Katalog

6 HAZİRAN 1988 EKONOMİ Toplu Konut Fonu 1988 yılı programı HMHT HM» fiaJR TDPUJ KOMT F O M SİDEIt MMUMU (M*|W (TL) CUMHURIYET/9 TÜRKİYEUen Bankacılıkta "Imk'a yvni kredi yok" ANKARA (AA) Turkıye'mn Irak ıle tıcaretınde karşılaşılan sorunlar Ankara'da masaya yatırıhyor Irak Petrol Bakanı tssam Abdulrahım Çelebı'nın, Turkıye'mn bu ülkeyle tıcaretınde karşılaşılan sorunlara ılışkın göruşmelerde bulunmak tzere 910 hazıran tarıhlertnde Ankara'ya gelmesı beklenıyor Hazıne ve Dış Tıcaret Musteşarı (HDTM) Yavuz Canevı, Irak'la yapılacak göruşmelerde kredıyı daha da buyuıecek bır anlaşma yapılmayacağmı ve bu ulkeve bırkaç yıl yenı kredı açılmayacağım belırterek, halen açılmış olan akredıtıflerın yurutulmesıne çalışılacağını soyledı Personel maliyeti düştü En pahalı personelı kalkmma yatınm bankaları ıstıhdam ediyor. Kamu bankaları ıse en düşük mahyetle personel çalıştınyor. ANKARA (AA) Bankacıbk sıstemınde elektronıkleşme, personel gıderlennın toplam malıyet ıçındekı payını duşurdü Bankalar Bırhğı'nce beklenen venlere dayanarak yapılan hesaplamalara göre, 1983 vılında toplam gıderler ıçınde yuzde 13 91 olan personel gıderlennın pavı 1987 yılında yuzde 8 31'e ındı Personel gıderlennın mevduat stokuna oranı da aynı donemde >uzde4 39'dan yuzde 2 90'a ındı 1983 >ılında yerlı sermayeü özel bankaların toplam gıderlennın yuzde 15 21'ım, kamu sermayelı bankalann toplam gıderlennın ıse yuzde 12 39'unu personel harcamalan oluşturuyordu Buoran, 1987 yılı ıçın yerlı sermayelı özel tıcan bankalarda yuzde 10 25, kamu bankalarında yuzde 6 56 olarak hesaplandı Bankalar BırhgVnce derlenen verıler dıkkate alınarak vapılan hesaplamalara göre, 1987 yılında bır personelın bankalara aylık ortalama maliyeti 391 bın 846 lıra oldu Onalama aylık malıyet, kamu bankalarında 255 bın 637 lıra, yerlı sermayelı özel bankalarda 519 bın 932 lıra, kalkmma bankalannda ıse 1 mılyor 115 bın 914 lıra olarak hesaplandı Yabancı bankalar ıçın aylık ortalama personel malıyetının ıse 717 bın 597 lıra olduğu hesaplandı Personel malıyetının bankalara göre farklılaşmasında uygulanan ücret polıtıkasının yanı sıra, personelın eğıtım durumunun da etkılı olduğu belırlendı Kamu bankalarındakı her 100 personelden 15'mı yuksek öğrenım gormuşler oluştururken, kalkmma ve vatırım bankalannda her 100 personelden 55'ı yuksek öğretım kurumu mezunu elektronikleşme %30 175.000 195.000 140.000 12 000 45.000 125000 78.000 500 11:000 10.000 67000 600 5000 5000 100.000 52500 122500 58500 136500 42 000 98000 3600 8.400 13500 31500 125İJ0O 23400 54500 150 350 3300 7700 3000 7000 67000 180 420 1500 3500 1500 3500 100.000 Tütun altoliu ve alkotsuz Hjkıler Akaıyakıt Ithalattan alınan fonlar Beddsız ıthalat Yurtdşı çıkıştan Kredı gen dAmjşlen Yabancılara satlan gaynmenkuller letel ıtftalal Gecıkme zammı Takh oyunlan Faız gelın Faızsu kredi kurun kat payı üansrt karajohi taşımaolıflı Elektnk tüketım bedelerinden Haane arsalan kattım payı Kısa vadeb mevduat hesabı b e ı Arsa satışı Idarenın yaptığı konuflann satışı TOPLAM Ûncekı yıidan devreden GENEL TOPLAM 655 296 469097 Kooperatrf kraNen 75000 75000 Ferdı kredı 99000 99000 Idarece yaatırıian altyapı konut 1.000 1000 Marece yaprjrılan kamuiaştırma 5.000 5X00 l m z m altyapılan 15000 15000 Yarjnmışletme kredılen 10.000 10000 GehştırmeDestekleme Fonuna aktanbn 1000 1000 Faız farkı ladesı 250 250 Araşbrmalar 500 500 Şetnt pofc aılelenne tonut kredsı 7000 7000 Idare bulçesme aktanlan 5000 5000 Sosyal Yarfımlaşma Fonu na aktanlan 67000 67000 Faızsız kredı odemeten 5000 1000 Afetkonutlan 1000 1000 B Alman yapı tasarruf san ödemelen 10.000 5000 Kuçuk sanayı sıteterı 5000 5.000 Koy konuBan Tapu Kadastro Gn Md lugune aktanlan Faızstz kredı gen Memelen (SSK) Aracı banka 91den TOPLAM Gelecek yıla