Katalog

CUMHURİYET/8 HAVA DURUMü M e t o o f o t o ı ı Genel Muduıiu^u nden alı rujı btigıye jöre yur* n doQu tesımterı p a v * Or&veDoOuKaradenu. IçAna dokı'ıuı kuaydoOuaı * Do$u Anadokınun \aatfi saflanak yafcfc. ötsfcp yerter & b n i u n u g e ç e a k . H M S I C A K L l â ¥ur dun d o f r tesmHemde lalaak, M c b j m M e d e f e n ı e y e c e k R U Z G A R KuaydoOu y M e ı d n w t ı kuvvene. yer yer taıv^ «•Kce esecek Dendenmnd» ruzgâr y * t e ve poyraz Akdenızde gundojusu 1021 A A B A Y B A A Y A A Y B Y A A A Y A 24° O ° DıyarOalor B A 18° t3° Edıme Y 19° 8°Erancan Y 15° 5°Eramjm B 10° 4°Esloşelw 15° 4°Gaaantep B Y 26° 15° Gotsutı 24° 13° Guroshane Y 14° 8°HaU*ı B 2i 9°ispam A 16° S»lstant>ul A 15° 9°bmr A 12° 4°Kan Y 15° 10° Kasomonu A 14° 3°Kaysen B 18° 9°KırWareS A 20°10°taıya B 11° 5°Kuta/ıva A 21° e°Malatva Y 20° 8°Manısa 15° 5" K Maras 13" 7°M«5Ki 10° «°MuJla 15° 4°Muş 19° 8°N4de 15° 13° CWu 12° 6° Rıa 15° 6°Samsun 17° rsm 17° 9Sınoo 23°12°Snas 10° ffelontaO 12° e°totmn 14° 8°lmcelı 5° 5°Uşak 14° 3°Van 14° 4°vaz(|at 15° 3°Zongu«ak A A A A B B Y Y Y B A Y A Y B A B 8 A HABERLERİN DEVAMI TURKIYE DE BUGÜN 23° 12° 22° 11° 24° 15° 21° 9° 12° 4° 15° 5° 15° 13° 15° 13° 15° 13° 19° 7° 15° 12° 18° 4° 17° 9° 15° 13° 13° 4° 17° 6° 14° 5° 15° 5° 17» 10° DÛNYA'DA BUGÜN J} radenc Marmara ve Egede kata dalgalı olacak dalga yukseklıjı 0515 Karade hava saflanak yafrşlı geçecek Ruzglr gunbahsı ve loraytiuen orta G A k d l lıj 510 km uotayında btdunacak M«n«».E»rt.2 M m y Balıkesr Bılecık Bmgtt B«s Bokı Burea ÇanaHaie Çofum Denut Kahıre ı AmsKfdam Y 14° Amman B 27° A6na B 21° A 30° Barcekna B 18° Basd Y 10° Belgral Y 13° Beritn B 12° Bonn Y 13° Bnjksel Y 14° Buflapeştt B 19° Cenevrt Y M° Cezayır 6 27° Ddde A 30° Dubayı A 30° Fraflkfurt Y 12° B 24° B 5° Kalnre B 27° Kopenlug B 14° Köln Y 13° Letkoşa B 24° B 7° B 15° B 17° Y 18° Y 10° Moskova B 7° Munıh Y 12° Neo Vtot B 18° Osto B 10° Pans Y 14° Prag B 10° A 30° Rıvad floma Y 22° Srtya B 16° Sam B 28° üsl A m \ 29" Tunus A 30° V3TŞOV3 8 12° Vienedık Y 19° Vıyana B 19° VteshmgtoY 19° Zunh Y 10° Lentngrad londra Madnö Mılano MUŞERREF HEKİMOĞLU ANKARA^ANKA Büyük Ustalarla Karşı Karşıya 21 EKİM 1988 'Kotüyü" Söylemeden "İyiye" Varılamaz. Bakanlık heyecanı dagınık yapısıyla yerel secıme gıtmek, knmar oynamak olur. İstıfa etmiş secım ışlennden sonımlu bir genel başkan yardımcısı ile nasıl seçıme gıdılir? 4. Butçe oncesi hukumet ve partıde genış çaplı bir degışiklik yenı kırgınhklara ve sıkınülara vol açabılır. \ncak butçe çıkbktan sonra genış çaplı bır degışiklik zorunlu hale geiecektır." ANAP kulıslennde Genel Başkan Yardımcılanndan Ali Talip Ozdemir ıle Halil Şıvgın, yapılacak ılk hükümet değışıkhğınde "Bakanlıga en yakın ısimler" olarak değerlendırılıyorlar lzmır Mılletvekılı Işın Çelebı'nm adı da devlet bakanları arasında geçıyor özdemır'ın gençlık ya da çevre ıle ılgılı oluştunılacak bır devlet bakanlığına getınlmesı beklenıyor Şıvgın'ın da hukumet sözcüsu olarak bır devlet bakanlığına getırılebıleceğı one surüluyor Serbest faiz (Baftarafı I. Sayfada) netımının ıyı bır sınav vermedığını (Baştarafı 1. Sayfada) Bu çevrelerde dıkkatı çeken suskunluğun anlatıyorlar lamayacağız deseler de ınanmam artık Çok bır başka nedenı, "altematıfsızlık" konusunANAP Genel Başkan Yardınıdınledık bunları Işler sonunöa ıyı olur dıyen da duğumlenıyor Başbakan Ozal'ın alternacılarından Recep Ergun'un gruptıfı kımdır, nedır7 ANAP ıçınden bır başkası de görülmuyor ortalıkta " lar halınde mılletvekıllenne verdıBu çevrelerde Başbakan Özal'ın ekono olabılır mı? SHP duşünulebılır m ı ' ğı yerneklı toplantılarda eleştınlemı yonetımıne artık guven kalmamışlır KaKuşkusuz bu çevrede herkes bır alternann odağını ANAP Teşkılat Başfalarda bır arayışın huküm surduğu de ke tıf arayışı ıçınde değıldır Ancak duşunce plakanı Oltan Sungurlu oluşturuyor sındır nında bıle olsa böyle bır arayışın ıçınde olanLıberaJ ağırhklı ANAP'lılar, SunAncak bu guvensızlık bugun ıçın genellıkle ların da yukarıdakı sorulara net bır yanıt