Katalog

7 EKİM 1988 CUMHURtYET/13 Kıış cenneti belgeseli BANDIRMA (AA) Bandırma'ya bağlı Manyas Kuşcenneti Milİi Parlcı'nın ekolojik yapısını belirleyecek belgesel filtn çekimlerinin, sonbahar dönemi çahşmaları başladı. Yetkililer, Gazi Üniversitesi BasınYayın Yüksek Okulu öğretim görevlilerince başlatılan çekim çalıştnalaıırun bir ay süreceğini bildirdiler. Filmle Kuş Cenneti MiUi Parkı'nın sonbahar mevsimindeki karakteristik özellikleri, bitki örtüsündeki değişnıeler, göçler sırasında konaklayan kuş türleri ile göç hareketlerinin belgeleneceğini belirten yetkililer, çekimlere kış ve ilkbahar aylarında da devam edileceğini kaydettiler. 20 dakikahk 4 bölümden oluşacak Ingilizce ve Türkçe dublajlı renkli fılrn çekimleri için 300 milyon lira harcanacak. Turizm yatırımcılarîna rehber ANKARA (AA) Turizm Bankası, turistik alanlarda yatırım yapmak isteyen yatırımcılara yardımcı olmak amacıyla, özel bir rehber hazırladı. Kültür ve Turizm Bakanlığı yetkililerinden edinilen bilgiye göre, rehberde turizm sektöriinün yoğunlaştığı mekânlara ilişkin değişik ölçekli imar planları ve bu planlara ait hükümler yer alıyor. Ünlü Fransız pop yıldızı Jean Michel Jarre önumuaieki hafta Londra'nın Royal Victoria doklarında super bir konser vermeye hazırtanıyor. Rock müziğı eşliğinde nefes kesen lazer ve havai fişek gösterisi sergileyecek olan Jarre'm bu konserine daha önce güvenlik nedeniyle izin verilmemişti. (Fotoğraf. AP) kaldıgı gerekçesıyle. kendisıni ve çocuklannı Adana Buyükşehir Belediyesı nın önundekı direğe iple bağladı inşaat işçısi olduğunu, ancak uzun süredir iş bulamadığını anlatan Halil Yiızer. eşi Saadet'ın bu duruma dayanamayarak evi terk ettiğinı bildirdı. Yüzer, Mehmet (7), Gülistan (6). Medıne (4) ve Kemal (3) adlı 4 çocuğuyla bırtikte sorunları çözülünceye kadar belediyenih önünden ayrılmayacaklarını soyledı. (Fotoğraf: AA) Belediye kapısında Özel olarak hazırlanan rehberde, yer seçimine ilişkin fiziki kıstasların yanında, yerin imar mevzuatı açısından değerlendirilmesinin de, sağlıklı bir yatırım programı için gerekli olduğu belirtilerek, bu tür bir araştırmanın, zaman kaybedilmesini önleyeceği de vurgulandı. lilerin ve dünyanın dört bir yamndan gelen meraklılann büyuk ilgisini çekiyor. Fotorjraftaki otomobil bir Rolls Royce. 1967 model olan bu Rolls Royce V8 motoruyla donatılmış ve halen 211 bin dolartık fiyatıyla dünyanın en pahalı otomobillerinden biri sayılıyor. (Fotoğraf: AP) Rfllfo RflVPft birinden çarpıcısergîsı süruyor Sergideki birve modern otomobiller Parisotomohil HABERLERİN DEVAMI Belki altın, belki (Baştarafı Sporda) şından geldi. Bulgar Yordanka Donkova, 12.38'le birinciliği elde ederken, 12.49'la yarı finalde elde ettiği olimpiyat rekorunu geliştirdi. tkinciliği 12.61'le D.A1manyalı Gloria Siebert, üçuncülüğü ise 12.75'le F.Almanyalı Cla udia Zackiewicz aldı. Erkekler 3 bin metre engelli yarışması Kenyalı atletlerin üstünlüğüyle sonuçlandı. Julius Kariku 8.05.5l'le olimpiyat rekoru kırarak birinciliği kazanırken, ikincilik 8.06.79'la aynı ülkeden Peter Koech'in oldu. İngiliz Mark Rowland 8.07.96 ile üçüncü oldu. ABD'li Louıse Ritter, baraj atlayışlarında 2.03'lük derecesiyle olimpiyat rekoru kırarak altın madalyanın sahibi oldu. Yanşmanın iddialı isimlerinden eski dünya rekortmeni Bulgar Ludmilla Andonova 1.931e 5. olabildi. Gorbaçov'un btiyük atağı (Baftamfi I. Sayfada). netleme Komisyonu Başkanı. 