devreden GENEL TOPLAM 250 a700 10000 975596 770797 250 1700 KDV iadesine açıklık ANKARA (AA) Katma De ğer Vergısı Kanunu'na gore yapı lacak "Vergı ladesı hakkına sahıp mukellefler" tanımına açıklık getırıldı Devlet Harcama Belgelen Yönetmelığı'nın "KDV Kanunu'na gore vapılacak ıadeier"le ılgılı bölumunde değışıklık yapıldı Malıye ve Gumruk Bakanlığı' nın bugunku Resmı Gazete'de ya yımlanan vonetmelığıne gore, ıhracatçılar, ıhraç amacıyla ıhracatçıya mal teslım eden ımalatçılar ıle "TealTerkın Sıstemi"nden ya rarlanmasına ızın verılerek mal teslım edenler uluslararası anlaş malar gereğınce vergı muafîyetı tanınan yabancı kuruluşlarla bunla rın mensuplanna mal ve hızmet teslımı yapan mukellefler, KDV •adesı hakkına sahıp olacaklar Yönetmehk uyannca, anılan mukelleflere yapılacak ıadelerın KDV ve dığer vergı borcuna mah subunun ıstenmesı halınde temınat aranmayacak Inceleme raporu aranılmadan ıade yapılabılmesı ıçın, nakıt olarak yapılacak aıdelere aıt sınır, mahsubu ıstenmeyen alacağın ladesı ıçın de geçerlı ola cak Lehıne mahsup yapılan mukelleflerın, bu ışlemden sonra alaca ğının belırlenmesı durumunda, mıktara bakılmaksızın ödeme yapılması ıçın, temınat gösterılse de ınceleme raporu aranacak Yonetmelığe göre, Malıye ve Gumruk Bakanlığı, sahte veya yanıltıcı belge duzenledığı ya da kul landığı belırlenen mukellefler ıle bunların şırketlenne, temınat gösterılse bıle ınceleme yapılmadan vergı ıadesı ve mahsup yaptırma yabılecek EKONOMİ NOTLARI OSMAN ULAGAY Yüksek Faiz, Yuksek Zam "Sosyal Adalefe Devam Saytn Başbakan geçenlerde TV'de yayımlanan "Gelışen Türkıye" programında ülkede sosyal adaletı" sağlamak ıçın başta benzın olmak üzere çeşıtlı urünlere zam yapmanm neden gereklı olduğunu güzel guzel anlattı Benzıne zam yapılınca bunun parası özel otomobılı olan, 'halı vaktı yerınde vatandaşın cebınden çıkardı ve devletın kasasına gırerdı Devlet de bu parayı fakır fukaraya harcar, böylece sosyal adalet sağlanmış olurdu Tabıı bu arada benzıne, mazota yapılan zammın tum ulaşım ve naklıye ucretlerıne, oradan da hemen her malın fıyatına yansıması ve sonuçta her vatandaşın cebını etkılemesı, zam yapılarak toplan an paranın büyük para sahıplerıne faız dıye ödenmesı, ona buna, teşvık dıye dağıtılması önemsızdı "Sosyal adalet" teranesıyle gerçeklerı çarpıtmanın en güzel örneklermden bın de faız olayında yaşanıyor Sayın Başbakan ve kurmayları, mevduat faızlerının her yükselışınde, "ortadırek" dedıklerı genış toplum kesımının bundan büyük yarar sağladığını, mevduat (ve dolayıstyla kredı faızlennı yukseltmenın) "sosyal adaletın" bır gereğı olduğunu söylüyorlar Bankalar Bırlığı'nın 1987 yılı sonunda bankalardakı mevduatın dağılımını gösteren tabloları ve TÜSIAD'ın yaptırdığı son kamuo yu arastırması bu konuda gerçeklere ışık tutuyor Yuksek faız pastasından aslan payını hangı ortadıreğın aldığını gosterıyor Bankalar Bırlığı'nın verılerıne göre 1987 sonunda bankalardakı toplam tasarruf mevduatı 6.9 tnlyon lırayı aşıyor Vadelıvadesız tasarruf hesabı sayısı ıse 28 mılyonu bıraz geçıyor Bu hesapların yaklaşık yüzde 98'ını 3 mılyon Iıraya kadar olan vadelıvadesız mevduat hesapları oluşturuyor ve toplam tasarruf mevduatının uçte btrınden bıraz fazlası, yüzde 36'sı bu 274 mılyon hesapta bulunuyor Yanı tasarruf sahıplerımn yaklaşık yüzde 98'ı (ıstersenız bunlara "ortadırek" dıyelım) tasarruf mevduatının yüzde 36'sına sahıp, tasarruf sahıplerımn yuzde 2 2'sı ıse mevduatın yuzde 64'une sahıp Ne kadar sosyal adalete uygun bır dağılım değıl mı? "Sosyal adaletın en etkılı araçlarından' yuksek faızın kaymağını kaç kışının yedığını anlamak ıçın ıse vadelı tasarruf hesaplannın dağılımına bakmak gerekıyor Bankalar Bırlığı'nın 1987 sonu verılerıne göre, vadelı tasarruf mevduatının dağılımı şoyle Hesap