Katalog

ihracat... PAMUKBANK iyi ba n ka d ı r 64. Yıl: Sayı: 22855 Cu m h u riyet Kurucusu: Yunus Nadi 250 TL. Nisan 1988 Cuma d ovız. *. • PAMUKBANK iyi ba n ka d ı r Koııut krizi kapıda IMF MALÎYET % 100AKTTI Geçen yıl yüzde 100'ü aşan oranlardaki zamlarla inşaat maliyetleri 100 metre karelik bir konut için 25 milyon liraya ulaştı. Geçen yıl 1 nisanda tanesi 80 lira olan tuğlanm bugünkü fıyatı 200, demirin tonu 340 bin lira oldu. Ekonomi Servisi Toplu Konut Fonu'nun kooperatiflere kredi akışını durdurması ve inşaat mal/'emelerinde yüzde 100'ü aşan fiyat artışlan, konut edinmeyi dar ve sabit gelirli için "tam bir hayale" dönüştürdü. Artan fiyatlar 100 metre karelik bir konutun maliyetini 25 milyon liraya çıkarırken. kooperatiflerin kredi alınamaması yüzünden inşaat) durdurmaya başladıklan öğrenildi. "Ayakta durmava çalışan" kooperatifler ise aylık taksit miktarlarım 300400 bin liraya çıkarmaya başladılar. Bu denli yüksek taksidi ödeyemeyen üyeler, kooperatif üyeliğinden çıkarılırken, "yoksul inşaatı başla Dar gelirlinin ev umudu suya düşüyor lç talep ve yatırımlarkısılacak FONDA KREDİ YOK Fiyat artışlarının yanı sıra Toplu Konut Fonu da yeni kredi taleplerini para bittiği için kabul etmiyor. Fondan kredi alamayan pek çok kooperatif inşaatlarını durdurdu. EgeKent ve DoğuKent kredi bekliyor. tır, varlıkh bitirir" sözu de giderek gerçekleşmiş oluyor. 1987'de yaşanan "olaganüstü" fiyat artışlarının ardından, son ikiüç aydır yaşanan para sıkıntısı inşaat piyasasında olumsuz etkilerini göstermeye başladı. tstanbul, tzmir, Adana'da bir çok kooperatif, inşaatı tamamlayabilmek veya devam ettirebilmek için Toplu Konut Fonu'ndan kredi bekliyor. Toplu Konut Fonu'ndan kredi akışının durması sonucunda tstanbul'da bazı kooperatifler inşaatı durdurmaya başladı. Bazılan da taksıtleri arttırma yoluna gitti. Piyasa ilgilileri 1987 nisan ayı dikkate alındığında bugüne kadar inşaatta kul ÜYELİKLER SATILIYOR Konut kredilerinin donması ve anormal fiyat artışı, kooperatifleri, aylık üye taksitlerini 150200 bin liradan 300400 bin liraya çıkarmaya zorladı. Pek çok dar gelirli kooperatiflerdeki üyeliğini parası olana satılığa çıkardı. lanılan ana gırdifiyatlarındakiartışın yuzde 61150 arasında gerçekleştiğini belirtiyorlar. Geçen yıl 1 nisanda tonu ortalama 211 bin lira olan inşaat demıri 1 Nisan 1988'de 340 bin liraya, 50 kiloluk torba çimentonun fıyatı 1795 liradan 3300 liraya, tuğlanın adet fiyatı 80 liradan 200 liraya, kum çakılın metreküpü ise 4500 liradan 10 bin liraya yükseldi. Artanfiyatlarkarşısında kooperatiflerin hemen hemen tamamı aylık taksit miktarlarım 100150 bin lira arasından 200400 bin liraya çıkardüar. tzmir Büromuzdan Tiirey Köse'nin haberine göre Ela(Arkast Sa. 13, Sü. 2'de) modelîne dönüş Türkiye Pazarlık sürecek uçak için arabulucu OzALNEİSTEDİ? Vürkiye, Kuveyt'tengelen istek üzerine uçak kaçırma olayıyla ilgili arabuluculuk girişiminde bulundu. Türkiye'nin Tahran Büyükelçisi Volkan Vural Iran makamları nezdinde temasa geçecek. Hava