Katalog

Cumhuriyet Sahibi: Cumhurıyeı Matbaacilık vc Gazeıccilik Türk Anoniır, Şırketı adına >*dir N»di 0 Genel Yayın Müduru: H H H CtmaL MuesKSe Vluduru Emfot Lşjklıgıl, Yazj Işlen Muduru Ok*> Goanuia. 0 Habcr Merkezı Muduru Yalçın Bıyer, Sayfa Dozenı Yönflmenı: Ali Acar, 0 Temsılcıler ANKARA VİIçın Dojj»n. IZMİR: Hiknet Çttttkmn, ADANA Cttal Başlıng*. Istanbul HaberleiT Erfcan AkyıkJu. Dış Haberler Erguı B*kı. Ekonomı O a n u Uhgay Külıur: Ccfad Üslrf. Spor Damşmam. Abdulkadir Vaettınaıı. Duzelıme Rffik Dtırtaş, BılımEgıtım: Ş*hiı Alp«y, tşScndıka. Şakna Kcunri, Yun Haberlcn Necdel Dofu, Dızı Yazılar. Kcna Çıb*ku, 0 Koordınaıör Ahntl Koraban, • Mali Işler: Erol Effcm. # Muhasebe: Balrat Yentr 0 BuıçePlanlama Scrgi Anm 0 Reklanv A»» Tonın, Ek Yayınlar Htlyı Akyol 0 Idarc: Haseyin Garer. Işkıme: Öadtr Çdik, BılgıI$l«n Nıil lul. Curohıınm Maıbucılıt vc GueteaU T.A Ş. Türk Oca*r Cad 34334 kl PK 246lsiMbul Tcl 512 05 05 (20 ha'.l. Tekx. 22246 F u (I) 526 60 72 ( Bürolar A«t«f»: Zıya Gokılp Blv tnkılap S No 19/4, Td 133 II 4147, TdeL 42344 F u ( • 133 II 41/428 • tzayr H Zıya Biv 1352 S.2/3. Tcl 13 12 30, Tdc* 52359 F«x: (5!) 13 12 3 : InOnu Cad. 119 S. No I Kjt I, Tcl II455OI197Î1, Tetex: «2155, Fıx. (71) 32» 05 T\*"VIM: 23 EVLUL 1988 Jmsak: 5.19 Guneş: 6.45 Oğle: 13.01 Ikindi: 16 26 SSCB Akşam: 19.08 Yatsı: 20.28 ITALYA İtalyan hükümeti, 3. Dünya ülkelerine ve Akdeniz'e zehirli sanayi atıklarını gönderen 15 şirket ile çöp ihracatım yapan 8 şirketin isimlerini kamuoyuna açıkladı. zehirli çöpleri taşıyan NİLGÜN CERRAHOĞLU gönderilen Zehirlı çopiın ardındaki 'suçlu' şirketler 7 i • i« •• •• Saatler yarın geri ahnıyor Haber Merkezi Yaz saati uygulaması 25 eylül pazar günü sona erecek. Saatler cumartesiyi pazara bağlayan gece 02.00'de bir saat geri alınacak. Yaz uygulamasmda yaklaşık 155 milyon kilovatsaat enerji tasarrufu sağlandı. Yaz saati uygulamasına 27 martta başlanmıştL ABD yardımı kesilmesin JVEtV YORK (AA) ABD'deki Türk lobisini olnşturan örgütler arasında yer alan TürkAmerikan Dernekleri Federasyonu (TADF), ABD Kongresi'ne gö'nderdiği mektupta, Türkiye 'ye 1989 yılı için verilecek ABD askeri yardımının kesilmemesini istedi. ÂBD Temsilciler Meclisi ve Senato 'nun dış askeri yardımları onaylayan "ödenekler Ait Komitesi" üyelerine gönderilen ve 'TADF" Başkanı Dr. Ata Erim imzalı mektupta, "Zaten yetersiz olan ABD askeri yardımına eklenen zararlı koşullar ne TürkAmerikan ilişkilerine ne de ilgili tarafların çözüm bulma sürecine girdikleri Kıbrıs ve Ege konulanna yarar getirir" denildi. Akdeniz, nükleer silah fıçısı Yeşil Barış Hareketi'nin "Akdeniz raporu"nda, bölgede giderek artan militarizasyon olgusu karşısında Akdeniz'in ekolojik, ekonomik, sosyal yapısının tehlike altında olduğu belirtildi. Raporda, bölgede dünya toplamının yüzde 10'undan fazlasını kapsayan yüksek askeri harcamaların sürdürüldüğüne, 3.7 milyondan oluşan bir asker insan gücü bulunduğuna dikkat çekildi. TUNCAY