Katalog

% . % iyi komisyon, bankadır . II PAMUKBANK iyi 65. Yıl; Sayı: 23030 umhuriyet Kurucusu: Yunus Nadi 350 TL. <KDV Ekonomi Servisi Yıllık enflasyon hızı yüzde 80'i de aştı. Devlet tstatistik Enstitüsü (DtE) Türkiye çapında tüketici fiyatlannın eylül ayında yüzde 4.8 artarak yüzde 81.8'e ulaştığını açıkladı. Devlet tstatistik Enstitüsü'nün fıyat endekslerini hesaplamaya başladığı tarihten bu yana ilk kez yüzde 81.8 rakamına ulaşılırken, tstanbul Ticaret Odası da (İTO) tstanbul ilı için 1980 yılından bu yana en yüksek fıyat artış hızını hesapladı. İTO'nun hesaplamalan da, tstanbul'da perakende fıyatlann yüzde 80.0 arttığını ortaya koydu. Bu arada DtE'nin rakamlarına göre, bazı illerdeki fîyat artışlan genel ortalaraanın da üzerine çıktı. Son bir yıl içinde yüzde 88.2 ile fıyatların en çok arttığı il Antalya oldu. Bu ili yü2de 84.2'lik enflasyonla Zonguldak izledi. "Üç rakamlı hiper enîlasyona" doğru tırmanış eylül ayında da sürdü. Devlet tstatistik Enstitüsü, Türkiye çapında tüketicifiyatlannıhson bir yıl içinde yuzde 81.8 yukseldığıru hesapladı. DtE, bu rakamı geçen yılın aynı döneminde yüzde 39.7olarak hesaplamıştı. Böylece, bir yıl içinde enflasyon hızı ikiye katlanmış oldu. DİE'nin hesaplaraalanna göre yılbaşmdan bu yana 9 aylık fıyat artışlan da yuzde 46.8'ı buldu. DlE geçen yılın ilk 9 ayı için yüzde 25.2'lik fiyat artışı hesaplaıruştı. Geçen yılın eylül ayında yüzde 2.9'luk perakende fıyat artışı hesaplayan DİE'nin bu yılın aynı dönemindeki belirlemeleri ise yü2de 4.8 oldu. Fiyat artışlarını hesaplayan bir başka kuruluş olan tTO'ya göre de yıllık enflasyon hızı yuzde 80.0'i buldu. İTO'nun belirlemelerıne göre yıllık ortalamalara göre enflasyon hızı da yüzde 70.9'u buldu. tstanbul Ticaret Odası yuzde 80.0'ı bulan 12 aylık dönemler ıtibarıyla enflasyon rakamım s0 PAMUKBANK 'W / iyr bankad ı r Özalbugün İtalya yolcusu dahu> 5 Ekim 1988 Çarşamba Rekor eııflasyoıı: 81.8 ANKABA'dan YALÇIN DOĞAN 1980 sonrasında fıyat artışlarında ulaşılan en yüksek düzey 'Bilmeden Konuşuyor...' ANKARA "Bılmeyenler konusuyortar.. Muhalefet bılmeden veya kasıtlı olarak söylüyor. Ama boşuna Ben sıze söylüyorum ve ben taa baştan da söyledim 'Enflasyon ınecektır' dedım ve aşağı inmıştir Dedim, oldu ve daha da inecektir". Ekonomının müthiş jjatronu Devlet Bakanı Yusuf Ozal, 13 Ağustos 1988 tarihinde Anadolu Ajansı'na verdığı bu demeçle tüm ıddıasını ortaya koyuyor; önce herkesı eleştırıyor, sonra "Dedim, oldu, ınecektır" dıyerek enflasyonun indiğıni ve ıneceğını ilan ediyor!. Bir başka ülkede oisa, bu tür (Arkast Sa. 8, 5u. 4te) 12 aytık endeks hıper enflasyon ışaretlen venyor Türkiye çapında fıyat artışlarında f İTO'ya göre tstanbul'da tüketici eylül ayında ölçülen yüzde 4.8'lik ^1 fıyatlanyla enflasyon yüzde 80'e artışla enflasyon 1980sonrası Vulaştı. Yüzde 100'ün üzerine doğru rekorunu kırdı Yüzde 81.8'lik enflasyon giden enflasyonda rekortmen yüzde otanı DİE'nin endeksinin de ulaştığı 882 ile Antalycu 9 aylık artış ise en yüksek değeri oluşturuyor. yüzde 46.8'lik öncekiyılın iki katu ise bu yıün başından beri açıklamıyor. İTO'ya göre perakende fıyatlardaki 9 aylık artış ise yüzde 50'yi geçerek yüzde 50.8 oldu. İTO, aynı rakamı ge çenyılın aynı donemi için yüzde 33.7 olarak hesaplamıştı. 