bugurlu'nun teşkılat başkanı olarak kapalı kapılar arkasmda ıfade edılebılmek labıldıklen söylenemez Bu çevreler, SHP'yı "yetersiz" kaldığı görüşünü savutedır Çoğu kışı ortaya çıkıp da ekonomının de guvenılır bulmuyorlar nuyorlar bıçak sırtında süruklenmekte olduğu gerçeANAP'ın basın ışlennden soO yüzden, ekonomıdekı tum olumsuz geğını kamuoyuna açık btçımde dıle getırmekrumlu Genel Başkan Yardımcılalışmelere karşın "Özal'a katlanmak" ve susrından Halil Ştvgın ıle propaganten kaçınmaktadır kunluğu yeğlemek, bugun ıçın buyuk ış çevda ışlennden sorumlu Genel BaşNeden? kan Yardımcısı AIi Talip OzdeHer şeyden önce buyük ış çevrelerındekı relennde egemen eğılımdır • mir'ın sorumluluk alanlan konu"özal korkusu" bugün de geçerlığını korusunda bırbırlen ıle sık sık çatıştık"Kötuyü"söylemeden "iyiye" varılabıldımaktadır "überal ekonomı serbest pazar lan da ANAP üst yönetımınde bır ekonomısı vs " derken, ekonomının yonetı ğı hıç görulmuş m u ' sıkıntı olarak dıle getırılıyor Hayıri mını beş yılda bır bakıma olağanustu merKongreden bu yana toplanamakezıleştırmış olan Başbakan Ozal'ın, ınce bır Eleştırel duşunce alanındakı yoksulluğuyan merkez karar ve yönetım ku kararla kendılenne buyuk zarar verebılece muz, şarklılhğımızı dışa vuran en belırgın rulunun da onumuzdekı hafta ğı ınancı ıçındedırler Bu yüzden, eleştırıle özellık değıl mı? ıçınde Başbakan özal tarafından rını genellıkle ya ıçlerıne atmakta ya da ozel "Gemısını kurîaran kaptan" zıhnıyetıyle bır toplantıya çağnlabıleceğı söylenısöyleşılere saklamaktadırlar yere varılamaz yor ANAP kulıslennde yapüacak olan ılk merkez karar toplantısında özal'ın Atasoy'un ıstıfasını kabul ederek ust yönetımde dar kapsamlı bır değışıklığı gerçekleşcı kullanacaktır Çünku kullan tıreceğı ıfade edılıyor (Baştamfı 1. Sayfada) faız" adı altında faızlenn yukseltılmesı ıçın bır araç olarak kulla mak mecbunyetındedır Yüksek Yükselen faızlerın kredılere nılmıştır Yazde 14O'ı bulan kre enflasyon, sanayıcının ışletme ser Biitçe sonrası yansıması konusunda ışadamdı faızlerıyle gerçek sanayıcı çalı mayesını erıtmıştır, bu nedenle ış hükümet değişikliği İarının görüşlen şöyle şamaz Ancak kuçulur, ışçı çıka letme sermayesıne, cıddı boyutlarANAP'hlar, 1989 butçe tasantSO Başkanı Nurullah rır Bu kadar yuksek faızlı kredı da ıhtıyacı olan sanayıcının kredı yı olsa olsa kaçakçılar ode>ebılır talebı pek azalmayacaktır Eğer sının yasalaşmasından sonra BaGezgin sanayıcı ışını kapatmıyorsa, zarar kanlar Kurulu ıle bırhkte ANAP Alınan son ekonomık onlemler Yapı ve Kredi Bankası etme pahasına da olsa ve bır sure Ust yönetımınde genış kapsamlı Devlet Bakanı Yusuf Bozkurt Genel Mudur Yardımcısı sonra belkı duşer umuduyla kre bır değışıklığe gıdıleceğını ıfade Özal'ın dedığı gibı "pıyasa ekonodı almaya devam edecektır edıyorlar Kulıslerde genış kapOrhan Emirdağ: misının geregı bır \apı degışıklıgı" Kuşkusuz tıcarel erbabı, sanayıcı >amlı hükumet değışıklığı beklendeğıldır Tam tcrsıne, "serbest Bu kredı faızını \ıne de sana>ı >e göre daha kolay kredı kullana tısının gerekçelerı şöyle sıracaktır lamyor " 1 . Meclısın toplanmasıyla birAlarko Holding Yonetim likte bazı bakanlar, nuMetvekilleKurulu Başkanı İshak rinden çok >oğun eleştiriler lopladüar. Devlet Bakanı Adnan Alaton Kahvecı ıçin soru onergesı hazırOnumuzdekı günlerde bırçok landı. Sağhk Bakanı Nıhat Kıtap(Baftara/ı 1 Sayfada) sanayıcının, ışçılennın ucretlennı çı, ANAP grubunun eleştınlerini luk, taşkınlık anlamlarına da gelıyor "Fevz" de galıplık, üs odeyemez duruma duşmesı söz toplayan bakanlann başında gekoiiusu olabJır Hukumet, doğu liyor. Devlet Bakanı Yusuf Ozal tünlük, selamet gıbı anlamlar taşıyor "Faız" sözcüğünün coğulu da "faızler" değıl, "fevmz" Arap da vatırımı ve>a turızm yatınmı ve Malhe Bakanı \lptemoçın de ru nasıl teşvık edıyorsa, sektor ba ekonomık polrükalar ve vergı topçada 'İaız" yenne "nba" sözcuğu de kullanılıyor zında teşvıkler de getırmelı Dev lanmasınn ılışkın uygulamalar ne"Rıba", Islamı kurallara aykırı kazanç demek let, banka faızlerınden aldığı verIslamı kurallara göre faız haramdır Kuranı Kerım'ın "Bakara gının bır bolumunden fedakârlık denıyle eleştın alıvorlar. 