkarılmarnasının istenAdalet ve Içişleri bakanlıkları kendi diği öğrenildi. Cumhuriyet muhaörgütlerine gönderdikleri genelgelerde birinın, görüşlerine başvurduğu Avrupalı gözlemcilerin ani ziyaretlerine Adalet ve lçişleri Bakanlığı yetkihazırlıklı olunmasını istediler. lileri de, "Saklayacak bir şeyimiz Bezmi Alem için olumsuz rapor Inönü: Geri dönüş S H P Genel Başkanı Erdal tnönü, bakanlıklarla ilgili yeni düzenlemenin reformla hiçbir ilgisi olmadığmı belirterek "Başbakan, geriye dönüşü bile ilerleme sayıyor" dedi. tnönü, Şemiler olayıyla ilgili olarak "O konuda fena sıkışmıştır Özal" diye konuştu. ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) SHP Genel Başkanı Erdal tnönü, Başbakan Turgut Özal'ın açıkladığı bakanlıklarla ilgili yeni düzenlemeyi "geriye dönüş" olarak niteledi. Inönü, reformla hiçbir ilgisi olmadığmı belirterek, "Başbakan geriye dönüşü bile ilerleme sayıyor" dedi. Erdal înönü, Şemiler olayıyla ilgili tutumundan ötüril Başbakan özal'ı eleştirerek, "O konuda fena sıkışmıştır" diye konuştu. SHP Genel Başkanı tnönü, dün düzenlediği basın toplantısında bakanlıklarla ilgili yeni düzenlemeler konusunda goruşlerini açıkladı. Inönü, daha sonra yeni kurulan Anadolu Genç lşadamları Derneği kurucularıyla görüştü. Inönü, bakanlıklarla ilgili yeni düzenleme konusundaki düşüncelerini bu görüşmede de dile getirdi ve "Başbakan her şeyi ilerleme olarak göstermeve cahşıyor. Ama ilerlemenin bir tanımını vapmak (Arkası Sa. 10, Su. 7'de) SHP lideri, 'bakanlık operasyonuynu eleştirdi yok" savını ortaya koyarlarken, gözlemcilere incelemeleri sırasında her türlü kolaylığın sağlanması için teşkilatlarının uyarıldığıru aktardılar. Yetkililer, imza altına alınan sözleşme hükümlerinin aynen uygulanacağını da ifade ettiler. Avrupa tşkence Sözleşmesi, geçen yıl içinde TBMM'de iktidar ve muhalefetin oybirliği içinde aldığı bir karar ile kabul edilmiş ve onaylanmıştı. 1 Şubat 1989 tarihinde yürürlüğe girecek olan sözleşme, taraf devletlerde kamu (Arkası Sa. 15, Sü. S'te) Cumhurbaşkanhğı Araştırma Birimi, Bezmi Âlem Vakıf Gureba Hastanesi'nin özel üniversiteye dönüştürülmesi için yapılan işlemlerde yasalara aykırılıklar belirledi. Hazırlanan "olumsuz" rapor, Evren'in de onayıyla Milli Eğitim Bakanlığı, YÖK ve Sağlık ve Sosyal Yardım Bakanlığı'na gönderildi. GÜNDÜZ İMŞİR Cumhurbaşkanj Kenan Evren'in Bezmi Âlem Vakıf Gureba Hastanesi'nin özel üniversiteye donüştürülmesine "olumsuz görüş" belirttiği öğrenildi. Üniversitenin kuruluş çalışmalarında usulsüzlük yapıldığı yolunda çeşitli ihbarlar alan Cumhurbaşkanhğı Araştırma Birimi, uyarı ve çeşitli belgeleri detaylanyla inceledikten sonra yapılan iş(Arkası Sa. 13, Sü. 6Wa> Yanlış karar Bağdat'tan döner, Ankara'dan dönmez'. Sabancı İSO toplantısında konuştu: İNSAN HAKLARI DERNEĞİ: SÎYASAL SUÇ SANIĞINI POLÎS SORGULAMASIN 15. Sayfada Ihracatunız bu gidişle toslar İstanbul Sanayi Odası'mn meclis toplantısında hükümete yoğun eleştiriler yöneltildi. Sakıp Sabancı ve tSO Meclis Başkanı İbrahim Bodur, konuşmalannda "trenin raydan çıkması" kaygısını dile getirdiler. Ekonomi de Özal Prensip olarak ek yükümlülük istemediğimiz belli 'Nükleer yükti konuşuruz' BRÜKSEL ILAHİYATTA YÜKSEKOKUL ATAĞ1 12. Sayfada Almanya 'evet* demezse olmaz SATO Başkomutanı Galvin'in üye ülke başkentlerine gönderdiği rapor, önümüzdeki nisan ayında nükleer modernleşme konusunda 'ilke kararı' ahnmasım amaçtıyor. Ancak, başta F. Almanya olmak üzere ittifakın