buvukluöu Hesap sayısı (adet) Mevduat mıktan (TL) 100 mılyon TL ve 1167 (on bınde 16) 3608 mılyar (yuzde 6.7) ustu 1315 (on bınde 2 6) 1310 mılyar (yuzde 2 4) 50100 mılyon TL 7562 (Bınde 10) 2191 mılyar (yuzde 4 0) 2550 mtryon TL 90.168 (yuzde 1.3) 895.5 mılyar (yüzde 16.6) 625 mılyon TL 379479 (yuzde 5.3) 1.8106 mılyar (yuzde 33.4) 36 mıtyon TL 6.668.963 (yuzde 903) 03 mıryon TL 2 000 2 mılyar (Yuzde 36.9) TOPLAM 7169274 (yuzde 100) 54172 mtlyar (yuzde 100) Işte sıze "sosyal adalete" tamamen uygun bır tablo daha. Pıramıdın tepesınde, ortalama hesap büyüklüğü 300 mılyon lırayı geçen 1167 hesap sahıbı Pıramıdın tabanında, ortama hesap büyüklüğü 300 bın lırayı bıle bulmayan 6 mılyon 688 bın 963 küçük tasarruf sahıbı ' Sosyal adaletı" sağlamak ıçın mevduat faızlennı 5 puan yükselttınız mı bu 7 mılyona yakın küçük tasarruf sahıbının, yanı 'ortadırek" mensubunun elıne yılda 1314 bın lıra fazla para geçecek mı' 7 Işte sıze "sosyal adalet", sevgılı 'ortadıreğe yılda 10 dolarlık bır bahşış Petrol zamlan nedenıyle bır yıl ıçınde küçük tasamjf sahıbtnın cebınden çıkacak oian para hertiakte bu 1314 bın lıranın çok uzennde Pıramıdın tepesınde oturup da yılda elını bıle oynatmadan 150 mılyon lıra faızı cebe ındıren büyük para sahıbıne ıse fazladan bır 15 mılyon sağlanmış olacak, bu sosyal adalet tabiosunu tamamlamak ıçın Bankalar Bırlığı nın verılen, 1987 yılında vadelı mevduata odenen yaklaşık 2 5 tnlyon lıra dolayındakı faızın yaklaşık 16 tnlyon lıralık bölümünun, vadelı mevduatı 3 mılyon lıradan fazla olan 480 bın hesap sahıbının cebıne gırdtğını, gerıye kalan 900 mılyar lırayı ıse 6 7 mılyon küçük tasarruf sahıbının paylaştığını gosterıyor Buyuk para sahıplerımn son yıllarda hızlanan enflasyon karşısında çekıcıflğını bır ölçüde kaybeden vaJelı mevduat faızını yeterlı görmeyıp paralannı banka dışında değerlendırmeye yönelmelen, mevduat ve faız pastasındakı bu çarpık dağılımın daha da çarpık hale gelmesını önlüyor "Sosyal adaletı" sağlamak ıçın yükseltıldığı belırtılen faızler, aslında bu büyük paraları yenıden banka sıstemıne çekmek, böylece pıramıdın en tepesındekılerin pastadakı paylarını daha da büyutmek ıçın yükseltılıyor TÜSIAD'ın geçen hafta yayımladığı kamuoyu araştırmasının bulgulan da toplumun alt gelır gruplannda tasarruf yapabıhyorum" dryenlenn oranının yüzde 10 dolayında kaldığım yüksek gelır gruplannda tasarrufunu bankada değerlendırenlerın oranının ıse yüzde 5 dolayında bulunduğunu yuksek gelırlılerın tasarruflarını öncelıkle gayrı menkule dövıze ve Hazıne bonolanna yatırmak eğılımınde olduklarını ortaya koyuyor Tüm bu rakarnlar anlayana bır şeyler söylüyor, ama bız gene bunlara boşverelım, benzınemazota zam üstüne zam yapıp faızlen yukselterek "sosyal adaletçı" olalım Boylesı çok daha neşelı oluyor 969100 203.130 765320 &896 2 069 4 £27 975596 205199 770.797 965596 770797 Gözler Avrupa Iskân Fonu'na çevrildi AT ile pazarhk ANKARA (ANKA) Turk Hazır Cıyım thracatçıları ıle AT Komısyonu Tekstıl Masası yetkılılerı, yann Bruksel'de yenıden pazarhk masasına oturuyor tkı gunluk göruşmelerde ozellıkle AT'mn ıç gıysılere ılışkın 18'ıncı kategorısı ve gunluk kadın elbıselerıyle ılgılı 26'ncı kategort konusunda yaptığı kota lalebının göruşulmesıne devam edılecek Tophı Konut Fonu kaynak arayışında lere yenı kredı açmak ıçın Avrupa tskân Fonu'ndan kredı sağlanması yoluna gıdıldığını bıldırdı Fızıbıhte çalışmalan surdürülen bu kredının en geç ağustos ayında sağlanacağını belırten yetkılı, yenı kredı açılmasının da eylül ayında başlatılabıleceğım söyledı Yurtıçınden de yenı kaynak arayışlan oldu ğunu kaydeden yetkılı, "Yenı bir kaynak bulonsa bile, bunun fona gelır gırmesı ve kredı olarak kullanılabılır hacme ulaşmasının en az bır yıl alacagına" ışaret ettı Yetkılı, Uzennde