Katalog

17 OCAK 1989 KÜLTÜRYAŞAM HAYVANLAR İSMAIL GÜLGEÇ CUMHURİYET/S Büyük fırsat, aıııa Mart ayında yapılacak toplu gösteride 15 Türk filıni yer alacak. Ancak gösteride kendisine özel böliim ayrılan Başar Sabuncu 'nun 2 filminin kopyaları gösterilemeye'cek kadar bozuk. Bakalım yapımcı şirketin sağlayamadtğı katkıyı Kültür Bakanlığı sağlayacak rnı? Londra'da Türk Sineması Toplu Gösterisi düzenlenecek PİKNİK PİYİI.E MADHA VECDİ SAYAR LONDRA Sinemamızın uluslararası planda elde ettiği başarılar zincirine yeni bir halka eklenecek ve önümüzdeki mart ayında Londra'da Ingiliz Ulusal Sinemateki (Natioıial Film Theatre) bir Türk filmleri toplu gösterisi gerçekleştirecek. Bütun bir mart ayını kapsayacak olan toplu gösteride Türk sinemasının 1970 sonrasında ortaya koyduğu en önemli ürünler yer alacak. Londra'daki Türk sineması toplu gösterisi, Yılmaz Giineyin 197O'te çevirdiği "Umut" adlı fılmle başlayacak, ardından orta kuşak ve genç kuşaktan yönetmenlerin ve bu dönemde ilginç fılmler yapan Alıf Yılmaz'ın yapıtları gösterilecek. SÇN ERIME . 5AKIIIN/ Londra'ya gidebilecek mi? Ingiliz Ulusal Sinemateki'nin duzenlediği Türk Sineması Toplu Gösterisinde Başar Sabuncu'nun yapıtlarına özel bir bölüm aynldı. Ancak, İsmet Ay ile Müjde Ar'ın oynadıkları "Asılacak Kadın"m kopyaları bozuk çıkınca, özel bölüm tehlikeye düştü. Şimdi Kültür Bakanlığı'nın gerekli desteği göstermesi bekleniyor. üzere Onat Kullar, Ömer Kavur, Londra'ya gönderilmesi olanakBaşar Sabuncu ve Miijde Ar sızdı. Bu haber, programın odak Londra'ya çağrıldılar. noktasında Sabuncu'nun 4 filmine yer veren İngiliz Ulusal SineAma işin burasında yine bir mateki yöneticilerini zor duruma "ama" var. Türkiye böylesine et sokuyor; onlara, "Bu 2 filmi olkili bir tanıtım olanağını yine son madan Sabuncu'ya ayn bir bölüm anda kaçırabilir. Tam program ke ayıramayız, oysa programın girisinleşmiş, katalog basıma hazır şinde bunu özellikle belirltik" delanmakta iken Türkiye'den gelen dirtiyordu. bir teleks işleri karıştırıverdi: BaBu durumda, yapımcı firma 5 şar Sabuncu, tngiltere'ye gidecek milyon lirayı ödemeye gücü olmafilmlerinden ikisinin kopyalarımn dığım belirttiğine göre geriye tek görülemeyecek kadar kötü oldu bir çözüm yolu kalıyor: Sinema ğunu, yapımcı şirket olan Uzman sanatına saygılı bir Kültür BakaFilm'in de yeni kopya basmaktan nı olduğunu kanıtlayan Sayın Tıkaçındığını belirtiyordu. "Kupa naz Titiz'in bu katkıyı sağlaması. Kızı" ve "Zengin Mutfağı" için Bakalım Kültür ve Turizm Bakansorun yoktu, ama "Çıplak lığı böyle bir çabayı gerekli göreVatandaş" ve "Asılacak Kadın"ın cek mi? H1ZLJ GAZETECİ NECDETŞEN ALINIP SOMİA Türk sinemasırun en özgün yönetmeni olarak nitelenen Başar Sabuncu'ya Londra'daki Türk sineması toplu gösterisinde özel bir bölüm ayrıldı. Sabuncu'nun