korsanları, uçağın çevresinde mevzilenen Iran komandolarına ateş açtılar. İran, akşam üzeri uçağa yakıt ikmali yapmayı kabul etti ancak, pisti kapalı tutarak havalanmasına izin vermiyor. Dtş Haberier Servisi Kuveyt Hava Yollan'na ait yolcu uçağını lran'ın Meşhed Havaalam'na kaçırarak 3 gündur rehin tutan hava korsanları, tranlı yetkililerin yakıt ikmali yapmalannı sağladılar. Alanda barikat kuran Iran komandolarına ateş açan korsanlar, az miktarda yakıtla havalanma tehdidinde bulunarak ikmal yaptırdılar. Ancak İran, Meşhed Havaalanı pistini kapalı tutarak uçağın havalanmasına izin vermiyor. Hava korsanları ile Kuveyt yönetimi arasındaki göruşmeler de surdürulüyor. Korsanlar, dün sabah 32 rehineyi daha serbest bıraktılar. Türkiye'nin de Kuveyt hükümetinin isteği üzerine uçak kaçırma olayında arabuluculuk yaptığı açıklandı. Dışişleri Bakanlığı, Tahran Buyükelçimiz Volkan Vural'a, İran makamlanyla temas kurması için talimat verildiğini bildirdi. Onceki gun sabaha karşı 24 kadın rehinenin serbest kalmasından sonra, Boeing 747 tipi Kuveyt uçağını ellerinde tutan hava korsanla(Arkası Sa. 13, Sü. Tde) İran'da gergin bekleyiş Thatcher, ÖzaVla iki saat başbaşa görüştü Para arzı ve emisyonu kısmak için üçer aylık limitler getirildi. Standby anlaşması olduğu dönemlerde, IMF'nin kontrol altmda tuttuğu parasal limitler, bu kez Türk uzmanların denetiminde olacak. Enflasyonu önlemek için uygulanacak "durgunluk" politikasının piyasada bazı ifias olaylarının yaşanmasını kaçınılmaz kılacağı belirtiliyor. Hierkez Bankası'nca Hazine'ye verilen kısa vadeli avanslara da limit konması, inşaat ve mühendislik sektörünü zor duruma sokacak. Kamu yatınmlarına getirilecek sınırlamamn istihdamı olumsuz etkilemesi bekleniyor. BİLAL ÇETÎN ANKARA Enflasyon hızının yüzde 70'lere dayanması, yıllık dış borç ödemelerinin 7 milyar doları aşması ve makroekonomik dengelerin tümüyle bozulması üzerine, ekonomide yeniden Uluslararası Para Fonu'nun (IMF) "istikrar modeli"ne dönüş karan alındı. tarkunentodan İngiliz firmalarına Türkiye'de dogrudan yatırım yapabilmeleri için teşvik verilmesi. AT Komisyonu'nun Türkiye ile ilgili raporunu hızla hazırlaması ve A T'den Türkiye'ye aktarılan kaynakların arttırilması. THATCHER NE İSTEDIF~ AT'ye üyelik konusunda gerçekçi davranılması, Vasiliu 'nun Kıbrıs Rum yönetimine gelmesinden sonra sorunun çözümü için her fırsattan yararlanılması. 3. Boğaz Köprüsü 'nün İngiliz şirketlerine verilmesi, ikili ticari ilişkilerin geliştirilmesi. 10. Sayfada Özal: Enflasyon rakamları gerçek Devlet Bakanı Yusuf Bozkurt Özal, DÎE'nin enflasyonla ilgili olarak açıkladığı rakamların gerçekleri yansıttığını söyledi. Devlet Bakanı Yusuf Bozkurt özal, enflasyonun yarısından fazlasının, Demirel döneminden devralman DÇM borçlanndan kaynaklandığını ileri sürdü. Pariameırto Sayfastnda ANKARA'dan YALÇIN DOĞAH Beşiğinden eşiğine ANKARA Boğaz'a üçüncü köprünün ingilizler tarafından yapılmasını, Bayan Thatcher tam bir "prestij sorununa" dönüştürüyor. Üçüncü