2. ANAP yonetımının Meclis suresı" faız parası ıle yaşayanın cehennemde cayır cayır yanata bulunabılır Bugunku tcdbırler grubuvla baglantısı kopnk. Teşcağını bıldırıyor başka tedbırlerle tamamlanmazkılat Başkanı Oltan Sungurlu, yeBakara suresının 275'ıncı ayetı şoyle sa bırçok sanayıcı zor durumda tersiz kalıvor. Bu arada bazı ge"Faız yıyenler mahşerde, ancak şeytanın çarpbğı kımsenın kalkkalabılır nel başkan vardımalan da birbirtığı gıbı kalkarlar ( ) Kım faızcılığe dönerse, ışte onlar cehenlerinden habersız politıka uretme Şinasi Ertan (TOBB nemlıktır, onlar orada temellı kalacaklardır " yanşına gınyorlar. Partıde kimin Kapıtal'zm, faız düzenıne dayanıyor "Haa Başbakanımız" na Sanayi Konseyi Başkanı) ne japlığı belırsız. sıl oluyor da bunca Müslüman yurttaşı, bı!e bıfe öbür dünyada Bankalar Turk parası konusun3. Hukumetın ve partinın bu cayır cayır yanmaya gondenyor? da ıştıha ıçınde. Ama bır de ışın Oyle ya, Müslumanlıkta faız haram Islamcılar ıçın ne bü kredı boyutu var Yuzde 140'lara yük çelışkıdır bu 7 varan faızlerle ışadamı kredı kul Müslumanlıkta "takîye" kavramı var "Takiye" güç karşısında lanamaz Kargaşa suruyor (Baştarafı I. Sayfada) Pahalı krediyî kîmler alacak? UGUR MUMCU GOZLEM CUNEYT ARCAYUREK yazıyor Sağlık ve Sosyal Yardım Baka nı Nihat Kıtapcı, Devlet Bakar.ı Adnan Kahvecı ve Adalet Bakanı Mehmet Topaç, gruptan yoğun Modeller eleştiriler alan bakanlar arasında Rüşdu Saracoğlu'na yakın çevyer alıyorlar Başbakan özal'ın bu bakanlıklar arasında kaydırma reler, Merkez Bankası Başkanı'nın ya da yenı atama yapabıleceğı be "siyasi otorile"den aksıne bır dırektıf gelmedıgı sürece serbest faız lutılıyor oranlannın belırlenmesınde devreye gınlmemesı eğılımı taşıdığıKeçeciler yeniden nı belırttıler Ancak Merkez Ban gündemde kası'nın kasım basındakı oranlaANAP'ın hareketçı muhafa ra mudahale etrnesı kaçınılmaz zakâr eğılımı, eskı Genel Başkan olursa uygulanabılecek bazı moBaşyardımcılanndan Mehmet Ke deller ve bunlann sakıncalan sflyle çeciler'ın yapılacak ılk hükümet sıralanıyor ve partı değışıkhğınde görev alma• Tebhg degişiklıgi Serbest fasını beklıyor Keçecıler'ın yeniden ız teblığınde gıdılecek bır değışıkANAP Genel Başkan Başyardım lıkle bankalann oranları behrlecılığı veya Genel Başkan Danış melennde sadece 2 gunlük ek sümanlığı görevıne getınlebıleceğı reler ıçınde değıl, her ayarlamada yaygın olarak söylenıyor Merkez Bankası'ndan onay almalan koşulu hükme bağlanabılır Öte yandan ANKA'nın haben Ancak böyle bu uygulama, serne göre ANAP lıberal kanddının best faız sıstemının ana ılkesıne onde gelen ısımlerınden Orhan aykın olarak nıtelendınlıyor Erguder, Doğancan Akyurek. Jb• Faiz onerisi alınabilir Serbest rahım Ozdemir ve Altan Kavak' dövız pıyasalannda olduğu gıbı ın basın mensupları ıle duzenle her ay başında Merkez Bankası dıklerı bır yemeklı toplantıda Baş tum bankalardan her vade ıçın fabakan Turgut özal'ın cumhurbaş ız önensı toplayabılır Bunlan dekanı olması halınde, başbakan ğerlendırdıkten sonra oranları adayları açıklandı Frgüder, soh saptar Ancak bu durumda da bet sırasında özal'ın cumhurbas açıklanacak oranlar her bankanın kanı olması halınde, Dışışlerı Ba özel koşullarına uymayabılır kanı Mesut Yılmaz'ın veya tstan• Karşılık sistemi Yuksek faız bul Anakent Beledıye Başkanı uygulayan bankalar ıçın aısponıBedrettıo Dalan'ın başbakan ola bıhte ve munzam karşılık oranlabıleceklermı söyledı rı da yuksek tutulabılır Ancak böyle bır uygulama malıvetlerde çok onemlı artışlan berabennde getınr (Baftaraft I Sayfada) manmasının önlenmestnı talep ettıklenm bıldırdıler Bankalann Merkez Bankası önderlığınde göruşbırlığı sağlanacak bır faız oranlan ıle mevduatm bankalar arasında hareketlenmesının önune geçılmesını amaçladıkları kaydedüdı Bu talepler, Merkez Bankası'nda farklı yankılar buldu Merkez Bankası Başkan Yardımcısı Kadır Gunay, bankalann taleplen doğrultusunda