son Londra Film Festivali'nde ilgiyle Programda Ömer Kavur'un karşılanan "Kaçamak" adlı yapı"Yank Etnine", "Yusuf ile Kenan" tı dışında bütün filmleri bu böve "Anayurt Oleli"; Ali Özgen lümde gösterilecek. lürk'ün "Hazal" ve "Aı"; Erden Kıral'ın "Hakkâride Bir Mevsim"; İngiliz Ulusal Sinemateki'nin 15 Şerif Gören'in "Derman"; Zeki fılmden oluşan programı, Türk siÖkten'in "Sürii"; Atıf Yılmaz'ın nemasını tanıima açısından ele ge"Bir Yudum Sevgi" ve "Asiye Naçen ender fırsatlardan biri. Üstesıl Kurtulur" adlı filmleri yer lik bütün filmlerin taşıma gideralıyor. leri Ingilizlerce karşılanıyor. İngiÖte yandan programın hazırlık liz Ulusal Sinemateki, gösterileri çalışmalarına katılan iki tngiliz si Türk sineması üstüne bir seminernema yazarı John Gillett ve De le bütünleyecek. 14 mart akşamı rek Elley tarafından 1980 sonrası düzenlenecek seminere katılmak ÇKTiKTAhl ÇİZGÎLİK KÂMtL MASARACI Kuklanı al gel partisi LALE FİLOĞLU Şan Sineması'nın hemen arkasında oto tamırcilerinın arasına sıkışmış beyaz badanalı, çift katlı bir salon: Galeri MD. Sanat galerisinin kapısı aralanınca birkaç kişinin kuklalara çekidüzen verdiği, duvarları çiziktirdiği görülüyor. Arada birbirleriyle cekişenler, şarkı mırıldananlar da var. Altı kişi kuklalannı görücüye çıkarmaya hazırlanıyor. Bu "çocuklann" yaş ortalaması elli. Oyun odasının, yani Galeri MD'nin bu ayki sahipleri Saiın Bugay, Namık Denizhan. Metin Deniz, AJaettin Aksoy, Koray Ariş ve Bihrat Mavitan. Bu altı sanatçı, 34 ay önce kafa kafaya verip ortak bir sergi açmaya karar verdiler. Sergi üç boyutlu olacaktı, ya konusu? Yoo hayır, öyle ciddi, asık yüzlü büyük adamların sergisi olmayacaktı bu. Daha coşkulu, keyifli, dinlendiri Galeri MD'de 6 sanatçı kuklalarda çocukluğunu arıyor f^>"\ AĞAÇ YAŞKEN EĞİLİR KEMAL GÖKHAN GÜRSES PöHuŞTtf Sanatçının kendi kuklası Bihrat Mavitan. Galeri MD'dekı sergiye on iki kuklaheykeliyle katılıyor. Bunlar arasında Kuzgun Acar'ın, Namık Denizhan'ın kuklalan da var. Ama Mavitan. kendisine benzeyen bir kukla yapmadan da edememiş. Aristophanes'ten rockmüzikal uyarlaması 'Kuşlar' Şanssız bir deneme muz söylenemez. "Kuşlar"ı dışarda gördüğümüz müzikallerle kıyaslamak yersiz. Çünkü artık adamlar oralarda bu işin üstüne çeşitlemeler yapıyor. Ayaklannı bırakıp patenler üstünde dans ediyorlar, şarkı yerine opera aryaları söylüyorlar sanki. Belki oradaki düzen de bunu gerektiriyor, ama öylesine kusursuzlar ki kıskanmamak olanaksız. Durum böyle olunca, yani onların kusursuzluğunu görünce de ister istemez insan iki malzeme arasında sürekli gidip geliyor. Bir muzikalde ya da ıockmüzikalde dansçıların ve seslerin en azından belli bir düzeyin üstünde olmasını beklemek doğal. "Kuşlar"da dansçılara değinmiyorum, çünkü kanımca hepsi çok amatördü. Ses olarak da