Katalog

22 MA YIS 1988 EKONOMİ CUMHURÎYET/9 Dovizaltın ne getirdi? Ydbası (TL) Dolar (Tahtakale'de) Dolar (döviz alış) Dolar (Efektif satış) Mark (Tahtakale'de) Mark (Döviz altş) Isviçre Fr.fTahtakale'de) Sterlin (Tahtakale'de) Cumhuriyet Altnı Reşat Altını 24 ayar kulçe altın 22 ayar bilezik altın 1112.00 1018.3o 1033 63 707.00 638.65 857.00 2070.00 123.000 145.000 18.000 17.500 PAZAR NOTLARI ABD Ekonomisi Şaşırtıyor rünüyordu. Mart ayında dış ticaBiz de birkaç haftadır, Şener ret açığının daralmasında başŞen tn TV'deki musiuk reklamıhca etken, ABD'nin ihracatının nı anımsatacak şekilde "taktık dolar bazında rekor kırarak ilk şu ABD ekonomisine." Dönüp kez 29 milyar dolara dayanmadolaşıp dünyanın en büyük ekosı ve şubat rakamına göre yüznomisindeki gelişmetere değinde 23'lük büyük bir sıçrama yapmek gereğini duyuyoruz. Bunun masıydı. Gerçi ABD'nin imalat bir nedeni, ABD ekonomisindesanayii ihracatının bir atılım yaki gelişmelerin dünya ekonomisiniyakından ilgilendirmesi. Diğer nedeni ise ABD ekonomisinde özellikle son yıllarda yaşanan (milyar dolar) gelişmelerin pek tahmine sığmaması, pek çok ekonomisti ve $18 ekonomi yorumcusunu yanılta17 1M6 cak sürprizler yapması. JVOf Geçen haftanın sürprizi salı ttM günü açıklanan ABD'nin mart ayı dış ticaret rakamlanydı. Şubat ayında 13.8 milyar dotarı aşarak ABD yetkilileri için olumsuz bir sürprize yol açan dış ticaret açığı bu kez gene beklenmeyen büyüklükte bir düşüşle 9.8 milyar dolann biraz attında kaldı. Ocak Şubat M»rt Nian Mayıs OSMAİV UL4GAY Yatırmıeuıııı bayramı piyasalan uzun süredir sıkıştıran para darlığı da biHisseler % 6.65 ile haftanın raz hafifleyince Kapalıçarşı da canlandı. Yıla 123 bin rekortmeni liradan başlayan ve birkaç hafta öncesinde 125126 Altın atak yaptı, 22 ayar bilezik % bin liradan seyreden Cumhuriyet AJtıru, 130 bin liradan başladığı haftayı 132 bin liradan bitirdi ve yüzde 4.3 prim getirdi. 1.5 prim yaptı. Bayram nedeniyle 'takı' şeklindeki altına rağbet artınca 22 ayar bileziğin gram fıyatı da Dolar yüzde 0.7 kazandırdı. 18 bin 500 liradan 19 bin 300 liray? çıktı ve yüzde 4.3 4 Şubat Kararlan ile uzun süredir zarar eden yatı ' prim yaptı. nmcılar, bayram nedeniyle piyasaya para sürülünce Tahtakale'de ise dolar kazandı, ancak canhlık yokbol kazançlı bir bayram haftasıru geride bıraktılar. tu. Bayram ertesindeki cuma günü piyasada kimseBayram öncesinde maaşlann verilmesi, piyasaya ye cikler yoktu ve sabah saatlerinde fiyatlar ni 20 binlik banknotların sürülmesi ile emisyon hac belirienemedi. Piyasayı iyi büenler,'Ağ« Sokak'ın t»mi 4 trilyon lira sımrına dayamnca menkul kıymet, rihindeki en sakin bayram ertesi' diye yorumlarda budöviz ve altın piyasalan canlandı. İMKB'de hisse se lunurlarken, dolar 9 lira değer kazanarak 1315 liraya netleri geçen hafta ortalama yüzde 6.65 prim yapar çıktı ve yüzde 0.7 ile haftanın prim yapan tek parası ken, uzun süredir en kâru haftalanndan birini geride oldu. Merkez Bankası ise bayram tatilinin ardından bıraktı. Bayram nedeniyle Kapahçarşı'da altına rağ hafta sonu ve pazartesi geçerli olacak dolar kurunu bet ve piyasadaki para miktarının artması özellikle 8.5 lira arttırarak doların efektif satışını 1319.55 li22 ayar bileziğe yatınm yapanları sevindirdi. 