Katalog

Cumhuriyet Sahıbı Cumhurıyeı Matbaacılik ve Gazetecılik Turk Anonım Şırketı adına Nadir Nadi 0 Genel Yayın Müduru. Hts«n OraâJ. Muesscsc Müduru' Emia* Lşaklıgil. Ya^ı Işlen Müduru Okay Gonensıa. 0 Haber Merkezı Müduru Yalfffl Btytr. Sa>fa Duzcnı Yöneımcnı Ali Acar. 9 Temiılcılır ANKARA Yalçın Dogan. IZMlR Hikmcl Çrtiaka?». AD.ANA. Istanbul Haberlerı Ert»n AkyıMu. Dış Haberler Ergun Balcı, Ekonomı. Osmıı Uagay, Kulıur Celıi Uster. Spor Danışmanı Abdutkadir Vucclımn, Duzeitme Reflk Durbaş. BılımEgıtını Şahio Alpay, lşSendıka Şuknn kricncı. Yurt Haberlen Needel Dofan, Duı Yazılar Kcırm Çalışkan. 0 Koo'dınaıör Ahmct Konıbu. • Malı Işler Erol Erkul. • Muhasebc Bulral Vncr • BulçePlanlama Srvgj Anıa • Reklam Ajşt Tonıa, Ek Yayıniar Hulya Aitjol 0 Idare H»st»in Gurer. Işletme Onder Çtlik, Bılgılslem Nail Inal. Aıuıı vr Kı/vn Cumhuriyet Mubaaalık ve Guaealıt TA Ş TOrk Ocı* Cad 39/41 Cajalotlu 34334 Isı PK 246lsunbul Td 512 05 05 (20 hal). Tekx 22246 Fuı (1) 526 60 72 0 Bumlar Amkm: Zıyı Gokalp Blv lnkıUpS No 19/4, Ttl 133 II 4147, T d ö 42344 Faı (4) 133 II 41/428 0 lımir H Zıyı Blv 1352 S 2/3. Td. 13 12 30. Telex S2359 Fu. (31) 13 12 30 : Inflnü Cad 119 S Mo 1 Kal 1. Tel. 114550119731. Trlcıc 6215J, FM. (71) 32* 056 TAKVİM: 5 EKlM 1988 tmsak: 4.33 Güneş: 5.57 öğle: 11.58 tkindi: 15.11 Akşam: 17.47 Yatsı: 19.07 Frankfurt'ta kitap olimpiyatı gün sürecek Frankfurt Kitap Fuan'nda bu yılın ana konusu "halya". Yaytnevleri, kitapları ve sorunlanyla ttalyan yaymcıhğı gündeme getirilecek. yıl 42 yayıneviyle fuarda, bir çok 3. Dünya ülkesini solladı. DİLEK ZAPTÇIOĞLU FRANKFURT Frankfurt Kitap Fuan bu yıl 40'ıncı kez kapılarını açtı. Her yıl olduğu gibi bu yıl da doksant aşkın ülkeden 7 bini aşkın yayınevi yüzbin metrekarelik bir alanda 300 bin kadar kitabı dünya pazarına çıkartıyorlar. Olabildiğince çok sipariş aJmaya, telif haklarını mürakün olduğunca ucuza kapatmaya, başka yazar ve yayınevİeriyle ilişki kurmaya, kısacası dünyanın bu en buyük yayın pazarından kendilerince kazançlı çıkmaya çalışıyorlar. 1948'den beri düzenli olarak buyüyerek bugüne gelen Frankfurt Kitap Fuan bu yıl tam kırk yıllık fuar hayatında görmediği, herhalde görmeyi tahayyül bile etmediği bir olaya sahne oluyor. Olayın başaktörleri ise Türkler. Evet. Türkiye'den her yıl bir elin parmaklanndan az sayıda yayınevinin katıldığı, katılanlannsa çoğunlukla boş standlarda ziyaretçi kıthğından ikram edemedikleri lokumlan atıştınp bekleştiği Frankfurt'ta bu yıl 4O'ı aşkın Turk yayınevi binlerce kitapla ternsil ediliyor. Fuarın kiloyia satılacak kalınlıktaki devasa kataloğunda bugüne kadar bir sütundan fazla yer işgal etmeyen "Türkiye" bu yıl kendince bir rekor kırıyor. Sayılara göz gezdirdiğimizde, iki binden fazla yayıneviyle başı çeken ev sahibi Federal Almanya ve diğer sanayileşmiş ülkelerı saymazsak Fuar'ın 40. yılına 90 ülkeden 7 bini aşkın yayınevi 300 bin kitapla katılıyor Kürtaj hapına tepki ANKARA (AA) Hamileliğin ilk aylarında istenmeyen gebeliklere son verebilen ve Hollanda'da geliştirilen "Ru 486" is'mli kürtaj hapının, Türkiye'de denenmesine izin verilmemesi