ÖZKAN ANKARA Dünya çevre hareketinin önde gelen kuruluşlanndan Greenpeace (Yeşil Barış) tarafından hazırlanan "AVdeniz Silahlanma Yansı ve Niiklerizasyon" konulu raporda, Akdenız'in, "nükleer siiab fıçısı" haline geldiği belirtildi. Raporda, bölgedeki sUahlanma ve militarizasyonun Akdenizli olmayan iki süper güç tarafından yaraııldığına dikkat çekilerek, "Bölge faaliyel halindeki 55 ve yapımı devam eden 24 nükleer sanCralın tehdidi altında bulunuyor. Akdeniz'deki silah sanayiinde toplam 700 bin işçi çalıştınlmakta. Bölge ülkelerindeo sadece tsrail ve Fransa nükleer silah iiırlirken, Türkiye, Yunanistan ve Italya'ya bu silahlar ABD tarafındao veriliyor. Bu, Akdenız'in sosyal, siyasal, ekonomik ve ekolojik yapısnı tebdil ediyor" denildi. Yeşil Banş Hareketi Akdeniz'deki bu silahlanma karşısında, bölgedeki 17 ülkenin insanlanru silahlanmaya karşı çıkmaya çağırdı. Yeşil Banş Hareketi'nin "Akdeniz rsporunds" bölgede giderek artan militarizasyon olgusu karşısında Akdeniz'in, ekolojik, ekonomik, sosyal yapısının tehlike altında olduğu ifade edildi. Akdeniz'deki nükleer silahlanmanın, Akdeniz'e komşu olmayan iki süper güç Amerika ve Sovyetler Birliği tarafından yiırütülduğune dikj likopter bulunmaktadır. Bölge ülkeleri yıllık 18 milyar dolarlık silah üretimi yapmaktadır. Bu üretimin yüzde 55'i ihraç edilmektedir. Bu sanayinin istihdam ettiği insan sayısı 700 bin dolayındadırf' Akdeniz kıyısındaki militarizasyonun Akdeniz mekânını giderek tehlikeli biçimde etkilediği belirtılen raporda,"Gi(gide artan militarizasyon, ekolojik dengesizük, kuzeyguney rarklılaşması, terorizmin politik anlamda ortaya çıkışı. süper güçlerin askeri variıgı, nüklerizasyon gibi konularda uJuslararası poüükanın gerçek bir laboratuvan olarak, gezegenin soruniannın büyük çogunlugunu yansıtan Akdeniz, bir mikrokozmosa dönüşmüştür" görüşü açıklandı. Çoğu NATO üyesi olan Kuzey Denizi ülkelerinin Akdeniz'deki toplam askeri giderlerinin yüzde 75'ini, helikopterlerin yüzde 70*ini, korvet, destıoyer ve feregatların yüzde 78'ini ve toplam nükleer kapasitenin yüzde 46'sını karşüamakta olduğu vurgulanan raporda, bu ülkeler hakkında şunlar söylendi: "Kuzey bu bağiamda askeri açıdan güneyin tehditleri tezini ileri sürebılecek durumda değildir. Bu tez ancak politik çıkarlar nedeniyle ileri sürülebilir. DoğuBatı çatışmasımn kuzeygüney çatışması ve ekonomik çıkarlar hipotezlerine dönüştüğü bir bölgede farazi bir düşman imajı oiuşturmak, Akdenız'in güvenliğıni tehdit etmektedir. Tehdit, güvensizlik ve düşmanIığa dayalı tutumlara karşı iki askeri bloğun varlığı Akdeniz'de özel bir gerilime neden olmaktadır" "Bölgede ABD'nin 6. Filosu'nda yaklaşık 300 nükleer başlık bulunmaktadır. SSCB'nin Akdeniz filosu ise denizaltjJara karşı etkili bir biçimde ha/ırlanmıştır ve kruvazör füzelerine sahiptir" görüşünün savunulduğu raporda, silahların Akdeniz'i ve insanlarını etkiiemeieri konusunda da şunlar ifade edildi: "Akdeniz iki süper gücün nükleer başlıklan için şaşmaz bir he Akdeniz'deki temel askeri üsler kat çekildi. Raporda Akdeniz'deki silah ve silah sanayiine bağlı olarak çaJışan insan sayısı konusunda şu bilgiler Verildi: "Bölgede dünya toplamının yüzde 10'undan fazlasını kapsayan yüksek askeri harcamalar sürdürülraektedir. 