22 ayar raya çıkardı ve Tahtakale'nin yaklaşık 4.5 lira önübilezik geçen hafta yüzde 4.3 prim yaparken, Cum ne geçti. huriyet AJtıru ve 24 ayar altın yüzde 1.5 getiri sağlaMenkul kıymetler piyasasında ise mayıstan itibadı. Tahtakale ise menkul kıymet ve altın piyasalan ren başlayan değer anışlan geçen hafta da artarak sürkadar canlı değildi. Tahtakale'de geçen hafta dolar dü. Borsa birinci pazannda işlem gören hisse senetleri yüzde 0.7 değer kazanırken, tsviçre Frangı ve ster ortalama yüzde 6.65 oranında değerlendi. tMKB Enlin yüzde 0.8 zarar ettirdi. deksi 586 puanla başladığı haftayı 625 puanla kapaDış borsalarda altının değer kazanmasıyla birlikte dı. Bankaların menkul kıymet yatınm fonları ne getirdi? Flyatte (Tl) kctU Y*a$ı Mbaa ÇıtasMM M IfYaim kttsatYati iktfsat Yat2 •tart1 •tarfM2 fiaraaii Vateım EskaakFm YKBYatmFMi YKBKanaFM YKBSekttrFM YUKaMiFon Y U Hisse Fon YKBUkttR* VakıflHMkYat Fwu 13.7.87 16.09.1987 10.02.1988 19.9.87 14.12.87 22.10.87 16.11.87 2.11.87 7.3.88 7.3.88 7.3.88 7.3.88 7.3.88 9.5.1988 10.800 9.764 9.806 10.661 9.960 9.976 10.319 10.477 9.828 9.785 9.795 9.713 9.693 10 000 14.825 11.010 18.024 13.284 11.107 14.767 12.343 13.231 13.861 13.522 10.775 10.715 10.661 9.806 10.513 10.084 18169 13.404 11.197 14.935 12.484 13.337 13.983 13.635 10.869 10.819 10.748 9.949 10.608 10.189 ATIRIMCININ HAFTALIK REHBERI •tretaıfc HaftaUM (TU) 1306.00 1291.65 1311.02 777.00 768.40 930.00 2475.00 130.000 150.000 19.400 18.500 1315.00 1300.05 1319.55 777.00 763.25 923.00 yftre t v k (*) ABD dış ticaret açığında mart ayında gözlenen daralmanın aldatıcı olabileceği kuşkusunu yaratıyordu. AÇIK KAPAN1YOR AMA Genel kanıya göre dış ticaretteki seyri sağlıklı izlemek için tek bir ayın rakamlan yerine üçer ay 18.6 27.7 27.7 9.9 19.5 7.7 18.6 7.3 4.8 9.4 10.3 0.7 0.7 0.7 0.0 0.7 0.8 0.8 2455.00 1Ü.000 152.000 19.700 19.300 ABD'nin dış ticaret açığı ^ ! / ;\ ! 1.5 1.3 t.5 4.3 f , j i j . :^\ . . 1 Farfc (H) Çtosa 68.23 57.27 14.18 40.09 25.34 33.69 35.50 30.14 10.59 10.56 9.72 2.42 9.43 1.89 22.55 2174 Haftakk 0.80 0.90 0.81 1.13 1.14 0.80 0.88 0.83 0.87 0.97 0.81 1.45 0.90 1.04 Hazıraa Temmuz Atustos Eylfll Ekim Kajım Aralık Şubat aymda 13.8 milyar dolan aşarak çoğu kimseyi şaşırtan ABD dış ticaret açığı, mart aymda da 9.8 milyar dolann altına inerek gene herkesi şaşırttı. Ancak dış ticaret açığında mart ayında gözlenen bu olumlu gelişme döviz ve hisse senedi piyasalarında umulan olumlu etkiyi yapmadu Dolar biraz değer kazanıp sonra gerilerken hisse senedi fiyatlannda düşuşler gözlendi. Bu kez Başkan Reagan'ın ve ABD Maliye Bakanı James Baker'ın yüzü gülüyor, Baker, "Dış ticaret