1987 yıhnm eylül ayı için yuzde 2.3'lük fıyat artışı belirleyen tTO'nun geçen ay için yaptığı hesaplamalar ise tstanbul'da perakende fıyatların yuzde 3.4 aruığmı ortaya koydu. Devlet tstatistik Enstitüsü'nün ra(Arkast Sa. 8, Su. 4te) • NARİN'DEN SERT ELEŞTtRÎ EkonOIDİde De Mita: Türkiye'ye önyarçılı değîlîz Kalabalık bir işadamı grubuyla bugün Italya'ya gidecek olan Özal, Cumhurbaşkanı Cossiga ve Papa Jean Paul tarafından kabul edilecek. ANKARA/ROMA (Cumhuriyet) Başbakan Turgut Özal, işadamlan ve gazetecılerden oluşan kalabalık bir heyetle bırlikte iki gunlük resmi bir zıyaret için bugün ttalya'ya gıdiyor. ttalya Başbakanı Criaco De Mita, Cumhuriyet'e verdıği demeçte, "İtalya'nın Türkiye'ye karşı ne siyasi, ne de ekonomik önyargılan vardır" dedi. Başbakan Turgut özal'ın ttalya'ya yapacağı bu zıyareti ile 56 yıllık aradan sonra bir Turk Başbakanı tarafından bu ülkeye yapı(Arkası Sa. 11, Sü. 8'de) Karaduman, 'Tasarrufa Başbakan öncülük etmelV dedi Ozal: Enflasyona alıştık CUNEYT ARCAYUREK yazıyor Morfin Ilıtmadı ANKARA Dünya tarihıne adı altın harflede geçecek bir ınsan Turgut Bey. Kansere çare buldu İki turlu seçim sıstemı adırvda yeni bir morfin saldı piyasaya, pahalıltk ıstırabını geçıcı süre dindirdi. Tabıi kısa süre. Morfinin etkisi geçmeye başlayınca, kanserli bünye yeniden sancılar, ağrılarla kıvranıyor. Dün Mecliste parti grupları iki turlu sistem üzerınde söyleşirken, kanser yine başını kaldırdı. Ağustos ayında geçen bir yıla göre enflasyon yüzde 79 idi. Eylül ayında bir yıllık fıyat artışının yuzde 82 olduğu açıklandı. Özal'ın elınde, çaresizlığe mahkum enflasyon daha arttıği sırada süpermen yakıştırmalannı sineye övünçle çeken bu Baş Acabakaçftrmekmekyefnemlaarrt?. İMtidyikuynjMannıbirbinnedeâdırmeden kafamda dolaştramıyorum!. (Arkası Sa. 8, Sü. 4te) Başbakan özal, ANAP grubunda yaptığı konuşmada, "Türkiye'de Güney Amerika tipi yüzde 100'lerin üzerinde bir enflasyon olmasa bile, artık yüzde 3040 lı enflasyonlara alıştık. Bunun da ortadan kaldırılması çok zordur.» Birdenbire düşürürsek karşımıza büyük problemler çıkar" dedi. ANKARA (Camhuriyet BuroSB) Başbakan Turgut Özal, Türkiye'nın yüzde 3040 oranındaki enflasyona alıştığını belirterek, "Bunu birdenbire indirmemiz çok zordur. Fedakâriık ve zaman ister" dedi. özal, bazı ANAP milletvekillennin övgülerine de "Beni methetmeyin, bdli bir jere gelen insanlarda gurur ve Idbir başlarsa o ktşi yıkılır" şeklinde karşıhk verdi. ANAP Meclis gnıbu dün Başbakan Turgut özal'ın başkânlığında toplandı. ANAP grubunda ilk sözu Trabzon Milletvekili ve TBMM eski Başkanı Necmettin