75 yaşmdaki Mihail Solomentsev'in ve KGB Başkanı Viklor Çebrikov'un da görevlerinden ayrıldıklarını açıkladı. Ancak Çebrikov, Politbüro üyeliğinden de istifa eden Solomentsev'in tersine, bu üyeliğini korurken, Merkez Komitesi Sekreterliklerinden birine de getirildi. Merkez Komitesf nde ağır sanayiden sorumlu Vladimir Dolgik ile Dev'let Başkanı Yardımcısı Piotr Demiçev de istifalarını verenler arasında bulunuyor. Bu iki kişi Ligaçev ve Solomentsev'le birlikte partide Gorbaçov'dan sonra gelen en önemli dört kişi konumunda idiler. Bunlann görevlerinden ayrılmak ya da pasif görevlere atanmayı kabul etmek durumunda kalmalan, Gorbaçov için büyük bir başarı anlamına geliyor. Gorbaçov'un parti liderliğine geçtiğinden bu yana Sovyet yönetiminde gerçekleştirilen en üst düze>rde görev değişikliği kararlarının alındığı bu toplantıda, dikkati çeken önemli bir karar da yıllarca \Vashington Büyükelçiliği yaptıkun sonra partınin dışişleıi sekretaryasında gorevlendirilen Anatoli Dobrinin'in de görevinden ayrılması oldu. Dobrinin özellikle Sovyet Amerikan ilişkilerinde Gorbaçov'un başdanışmanı olarak çalışıyordu. SSCB lideri Gorbaçov, geçen hafta basına verdiği demeçte, "Perestroykanın (yeniden yapılanma) son durumu, yeni bir yaklaşım ve çalışma tarzı ile birlikte yeni isimleri de gerektirmektedir. Bu herkes tarafından dikkate alınmalı ve desteklenmelidir" demişti. Yönetim kademelerinde gerçekleşen önemli değişiklikler, bu anlayışla yapılırken Gromiko'nun istitasıyla de\iet başkanlığı için Gorbaçov'un da önü açılmış bulunuyor. Bilindiği gibi, Gorbaçov haziran sonunda toplanan 19. Parti Konferansı'nda yaptığı konuşmada Parti Genel Sekreterliği ve Devlet Başkanlığı ayrımına son verilerek "başkanlık" düzeyine geçilmesini önermişti. Genel Sekreter, başkanlık sisteminin ülke yönetimini daha güçlendireceği görüşünü savunmuştu. Ancak konferanstan bu yönde bir karar çıkmamıştı. Bugün yine olağanüsıü toplanacak olan ülkenin parlamentosu niteliğindeki Yüksek Sovyet'in Gromiko'yu resmen devlet başkanlığından alması bekleniyor. Merkez Komitesi Sözcüsü, Gromiko'nun kendi isteğiyle istifa ettiğini söylemekle yetindi ve gerekçesi hakkında bilgi vermedi. SSCB Resmi Haber Ajansı TASS'ın haberine göre Cromiko, "Devrimci yeniden yapılanma yoInnun ülkenin yaşamında tek doğru ve bilimsel düzenleme olduğuna kesinlikle inanıyorum" dedi. SSCB Devlet Başkanı Andrei Gromiko, görevinden ayrıldığı için üzgün olduğunu, ancak yaşınm büyük bir sorun yarattığınt ve bunun daima hesaba katılması gerekıiğini söyledi. SSCB Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Ganadi Gerasimov, Politbüro'da ve Komünist Partisi örgütünde yapılan değişiklikleri "kuşak degişimi" olarak nitelendirdi. Gerasimov, New York'ta"BM'de günlük basın toplantısında, dün yapılan değışikliğin, merkez komitesi üyelerinin sayısını önemli oranda azaltacağını belirtti. Gerasimov, "Bu, bürokrasiyle mücadele ile parti örgütii tarafından derece derece alınan yetkileri Sovyetl«r'e geri vermenin bir yoludur" dedi. Sözcü, önceki durumun, kimin yetkili olduğunu kimsenin bilmemesi nedeniyle gerginliğe yol açtığım söyledi. PORTRE / ANDREİ GROMtKO Diğer sonuçlar Bu arada diın yapılan erkekler 1500 metre yarı finallerine, bu dalın madalya adaylan Brezilyalı Joachim Cruz ve dünya rekortmeni Faslı Said Aquita, sakatlıklarını ileri sürerek katılmadılar. Bu iki atlet böylece elenmiş oldu. Bayanlar yüksek atlama Erkekler 4 .< 400 metre bayrak Bayanlar yüksek atlamada yarışması yarı finalleri sonunda da ABD, Kenya, İngiltere, Avustralya, D.Almanya, F.Almanya, lamaika \e Nijerya rakiplerine (Baştarafı Sporda) üstünlük sağlayarak fınale yükselbronz madalya aldılar. di. Bir sistem kurmuşlar. Tiirkiye'de ise işler çok yavaş yürüyor. 