gerektiği bildihldi. Türkiye Ilaç ve Kimya Endüstrisi îşverenler Sendikası Genel Sekreteri Dr. Sabahattin Alpan, henüz ilaç haline gelmemiş bir aktif maddenin insanlar üzerinde denenmesinin oldukça riskli olacağını savundu. hmm kmra ttalya: 6 CUMHURtYET KİTAP KULÜBÜ FRANKFURTTA Türk atagı: Türkiye bu •' YÛZ BtoURCE KtTM» SEMİLEJIECBC Bu yıl Frankfurt Fuan'nda yine yuz binlerce kitap sernilenecek. Bu sergilemenin Uğur Mumcu. yanı sıra, kitapla ilgili güncel konular ele alınacak. Bu konular konferansJarda. basın toplantıiannda taröşılacak. diğer 7.964 standla beraber res zıline girmemeye çaiışarak kaçaTürkiye 42 yayıneviyle değıi, tılacaklar. Üçüncü Dünya Ülkeleri, PorteTürkiye Cumhuriyeti Kültür men açıldı. Açılışı Federal Alman mak bir bakış fırlattığımız binakiz'i, tsrail'i, Yunanistan'ı, hatta Bakanlığı'nın kısa bir süre önce ya'yla, bu yıl fuarda "ağıriıklı da bire bire yakın bir oranda«anNorveç'i bile sollayıp geçmiş bu başlattığı girişimle gelen ve aynı ülke" olarak lemsil edilen "llal tik Roma tapınaklan, çeşmeler ve lunuyor. salonun diğer ucunda, daha kü ya"nın Dışişleri Bakanlan Hans kiliselerle karşılaştık. ÖnümuzdeVe bu Türk yayınevlerinin dört çük bir standda yer alan on yayı Dietrichi Gencher Ue Giulio And ki gunlerde aynntılı olarak anlatte üçü Cumhuriyet Kitap Kulübü nevi var. Bunlarm yarısını resmi reotri yaptılar. Hareketli siyasct ma ımkânı bulacağımız halya sernün seksen metrekarelik geniş yayıniar (Diyanet Işleri Başkanlı hayatında içişleri, maliye, hazine gileri, toplantı, konferans ve gösstandında yerleriui aldılar. Curu ğı veya Kültür Bakanlığı Yayınla ve savunma bakanlıklarında bu terilerle Frankfurt'un çeşitli yerlehuriyet Kitap Kulübü bu yıl "ina n gibi) oluşturuyor. "Olaydan son lunduktan sonra şimdiki de Mita rine taşarak İtalya'yı buraya getı? nılmaz"ı gerçekleştirerek otuz ci anda haber alıp" Frankfurt'a ge hükumetinde dışişlerinden sorunı riyor. Ital> anlann en büyük atrakvarında Türk yayınevini Frank len Beyazit Kütüphanesi eski mü lu olan Andreotti'nin kendisi de siyonlanndan biri ise aynı salonfurt'a getirdi. Bir yıllık organizas duru Hasan Duman ve Frankfurt bir yazar. Italyanlar, fuar mudu larda kurulan bir anfıteatr 'Ie bu yon çalışmalannın sonucu olarak Başkonsolosluğumuzda kültür ve rü Peter Weidhaas'ın deyişiyle anfıde okuma yapacak, söyleşilere bu hafta bin kadar Türkçe kitap tanıtım işlerinden sonımlu Ferma "örnek alınm«sı gereken bir ener kaülacak olan ünlü yazarlar. BunFrankfurt'ta Türk ve yabancı ya ni Uygun, A 916 numaralı bu ji, yaratıcılık ve cesaret" sergiliyor lardan biri de Umberto Eca "Giiyıncılara, kütüphanecilere, ziyaret standda resmi görevlerini yerine lar, kitaplannın yanı sıra. Dev bi liin Adı" adlı romanıyla Türkiye1 çilere ve buradaki vatandaşlarımı getirmekteler. tstanbul'dan Kesim, naların birbiri ardına yükseldiği de de ünlenen Eco, Frankfurt'ta za tarutılacak; 8 ve 9 ekimde, hafta ONK ve Kezban Akçalı copyright fuar sergi alanında bir yapı tama yeni kitabı "Foucault'nun Sarkayıl men ttalyanların. Bu binanın içi cı"nın "dünya açılışını" yapacak. sonunda gazetemiz