açığında bir süredir gözlenen reel iyileşme artık nominal rakamlara da yansımaya başladı" diyerek bundan sonrası için iyimserliğini belirtiyofdu. PİYASALAR İNANMADI Ancak asıl önemli olan piyasaların ve borsaların yargısrydı. Görünen oydu ki mart ayının beklenmedik ölçude duşük çıkan dış ticaret açığı rakamı bile sonuçta piyasalardaki kaygıları gidermeye yetmemişti. Rakamlar açıklanır açıklanmaz dolar hemen yükselişe geçmiş ve 1.70 mark sınırını aşmıştı ama mart ayı dış ticaret rakamlarına biraz daha ayrıntılı bakılıp diğer göstergeler de hesaba katılarak bir değerlendirme yapıldığında ABD ekonomisinin ve dolann geleceği konusunda iyimserlığe kapılmak için erken olduğu sonucuna varılmıştı. Mart ayı dış ticaret rakamlarında gözlenen ani iyileşme birkaç bakımdan yanıltıcı ve geçici gö parak 19.8 milyar dolara ulaşmasının bunda büyük payı vardı ama bu rakamın, uçak satışlan gibi büyük yekun tutan bazı ihracat kalemlerinin mart ayına yığılmasından etkilendiği unutulmamalıydı. Ayrıca Tayvan'a yapılan attın satışlan şubat ayında 400 milyon dolardan martta 1.1 milyar dolara yükselmiş ve bu da mart ihracatını bir kalemde 700 milyon dolar arttırmıştı. ABDDE "AŞIRI ISINMA" Düşük değerli doların ABD sanayiine dünya pazarlarında yeniden rekabet gücü kazandırdığı ve bunun ABD'nin ihracatını olumlu etkilemeye başladığı bir gerçekti. Ancak bir yandan da iç talep artışı sürüyor ve ABD sanayiindeki kapasite kullanma oranı 1980'den beri ilk kez yüzde 83'ü bLİuyordu. Bu koşullar altında ABD sanayiinde enflasyonu kamçılayacak bir "aşırı ısınma" noktasına çok yaklaşıldığı. üretimi ve ihracatı daha fazla arttırmanın da kolay olmayacağı kaygısı yaygınlaşıyordu. Bu yılın ilk çeyreğinde, geçen ekimde yaşanan borsa krizinin etkilerini atlatarak beklenmeyen bir iç talep canlılığı ve büyüme hızı gösteren ABD ekonomisindeki "aşırı ısınma" belirtisinin diğer olumsuz etkisi, ithalatın artmaya devam etmesiydi. Nitekim mart ayında ihracat büyük bir sıçrama yaparken ABD : nin ithalatı da artmaya devam etmiş ve geçen yılın ekimindeki rekor düzeye yaklaşarak 38.7 milyar dolan aşmıştı. İthalattaki artışın, iç talepteki canlılığa bağlı olarak sürmesi ABD'nin dış ticaret açığını daha hızlı kapatmasını önlüyordu. Mart ayında petrol faturasının mevsimlik değişmelere bağlı olarak 600 milyon dolar düşmesi de ithalat rakamının daha yüksek olmasını önlemiş ve dış ticaret açığının hızla kapanmasına katkıda bulunmuştu. Tüm bu saydığımız nedenler, lık dönemlere bakmak daha doğruydu. Böyle bir karşılaştırma da bu yılın ilk çeyreğinde ortalama 12 milyar dolar olarak gerçekleşen aylık dış ticaret açığının 1987'nin ilk çeyreğindeki 12.396 10.155 10.743 11.330 11.275 20.48 22.93 24.14 23.41 20.93 ABD*r.in dış ticaret açığı daralırken ABD'de iç talebin de canlı olması~ve kapasite kullanım oranınm limitlere i yaklaşması ş ekonomide "aşırı % ısınma" ve enflasyon olasüığını arttırıyor. Bunu önlemek için faizjerin yükseltilmesi