1992 Cimnastik Olimpiyatlan için şimdiden hazırlık yapılmalı. Ritmik cimnastikte altın madal Biraz gerilere giderek çocuk yayı Sovyet Marina Lobach luğuna gelelim istersen. Örneğin 60.000 tam puar.la kazandı. tkinçocukken de giiçlıi muydun \eya ciliği, Bulgar Adriana Dounavssürekli bir şeyler kaldınr mıydın? ka 59.950 puanla, üçüncülüğü de NAİM Çocukken pek güçlü Sovyet cimnastikçi 59.875 puanolduğum söylenemez. Bir kere la aldı. çok zayıftım, 10 yaşımda 30 kilo geliyordum. Ama gureşte çok Judo iyiydim. Judoda ise dün 95 kilo final Güreş yaptın. Onun dışında karşılaşmalan yapıldı. Bu sikletbaşka spor dallanyla da uğraşlın te birinciliği Brezilyalı Aureilo mı basann nasıldı? Miguel, ıkinciliği de F.Alman NAIM Yüzme, futbol, cim Marc Meiling kazandı. Belçikalı nastik ve tenis yaptım. Haltere Robert Van De Walle ile tngiliz başladıktan kısa süre sonra bırak Dennis Stevvart üçüncülüğü tım. Sonra haltere yeniden başla paylaştı. dım. O da şöyle oldu: Her şeyden önce benim içimde bir spor hırsı vardı. Çocukken yüzmede çok Senkronize yüzme iyiydim. 89 yaşımda bütiın akSenkronize yüzmede ilk altın ranlarımı geçiyordum. Yüzmeyi, madalyayı Kanadalı Carolyn çok iyi olduğum için bıraktım. \Valdo kazandı. Nasıl yani? Oyunlarda bugün yapılan senkNAİM Çunkü rakibim yok ronize yüzme tekler müsabakasmtu. Okullararası karşılaşmalarda da, Kanadalı Caroly Waldo herkesi geçiyordum. Güreşte de 200.150 puanla birinci olarak ülhepsini yeniyordum. Futbolda da kesine oyunlardaki ilk altın mafena değildim. dalyasını kazandı. Teniste nasıldın? NAİM İşte bir tek onu be Futbol ceremiyordum. Daha doğrusu bir tek onda yeniliyordum. YenilinFutbolda üçüncülük maçında ce tenisi bıraktım. F.Almanya İtalya önünde zorlan Haltere başladıktan sonra madan galip geldi. Karşılaşmayı neler yaptın? Kısa bir şekilde an 30 kazanan F.Almanya olimpiyat üçüncüsü oldu. latır mısın? NAİM Halıere 10 yaşında başladım. Yine halter için jiızme, Bulgarlara bir darbe de atletizm, cimnastik yaptım. Ya BBC'den rım saat teknik öğreniyordum. tngiliz BBCTelevizyonu, BulgaDiğer saatlerde de arkadaşlarımla oynuyordum. 12 yaşıma geldi ristan'ın Seul Olimpiyatlan'ndaki ğımde artık tekniği oğrenip sis altın madalya adayı 54 kilo boksorü Anıon Hristov'un, asıl adının temli çalışmaya başladım. Türkiye'de halter sponı yap Hüseyin Mahmutov olan bir Türk mak isteyen çocuklar kaç yaşın olduğunu açıkladı. BBC Televizyonu Spor Servisi'nin da başlamah, nasıl bir program 40 yıllık deneyimli boks yorumcusu izlemeli? NAİM Türkiye'de çocukla Harry Carpenter, Seul'deki Bulgar nn haltere 1213 yaşında başlama yöneticilerin boks milli takımlannsı gerekiyor. Bir yıl teknik öğren daki 26 yaşmdaki 54 kilo boksörü mek zorunda, diğer seneler sis Hristov'un kimliğini ısrarla basma temli çalışması gerekiyor, yani açıklamaktan kaçındıklarını belirlhalter nasıl kaldırılır, koparma ti. nasıl, silkme nasıl yapılır. Bir taraftan da futbol oynar. 1 yıl geçtikten sonra da çocuklar halter (Başıarafı I. Sayfada) kaldırmaya başlar. Resmi Pakistan haber ajansı Kaç kilo kaldırması gerekir? APP, Haydarabad ve banliyosü NAİM 1 yıl geçtikten sonra Latifabad'da süresiz sokağa çıkma çocuk kaç kiloysa o kadar kaldır yasağı ilan edildiğini duyurdu. ması gerekiyor. Yani kilosu kadar Görgü tanıkları, kente çok sahalteri kaldırabilmeli. Ancak bu yıda asker gönderildiğini söyleditün dünyada haltere başlama ya ler. Tanıklar, silahlı kişilerin, bu şı Türkiye'deki gibi erken olma akşam kentin dört beş farklı yeyabilir. 15, 16 veya 17 yaşında ba rinde aynı anda çevrelerine ateş lanabilir. açtıklarını söylediler. Halter için belli bir fiziğe saAğır yaralıların sayısının çok hip olmak gerekiyor mu? olması nedeniyle ölü sayısının da NAİM Bu o kadar önemli artabileceği belirtildi. değil. Çok zayıf da olabilir. BuKan bağışı için sürekli olarak rada asıl önemli olan çok çalış duyuru yapılırkea hastanelerde maktır. Çok kuvvetli insanlar çatışma çıktığı yolunda haberler gördüm ama çalışmadıklan için gelmesi üzerine, buralara da asker halteri kaldıramıyoriardı. gönderildiği bildirildi. Saldırılann gerekçesi henuz bilinmiyor. Sind eyaletinin ikinci büyük kenti olan Haydarabad'da, (Baştarafı Sporda) yerli halk Sindiler ile göçmenler derasycnu Başkanı Osman Sola arasında çıkan etnik çatışmalarda, koğlu'nun, "Ben Dankins'i