3.7 milyondan olusan çok fazla bir asker insan gücü bulunmaktadır. Bu rakam Akdeniz'deki toplam doktor sayısının 7 katı daha fazladır. Bölgede yaklaşık 24 bin arhlı sava$ aracı, 6 uçak gemisi, 1000 kadar denizaltı, 170 savaş gemisi, 5 binden fazla savaş uçağı, 3 bin 500 kadar he def haline dönüşmüştür. Bu da herhangi bir savaş anında sadece deniz ekolojisinin değil, Akdeniz insanlarının da toptan ortadan kalkması anlamına gelecektir:' Yeşil Banş Hareketi, Akdeniz1 deki bu militarist gdişmelere karşı çıkılması uyansmda bulunduğu raporda, bölge insanlanna konuyla ilgili şunları öneriyor: "Akdeniz'deki nükleerizasyon tehlikeleri hakkında bilgi yayılmalıdır. Kamuoyu ve devlet adamları konuya duyarlı hale getirilmelidir. Akdeniz'deki nükleer santrallar sıkı kontrol edilmeli ve bölgeyi silahlardan annduıcı planiar hazırlanmalıdır. Santrallar yıkılmalıdır. Nükleer gemilerin limanlanmıza yapacaklan ziyaretleri biz kamuoyu olarak karşı tavırlarla engellemeli ve bölge limanlarını nüklere silahlardan özgiir bölgeler olarak ilan etmeliyiz." Amaç bütün kıyı uluslarının açık, işbirliği çerçevesinde güveııliğin, kültürel, ekonomik ve politik boyutlarını militarizm ve nükleer politikalardan uzak bir hale getirmektirf 5 gemiden ilki, Batı Alman banROMA ttalyan hükümeti, dıralı Karin B. adlı gemi önceki Üçüncü Dünya ülkeleri ve Akde gün Lıvorno açıklanna geldi. Akniz'e zehirli sanayi atıklarını gön deniz ve Atlantik Okyanusu'nda deren "suçlu" 15 şirket ve çöp ih 10 ay süren serüveninden sonra zeracatını yapan 8 aracı şirketin hirli çöp konteynerleriyle yüklü isimlerini ilk kez kamuoyuna açık olarak döncn Karin B. yerli ve yaladı. bana gazeteciler, televizyon ekipTemmuz başında Lagos yakın leri, fotoğrafçılar ve Greenpeace larındaki Koko limanında gizlice tarafından karşılandı. Ancak Lidepolanmış zehirli sanayi atıkla vorno'nun Komünist Belediye nnın Nijerya hükümeti tarafından Başkanı Roberto Benvenuti'nin ısortaya çıkartılmasıyla patlak ve rarla karşı koyması nedeniyle zeren "zehirli çöp skandah" ve kısa hir gemisi henüz limana demir süre sonra Beyrut kıyılarında bu atamadı. Karin B. ve eylül sonunlunan benzeri nitelikli ttalyan çöp da ve ekım ayı içinde geri dönmesi lerinin ülkede yarattığı yankılar, beklenen öteki çöp gemilerinin sonunda ttalyan hükümctini, so yüklerinin nası) boşaltılacağı ve nınun arkasıntlaki şirketleri araş nasıl yok edileceği şimdi ttalyatımıaya yöneltti. Lübnan ve Nijer nın gündemindeki en önemli poya'nın, ttalya'yı zehirli atıklan ge lemiği oluşturuyor. Bu konuda ilk milere yükleyerek geri almaya zor kez çıkış yapan Cumhurbaşkanı laması üzerine, ttalyan devletinin