çalışılan yenı gelır kaynaklarını, "lepki yaratacağı ve projenın bozulabüeceğini" bebrterek açıklamadı Toplu Konut ve Kamu Ortaklığı Idaresı'nden alman bılgıye göre fonun 1988'de planlanan 975 mılyar lıra gelırınden 205 nulyar lırası hükümetın kararı gereğınce butçeye aktarı lıyor Genel butçeye yapılan bu aktarmadan dolayı da fonun gehrlenndekı artış 1988'de yavaşlıyor 1985'te bır öncekı yıla göre yüzde 158, 1986'da yüzde 74, 1987'de de yüzde 58 oranında artan fon gelırlennın, bu yılkı artışı ytızde 44 dolayında kalıyor Fonun kredı gen ödemelerınden dolayı elde edeceğı gelır ıse bu yıl 125 nulyar lıra olacak Fona bu yıl ıçınde 195 mılyar lıra akaryakıttan, 175 mılyar lıra sıgaradan, 140 mılyar lıra ıthalattan, 100 mılyar hra ıdarenın yaptığı konutlann satışından, 78 mılyar lıra da Tekel ıthalatından gelır ka lacak 1988 yılı gelınnın yuzde 30'u butçeye aktanlan fona gelır bulmak ıçın bır yandan yurtıçı kaynaklar araştırıhrken, dığer yandan Avrupa îskân Fonu ıle görüşmeler yapıldığı belırtılıyor. ABDURRAHMAN YILDIRIM Toplu Konut Fonu'nun kooperatıflere yenı kredı açmasının Avrupa tskân Fonu'ndan kredı sağlamasına bağlı olduğu bıldınldı Bu yılın ocak ayında hükümetın aldığı kararla 1988 gelırlennın yuzde 30'u butçeye aktanlan ve bu nedenle ödeme guçlüğü ıçıne düşen Toplu Konut Fonu'nun yenı kaynak arayışına gırdıgı belırtıldı Fon yönetıcılennın bır yandan yurtıçınde gelır arttırıcı yenı projeler üzennde çalıştıklan, bır yandan da Avrupa tskân Fonu'ndan kredı sağlanması ıçın göruşmelere başlandığı kaydedıldı Fonun bu yılkı gelırlerının yuzde 30'unun butçeye aktarılmasının bütün planlannı boz duğunu ve 1 52 av kadar bır süre "odeme knzıne" soktuğunu belırten ıdarenın bır ust düzey yetkflısı, şundı bu knzın atlatıkhğıru, daha önce açılan kredılenn odemesının yapıldığıru, sadece yenı kredı açılmadıgını söyledı Gdırlerden yapılan yuzde 30 kesıntının açılan kredılerde de yüzde 30 kesıntı yapılmasını zonınlu kıldığını ıfade eden yetkılı, kooperatıf KahvecL, Çin'de tSTANBUL (AA) Devlet Bakanı Adnan Kahvecı, TtirkıyeÇın karma ekonomık komısyon toplantılarına katılmak uzere ~*°km 'e gıttı Devlet Bakanı .ahvecı, Pekın'de TurkıyeÇın Halk Cumhurıyetı arasında 6 Donem Karma Ekonomık Komısyon toplantılarında Ttirk heyetıne başkanlık edecek Çın ıle 1987 vılı KEK toplantısında öngörulen yıllık 250300 mılyon dolarlık ficaret hacmı hedefı gerçekteştınlmış ve geçen yıl 275 9 mılyon dolarlık tıcaret yapılmıştı Ddsüperin baş affrısı: HASHINCTON (AA) ABD'lı unlü ekonomıst Jobn Kennetb Galbraıtb ıle Sovyet ekonomıst Stanıslav Menşikov tarafından hazırlanan ortak bır çalışmaya göre, ılı super gucun de ortak duşmanı, burokrası "Kapıtalızm, Komurtızm ve Banş Içınde Bır Arada Vaşama Acı Çeçmışten, Daha ivı BırGelecege" adlı ortaklaşa yazdıklan kıtabı, SSCB'nın Washıngton'dakı büyukelçılığınde duzenlenen bır toplan tıda tanıtan Galbraıth ıle Menşı kov, ıkı super gucun de benzer sorunları paylaştıklanna dıkkat çektıler Çekoslovakya'da yayımlana ı "Worid Marvıst Revıew" Dergısı nın edıtörlüğu gorevım de yüruten Sovyet ekonomıst Menşikov, " S o v yet burokrasinın, bem hukumet hem de sanayı kesımını konlrolu altında bulundurması nedenlyle, Aroenkao burokrasısıne gore dtha tehlıkelı ve daha bogucu olduğu" goruşunu savundu ABD'lı ekonomıst Galbraith de her ıkı ulkede de sanayı kesımındekı buyuk kuruluşlarda, yönetım çevrelerının esneklığının gıderek zayıfladığını, "ıkıncı sınır' sana yılerde kalıfıye eleman sıkıntısımn çekıldığını ve ışgucunün sanayımn bu kesırrunden kaçtığını vurguladı Sovyet lıder Mıhaıl Gorbaçovun ulkesınde gerçekleştırmek ıstedığı değışım surecım, ABD başkanlanndan Franklın Roosevelt yöneumı sırasında 1930'larda gın şılen kapsamlı programla karşılaş tıran Menşikov, "Roosevelt de Gorbacov