Mil haziran ayından bu yana 60'tan İi Takımda oynatmam, zaten ken fazla kişi ölmüştü. disi iki yıldır da oynamı>or" deÖte yandan Pakistan'ın Kuzeymesi ve MDK'nın karannın bu yıl batı ilinde, Şiiler'le polis arasında geçerli olmayacağına ilişkin ga dün çıkan çatışmada da biri polis ranti vermesi üzerine boykottan 6 kişi öldü, 40 kişi de yaralandı. vazgeçtiler. Kuzeybatı ilinin Dera İsmail Ligde ilk haftanın programı Han kasabasında, cenaze törenişöyle: ne katılan birkaç yüz Şii'ye poliCumartesi: İstanbul'da 15.00 sin müdahale etmesi üzerine çatışSümerbank Beykoz Beslenspor. ma çıktı. 16.30 Galatasaray Karşıyaka. Görgu tanıkları, polisin kalabaBursa'da 17.30 Tofaş SAS lığa ateş açtığım söylerken polis, Paşabahçe ilk ateşin karşı taraftan geldiğini Tekirdağ'da 14.30'da Büyük savundu. Salatspor İTÜ Şiiler'le Sünniler arasında sık Pazar: İstanbul'da 16.30 Efes sık çatışma çıkan bölgede, göstePilsen Fenerbahçe ri yapmanın yasak olması nedeMersin'de 16.30 Çukurova niyle polisin cenaze törenine müEczacıbaşı. dahale ettiği kaydediliyor. Naim Önde gelen muhalif CÜHEYT ARCAYÖREK yaz.yor (Baftarafı 1. Sayfada) bilsek Özal mantığının "daha Türkçesint" yazabilirdik, "insaf" demekle yetinelim. Olayı şakaya vurmanın yeri ve zamanı. "Mektepsiz maarif" isteyen ünlü mantık gibi, ister misinız çıksın bir gün ortaya, "seçimsız demokrasinin" erdeminden söz etmeye başlasın. Kaldı kı son yargısıyla hem "depolitizasyon idealini yine savunuyor, hem de sanıklığı hâkimliği kişiliğinde bırleştırmiş görünüyor. Şu gerçekleri biz yazmaktan usandık, Ozal çarpıtmaktan bıkmadı: 1986'dan bu yana ülkeyi seçim atmosferinde tutan ta kendisi. Meclıste muhalefetle uzlaşsaydı, ne yasaklar ne de anayasa değişikliği halkoylamasına giderdi. 1986'da on bir ilde yapılan seçim "lokaldi". FakatOzal, 1988'e kadar sürdürebileceği iktidarı apar topar 1987'ye alıverdi. Ayrıntılarıyla bilinen bu gerçekleri unutan Özal, neredeyse "muhalefet her yıl sandık ıstedi, pahalılık da bu yüzden arttı" diyecek. Onun şikâyeti birkaç yönlü. Halkoylaması öncesi "halkın politika ile fazla meşgul" olduğunu söylememiş miydi?.. Bir başka nokta: Rampadan aşağıya hızla kaydığını gördüğünden korkulu düşler gördüren sandık belasından kurtulmaya çabalamıyor mu bugün? Gelelim Ozal'ın açıkgözlük kokan yeni siyasal girişimlerine, hazırlıklarına. İlk başta ana ilkeyi alalım: Hiçbir ülkede her seçimden sonra yeni bir yasa yaparak oyları kendine yontan iktidara rastlanmadı. Özal gibi her yıl seçim yapacak, çıkan sonuca göre partisine oy kaydırmak ya da alabileceği oya göre kazançlı çıkmaya çalışacak demokratik bir kafa yapısı görülmedi. ANAP'ın, rejimi yozlaştıran, üstüne gölge düşüren girişimlerine muhaiefet dışındaki çevrelerden. örneğin aydınlardan, basından ciddi tepki gelmediği sürece uluslararası pıyasada bu konuda da galiba birincilik bizde olacak. Alaturka kurnazlığın öteki öğesi açık: Son halkoylamasında da görüldüğü gibi seçimlerde belediyelerin rolü yadsınamıyor. ANAP'ın illerde kurulu örgütleri Allahlık. ANAP'lı belediyeler; elindeki maddi olanaklarla baskı kuruyor, oy sağlıyor. Özal bu yüzden şimdi yeni yasal tertiplerle parti örgütü yerine koyduğu belediyelerı yine ele geçirmeye h'azırlanıyor. Planın ikinci ve onemlı aşaması, tabıi sağ oyların üstüne yatmak. Birinci pazar yüzde 50'yi aşamayan partilerin ikinci pazar seçime girmesini önlemeye yönelmesi DYP'yi yasa yoluyla biçmek. DYP'nin ilk gün yüzde 50'yi aşamadığı yörelerde ikinci aşamada sağ oyların solu kazandırmamak güdüsüyle ANAP'a yöneleceğini sanıyor. Dün sabah Deniz Baykat'ın söylediği gibi "tam bir komisyoncu mantığı".. Baykal'a göre "aklınca Özal malı ucuza kapatıp götürecek." Madalyonun tersi de söz konusu. Özal'dan bunalmış, oyları ile muhalefete geçen kitleler, diyelim ki DYP ve SHP, Özal icadı yeni barajı aşamadı, ikinci