halinde ise hisse ve tahvil piyasalarının çökmesinden ve ekonominin bu kez bir durgunluğa ".sürüklenmesinden kaygı duyuluyor. rakamdan ve onu izleyen çeyreklerdeki tüm rakamlardan çok daha düşük olduğunu gösteriyordu. (Bakınız tablo). ABD'nin dış ticaret açığı kapanma eğilimine girmişti ve bu gelişme dolar için kuşkusuz "iyi haber"di. ABD nin dış ticaret açığı (uçer aylık dönamler Itibanyla aylık ortalamalar.) OcakMan 1987 13.1 mJlyar ($) NisanHaziran 198714.2 mityar ($) •femmuzEylül 1987 15.4 mflyar (%) EkimArahk 1987 14.4 milyar {%) OcakMart 1988 12.0 mflyar <« Ancak aynı gelişmenin enflasyon açısından iyi haber olduğunu iddia etmek mümkün değildi. Dış ticaret açığının kapanmasıyla sanayinin kapasite kullanımı limitlerine gelmiş bulunması birlikte değerlendirildiğinde gelecekteki enflasyonun habercisi sayılabilirdi. Bu koşullarda yapılması gereken şey, ekonomideki "aşırı ısınma" tehlikesini gidermek için ekonomiyi biraz "sogutmaya" çalışmak, bunun için de sıkı para politikası izlemek ve faiz oranlarını yükseltmekti. Ama bunun da sanayide çok gerekli olan yatırımları caydırmak ve sağlık derecesi kuşkulu görünen hisse senedi ve tahvil piyasalarını yenidan bunalıma itmek gibi olumsuz sonuçları olabilirdi. Enflasyon tehlikesini önlemek için faizlerin yükseltilmesi, ABD ekonomisini bir durgunluk ("resesyon") döneminin içine de itebilirdi. İlk bakışta dolann değeri açısından olumlu etki yapması beklenen faiz yükselmesinin bu olası olumsuz etkileri, dolara oynamanın riskini arttırıyor, bu nedenle de doların geleceği hakkında tahmin yapmak bir kez daha güçleşiyordu. Görüldüğü gibi ABD ekonomisini yönetenler güç tercihler karşısındaydı. ABD ekonomisi ve doların geleceği hakkında tahmin yapma konumunda olan ekonomistlerin ve yorumcuların işi hiç de kolay değildi. ABD ekonomisi bir süre daha herkesi şaşırtmaya devam edebilirdi. Hangi banka ne faiz veriyor Baakaa* 1 1* Ziraat Bankası 65 Iş Bankası 65 Akbank 65 Yapt Kredi Bank. 65 Türkbank 65 Pamukbank 65 Garanti Bankası 65 Iktısat Bankası 65 Esbank 65 Titibank 65 Tutunbank 65 Dışbank 65 Egebank 65 Şekerbank 65 Anadolu Bank?sı 65 T Emlak Kredi 65 Halkbank 65 Say 52 52 52 52 52 52 52 52 52 52 52 52 52 52 50 52 52 44 45 45 45 45 45 45 45 45 45 45 45 45 45 45 45 45 1«» Vatab 37 32 40 36 36 40 1036 40 40 36 40 36 40 136 40 36 40 36 40 36 40 36 40 36 40 36 40 20 40 36 40 36 40 36 M. Temettu odeme tarihleri kesinlesen 1. pazar şirketleıi ŞMttadı Akçımento Anadolu Cam Çukurova Etektrık Ereğli Demir Çelik Izocam Kav Kepez Elektrik Koç Holdıng Koç Yatınm Kordsa Koruma Tanm Köytas Lassa Otmuksa Rabak T Iş Bankası TŞışe Cam 2.51988 Aktank Galata Şh 28.41988 Carr,iş Menkul Değ. A.Ş. 25.4.1988 Turkbank Emınonü Şb Akbank, Galata Şb . T.lş Bankası Menkul Kıymeler Müd. 15.4.1988 T.C Ziraat Bankası Şubelen 12.5 1988 Şirket merkezı 12.5 1988 Garantı Bankası. Odakule Şb. 15 4.1988 Etıbank. Karakuy Sb. 25.4.1988 Şırket merkezı 4.4.1988 T.lş Bank.Men. Kıy Şb.. Garantı Bank Şb len 4.4.1988 Akbank Şubelen 31.3.1988 Şırket merkezı 1.5.1988 Desıyap Istanbul Şb 1.4.1988 Akbank Subeler. 