Katalog

16 EYLÜL 1988 DIŞ HABERLER CUMHURİYET/3 Karabağ bölgesinin Ermenistan'a bağlanması kampanyası büyüyorGorbaçov: Karabag yîne grevde Azerbaycan'a bağlı özerk Karabağ bölgesinin Ermenistan'a bağlanması amacıyla bölgenin merkezi kenti Stepanakert'te greve gidildi. Dış H»berler Servisi SSCB'de Azerbaycan'a bağlı özerk Karabağ bölgesinin raerkezi Stepanakert'te bu bölgenin Ermenistan'a bağlanması amacıyla greve gidildiği bildirildi. Ermenistan Cumhuriyeti'nin başkenti Erivan1 da da bugün bir günlük dayanışma grevi düzenlendi. Başkent Erivan'da önceki gece yakiaşık 100 bin kişinin katıldığı bir açık hava toplantısı düzenlendi. Ermeni ayaklanmasını yöneten Karabağ Komitesi üyesi Amdetti. Grevciler ayrıca Azerilerin Karabağ bölgesine yerleştirilmemelerini ve Ermeni sanıklann Azeri mahkemeler yerine Rus ya barsum Galastian, AFP'ye yaptı da Ermeni mahkemelerince yargığı açıklamada, Azerbaycan Cum lanmalarını da istiyorlar. huriyeti'nin Karabağ özerk bölgeAzerbaycan Cumhuriyeti'ne sinde yaşayan ve Ermenistan'a bağlanmak için pazartesi günü ye bağlı NagornoKarabağ bölgesi niden gTeve başlayan Ermeniler nüfusunun çoğunluğunu Ermenile dayanışma içinde olduklarını ler oluşturuyor. Karabağ'ın Ermegöstermek için bu eyleme girişile nistan Cumhuriyeti'ne bağlanması isteğiyle geçen şubat ayında başceğini söyledi. Galastian, grevin bir başka layan geniş çaplı gösteriler Sumamacııun da Ermenilerüı bölge gait kentindeki 32 kişinin ölümüden göç ederek Karabağ'daki ne neden olan olaylarla son bulAzeri nüfusunun artmasınm en muştu. Sovyet Yüksek Prezidyugellenmesi isteği olduğunu kay mu'nun temmuz ayında bölgenin Jfhlesa, hükümetle, bugün de masada VARŞOVA (AA) Polonya'da, kapatılan Dayanışma Sendikası'mn lideri Lech fValesa ile tçişleri Bakanı General Csezlaw Kıszczak dün Varşova'da bir araya geldiler. Lech Walesa ile Kıszczak, 31 ağustosta grevler sürerken görüşme ve ülkenin geleceği konusunda geniş kapsamlı yuvarlık masa toplantılan yapmayı kararlaştırmışlardı. Bu topiantıda ayrıca, Dayanışma'mn yasallaşmasmın ele alınması üzerinde görüş birliğine varılmıştı. PAP'm haberine göre bir kilisede görüşen Walesa ile tçişleri Bakanı General Kıszczak bugUn yeniden bir araya gelmeyi kararlaştırdılar. Ermenistan'a bağlanması yönündeki isteği geri çevirmesinden sonra huzursuzluğun giderek arttığı belirtiliyor. AP'nin başkçnt Erivan'dan görüştüğü Ermeni eylemci Rafael Popoyan, "Ermeniler Karabağ'ın kendi cumhuriyetlerine bağlanması konusunu 'ulusun varlık nedeni' olarak görüyorlar" dedi. Popoyan, başkent Erivan'da erev karan alan gostericilerin Ermeni bayrağı taşıdıklarını belırtti. Popoyan, Karabağ bölgesinin Ermenistan'a bağlanması için başlatılan kampanyanın genişleyerek resmi yolsuzluklar ve çevre sorunlarını da içerdiğine dikkat çekti. Yönetim seçimle değişmeli DUNYADA BUGUN ALtSİRMEN Sovyet lideri reformları Öykü gerçek değil, ama gerçeği öylesine güzel yansıtıyor ki. ' halk kendisine güvendiği 12 Eylül'ün bütün yogunluğuyla sürdüğü günlerde, "Aydınlar disürece'sürdüreceğini söyledi. lekçesi"nın verilişi üzerine, Sayin Evren İstanbul Lisesi binasında MOSKOVA (e P) Sovyet lideri Mihail Gorbaçov, "halk kendisine güvendiği süıece reform politikalannı surdüreceğini" söyledi. Sibirya gezisini sürduren