yazarlan tlhan ajanslan, Gelişim ve Fono Selçuk ve Uğur Mumcu kitapla lardır fuara katılan isimlerden ba ne ttalyanlar, Roma yakınlannda Böylece Italya, kendini Frankki efsanevi "Cinecittâ'nın bir örnnı 4. numaralı saJonda K 921 sa zıları. furt'ta sunma imkânını mükemyılı standda imzalayacaklar ve Cumhuriyet Kitap Kulubu'nün neğini inşa ettirmişler. Bu akıl al mel kullanmış olacak. "Agırhklı 1 maz ihtisamdaki "kulis kent", Ciokurlanyla yuzyüze görüşme im insiyatifıyle gerçekleşen "Türkiye ülke" olarak bundan sonra Fraııkânı bulacaklar, okuma ve imza den Kitaplar/Bücber aus der necittâ mimari Marco Garibug sa, Japonya ve tspanya fuara gegünleri için Frankfurt'a gelen ya Tnrkei" sergisi, 4 Ekim 1988'de, lia'nın imzasım taşıyor. Açılıştan lecekler. onları 1992'de SSCB izzarlar kervanına Türkiye'den İca yani dün akşam Uzeri saat beşte önce Italyan görevlilerin göz men (Arkası II. Sayfada) Kültnr Senisi Açılışı bugün yapılacak olan 40. Frankfurt Kitap Fuarı'na Cumhuriyet Kitap Kulubü de katıhyor. Fuar süresincç Cumhuriyet Kitap Kulübü'ne üye 32 yayın kuruluşunun bin kadar yayını "Türkiye'den Kiuplar" adlı 60 metrekarelik bir stantta sergilenecek. Bu arada gazetemiz yazarlanndan İlhan Selçnk ve Uğur Mamcu stantta kitaplaruu imzalayacaklar. Türkiye'den 120 yayınevinin yaklaşık 6 bin kitabım bünyesinde barındıran Cumhuriyet Kitap Kulübü'nün yaptığı özel anlaşma sonucu Frankfurt Kitap Fuan'nda temsil edeceği 32 yayın kuruluşu şunlar: Selçuk ve Mumcu kitap imzalayacak Bursa'da gösteri yurtdışındaki pazarlara açılmasını sağlamak ve Türk yazarlarının yapıtlarını yabancı yayıncılara tanıtmak amacıyla bu yıl ilk kez Frankfurt Kitap Fuan'nda böyle bir organizasyona gidildiğini vurgulayan Cumhuriyet Kitap Kulübü yöneticileri, önümuzdeki yıllarda katılımın daha da artmasını beklediklerini uçuşu BURSA (AA) NATO'nun sonbahar tatbikatlanndan "Display Determination88"e (Kararlılık Gösterisi88) katılan savaş uçaklan, bugün Bursa'nın Yenişehir ilçesinde gösteri uçuşu yapacak. Gösteri uçuşuna Türkiye, ABD, halya, Belçika ile Kanada Hava Kuvvetleri'ne bağlı F16, F18 uçaklan katüacak. Gösteri uçuşu 7 ekimde Balıkesir'de tekrarlanacak. Tatbikata katılan ABD Hava Kuvvetleri'ne bağlı bir radar grubu, öncekl gün Bandırma yakınlarındaki Ayyıldız Tepe'ye seyyar radar tesisi kurdu. Ada Yayınlan, Adam Yayınları, Anadolu Yayıncılık, Afa Yayınları, Bilgi Yayınevi, Birey ve Toplum Yayınları, BDS Yayınlan, Boyut Yayınevi, Can Yayınları, Cem Yayınevi, Cumhuriyet Gazetecilik ve Matbaacılık A.Ş. Çağdaş Yayınları, Çağdaş Yayıncılık, Çınar Yayınları, Değişim Yayınlan, Dönemli Yayıncılık, Haşet Kitabevi, Hürriyet Vakfı, lletişim Yayınlan, Kuzey Yayınları, Metis Yayınları, Pan Yayıncılık, Pars Yayınahk, Öncü Kitabevi, Savas Yayınları, Sorun Yayınlan, Söylem Yayınlan, Teori Yayınları, V Yayınları, Verso Yayıncılık, Yapı Kredi Bankası Yayınlan ve Profesyonel Ltd. Türk yayıncılığının beiirttiier. Cumhuriyet Kitap Kulübü, uluslararası tasnif sistemine uygun bir biçimde düzenlenen ve fuarda sergilenecek kitapları ve yazariarını içeren Almanca bir katalog da hazırladı. ö t e yandan, kulübün üyelerine dağıtmak üzere kitap ve yazar alfabetiğine göre hazırladığı "Cumhuriyet Kitap Kulubü Genel Katalog "u ile kulübün aylık dergisi "Çerçtve" de fuarda sergilencek. 