11.4.1988 Akbank Zıncirlıkuyu Şb. 4.4.1988 Şırket Merkezı 1.4.1988 T.lş Bankası Şuoeleri 28.3.1988 Şırket Merkezı BORSADA HAfTA BU HAFTA İÇİNDE 20 Mayıs 1988 Cu«1 ENDEKSLER YftSBBUİ| Dusaaa K&SMEYENm aiHlB^BM II 7 S HİSSE SENEDİ Afcçimento (BÛ) Arçelfc Basfaş Botu ÇMnento ÇelkHaiat Çımsa Çukurova Elektrik Döktas Eczacıbaşı Yatınm Ege Bıracılık •fttan 3925 270 6.905 6.500 5045 4 450 3.550 1010 En En Kapan* Haftakk 1988 ttsik yiksek fiyatı haftabast T A * ftyıt 28.000 DEĞERLENDİRME flyıt 30.000 29.500 7.000 3.100 18.000 12.900 31.500 19.600 16.800 1.675 3000 7.000 4.550 28.500 1350 300 500 2.000 1.868 3.890 1.600 1.620 EgeGufcre Ersfl» D«n*r ÇeSk GoodYear Gubre Fabrikalan Hektaş lanır Demir Çelik lîocam Kartonsan' 177 600 7 700 Kav Kepez Elektnk 510 175 1480 6.725 6424 KoçHaMng KoçYMnm Konlsa(BÛ) KorunraTanm UssafBU) Metaş Nasas 0lmuksa(8İI) Otosan Pınar Süt 290 2.137 5.325 1.750 1.960 2.550 OECD iyimser OECD'nin dünya ekonomisinin gelişimine ilişkin son tahminleri, başta ABD olmak üzere sanayileşmiş ülkelerin, 1987 ekimindeki borsa krizinden umulan ölçüde olumsuz etkilenmediklerini ve 1987 sonundaki tahminleri yanıltan büyume hızlanna erişeceklerini ortaya koyuyor. Aralık 1987'de yaptığı tahminde 24 OECD ülkesinde 1988 yılı ortalama büyüme hızının yüzde 2.25 olacağını tahmin eden OECD, şimdi bu rakamı yüzde 3'e yükseltmiş bulunuyor. Dünya ticaretinin de bu yıl yüzde 6.75, gelecek yıl yüzde 6 gibi oldukça hızlı bir tempoda genişleyeceğini tahmin eden OECD, buna karşılık enflasyon cephesinde olumsuz bazı gelişmelerin gündeme gelebileceğini tahmin ediyor. Japonya ve F.AImanya'nın cari işlemler fazlalarının kayda değer bir azalma gösterrneyeceğini belirten OECD, ABD cari işlem açığının ise bu yıl 150 milyar dolara, gelecek yıl ise 132 milyar dolara inmesini bekliyor. OECD'ye göre başlıca ekonomik gostergeler 1. 6SMH reel biyfine hızı (H) 1987 1988 2.9 2.75 ABD Japonya 4.2 4.25 Almanya 1.7 2.25 Toplam OECD 11 3.0 2. ABD 10 3.25 F.Almanya Toplam OECO Cari Htemter (mttyar S) ABD Japonya • 0.2 nrat» Rjfrak 550 100 4132 Sartaysan Stfaş 966 200 6.463 T. Oemir Oöküm T.lş Bankası (A) T.lş Bankası (B) T.lş Ban.(C) (BOZ) T.iş Ban.(C) (BOL) T. Sıemens 200 3.750 6.200 8120 TŞişeCam Yasa» 220 1.120 2.100 7.0OC 7.000 3.27S 3.000 16.800 18.000 11.800 13.00C 28 000 32.000 18.500 20.300 16 500 17 100 1500 1.675 3000 3000 7 00C 6.550 4.550 4.400 27.000 29.500 1.400 1.350 2.025 2J25 , 1325 1325 7.100 6.750 3.850 4.250 24 000 26 000, 7 500 75O0 3.600 3.850 2.300 2.650 10.500 11.400 3.100 3.100 17.700 l 1 8 . 8 M L 1 150 1200 3.100 3.225 8 650 9.300İ 2.850 3.125 1 350 1 400 900 90d 1925 1.775 7.250 6750 7.100 7.100 7.500 8.350 37 500 37 500, 1900 1975 650 700 490 530 27.000 30.000 1.250 1.1» 1.025 1.025 107.27 106.06 103.33 100.00 113.16 114.55 108.89 105.00 108.06 100.00 192.81 87.50 (E) % 168, (Y) % ?0 temettü (£) % 80. (Y1 % 40 smettü, % 25 bdi.