Katalog

CUMHURİYET/10 HAVA DURUMU lwleteorolO|i Genel Mudurlugu nder alınan bıkjıye gore yurdun kuzey ve do 3u kesımten çok bututlu Karademz le Doğu ve Güneydoğu Anadolu bolgelen yağışlı oteta yefler parçalı ve az bulutlu geçecek Yağışlar Karademi kıyılannda >v, yaflmur ve karla karısık yagmur otekı yerterde Kar seklınde olacak HAVA Sl CAKLIĞI Hıssedılırderecedeazalacak RÛZGAfi Kıızey ve batı yonlerden orta kuvvette yer yer kuvvetlı yurdun kuzey kesımlennde fırtına seklınde esecek olacak Dalga yuKseklığı 24 m dolayında bulunacak Van GoDenızlenmızde ruzgar yıldız ve karayel lu nde hava çok bulutlu karla karışık yağmur ve kar yağıslı geceden 4 6 yer yer 78 kuvvetınue saatte cek Ruzgar balt yonlerden orta kuvvettB esecek Gol mutedıl 1627 yer yer 3340 denız mHi hızla ese çalkantılı olacak Gorus uzaklıgı 10 km yağe anında 35 km docek DENIZ Kaba ve çok kaba dalga! layında bulunacak .&•• K k Adana Adapazan Adıyaman Afyon Ağrı Ankara Antakya Antalya Ar*vın Ayoın Balkesr Bnecık Btngo Bllls Bokı Bursa CanaKtale Corum Demz) 9° 5° Oıyarbatar 3° 1° Edıme 3° V Errncan 0° 6° Errjrum f 13°Esloşet»r 0° 3° Gazıanlep 10° 7°uresun 10° 4°GumuşhaneK ş ° 2 Hktt K 2° 2° Hakttn 7° 0°lsparia 2°»° Istanbu 2° 4° Umır 0° 3° Kars 1° 5° Kastamonu k 0° 5° Kayser B 2° 4° K rklaret B 5° 1° Konya B 0° 4° KllUhya B 6° 2° Malatya k 1° 2° Mamsa 0° 5° K Mrss T° "*> Meran 4° 5° 3°0tlu 1° 5° Rıze 3° 8° Samsun P 0°Stnop 7° 0°Sıvas 4° 13°Telonlag 0° *= Trabzon 1° 5° Tuncel o°6° us» 1° 5° Van 0°6° Ybija' 1° 2° Zonguldak HABERLERİN DEVAMI TURKIYEDE BUGÜN B 7° 0° 7° 0° B 10° 5= B 7° (F K VV B 0° 3° K 5° 3° K 5° 3° 5° 3° K 1° 5" K 4° 2° B 1° 6° B 3° 2° K 5° 3° K 0° 3° B 0° 6° K 1° 6° B 0° f K 4° 1° 26 ARALIK 1988 DUNYADA BUGUN Amsterdam Amman Aîjna Bajdat Ba/celona Basel Belçrat Berlın Boraı Bruleel Budaoeste Cenevre Cezayır Cıdde Dubayı FranMun Gıme Helsı* Kaliıre Kopentıag Koln Lefkosa B V B V B 6 B 8 B B B B B B B B Y K V B B Y 3° 13° 10° 13° 7° 4° 14° 6° 6° 9° 4° 49 16° 18° 20° T 15° 0° 17° 8° 15° Len ngrad Lonöra Madnd Mılano Montreal Moskova Munıh Ne» York Oslü Pars prag Rıyad Roma Sofya Şam 1^1 Avrv Tunus Vaı^tva Venedık Vtyana Washınoton Zunh K 8 8 8 K K B B K B B B 8 8 Y B B Y B B B B 10= 10° 9° «•> 11° 4° 6° 6° POLTITKA VE OTESI MEHMED KEMAL 7° r r stın » r^>âk. « •Be'9rat I A ac h B duiııaj f kyt S ss* v 6° 5° 20° 14» 1° 13° 19» 17° 4" 7° 7° 9° 4° 8° Askere, Tezkere... Eskıden Babıâlı adam yetıştırırdı Sadrazamlar arasında söz edılırken şu falan paşanın, benkı fışmekân paşanın adamı denırdı Fılanın ya da filanın adamı olmak Abdulhamıt'ın devrılışıne değın sürdu Abdülhamıt, Ittıhat ve Terakkı'nın bır darbesı ıle devrıldıkten sonra adam yetıştırme de sona erdı denır mı'? Ittıhat Terakkı uzun süre kendine bır başbakan bulamamıştır Saıt Halım Paşa sadrazamlığa getırılınce sürgünde olan Abdülhamıt, kendını korumakla görevlı Fethı Bey'e (Okyar), "Bızım Vfenıköy Beledıye Daıresı Başkanı Sadrazam mı oldu?" diye sorar O dönemde Istanbul'da beledıye, başta Beyoğlu olmak üzere bırkaç daıreye bölunmüştu Şımdı de bıraz ona benzemıyor m u ' Mustafa Kemal Paşa, velıahtlığı sırasında Vahdettın'ın Almanya'ya gıderken yaverlığını yapmıştı, onun ıçın yaverı şehrıyarı de denırdı Anadolu'da Mıllıcıler guçlendıkçe Padışah vahdettın durumu sorar, gözlerını kapayarak çevresındekılere, "Bızım yaver de çok yaman' " dermış Süleyman Demırel. AP'nın başına geçtıkten sonra nedense Celal Bayar'la arası açılır Adı anıldığında Bayar, Süleyman Demırel demez, "Bızım Su Işlerı Müdürü m ü ' " dıye sorarmış Ecevıt, Ismet Paşa'yı kurultayda alaşağı edınce paşa her konu açıldığında, "Bızım Genel Sekreter lyı örgutçuymuş1 " dıye pekıştınrmış Süleyman Demırel'le Turgut Ozal'ın arası lyı olacak değıl ya, hep şeker renk Yakınlarından duydum, adı anıldıkça Turgut Bey ıçın, "Bızım Planlama Musteşarı " dermış Planlama Musteşarlığma da Başbakanlık Musteşarlığı'na da onu Süleyman Bey getırmedı mı'' Belkı yalnız başına kaldığında 'elım kırılsa da ımzalamasaydım' dıyordur Karşıtlarının adından yansıma Bahrıyelı dedıklerı Denız Baykal, Ecevıt'ın yetıştırmesı değıldır Denız