Sovyet lideri önceki gün gittiği Moskovanın 2850 kilometre kuzeydoğusundaki Norilsk kentinde halkla sohbet etti. Kendisini çevreleyen kalabalıktan bir kişinin Sovyetler'in kendi sorunlannı çozebilmesi için "merkezi aleşe tutması gerektigi"ni söylemesi üzerine Gorbaçov "Ülkedeki değişiklikler Stalin'in terör yöntemlerivle değil, seçimler yoluyla gerçekleştirilmeli" diye konuştu. Sovyet lideri, yaptığı şeyler için "yüzyıllarca lanetlenecek bir Komünist Parti Genel Sekreleri'ne ihtiyacımu . olduğunu sanmi)onım" dedi. "Perestroykayı (yeniden yapılanma politıkası) alınan kararlar doğrultusunda yiirüdüğü ve halkın kendisine güvendiği sürece uygulayacağını" soyleyen Gorbaçov Sovyet toplumunu, uyguladığı politikaları kaos ortamına sokmaksızın değiştirmeye kararlı olduğunu belirtti. Gorbaçov'un değindiği "kararlann" haziran ayında yapılan parti konferansında alınan kararlar olduğu belirtiliyor. Anımsanacağı gibi haziran ayında toplanan 19. Parti Konferansı, Komünist Parti yöneticilerinin seçimle işbaşına gelmesi ve görev sürelerinin kısıtlı olması doğrultusunda bazı kararlar almıştı. İlginç Açıklama îsrail'de yumuşama yok KUDÜS (Ajanslar) Filistin Kurtuluş Örgütü lideri Yaser Arafat'ın sosyalist grubun davetlisi olarak bulunduğu Avrupa Parlamentosu'nda bütun tsraillilerin ve Yahudüerin yeni yılını tbranice olarak kutlaması, ziyaret nedeniyle zaten tepki içinde olan tsrail siyasi çevrelerinin hoşnutsuzluğunu daha da arttırdı. Işgal altındaki topraklarda lsrail'le ışbırhğı yapmakla suçlanan bir Filistinli daha öldürüldü. tsrail askerleri dün meydana gelen olaylarda 11 yaşında bir Filistinli çocuğu öldürdüler, 12 Filistinliyi yaraladüar. FKÖ liderinin önceki gün Avrupa Parlamentosu'nun bulunduğu Strasbourg'da düzenlediği basın toplantısında lbranice "Şanna tovs" diyerek bütün Yahudi ve tsraiUilerin yeni yılını kutlamasının ardından, lsrail'deki Likud Bloku'nun önde gelen politikacılanndan Mose Arens bu dileği "lsraU'i imha etme çagnsı" olarak değerlendirdi. lsrail Dışışlen Bakanlığı yetkilileri ise Arafat'ın "iyi yıllar" dileğini "bir yutturmaca" olarak nitelediler. Başbakan Izak Şamir'in sözcüsü Yossi Abimeir, FKÖ liderinin yaptığı jestin, Likud bloğunun FKÖ ile görüşmeme yolundaki tavnnı değiştinneyeceğini belirtti. Israil Savunma Bakanı tzak Rabin ise, "FKÖ'niin, banş göriişmelerinde Israil'in muhaUbı olmadığı" yolundaki göruşü tekrarladı. Öte yandan Filistin Kurtuluş örgtitü lideri Yaser Arafat, dün Doğu Berlin'de Demokratik Almanya Devlet Başkanı ve Komünist Parti'si Genel Sekreteri Erich Honecker ile görüştü. Demokratik Alman Haber Ajansı ADN, her iki liderin, Ortadoğu sorununa bir çözüm bulunması için BM gözeteminde uluslararaa bir konferans toplarunası konusunda görüşbirliği içinde olduğunu bildirdi. Ajans, görüşmede, FKÖ'nün, Filistin halkuun tek meşru temsilcisi olduğunun vurgulandığını duyurdu, aynca olası bir uluslararası konferansa, sorunia ilgili taraflar ve BM Guvenlik Konseyi'nin 5 daimi üyesinin katılmasının gerektiği konusunda mütabık kalındığıru kaydetti. tsrail işgali altındaki topraklarda önceki gün meydana gelen olaylarda lsrail askerleri 11 yaşında bir Filistinli çocuğu öldürdüler, 12 Filistinliyi yaraladılar. Arafat, Strasbourg'da Israıl'in var olma hakkını