oylamada neden ANAP'a karşı "cephe" kurmasınlar? SHP'li DYP adayına, DYP'li SHP adayına niçin ,oy vermesin? Amaç üzüm yemek yani Özal'ı desteklememek olunca bağcıyı dövmeye niçin teşne olsunlar? ^aha önemlisi yüzde 50 barajlarta Özal'ın genelde umduğunu bulamaması güçlü olasılık. Ozal hangi yasal tertibe girerse girsin ilk pazar, seçmenler, eğilimlerine göre partilere oy verecek. Böylece asıl o gün ANAP'ın SHP'nin ve DYP'nin halk nezdindeki "oy itibarı" saptanacak. Özal'ın düşündüğü gibi ikinci aşamada sağ sola oy vermeyerek ANAP'ı kazandırsa bile; bu, "yasadışı nikâh" olacak. Dahası var kimi gerçeklerin. Yerel seçimlerde partilerin gücü, kazanılan belediye başkanlannın sayısı ile ortaya çıkmaz. Asıl önemlisi partilerin Türkiye genelindeki gücunü gösterecek olan il genel meclisi seçim sonuçJan. Aynı gün yapılacak il seçimlerinden çıkacak oy oranları her partinin halktan ne ölçüde destek bulduğunu gösterecek. Övünerek sarıldığı halkoylaması sonucu yüzde 35'in altında çıkacak oy oranı daha belirgin biçimde Özal'ın çoğunlukça artık "istenmediğini" kanıtlayacak. O zaman Başbakanımızı ne IMF, ne VVashington'dakı dayılar, ne de başka dış kaynaklar kurtarabilir. Çıkmazlara daha çok girmemek için erken bir genel seçim kaçınılmaz olur ki beklenen de doğrusu da budur. Özal mantığını neresinden tutsak elir.'.tzde kalıyor. Enflasyonu düşürmek için seçim atmosferinden çıkılmasına yanaydı. Şimdi hınk deyicilere buyruk vermiş, seçim için bir pazarla yetinmiyor, ülkeyi bir hafta daha allak bullak edecek ikinci bir seçim pazarı arıyor. Halk desteğini yitirmiş bir iktidara, bakın çaresizlik neler yaptırıyor. Herşeye Rağmen'e <Baştarafı 1. Sayfada) dü. "Herşeye RağmerTin ödül alması, Bari'deki Türk ekibi arasında sevinçle karşılandı. Orhan Oğuz'un "Herşeye Ragmen"inin birinci seçildiği bölüme katılan öteki filmler arasında John Boorman'ın "Umut ve Zafer'i, Louis Malle'ın "Hoşçakal Çocuklar"ı, John Huston'un "Ölüler"K Marco Ferreri'nin "Beyazlar Ne Kadar İyi"si, Andre Delvaux'nun "Zenon"u, JeanFrançois Amigoet'nin "Meridyen"ı ve Vincente Aranda'nın "Dönüş Yok"u da bulunuyordu. 5. Avrupa Sinema Festivali'nin "Eleştirmenlerin Seçtiği Avrupanın En İyileri" bölümünde Türkiye'yi temsil eden "Herşeye Rağmen", Türkiye'de tbrahim Altınsay, Atilla Dorsay, Sungu Çapan, Burcak Evren ve Vecdi Sayar'dan oluşan bir eleştirmenler grubunca seçilmişti. Öte yandan, festivalin "Avrupa Sineması Karşılaşması" bolümünün sonuçları bu akşam açıklanacak. Bu bölüme yalnızca Avrupa Topluluğu'na üye ülkelerin filmleri katılabiiiyor. İlk dört yıl halya'nın Rimini kentinde düzenlenen Avrupa Sinema Festivali bu yıl ilk kez İtalyanın güneyindeki Bari kentinde ya (Baştarafı 1. Sayfada) •'• Başbakan Özal, Cumhurbaşkanlığı koltuğuna güçlü bir şekilde oturmak istivor. Cumhurbaşkam'nın yelkilerinin arttırılması ve yarı başkanlık sistemine geçilmesi için anayasa değişikliDevlet Başkanlığı görevinden yılları arasında Küba ve ABDbugün alınması beklenen Aııd de büyükelçilik yaptı. Yalta ve • ği gerekiyor. Ama Özal'ın bunu bugunkü TBMM aritmctiği içerei Gromiko, 1985 temmuzun Potsdam konferanslanna katılrisinde yapaınayacağı açık. Bu da bu göreve gdmeden önce Dı dı. nedenle Özal'ın ya DYP'den mişişleri Bakanı'ydı. ^ST'de KruşGromiko, Sovyet Dışişleri'nletvekili transfer etmesi ya da çev döneminde Dışişleri Bakan de adım adım yükseldi ve 1957 1992'deki genel seçimlerden sonlığı'na getirilen Gromiko, dun yılında Şepilov*un yerine Dışişra milletvekili sayısını arttırmayarun en uzun süreyle Dışişleri leri Bakanı oldu. Kruşçev'den yı beklemesi gerekli. Bakanlığı yapan kişisi olarak sonra Brejnev, Andropov ve • ANAP içerisindeki sancılar biliniyor. Gromiko, I985'te ye Çernenko dönemlerinde Sovyet da Özal'ın parti)i bırakıp gitmerini Eduard Şevardnadze'ye terk Dışişleri'nin bir numarah adasini zorlaştırıyor. ANAP'ın libeedene değin tam 28 yıl aralık mıydı. Gromiko'nun yıldızı, rallerinden B. Doğancan Akyiisız Dışişleri Bakanlığı yaptı. Gorbaçov'un Soyyetler Birligi rek, "Parti için emniyet teessiis Gromiko bir köylü ailesinin Komünist Partisi Genel Sekreetmezse belki de Özal'a 'Cumoğlu. 