Baykal, 27 Mayıs öncesı öğrencı eylemlerının önde gelenlerındendır 555/K hareketlerı sırasında kalabalığa karışan Menderes'ı yakasına yaoışarak sarsaklayan dıye ünü vardır Tam Kızılay durağı önunde olayı görenler arasında Emın Karakuş ve ben de vardım Karakuş, kalabalığın elınden tospağa arabası Vblksvvagen'le kaçırmıştı O donemın oğrencı lıderlerınden hemen hemen hepsı polıtıkaya gırdı Denız Baykal da kendine en yakın bulduğu CHP'ye yanaştı Istese unıversıtede parlak bır oğretım uyesı olabılırdı Bılım adamı olmayı değıl, polıtıkayı yeğledı Ecevıt hukumetlerınde Malıye ve Enerjı Bakanhğı yaptı Bakanken partıde değıl, kendi çevresınde kenetlenıyordu Kımı sıyasetçıler vardır, polıtıkalarını hızıp kurarak oluştururlar Böylelerının başansı toparlama değıl ayırmadır Onun ıçın de adları hızıpçıye çıkmıştır Bülent Ecevıt'ın, bu anlamda çok çektığı soylenır 12 Eylül öncesı Ecevıt partıde bırlığı koruyabılıyor, bolenlerle başa çıkıyordu Ama 12 Eylul sonrasında başa çıkamadı Hatta bır kenara çekılmesınde, kusmesınde hızıpçılerın payı çoktur Babıâlı'de herkes kendınden sonrası ıçın bır adam yetıştırırmış dıyoruz Acaba gunumuzde kendınden sonrası ıçın adam yetıştırenler var mı' Sosyal demokrat partılerde döğuş çekış fıkır ustündedır Boyle partılerin sol yanları açık olur, fıkır uretır Sağ yanı ıktıdar olur Şımdı bakıyoruz Sosyal Demokrat Partı'nın solu kapalı, sağı açık . Boyle olunca ötekı partılerden gerı kalıyor özal boşuna, 'Bız her türlu duşunceye açığız' demıyor Bu kafayla askere gıdenler tezkere alamadan dönerler Güven Vermek (Baştarafı 1. Sayfada) Sıra Gorbaçov'a gelir Sovyet lıden de yaptıklannı anlatırken başlar ağlamaya Tanrı şaşınr 'lyı ya' der, 'Bır şeyler yapıyorsun ışte, ne dıye ağlıyorsun' 1 Gorbaçov 'Nasıl ağlamayayım efendım. Yapıyorum yapmasına, ama sonunu görmeye omrüm yetmeyecek'' Ozal başlar anlatmaya son olarak: Enflasyonu, dış ve ıç borçlan vs özal bır de bakar, bu sefer ağlayan Tann'dır Özal şaşkın, sorar 'Nıye ağlıyorsunuz ' Tanrı ağlamaklı bır sesle' 'Belkı senın memlekette bır şeyler olacak, ama bunu görmeye de galıba benım ömrum yetmeyecek. " Fıkra, bu kadar. Nevv Yorklu bankerın sözlen, Özal ekonomisıne ılışkın güvensızlığın ızlerını taşıyor Uluslararası finans çevrelennın, tıcan bankaların dun olduğu gıbı bugun de Başbakan Özal'ı destekledıklerı bır sır değıl Dışa donük açıklamalarında hâlâ bu desteğı tam olarak dıle getırmeye devam edıyorlar Bununla bırlıkte, kapalı kapılar arkasında karamsar bır havanın esmeye başladığı da bır gerçektir Bu karamsarlığın temelınde, Özal hükümetının enftasyon alanındakı başansızlığı yatıyor. Enflasyonun mutlaka kontrol altına alınarak düşurülmesı geregının altı bu odaklarda kalın kalın çızılmektedır Uluslararası tıcarı bankalar açısından, Türkiye'nın dış borçlarını bugüne kadar olduğu gıbı, 1989'da da aksatmadan odemeyı surdürmesı önem taşımakla bırlıkte, enflasyon da küçumsenemeyecek bır başka noktadır Eğer Ozal hukumetı, 1989'un ılk dort beş ayı ıçınde enflasyonla baş edebıleceğını gösteremezse, öyle anlaşılıyor kı, IMF gıbı uluslararası tıcarı bankalarla ılışkılerınde zorlanmaya başlayacaktır 1989'da da 7 mılyar dolar dış borç ödeyecek olan Türkiye'nın dış kredı gereksınımı göz önünde tutulursa, Başbakan Ozal'ın böylesı bır durumu arzulayacağı herhalde soylenemez Acaba Başbakan Özal hıç olmazsa 1989'da enflasyonu gemleyıp ınışe geçırebılecek m ı ' Ozal'ın ekonomı kurmayları bu soruya genellıkle lyımser yanıt verme eğılımındeler "Özal, asıl enflasyonun kendisine oy kaybettırdiğını artık gormuştur ve bu kez enflasyonu ındırmekte kararlıdır Yerel seçımler bu kararlılığını etkılemeyecektır " Nrtekım Başbakan Ozal da sureklı olarak enflasyonu ındıreceğını ılan eylemektedır Guvenılebılır mı? Bugune kadarkı enflasyon sıcılı o denlı bozuktur kı, kendisine bu konuda kesınlıkle güvenılemez Soz, değerını çoktan yıtırmıştır' Somut olarak gorup yasamadan ınanmak olanaksızdır Türkıye enflasyonda ıpın ucunun tamamen kaçabıleceğı eşıkten henüz gerı donebılmış değıldır ABD yardımına farkh (Baştarafı I. Sayfada) bir oedeli var. Eger ABD Turkıye'ye >apacağı yardım miktannı arttınrsa. bunun da bir bedeli olacakhr." Mıllı Savunma Bakanı Ercan Vuralhan da, geçen 30 Ağustos Zafer Bayramı nedenıyle, Genelkurmay Başkanı Orgeneral Necip Torumtay'ın Gazı Orduevı'ndekı resepsıvonunda Cumhunyet muhabırıne vaptığı açıklamada, vardım konusunda şunlan soylemışlı "Tabiı başlamış olan bir yardım programı var. Bir de yardım valnızca para olarak verilmıvor. malzeme olarak da verilivor. Tabiı Amerikan yardımının yararlı tarafları da yok değil. Biz bu yardımı alıyonız. Tabıi bunlann hepsı yardım, ama dışa yardım kendine yardımdır. Neden? Çunku o yardım kendi ulkelerinin firmaları için kullanılır. Bu. her yardım yapan ulke ıçın geçerlıdır. F. Almanya ile de oyle. Mesela bıze gemı vapımında yardım ediyor. Ama şu şu parçalan Alman firmalanndan alacaksın dıyor. Tabii bu karşılıklı bir mekanızma da. kendi çıkarını duşunduğu için yaptıgı vardımı kendi firmalanndan alacağımız malzeme için kullanıyor." Bu arada VVashıngton 500 mılyon dolarlık vardım paketıran dağılımının ne olacağı konusunda henuz herhangı bır ışaret vermedı Dışışlerı Bakanhğı'na vakın kaynaklar bu kararın gecıktığırıe ışaret ederek, "Nıye geciktigini bılemıyoruz. Amenka'dan bu konuda herhangi bir açıklama olmadı" dedıler Bu yılın başlarında Turkıye'ye askerı vardım paketı olarak önerılen 550 mılyon dolar daha sonra Kongre'nın çeşıtlı komısyonlarından geçerek 500 mılyon dolara ındırılmıştı Bu yardımdakı hıbe ve gerı odenır kredı oranınm saptanması ıse yönetıme bırakıl mıştı ABD'nın Ankara Buvukelçısı Robert StrauzsHupe, geçen mart ayında Turk basınına verdiğı bir demeçte. yoııeüm tarafından Turkıve'ye verilmesi istenen askeri yardımın tumunun "geri odemesiz kredi" seklınde olacağını söylemıştı Aradan geçen sure ıçınde ABD yonetımı bır gerı adım atarak vardımın ancak bır bolumunun hıbe edılebıleceğını Ankara'va duyurmuştu Bu pozisvon değışıklığıne getırdığı açıklama ıse, tsrail ve Mısır gıbı ulkelere yapılan ve rakamları sabıt olan buyuk mıktardakı yardımlardan sonra elde kalan kaynakların Turkıye'ye ongorulen vardım mıktarının tumunun hıbe edılmesıne elvermedığı yolundaydı İnıalat (Başıarafı I. Sayfada) Istanbul Sanayi Odası'nın geleneksel olarak Öda uyelerı arasında yaptığı anketın 1988 yılının uçuncu uç aylık bolumune an sonuçları alındı Oda uyesı 1000'e yakın buyuk ozel sanayi kuruluşuna aıt bılgılere dayanılarak ha zırlanan "1988 yılının uçuncu uç ayına ail ımaiat sanayiının durumu" raporuna gore ımaiat sanayıınde, bu vılm ortalarında "buyume hızında duşuşler" kaydedılırken yılın uçuncu uç ayında buyume "negatife" geçtı İSO tahmınlerıne göre ozel sektöre an İSO uyesı buyuk firmaların yılın ılk uç ayında uretımlerı yuzde 16 2 artarken bu yılın ıkıncı uç ayında bu rakam yuzde 1 6'ya ındı Imaiat sanayıı uretımı, uçuncu uç avda ıse yüzde 5 6 gerıledı Bovlece son sekız yıl ıçınde ılk kez uretımde bır gerıleme kaydedıldı Imaiat sanavıınde gerçekleşen daralmanın yılın dorduncu uç ayında da surmesmın beklendığı ıfade edilen İSO araştırmasında, "Bu sonuçlara gore 1988 vılında GSMH'de ilk tahminde verilen yuzde 7.2'lik buyumenın çok altına inilecegi gorulmektedir" denıldı 1988'de sanayi sektdrunun ekonommın lokomotıfhğını "terketmiş goranduğu" de vurgulanan araştırmanın değerlendırmesı şoyle suruyor "1988 vılı için ozellıkle ımaiat sanayiinde gonılen ınışe gore GSMH buyumesinde, programda ongorulen yuzde 5'lik oranın gerçekleşmesi lyi bir sonuç rjarak gorulecektir. Yıl içinde gonılen çok yuksek fiyal artışlarıvla birlikte sanayi sektoru uretim buyumesındekı duraklama ve>a gerileme sonucu ekonommın tekrar bır darboğaza dogru yoneldiğı gorulmektedir. Eğer yıhn son uç ayında, ozeilikle ımalal sanayiinde, uçuncu uç aylık durum yaşanırsa, sanayi seklorunun reel buyumesi daha da duşecek ve dolayısıyla 1988 yılı için programda ongorulen GSMH reel buyumesinın de altında bir reel buyume oranı gerçekleşebilecektir." \h sektörler ıncelendığınde metal ana sanayıı, metal eşya, makıne ve ulaştırma araçları ıle kâğıt ve basırn sanayıı uretımdekı dusuşten en fazla nasıbmı alan alt sektörler oldu Metal ana