tanıyan 242 ve 338 sayılı BM Guvenlik Konseyı kararlarını kabu! ettiklerım yıneledı ArafaVın Musevi yeni yılını kutlaması Israil'de kabulgörmedi bir konuşma yapmış ve ülkemizin aydınlarını Vahdettin'e benzetmişti. (Daha sonra, aydınlara karşı açılan davada Aziz Nesin, "Vahdettin'in aydm olup olmadığı kuşku götOrür, kuşku götürmeyen bir şey varsa o da, kendisinin devlet başkanı olduğudur" diyecek, ama savunma ile ilgili olarak yayın yasağı konacaktır.) İşte o günlerde yaygınlasmıştı aşağıda anlatacağımız öykü: Aydınlar dilekçesi tartışmaları sürerken, Aydın Valisi, Çankaya'ya bir mektup gönderıp, bazı ıllerımizin gazi, kahraman, şanlı gibi unvanlar aldığını anımsatıp, en yetkili kişiye sorar: Efendim biz de bizim ili Hatn Aydın ilan edelim mi? Evet, o günlerde, 12 Eylül'de yaptlanlan eleştirmek, hainlik olarak yorumlanıyordu yüksek çevrelerde. Hoşagıtmeyen görüşlerin yayımlanması yasaklanıyor, bu görüşlerı ileri sürenler de süründürülüyorlardı Böylelikle eleştirinin önü alınıp, yapılanların onaylatılabileceğı düşunülüyordu. 1983'ten sonra da bu görüş sahipleri tutumlarını değiştirme gereğini duymadılar. Anılardadır, Rabıtagate olayı ortaya çıkttğında, Sayın Evren, Turk Devleti'nin yurtdışındaki görevlilerine, amacı şeriatı yaymak olan Rabıta örgütü tarafından maaş ödenmesini öngören kararnameyi ımzalamasını savunmuş, aynı metin yine önüne gelse, yıne imzalayacağını belirtmişti. Sayın Evren, cumhuriyet tarıhimizde görülmemış, bu son derecede ağır olayı eleştirenler için de, "onların amaçları, 12 Eytül'ü eleştirmektir" demişti. BM Genel Kurulu 20 eylülde NEW YORK (AA) Birleşmış Milletler Genel Kurulu'nun 43. dönem çalışmaları 20 eylülde başlayacak. îlk hafia yapılacak komite çalışmalarımn ardından, genel kurul, 26 eylülde üye ülke temsilcilerinin konusmalanna sahne olacak. BM üyesi ulkelerin genel kurul konuşmalarının dışişleri bakanlan ya da devlet ve hükümet başkanlannca yapıldığı biliniyor. KONUK YAZAR Papandreu boşanıyor ATİNA (AA) Yunanistan Başbakanı Andreas Papandreu 'nun Amerikan asıllt eşi Margaret Papandreu 'dan otuz yedi yıllık bir evlilikten sonra boşanacağı açıklandı. Hükümet Sözcüsü Sotiris Kostopulos, dün Yunanlı gazetecilerle yaptığı basın toplantısında, Papandreu'nun Londra'dan Atina'ya döndükten sonra Margaret Papandreu'dan boşanmak için mahkemeye başvuracağını söyledi. Körfez'de Irak endisesi MICHEL NAUFAL BEYRUT tran ve Irak arasında ateşkes ilanının ardından Körfez'in siyasi görünümünü şimdiden çizmeye başlayabilir miyiz? Korfez ulkelerinden yeni donen diplomatlar Kuveyt, Bayreyn, Katar, Emirlikler ve Umman Sultanlığı yetkilileriyle yaptıkları samimi söyleşilerde çelişik görüşlerle karşılaştıklannı söylüyorlar. Diplomatlann aktardığına göre bu yetkililer, tran'ın 598 sayıh karan kabul etmesini övgüyle karşılıyor ve bu adımı bölgeyi savaş çıkmazından kurtaran cesur bir adım olarak niteliyorlar. Adı geçen ulkelerin yönetim kademelerinin önemli mevkilerinde bulunan bu yetkililer Korfez'deki yumuşamanın tran'la içinde Suudi Arabistan'ın da bulunduğu Körfez İşbirliği Konseyi üyesi 6 ülke arasında karşıhklı işbirliği ve anlayış bağının kurulmasın: teşvik edeceğini belirtiyorlar. Eskilere giden bir işbirliği ve istişare geleneği temelinde her iki tarafın da karşılıklı