sadece Ayla Algan, Kerem Yılmazer ve Hümeyra vardı. Belki bir de Can Başak. Bir rockmüzikal için bu seslerin uygun olup olmadığı da aynca tartışılabilir. Gencay Gürün, Şehir Tiyatrolan'nın başına geçtiği günden bu yana başanlı çalışmalarıyla bu kurumu yeniden canlandırmış, her oyunla tiyatro kapısında kuyruklar oluşturmuş, "1001 Gece"den "Vişne Bahçesi"ne, "Biz Aşağıda İnuası Olanlar"dan "Vahşi Batı"ya dek başanlı seçimler yapmış bir sanat yönetmeni. Her başanlı yönetmenin grafığinde dalgalanmalar olabilir. "Kuşlar" böyle bir dalgalanma olarak algılanırsa onca artı puan arasında bir eksi puan şimdilik bir etkinlik taşımayacaktır. DİKMEN GÜRÜN UÇARER "Kuşlar"m şanssız bir serüveni var. Ülkii Taroer ve ardından Orhan Duru ile uyarlama konusunda görüşmeler, anlaşmalar, bu anlaşmalarm yerine getirilmesi ya da getirilememesi ve sonunda izleyiciye verilen sözü tutmak kaygısıyla Gencay Giiriin'ün bu görevi üstlenmesi. Olumlu bir girişim kuşkusuz Aristophanes'in bir "fantezi" olarak nitelendirilen bu oyununu günümüze uyarlamak. Aynı şeyi 1986'da Ferhan Şensoy "Eşek Anlan" ile yapmış ve Aristophanes'in esprili ve iğneli dünyası ile günümüz arasında attığı köpriileri sağlam bir temele oturttuğu için başarılı bir çalışma sergilemişti. Diğer ülkelerde de son yıllarda sıkça gördüğümüz bir tür oldu klasiklerin uyarlanması. Aynı zamanda üstünde uzun uzun tartışılan bir tür de. Tartışılıyor, çünkü uyarlama öncelikle derinlemesine ve çoksesli bir dramaturji çalışması gerektiriyor. Bir yapıtın yazıldığı ortamla günümüz arasında yakalanan paralelliklerin bir yorum bütünlüğü içinde yansıtılması o uyarlamanın başarı düzeyini belirleyecek özellik. Bu paralellikler içinde tabii ki eskisinden yeni bir oyunun türemesi de olass. Her iki durumda da önemli olan eserin özünü yakalamak, öze giden yoldaki nüansları kaçırmamak. "Kuşlar"da korobaşının evrenin kuruluşunu, sevginin doğuşunu, sevgi ve kaosun birleşmesinden kuşların dünyaya gelişini anlattığı bölüm, ki uyarlamada bu bölüm çıkarıılmıştır, Aristophanes'in düş gücündeki zenginliği ve ironisindeki pırıltıyı vurgulaması yonünden üginçtir. Oyun süresince yazarın yergilerinin, sivri dilinin ardında algılanan hep bu zenginliktir. Erdemlerini yitirmekte olan Atina'dan kaçarak kuşlar arasında Tereus gibi yaşamaya karar veren iki arkadaşın adları bile bir anlam taşımaktadır oyun içinde: Güvendost ve Umutlu gil (uyarlamada adlar bıyıklı ve bıyıksız olarak geçer). Bu kahramanların, özellikle her işini kolaylıkla yürüten, cin gibi akıllı, ağzı laf yapan Güvendost'un gülünçlüğü ile hümoru arasında çok belirgin bir zeka dengesi vardır. Aynı dengeyi uyarlama kapsamında yakalamak olanaksız. Bu da uyarlamada esprilerin gereğinden fazla güncel olmasından, bu yönteme çok sık başvurulmasından ve hep