Karaduman aldı. Eskı TBMM Başkanı Necmettin Karaduman, konuşmasında, yuksek oranlı enflasyon ve hasta(Arkası Sa. 8, Sü. l'de) 'Enflasyona öntem şartf Ekonomi Servisi Uluslararası Finans Kurumu'nun Başkan Yardımcısı Sir WilUam Ryrie, Türkiye ekonomisinin geleceğine umutla bakanlardan... Ama enflasyon söz konusu olduğunda, endişesini gizleyemiyor. "Enflasyon oranı çok yuksek", diye konuşuyor: "Enflasyon beklentisi ekonomiye buyuk zarar veriyor. Enflasyon yuzde 65'se hatta daha yukan çıkmışsa, orada durmasını bekleyemezsiniz. Tedbir alınmazsa ciddi problemler doğacak." Gelişmekte olan ulkelerin özel sektörlerinı desteklemek ve ülke ekonomışindekı ağırlıklarını antırmak amaayla faalıyet gösteren, Dünya Bankası'nın yan kunıluş(Arkası Sa. 8, Sü. 3'te) IFC Başkan Yardımcısı Ryrie TÜRKtYE'YE İKt FARKLI BAK1Ş 7. Sayfada 'GÜNEYLİ ENTELEKTÜEL' 7. Sayfada Vuralhan 'dan ABD'ye mesaj: 89'un ekonomik hedefi belirlendi Dünya Bankası'nın bir kuruluşu olan ve gelişmekte olan ülkelerdeki özel sektörü desteklemeyi amaçlayan Uluslararası Finans Kururpu (IFC) Başkan Yardımcısı William Ryrie, enflasyon beklentisinin ekonomiye büyük zarar verdiğini belirterek, "Tedbir alınmazsa ciddi problemler doğacak" dedi. Türkîye'nin savunma harcaması linıitlerin çok ötesinde ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) MiUi Savunma Bakanı Ercan Vuralhan, NATO ıttifakı içensinde yük paylaşımı konusunda, Turkiye'nin kendısıni birçok muttefîkinden ayn durumda gördüğunu belirtti ve Tttrfciye, ABD Urafmdan Avnıpa'ya yöneltilen tenkitlerin kendisine uygulanmayacagını duşunmektedir" dedi. NATO uyesi Avrupah ulkelerin oluşturduğu Eurogroup'un yüksek duzeyli enformasyon görevlilerini dün Millı Savunma Bakanı Ercan Vuralhan kabul ettı. Grubun Türkiye adına dönem başkanı olan Bakan Vuralhan, kabul(Arkast Sa. 11, Su. Ste) Enflasyon yüzde 40, büyüme hızı 4,5 DPT ve Maliye Bakanlığı 'nca Enflasyon hedefınin yüzde 45 olması öngörülürken özal yüzde 40'a indirilmesini istedi. Ekonomide SHFde sol kanattan Baykal'a suçlama Sol kanattan tstanbul Milletvekili Kenan Sönmez, SHP'nin yüzde 30 oramnda oy almasmın başarı olmadığını savundu ve SHP yonetimini 12 Eylül'e karşı politika oluşturamamak ve muhalefet yapamamakla suçladı. "Ecevit 12 Mart'a karşı politika oluşturarak iktidar oldu" dedi. 7. Sayfada Kürtler için çözüm aranıyor istek beyan etmderine ve Ankara'nın bu ısteklere "acikn cevap ANKARA Uluslararası verilmesi" talebine rağmen söz Kızühaç örgütü'nün aracılıktan konusu ülkelerden henuz olumçekilme kararından sonra, lu yanıt gelmedi. Türkiye'ye sıTürkiye'ye sığuıan 60 bin kadar ğınanların bir bölümünün bu Iraklı Kürdün ulkelerine dönülkelere kabul edilmeleri durumeleri konusu munda dahi, Ankara ile Bağbunun sadece dat arasında yu"kısmi bir rütülecek diploçözüm" olacağı, MMir grup matik göruşmesığınmacı bugün sorunun, söz lerde çözülecek. konusu kişilerin Bu çerçevede Irak'a teslim kendi ulkelerine