Avrupa kanadı, silahsızlanma sürecinin vardığı bu aşamada böyle bir ilke kararma bile isteksiz bakıyor. HADİ ULUENGİN BRÜKSEL Kısa menzilli nükleer süahlann (SNF) modernizasyonu konusunda NATO Müttefik Kuvvetleri Komutanı General John Galvin tarafından on iki gün önce ittifak başkentlerine gonderilen rapor, esas olarak NATO savunma bakanlannın önümüzdeki nisan ayında nükleer modernleştirme konusunda bir "ilke karan" almasını hedefliyor. Askeri kanat SACEUR'un, 10 Şubat 1988 tarihinde Brüksel'de ya(Arkası Sa. lî, Sü. Vde) Ülkenin ve devletin neresine bakarsanız bakın, korkutucu boyutlarda sorunlarla karşılaşıyorsunuz. Adalet mekanizmalan paslanmıştır, yasalar yetersiz kalıyor, cezaevleri durulmuyor, yolsuzluklar çığ gibi büyüyor, eğitim ve öğretimde sorunlar ürkütüyor, iktidar partisinin ve hükümetin tutumu umutsuzluk yaratıyor, parlamentonun dışianması sürüyor, ekonomideki durgunlukla enflasyondaki azgmlık bir arada yaşanıyor, Güneydoğu 'daki canavarlıkların ardı arkası kesilmiyor, insan haklan çiğneniyor, geçim sıkıntıları ağırlaşıyor, biitçe açıkla Başbakan Özal, NATO Başkomutanı Galvin tarafından hazırlanan raporun üye ülkelere genel tavsiye niteliği taşıdığını, "Türkiye şu yükümlülükleri üstlensin" biçiminde bir öneride bulunmadığını soyledi. Özal, "Eğer böyle bir teklif gelirse konuşuruz " dedi. ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) Başbakan Turgut Özal ek nükleer yükümlülük alması için Türkiye'ye yapılan bir teklif olmadığını belirterek "Bizim prensip olarak ek nükleer yükümlülük almak istemediğimiz belli... Ama, eğer böyle bir teklif gelirse konuşulur tabiatıyla" dedi. Öte yandan Dün Dışişleri Bakanhğı'ndan aynı konuda yapılan bir açıklamada, "Gelişmeler ilgili makamlarımız arasında etkin işbirligi içinde izlenmekte oiup gerekli kararlar zamanı geldiginde bükümetimiz tarafından alınacakbr" dendi. Başbakan Özal dün Ankara'da düzenlediği basın toplantısında MiUiyet Gazetesi'nde yer alan rından bankalardaki sıktntıya kadar heryönde zincirleme bunalımlann halkalan birbirine ek/eniyor, kısıtlı demokrasi topluma yetmiyor, laik devleti yaralayan tutumlar sürüyor, hastanelerin ve sağlık hizmetlerinin çöküntüsü durmuyor, işsizlik boy atıyor, toplumun değeryargılan iflas ediyor, dış ve iç borç sarmalı geleceğimizin yazgısına dolanıyor, televizyonun renkli çabalanna karşm kitleleri saran karamsarlık yoğunlaşıyor. Denebilir ki hangi kesime, • •• (Arkası Sa. 15, Sü. Vde) "Türkiye'ye nükleer yük" başlıklı haber ile ilgili bir soruyu yanıtlarken şunları söyledi: "Aynen sizin söylediginiz gibi vazılmış manşet. Ama ınanşetin altını da okumak lazım. Haberin gerisinde bununla ilgili hiçbirsey yok. Haberi aynen tekrar ediyonım. Müttefik Kuvvetler Komutanının, yani NATO Başkomutanı'nın bir raporu var. Şunlar şunlar yenileştirilmeli, şunlar değiştirilmeli diye... Bu rapor herhangi (Arkası Sa. 13, Sü. 3'te) Işçi sonınları 13 yıl aradan sonra TV'de tartışıldı İş Sendika Servisi 13 yıllık bir aradan sonra televizyonda işçi sorunları üzerine yapılan ilk açıkoturum, beklendiği gibi bol tartışmalı, dinleyenlerin gerçek işçi sorunları üzerinde çok fazla bir şey öğrenemediği bir havada geçti. Yine de işçilerin çok sorunlu ve de ücretlerinin çok düşük kaldığı gerçeği, işveren ve hükümet temsilcileri tarafından da kabul edildi. Nedense, herkes işçinin ücretinin gerçekçi olmadığmı, çok düşük kaldığını kabul ederken sorumlusu ve niye çözüm bulunamadığı