10 ekime kadar sürecek olan 40. Frankfurt Kitap Fuan'nda tlhan Selçnk ve Uğur Mnmcn kitaplannı 8 ve 9 ekim günleri imzalayacaklar. Yurtdışında yasayan okurlar için de fuar süresince Cumhuriyet Kitap Kulübü'ne üye işlemleri devam edecek. Termal turizmi ANKARA (ANKA) Kültür ve Turizm Bakanlığı'nda Türkiye'de termal turizmini geliştirecek çalışmalara başlandı. Kültür ve Tiıhzm Bakanlığı Jeotermal turizminin gelişmesine engel nedenleri ortaya çıkarmaya yönelik bir arastırma yaptı. Araştırmada, yatmmcılann bilgisizliğinin termal turizminin gelişmesini önlediği belirtildi. Araştırmada, yararlanacaklann bilgi yetmezliğinin yanı sıra, teknolojik yetersizliğin de termal turizminin gelişmemesine yol açtığı kaydedildi. E Almanya'da günün konusu Strauss'tan sonra CSU ne olacak? Federal Almanya'da iktidardaki CDUCSU koalisyonunun, CSU lideri J. Strauss'un ölümünden nasıl etkileneceği ve Bavyera'da yıllardır yönetimde bulunan CSU'nun kaderinin ne olacağı tartışıhyor. Ingiliz turiznıinde Türkiye rekabeti EDtP EMtL ÖYMEN LONDRA tngiJtere'nin iki büyük tur şirketi, gelecek yaz Türkiye'de kıyasıya bir rekabete hanrlanıyor. "Thomson" ve 1ntasun", geçen hafta, gelecek yılın planlannı açıkladılar. İki şirket de birbirinin pazanm kapmak için fiyat kırmaya şimdiden haar. tngiltere'nin en büyük turizm şirketlerinden olan "Thomson", Türkiye pazanna ilk kez gelecek yıl girecek, "Intasun" ise birkaç yıldır tur duzenliyordu. Thomson sözcüsü Francis Parkin, 1 Mayıs 31 Ekim 1989 arasında en az 40 bin kişiyi Türkiye'ye yollayabileceklerini tahmin ediyor, "Türki>e son bir iki yıJda Ingiltere'de aniden populer oldu. Bu nedenle daha once Türkiye pazanna girmedik. Zaten turizm konusunda aityapı sorunlan da vardı, bâlâ da var. DunıniD dikkatle izliyorduk" diyor. Parkin, 1989 sezonu için otel, motel ve pansiyonlan "titlılikle" seçtiklerini söyledi. Ad vennemekle birlikte, sırf Türkiye'ye milmkün olduğu kadar çok turist gönderme hırsı ile "bazı şirketlerin" kaliteye aldırmadıklannı söyleyen Parkin, "Bizinı için kalite fevkalâde önemiidir" dedi. Çevre koşullan davetkâr olup da altyapısı yetersiz kalan bazı konaklama tesisleri için kredi açtıklannı da kaydeden Parkin, kredi miktannı acıklamadı, sadece "Büyük avanslar söz konusu Türkiye'de potansiyel gördüğmmiiz bazı tesislerde iyileştirme, tiunirat yapüsın diye, öıeİlikle de banyotuvalet koşullan düzeltilsin diye avans verdik. Bu birkaç yerde olmustur. vaygın bir uygulama degildir" demekle yetindi. "Intasun" ise Türkiye planlan hakkında hiçbir açıklamaya yanaşmadı. Ancak şirketin 1989 sezonu için hazırladığı broşürlerde, Türkiye'deki konaklama tesislerinin "basit ve sade" olmasma oncelik tanındığı belli oluyor. "Intasnn", Ayvalık'tan Alanyaya kadar 19 yerde, örneğin Kuşadası'nda 23, Bodrum'un içi ve civarında da 36 motel ve pansiyon pazarbyor. "Tbomson" ise Kuşadası'na tur düzenlemiyor, Bodrum ve civarında da sadece 17 motel ve