Katalog

AnkaraEryaman'da trafik sorunsuz... (30 PAMUKBANK iyi bankadır Cumhuriyet 65. Yıl; Sayı: 22949 Mlftltr 1,5 milyon petşın ^ todü tonvt. ^ n kadır :BANK Kurucusu: Yunus Nadi 350 TL.(KDVÖM>\Z Temmuz 1988 Çarşamba İşte ÖzaFın t al iııta 11 lehtt ol«n M»ılı •yvtmmxruı (E*. U nitiıinit dır. fcm» gor« Ci.01.1967 ' faturası 11» yrtmıismi t*41r. K«r hftnfl ftir sorufturmjgm beflkRflarty olayUrd» vtrfti İa4a«l •eıstntfan IMlntçı tafcrMl n*4cnx ıl« tKr«c«t«ı hubında h*rban4t bir İ«1MI rapılMJ»5 » U r . ! n U I | l faturuı M ı » l l e M | l » ı ) •orufturealai' t h m l ( ı m > u 4*n hjcvjcl s«b«5t kaljtadıftından durturuU«»k. Senuçlanâırılafilar hakKtnd« !», .'«rti l a f e ı i e*vıu*t> takioıMn lhrac*tcılw >•»»»«*• hlçblr Hayali ihracatı soruşturan memurlara ÖzaVdan talimat: Soruşturmalan durdurw%dosyaları DFTye verin J V.« rlc» tkrantta »«r#l l«t»l el«rıaın tt»ır v«r§l « y M«t»«»ln4n birtırljl» «*rı«tırıl»«».sı » • ihr»e»tt« ««rfl UİKİnin nin blllıuninl »jkılı. 4»vr»r«n:»r htkkında y ı u l lfl«B ytpılteaktır HAYALI İHRACATÇIYI DOLAYLI KOLLAMANIN HALKALARI Müfettişler yine Kaya Erdem'in talimatı Müfettişler kararnamelere etkilenmeyince Başbakan sonrasında da müfettişler rağmen soruşturmalan kendi imzasıyla 'gizli* bir yazı soruşturmayı sürdürdü. sürdürüp hayali ihracat yazmak zorunda kaldı ye Devreye DPT Müsteşar dosyalarını DPT'ye göndermeyince Kaya Erdem Yardımcısı Öztürkmen girdi ve talimata uymayanlar için yasal işlem yapılacağını bildirdi. dosyaları DFT'ye istedi. 'gizli* bir yazı yazdı. 2 3 BİLAL ÇETtN ANKARA Hayali ihracatla ilgili soruşturma yapmakta olan devlet memurlarına, Başbakan ÖZAL, KEHDİİMZASIYLA DEVREDE Devletin denetim elemanlan, ka Ttırgut Özal'ın da bu soruşturmaların durdurulrarnamelere rağmen hayali ıhracatçılar hakkmdaki ışlemlerını sürdürdü ması ve hazırlanan ya da hazırlanmakta olan dosler Ûnce Kaya Erdem sonraBülentOztürkmen müfettıştere yazılar yazarak yaların Devlet Planlama Teşkilatı'na devredilmekararnamelerı hatıriattıtar ve soruşturma yetkısının DPT'de oldujjunu bıl si konusunda yazıh talimat verdiği ortaya çıktı. dırdiler Ama müfettişler soruşturmaya devartı etti Ve sonunda Başba Başbakan Turgut özal imzalı ve 12 Kasım 1987 kan Ûzal devreye gırmek zorunda kaldı ve tahmata uymayanlar hakkında tarihli bu belgenin de ortaya çıkmasıyla birlikte yasal işlem yapılacağını btldırdı. Yukanda Ûzal'ın talımatının son bölumü "hayali ihracatçıya dolayli kollama" diye nitele nebilecek mekanizma tümüyle aydınlanmış oldu. Elde edilen belgeler ışığında olaylar şöyle gelişti: 1. Maliye Bakanlıgı'na bağlı "Gelirler Kontrolörlügü"nden ve Harine ve Dış Ticaret Mılsteşarlıfeı'na bafelı "Harine Kontrolöriü^ii" ıle "hcsap uz manlan"ndan müfettişler, hayali ihracat olaylannın yoğun biçimde "naylon fatura"larla yapıldığını saptadılar ve bu yolda firma fırma soruşturma yapmaya başladılar. 2. Bakanlar Kurulu'nun 1 Aralık 1986'da Resmi Gazete'de yayımlanan bir kararnamesiyle, ihracatçılar için gümrtik 1987'de Başbakan Yardımcısı Kaya Ertem imzasıyla "gizli" bir yazı gönderildi ve ilgili denetim elemanlarının ellerindeki dosyaları DPT'ye devretmesi ısrarla istendi. 