da sıstemlennı kommak ı ç u refonn hareketıne başvurdular" dıye konuştu tNGİLİZTEKLÎFİ Fransız patronlar geliyor ANKARA (ANKA) " Fransa'nın en etkılı ışveren kuruluşlarından olan Conseıl Natıonal du Patronat Françaıs'e (Fransız Ulusal tşverenler Konseyı) üye 25 buyük fırma ve bankamn yönetıcısı, kamu ve özel sektör yetkılılerıyle temaslarda bulunmak üzere bugün Ankara'ya geliyor TurkFransız îş Konseyı eskı Başkanı olan emeklı BuyUkelçı Chrıstıan d'Aumale'm başkanlığındakı heyet, Ankara'da kalacağı sure ıçınde Devlet Bakanı Yusuf özal, Savunma Bakanı Ercan Vuralhan, Sağlık ve Sosyal Yardım Bakanı Bulent Akarcalı, Ulaştırma Bakanı Ekrem \ıkdemırlı ıle gortişecek Türk tekstiline eski makine ANKARA (AA) Avrupa ülkekn tekstıl üretımınden vazgeçmelennın ardından ellenndekı eskı makınelerı Uçüncü Dünya ülkelenne satma uğraşı ıçıne gırdüer İngılız Bulmer Sons, Alman Mukotex MBH ve ttalyan Has Trade SRL şırketlen, kullanılmış tekstıl makınelennı Türkiye'de pazarlamak ıçın kredı venyor Gazetelere verdıklen ılanlarla, "tekstildlere dış kaynaklı kredi verUecefcini" duyuran üçlü, kredıyı aynı olarak kullandınyor Şırketlenn Türkıye'dekı ışlerını yürüten Mımteks şırketının yetkıhlen, alıcılann Avrupa "da kullanılmış ve amortısman süresını doldurmuş raakınelerden talep etmelen halınde Bulmer Sons şırketının gereklı finansmanı sağlayacağını söyledıler Yetküılenn verdığı bügıye göre, alıctlann en az 300 bın dolarlık makıne sıpanşlen karşılanacak Makmelenn parası Bulmer Sons şırketı tarafından ödenecek ve tekstıl makınesı alanlar, yuzde 6 faız ve kur garantısız kredıye karşılık Akbank, tş Bankası veya Zıraat Bankası'ndan sağlayacakları temınat mektuplannı verecekler Margarinde atıl kapasite TÜREY KOSE İZMİR (Cumhunyet Ege Burosu) Margann öreten tesıslenn atıl kapasite ıle çalıştığı, 1988 yı lında ıhracatın da azalmasımn beklendığı vurgu lanarak, yapılacak tıcan anlaşmalarla SSCB'ye ıhraç edılecek ürenler arasına margannın de alın ması ıstendı Margann üreten tesıslenn yıllık kapasıtesının 540 bın ton dolayında olmasına karşın tuketım mıktan 330 bın ton Bu dengesızlığe ıhracattakı tıkanıklık da eklenınce bazı sorunlar ortaya çıktı Bır yağ firmasının yönetıcılennden Doç. Dr. Ramazan Abay sektörde atıl kapasite oranını gı derek arttırıcı polıtıkalar ızlendığını savunarak şunları sö>ledı: "Bu sektörde faaliyet gösteren baa kuçnk işletmelenn kapanması kaçınılmaz Bu>uk ölçude mıllı servet beba olacaktır Turkıje 1980 yılından itibaren artan oranlarda margarin ıhracina başlamıstır Bugun margann 3 noln vergı ıade lıstesinde bulunmakta, dunja pazan ıle rekabet edememektedır Bu koşnllarda margann ıhracatının 1988'de çok azalacagı dıkkate alınmalıdır Gerek margann gerek lıkıt yağ sanayundekı atıl kapasitenın çahştınlması gerekse ıstflcbakk 34 yıl sonra olabitecek yag fazlalıgının deterieodirilmesı »çin ihracat zornnlu bir keyfiyettır." Margann ve lıkıt yağm en çok SSCB, tran, Irak ve Kuzey Afrıka ülkelenne ıhraç edılebıleceğını vurgulayan Doç. Dr. Abay, sözlennı şöyle sürdürdü "tran ve Irak'takı siyası ve ekonomık dornm. bu ulkelere ıhracatın azalması zorunlulugunu gebnnıştır Suriye'ye kuçuk mıktarlarda ihracat vapılabilmektedır Bu durumda en bujuk potansıyel SSCB'dir. Ancak SSCB'nın ıthalat polıtıkası tıcan olmaktan zıjade polıtık nedenlere dayanmaktadır tlerıkı gunlerde SSCB ıle yapılacak tıcan anlaşmalar içinde, ozellıkle doğal gaz projesı dıkkate alındıgjoda, Turkıye'nın ıhraç edebılecegı urunler lıstesıne margannın de ılave edilmesı bırçok bakımdan faydalı olacaktır." Margarin ihracatı (ton) Ekonomi Servisı Pamukbank Genel Mudıir Yardımcılığına, Menkul Kıymetler Müdüru Nezır Bakır atandı Pamukbank Halkla llışkıler Mudurluğu 'nden yaptlan açıklamada, son zamanlarda Turkıye'de buyuk bır gelışme gösteren sermaye pıyasasma ve menkul kıymetlere ozel bır onem veren banka yönetımımn, bu alanda daha aktıf olabılmek amacıyla, Menkul Kıymetler Mudurluğu gorevım yüruten Nezır Bakır'ı, menkul kıymetlerden sorumlu genel mudur yardımcılığına getırdığı bıldırıldı Pamukbank'ta atamn ÇİMENTO vazgeçildi Ithalattan Yı! 1982 1983 .. 