esprinin bıyıklı ve bıyıksız tarafından satılmaya çalışılrnasından kaynaklanıyor. Aristophanes'in demagog lider Kleon'dan Sokratcs'e dek uzanan alaylarını, giderek düzenin yargıçlarını yerişini, politik ve toplumsal eles.tirilerini ve hepsinden öte barışa ve düzene özlemini Şehir Tiyatrosu'nda ızledığimiz "Kuşlar"da aynı duyarlıkta bulduğu Şehir Tiyatrolan'nda "Kuşlar" Gencay Gürün'un Aristophanes'in aynı adlı yapıtından uyarladığı "Kuşlar'ısahneye Haldun Dormen koydu. Kalabalık bir kadroyla oynanan rockmuzikalde İsmet Ay da önemli rolierden birini üstleniyor. ci, şenlikli bir serginin açılmasından yanaydı herkes. Öyleyse neden kukla/heykeller olmasın? Herkesin çocukluk anılarında iz bırakmış kuklalar... Ama bir şartla: Kimse yaptığı kuklayı ötekine göstermeyecek. Taa ki, sergi hazırlıklanna kadar. Sergide yer alan çahşmalar birbirlerinden tamamen farklı özellikler taşıyor. Örneğin Saim Bugay'ın konusu Metin Deniz. Sanatçı, tahtadan bir Metin Deniz kuklası yaptığı gibi, ak duvarlara da sayısız Metin Deniz portreleri MÜMTAZ ARIKAN yerleştiriyor. Bugay'a çocukluğunda da duvara resim çizme alışkanlığının olup olmadığım soruyoruz. 1966 'DA gUGÜN, l'SPAA/YA 'NW AKDENİZ. Bugay'ın bu alışkanlığından dolaÜZEK'N&E ÇAGPffAN İKİ ASKERÎ UÇAKTAN Biyı başına gelmedik kalmamış. R.İMPE BUCUA/AN HÜKLEER SOMSALAe BÜYÜK Hatta "satılmaktan" zor kurtul?İg SOGUHA UEDEN OLMUÇTU. BOMBALA&t TAmuş: "Dörl yaşındaydım o zaŞfXA/V BSZ UÇAĞI, HAl/ADA YAKtT manlar. Duvarları boyamaya bayHPTfĞl *:Cr35 rANKSR UÇAĞfYCA' yılırdım. Bir pazar gunü. annemHER İKİSİ DE PARÇALANASAK SULAeA 60le babam beni giydirip kuşatıp paMÜLMÜfTÜ. KAZAN'N AROfNDAN, UÇAKLAgfN zara götürmeye kalktılar. SöyleSAHİ8İ OLAN ABD HAt/A KUVI/£TL£Bt, SIKt BİR diklerine göre, sırf bu alışkanlıgım AtZAMA İÇLEMİNE BAÇLAMIÇTl. OVCE ÜÇ BOMyüziinden satacaklardı beni. KaBA ELE GEÇİ&LAiıŞ, ANCAK DÖGCÜUCÜSÜ BU'pıdan döndüğumüzde bunun bir LuNAA*AMlÇT7. ON GÜNU AfKiN SÜSE ASANAN oyun olduğunu anladım ve ertesi PÖRDÜNCÜ BOMBA, *ALVfN" ADLI (SAĞM} C£P günii duvarlara çizmeye devam elDENİZALTTSI 77U3/IP/NDAN 94O METTSl tim." Mavitan'ın on iki heykeli LİKTE GÖKÜLMÜŞ VE ÇrKAR/LM/Çr/.. var sergide. Bunlardan biri Kuzgun Acar'ın, diğeri Namık Denizhan'ın kuklası. Bihrat Mavitan'ın kendisine benzeterek yaptığı kukla murakabesinde bulunan bu meclisi, dün saat 10 buçukta ise demirlerin üzerine oturmuş Süreyya Ali Beyin riyasetinde müessese tedris hey'eıinin kukla oynatıyor. Mavitan'ın diğer toplanmıştır. kavanin ve nizamatı mevzua oyuncaklan, "Lçan Hacılandalı", Bu içıimaa Darulfünunemini haricinde hareket edemiyeceği "Köşeyi Bulmuş Adam", "Kulhan Tramvay şirketi otobüslerinin tabiidir. beyi" ve bilgisayar çağı çocukla köprü müruriyesine ait ihtilaf Neşet Ömer Bey de iştirak etmiştir. Dünkü