6. Erdem'in "gizli" talimatına rağmen soruşturmalar sürünce, DPT Müsteşar Yardımcısı Biilent Öztürkmen, 24 Eylül 1987'de ilgili denetim birimlerine bir yaa yazdı ve dosyaları istedi. Ama müfettişler sonışturmalanna yine devam ettiler. 7. Bütttn talimatlara rağye "yasalara aykın oldugu" gerekçesiyle uyma men müfettişler soruşturmalanna devam edince bu dılar ve soruşturmalarını sürdürdüler. 5. Nisan (Arkası Sa. 12. Sü. 4te) te "mal alış faturası" ibraz etme zorunluluğu kaldmldı. Karar, geriye doğru da yürütüldü. 3. Bunun hemen ardından, 1987 yılı başında bir başka kararname daha çıkanldı ve her türlü soruşturma yetkisinin DPT'ye verildigi, öteki kuruluşlarca yurütülmekte olan tüm soruşturmalann ve tamamlanmış dosyalann DPT'ye gönderilmesı gerektıği bildirildi. 4. Yukanda sayılan devlet kuruluşlarına bağlı denetleme elemanlan, bu iki kararname BîR HAYALİCİDAHA Hayali ihracat yaptığı müfettiş raporlarıyla saptanmasma rağmen milyarlarca lira vergi iadesi alabilen şirketlerden biri de Delta Dış Ticaret AŞ. Delta'mn vergi iadesi almasına DPT bile engel olmak istedi, ama olamadı. Delta Dış Ticaret bütün engelleri aşmayı bildi. racat yaptığı müfettiş raporuyla saptanmasma rağmen hakkında hiçbır işlem yapılmayan ve milyarlarca vergi iadesi almaya devam eden şirketlerden biri de Delta Dış Ticaret AŞ. Hazine ve Dış Ticaret Musteşarlığı'nın durdurduğu 350 milyon liralık vergi iadesi Delta Dış Ticaret'e DPT ile Merkez Bankası arasında imzalanan gizli protokol çerçevesinde ödendi. DPT, firmanın vergi iadesi odemelerinı 1986 yılından önce durdurdu, ancak 1987 yılında 11237 sayılı kararnameyi gerekçe göstererek "naylon fatura" olayları dikkate alınmadan ödenmesi talimatını verdi. Delta Dış Ticaret'in durdurulan haksız vergi ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) Hayali ih DeltaDış Ticaret tüm engelleri aştı 9PKK'lıöldüriildü Siirt'te büyük çatışma Sürt'in Kozluk ilçesi yakmlarında, Melefan dağlarındaki sarp bir kayahkta iki gündür süren çatışmada, 9 terörist öldürüldü. Çatışmada 3 korucuyla bir er şehit oldu. ilçesi yakınlanndaki Melefan Dağlan'nda guvenhk güçleriyle teröristler arasında iki gün süren çatışmada öldünllen PKK'lıların sayısı 9'a yükseldi. Aynı çatışmada 3 köy korucusu ile 1 jandarma onbaşısının şehit olduğu bildirildi. Bir ıhban değeılendiren güvenlik güçleriyle teröristler arasında önceki gun saat 07.00'de başlayan ve gece ara verilen Melefan Dağlan'ndaki çatışma, dun gun doğumu ile birlikte yeniden başladı. (Arkası Sa. 10, Sü. 6'da) £vre« Londra'da Victoria Garı'nda sıcak tören İngiltere'ye giderken uçakta gazetecilerle sohbet eden Cumhurbaşkam, Londra'da birçok konuyu gundeme getireceğini söyledi. "Bizim için en onemlisi A T'ye gıriş meselesidir" dedi. Evren, Turkiye'deki işkence iddialarıyla ilgili olarak da "İsraii'de neler yapıyorlar, bunlardan niye sormuyorlar. Ama işte böyle ufak ülke oldunuz mu herkes gagalar" dedi. 13. Sayfada İNGİLİZ BASINI: ZİYARET ÖNEMLİ BİR DÖNEMEÇ 13. Sayfada 'ERMENİ SOYKIRIMI' İÇİN EVREN'E BASKI ÇAĞRIS1 UFUK GÜLDEMİR'iıt haber) 13. Sayfada CUELLAR'DAN 21 YIL SOMRA Kralıçe Elızabeth, Ingıltere'yi 21 yıl sonra ziyaret eden ilk Türkiye Cumhurbaşkam olan Evren'ı