1984 .. 1985 1986 1987 (llk 9 ay) 14 583 11306 48140 20 253 30127 46 850 DUNYADAN KISA KISA • SANAYİLEŞMİŞ ulkeler zırvesı, 19 haaranda kanada'nm Toronto kentınde >apılacak Zırvede ABD, Kanada, Ingıltere, Fransa, Federal Almanya, Italya ve Japonya'nm yanı sıra AT Komısyonu da temsıl edılecek Zırvenın gundemındekı en önemlı maddelerı, GATT çerçevesınde duzenlenen Uruguay çok taraflı titaret gönişmelerı ıle kalkınmakta olan ulkelerın dış borçları sorunu oluşturacak • ABD'nın rekabet gucünün son 15 yıl ıçınde, dığer sanavıleşmış ulkelere oranla buyük olçude gerıledığı bıldırıldı Rekabet endeksıne göre, ABD'de venmlılık artışının 1972 yılında 100 olarak kabul edılen duzeyden, 1986 yılında 68 7'ye duştuğu behrlendı • ABD Merkezı Haberalma Teşkılatı C1A, Japonya'nın 1980'h vıllarda ABD ve Batı Avrupa ülkelenne göre buyuk performans gösıerdığını behrledı CIA Istıhbarat Dırektorluğu'nce ıkı haftada bır yayımlanan "Ekonomık ve Enerjı Sektorune Ilışkın Venler" adlı broşurde \er alan 198O'lı yıllara aıt venlere göre Japonva, ışsızlık ve enflas>onla mucadele ıle uretım artışı ve dış tu.aret alanlarında ABD ve Batı Avrupa ulkelerını geçtı ClA'nın yavınında Japon "\enı'nın değerı sureklı yukselırken, faız hadlerının aşağıya çekıldığı vurgulandı • ZAİRE Devlet Başkanı Mobutu Seso Seko, ulkesının borçlanmn gen ödenmesı ıçın 25 yıllık sure tanınması çağrısı yaptı • ABD Kongresı, Federal Almanva'dan tıcaret fazlalarını erıtebılmesı ıçın savunma harcamalarını ve Uçunı.u Dunva ülkelenne verdığı kredılerı antırmasını önerdı • ULUSLARARASI Para Fonu (IMF), petrol dışındakı temel hammadde, bazı metaller, tarım urunlerı ve gıda mallannın fıyatlanmn vıhn ılk çeyreğınde geçen >ılın eşdönemıne gore özel çekme hakları (SDR) cınsmden >uzde 19 oranında arttığını avıkladı • FEDERAL Almanya'da, telekomunıkasyon sıstemınde yenı duzenlemelere gıdılerek, uluslararası teleton konuşmalarından alınan ucretlerde uı, ay ıçınde azaltma yapılması planlanıvor • GUNEY Kıbrıs Rum kesımı yonetımı, ıkıncı buyuk lıman olan Larnaka'da serbest bolge kurmayı planbvor • KANADA'nın 5 büyuk altın madencıhğı şırketının hıssedarlan bırleşme kararı aldı KUakul: 133 03 44 133 03 !5 trtan: 117 2i ıs ' S U l » M 53 : 3SM1 Bankacılıkta 5 btiyükler raat Bankası'mn payı yüzde 21 3, Iş Bankası'mn payı ıse yüzde 18 4 duzeyıne ulaştı • KREDİ: Beş bankamn, 1987 yıiı sonunda 18 7 tnlyon lıra olan toplam kredı hacmı ıçındekı payı yüzde 59 2 duzeyınde belırlendı Soz konusu bankalann açtıklan kredıler, 11 1 tnlyon Iıraya ANKARA (ANKA) Türk bankacılık siste çıktı Kredıde de sırasryia yüzde 25 ve yuzde 15'hk mınde, bılançolannın büyükluğune göre ılk beş payla Zıraat ve tş Bankası'mn payı yuzde 4O'ı bul sırada bulunan bankalann yuzde 60 dolayında du • MEVDUAT ADEDt: Türkıye'de 1987 sonun ağırhğa sahıp olduklan belırlendı 1987 yılı bılanda 33 3 mılyon adet olan mevduat hesabının ya çolan uzennden yapılan değerlendırmeye göre, ılk beş banka Zıraat, tş, Akbank, Yapı Kredı ve Em ndan fazlasının Zıraat ve tş Bankası'nda açıldığı göruldu tş Bankası'ndakı hesap sayısı 9 7 mıllak Kredı olarak sıralandı Turkıye'de 1987 sonu ıtıbanyla faalıyette bu yona, Zıraat Bankası'ndakı hesap sayısı da 7 4 lunan 56 bankamn bılanço toplamı 43 tnlyon lı mılyona ulaştı Böylece her 100 banka hesabınraya ulaştı Bılanço buyükluğu Zıraat Bankası'n dan 51'ımn tş ve Zıraat Bankası'nda açılmış olda 8 9 tnlyon, tş Bankası'nda 6 1 tnlyon, Ak duğu