Fraocesco Cossiga'run, "Dunyanın karşıladığı masraflar da (tahmin 4. ya da 5. sanayi gücü olmakla lere göre 100200 milyar lira do öviinen Italya'nın bu sanayi atıklayında) ilgili şirketlere ödetUecek. lan karşısında aciz kaJmasını şaşÇoğu "Yeşiller" tarafından tespit kınlıkla karşılıyorum" demesi üzeedilen zehirli sanayi atıklarını üre rine Çevre Bakanı Giorgio Ruffolo devreye girdi. "Repubblica" gaten 15 şirketin adı şöyle: zetesine uzun bir söyleşi veren Ruffolo, konu hakktndaki verileAlfa ChemicaJ ttaliana (Bologri ilk kez kamuoyuna açıkladı ve na), Rol Spa (Milano), Graıe 1tattalya'nın yılda 3040 milyon ton liana (Milano), Elma (Torino) sanayi atığı ürettiğini, ancak bu Ecomovil (Cuneo), Aslraplastic miktarın yüzde 20'sinin gerektiği (Torino), ICFI (Milano), Max gibi yok edildiğini söyledi. Geçen Mayer (Milano), Ivt (Milano), • yılın ekim ayına dek bu konuyu Sarp (Milano), Acna (Savona), düzenleyen hiçbir yasanın olmaColorificio Attiva (Alessandria), dığını açıklayan Çevre Bakanı BMT (Boiogna) Alto Adige SerRuffolo, bu durumda şirketlerin vizi di Bolzano, Depuracque di sanayi atıklarını ya kaçak yollarSalzoano (Venedik). dan yok ettiğini ya da kaçınılmaz Zehirli çöpleri Italya djşına ih olarak ülke dışına ihraç ettiğini raç etmede ve bağlantılan kurma bildirdi. da aracılık eden şirketlerin adJan Bu arada, Mısır Çevre Bakanı ise, ttalyan Çevre Bakanlığı'nın Atıf Ebeid de "Repubblica" gazeverdiği listeye göre şunlar: tesinde yer alan bir habere göre S.t.Eeomar, Ekogroung Spa., önümüzdeki günlerde Lübnan'dan P.E.I. SRL., Sirteco tlalia, Jelly dönmesi beklenen zehirli çöp yükWax, lmexa, İtalco. lü gemilerin Mısır karasulanndan Nijerya ve Lübnan'dan geri geçmesini yasakladı. Robertson İstanbuVda Haber Merkezi tngiliz fşçi Partisi'nin dış politikasından sorumlu sözcüsü George Robertson, Ankara ve Diyarbakır'daki temaslannı tamamlayarak dün Istanbul'a geldi. tktisadi Kalkınma Vakfı'nm (ÎKV) konuğu olarak Türkiye'de bulunan Robertson ve A vrupa Parlamentosu üyesi Alman Sosyal Demokrat Parti milletvekili Klaus Hensch, geçen salı günü Ankara'da Devlet Bakanı Ali Bozer, ANAP, SHP, însan Hakları Derneği yetkilileri ile görüştüler. Robertson ve Hensch, daha sonra Diyarbakır'a giderek peşmergelerin bulunduğu bir mülteci kampını ziyaret ettiler. İşsîzlik, eski eser yağmasında etkili ANKARA (Cumhnriyet Bürosu) Kültür ve tabiat varhklarının korunması amacıyla Içişleri Bakaıüığı, Emniyet Genel Müdürlüğu, Adalet Bakanlığı, Dışişleri Bakanlığı, Maliye ve Gümrük Bakanlığı, Kültür ve Turizm Bakanlığı, Jandarma Genel Komutanlığı ve Sahil Güvenlik Komutanhğı yetkilileri arasında koordinasyonu sağlaınak amacıyla düzenlenen toplantılann ikincisi tçişleri Bakanlığı Müsteşan Vecdi Göniil başkanlığında Ankara'da yapıldı. Toplantıda, daha önce Antalyada Içişleri Bakanı Mnstafa Kalemli başkanlığında yapılan birinci toplantıdan elde edilen sonuçlar tartışıldı. Türkiye'nin coğrafı alanının tarih içinde