kasım ayı oranları ıçın Merkez Bankası'nın doğrudan devreye gırmesı egılımını taşıyor Merkez Bankası'na yakın çevreler, "Salı gunu yaşanan krizin 15 gun sonra yeniden başgostermesıni hiç kimse ıstemez" dıye konuştular Ancak Merkez Bankası'nda dığer bır eğılıraın, "hiçbir koşulla serbest faiz sistemine mudahale edilmemesı" yönünde olduğu da vurgulanıyor Merkez Bankası'ndan bır yetkılı, "Böyle bir karar, boyutu ve sonuçlan geregi ancak başkan duzeyınde alınabılır" dedı Merkez Bankası Başkanı Ruş1 du Saracoglu'nun yarın Türkıye ye döneceğı behrtıldı ımanı yadsımak anlamına gelıyor Hem sıkı Müslüman hem faızcı olmaz Demek burada "takîye" ıle karşılaşılıyor' Özal'ın uygulamalan Islamı kurallara aykırı da kapıtalızme uygun mu 7 Yooo, ne gezer Özal, uyguladıgı ekonomık modelın hukuksal çerçevesını bıle zamanında çızememıştır Örneğın 'Ödünç Para Verme Işlerı Ersin Faralyalı (EBSO Meclis Başkanı) Uygulanan ekonomık modelın hukuksal çerçevesını çızmek Manufacturers Hannover Öza/'ın aklma o günlerde hıç gelmemış, gelmemış ama IslamBank Turkiye Muduru cı fınans kurumları hakkındakı Bakanlar Kurulu kararı, 1983 yıAtilla Uras lında hükümet kurulur kurulmaz ımzalanmıştır Hükumet, 14 aralıkta göreve başlıyor 16 aralık günü İslamMarjmal bazda bakarsanız durum çok cıddı gorunuyor Saat1, fınans kurumları ıle ılgılı kararname çıkıverıyor "Bırader Kor ut" hemen "Al Baraka" adlı Islamcı banker ku zamanı durdurduk dıvelım Yuzde 8085'lerle para topluyorsanız, ruluşunun ortakları arasına katılıvenyor Ne ıçın' bu parayı yuzde 140 la bıle plase Allah rızası ıçın etsenız zarardasınız Ama havat Bugun faızler serbest mı, değıl Serbest faıze Merkez Banovle değıl Marjınal bakmıvor, or kası sınır koyuyor Faız oranları önce düşüruluyor, sonra yuktalama bak.voruz Herkes hesap seltılıyor yapıvor ve geçmışte topladığı mev Hacı Başbakan'ın bu uygulamalan ne Islamı kurallara uyudualla, mevduat dışındakı ışlemyor ne de kapıtalızme lerdekı kârlılığıyla, bankanın va Islamcılardan oy alıyor lıberaller ıle ış bıtırıyor pısı \e konumuna gore farklı maEmırkomuta zıncınne koşullanmış "Hareketçıler 'in hareket lıyetler çıkartıyor Bence banka lerını de bır kaş çatışıyla durduruyor yuzde 140 malıyetlı parayı, orıa "Arabesk lıberalızmın alaturka kapıtahzmıdır" bu Ne olacak ışadamına satmaz Devlet boy başka' tahvılıne, dovıze vatırır Çunku Az kalsın unutuyordum, "Al Baraka" ve "Faısal Fınans" adlı Turkıve'nın bugunku ortamında Islamcı banker kuruluşları, "kâr ortaklığı" paylarını da yukselt en onemlı konu "lıkıt olabılmek7 tıler mı bu arada lır." Kredı vermek ıse lıkıt olmayı ? Serbesthk onlar ıçın geçerlı mı engellemektedır 1 "Kâr ortaklığı" da paranın para getırmesı demek değıl mıdır ? Devlet tahvılı yuzde 50 faız verıYanı "nba" vor ama Kurumlar Vergısı'nden Ha faız, ha kâr ortaklığı' muaf olduğu \ın bankalara yuz Öyledır, buna da "hıleı şer'ıye" denır de 80 verım sağhvor Buna karşı Serbest faız m ı ' lık banka, yuzde 90 ıjplak (sana Gözaltındakı bankalardakı serbest faız, 'bankalann ıçınde uk vıcıve malıyetı yuzde 140'a gelcn 1 de kalacak, ukde " kredı) malıyetle verdığı kredı ıt,ın Kurumlar Vergısı odedığınde net * * * verım yuzde 80'ın aliına duşuvor Ankara Baro seçımlerı bu pazar günü yapılıyor Ikı aday var adaylardan bın ılerıcı Avukat Prof Dr Erzan ErStandard Chartered Genel zurumluoğlu, ıkıncısı de ulkucü Avukat Fahrettın Pıyade Mudur Yardımcısı L'lusan Pıyade, 'MHP ve Ulkücü Kuruluşlar" davasının kovuşturmaMan iı^ın malıvetı yuzde ya yer olmadığı kararı alınan sanıklarından bırıdır (Iddıaname 150'lere dayanan kredıvı bankalar s 938) 9 12 Eylül Anayasası ıle Türkıyede yargı bağımsızlığı yok edıl kıme satar Doğrusu vok onemlı mıştır Yargıçlar, araJarında Acfalet Bakanlığı Musteşarı'nm da bır soru Kımsenın de bu soruya doğru durust cevap verebıldığını bulunduğu bır kurul tarafından atanıyorlar Bu koşullarda "husdnmıvorum "Batan batar" da kukun ustünluğu", "yargı bağımsızlığı" ve "savunma hakkı" gıdenmedığıne gore Yakıngeı,mış bı can alıcı konuları savunmak