sanayıınde yılın uçuncu uç ayında uretim yuzde 13 5, metal eşya, makıne ve ulaştırma araçları sektörunde ıse uretim ) uzde 12 2 duşüş gosterdı Gıda, ıçkı, tutun, taş ve toprağa dayalı sanavıler ıse pozıtıf gelışmeler gosterdı Gıda, ıçkı, tutun sanayiinde buyume yuzde 11.1 'ı, taş ve toprağa davalı sanayıde ıse yuzde 4 3'u buldu Tutarlılık kavramı Ankara'dakı Dışışlerı Bakanlı ğı'na yakın kaynaklar ıse, "Biz, 550railyondolar tutanndaki yardımın tamamının geri odemesiz şekılde venlmesinı onerdiklerinden, Kongre'nın bu mıklan azaltması karşısında ve kendi kendileriyle tutarlılık kavramı içinde, sonuçta tahsis edilen 500 milyon doların tamamının gerı odemesiz kredi olarak verilmesini istiyonız" dedıler Bu kaynaklar, Ankara'nın konuyla ılgılı olarak VVashıngton nezdındekı gırışımlennın dıplomatık yollardan surdurulduğunu de kaydederek, en son olarak da Başbakan Turgut Ozal'a ABD'de refakat eden Dışışlerı Bakanhğı Musteşarı Nuzbet Kandemir'ın Amenkalı meslektaşı Michael Armacost ıle geçen gunlerde yaptığı goruşmede konuyu gundeme genrdığını belırttıler Türkiye 2000'li yıllarda (Boştarafı 1. Sayfada) lerın başlayaıağı ve bu goruşmelerın >aklaşık 67 yıl kadar sure ceğı belırtılırken, Turkiye'nın AT uyelığının 20OO'lı >ıllarda gerçekleşebıleceğıne ışaret edılıvor Zırveve e\ sahiplığı vapan Fraıısa tşveren Konfederasyonu Başkanı Françoıs Perıgol, Turk ışverenlere, "Biz Avrupalı işverenler olarak 'Turkıye AT've gırmelıdır' dersek, hukumetlerin yapabileceği bır şej joklur" dedı Turkıye'run ekonomık durumunun Portekız'den daha kotu gorulmedığı, Yunanistan \e Ispanya'dan daha ı\ı bulunduğu Avrupalı ışverenlerce belırtıldı A\ rupa'nın en çok çekındığı konu Turkıye'dekı ışgucunun Avrupa'dadolaşması Avrupalı ış verenler, bu olayı "sos>al damping" olarak nıteiendırıyorlar AvrupaJılara gore Turkıye hâlâ bır tarım ulkesı Türkiye'nın, Avrupa'nın dışında kalması ıstenmıyor Turk ı$verenlenn edındıklerı ızlenımlere gore, AT u>esı ulkeler 1992'de gerçekleştırmevı amaçladıkları "lek pazar" duşuncesıne de pek gerçekçı bakmıyorlar Turkıye'de demokrasının kesıntıye uğray'abıleceğı ımajının Avrupa'da sılınmesı gerektığıne dıkkat çeken ışverenler, Avrupalıların Turkıve1 dekı enflasyon rakaraını duyunca gözlennın açıldığını da eklıyorlar Bu arada bır Turk dıplomat, ABD ve Japon sermayesıne kar>ı savaşan Avrupalırun Turkıye'ye bakış açısını dıle getırırken, "Uçak alımında Aırbus'ların seçimı uzenne Al've başvuru dilekcemizreddedilmedLtkinci kopnıyu Japonlar verine tngılizlere vermış olsaydık, bakışlan daha da degişirdi" bıçımınde goru^lennı dıle getırdı Avnı dıplomata gore metronun Kanada'ya verılmesı de yanlış Eğer metro Fransızlara verılseydı, AT konusunda bıraz daha yaklaştığımız kabul edılecektı Zırveye Turkıve'den TİSK Genel Başkanı Halit Narin ıle TL StAD Başkaru Omer Dmçkok katıldılar Zırveye katılan TlSK Genel Sekreten Kubılaj Atasayar, bu konuyla ılgılı sorularımızı yanıtlarken, zırve sonunda ımzaianan deklarasyona Turk ışverenlerı olarak ımza koymamızın Turkıye ve Avrupa açısından ıkı avrı onemı olduğunu söyledı Atasavaı, şöyle konuştu "Avrupa açısından artık Turkiye. ekonomik bir Avrupa varatılırken Av rupa'nın dışında gonılmemektedir. Gelecegın ekonomik Avnıpası Turkı>e"\ı de bu yapının içinde duşunerek planlamava çalışılmakladır. Bız de TİSK olarak uyesı bulundugumuz LMCE (Avrupa Sanayi ve Işverenleri Konfederasvonları Birliği) kanalıvla bu bırlıge fiilen adımımızı atmış bulunmaktavız. Turkıye açısından onemı ise ulkemizin Ortak Pazar için attığı ciddi adımlann ışverenler olarak desteklendıginın bır ornegıni ortaya çıkarmasındadır. Buradan hareketle Turkıye topluluga dahil ulkeler tarafından başlatılan bır atıumın ıçınde yer almakta ve geleceğın Avrupası'ndaki fiili verinı şundiden hazırlamaya başlamaktadır." Avrupa ışverenlerının zırve so nunda vayırnladıkları ortak dek larasyonda, hukumetlerden burokratık engellerın her alanda azaltılması ve eğıtım ve oğretım sıstemlerının venıleştınlmesı ıstenılıyor Deklarasyonda butun Avrupalılara da "Birer Avrupalı gıbi duşunup davranmalan ve uzerlerıne duşen gorevleri