*25Mz. 144.19 % 85 temettt. % 600 bdl, <* 300 txh. 127.66 « 1 8 1 temettu 121.70 » 100 tsrmnu, * 50 M, * 50 bto. 162 37 (E) % 203, (Y) % 36 temettu, t * 75 bd , % 75 bdz. 126.45 <E) % 200, (Y) % 150 temettu, % 100 112.00 % 100 temettu, % 66 bd!. % 66 bdz 75.28 100.00 bdi 2.150 1.325 7.100 4225 26 000J 7 500 3.850 2.650 11.400 3.1» 18000 1 150 3.175 9.200 3.125 1400 900 1.925 7.250 7.100 8 350 37.500 1.950 650 530 27 000 1.250 1.025 k 40 temettu Jb 35 temettu iii.li 106.06 % 35 temettu. % 200 bdi. % 200 bdz. 105.20 104.00 %55tem»ttu 105.56 123.91 % 100 temettu. * 100 M , % 40 bdz. 100.00 32.53 97.73 60.56 %35tamettâ 98.15 57.61 (E) % 26 (Y) % 11. «n 20 b<b. 105 19 54 62 % 35 temettu 111 18 67.60 (E) % 3b, (Y) % 20 temettt % 33 bdi % 67 7 bdz. 115 56 100 00 KE) % 130. (Y) % 60 temettu 104 90 93 75 % 75 temettu 106.94 56.20 (E) % 35.5. (V) « 27.5 tsmetffi 112.77 68 48 E) % 35, (Y) % 25 temettu. % 30 bdi % 35 bdz. 109.62 91.35 (E) % 96, (Y) % 64 temettu 104.20 56.36 <E) % 66. <Y) * 22 temettu 107.14 95.74 % 6 3 temettu 97 87 67.65 (E) % 15. (Y) % 9 temettu. % 8 bdi, *g 16 bdz. 103.25 82.47 % 30 temettu 106.36 65.41 % 45 temettu 115.74 78.13 (E) % 26, (Y) % 13 temettu 103.70 76.71 % 22 temettu 90.00 4 6 1 5 106 94 72.64 H 40 temettu 105.07 97.32 (E) % 75. (Y) <* 25 ttmet» 101.43 86.59 (E) * 100, 00 % 44 temettt, * 25 bcS. % 25 Wte. 112.84 87.89 (E) % 103. (Y) * 45 temettu, % 50 bd % 50 bdz. 1, 100.00 87 21 % 303 temettu 97.50 55.71 % 38 38 temettu 95.59 65.00 % 13 59 temettu 10192 69.74 % 13.59 temettu 93 10 73.97 % 81 temettu 104.17 43.86 (E) % 10, (Y) % 4.4 temettu 100.00 100.49 %35 temettu Sermaye arttmmına gidecek olan 1. pazar sirketleri Mtfcfa Aymar 25 25 Arçel* 25 25 Bagfaş 600 300 Çelik Halat 50 50 Çimsa 75 75 . Çukurova Elektrik 100 Döktaş 66.66 66,66 Ege Gübre 200 200 GoodYear 100 40 izmır Demir Çelik 20 Kartonsan 133,33 66,67 Mensucat Santral 100 70 Metaş 8,33 16,66 Sifaş 25 25 T.Demir Döküm 50 50 **• DlS BORSALARDAN LONDRA (AA) Uluslararası Para ve Hisse Senedi piyasalannda geçen haftaki gelişmeleri, İngiltere ve ABD'nin ekonomik gös. tergeleri belırledi. tngiltere Başbakanı Margareth Thatcher ile Hazine Bakanı Nigel Lawson arasındaki çekişmeye bağlı olarak tngiliz Sterlini Avrupa para piyasalarında geçen hafta başında 1.89 dolann üzerinde yükseldi. Ancak salı günü, tngiltere Merkez Bankası'nin mudahalesı. faiz oranını geçen salı günü yarım puan indirerek yüzde 8'den yüzde 7.5'e çekrnesi ve ülkenin önde gelen ticari bankalannın kredi temel faiz hadlerini düşürmeleri sonucu, sterlin gerilemeye başladı. Bu gelişmelerin ardından, Londra'da 1.8730 dolara düşen Sterlin, Avrupa para piyasalarında daha sonraki günlerde 1.861.8580 dolar arasında dalgalandı ve haftayı 186.15 dolardan kapadı. Tokyo Borsası'nda geçen hafta başında 124.73, Londra Borsası'nda da 124.75 yenden işlem gören dolar, Şeker Bayramı'nın birinci günü, ABD'nin mart ayı ticaret açığının ilanının ardından yüksel Altın ve dolar canlandı teatiMı fcfüMti 1 » Eadeksi tzs m islaa Kacai «1 Mealiktan uzt * • * 11Uf?