barolara duşmektedır le sorunlu şırkeder arttık^a ban Istanbui Barosu bu konudakı sınavını geçen günlerde yuzakalar kredı vermek yenne devlet kı ıle verdı tahvılı almayı teruh edıvorlardı Ankara Barosu son yıllarda Atıla Sav, Teoman Evren, Prof Ama ınterbank faızlerının yuzde Dr MuammerAksoy. önderSav, Mahır Can llıcak gıbı baro baş100"lerın uzerınde olduğu bır do kanları ıle bu sınavdan hep yüzakı ıle çıktı nemde devlet tahvılı de almazlar Bu aydınlık ve ılerıcı çızgı, pazar günku seçımlerde Avukat Ancak Turkıye'de son donemdc Erzurumluoğlu'nca temsıl edılecek bugun bugundur, yarın da yarın Yargı bağımsızlığının yok edıldığı, savunma hakkının kısıtlandır gorjşu hâkım, sıstem ılerıyı dığı, basın özgurluğunun yasalara aykırı kararlar ıle sansur kısduşunmeye ımkân vermıvor So nuı, neye varacak, hep bırlıkf go kacı altına sokulduğu bır duzende, adalet tarıhımız, baroları ve receğız Barolar Bırlığı'nı ılerıde altın harflerle anacaktır Şavet bankalar yuzde 85'le topladıkları parayı satamazlarsa, za rar ederler Her gun yenı surprız le karşılaşıyoruz Turkı>e'de bo> le gunler ılk kez yaşanıyor Bır Hakkındakı Yasa' 1933 tarıhlıdır "Banker facıası"nın patlak ver hafta sonrası ıçın bıle karar veredığı günlerde yururlukte olan bu yasanın yasa gücünde kararmez hale geldık Hayatımda ılk name ıle değıştırılmesı ıçın 1983 yılına kadar beklenmıştıri kez bır ekonomık olaya yorum ge "Menkul Kıymetler Borsalan Hakkındakı" yasa gucunde katıremıyorum Bankalar ıkı gundur ıhracat evraklarını kabul etmıyor rarname 3101983 tarıhlıdır Sanayıcıler ıse kredı kullanmak ıs Bankalar Yasası ıle Merkez Bankası Yasası nda değışıklıktemıyor ler yapmak çok sonra akıllara gelmıştır sayıp AT konusunda çarpıcı ve olumlu sonuçlar bekleyeceksın' Başbakan Özal, önem taşıyor Ozellıkle ıkı konu uzerınde du Olacak ış m ı ' Saracoğlu ve Caneyi'nin rulması gerekıyor Anayasadan Madem kı Evren, komünıst istifa söylentilerini kaynaklanan sorumsuzluğuna partısının "kurulabılırlığınde sıyasal olayların akışına bakarak tahmınlerde" bulunuyor, Turkı yalanladı tartışılabılır tarafsızlığına karşın ye'nın çağdaş demokratlarına arBaşbakan Türgut özal, Merkez sonuçta duşuncelenn sahıbı, bu tık kahve falına bakmaktan başgunun ve belkı de yarının cum ka çare kalmıyor Fıncandakı zık Bankası Genel Mudürü Ruşdu Sahurbaşkanı zaklı kahve tetvesıne bakarak racoğlu ve Hazme Dış Tıcaret Musteşan Yavuz Canevı'nın göCumhurbaşkanı, ılk önce "Bır ayda mı, bır yılda mı, yoksa revlennden ıstıfa ettıklerı yoluııTurkıye'de komünıst partısı Kurul bır yuzyıl sonra mı bu partı dakı ıddıalan yalanladı ması konusunda, daha sonra kurulacak" desek, olayı fazla özal, dün TBMM'den aynlırıdam cezalarının kalkması uze abartmış mı oluruz' ken gazetealenn sonısu uzenne rınde konuştu Komünıst partısıyBerlın'de, "Utanç Duvan" önce, "Nereden çıktı bu" dıye sorle ılgılı sözlerı, her ne olursa ol onunde Cumhurbaşkanımız bır du, sonra da "bunu da Yalçın Dosun Evren'e destek vermeyı ılke başka konuda duşüncesını açık ğan Bey uydurmuştur herhalde" kabul eden gazeteler dahıl bası lıyor ve "Idam cezalarının kaldı dedı nın her kes mınde aynı doğruttu rılmasından yanayım" dıyor Yılda değerlendınldı lardır aynı özlemı duyanlar ıçın ANKARA'dan YALÇIN DOĞAN Bırıncı gun Evren'ın komünıst Evren'ın goruşüne katılmamak partısı kurulmasına yanlı olduğu elbet olanaksız 1960'tan berı (Baştarafı 1. Sayfada) "gölge kabınede" yer alacak na dayanılarak anketler yapıldı söyler dururuz, kuşkusuz ıdam tejısıne yonelıyor olanlar, olmayanlar, "golge hükuHatta "Evren'ın komünıst partısı cezası kalkmalı Ne var kı, EvBöyle bır stratejımn ıkı ana mette ben varım, bızım adamıne yanlı olduğundan çıkılarak ren'ın sözunü ırdelerken soze öğesı, ıkı ana yapısı uzerınde ka mız var, yok" gıbı tavır alacaklar, 'demokratlığı'nı öven yorumlar' 'ancak" sözcuğu ıle başlamak fa yoruyor SHP'lıler Bunlardan ıl almayacaklar yapıldı Basındakı eğılımlere go gerekıyor kı, Inönü'nun ' fıkır babalığım" "Golge kabıne" Inönü'nun dü re Cumhurbaşkanı zaman gos Evet