Victoria Gan'nda karşıladı.Kraliçe ve Evren daha sonraBuckıngham Sarayı'na gittı. (Fotoğraf: Reuter) TARİH BEKLENİYOR Arka Sayfada iadelerinin ödenebilmesi için babasından aldığı guçle hareket eden genç bir işadamının devreye girdiği öne sürülüyor. Delta firmasının hayali ihracattan zenginleşme macerası şöyle: Firmanın hayali ihracat yaptığı yolunda bazı bulgular ele geçırilmesi üzerine Hazine ve Dış Ticaret Müsteşarhğı 198S yılında tahakkuk eden 3S0 milyon liralık vergi iadesini durdurdu. Ancak, daha sonra DPT ile Merkez Bankası arasında yapılan gizli protokol çerçevesinde söz konusu 330 milyon lira firmadan temınat mektubu alınarak ödendi. (Arkası Sa. 12, Sü. Tde) SttRT (Cumhuriyet) Kozluk ABD ile İran yine çaîıştı Körfez'de yeni gerginlik Eski Maliye Bakanı Konuyu hükümette gündeme getirdiğimde bana 'Döviz gerekli, gerisini boşverin' dediler. Ben de konuya müsamaha gösterilmesinin yanlış olduğunu söyledim. Ancak 'ne olursa olsun, döviz gelsin' anlayışı yüzünden sözümü dinletemedim. Hayali ihracata bu denli göz yumulması, ihracatın ne kadannın hayali olduğunun hükümet tarafından bilindiği izlenimini veriyor. 12. Sayfada İNÖNÜ.SAHTEKÂRLAR HİMA YE EDİLİYOR 7. Sayfada Hükümet,*Döviz gerek' dedi, gerisini boşverdi VURAL ARIKAN AÇIKLADI Pentagon'dan yapılan açıklamaya göre tran hücumbotlannm Panama bandıralı bir tankere saldırması sonucu ABD helikopterlerinin olay yerine gtttiği, burada karşılıklı ateş açıldığı, ancak ölü ve yaralı olmadığı bildirildi. 1b. Sayfada IZLENİMLER Simgesel gezi Cumhurbaşkanı'nın İngiltere ziyareti Türkiye açısından, Evren'in 1980'den buyanailkkez bir Batı A vrupa ülkesini ziyaret etmesi, İngiltere açısından ise Türkiye 'ye artan ticari ve siyasi ilginin vurgulanması anlamım taşıyor. Ziyaret, bu açılardan Sultan Abdülaziz 'in 121 yıl önceki ziyareti gibi, simgesel anlamlar taşıyor. OKAY GÖNENSİN'in yazısı 13. Sayfada NöTLAR Yağmursuz tören Haftalardır çok bulutlu ve arahklı yağmurlu olan Londra havası, Evren'in geldiği gün de yine parçalı bulutlu ve serindi. Ancak karşılama töreni sırasında ve saraya gidene kadar yağmur yağmadı. Havanın bir "azizlik" yapmaması hem izlemeye gelen turistleri hem de karşılayıcı Kıbrıslı Türkleri memnun etti. EDİP EMİL ÖYMEN'in yazısı 13. Sayfada Yımanistaırda terör alarmı! STELYO BERBERAKİS~ »ATİNA Ege Denizi'nde " Q t y of Poros" adlı bir turist gemisinin saldınya uğraması ve 11 kişinin ölümü, 15 kişinin de ağır yaralanması olayının ardından başlatılan soruşturma sürerken, (Arkası Sa. 13, Sü. 2'de) BİRAND VE GÜVENER İÇİN 15'ER YIL HAPİS İSTEMİ 6. Sayfada GÜNAYDIN VE TEMPO'DAN 4 GAZETECt YARGILANDI 6. Sayfada MİLYARLIK TARİHİ ESER KAÇAKÇISI11 KİŞÎ TUTUKLANDI 9. Sayfada Iferel seçim bîlmecesi Anayasa Mahkemesi, genel yerel seçimin 26 Mart 1989 Pazar günü yapılması gerektiğini açıkladı. Mahkeme, ara yerel seçim için de "Bir an önce yapılmalı" dedi. Bu durumda top, Yüksek Seçim Kurulu'nda. YSK, gerekçeli karar Resmi Gazete'de yayımlanır yayımlanmaz toplanarak ara yerel seçimin tarihini kararlaştıracak. Ancak ara yerel seçimin yapılıp yapılmayacağı tartışma konusu. • İstanbul'a dev kanalizasyon 100 mılyarlık Guney Halıç Kolektoru'nu