yerine gelirraelen" çağnsında bulunuluyor Banşiçin lanlardan hıç farklı değıllerse de dış görunumlerı ıtıbanyla sıyaset jargonunda "sol intelligentsia" denılen turdendıler Bunların buyuk çoğunluğunu I525 yaş arasında kı gençler oluşturuyordu Ancak Tel Avıv Mevdanı'nda, Avrupa'da rastlanamayacak manzaralar da vardı Parkalannın başlıklarını çekmış askerler, yağmur altında, "FKO ile hemen goruşme masasına" pankartını taşıyordular Rozı Anderson, "Arafal samimi, ona guvenmemek için neden >ok" dıvordu Lıly Zemmour, "Artık çok yonılduk ve kalıcı bir barışa ihıiyacımız var. Bu banş yolu da FKO'yu tanımaktan ve bagımsız bir Filistin'e evet demekten geçıyor" dıyordu Levı Goldmann, "Taş atan 1213 yaşındaki çoculüara sılah sıkmava nıvetim yok ve hiç gitmedigim kaiçin de olmek Bıraz sonra kursuye israıl Par sabalar istemiyorum" dıyordu lamentosu'ndakı Fılıstınlı Mılletvekılı Abdulvahap Darusha çıkIkıncı İsraıl ıse meydana bakan tı "Bu lopraklarda, iki avrı dev Gevıro! Bulvarı'nın ustundeydı lei için de yer var" dedı "Ozgur 2025 kışılık bır grup, "Size Israbir İsrail'e evet, ozgur bir Filis il'i satünnayacagu" ve "Terorisltın'e evet" dedı Onun yanına lerie diyaloğa hayır" pankartları>akla$tığımızda, "Bu manzara bir nı taşıvarak, uzaktan karşı gosterı ıvımserlik gostergesi oluşluruyor. vapıyorlardı Onların da yaşları İsrail valnız Rabın, Şamır, Peres 1525 arasındavdı Ve Nathan ve Sharon değil. tsrail, a>nı za Benvamın "Bu topraklar bıze vatnanda karşınuzdakı binlerce ın at edıldi. Araplann lopraklan san ve hukumetler, er geç FkO ıle ibadullah. Fılıstınlıler Lrdun'e muzakere masasına oturarak Filistin devletı gerçegıni kabul edecekler" seklınde konuştu Şuphesız ıkı, hatta uç, don, beş Israıl var Oncekı gece Kıkar Malcheı Meydam'nı dolduranlar Batı Avrupa'dakı herhangı bır pasıfıst ya da çevrecı gosterıye katı(Baştarafı I Sayfada) "Yurttaslık Haldan Hareketi"nın onderı Bayan Shulamıt Aloni, kursudekı konuşmasını bıtırdığınde, yanına yaklaştık ve İsraıl hukumetının FKÖ ıle dıyalog masasına otunna sansı hakkmda ne duşunduğunu sorduk Yanıtı, "Çok umıılluvum. Çunku bu yağmura rağraen bu gece burada binlerce kişı loplandıvsa, İsrail balkı FKO ile dıvaJog te banş ıstiyor demektır. Hukumellenn şımdiki tutumlan ne olursa olsun. gerçeği kabul etmek zorunda kalacaklardır" oldu Sozlennı kanıtlamak ıçın de "Yidıol \haranol" Gazetesı'nde yavımlanan son kamuoyu yoklamasını ornek verdı Sondaja gore İsraıl halkının vuzde 54'u Fılıstın Kurtuluş Örgutu ıle banş goruşmelerının başlamasını talep edıyordu gitsin" dıyordu Oncekı gece karşı gösterıcılerın sayısının sınırlı olması da ıkıncı Israıl'ın guçsuz olduğu anlamına gelmıvordu Uçuncu, dorduncu, beşıncı israıl ıse kahvelerde Rus çayları ıçenler ve "shabbat" bıtırrunde hafta sonundan donenlerdı Onlardan bazıları, FKO ıle masa başına oturulmasını ve açık bır şekılde bağımsız bır Fılıstın devletının kurulamayacağının Arafat'a soylenmesını ıstevenlerdı Bazıları ıse FKÖ ıle ancak "inü'fada"nın durması durumunda muzakere edılebıleceğını duşunenlerdı Ve bu farklılıklar, bazen Kıkar Malcheı Yısrael Meydanı'ndakı gosterıcılere, bazen Gevırol Buharı'ndakı karşıt gosterıcılere eğılım taşıvarak, çok geruş bır yelpazeyı ıçenyordu. Ancak emeklı generallerın FKO ıle masa başına oturulmasını ıstedıklen, parkalı askerlerın "Filistin'e evet" parkartları taşıdıkları, Arap mılletvekılle nnın "Biz bagımsız devlet olmak ıstiyoruz" dedıklerı bır Israıl'ın her şeve rağmen, kendi bunvesınde dunyanın en demokratık ve çoğulcu ulkelerınden bırı olduğu da tartışmasız bır gerçektı "Vidiot Aharanof'un kamuoyu aıaştırmasının ortava kovduğu gıbı de bu sesler Israıl'de her geçen gun daha ağırlık kazanıyordu ARADA BIR BİNALİ AĞAÇ Eski Danıştay Tetkik Hâkimi (Baştarafı 2. Sayfada) Bunlarla da yetınılmeyerek 9 Temmuz 1984 tarıh ve 3030 sayılı Buyukşehır Beledıyelerı Hakkında Kanun Hukmunde Kararname'nın 9 maddesınde beledıyelerın seçılmış organları veya bu organlann uyelerı hakkında gorevleri ıle ılgılı bır suç nedenı ıle soruşturma veya kovuşturma açılması halınde ıçışlerı bakanının kesın hukme kadar bu