ıM 8L*taM lanıyor. Yaz mevsimine giriliyor olması da fiyat artışı beklentjlerinin bir başka nedenini oluşturuyor. Yaz aylannda yurtdışından izne gelecek işçilerin, turistJerin ve yine çeşitli ülketerde üst düzey görevlerde buiunan para sahibi bazı Türklerin "hem ziyaret hem ticaret" diyerek, geçen yaz olduğu gibi, bu yaz da Türkiye'ye gelecekleri ve Borsa'da 'bynayacaklan" tahminler;, fiyat artışı beklertisinin nedenleri arasında sayılıyor. Yine yaz aylannda tanm urünlerinin piyasaya çıkmasryla birlikte emisyonun artacağı lahmini de yapılıyor. Işte bu olasıiıkian dikkate alanlar, bu dönemde yakaladıkları duşük fiyat duzeyindeki hisseieri "güçlerinin yettiğince" toplamak istjyorlar. Fiyatlann bugurihü duzeyterini "taban" kabul eden bu yatırımcılar yaz aylarına hazırlık yaparak aldıkları hisseleri "tavan" ftyattan satıp borsa oyunundan kârlı çıkmayı hesaplarken, piyasanın da canlanmasına neden oluyorlar. 1989 2.5 25 BorstfUa yaz beklentisi Mayıs ayından itibaren hisse senedifiyarJarmdabaşlayan brmanış geçen hafta hızlandı. Bayram tatili dolayısıyla haftanın ancak iki gunü işlem yapıtan Borsa'da hisse senedi fiyatlan yuzde 6.65 oranında yükseldi. Yüzde 3.5'a yaklaşan bir günlük bu fiyat aröşına karşılık Borsa'nın işlem hacmi ve miktarının duşük düzeylerde gerçekieşmesi ise, piyasanın genel bir fiyat artışı beklentisi içine girmesiyle açıklanıyor. Bu nedenle piyasaya kücük yatınmcıiardan kâğıt gelmezken, parası olanlar düşük fiyat düzeylerinden yakaladıkları kâğıtları kaçırmak istemeyip topluyoriar. Bu genel fiyat artışı bekleyişi, 4 şubattan beri sürdurulen para politikasının bayram dolayısıyla gevşetilmesi ve yetkili bakanların haziran ayından iâaren "piyasalan rahatJatma sözü" vermelerinden kaynak 3.75 1.75 2.1 3.2 1.75 1.5 3.5 4.0 2.5 1.5 375 132.0 80.0 42.0 64.0 meye başladı, ancak daha sonra hızı kesildi. ABD'nin mart ayı ticaret acığının, beklenenin çok altında, 9.75 milyar dolar olarak gerçekleşmesinden guç alan dolar, Tokyo ve Avrupa para piyasalarında çarşamba ve perşembe günleri 124.80125.50 yen arasında işlem gördü ve haftayı Tokyo Borsası'nda 124.82 yen, Londra Borsası'nda da 124.85 yen değerinden kapattı. Londra Borsası'nda geçen hafta 455 dolar, Zürih 454 dolar, Hong Kong Borsası'nda da 455.24 dolardan açılan altının ons fiyau, salı ve çarşamba günleri 454453 ve 452.70 dolar arasında dalgalandı. Uluslararası piyasa çevrelerınde "enflasyonun genelde hızlanacağı" endişelerinin iyice yayılması sonucu altının ons fiyatı, perşernbe günü Londra Borsası'nda 457 dolara dayandı, ancak daha sonra yeniden geriledi. Böylece altının ons fiyatı, geçen haftayv Londra Borsası'nda 455.20 doİar, Zürih Borsası'nda 455.50 dolar, New York ve Hong Kong Bor, sası'nda ise 458 dolardar kanalı. Japonya F.Almanya Toplam OECD Naya tJcareti geaislemesi « M 160.7 87.0 44.3 5175 5.2 150.0 85.0 47.0 58.0 Menkul Kıymet Yatırımlarmızda Güvenli, Yönlendirici, Danışman 6.75 6.0 Ekonomj Senisi TimSe Başkanı Sami San, inşaat sektöründe bunalımın büyüdüğünü ve 2 trilyona yakın alacağı olan müteahhitlerin işlerini durdurraak zorunda bırakıldıklannı söyiedi. 