kendi arzuları edilecek. Iraklı dönmeleri ile ile Irak'a dönçözumlenebıleKurtlerin bir mek isteyen bir ceğı belirtiliyor. grup Kürt buBulundukları bölümünün gün Habur sınır Doğu AnadoluBatıh ülkelere kapısında Iraklı ya kış şartlarıyetkililere teslim nın hızla yaklaşgitme isteğine edilecek. Turkimasına rağmen söz konusu ye'nin geri kalan Iraklı Kürtlerle ülkelerden Iraklı Kurtlerin ilgili sorunun "miilteci" statuçözümlenmesi henüz olumlu su tanınması kohalen surunceyanıt gelmedi. nusunda bir çamede. Kısıtlı bir hşması Olmadığı gelişme olarak ' bildırildi. Söz konusu kişilere bir grup Iraklı Kurdun Habur mülteci statusü tanınmadıkça sırur kapısından Iraklı yetkilileBirleşmiş Milletler Mülteciler re teslim edıleceği Dışişleri BaYuksek Komiserb'ği'nin yapabikanlığı'ndan bildirildi. Ancak leceği maddi yardımın kısıtlı ol sayılan hakkında bilgi verilmeduğu belirtiliyor. öte yandan, di. Dışişleri Bakanlığı çevreleIraklı Kurtlerin bir bölümünün ri, söz konusu kişilerin kendi Batılı ülkelere gitme yönünde (Arkası Sa. 11, Su. l'de) Kızdhaç aradan çekildi, top AnkaraBağdat arasında Bugün yapılacak halkoylaması için söylentileryoğunlaştı Şili'de mtidahale korkusıı SEMİH İDİZ Demirel: Ozal, siyasi sahtekâr 0 Y P Genel Başkanı, Türkiye'nın referandum sonrasındaki manzarastnı şöyle özetledi: Yüzde 80 enflasyon, işsizlik, çekilmez Hale gelen hayat, 50 milyar dış borç, 17 trilyon iç borç, felaket haline gelen gelir dağılımı. 7. Sayfada Şı7/ halkı Pinochet'nin 6 gün sürecek Frankfurt 8 yıl daha görevinde Kitap Fuarı'na 90 ülkeden 7 bini aşkın yayınevi, 300 kalmasma "evet" ya bin kitapla katüıyor. da "hayır" demek üzere bugün sandık Cumhuriyet Kitap Kulübu başına gidecek. Frankfurt'ta. tlhan Selçuk ve Uğur Mumcu kitap Oylamanın "hayır"la imzalayacaklar. sonuçlanması halinde Arka Sayfada ülkede karışıklık çıkacağı, hatta 214 kişi süresiz ordunun müdahale açlık grevinde edeceği söylentilerinden korkan halk, dükkânlara hücum ederek yiyecek stoklamaya başladı. Frankfuıt'ta kitap olimpiyatı Dış Haberler Servisi Şili'de secmenler, bugün Devlet Başkanı General Augusto Pinochet'nin 8 yıl daha görevinde kalmasma "evet" ya da "hayır" demek üzere sandık başına gidecekler. Oylamanın "Pinochefye hayır" şeklinde sonuçlanması durumunda ülkede kanşıklık çıkacağı, hatta ordunun müdahale edeceği söylentilerinden korkan halk, dükkânlara hucum ederek temd tüketim mallaruu stoklamaya başladı. Bu arada plebisit nedeniyle 30 ülHOT» OTLARI YKRIY1GEÇEGEK Mt? On beş yıtdan beri Şıli'de hükum suren ağır baskı rejimi altında son ke parlamentosundan 300 parlabir iki aydır seslenm bir ölçiıde duyurabilmek olanağını buian demokrat muhalefet, Pınochet'ye hayır oyu veril menter, gözlemci sıfatıyla başkent mesi ıçın canlı, coşkulu bir kampanya başlattı. Meydanlarda Pınochet resımlen pervasızca yakıldı (Fotoğraf. AP) (Arkası Sa. 11, Su. 8'de) ABD Demokrat Parti başkan adayı Michael Dukakis, New York dergisîne demeç verdi^ 3. Sayfada • TV Dizisi tngilizHint melezi esmer, zarif Amerikalı yıldız Merle Oberon 'un yaşamöyküsünü anlatan dizinin başoyuncusu Kirk Douglas.4. • Evren Kayseri'de Erciyes Üniversıtesi'nın açıhşına katılan Cumhurbaşkanı, ideolojik yayınların elden ele parasız dolaştığım söyledi. 