pek çok ulusun izlerini taşımasına müsait olduğu belirtilen toplantıda bir konuşma yapan tçişleri Bakanlığı Müsteşan Vecdi Gönül, tarihi eser kaçakçılığı ile mücadelenin milli değerlerin korunması açısından önemli olduğunu söyledi. Tarihi eser kaçakçılığının önlenebilmesi amacıyla güvenlik güçleri arasında bir koordinasyona gidilmesinin gerekli olduğu vurgulanılan toplantıda, "Türkiye'deki yağmalamaya son verilmek isteniyorsa, bahis mevzuu yerlerin güvenliklerinin sağlanması, 2495 sayılı Özel Güvenlik TeşkSatt Yasası kapsamında mutelaa edilerek teşkilatlanmaya gidilmeli, ilgili bakanlıklarca korunması ve teşhir imkânı bulunamayan ören yerlerinin il özel idarelerine devredilmesi yolunda çahşmalar yapılmaiıdır" denildi. Türkiye*de tarihi eser kaçakçılığının önlenebilmesi amacıyla personelin eğitimine ilişkin çalışmaJarın tçişleri Bakanlığı bünyesinde başlatıldığı bildirildi. Tarihi eser kaçakçılığını doğuran etkenlerin değerlendirilmesi sonucunda tarihi eser kaçakçılığının şu şartlara bağlı olarak geliştiğinin belirlendiği açıklandı: "Batılı ülkelerin ekonotnilerindeki düzelrae Ue orantılı olarak yaşama koşullannın yükselmesi, aynca devletlerini kaybedeu bazı insan kitlelerinin tarib sahnesinde bir devlet olarak ortaya çıkmaya yönelik propaganda ve ispat çahşmalanna dayanan faaliyetler sonucu, turizmdeki gelirin raernleket kalkınmasındaki rolünii gören gelişmis devletlerin müzeierini kuvvetlendirmek istekleri ekonomik yönden sıkıntı içerisinde buInnan işsizlik ve maceranın da kamçtladığı insanunızın kaçakçılıkta rol almış olması, bilim adamlannın ilmj luskanclık ve ihürası içerisinde insanlığın geçirdiği safhalan ispatiamaya yönelik çauşmalan şu anda ülkemizdeki Isavi ve Musoi dinlere ait vesikalar ve ikonalann Baodaki zengin misyonerier için heyecan yaralması, Osmanlı devleti zamanında bazen sultanlar tarafından jabancılara hediye edilen ve yurtdışına götnriilmesine izin verilen eserierin taşıdığj önemin dün olduğu gibi bugün de eğitiın noksaniıgı sebebi ile anlasdamaması netkesinde Türkiye'de mezar soygunian ve kültür kaçakçıbgı başlamışbr." TürkKalpVakfi yurarına defile tSTANBUL (AA) Türk Kalp Vakfı yaranna, SSCB îstanbul Başkonsolosluğu 'nun Büyükdere'deki yazhk konutunun bahçesinde bir defile düzenlendi. SSCB tstanbul Başkonsolosu Yoriy Şavostyanov'un himayesinde gerçekleştirilen defilede, modacı Dilek Yalçınkaya'nın hazırladığı 80 sonbahar giysisi, 10 bayan manken tarafından sunuldu. Halit Kıvanç'ın sunuculuğunda, zaman zaman yağmur altında geçen defileden elde edilen 10 milyon liralık gelirin, Türk Kalp Vakfı'nın Küçük Bakkalköy'deki Sağlık Merkezi'nin geliştirilmesi için kullanılacağı bildirildi. bildirildi. "Bizim Şehrimîz" kampanyası ANKARA (Cumhuriyet Biirosu) Kültür ve Turizm Bakaniı| ı , şehirlerin yapı kimliğinin korunması için, "Bİzim Şehrimiz" kampanyası düzenleyecek. Bir şehrin heraşerisinin kendisini o şehre ait saymasının, "Burası benim sehrim" diyebilmesi