içtima çok Firengi ilacı faydalı değilmiş. rının unuttuğu bir ip oyunu olan halledildiğinden otobüslerin "Kedi Beşiği" gibi adlar taşıyor. hangi hatta tahsis edileceği ve heyecanlı olmuş ve müzakere Tıp fakültesi emrazı cildiye ve saat (I4)e kadar devam efrenciye müderrisi doktor yolculardan ne kadar ücreı etmiştir. Hasan Reşat Bey tarafından 1950'lerde Fatih yakınlanna ku alınaeağı meselesi şirketle rulan bir kukla tiyatrosunun anı Emartet arasında halledilmek Içtima neticesinde muderrisler frengi tedavisi için yeni bir ilaç keşfedilmiştir. larında yer ettiğirıi belirten "Ala üzeredir. meclisi tarafından şu esasat etlin Aksoy'un büyük boy portresi Yapılan tecrübeler neticesinde lespit edilmiştir. Otobüslerin, Tramvaylardaki ise henüz adını vermediği bir bu ilâcın frengi tedavisi için "Fakülte haricinde bazı Fransız sefıri. Fransız sefirinin izdihamı tahfif için Taksim etıbbanm tedrisatın hali hazırı faideli olamıyacağı madalyaları, bakırcılar çarşısın Beyazit arasında işlemesi anlaşılmışıır. Maamafih ve fakülte hey'eti talimiyesi dan, kostümleri ise Aksoy'un elin tensip edilmektedir. Hasan Reşat Bey kaı'i bir aleyhinde yazı yazmalan Bilet ücretine gelince şirketin den çıkma. netice alınak üzere teklif ettiği mikdar Emanetçe mevzuu bahs edilerek lecrübelerine devam edecektir. hakikaıe temamen muhalif Koray Ariş'in sünger ve ip kul fazla görülmftştür. lanarak oluşturduğu insan boyut Otobüslerin geçecekleri olan bu yazılann indî ve larındaki kuklaları ise sanatçının güzergâha göre de muhtelif bilâtetkik mutalâattan ibaret heykellerinden özellikler taşıyor. mıntaka tespit edilecektir. olduğu görüldü. Ariş, dokunulduğu zaman hareket ttfaiye efradına ikramiye Mucibi teessüf olan bu kazanan kuklalarına ipten bir sa Bakırköy yangınında mecruh hücumlardan başlıca; fakülte Şirketi hayriye unnımi lıncak yapmış bu sergide. olan ve fedakârhkları görülen hey'eti tedrisiyesinin vazifesini ınüdürü ve sanayi ve ınaadin Sergideki en ciddi kuklalar ise İtfaiye efradının mükâfatı ihmal etti, hariçte mesleğe bankası idare meclisi reisi Metin Deniz'inkiler. Sanatçı güle nakdiye ile lallifleri inha tevafuk etmiyen işlerle meşğul Yusuf Ziya Bey dün rek, "Çocukluğumda çok ciddiy editmiştir. olduğu cihet/eri hakkında Ankaradan şelıhmize gelmişti. mişim ben" diyor. Her biri. 170 izahata lıızunı görülmüştür. Yusuf Ziya Bey dün tahta parçasından oluşan koltuk Şehremaneti hesabat raporu Çünkü fakülte hey'eti kendisiyle görüşen bir Şehremanetinin geçen seneve vücutlu kuklalar bunlar. Tahta, tedrisiyesinin sureıi tavzifi ve muharririmize A nkaradaki Metin Deniz'in çok eski yıllardan ait tetkiki hesabat raporunun vazifelerinin tarzı ifası ve mesaisi hakkında şu izahatı beri sevdiği bir malzeme. Meıin son tashihleri yapılmaktadır. Deniz, "Nedeni, belki