köprüTMATCNER Ankara'daAnıtkabirıziyaretedenThatcher,şcrefdefterine, "Ingfltere halkının. modern Türkiye'nin kurucusu Atatürk'e duyduğu hayranlığı ıfade etmek isterim" diye yazdı. (Fotoğraf: Rıza Ezer) yü almadan İngiltere'ye dönmek istemiyor. Bu nedenle "Türkiye'yi incitebitecek konulara girmekten" çekiniyor. (Arkası Sa. 10, Sü. 4'te) THATCHER'DAN MODA ŞOV 10. Sayfada BATU: AT'YE GİRMEZSEK ŞOKE OLURUZ Arfca Sayfada Merkez Bankası'nın uluslararası finans çevrelerine verdiği 34 sayfalık raporun, IMF'ye verilen "niyet mekluplan" niteliğinde olduğu belirtildı. lç talep daraltılacak, para arzı ve emisyon iyice kısılacak. Enflasyon, ekonomik durgunluğa itilerek önlenmeye çalışılacak. Buyüme hızının yuzde 5'i aşmaması için her türlü önlem alınacak. Edinilen bilgiye gore, enflasyonun önlenmesi ve ekonomik istik rann yeniden sağlanması için hazır l a n a n program yurtiçi talebin iyice daraltılarak ihracat ve döviz gelirlerinin arttırılmasını öngörüyor. Bunun için de para arzı ve emisyon iyice daraltılacak. Yetkililer, öngörülen bu ekonomik politika çerçevesinde Merkez Bankası'nın, IMF ile yapılan standby anlaşmalanna benzer bir parasal program hazırladığını bildirdilcr. Başbakan Turgut Özal'ın da onayından geçen bu para programıyla temel parasal göstergeler için üçer aylık artış limitleri getirildi. Başbakan 'ın "aşılmasın" talimatı verdiği öğrenilen bu parasal limitlere gore, geniş para arzı M2 artış oranı 1987 yılında ortalama yuzde 50.8 duzeyinde olmuşken, bu yıl 37.2 dü(Arkası Sa. 13, Sü. Tde) Tüpraş'ta pasif direniş bitti Batman, Aliağa, Yarımca ve Kınkkale rafınerilerindeki işçilerin, ücret skalaları hazırlanmadığı için sürdürdükleri pasif direniş işverenin konuya olumlu yaklaşım göstermesi üzerine sona errf/.13.Sayfada Şevket Yılmaz ve yöneticiler, Kamu Işveren Sendikalan'yla 3 saatlik toplantı yaptı TürkIş'te ilke karanndan dönme eğilîmi tlke kararı delindi mi? Kamu Işveren Sendikalan'mn yöneticileri sendikalarm Türkîş'in ilke kararlarımn altmda sözleşme imzaladıklanm öne sürdüler ve örnek olarak Tez Kooptş'le Vakıflar Genel Müdürlüğü 'nde yapılan sözleşmeyi gösterdiler. Sendika iddiayı doğruladı. Yılmaz'ın gizli görüşmesi Şevket Yılmaz ve Türktş yöneticileri, dün eski Başbakanhk binasında 3 saat süren bir toplantıya katıldılar. Toplantı sonrası Yılmaz, Kamu Işveren Sendikaları Genel Sekreteh Naci önsal'la görüştüklerini söyledi. Önsal ise, görüşmeyi yalanladı. IŞIK KANSU ANKARA Eylem kararları alan Türklş'te hava bir günde değişti. Türkİş yöneticileri, Kamu İşveren Sendikalan'mn belirlediği ücret zammıru yükseltmek amacıyla Jün pazarlık için diyalog çabasına girdiler. Tez Kooptş, Türklş ilke kararları altında Vakıflar Bankası'nda sözleşme imzaladı. tlke kararının çiğnenmesi, "30 işçilik küçük iş yeri geneli bağlamaz" diye savunuldu. Türklş Genel Başkanı Şevket Yılmaz, Genel Sekreter Emin Kul, Genel Eğitim Sekreteri Mustafa Başoğlu ile Genel Teşkilatlandırma Sekreteri Orhan Balaban dün sabah bir yönetim kurulu toplantısı