ve de "ancak", Sayın termıyordu, ama komünıst partı Cumhurbaşkanı 8 yıl önce baş yaptığı "gölge kabıne" kurmak şünce dünyasında geiışebıiecek sının kurulması ıçın oyle ' uzun ka düşuncelere sahıptı Ocak düşuncesı Dığerı de en geç bır bır stratejı Buna karşı, partinın ay ıçınde fıılen başlamak üzere bır süre de" saptamıyordu 1980'de darbenın oncüsu "uya çeşıtlı komısyonların oluştu Merkez Yurütme Kurulu'nda uzun uzun tartışılan "çatışma Ikıncı gün Evren'ın basın soz rı mektubunu" verdı Şubatta rulması gruplarının oluşturulması", socusu Baransel den bır açıklama devnn başbakan ına pariamentomuta ındırgenmış bulunuyor Bugeldı "Sayın Cumhurbaşkanı nun çalışmadığını söyler, olguyu "Gölge kabıne' sıyasal bılımşıddetle eleştırırken gösterdığı lerde Ingıltere'de örneğı görulen radakı yontemı ıkıye ayırıyor SHP mız, komünıst partısı ıle ılgılı olallkı, tam anlamıyla profesyonel rak 'kurulmalıdır drye bır temen orneklerden bın "TBMM'nın bır muhalefet btçımı Ingıltere'de nıde bulunmamıştır llerıde hal ıdam cezalarını bır türlü gelenekselleşmış ve hemen her bır kadrodan oluşacak, ekonokımızın ıstemesı halınde 'kuru onaylamaması" ıdı Parlamento partinın muhalefete düştuğu an mık ve malı konularda güncel labılırlığı' hakkında tahmınlerını nun çalışamadığını ana gerekçe da, ızledığı bır yöntem "Gölge" hızmet sunacak bır ekıp Beşaltı yapan 12 Eylul darbesınde ıdam sözcüğü Ingılızce'de kökenını kışıden oluşacak bu ekıbın başıdıle getırmışlerdır" dedı "Şaşırtmacalar ülkesı ların onaylanmaması "nedenler "yakından ızlemek" anlamından na da ekonomı dünyasında ısmı Türkıye'den" ışte taze bır ornek den bırıydı" Oysa o sırada Mec alıyor Sıyasal bılımlere "ıktıdar bılınen, der.eylertyle tanınan bır Evren, Almanya'dan Turkıye'nın lıste anarşı ve terörle ılgılı olma ca kurulan kabınenın yakından kışının getınlmesı söz konusu Avrupa Topiuluğu'na gırme sure yan 14 ıdam cezası vardı Evren, ızlenmesı" anlamında yansıyor SHP yönetımı buraya getırmeyı cının hızlandınlmasını ıstıyor Ko bugün tersını soyledığı öğeyı 12 Muhalefet partısı kendı ıçınden düşünduğu ısımlere henuz onemılletvekıllerını 'gölge bakan" rı göturmuş değıl Ancak, bızım münıst partısının kurulmasına Eyiul e dayanak yapmıştı edındığımız ızlenım, örneğın Ozyan tutarak Batı standartlarına Şımdı dunun sürgıtı ımış gıbı, olarak atıyor O kışı, ılgılı bakan tın Akguç'un ya da Prof Gülten uygun demokrasıye açıldığımızı daha yadırganacak şeyler söylü lıkta olup bıtenlen sonuna dek ızduyumsatıyor, hıç değılse böyle yor Idam cezalarının Meclıste lıyor Iktıdara gelındığı gün, o ba Kazgan'ın düşunülen ısimler arabır ızlenım verıyor AT konusun "takılmasını' Meclısın kaldırılma kanlık hakkında yeterı kadar bıl sında yer aldığı Onlann bu oneda o kadar ılerıye bakıyor kı, her: sı ıçın gerekçe yapıyor Idamla gıyle donatıimış oluyor Aynı za rıyı kabul edıp etmeyeceklerı yönuyle bağlı olduğumuz NATO rın ınfazından yana olan ve o manda, yıne aynı bakanlıkla ılgılı ayrı dan bu uğurda çıkabıleceğım.zı günlerde Meclısın onaylamadı olarak bır kadrolaşma ortaya çıAnılan ekıbın dışında, SHP bır söylüyor ğından yakınan Evren, tersıne bır kıyor Kendı programı açısından, ay ıçınde toplam on altı "çalışma ızlenen bakanlıga dönuk bır bıHer fıknn özgurce orgütlenme goruşle bugun Meclısten geçmegrubu" oluşturuyor Partı prograsını ısteyen bızler, bu konuda ıle yen cezaların muebbete çevrıl çımde, sorunları bılen çözümler mı çerçevesınde, sosyal demoküreten bır kadrolaşma gerçeklerıye donuk olumlu gelışmeler mesınden yana görünuyor Bu rat felsefeyı benımsemış ınsanbeklerken, Evren'den, 'komünıst arada "dün ve bugun' tartışma şıyor Galıba, Ingıltere dışında da lardan oluşacak çalışma gruplapartinın kurulması da değıl ku sına gırmeden Evren'ın sozlerın bır başka örneğı pek yok rında kımler çalışacak' Burası rulabılırlığı hakkında tahmınler de olumlu ışaretler bulanlara ılgınç. de" bulunduğunu gösteren res rastlanıyor Işte, Erdal Inönü, partısının On altı "çalışma grubunda" mı açıklama gelıyor Bır yandan Ama Cumhurbaşkanı