organları veya uyelerını gorevden uzaklaştırabıleceğı hukmu ıle bakanın halkın oyuyla goreve gelmış bu kışı ve organlarla dıledığı gıbı oynama olanağı da verılmış bulunuyor Andığımız yasa hukumlerıne gore beledıye başkanı bır' memur' dur Başkanın ve faalıyetlerının uzennde doğrudan veya dolaylı olarak soz sahıbı ve mudahalecı kaymakam, ılçe ıdare kurulu, valı, ıl ıdare kurulu, buyukşehır beledıye başkanı, buyukşehır beledıye meclısı, ıçışlerı bakanı, hatta ve hatta Danıştay gıbı otekı memurlara nasıp olamayacak kadar çok (') kurum ve kuruluş mevcuttur Bu anlayışın sonucu olarak 'ozerklık" ve "yerınden yonetım' ılkelennın, beledıye başkanı ve organları uzerındekı ağır "vesayet" yuku altında praîıkte yok o/duğunu gormekteyız Pekı beledıye başkanı gerçekten memur mudur? Beledıye başkanının seçılmeden önce memur olma zorunluluğu yoktur ıdarecı olmak zorunda da değıldır Memur kökenlı olsa ya da bır sıyası partıden değıl de bagımsız seçılmış olsa dahı esasta "polıtıkacı' olduğu apacıktır Kaldı kı olağanustu donemler harıc başkanların ve meclıs uyelerının genellıkle sıyası partı lıstelerınden seçıldığı ve bunların yıllar boyu polıtıka ıle uğraşmış ve rakıp sıyası partılere karşı uğraş vermış kışıler olduğu gerçeği de yadsınamaz Nasıl kı merkezı ıktıdann başı poııtıkacı ıse yerel ıktıdann başı olan beledıye başkanı da esasta polıtıkacıdır ve oyle olması da gerçeğe daha uygundur Kamu personelıne bır goz attığımızda, yıllarca ıdarecı olarak kaymakamlık yapan ' valı' veya dıplomat olarak Dışışlerı Bakanlığı'nda calışan ' elçı", valı ve elçı olduğunda, gorevlerının nıtelığı ve gereğı normal memur statusunde gorulmeyıp. "ıstısnaı memur" olarak addedılmışlerdır Buna karşılık gercek anlamda polıtıkacı olan beledıye başkanı ıse "memur1" Uzerınde durmak ıstedığımız ıkıncı bır konu da beledıye başkanının bugunku statusunun nıtelığıyle bağdaşıp bağdaşmadığıdır Yerel yonetım anlayışının ılerı düzeyde uygulandığı bırçok ulkede seçımle gelen beledıye başkanı, aynı zamanda kentın en buyuk mulkı amırıdır Ayrıca 2 bır kurum olarak kaymakamlık kurumu bulunmayıp tayınden ote halkın doğrudan desteğı ıle gelen guçlu beledıye başkanı doğal olarak mulkı amırdır (mayor) Bızde ıse uzun bır geçmışe dayanan mu/kı ıdare sıstemınde gelışmelere uygun olarak değışıklıklerın ve gereklı duzenlemelerın yapılmaması sonucu bır yandan guçlu olması gerektığı halde guçsuz bır beledıye başkanı ote yandan da mulkı amırler olarak kaymakam ve valılerden olusan ıkı başlı bır taşra ve belde orgutlenmesı vardır Yasal yonden guçlu gorunenler ıse mulkı amırlerdır Aslolan halkın ıradesı olduğuna gore hem bu ıkı başlılığı kaldırmak hem de sık sık bu ıradenın sınavından geçen kurumlar ve onları temsıl eden kışılerın gerçek statulerıne kavuşmalan ıçın bızde de kaymakamlık kurumu kaldırılmalıdır Mevcut yasalara gore merkezı ıdarenın taşra teşkılatlarınca yurutulen ımar sağlık, eğıtım, spor gıbı tum hızmetler, beledıyelere devredılmelıdır Eğer valılık kurumu mutlaka devam edecekse görevı koordınasyon olmalıdır Bugun dahı mevcut yapısı ıle ne yaptığı acıkça tartışılabılecek ozel ıdare teşkılatına ıse hıç gerek bulunmamaktadır Semtlere kadar orgutlenecek guçlu bır beledıye teskılatı sonucu ozel ıdarenın ve mahalle muhtarlıklarının kaldırılmasıyla yerel yonetımlerde hem bırlık sağlanmıs olacak hem de beledıye başkanının bızce nıtelığıne uymayan bugunku statusu değısmıs olacaktır Sonuc olarak ozetlersek Beledıye başkanlığı kurumundakı tıpık memur anlayısı mutlaka değısmelı ve bu kurum gercek nıtelığıne sıyasal ıktıdann yerel duzeydekı en yuksek temsıl organına' donusmelıdır Beledıyelerde burokrası ve kırtasıyecılığı onlemenın yolu da buradan geçer Guçlu bır beledıyecılık ıçınde mutlaka ıdarı sıstemımızde koklu değısıklıklere gıdılmesı gerekır Bu konuda sosyal demokratlann sımdıden olusturacaklan bır seçenekle yaklasan yerel secımlerı de fırsat kabul ederek yenı bır anlayışı halka mal etmelerı ve muhtemel ıktıdarlarında aa gereklı duzenlemelerı yapmalarının gerektığıne ınanıyoruz Batıya kar (Baştaraft I. Sayfada) rum Meteorolojı Bolge Mudurlu ğu, kar