pansiyon seçmiş. Parkin, "Intasun ile kalite konusunda ranatça rekabet edebileceğiz" diyor. fki şirket arasındaki rekabet, dolmuş uçaklannın Ingiltere'de kullanacaldarı havaalanlanndan da belli. "Thomson", Londra'mn Gatvvick ve Luton alanlan Ue Birmingham, Manchester ve Olasgow gibi büyük kentlerinkini kullanacak. "Intasun" ise bunlara ek olarak 6 havaalanından daha uçak kaldıracak. Fiyatlara gelince... Örneğin "Intasun" ile Kaş'ta gelecek temmuz ayında, tngiltere'den gidişdönüş uçak, bir hafta yatak ve kahvaltı tek kişi 560 bin liraya kalabüecek. Şehir müzesi Istanbul Haber Servisi tstanbul Büyükşehir Belediyesi tarafından bazı bölümleri Kültür ve Turizm Merkezi haline getirilen Yıldız Sarayı'nda restorasyon çaltşmaları tamamlandı. tstanbul'un kurtuluşunun 65. yıldönümü nedeniyle açılışı yarın yapılacak olan Yıldız Sarayı 'nın Güzel Sanatlar Binası'nın "Şehir Müzesi", marangozhane ve kilithane bölümlerinin ise "Sanat Galensi" olarak düzenlendiği belirtildi. AYŞE TEÖN KÖLN Federal Almanya'nın en tartışmah politikacılanndan biri, beklenmedik bir zamanda yaşama veda etti. Ikinci Dünya Savaşı sonrasında, Federal Almanya'nın poütik yasamında önemli bir yer tutan Josepb Strauss, bir yandan saygının, gucün odağı iken öte yandan nefretin simgesi olmustu. Federal meclisin kuruiduğu 1949 yılından bu yana, yaklaşık 40 yıldır, ülkenin yönetimine, politikasına ağırlığjru koymuj CSU (Hıristiyan Sosyalist Birliği) liderinin ölümünü, dün yayımlanan gazeteler, neredeyse ilk sayfanın yansını kaplayan büyük puntolarla duyururken, köşe yazılannda ve televizyondan yayımlanan yonımlarda üzerinde büieşilen nokta, "StranM'suz Bonn'a zor Strauss, Türklere sıcak bakmazdı ANKARA (Cnmburiyet Bnrosu) CSU lideri ve Bavyera Eyaleti Başbakanı Franz Joseph Strauss, F. Almanya'da yasayan Türkler arasında büyük bir sempati uyandırmamıştı. Ancak Strauss'un özellikJe ANAP'la yakm ilişki içinde olduğu belirtiliyordu. Yabancı işçi konusunda en kaü tutumu izlemekle bilinen CSU kökenli Federal İçişleri Bakanı Zimmermann'ın geçen mayıs ayında sonuçlandırdığı "Yabancılar Yasası" da ülkede yasayan Türkler tarafından tepkiyle karşılanmıştı. Yeni yasa, ikamet izninden, işsizlik yardımına kadar bir dizi alanda yabanalara yeni kısıtlamalar getiriyordu. Strauss'un "Federal Almanya'nın bir iltica ölkesj olmadığı" yönündeki demeçleriain yam ara, aile birleştirilmelerinde en katı kuralların Bavyera'da yürürlükte olduğu da kaydediliyor. Strauss'un diğer yandan, 1983 ydında iktidara gelen ANAP hükOmetine oldukça yakın baktığı da biliniyordu. Strauss 80 öncesi MHP Başkanı Türkeş ile de F.AJmanya'da dostane görüşmeler yapmıştı. alışılacagı" idi. İktidardaki CDU/CSU koalisyonunun izlediği politikada Strauss'un sözü de ağırlık taşryordu. Cumartesi günü Tb.urn ve Taxis prensi ile çıktığı geyik avı sırasında fenalaşarak hastaneye kaldınlan Sttauss'un ölüm nedeni olarak kalp krizi gösterilmesine karşm doktorlar kesin bir şey söyleyemiyorlar. Kendini kaybettikten sonra bilinci yerine gelmeyen Strauss'un yokJuğu, Bonn'dan çok Münih'te hissedilecek. On yıldan bu yana Bavyera eyaleti