ıkı muhalefetı açısından "gölge AT'ye gırmeye özeneceksın, öte onemlı konuda açık seçık, karariı kabıne" uzerınde fıkır cımnastı toplam 150 kışının görev alması yandan tezatlar ıçeren davranış ve doyurucu olamıyor Bırıne ğı yurütuyor Kendı kendıne de düşunulüyor Bılım adamları, salar göstereceksın Batının duyarlı "kurulsun" dıyemıyor, ötekıne "tutar mı, tutmaz mı" sorularını nafçılar, gazetecıler, emeklı asolduğu konularda yeşıl ışık yakar 'kaldırılsın" derken dünun acı soruyor Aynca, herhalde duşün kerler, konulann uzmanları ve gıbı göruneceksın, sonra Batının tortusunu anımsamıyor duğu bır başka nokta, partısı ıçınve "halen Ozal burokrasısın"demokratlığa soyunanlardakı Kolay değıl demokıatlığa so de "gölge kabıne" duşuncesının de yer alan" bazı teknık elebu ıkılıklen" gormeyeceğını var yunmak, zor, çok zor1 yaratabıleceğı sorunlar Çünkü, manlar VVuppertal'ı yıllarca önce Almanya'ya ılk gıdışımde gördüm,: Lubeck'e gıderken bırkaç saat kaldık Havada tramvay rayları var belleğımde, o yıllarda yadırgadığım bır görüntü Lubeck'ı eskı çızgılerıyle çok guzel buldum sonra, hele Lüneburg benı büyüiedı neredeyse Insan bır kentı yaşayarak sever kuşkusuz, o kentte yaşayanlar ve yaşananlaria etkılenır Öncekı akşam Devlet Resım ve Heykei Muzesı'nde açılan ' 17'ncı Yüzyıldan Günümüze Manzara Resımlerı" sergısını gezerken Wuppertal'ın çızgılerı de bırden değıştı gözumde Bır baron yaşamış orada, August von Der Heydt Sanatsever bır baron özel resım koleksıyonunu kent müzesıne bağışlıyor, çağın tüm sanat eylemlerı yer alıyor bu müzede Müze gıderek büyüyor baron babadan sonra oğlu da bağışlar yapıyor, muzeye onlann adı verılıyor Bırçok Alman kentı gıbı VVuppertal de bır ümversrte kentı ODTU'nün matematık kursüsünden Profesör Tosun Terzıoğlu da bır yıl ders vermış o ünıversıtede Havadakı tramvayları, bu değerlı bılım adamı da eşı , Urart Galerısı'nın sanat yönetmenı Nuran Terzıoğlu da neşeyle anlatıyorlar O tramvaylann şarkısını söylermış VVuppertallıler, sürüculerı yolcularla guzel bır dıyalog kurar, yolculuğu kahkahalarla geçırtırlermış Sergıyı gezerken bır tablonun önunde durakladım ve VVuppertal kentınde yaşayanları dostça selamladım Bır Alman ressamının tablosu bu VVuppertalh bır çıft armağan etmış müzeye. Evlılıklennın gumüş yıldönumünde Güzel bır olay değıl mı? Gümüş yıldönumünde başka gözlerı de parlatmak ıstıyor bu karıkoca Wuppertal Muzesı'nı gezenler de seyredıyor o tabloyu, hatta o kentte gıtmeyenler de Türkıye'den başka Japonya'da ve ABD'de açılan sergılerde de seyredılıyor bu armağan Aslında bu sergı de sanatseverlere bır armağan Buyük ustaların yapıtlarıyla yalın bır karşılaşma, renklerı, boyutları yakından gormek başka bır ıletışım sağlıyor Sergılenen tablolar büyük ustaların en ıyı yapıtlan değıl kuşkusuz, ama çok eskı bır van Gogh ya da küçük bır Renoır, sonra bır Monet sızı başka bır renk dünyasına, o büyük ustanın fırçasına göturebılıyor Bır Kandınsky'yıbır Turner'ı yakından görmek de onemlı bır olay doğrusu Açılış günu müthış kalabalık Yabancı büyukelçıler de var seyırcıler arasında Bu sergının esıntısryle kulturel ılışkılerde başka bır ışbırlığı özlüyorum örneğın Ispanya'dan bır Goya, Meksıka'dan bır Orozco tablosu, yalnız bır tablo getırıp sergıleyebılseler Resımseverlere bır armağan gıbı Muzık dalında zaman zaman uygulanan bır yöntem, resım dalına da yansımalı bence Belkı de çok hayalcı buluyorsunuz benı, ama ıstenırse gerçekleşebılır bunlar, VVuppertal kentı nasıl gerçekleştırmış Istenırse başka şeyler de gerçekleştmlebılır Örneğın büyuk ışadamları ya da holdıngler yabancı ulkelerde yapılan açıkarttırmalara katılırlar Buyuk ustalardan bır yapıtı müzelenmıze kazandırabılırler Japonya'da başarıyla uygulanan bır yöntem bu Bence mü^ zelerımıze de yenı bır düzen vermek gerekıyor örneğın saraylardakı kımı tablolar müzelere aktarılabılır, kalabalık seyırcılerın, genç kuşakların gozünun önüne serılebılır Ankara'da tanıdığım genç ressamlar, Türk resım ustalarının yapıtlarını bıle yakından görmemışler Kımını evıme çağırıyorum bır Fıkret Mualla'yı, Avnı Arbaş'ın eskı bır tablosunu, Selım'ı ya da Abıdın'ı yakından gorunce gözlerı çok parlıyor Bır başka renk ve boyut olayı yaşıyorlar hıç kuşkusuz Sergıden sonra güzel bır sonbahar akşamına daldık, Ankara Kız Lısesı'nın önunden gecerken sevgılı edebıyat öğretmenımız Nahıt Hanım'ı andım saygıyla Güzelı sevmeyı ne guzel öğretmış bıze1 VVuppertal Müzesı'nın tablolarını seyrederek mutlu olmayı da o öğrettı aslında Tum yorgunluğumun, karamsarlığımın gerıde kaldığını hi!