hizmete açan Özal, "İsianbul Belediyesi I mılyar dolann uzermde kredı alabilecek kapasiteye erişmiştir" dedi. 8. Sayfada • Rakiplerimiz dişimize göre Şampiyon Kulitpler'de Galatasaray Avusturya'mn Rapid Wien, Kupa Galıpleri'nde Sakaryaspor Macar Becescaba ıle Norveç'in Byren takımlarımn galibi, UEFA Kupası'nda Beşiktaş Yugoslav Dinamo Zagrep takımlan ile oynayacaklar. Sporda • Dil Derneği /. Kurultayı'nı yapan Dıl Derneğt 'nde başkanlığa yeniden Ceval Geray gennldi. Geray, "Dılın geltşnıesı doğal akışa bırakılamaz" dedi. Arka Sayfada su) Anayasa Mahkemesi'nin yerel seçim yasasının iptali ile ilgili gerekçeli kararı açıklandı. Karara gore genel yerel seçimler 25 Mart 1989'dan once yapılamayacak. 130'u aşkın bölgede yapılması söz konusu ara yerel seçimlerin. bu yıl ekim ya da kasım ayında yapılabilmesi konusunda ise Yuksek Seçim Kurulu karar verecek. Bu arada Başbakan Turgut Özal istediği takdirde (toplantı için ANKARA (Cumburiyet Buro önergeleri önceden hazırlatmış ol Anayasa MahkemesVnin gerekçeli kararı açıklandı: Top YSK'da duğu için) TBMM'yi olağanüstu toplantıya çağırarak bu yılın ekim ayında erken yerel seçim yapılması amacıyla anayasada değişikliğe gidebilecek. öte yandan kararın açıklanmasından önce basın toplantısı düzenyen ANAP Teşkilat Başkanı CNtan Sangurin erken genel yerel seçim için anayasa değışikliğine gidilebileceğini söyledı YSK Başkanı Muammer Elçin de (Arkası Sa. 10. Sü. l'de) VURAL ARIKAN Hukümete sözümü dinletemedim İhracatı Kim Baltalıyor? Başbakan Özal'ın mantığına alışmak çok güç. Sorumluluk duygusuyla davrananların bu mantığı kanıksamaları da olanaksız Oysa Sayın Başbakan birçok konuda kendı mantığının kanıksanmasını ve tepkisız kalınmasını o kadar çok istiyor ki... Cumhuriyet günlerdir bir gazete olmanın başlıca gereğini sorumluluk duygusuyla yerine getırmektedir. Hayali ihracat dosyalarını teker teker gün ışığına çıkarmakta ve yolsuzlukları olanca çıplaklığıyla sergıleyerek kamuoyunu bilgilendırmektedir. Devlet hazınesınin milyarlarca ve milyarlarca lira dolandınlmasına karşı hangı gerekçeyle olursa olsun kayıtsız kalamayacağı için, bu soygunu yapanların açığa çıkarılmalarını, cezalandırılmalarını ıstemektedır Bu tutum aynı zamanda vatandaştan alınan vergılerın he(Arkası Sa. 12, Su. l'de) • Gorbaçov'un önerisi tartışılıyor Sovyet lıderi "Her iki tarafın da birbirlerini hastm olarak değil dosi olarak görebilecekleri bir A vrupa" fikrini savunuyor. 3. Sayfada Plaklanndan tanıdığımız unlü sanatçı Joan Baez, bugün, yarın ve cuma günu tstanbul Festıvdli'nde, 17 temmuzda da tzmır Fesiivalı'nde söyleyecek. 4. Sayfada • Sovyet sanatçılara altın Tuble' Sovyeller Bırltğı tarihınde ilk uluslararası muzayede. 4. Sayfada • Bizzat Joan Baez UĞURMUMCU GOZLEM HASAN CEMAL Hayali ihracat dosyaları bırer ikişer açılmaya baslayınca ıktıdar çevrelennı bir tel.aş aldı: Kım sadınyor bu dosyaları? Bu trilyonluk devtet soygununda önemlı olan dosyalann basına kımler tarafından verildikleri midir ya da sızdmldıklan mıdır, yoksa, önemli olan bu devlet soygununun kendisı mı? Hayali ihracatın ıkı ozellığı var: Bırincı özellık, dış bağlantılar(Arkası Sa. 12, Su. 7'det İşin Püf Noktası