olarak böylesi bağlar kurma gereğini görmeleri halinde bu girişimin başanya ulaşması zor olmayacaktır. Yetkililer Körfez ülkelerinin askeri harcamalarının artması nedeniyle tamamen veya büyük ölçüde duran gelişme programınm, ateşkes sayesinde yeniden canlanabileceğine de işaret ediyorlar. Aynı kaynaklann anlattıklarına göre, savaştan ne askeri ne de siyasi kayba uğramadan çıkan ve karar mekanizmasını olduğu gibi koruyan bir Irak'la normal ilişkiler geliştirmenin zorluğu bu ülkeleri endişelendiriyor. Bazı yetkililer Irak'ın yenilmemesinin bile kendi başına bir zafer oluşturduğunu, Körfez ülkelerinin bu zafere katkıda bulunmuş olsalar bile bu zaferi ne paylaşabildiklerini ne de ondan yararlanabildiklerini söylüyorlar. Çünkü "bu zafer Korfez ülkelerine hiçe sayamayacaklan kurallar dayatıyor." Bağdat'a danışılmadan Tahran'la her türlu doğrudan ilişki kunna girişimi bir yasak duvanna toslayacağı gibi, Bağdat'ın barış görüşmelerinin olası sonuçları elde edilmeden Iran'la her türlü normalleşmeye sadece hayır diyeceği öngörülüyor. Diplomatlann izlenimlerine göre ateşkesten sonra ortaya çıkan rahatlama, isteklerini kabul ettirmek bakımından hiçbir zaman bu kadar güçlü olmayan Irak'ın Körfez başkentlerinde yarattığı kaygıyı gizliyor. Bu ulkelerin îran'la savaşın "ağır haracını" verdikten sonra şimdi de barışın kabarık faturasını ödemekten kaygılanmak için yeterli nedenleri var. Sayın Evren yanılmıyordu. Amaç 12 Eytül'ü elestirmekti. Çünkü eğer 12 Eylül olmasaydı, böyle bir gıhşime kimse cesaret edemezdi. Çünkü 12 Eylül olmasaydı, kimse Türkiye'de laikliğe boylesine büyük bir darbe indiremezdi. Çünkü 12 Eylül olmasaydı, Türkiye'de kimse insan haklarını bu denli çiğnemeyi göze alamazdı. Çünkü 12 Eylül olmasaydı, kimse Mıllı Cephe Hükümetleri'nin bile elini uzatamadığı, universitelerdeki demokrat, ilerici, aydın düşünceli, laik öğretim üyelerini böylesi ne kapı dışarı edip YÖK iie yüksek oğrenimi, lök gibi gericiliğin eline teslim edemezdi. Yıllardır dile getirilen bu eleştiriler karşısında, 12 Eylül'ün baş sorumluları kendilerine kişisel öfke duyanların bunları yazdıklarını öne sürerek, işin içinden sıyrılma yolunu tutmuşlardı. Ama 12 Eylül'ün daha onuncu yılı dolmadan, en yüksek yargı organından başlayarak, emekli askeri yargıç ve savcıların söylediklerine bir bakın. Önemli davalan hâlâ sürmekte olan 12 Eylül adaleti, önde gelen hukukçular tarafından olduğu kadar, o çarklan çevirmekle görevtendirilmiş kişiter tarafından da kıyasıya eleştiriliyor Ahmet Kahraman arkadaşımızın Milliyet gazetesinde yayımlanan "Bir tarih 3 isim 12 Eylül 1980" dizisinde, 12 Eylül'de görev yapmış olan emekli orgeneral Bedrettın Demirel de, 12 Eylül'ün laikliğe indirdiği darbeleri, o dönemin yapıtı olarak, resmi görüş haline getirilmek istenen Türklslam sentezini eleştiriyor ve "Gelecek kuşaklar bizi lanetleyecek" diyor. Sayın Bedrettin Demirel 12 Eylül'de orduda yüksek görevde bulunmuş bir kişi, artık herhalde onun açıklamalarını da, kişisel öfkeye bağlama olanağı yok. Ahmet Kahraman konuşmasının bir yerinde soruyor Sayın Bedrettın Demirel'e. Sorumlu mevkiideyken de bunları ifade ettiniz mi? Demirel'in yanıtı da ilginç: Elbette.. mesul makamlarda degildim. Takdir o mesul makamlarda... Onlara aittir. Demek