başbakam olarak görev yapan Strauss, genel başkanı olduğu Hıristiyan Sosyal Birüği'nin tek adamı idi. Etrafuıda kendinden başka güce tahammül ederaeyen Bavyeralı politikacının ölümünden sonra başbakanJık ve parti başkanlığı görevini lcimin üstleneceği sorusu kafalan karıştırırken, bazıları artık yeni bir dönemin başlayacağı gönişündeler. Federal Alman ordusunun mimarlanndan sayılan Strauss, özellikle savunma bakanlığı sırasında tartışmalara ve tepkilere yol açnuş; Spiegel Dergisi sahibi Rudolp Augstein ve baa gazetecilerin tu(uklanmasıyla başlayan Spiegel skandalı yüzünden görevinden ayrılmak zorunda kalmıştı. Daha sonra büyük koalisyon sırasında Bonn'a geri dönen Strauss, başbakanbk seçiınini kaybettikten sonra, gönlünde yatan, dışişleri bakanlığı görevini de aiamayınca Münih'e çekilmiş, ancak her zaman aktif olarak Bonn'daki politikayı etkilemişti. Güney Afrika'ya yaptığı gezideki açıklamalan, Sovyetler Birliği'ni ziyaret ederken tavnyla; Çin Halk Cumhuriyeti ile Federal Almanya arasındaki ilişkiyi kuran adam, Doğu Almanya'ya bir milyar marklık kredi sağlayan politikacı olarak adeta 'gizli' dışişleri bakanı rolünü oynuyordu. Beyaz yürüyüş ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) Doktorlar, onurları korumak ve özlük haklarma ilişkin olumsuzlukları protesto etmek amacıyla 23 ekim pazar günü, "sessiz yürüyüş'' yapacaklar. Ankara Tabib Odası, yürüyüşün gerçekleşebilmesi için bugün Ankara Valiliği'ne başvuracak. Koç Ihkfı'ndan laboratuvar ERZURUM (Cumhuriyet) Vehbi Koç Vakfı tarafından yaptınlan Erzurum Sağlık Meslek Lisesi Hemşirelik Eğitim Uygulama Laboratuvan bugün hizmete açılacak. Vakfın Hemşirelik Komiiesi Başkanı Semahat Arsel, bugün saat 16.00'da düzenlenecek törenle laboratuvan okul yöneticilerine teslim edecek. Sahnede glasnost Moskova'da Gortoaçov'un glasnost (açıklık) politikasıni harfi harfine uygulayan biri var. Adı Yelena Silına. Yaşı 33. Mesleği: Tıyatro oyunculuğu. Der Spiegel dergisinde yer alan habe'B göre Moskova'daki >fermolow Tiyatrosu'nda her gece sahneye çıkan Silina, oyun gereği bir yerde göğüslenni tamamen açık bırakıyor. Ahlakî değerlenn katı bir biçimde korundugu Sovyetler Birlıği'nde bunun ilk "üstsüz" tıyatro esen olduğu belırtiiiyor. "Özgüriüğün 2 Yıh" adını taşıyan ye Fransız Devrimi sırasında yaşanan aşk ve acıların sahnelendiğı oyuna bilet butabılmek için Moskovalılar gişe önünde uzun kuyruklar oluşturuyor. 2 .saatiik ve tek perdelik oyunun çıplak sahnesi ise 3 dakika suruyor. Avrupa'nın çöplüğü olmayalım ÜLKER GÖKTÜRK Paris'te OECD'nin düzenlediği topiantıda, "suuriararası tebükeii ank nakli" ele alınıyor. Konunun bir yönetmeliğe bağlanması için düzenlenen ve önceki gün başlayan bu son topiantıda, aralannda Türkiye"nin de bulunduğu OECD ülkelerinin temsücileri, görüşlerini aJctaracaklar. tthal çöp, Karadeniz sahillerine vuran zehirli variller, Petersberg gemisi gibi olaylarla, "sımriamrası teblikeli atık nakli", Türkiye'nin gündeminde de önemli bir yer tutuyor. Son zamanlarda tehlikeli atıklann ülkemize getirilmesi için değişik girişimler yapılırken Türkiye'nin tehlikeli atık denetimi