yağışının onumuzdekı gunlerde de etkılı olmasının beklendığını bıldırdı Bu arada Devlet Meteorolojı Işlerı Genel Mudurluğu'nun tahmınlerıne gore Orta Akdenız ve Balkanlar'dan yenı bır yağışlı ve soğuk hava dalgası gelıyor Ozellıkle Ege, Batı Akdenız, Marmara, Karadenız ve Iç Anadolu'nun kuzeyınde etkılı olması beklenen soğuk hava dalgası nedenıyle bu bolgelerde ısı hıssedılır derecede duşecek, sulu kar \e kar yağışı gorulecek On>;ekı gece goruş mesafesımn 60 metreye kadar duştuğu \e bu nedenle uçak seferlerının >apılamadjğı Izmır Adnan Menderes Havaalanı'nda sısın dun oğle saatlerınde kalktığı \e seferlere başlandığı bıldınldı Iskenderun'da hızı saatte 80 kı lometreyı bulan Yarıkkale fırtındsı sırasında \dana'dan Iskenderun'a gıtmekte olan Fevzı KahıloğuJları yonetımındekı 31 EL 128 plakalı otobus devnldı Fınınave >oğun yağış nedenıyle devrıldığı bıldırılen otobusun yolcularından Semir Altaş oldu, 5 kışı de yara landı Kapasiteler başaşağı Buyumedekı duşuş, stokların artmasına \e kapasıte kullanım oranlarının da gerılemesıne yol açtı ISO'nun anketıne vanıt veren sanayi kuruluşları 1988 vılının uçuncu uç avında 3 trılvon 954 mılyar 747 mılyon lıralık mal urettıklerını açıkladılar \yruya nıtta satışların ıse 3 trılyon 910 mılyar 383 mılyon lırada kaldığı belırtıldı Boylece stok oranı yuzde 1 l'e yukseldı Kapasıtelerde ıse tartısız kapasıte kullanımı 1988'ın ılk uç avında vuzde 71 3, ıkıncı uç ayında yuzde 67 9 olarak gerçekleştıkten sonra uçuncu uç avda gerılemeye devam ederek yuzde 66 4'e duştu Tartılı kapasıte kullanımı da avnı sevn ızleyerek uçuncu uç av da v uzde 7 2 oldu Kuruluşların verdıklerı yanıtlara gore tam kapasıte ıle çalışa mama nedenlerı arasında ıv taleptekı yetersızlık ..uzde 37 3 ıle başı çekıyor Malı guçlukler vuzde 23 3 ıle ıkıncı sırada, dış taleptekı yetersızlık ı>e vuzde 18 7 ıle uçuncu sırada yer aldı Sanavı kuruluşlarının verdığı yanıtlarda vatırımlar, uretun, satış fıvatları ve ışçı ucretlerı konusunda dıkkatı çeken noktalar var "Geçen donem vatırım vaptım" dıyenlenn genel ıçmdekı pa>ı vuzde 13 3'u, "yapmadım" dıvenlerın oranı ıse yuzde ~"4 8'ı buldu Gelecek doneme ılışkın olarak ıse "yatınm yapacagım" dıvenlerın oranı yuzde 22 4'u geçmedı "Satış fiyatlan arttı" dıvenler yuzde 79 9'u bulurken gelet.eğe ılışkın beklentılerde ıse yanıt ve renlerın yuzde 75 9'u satış fıvat larırun artacağını belırttı Satış fıvatlarının duşeceğıne ılışkın vanıt verenler ıse vuzde 0 l'ı buluvor Anketın bır dığer ılgıııç sonu^u, ışçı ucretlerı konusunda verilen yanıtlardan vikıyor Vanıt \eren lerın yuzde 54'u ışçı ucretlerının vılın uçuncu uç ayında aynı kaldığını, yuzde 45 8'ı yukseldığını ırade ettı Geleceğe ılışkın beklentılerde ıse yanıt verenlerın vuzde 19 2'sı "ucreller artacak". vuzde 80 l'ı ıse "ucretleraynı kalacak" dedı Oğrencinîn gozu Danuştay'da • •• • POLİTİKADA SORUNLAR ERGUNBALa (Baştarafı 3. Sayfada) Çok ılgınç bır rastlantı olarak gerek Batı Avrupa, gerekse Sovyetier Bırlığı, Doğu Alman yönetıcılerı ıle aynı göruşu paylaşmaktadırlar Ilgınç, çunku Doğu Almanya'da uygulanan katı ve otorıtersosyalızm, Batı'ya olduğu kadar Gorbaçov'un reformcu Sovyetler Bırlığı'ne de artık ters gelmektedır Ama ne var kı Almanya'nın bölunmuş kalması hem Batı'nın hem de Sovyetler Bırlığı'nın yararınadır Almanya'nın bolünmüş kalmasının koşulu ıse Doğu Almanya'dakı katı rejımın devam etmesıdır Batı Avrupa, Varşova Paktı ülkelerı arasında sadece Doğu Almanya'nın rejımının değışmesını ıstemez Çünkü bırleşmış bır Almanya, başta Fransa ve Belçıka olmak üzere bır dızı ulkenın uykusunu kaçırabılır Sovyetler Bırlığı de 1 ve 2 dünya savaşlarında Almanya'dan gelen tehlıkeyı hıçbır zaman unutmaz Avrupa'nın ıstıkran Almanya'nın bölunmuşlüğu ıle sıkı sıkıya bağlantılıdır Bu bolünmüşluğün güvencesı de, reformlara ve lıberal akımlara kapalı, muhafazakârlığın kalesı, guçlü bır Doğu Almanya'dır Pekı tabandan değışıklık ıstemı gelmeye başlar ve bu, rejime karşı güçlu bır harekete dönuşurse ne olur? Işte o zaman ışler karışır Gelecekte, Avrupa'nın ıstıkrarını tehlıkeye duşurecek bır olay meydana gelecekse bu