ile mürakün olduğu belirtiliyor. Bakanlık kampanyanırı basiatılması için, her şehri karakterize eden mimari yapılara ait genel görüntüler ve diğer detayları fotoğraflayarak, o sehrin bir "mimari kimlik katalogunn" oluşturacak. Toplumda kültürel biiind geliştirmenin yollarından birisinin de kimlik konulanna ağjrlık verraek olduğunun duşünüldüğünü bildiren Kültür ve Turizm Bakanlığı yetkilileri, "Milli lcimliğin yanı sıra, yefflekierimiz, davraıuşlanmız ve nihayet konutlarımız ile bir kimlik taşımamız, Türk milleüni başka uluslardan ayıran bir özellik olmaktadır" göruşünü savunuyorlar. Son 20 yılda hızlı ilerleyen köyden kente göç olgusunun, özellikle şehirlerdeki yapı kimliğini Tekel, Lüks Tokath çıkarıyor Haber Merkezi Tekel, Tokat Sigara fşletmesi'nde 19 Eylül 1988 tarihinden itibaren "Lüks Tokat" adlı yeni bir sigaranın üretimine başladı. Önümüzdeki ay piyasaya sürülecek olan Lüks Tokat sigarası 85 mm. boyunda hafıf ve yüksek kaliteli yüzde yüz Türk tütünlerinden seçilerek üretiliyor. Lüks Tokat, yeni bir dizayn ile oluşturulan sert kutu ambalajıyla piyasaya sürülecek. tıaşkanlık seçimleri için kampanya sürüyor. Demokrat Michael Dukakis ile arayı giderek j y f ç a n v e s o n n a ( j , z yokiamasına göre rakibinin 8 puan önüne geçen Cumhuriyetçi başkan adayı a George Bush, Ohio eyaletinin Marble Cliff kentinde kampanya turundayken, yaşlıların yaşadığı bir huzurevini de ziyaret etti. Rahibelerin yönettiği huzurevindeşefkat gösterecek (dşi arayan Busrı.genç rahibeierden Mıctıelle'de karar kıldı. Life dergisı foto muhabırıde bunu anında görüntüleyiverdi. A B D de Bt Isveç'te 50 yıllık sol iktidar değişmedi zim Şehrimiz" kampanyası ile ilgili şu bilgiyi verdiler: "Bir şehrin nemşerisinin kendini o şehre ait sayması 'Burası benim şehrimdir' diyebilmesi ile mümkündür. Bu düşünceden hareketle tüm şehirlerde ve belediyelerimizi bir rekabet havası içine sokarak, 'Bizim Şehrimiz' kampanyası öngöriilmüştur. Programa göre, her şehri karakterize eden mimari yapılara ait genel göriinüm ve çalı, pencere, kapı, baca. duvar gibi diğer detaylar fotoğraflanacak ve o şehrin bir 'mimari kimlik kataloğu' olusacaktır. " Bakanlıktan verilen bilgiye göre, kampanya sırasında belediyelerden, yeni yapılacak yapılara ruhsat verilirken katalogdaki genel görünüm ya da hiç olmazsa mimari detaylara uygun plan aranması istenecek. Belediyelerden aynca "mevcut eski yapılann genel göriinümleri değiştirileme'yeceginden, bazı detaylan degiştırerek olabildiğince o yörenin kimliğinin kazandmlma$ı yönünde sahiplerine telkinde bulunulması" fstenecek. KENDİ KENDİME Sosyal demokratlar neden yine kazandılar? ŞAHtN ALPAY İsveç'te 18 eylül pazar günü yapılan genel ve yerel seçimlerin galibi, son 56 yılın SO'sini iktidarda geçiren Sosyal Demokrat İşçi Partisi (SAP) oldu. Sosyal demokratlar, başkanlan Ok»f Palme'nin öldürulmesinden sonraki ilk seçimden de oylarındaki küçük bir gerilemeye karşın, başanyla çıktılar. SAP, hemen