açısından gereken önlemleri almaması da bu nakli kolaylaştınyor. Tehlikeli atıklar Türkiye'ye nasıl geliyor? Bu konunun çözümü için izlenmesi gereken yol nedir? Bu sorulan OECD toplantısında ülkemizi temsil edecek olan teblikeli atıklar uzmanı, Boğaziçi Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Atık ve Kirlenme Denetimi Arastırma Grubu Başkanı Prof. Dr. Kriton Cori'ye yönelttik. CURİ Bunun başhca iki nedeni vardır. Birincisi Türkiye'nin Avrupa'ya yakınlığı, yani tehlikeli aüklann Türkiye'ye getirilmesi için ödenen navlunlann azlığıdır. tkinci neden ise Türkiye'oin tehlikeli atık denetimi açısından gereken önlemlere sahip olmamasıdır. Bilindiği gibi Türkiye'ye getirilmiş olan tehlikeli atıklar Isparta'da olduğu gibi çoğu kez bir şans eseri olarak ortaya çıkmaktadır. Türkiye'de bu tip tehlikeli atık hareketlerine karşı izlenen politika aedir? CURt DPT tarafından haarlanan ve onaylanın 1988 programına göre Türkiye'ye her türlü atığın ithali yasaktır. Türkiye'ye tehlikeU aüklar hangi ülkeierden gelmektedir? CURİ Bunlar daha ziyade F.Almanya'dan gelmektedir. llginç olan şudur ki; Alman kanunlanna göre, tehlikeli atıklann bir ülkeye nakli ancak o ülkede halk sağlığına zarar vermeden, çevreyi etkilemeden imha edebilecek tesislerin var olmasıyla rnümkun. Aksi takdirde atıklar o ülkeye gönderilemez. Kanun böyle olmasma karşın, Almanya'dan Türkiye'ye tehlikeli atıklar değişik yöntemlerle gelebilmektedir. Konosaıanızda süretü olarak telılikdi abklarkonasnnda itbalden söz ettiniz. Türkiye'de'teblikeli aük oluşmamakta mıdır? Oluşuyorsa baniar nasıl imha edilmektedir? CURt Türkiye'de belli bir miktar tehlikeli atık meydana gelmektedir. Ülkemizde, maalesef bunJann uzakiastınlması için hiçbir özel önlem alınmamaktadır. Ancak bazı calışmalar vardır ki bu, ileriye daha iyimser bakmamız için bir neden olabilir. Türkiye çöplük degildir. tthal konusunda da döviz geliri ne olursa olsun ülkemiz başkalannın çöplüğü haline gelmemetidir. Her ülkenin kendi çöpü içinkendimnçarebulmayaçalışmasının en doğru yol olduğuna samimiyetle inanıyorum. OECD'nin tehlikeli atıklar toplantısına katılan Dr. Kriton Curi Şündi sorulan soru, Kohl'ün O haMe.bn anklar Türkiye'ye nasıl gelBonn politikasını belirleyen kişi mektedir? olarak rahatlayacağı mı, yoksa CURt Tttrkiye'ye hiçbir zaman tehlikeCSU icindeki karışıklığın koalisli aüklar "atık" adı alanda gelmemiştir. Geyonu zorlaştıracağı mı? Strauss, nelde bunlar kaçak olarak, hammadde veya Bonn politikasına en ince ayrınyakıt adı altında gelmektedir. Ne yaak ki, bu tılanna kadar kanştığmı, son vergirişimlerde daima yabana atık ticareti firmagi yasası sırasında aynı zamanda lan ile işbirliği yapan yerli firmalar da bulunkendi hobisi olan amatör pilotlamaktadır. Bu işbirliğinin daima bilinçli olann uçak yakıtı vergisinden muaf rak yapıldığını söyleyemem. Ancak ister bitutulmalan maddesini, güçlü mulinçii yapsınlar isterse büinvsiz, sonuçta ülkeye halefete rağmen kabul ettirerek Türkiye'nin böyle bir öcaret için seçil tehlikeli atıklann girmesine yardım etmektegöstermişti. dirler. raesinia ncdeni ne olabüir?