1909'da Starye Gromyki: terliği'ne seçilmesiyle söndü. hurbaşkanlığına gitme' deriz" dide doğdu, 1931'de Minsk Tanm Emektar Dışişleri Bakanı göreyerek bu konudaki tavnnı açıkEnstitüsü'nü bitirdi. Aynı yıl vini temmuz 1985'te Şevardnadlamıştı. Swyetler Birligi Komünist Par ze*ye terk etti ve bugüne kadar ANAP kulislerinde özal'ın baştisi'ne üye oldu. 193136 arasın pasif bir görev olan Devlet Başka bir kişiyi aday göstermesi >a da da Moskova Politik İktisat Ens kanlığı'na getirildi. Cumhurbaşkanı Kenan Evren'in titüsü'nde tanm iktisatı öğTtnigörev süresinin 3 yıl daha uzatılmi gördü ve bu dalda yüksek liI956'da SBKP Merkez Komiması için DYP'den destek arayışı sans yaptı. tesi'ne, 1973'te de Poütbüro içerisine girebileceği belirtiliyor. üyeliğine getirilen Gromiko, Gromiko'nun Sovyet DışişleMilletvekilleri, özal'ın aday olmari'ndeki kari>eri 1939'da Sovyet dosyasına hâkim ve katı bir simasının Evren'in şansını arttıracaDışişleri Halk Komiserliği'nin yasetçi. Gorbaçov'la glast^ost ğını kaydediyorlar. Amerika Ülkeleri Bölümü baş konusunda herhangi bir göriış kanlığına getirilmesiyle başladı. ayrıhğı biiinmemekle birlikte İtlifakçıların kozu SSCB VVashington Büyükelçüi reform poiıtikalanna olan kaği'nde danışmarüık ve 194346 yusızlığı dikkat çekmişti. ANAP'ta ittifakçı kanat, Özalın Cumhurbaşkanlığı konusunu koz olarak kullanmayı hedefliyor. Adının saklı tutulmasıru isteyen ittifakçı bir milletvekili, Cumhuriyet muhabirine, "Cumhurbaşkanı olmak isteyenler için milletvekillerinin her biri altın değerinde. Bu değerimizin bilinmesi gerek. Sovyet Komünist Partisi Ztrveye genç Gorbaçov'un Yoksa biz de oy vermeyiz" dedi. içinde Gorbaçov'un başlattığı gelmesr üzerine, yaşlı kuşak, İttifakçı milletvekili sözlerini şöyle yenilenme hareketinin en Politbüro'ya dengc unsuru sürdürdü: önde gelen muhalifi ve olarak deneyimli Ligaçev'in "Oylamanın gizli yapılması bipartinin ikinci güçlü adamı alınmasını şarl koşmuştu. Ve zim elimizdeki bir silahtır. İster olarak bilinen tgor Ligaçev Ligaçev, Konstantin Özal Cumhurbaşkanı olsun, isterdün ağır bir darbe yedi. Çernienko'nun genel se bir başkası olsun, CumhurbaşParti içinde çok ağırhğı olan sekreterlikten önceki kanı olmak isteyenlerin milletveideolojiden sorumlu Merkez görevine, ideoloji işieri killerinin değerini gözönüne almaKomitesi üyeliğini bırakarak sorumluluğuna atanmıştı. 67 sı gerek. Biz bu değerimizin bilintanm işleri sorumluluğu gibi >ıaşındaki Ligaçev'in varlığı* mesi ni istiyoruz. Ama dordüncü zor ve nazik bir görevi Gorbaçov'u hep rahatsız etti. tur oylamada milletvekillerinin takabullenmek durumunda Gerçi Ligaçev daha verimli mamı oy vermek mecburiyetinde kaldı. bir ekonomik sistem kalır diye düşünmek de yanlıştır. yaratacağını kabul ettiği Aslmda Ligaçev, Anayasaya göre dordüncü turda "yeniden yapılanma"ya Politbaro üyeliğine ve Cumhurbaşkanı seçilemezse Mec(perestroyka) karşı değildi, ülkenin 2 numaralı adamı lis feshediliyor. Feshedilirse fesheama "açıklık" (glasnost) \e konumuna 1985 nisamnda. dilir, ne yapalım yani. yani Gorbaçov'un parti genel "demokratikteşme" 290 milletvekili rarken, 226 mil(demokratsiya) politikalannın sekreteri olmasınd^n birkaç letvekili ile seçilmek Cumhurbaşsıkı bir muhaiifiydi. hafta sonra yükselmişti. kanlığı koltuğuna oluran kişiyi yaralar. Anayasa değişikliğini referandumda ya da Mecliste yapmak 28 yu kesintisiz Dışişleri Bakanlığı İttifakın Köşk kozu mümkün olmadığına göre Cumhurbaşkanlığı koltuğuna oturmadan önce başkanlık