her zaman olduğu gibi Avrupa Komünizmi eğilimli Komünist Sol Parti'nin (VPK) "dışandan" desteğiyle ülkeyi üç yıl daha yönetecek. Parlamentoya girebilmek için gerekli yüzde 4'lük oy barajmı aşmaları, bu kez şüpheli görunen komünistler (belki de "taktik oy" kullanaralt kendilerine oy veren sosyal demokrat seçmenlerin oylarıyla), barajı rahatlıkia aştıkları gibi parlamentodaki sandalyelerini arttırdılar. GVBRİH Sosyal demokratlar 198288 döneminde ekonomik alanda şu başarıları elde ettiler: Bütçe açığı GSMH'nm yüzde 13'ü düzeyinden yüzde 0.6'sı düzeyine indi. GSMH yüzde 13, sanayi üretimi yüzde 20 arttı. İşsizlik yüzde 2 'nin ajtına, enflasyon yuzde 6 dolayına indi. İSVEÇ SEÇİMLERİNİN SONUÇLARI PartNer Sosyal Demokratlar Komünist Sol Parti Merkez Partisi Liberal Parti Muhafezakâr Parti Çevre Partisi Hıristiyan Demokratlar Katılma oranı Oy BnnHn MINctveküi sayısı 157 (2) 43.6 (1.1) 21 (+2) 5.9 (+0.5) 41 (2) 11.4 (+1.3) 44 (7) 12.2 (2.0) 66 (10) 18.4 (2.9) 20(0) 5.5 (+4.0) 3.0 (+07) 86.4 (3.5) fazakâr, liberal ve merkez partilerinden oluşan sağ partiler blokunun toplam oyları yüzde 4 dolayında azalırken bu partiler, 349 üyeli parlamentoda 20 sandalye yitirdiler. 1988 seçimlerinin belki de en ilginç sonucu, seçim öncesi kamuoyu yoklamalarının gösterdiği Seçimler sağ açısından beklen yüzde 10 oranına ulaşamasa da medik birgerilemegetirdi. Muha Çevre Partisi'nin (Yeşiller) yüzde 5,5 oy alarak 20 milletvekilliği elde etmesi oldu. Böylelikle İsveç'te 1930'lardan bu yana geçerli olan, ikisi solda üçü sağda yer alan "Beş Parti Sistemi" sona erdi. Ancak gerek solun gerekse sağın korktuğu olmadı: Çevreciler kaçınılmaz koalisyon ortağı, kilit parti konumunu sağlayamadı. tsveç'teki son seçimlerin ikinci ilginç sonucu, elli yıldır yüzde 90'ın altına inmeyen (ve Batı ülkeleri için bir rekor olan) katılma oranının ilk kez yüzde 86 dolayında kalmasıydı. Seçim kampanyasının temel konusu "çevre sorunlan" oldu. Gerçi 1970'lerden bu yana çevre sorunları, özellikie nükleer enerji sorunu seçim sonuçlarını etkileyen başlıca konular arasına girmişti. Sosyal demokratlann 1976 Arkast 11. Sayfada ve 1979'da iki kez seçimleri kaybetmelerinde, özellikie Merkez Partisi'nin çevre sonınlanna ağırlık vererek önemli oranda oy artışı sağlamasının rolü büyüktü. 1980'de yapılan halkoylamasında ve 1982'de parlarnentoda alınan bir kararla elektrik üretiminin yüzde 40'ından sorumlu 12 nükleer santralın 20 yıl içinde tasfıyesi kararlastınldı. 1986'da Sovyetler Birliği'ndeki Çernobil nükleeı faciası, ardıııdan geçen yıl ülkenin batı kıyısındaki fok balıklannın kitle halinde ölümüyle sonuçlanan salgın, Isveç kamuoyunun çevre sorunlan konusundaki duyarlılığını çok büyük ölçüde arttırdı. Seçim öncesi yoklamalar seçmenlerin çevre sonınlanna, sosyal refah ve güvenlik dahil bütün diğer sorunlardan fazla önem verdiğini gösteriyordu. Bütün partiler de seçmen eğilimleri doğrultusunda, çevre KNDÎ 6ÎTMEM ı DEMİRELOKRASİ ı