1988 yılında ödemelerini aksatmadan yapan kamu kuruluşunun kalmadığını savunan TimSe Başkanı Sami San, "Zaman geçirilmeden gereken önlemlerin alınraaması halinde sorunun muteahhitlerin sorunu olmaktan çıkacağını ve ülke sorunu haline geleceğini" söyiedi. 4 Şubat Kararlanyla inşaat sektörünıin "enflasyonun lek sorumlusu" gibi gösterilerek "cezalandırıldıgım" öne süren TimSe Başkanı Sami San, inşaat sektörüne yeni engeller getirildiğini ve her yönüyîe "bunalımlı bir sektörün" ortaya çıktığını belirt Hayali Inşaat sektörü kıizde îhracata önlem TÎMSE Başkanı Sami Sarı ti. Sami Sarı şöyle dedi: 'Şu günlerdeki durumu bir aysberge benzetmek mümkündür. Su altındaki kısım su üzerindeki bolümün çok daha kalın bir killesini oluşlurmaktadır. Yapacağı tahribat, geçmişteki bankerzede olayından kat ve kat ağır olacaktır." TimSe Başkanı Sami Sarı, sektörün bunalımdan çıkması için ivedilikle ele ahnmasını istediği konuları da şöyle sıraladı: • Piyasanın yüzde 45 gerisinde kalan 1988 yılı birim fiyatlan gerçek piyasa paraleline getirilmelidir. HOLDINGLER 8 8 : • Koç, Sabancı, Dinçkök, Yaşar, Profilo, ŞişeCam ve Alarkr/nun satışlan devlet bütçesini aştı. • Koç ve Sabancı kârlarını yuzde 150 artjrdı. • Yaşar Holding cephesinde kriz var. • EKONOMİ TIK1RINDA Dev holdinglerin 1987 sonuçları, 1988 beklentileri. • Ödenekler en kısa sürede serbest bırakılarak ilgili saymanlıklara gönderilmelidir. • Müteahhit ödenekleri zaman geçirilmeden ödenmelidir. • Durdurulan yatırımlar yeniden başlatılmalıdır. İSKENDERUN (AA) tskenderun Gümrükler Başmüdürlüğü'ne bağlı memurluklar, bakanlık talimatıyia müdürlüğe dönüştürüldü. tskenderun Gümrükler Başmüdürlüğü'ne bağlı olarak görev yapan, ancak ihracat işlemlerinde tam yetkiye sahip olan memurluklar, hayali ihracatı önlemek amacıyla müdürlük haline getirildi. Yeni gümrük müdürlükleri, ihracat işlemlerini ancak bakanlık ve Gümriikler Başmüdürlüğu'nün talimatıyia yapabilecekler. Yeni uygulamaya göre Gaziantep tdare Memurluğu, Antakya Başmemurluğu, lsk.enderun Yolcu Başmemurluğu ve Elazığ Başmemurluğu müdürlüğe dönüştürüldü. HOLDİNGLER 88: Ekonomi tıkınndta • Kaçak tul imparatortarı döndü: Koyuncu ve İbrahimzade:"Borçlarımızı ödeyeceğiz." • Artık, su fıyatlannı da Dünya Bankası belirtiyor.B Başbakanlık Teftiş Kurulu'nun "Bankalarda özel güvenlik görevli leri" raporu: "Bunlar soygunu önleyemez." • ABD Ticaret AJaşesi Bozek: 'Türkiye iyi bir pazardır." j Gelişim Yayınlan Guvetulır Ya>ıncıhk" YENER KAYA Borsa'da Uzman" Necatibev (Ud. No. 2 î î Karakov İS1ANHUL Ifl: 1 5 2 2 3 2 8 l î l t . 1 1 0 ı S l i / 3 3 1515734