sistemine geçiş de çok zor. Önümüzdeki sene olaylara gebe." Cumhurbaşkanını halk seçmeli ANAP Konya Milletvekili Mehmet Keçeciler, Cumhuriyet muhabirinin özal'ın Cumhurbaşkanhğı konusundaki sorusuna yanıt vermemeyi yeğledi. Keçeciler, "Curahurbaşkanı'nın halk tarafından seçilmesinden yana olduğunu" ifade etmekle yetindi. Anayasarun 102. maddesine göre TBMM'de yapılacak gizli oylamada Cumhurbaşkanı adayının ilk iki oylamada en az 300 oy alması gerekiyor. Seçilmek için gereken oy sayısı üç ve dordüncü turlarda 226'ya iniyor. Dordüncü turda da Cumhurbaşkanı seçilemezse TBMM feshedilerek genel seçimler yenileniyor. Görev süresi 6 Kasım 1989'da sona erecek olan Cumhurbaşkanı Kenan Evren'in görev süresinin uzatılabilmesi için de anayasa değişikliği gerekiyor. ANAP Teşkilat Başkanı Mahmut Oltan Sungurlu ANKA'ya yaptığı açıklamada referandumda alınan yüzde 35 oy oranının, Başbakan Özal'ın Cumhurbaşkanı olması için yeterli olduğunu belirterek, "Bizim yüzde 35'in dışında 23 puanımız daha var. ANAP bugün bu oranla en az 250 milletvekili almış göriinüyor. Anayasay a göre bu sayıyla cumhurbaşkanı seçilemezse Özal da seçilemez" dedi. Teşkilat Başkanı Sungurlu, anayasanın cumhurbaşkanı seçimi için ilk turdan sonra 226 çoğunluğu öngürdüğünü, bunun da yüzde 3334'lük oy oranıyla sağlanabileceğini belinerek, "Bu sonuca göre görünen köy, cumhurbaşkanının ANAP'lı biri olacağıdır" dedi. Sungurlu, özal'ın devlet başkanlığı sistemini planlay*ip planlamadığıru bilmediğini, ancak, Başbakanın cumhurbaşkanı olması durumunda yetkilerinin arttırılacağını söyledi. Oltan Sungurlu, "Bizim Başbakanımız cumhurbaşkanı olacaksa ona biraz daha yetki vermek gerek" dedi. Teşkilat Başkanı, Başbakan Özal'ın cumhurbaşkanı olması halinde yerine geçecek kişi için "giderayak kendilerine işareti olacağını" söyledi. PORTRE 1GOR LtGAÇEV Pakistarfda pıldı. Festival önümüzdeki yıllarda da Bari'de sürdürülecek. Bu arada, festivalin ilk yılından bu yana sürdürülen bir gelenek gereği, Avrupa sinemasına katkıda bulunmuş çeşitli sanatçılara "Avrupa Sineması 88" ödülleri verildi. Festival yönetiminin belirlediği bu yılki ödüllerin sahipleri arasında "1900" ve "Son İmparator"un ltalyan yönetmeni Bernardo Bertolucci ile "Son İmparator"un yapımcısı Jeremy Thomas da bulunuyor. "Avnıpa Sineması 88" ödulünü kazananlar arasında ayrıca ltalyan oyuncu Marcello Mastroianni, Fransız oyuncu Fanny Ardant, ltalyan sinemasının en önemli senaryo yazarlarından Suso Cecchi d'Amico ve besteci Ennio Morricone de yer aldı. Basketbol Türkiye'de (Baştarafı 1. Sayfada) Özeti basına dağıtılan ve tümü 5 ekim tarihinde kamuoyuna sunulacak olan 287 sayfalık raporda fikir suçlularının tutuklu bulunduğu ülkeler arasında Yunanistan'ın, işkencenin uygulandığı ülkeler arasında da tspanya'nın yer almaları dikkat çekiyor. Raporda Türkiye'de 1978 yılmda 17 kişinin gördükleri işkence ve kötü muamele sonucunda öldüğü kaydediliyor. Uluslararası Af Orgütü'nün raporunda, idam cezasının uygulandığı ABD'nin de yer alması bir diğer ilgi çekici unsur oluşturuyor. Bu çerçevede 1987 yılında ABD'de 25 kişinin idam edildiği ve 1982 kişinin de idamlannı bekledikleri belirtiliyor. (Baftamfi 1. Sayfada) örtüldü. Demir bir kapı takılan deponun çevresi yaklaşık 2 metre yükseklikte dikenli tellerle çevrildi. Depo ormanlık bir alanda bulunuyor. Karayoluna 45 metre uzaklıkta bulunan deponun tüm çevresi piknik yer olarak kullanılıyor. Yaklaşık 25 metre yakınında ise bir kaynaksuyu bulunuyor. Kaynaksuyunun çevrede bulunan 13 köyün su gereksinimini karşıladığı öğrenildi. Varillerin köyde toplanması koylü yurttaşların büyük tepkisini topladı. Köy azası Kemal Tiryaki, bir süredir terk edilmiş orman deposunda onarım olduğunu bildiklerini belirtti. Tiryaki, "Bize burası tekrar orman deposu olacak, onun için onarıvoruz dediler. Şimdi