>settım o sergıde Başkentın gerıhmınden başka kurtuluş yok çünku Sıyasal galerılerde sergılenen tablolar yalnız mutsuzluk, umutsuzluk duyuruyor Sıyasal ressamların fırçasındakı kararsızlık büyük tedırgınlık verıyor Bır gun yaptıklarını öbür gun değıştırıyorlar Ertesı gün sıl yenı baştan'' Politıka mühendıslığı" dıye bır bılım dalından söz edılıyor Bır toplumu yeniden bıçımlendıren, yapılandıran bır bılım dalı galıba Bellı polıtıkalar üretmek, o polıtıkaları tutarlı bıçımde uygulayarak, altyapısı ıle üstyapısı arasındakı dengeyı kurarak yenı bır toplum yaratmak yöntemlerını araştırıyor anlaşılan Ülkemızı yönetenlerın meselelerı muhendıshk olsa da politıka mühendıslığı dalında arabesk tırmanışlardan öteye gıdemıyorlar doğrusu1 Çızdıklerı tabloya nereden bakarsak bakalım tutarsızlık var Faturası topluma yuklenen tutarsızlıklar Ekonomık polıtıkanın çızgılerı yalnız geçımı, günluk yaşamımızı değıl geleceğımızı de etkıleyecek boyutlara varıyor gıderek, ekonomık darboğazların sıyasal ödünlerını düşünerek geleceğe umutla bakmak olanağı yok Kıbrıs'ta, Ege'de nasıl gelışmeler olacak ABD ıle ılışkılerımız, NATO ıle ılışkılerımız ne olacak, yalnızlığa mı gömuleceğız, odünlere mı zorlanacağız, hatta zorlanıyor muyuz dıye büyük kuşkular duyuyor ınsan Elbet kuşkuları dağıtmıyor, ama bır sergı, bır konser, bır oyun karanlığı delen bır ışık oluyor kımı zaman, boşluktan uzanan bır çıçek, solan umuda bır damla su gıbı Bu nedenle sanatçı dostlarıma sevgıyle, saygıyla seslenıyorum her zaman Çağdaş düzeylerını koruyorlar, guzel bır şeyler ureterek bıze yaşama gucu verıyorlar, soluğumuzu, coşkumuzu tazelıyorlar O sanatçılardan bın de Tomur Atagök, geçen hafta açtığı sergıyle arabesk ortama çağdaş bır pencere açtı, Batı yakasına çevırdı bızı Ko ~ caman tablolarında renklı bır dünyaya daldık Coşkulu, yüreklı bır fırçası var, aynca kararlı, ucuza kaçmak ıstemıyor O sergıyı Turan Erol, Halil Akdenız, ünlü gravürculerımız Hayatı Mısman, Mürşıde Içmelı ıle söyleşıler yaparak seyrettım Onları mavı kapılar ı, Bodrum evlerı, mavı kuşlarıyla duvarımda seyredıyorum her gun, karşı karşıya gelmek başka bır olay elbet Bırhkte şarkı söyler gıbı SHP, çalışma gruplarında görev alan herkesın adını açıklayacak, bürokrasıde halen görevde buiunanlar harıç oJmak üzere Onlann ısımlerını belkı sadece Genel Başkan Inönu ıle Genel Sekreter Baykal Necek "Sosyal demokrat burokratlar" sadece ve sadece InonüBaykal ıkılısıyle bağlantı kuracak Nüfus, yerteşme sorunları, dış politıka ve savunma, sıyasal yapı ve demokratıkleşme, ıdare ve ıcra, yerel yönetımler, eğıtım cevre sorunları, sağlık, propaganda, gençlık gıbı ana başlıklar taşıyan çalışma grupları 'SHP programı çerçevesınde" önce bu konularda "Türkıye'dekı durumu" saptayacak Sorunları belırleyecek, sonra da çözüm önerecek Anılan on altı grup görevını bellı bır süre ıçınde bıtınp, çözüm önerılerı de ıçeren görüşlerını SHP yonetımıne sunacak ve gorevlerı sona erecek SHP, daha sonra ıktıdara geldığınde, bır anlamda 'Turkıye'nın envanterını" çıkarmış olacak ve bu doğrultuda programını yürurlüğe koyacak Sadece ekonomık ve malı konularda hızmet sunacak olan ve profesyonellerden oluşacak bırıncı grup ıse çalışmasını hep surdurecek EkonomiK ve malı konulardakı gelışmeler doğrultusunda, partı yönetımını süreklı besleyecek Edındığımız ızlenım, partı yönetımındekı çoğunluğun, inönu: nun tersıne, 'gölge kabıne" düşuncesını pek benımsemedığı yolunda Bundan dolayı olsa gerek Inönu 'gölge kabıne' düşuncesıne son derece ıhtıyatlı yaklaşıyor