yaptıktan sonra topluca TürkIş'ten ayrılarak eski Başbakanhk binasına gittiler. Türkİş yöneticileri, yaklaşık 3 saat sonra Turkİş Genel Merkezi'ne döndüler. Türklş Genel Başkanı Şevket Yılmaz, Kamu Jşveren Sendikaları (KamuIş) Genel Sekreteri Naci Önsal ile Yüksek Hakem Kuruiu'nda (YHK) bulunan SağlıkIş Sendikası'nın SSK sözleşmesini görüştuklerini belirtti. Şevket Yılmaz'ın göniştüklerini söylediği Kamuİş Genel Sekreteri Naci Önsal ise, Cumhuriyet'in sorusu üzerine, Türklş Genel Başkanı Yılmaz ve yöneticileri ile dün bir görüşme yapmadığını öne surdü. Önsal'ın bu sözleri Şevket Yılmaz'a iletildiğinde, Yılmaz ısrarla "Naci Önsal ile görüştüklerini" bildirdi. Yılmaz, Naci Önsal'dan, 1988'deki sözleşmelere örnek olacak Sağlıktş Sendikası sözleşmesi için YHK'da yapılacak toplantının ertelenmesini istediklerini de açıkladı. Yılmaz, Cumhuriyet'e şu açıklamayı yaptı: "Kamnlş Genel Sekreteri Naci Önsal ve yönetim kurullanyla bir toplantı yaptık. Şu anda grev yasaklan içerisinde bulunan işkollanmızın 1988 yılında müzakeresine başlananlann kamu kesimi işverenler sendikasının bize göre yanlış tutumu nedeniyle sendika(Arkası Sa. 10, Sü. 6'da) Kongrelere Doğru SHP Tabam İZMİR Kadrolaşma hareketi SHP örgütlerindeki sancı, bireysel çıkışların günübirlik yön değiştirmesinden kaynaklanıyor. Bir gün önce beraber olanlar, bir gün sonra bir başka grup ya da hizip içinde yer alıyor. I CUNEYT ARCAYUREK yazıyor Sorunlar Çözülürken... ANKARA Yere göğe sığdıramadığımız son büyük devlet sorunu, biliyorsunuz, basbakanırnızın almaya hevesli olduğu cakalı yeni otomobillerdi. Kaya Erdem, başbakanımızın duygularına tercüman oldu, alımlardan "hükümet kararı" ile vazgeçildiğini bildirdi. Şükürler olsun ki, enflasyonu, çekilen onca sosyai derdi sollayarak araç konusunu mutlu sonuca bağladık. Ne çare, anlaşılmayan bir nokta hâlâ ortada: Bu konuda devlet büyükleri arasında başarı iha(Arkası Sa. 13, Sü. 2'de) işlemleri çığ gibi büyümektedir. Bu olumsuz gelişmenin boyutları çok yönlüdür. Bir tek örnek bile Türkiye'nin ıçine düşürüldüğü acı durumu vurgulamak bakımından yeterli olabilir: Yönetmen Ali Özgentürk'ün "Su da Yanar" adlı fitmi, TürkAlmanJapon işbirliğiyle gerçekleştirilmiş, htanbul'da ilk göslerimi o dönemdeki tstanbul Valisi Nevzat Ayaz'm bir konuşmasıyla seyircilere sunulmuş, açılışı yapılmıştı. Daha sonra Anadolu'da Gaziantep, Bursa, Denizli'de fılm valilikSon gunlerdefilm,kitap, roman, lerce yasaklandı. dergi, gazete üzerine yoğunlaşan Türkiye'nin kimi ilinde gösterilbaskı, sansür, yasaklama ve ceza mesi serbest olan bir fîlm, başka HİKMET ÇETİNKAYA'nın yazısı Orta Sayfada SîNEMA GÜNLERİ88 Sinema Günleri'ne katılan 4 filmi yasaklayan Üst Denetleme Kurulu'nun üyesi oyuncu Fatma Girik, Gürcü yönetmen Tengiz A buladze 'nin '' Yakarış'' adlı filminin yasaklanmasım onayladığını söyledi. "Onlar da 13 yıl önce bizim fılmimizi yasaklamıştı" dedi. İstanbul Kültür ve Sanat Vakfı yöneticisi Aydın Gün, "Sanat ve kültür alamnda en müstehcen söz, 