zehirli varilleri doldurdular. Her taraf kokuyor. Deponun altından başlayan kaynaksuyunu içiyoruz. Bu durumda ya bizim köyden gilmemiz ya da deponun kalknıası gerekiyor. Binlerce vatandaşı öliime iıiyorlar" dedi. Varillerin konduğıı depoya yakın olan kaynaksuyunu kullanan 13 köy şunlar: Kurtlu, Akbaş, Sazlı, Türkmen, Tepealtı, Hıdırlı, Boyalı, Soğuksu, Şeyhli, Eymür, Boyalıca, Tokuşlar ve Çakıldak. Varü (Baştarafı I. Sayfada) tem: Belediye başkan adaylan diyelim ki 56 tane. Bir pazar ilk seçimi yapıyorsunuz. Belli bir nispetin üstunde oy alan varsa seçilmiş oluyor, ki bu mesela Fransa'da yüzde 50'dir. Yüzde 50'nin uzerinde alan kimse seçHir. Ama bu nispet yüzde 40 da olabilir. Tek kişi yüzde 40 alırsa o kişi seçilmiş sayılabilir diyeceksiniz. Ama herkes yüzde 40'ın altında kalırsa. o vakit en fazla oy alan iki aday arasında bir hafta sonra seçim yapılır. Budur Fransız sistemi. Bunu düşünenler var, ama bu konuda karanmız yok." Gazeteciler daha sonra Özal'a bu konuda çeşitli sorular yönelttiler. Sorular ve yanıtları şöyle: Bu sistem marttaki seçimde uygulanabilir mi? OZAL Düşünülebilir. Ama biz bunu şimdiye kadar... yani daha, kesin kararımız yok. İlk fikri ben atnm ortaya, bunu da düşünelim diye vaktiyle. ,\ma mesela seçim 13 kasımda olsaydı uygulayamayacaktık, ama martta olursa uygulama şansı vardır. tlk aşamada yerel seçimlerde, sonra genel seçimlerde mi uygulanacak? ÖZAL O ileride, ama onun nasıl olacağını büemiyorum. Orada yerel seçimlerde tek kişi olacağı için kolay uygulanıyor. Halbuki bizde milletvekili seçimi bir gruptur, bir bölgedir. 3 kişilik, 45 kişilik bölgelerdir. Böyle bir sistem nasıl uygulanır, bilemiyorum. Böyle bir sistem iki parti bırakır değil mi? ÖZAL Evet, sonunda iki partiyi bırakır. Yerel seçim öncesi partilerarası bir diyalog söz konusn olabilir mi? ÖZAL Ben şunu söyledim. Belediye seçimleri de gelse bizim bu konuda bir seçim havasına girme şeyimiz yok. Bitmiştir o. Çünkü ANAP için test, mahalli seçimlerde değil, son referandumda yapılmıştır. Mahalli seçimlerin neticesi şu veya bu olur, her belediye hangi partiye mensup olursa olsun tekrar adaylığını koyacaksa kendi hesabıru kendi yapar. Işte Ozal sistenıi Öte yandan söz konusu olabilecek kabine değişikliği uzerinde de kendisine yönekilen sorulan cevaplayan Başbakan Özal, "boş bakanlıklara atanıalar" konusunda şunları söyledi: "Şu anda 6 tane imkân var. Belki kuHanılır belki kuUanümaz. Acaba mahalli seçimlerden sonra mı kullanılır? Daha, kesin bir karanm yok." Mevcut bakanlıklar arasında kaydırmalar sözkonusu mu? ÖZAL Hayır. Yani bir organizasyon yapıldığı zaman devlet bakanlıkları var. Mevcut bakanlar arasında değişiklik olabilir dedim. Ondan sonra belki aynlanlar olabilir. Ama, ama bu yapıldığı zaman dedim. Ne zaman yapüacağı hakkında şu anda herhangi bir fikrim yok. Yunanistan Başbakanı Papandreu'ya Londra'ya gittiğinde "görüşmek istiyoruz" diye haber yolladıklannı söyleyen Başbakan Özal sözlerini, "Fakat o arada görüşüleraedi. Bizim de işimiz çıktı. Ama mesajımızı aldığını ve teşekkiir ettiğini bildirdi " diye sürdürdü. Başbakan Turgut Özal'ın Venedik'te gazetecilerin diğer sorulanna verdiği yanıtlar şöyle: Enflasyon için bir hedef var mı? ÖZAL 1987 seçim beyannamemiz ve hükümet programırruzda var. 5 yıltn sonunda makul bir seviyeye indirilecek diye. O da yüzde 20'nin altında bir nokta. Bütçede kısıntı yapmanız konusunda şu anda bir çalışma var mı? ÖZAL Halen çalışüıyor. Biz döndüğümüzde muhtemelen Maliye ve Gümrük Bakanlığı genelgeyi hazırlamış olur. Vergi konusunda işyeri kapatma ve teşhir gibi seıi tedbirler alacagınızı söylemiştiniz. Sanayi ve ticaret çevrelerine bir mesajınız var mı? ÖZAL Hayır, ben kimseyi vergi kaçakçılığı ile itham edemcm, ama vergi kaçakçılığı yapan varsa gelecek tedbirlerin çok ciddi uygulanacağını söylüyorum.