herhalde öncelıkle "Almanya sorunundan" kaynaklanacaktır ANKARA (Cumhuriyel Burosu) Unıversıteye gırış sınav sıstemınde yapılan yenı duzenlemerun ıptalı ve yurutmerun durdurulması ıçın Danıştav 8 Daıresı'nde açılan davanın bugun karara bağlanması beklenıyor. Danıştay'da yenı sınav sıstemının ıptah ıçın oğrencıler ve eskı mezunlar tarafından açılan 8 dav a bulunuyor Da nıştay 8 Daıresı tarafından yurutmenın durdurulması kararı verılmesı durumunda unıversıte bınncı basamak sınavlarının yapılması ertelenebılecek va da yenı bır duzenlemeye gıdılecek Mıllı Eğıtım Gençlık ve Spor Bakanhğı ıle OSYM tarafından ortaklaşa hazırlanan venı sınav yonetmelığınde ortaoğretım başarı puanları saptanırken, eskı mezunlar ıle fen ve Anadolu lısesı mezunlarının aleyhıne bır uygula ma ortaya çıkmıştı Bu uygulamanın "fırsat eşitligıni ortadan kaldırdıgını" ve "eşıtlik ilkesinı" zedeledığını ılerı suren oğrencıler, Danıştay'da dava açtılar. Danıştay 8 Daıresı tarafından bugun karara bağlanması beklenen davayla ılgılı olarak, Danıştav yurutmevı durdurma kararı verırse unıversıte bırıncı basamak sınavlarının vapılması ertelenebılecek. let Başkanı Enver Sedat'ın oldu rulmesı uzenne 1981 vılında goreve gelen Mubarek, bugune ka dar Israıl'ı zıyaret etmedı Mubarek, israıl Başbakanı İzak Şamir'ın uzlaşmaz tutumunu yenıden eleştırerek Şamir'ın esnek lık gostermemesı halınde, valnız ca Israıl'dekı barış yanlısı grupların değıl, tum dunva kamuoyu nun tepkısıne hedet olacağını belırttı AA'nın haberıne gore Husnu Mubarek'ın açıklamasından son ra israıl Radvosu'na bır demeç veren Şımon Peres "Mubarek'ın israil'e gelmesıni memnunlukla karşılarız. Tum Israillilerın ve pariamentodakı tum partılerin bu zıyaretten memnun olacaklarına inanıyorum" dedı Ancak Peres, Mubarek"ı israil'e ultımatom vermemesı ıçın de uyardı Peres, Mubarek'ın vapacağı zı yaretı, hraıl'ın FKÖ ıle goruşmeyı ve Ortadoğu konulu uluslararası bır konferans toplanmasmı kabul etmesıne bağladığını kaydederek bunun çok gerçekçı olmadığını sa vundu Mubarek'ın Kudus"e gıtmeve ceğı y olundakı haberlere de değı nen Peres "Bana kalırsa, eger Israil'e gelırse Israıl'ın başkentı kudus'e de davet edilmelidır. Genelde, eger goruşmek tslivorsanu. ultimatomlar vermeden goruşmelısiniz" dedı Mübarek: İsraîl'e (Baştarafı I. Sayfada) zır olduğu" belırtıldı Radyo. "Husnu Mubarek'ın, 1979 vılında İsraıl'le Camp David Antlaşması'nı imzalayan Enver Sedat'ın politikasından sorumlu olmadığını" belırtt. Suriye, Camp Davıd Antlaşması'ndan sonra Mısır'laılışkılerını kesmıştı Şamir'in açıklaması israıl Başbakanı İzak Şamır, Amerikan Ne»sweek Dergısı'ne verdığı demeçte, ulkesının ^BD ıle FKO arasındakı temaslara do lavlı olarak da katılmayacağını soyledı Şamır, eğer ABD, FKO ıle goruşmelerı hakkında israil'e bılgı verırse bunu dınleyeceklennı, ancak FKO've VVashıngton aracılığıyla "hiçbır" mesaj gondermeveceklerını sovledı israıl ışgalı altındakı Gazze Şerıdı'nde bulunan Cebelıye Multecı Kampı'nda ıse dun sabah bır Fılıstınlı daha israıl askerlerının aç tığı ateşle olduruldu Fılıstın kavnaklarının bıldırdığıne gore 18 yaşındakı Raed Ruştu Zbevda, kampta lıselılerın du zenledığı bır gosterı sırasında ba şından kurşun yarası alarak hastaneve kaldırıldı, ancak kurtarı lamadı Fılıstın Kurtuluş Orgutu \ urutme Komıtesı'nın Irak'ın başkentı Bağdat'ta oncekı gun başlayan toplanlısı devam edıvor Toplantıvla ılgılı bır açıklama yapılmamasına karşın gundemın en onemlı konularından bınsının surgunde hukumet kurulması olduğu belırtılıyor Bağdat'takı FKO kavnaklarının verdığı bılgıve gore vurutme komıtesı bu toplantısında, surgunde hukumet kurulmasını kararlaştırırsa olası Ba kanlar Kurulu lıstesını de hazırlayaıak Suriye Hu^nu Mubarek, El Arbaa Gazeıesı ne verdığı demeçte. ayrıca Sunye ıle Mısır arasında bozuk olan ılışkılerın de duzeltılmesı ıvm goruşmeler yapılabıleceğını sovledı Suriye Radyosu'nda Mubarek'ın bu aijiklamasına yanıt ola rak "Şam'ın Mıar'la 10 yıldır bozuk olan ılişkileri duzeltmeye ha 1*00 lıra (KDV ı^mde) Çuvdaş )a\ınlaıı Tıırkoiüsı Cad 39 41 Cagaloglıı Islanbıtl Phiüpp Soupaull ŞARLO