dc babamın Bugünlerde Ceıniyeti Belediye hariçte meşgııl olup olmanıası vermiştir: hususları, Darülfünun " Ankaraya girmekliğim marangozhanesinde çıraklık yap azasma levzi edilecek ve nizamnamesinin mevadı bilhassa Uşşak şeker şirketini önümüzdeki hafta içinde mama dayanıyor" diyor. mahsusasıvla hükümeıin talıtı mali ciheıten takviye meselesi Az önce Koray Ariş'i tekerlekli Cemiyeti Belediye bu raporun ile alâkadur idi. Bu işi lıüsnü müzakeresine başlıyacaktır. tahta kuklasına bindirip dolaştısuretle haiU'tıik. Bu müessese rırken gördüğümüz Metin Deniz'c, Şimdiki Cemiyeti Belediye M. vekâletinden bir milyon sergiyi gezenlerdcn ne tür tepkilcr tetkiki hesap raporunu tasdik lirayı mütecaviz tahsisat beklediğini soruyoruz: "Biz, ser ederek devrei intihabiyesini alınmıştır. Bu para ile L'şşuk giyi gezenlerin kendi çocuklukla ikmal edecektir. fabrikasının bazı nevakısı rını unutup, çocuklarını sergiye ikmal edilecektir. gelirmelerinden korkuyoruz. HerSanayi ve maadin bankasının kes böyle şeyler yapmak isler herDoklorlar, har turiu Devlet fabrikuları haline ifrağ halde Kuklalarla oynamak sadezafiyetu kar^l ) ıptn» edileceği ıv Bankanm teftiş ce çocuklara ozgü degil." fafi deva edileceği hakkmdaki Peki, scrgidcn sonra ne olacak Tıp Jaküliesim' karşın son rivayetler doğru değildir. Yeni kuklalar? Metin ücni/.'in >aıııtı günlerde ınüteaddit unnımi müdünı teayvün şu: "Kğer salılma/lar>a, ilcride doktorların vaki olan etınişıir. Yeni müdiir yakındu 'Kuklanı Al Gel Partisi' dü/cnle tenkidatı u> />// husustuki şehriınize gelecekıir. Sanayi yeceği/.. ()yunlarımı/.a bu loplan nesriyaiı leıkik t'iınek üzere, ve maadin bunkasınm lılarda devam Tıp Jakültesi muderrisler TARİHTEBUGÜN DENİZE OÜŞFN NÜKLBER BOMBA ARANIYOR.. 17 Ocak 60 YIL ÖNCE Cumhuriyet Taksim Beyuzit otobüsleri 17 Ocak 1929 devletçe mütekamil olmasma ehemmiyeı verilecektir. Bundan maada Ankarada Maliye vekâletinde müteşekki! olan Mali islâhat encümeni içtimalarına da iştirak eııim. Encümende tapu harçlarımn tadiline dair bir kanun lâyıhası teıkik edilecektir. Lâyıha yakında ikmal edilerek hey'eti vekileye verilecektir. Katıser ilacı Şehrimizde bulunan Amerikalı kanser ilacı müessesesi mümessili M. Şaril Vido Tıp fakültesi kanser laburatuvarı ınüdürü Doktor Suat Hamdi Beye bir mektııp göndermişıir. M. Şaril Vido bu mektubunda kendisinin doktor olmadığım ve kanser ilacmı terıip eden Amerikan müessesesinin mümessili bulunduğunu bildirmişıir. M. Şaril \idoda kanser ilacının yalnız nıanuneleri bulıınmakıadır. Amerikadaki ıııüesseseye bu ilacın tecrübe raporiarı ile ilaçtanda gönderilmesi bildirilecek ve raporlara göre ilacın faideli olduğu anlaşıldığı lakdirde Tıp fakültesinde de tecriiheleri yapıtacaktır. Uşşak şeker fabrikası Neşredilen tebliğ Ai$£\orauns