belırlendı Beş bankamn mevduat hesabı sa bank'ta 3 2 tnlyon, Yapı Kredı'de 3 tnlyon, Em yısındakı payı da yüzde 67 duzeyıne ulaştı • ŞUBE VE PERSONEL: Zıraat, Iş, Akbank, lak Kredı'de ıse 2 8 tnlyon lıra oldu Böylece beş bankamn bılanço toplamı 23 9 trılyona ulaştı ve Yapı Kredı ve Emlak Kredı'nın sube ve personel yönunden payları ıse sırasıyla yüzde 56 3 ve yuz bu bankalann sıstem ıçındekı payı yuzde 55 6 du de 57 2 oldu 1987 yılı sonunda 6 bın 441 olan zeyıne çıktı banka şubelenmn 3 bın 625'ının beş bankaya aıt • MEVDUAT: Beş bankamn toplam mevdu attakı payı yuzde 63 9 duzeyınde bulunuyor Ban olduğu, 156 bın 924 olan banka personehmn 89 kalardakı 24 2 tnlyon lıralık mevduatın 15 4 tnl bın 761'ının de adı geçen beş bankada çalıştığı he yon lırası beş bankada toplandı Mevduatta Zı saplandı Bılanço btiytikluğüne göre ılk beşı oluşturan Zıraat, Iş, Akbank, Yapı Kredı ve Emlak Kredı'nın Turk bankacılık sıstemındekı ağırlığı yüzde 60'ı buluyor. Serbest bölgede yutırımlar MERSİN (Cumhunyet Guney îüen Burosu) Yuksek faızlı banka kredısıyle yatırım yapmak ıstemeyen ışadamlarının son 17 ayda serbest bolgedekı yatırımlarını yavaşlattığı bıldırıldı. BüGÜN ~ ANKARA (AA) Grev dalgası geçınce 1988 yılı ıçınde gerçeklestınlmesı planlanan çımento ıthalatından vazgeçildi Türkıye Çımento ve Toprak Sanayıı AŞ (Çıtosan) Genel Mudurluğu bır süre önce açtığı 500 bın ton çımento ıthalatına ılışkın uluslararası ıhaleyı ıptal ettı Çıtosan Genel Müdür Vekıh Mehmet Gürnüşburun yaptığı açıklamada çımento üretımının bu yıl beklenen düzeyde gerçekleştırıleceğını ve çımento ıthalatına şımdıbk gerek kalmadığını söyledı Çıtosan'ın 500 bın tonluk çımento ıthalatının ıptal edılmesınde toplu ış sözleşmelennın de etkılı olduğunu bıldıren Gümüşburun, yapılan anlaşma ıle tüm fabnkalarda çımento üretımının aksamadan yapıldığım ve bu yıl çımentoda uretımtflketım hedef ının dengeleneceğını bıldırdı Turkıye'mn bu yılkı toplam çımento üretımının 25 mılyon ton olarak gerçekleşeceğmı soyleyen Gümüşburun, üretımm tamamına yakın bölümünun ıç pıyasada tüketıleceğını söyledı Borçlu ülkeler karteli önerildi MANİLA (ANKA) "Borçlu ulkeler karteli" kurulması ve dış borvlar konusunda uluslararası bır konferans toplanması ıstendı Fılıpınler'ın başkentı Mamla'da bır araya gelen 14 ulkenın temsıl cılerının, "borciu ulkeler karteh'nın kurulması önensının yann vayımlanacak ortak bıldınde yer alacağı bıldırıldı Dış borçları toplamı 200 mılyar doları bulan 14 ulkenın kurulma sını onerdığı kartelm, borç ödemelerınde ortak bır tutum alınmasından çok borçlu ulkelerın borç erteleme operasyonları konusunda bılgı alışvenşınde bulunabıleceğı bır platform oluşturacağı ıfade edılıvor • Iş konseyı Ikılı tıcarıve ekonomık ılışkılen gelıştırmek amacıyla kurulan TurkA merıkan tş Konseyı 'nın 3 nllık toplantısı bugun Devlet Bakanı Yusuf Özal"ın da katılımı ıle Istanbul'da başlıyor • Bılgısayar kongresı Bılgısayar Dergısı 'nın duzenledtğı '5 Turkıye Bılgısayar Kongresı' saat lOJO'da Ataturk Kultur Merkezı'nde başlıyor • Aç\Uş Al Baraka Türk'un tzmır Şubesı torenle açılıyor • Gıdasanayıl Yıldız Ünıversıtesı, TÜBÎTAK, Marmara A raştırma Enstıtusu ve tstanbul Tıcaret Odası'nca ortaklaşa duzenlenen "Gıda Sanayıınde Muhendıslık Uygulamaları" konulu sempozyum, yann tstanbul'da, Yıldız Ünıversıtesı konferans salonunda baslayacak IŞADAMININ HAZIRAN GUNLUĞU 9 haziran 1988'e kadar Anonım şırketlerce damga v beyannamesı vergı daıresıne verı lır ve pul bedellerı odenır Ücretlılerın geçen ay alışfa tura \efişlen, vergı ıade bıldırımı ne eklenerek ışverene venlır resıne venlır ve odenır HAZIRLAYA*: H.TURGUT AR1Ğ (1/3'u) odenmelıdır Emlak Vergısı'nın ılk varı taksıdı, % 10 fazlası ıle odenır Yedek subay yoklarnasının son ayı Yıllık GV beyannamesı veren tıcaret ve serbest meslek sahıple rı, geçen avın \ergt ıade be\anna mesını ve harcama belgelermı ve rtrler, oncekı avın ıade tutartnı alırlar 14 Mayıs 1988'den onte ça lışıp aylık ucretı sonradan odenen ışyerlerınde brul ucretlen % 2 ta sarruf kesıntısı yapılacak % 3 ış veren katkısı eklenerek yakmdakı Zıraat Bankası şubesınde personel adına at,ılacak tasarrufleşıık he sabına y atınlacak A v n ınde tşe gı renlerden kesılmevecek Çalışan ların tasarruf bandrosu 4 ornek yapılacak, 3 'u banka şubesıne ve rıleıck (R G /"? ? 