'Yasak' sözcüğüdür" dedi. Sansüre savunma GürsuKülturterimız farklı Kültür Servisi Uluslararası tstanbul Sinema Günleri'nde yer alacak filmlerden dördünün Denetleme Kurulu'nca kesilme karan ahnması ve birinin de gösterilmesine izin verilmemesi üzerine bir açıklama yapan İstanbul Kültür Sanat Vakfı Genel Müdürü Aydın Gün, "Sanat ve kültür alamnda en müstehcen söz 'yasak' sözcüğüdür bence" dedi. Gün açıklamasında, uygulamamn daha yüksek ve daha geniş (Arkası Sa. 13, Sü. S're) Ali Sirmen'e karakolda hakaret İstanbul Haber Servisi Boğaziçi Üniversitesi'nde okuyan üç genç, Ortaköy Parkı'nda "Ortaköy'de sizin gibi entelleri istemiyoruz, defolun buradan" diyen bir grubun saldınsma uğradı. Saldırıya uğrayan gençler arasında bulunan yazanmız Ali Sirmen'in oğlu Devrim Sirmen, beyin sarsıntısı geçirdi. Gelişmeleri öğrenmek üzere Ortaköy Karakolu'na giden yazanmız Ali Sirmen, karakolda hakaret e uğradı. (Arkası Sa. 13, Su. l'de) OLAYLARIN ARDINDAKI GERÇEK 'Dışa Açılma' ve 'tçe Kapanmd* bir ilde valilik buyruğuyla yasaklanabiliyor. Daha başka deyişle, Türkiye Cumhuriyeü federal bir siyasal rejimin koşullan içinde gibidir; bir "eyalet"ten öteki "eyatet'e durum değisebiliyor; bir film için her bölgede ayrı bir izne gereksinme vardır; üstelik kararı verecek olan yerel memurtarın sinema anlayışları geçerlidir. "tstanbul Sinema GünlerV'nde yasaklanan ya da kimi sahnelerinin sansür edilmesi istenen fılmler de gün geçtikçe çoğaimaktadır. Ki • * * (Arkası Sa. 13, Sü. 5'te) • Afganistan'da çözüme doğru SSCB lideri Gorbaçov ile Afgan lideri Necibullah Cenevre görüşmelerinde anlaşma için engel kalmadığmı açıkladılar. 3. Sayfada • Atina, 4lü zirveye karşı Başbakan özal'ın BBC'de yaptığı "Özal, Papandreu, Denktaş, Vasiliu zirvesi" önerisi Yunan hükümetince benimsenmedi. 3. Sayfada • TV'de Sinema Arkadaşları aracılığı ile tanışıp evlenmeye karar veren iki yaşlı insanın öyküsünü anlatan Pete ve Tillie adlı filmde TV'nin gözde oyuncusu Waller Matthauyine doktürüyor. Film 2. Kanal'da 4. Sayfada • Kârlar enflasyonu aştı 1986 yılında toplam 165 milyar lira kâr eden 15 büyük özel sektör firması, geçen yıl kârlarmı 285 milyara çıkardı. Ekonomi'de • Deniz piyadeleri sahnede ABD'nin Panama'ya yeni gönderdiği "deniz piyadeleri" olaganüstü durumlar ve çıkarmalarda kullanılan seçkin birlikler olarak tammyor. Arka Sayfada • Oalyan Oteli taşınabilir mi? F.AImanya parlamento heyetinin Dalyan 'daki incelemeleri sırasında otelin kumsal yerine başka bir yerde yapılması da ele alındı. Arka Sayfada • Camel Trophy 88 "Büyük Serüven" Camel Trophy 88'i Ali Deveci ve Galip Gürel'den oluşan Türk ekibinin kazanması büyük yankı uyandırdı. Arka Sayfada UGUR MUMCU GOZLEM Rabıta ve CIA... Doğu Türkistan Vakfı tarafından düzenlenen "1. Milletlerarası Türkistan Kültür ve Tarih Semineri" istanbul'da başladı. Konuşmacılar arasında bir de tanıdık ad var: Paul Henze. Henze, yıllarca Ankara'da "CIA İstasyon Şefi" olarak çalışmıştir. Adıyla sanıyla bir "CIA görevlisi"d\T Henze... (Arkası Sa. 10, Sü. l'de)