anlaşılamadı. Türklş Başkanı Şevkel Yılmaz, ağırhklı olarak hükümeti suçladı. Özel sektöriin hak verme(Arkası Sa. 13. Sü. 3'te) Asil Nadir, beyaz eşya ve otomotiv pazarmda Gelişim Grubu ve Güneş Gazetesi'ni satın alarak adını sıkça duyurmaya başlayan Asil Nadir'in, önce ithalat yoluyla, beyaz eşya ve otomotiv sektörüne de girmeye hazırlandığı öğrenildi. Ekonomi Servisi Asil Nadir, Türkiye'de beyaz eşya ve otomotiv sektörüne girmek için hazırlık yapıyor. Nadir'in Manisa'daki Vestel, Goldstar ve Astelsan fabrikalarının yanındaki bir alanda beyaz eşya fabrikası kurulması için fizibilite çahşmalan başlatılrüne girme hazırlıkları sektörde "Hayırlı işler. Allah kolaylık versin" diye karşılandı. Gelişim Grubu ve Güneş Gazetesi'ni satın alarak son giınlerde adını sıkça duyuran Asil Nadir'in beyaz eşya ve otomotiv sektörüne girme hazırlığında olduğu öğrenildi. Asil Nadır'in Türkiye'deki yatırımlarının en buyuğü dı. Asil Nadir'in, avukatlan ara Vestel Şirketler Grubu'nun Başcılığı ile Besim Uysal'dan satın al kanı Tahsin Karan, beyaz eşya ve dığı Ege Otomotiv Sanayii'nin otomotiv sektörlerine yonelik çaarazi ve kapalı alanlarının, otomo lışmalarının hazırlık aşamasında bil üretimine elverişlilik açısından olduğunu söyledi. Beyaz eşya sektöründe pazar bazı yabancı firmalarca incelendiaraştırması yurüttuklerini ifade ği öğrenildi. Asil Nadir'in beyaz eşya sektö (Arkası Sa. 13. Su. 4'te) ABD'DEN SA VUNMA YA MAKAS 3. Sayfada OLAYLARIN ARDENDAKI GERÇEK Bunahm ve Muhalefet Son yıllarda Turkiye'nin dertleri, sorunları, dava/arı sanki birdenbire beşe, ona, yirmiye, otuzo, kırka katlanmtş gibidir. • Bilgileri kim sızdırdı? Yaklaşan yerel seçimler öncesi paılak veren borsa yolsuzluğu iddiaları Fransa'yı karıştırdı. 3. Sayfada • FIAT suçlanıyor İtalyan sanayiinin temel direklerinden olan firmanın ışçi haklarını çiğnediği ileri sürülüyor. 3. Sayfada • Afganistan'da yüzlerce ölü Sovyet ve hükümet birliklerinin karayoluna düzenlediği saldırıda yüzlerce sivil öldü. 3. Sayfada • Düşlerimizi çizen ressam Ressam Salvador Dali'nin ölümü üzerine tngiliz basını eşine az rastlanır biçimde sanatçıya yer ayırdı. 4. Sayfada • Çizerlerimizden ünlü kişiler Karikatürcüler Derneği'nin 'Portreler' sergisinde 46 çizer yer alıyor. 4. Sayfada • Tahtakale'ye polis copu Polis dün Tahtakale'yi bastı ve döviz işlemierinin kesilmesine neden oldu. Ekonomi'de • Protestolu senetler 2.5 trilyon Protestolu senetlerin tutan 1988'de bir önceki yıta göre yüzde 75.8'lik artışla 2 trilyon 575 tnilyar liraya ulaştı. Ekonomi'de • Glasnostçular sandık savaşında Sovyetler Birliği'nde kongre seçimler i için Yeltsin, Saharov ve Vorontnikov Moskova'dan aday oldular Arka Sayfada • Açık ilişki, koyu sohbet Alman SPD'nin düzeniediği şenlikte dünyanın her köşesinden kadınlar hem sorunlarını dile getirdiler hem eğlendiler. Arka Sayfada • Organizma, stresi sindiremiyor Huzursuzluk, gerilim, sinir ve tedirginlik sindirim sisteminı etkiliyor. Arka Sayfada UGURMUMCU GOZLEM İşkence Nedir? Başbakan Özal'ın dünkü basın toplantısında gazetemız Ankara Bürosu İstihbarat Şefi Ahmet Tan, söz alıp "Yeşilyurt Olayı" ile ilgili soru soruyor. Başbakan, bu konunun "iddia" olduğunu, bu gibi olaylarda. bu gibi savların kanıtlanamadığını da soylüyor. Ahmet Tan. konunun bölge valıliği ve savcılıkça da ele alındığını söyleyince kaçamak yanıtlaria konuyu geçiştıriyor Muhabir arkadaşımız Faruk Bıldırici'nin "Nakşibendimisiniz?" (Arkası Sa. 10. Su. lıte)