198H î ? 1988 12 5 1988} KIS4 KISA • SOVYETLER Bırlığı'nın Sojuzthımexport fırması Bursada kendı urettığı tekstıl boyalarının tanıtımını yapıvor Fırma, Istanbul'da bulunan Gok v e Tekstıl A Ş aracılığıyla 1987 yılında Turkıve'ye 362 ton tekstıl boyası ıhrat, ettı • TOPLU Konut İdaresı, >apımı suren toplu konut projelennın bır an once tamamlanabıimesı ıçın harekete geçtı tnşaat sevıyelerı yuzde 90 ve uzenndekı projeler ıçın uye başına 1 mılyon lıra bıtırme kredısı açılatak Toplu Konut İdaresı, kredılenn aıılmasına ılışkın talımatını bu hafta bankalara gönderecek • ULUSOY Otobus Işletmesı yetkılısı Cemal Ulusov, Sabancı Holdıng kuruluşu Temsa A Ş'nın urettığı Mıtsubıshı Maraton otobuslerınden II adet daha ısmarladıMannı avıktadı 20 hazirana kadar 2O'den fazla ışçı çaiıştıran ış yerlerınde geçen ay yapılan ode melerın vergı kesıntılerı, muhtasar beyanname ıle vergı daıresıne ve rılır ve yatınlır Ücretlılerın geçen ay alışverış betge sonuçlan, vergı ıade be yannamesı ıle vergı daıresıne bıldırılır Kendı adlarına reklam yapanlar ve reklamcıların geçen aya aıt ılan reklam beyannamesı ıle eğ lence, yangın, sıgorta ve akarva kıt tuketım beyannamelerı beledı yeye verılır ve odenır Çı/tçıterın 4 'er aylık vergı ıade beyannamelerı 1 1 1988'den ıtıbaren yıllık donem olarak \ergı sorumlularuıa verılecek mesı vergı daıresıne venlır, Jazla vergı kesınlısı varsa, peşın vergt ıle bırlık te odenır 30 hazirana kadar BağKur'un hazıran aylık prımı bankaya ya daposta çekı he sabına yatırılır Mayıs 88 aylık sıgorta bıldır gesı SSK Botge Mudurluğu 'ne ve rılır \e aylık prımı Odenır BağKur basamaklanmn 12'den 24'e yukselulmesınde bek leme suresının 11 ayı Geçen ay 9 'dan fazla ışçı ça lıstıran ışverlennde aylık kıdemt 16 ay ıçın 5 bıner, 7 12 ay ıçın 10 bıner, 13 18 ay ıçınse 15 bıner h radan duzenlenecek Konut Ldın dırme Yardım Fonu Bıldırımı SSK Bolge Mudurluğu'ne venlır ve odenır Gelır Vergısı'nın 2 laksıdı * Fotokopi ırvi<iiii)inııyı<2 • makineleri l ZL DÛVİZ KURLARI Dövızın Cınsı 1 ABD Doiarı 1 Avustralya Ddarı 1 Avusturya Şılını 1 Batı Alman Markı 1 Beiçıka Frangı 1 Danımarka Kronu 1 Fın Markkası 1 Fransız Frangı 1 Hollanda Florını 1 Isveç Kronu 1 Isvıçre Frangı 100 Itatyan Lıretı 100 Japon Yenı 1 Kuveyt Dınan 1 Stertın 1 S Arabıstan Rıyalı e HAZİRAN 1988 Dovız Alış 1326 60 1071 36 109 55 709 35 3683 202 04 323 09 227 64 665 23 220 26 923 82 103 56 1054 28 4606 52 2385 23 353 76 Efektıl Dövız Alış Satış 1333 23 1326 60 1076 72 1049 93 110 10 109 55 773 20 769 35 37 01 36 09 203 05 202 04 324 71 316 63 228 78 227 64 688 66 685 23 221 36 220 26 928 44 923 82 104 08 101 49 1059 55 1033 19 4830 55 4710 39 2397 16 2385 23 346 68 355 53 Efektıf Satış 1346 50 1087 43 111 19 780 89 37 38 205 07 327 94 231 05 695 51 223 56 937 68 105 11 1070 09 4878 62 2421 01 359 07 10 hazirana kadar Boş vıdeo \e ses kaselı ımal ya da tthalmden geçen ay kesılen % 2 vergı kesıntılerı, Zıraat Bankası 'ndakı Turız/n Bakanlığı hesa bına yatırılır, bıldırımı Bakanlığa yollanır TV satışları bandrol ucretı tutart Zıraat Bankası 'na yatırılır, bıldırımı TRTGenel Mudurluğu' ne gönderılır 15 hazirana kadar Geçen avın banka ve sıgorla ışlemlen beyannamesı, vergı daı 27 hazirana kadar Geçen ayın KDV beyanna