6. Sayfada • Demirağ'ın iddianamesi Ankara DCM Savcılığı, özal'a suikast girişıminde bulunan Demirağ'ın iddianamesini hazırladı. 6. Sayfada Cezaevinde dayak: 30 mahkum yaralı BURSA (Cumhuriyet Biirosu) özel Tip Cezaevi'nde ıdarerun koğuş değıştirmek istemesine direnen sol görüşlü hukumlülere jandarma ve gardiyanlann cop ve sopalarla dayak atması üzerine 30'a yakın mahkumun yaralandığı öğrenildi. Hükümlü gazeteci Hasan Fikret Ulusoydan'm olaydan sonra yaralı olarak hastaneye kaldınlarak tedavi altma alındığı, cezaevinde kalan 214 sol gö(Arkası Sa. 8, Sü. Tdt) ŞiU'de Referandumun Değeri?.. lirlenseydi, Şili'nin durumu Üçüncü Dünya ulkelerine göre iyi sayılabilirdi. 12 milyon nüfuslu bu Latin Amerika ülkesinde halkın yüzde 84'ü kentlerde yasıyor. Kişi başına ulusal gelir 1700 dolar. Dışsatım 5 milyar dolar. Okuryazarlık yüzde 95. Yıllık enflasyon oranı yüzde 10. Son üç yılda kalkmma hızı yüzde 6... İlk bakışta Pinochet diktasınm Şili'ye yaradığı bile söylenebilir. Çoğu zaman kapitalizmin, siEğer bir ülkenin uygarhk dünyasındaki yen sadece ekono yasal yüzünde faşizme dönüştümik gostergelere dayanarak be ğu süreçlerde, ekonomik açıdan OLAYLAREV ARDENDAK1 GERÇEK pınltılı atılımlar yaptığı ızlenmiştir. Almanya'da Hitler'in, ttalya'da Mussolini'nin ekonomiyi berbat ettiklerı söylenebilir mi? Franko ve Salazar'ı da bu alanda övgüye layık bulanlar az değildir. Ne var ki insanın insan gıbi yaşaması için bu kadan yetmıyor. Köleliğin her türlüsü insan onuruna ters düştuğünden, baskı rejimlerı, ekonomide başarı göstergeleri sergileseler bile lanetleniyorlar. Hele Şili gibi ekonomisi dışa bağımlı devlet • Kıbrıs'ta çoğunluk ve aztnlık var • Kıstıklar %50100 zamlı Yeni sezonun kışlıkları mağaza vitrinlerini doldururken tüketiciye elveda dedirtiyor. Ekonomide borç ödemelerinin bu yıl GSMH'nin yuzde 10'unu aşacağı hesaplanıyor. Ekonomide • Tura en yakın gün Şampiyon Kulüpler'de Galatasaray, Rapid'le Istanbul'da; UEFA Kupası'nda Beşiktaş, Dinamo Zagreb'le Yugoslavya'da; Sakaryaspor, Spartaküs'le Macaristan'da tur şansı arayacak. Sporda • F.AImanya'da günün konusu Joseph Strauss'un ölumünden sonra Bavyera'da yönetimde bulunan CSU'nun kaderınin ne olacağı tartışılıyor. Arka Sayfada • Aylık kazancın 15 bini dış borca Dış UGUR MUMCU GOZLEM Pasaport... Bugün liberal hükümetimizin son uygulamalarından bir örnek vererek, bu liberalliğin kımler için var olduğunu anlatmaya çalışalım: Avukat Halrt Çel&nk, önümüzdeki günlerde, Londra'da "Hukukçular Birliğı"nce düzenlenen bir toplantıya katılmak üzere yurtdışına çıkacaktı. (Arkası Sa. 8, Su. l'de) • •• (Arkası Sa. 8, Su. l'de)