ki, Sayın Bedrettin Demirel bu görüşleri dilegetirmek için emekli olmayı beklememiş. Böylece de görüşlerin emeklilikten doğan bir burukluğun ürünü olması olasıhğı da kalkıyor ortadan. Sayın Demirel'in uyarılannın yüksek katlarda yankı bulmaması da doğal. Çünkü 12 Eylül'de, Rogers planından başlayıp, Rabıta olayına, YÖK'e kadar uzayan, laikliğe ındirilen darbeleri ve Türkislam sentezi gorüşünü de içeren köklü girişımler, o sorumluların çapını çoktan aşan, ülkemizi ABD'nin bölgedeki polıtikası içinde bir yere oturtmayı amaçlayan, büyük bir ana planın uygulanmasıdır. "Devieti kurtarmak için" yola çıkmış olanların, bu gerçeği kavrayacak çapta olmamaları, girişimlerin onları aşan boyutlara varmış olması, kendilerinin sorumluluğunu ortadan kaldırır mı? Sayın Bedrettin Demirel'in belirttıği gibi gelecek kuşakların lanetınden (belki bugünkülerin de) onları korur mu sorusu ise ayn bir konudur kuşkusuz. Birbirini izleyen açıklamalar, daha dokuzuncu yılı dolmadan, 12 Eylül'ün gerçek yüzünü ve devletin temeline kimlerin dinamit koyduğunu ortaya çıkarmaktadır. Honecker ile görüşme İstanbul/Elmadağ Şubemiz 19 Eylül 1988 Pazartesi gününden itibaren dış ticaret işlemlerinde uzman kadrosu, Genel Müdürlük ve diğer şubelerle anında bilgi alışverişi yapabilen "On Line/Real Time" bağlantılarıyla hizmetinizdedir. ESBANK "Tedbirli ve Kararlı" Macaristan Devlet Başkanı Straus: 'Çok partiU sistem gerekü9 Macaristan 'ın Komünist Parti üyesi olmayan ilk Devlet Başkanı Bruno Straus "Çok partili rejim ülkede daha sağlıklı bir ortam yaratacaktır" dedi. BUDAPEŞTE (AA) Macaristan Devlet Başkanı Bnıno Straus, "uzun vadede" çok partili sistemin Macaristan'da yerleştirilmesi gerekeceğini bildirdi. Merkez/İstanbul, Adana, Adapazan, Ankara, Antalya, Bakırköy/İstanbul, Balıkesir, Bozüyük/Bilecik, Burdur, Bursa, Denizli, Eminönü/İstanbul, Emirda^Afyon, Eskişehir: Gaziantep, Isparta, İskenderun, Izmir, Kadıköy/lstanbul. Karaköy/İstanbul,Kayseri. Kocaeli, Konya,Kütahya. Mecidiyeköy/İstanbul, Mersin, Sakarya/Eskişehir, Samsun, Sanayi Çarşısı/Eskişehir, Tavşanlı/Kütahya, Ulus/Ankara, Uşak... Yeni bir halka: ELMADAĞ İSTANBUL Halaskârgazi Caddesi, No: 33 Elmadağ, 80230 İstanbul Tlf: 132 76 05 (5 Hat) Müdür: 131 92 18 Fax:153 8300 Teiex: 28455 Straus, haftalık ekonomi dergisi "HVG"ye verdiği demeçte, "Kanımca, uzun vadede, ülkede çoğulcu sisteme gecilmesi geregi orlaya çıkacak" dedi. "Çok partili rejim, ülkede daba sağlıklı bir ortam yaratacaktır" diyen Straus, "Ancak. şu aşamada, çoğulcu sistem, ülkemiz koşullanna tamamen uymuyor" diye konuştu. Gozlemciler, Macar yöneticilerinin, son aylarda, Komünist Partisi'nin ">eni bir yapıya kavusturulmasını" istediklerini, ancak yakın gelecekte çok partili sistemden yana olmadıklarını belirtiyorlar. Straus, aynca, geçen pazartesi yakiaşık 10 bin kişinin katıldığı bir gösteride, Tuna üzerindeki Nagimaros Barajı ve hidroelektrik saniralı inşaatının durdurulmasıyla ilgili olarak halkoylaması yapılması yolunda dile getirilen isteğe karşı olduğunu açıkladı. Straus, "Halkın a>nntılatını bilmedigi bir konuda referandum yapılmasını demokratik bulmuyorum" dedi. Macaristan Parlamentosu, ülkede siyasal tartışmalara konu olan Nagimaros santralı sorununu, 5 ekinıde görüşerek karara bağlayacak.