Katalog

DOSTLAR BÜRO Daktilo, hesap ve kasa makineleri saiış vc tamiri Merkez: 143 07 34144 79 82 Servis: 145 5! 08/Karaköy Cumhuriyet 64. Yıl: Sayı: 22786 Kurucusu: Yunus Nadi 250 TL. «»K**Ö30 FERHAT TUNÇ Ay^şiğJ yanş yanav. Pek yaldnda tüjn plakî.ve kasctçilet^. Ses Ftak te KasttçUik, İMÇ 6. BJpk^a 6217 tet 527 25 96 İlk adım süper faiz 2 Uygulanmakta olan faiz oranlarınm tasarruf sahiplerini reel olarak yüzde 1 ile yüzde 17.4 arasında zarara uğrattığı hesaplandı. Yapılacak yeni düzenlemede tüm faizlerin pozitif oiması, 1 yıl vadeli ancak faiz oranlarımn önemli ölçüBİLAL ÇETİN mevduat faizinin yüzde 60'ınamınlması gündeme geldi. de Edinilen ANKARA Döviz bunalımının üzerine çıkarılması planlamyor. bilgiye göre. ekonomide boyutlarının tehlıkeli biçimde büyümesi üzerine hüküraet ekonomide "yUdınm operasyon" hazırlığına basladı. Operasyonun temel hedefi Türk Lirasından kaçışı önlemek. Bunun için mevduat faiz oranlan önemli ölçüde arttınlacak. En düşük faiz oranının ise yüzde 50'ye çıkarılması düsünülüyoı. 1 yıl vadeli mevduat da dahil faizleri belirleme yetkisinin bir süre daha Merkez Bankası'na bırakılması, Ekoııoımye şok operasyon yükseUllecek: likidite fazlasının azaltılması için bir yandan emisyon hacmi daraltılırken, diğer yandan da para arzı artışı frenlenecek. Hazine'nin Merkez Bankası üzehndeki yükü azaltılırken, kamu harcamalan da iyice kısılacak. Ocak 1988 Cumartesi 2 Nakit para fazlas çekileeek: Piyasadaki Bankası serbest kura geçişle ilgili olarak gerekli altyapı hazırhklannı tamamladı ve kambiyo mevzuatı değişiklik taslaklannı özal'ın onayma sundu. Serbest kura, döviz piyasalarında nispi bir istikrar sağlanmasmdan sonra geçilmesi bekleniyor. yapıldı. Yapılan bu değerlendirmede, yaşanan döviz spekülasyonu üç ana nedene bağlandı. Bunlar özetle şöyle: 1. Likidite fazlası ve paradan kaçış: 1986 yıhnın ikinci yansından itibaren uygulanan genişletici ekonomik politikalar sonucu enflasyonun artmasına paralel olarak piyasada bir likidite fazlası oluştu. Ayrıca, reel faizlerin eğilimi hız kazandı. Bu durumda Türk Lirasına olan talep azalırken, döviz, altın ve benzeri alanlara olan talep aşırı ölçüde arttı. Tasamıflar büyük ölçüde spekülalif faaliyet alanlarına kaydı. 2. Ihracattan gelen sorunlar: İhracata yönelik parasal teşviklet ve "maalesef önlenemeyen hayali itaracal" Tahtakale'ye olan döviz talebini sürekli canlı tutuyor. thracatın fınansmanı için bankay\a anlaşan firmalar, ihracat dövizini bankaya vermek kaydıyla faizsiz kredi alıyorlar. Bu durumda bankaya dövizin maliyeti otomatik olarak en az yüzde 20 yükseliyor ve Tahtakale fiyatıyla eşitleniyor. Banka da dövizini satarken fiyatını çeşitli yollarla en az yüzde 20 arttırıyor. 3. Devalüasyon beklentisinin kınlaınanusı: 1987'nin ikinci yansından itibaren yaygınhk kazanan devalüasyon beklentileri hükümetin ekonomik karar ve tercihlerinin netlik kazanmaması sonucu kırılamadı. Bugün resmi olarak uygulanan döviz kurları son derece gerçekçi olmasına karş/.n serbest piyasada kurun sürekli yükselmesi engellenenıiyor. Yapılan hesaplamalara göre Türk Lirası 1987 yılında ABD dolanna karşı yüzde 4 oramnda reel olarak devalüe edildi. Reel devalüasyon oranj Batı Avrupa paralarına karşı ise daha yüksek oranlarda gerçekleşti. Devalüasyon beklentilerinde döviz spekülasyonu yapan bazı bankalann rolü olduğu gibi, kurlann serbest bırakılacağının erken açıktanması da (Arkası Sa. 13, Sü. 2'de) 3 §erbest kura tuuorlık: Merkez gerçekleştirilecek yıldırım operasyona ilişkin kararlara son şekil Davos'ta veriliyor. Türk Lirasından kaçış eğiliminin ekonomide yeni bir darboğaz yaratacak boyutlara ulaşması üzerine Hazine, DPT ve Merkez Bankası'nca yeni önlem önerileri ve karar taslakları hazırlandı. Hazırlanan bu önerilerle ilgili olarak geçen hafta Başbakan Turgut Özal'ın başkanlığında iki önemli toplantı yapılJı. Ancak, bu toplantılarda kesin bir sonuca varılamadı. Başbakan Turgut Özal'ın Davos'ta Devlet Bakanı Yusuf özal, Hazine ve Dış Ticaret Müsteşarı Yavuz Canevi, DPT Müsteşan Ali Tiğrel ve Merkez Bankası Başkanı Rüşdü Saracoglu ile birlikte yeni ekonomik kararlara kesin biçimini verme çalışmaları yaplığı öğrenildi. Ahnan bilgiye göre, geçen hafta ilki Ankara'da, ikincisi de tstanbuPda Başbakan Turgut özal'ın başkanlığında yapılan iki önemli toplantıda kararlar oluşturuîurken ilk önce kısa bir durum değerlendirmesi Ekonomi ön planda Başbakan Özal, Davos'ta Papandreu ile bugün yapacağı görüşme kadar Türkiye'deki ekonomik getişmelerle de doğrudan ilgileniyor. özal, Türk Lirasından kaçışı önlemek için Yusuf özal, Yavuz Canevi, Rüşdü Saraçoğlu ve Ali Tiğrel'le Türkiyede başlatılacak ekonomik operasyonun son rötuşlarım yapıyor. Dövizle ilgili bir başka önlem "dış borçlar"dan geçiyor. Bu amaçla yeni bir "dış borç komitesi" oluşturulacak. Komitenin başkanlığına Yusuf özal getirilecek. Komite, devletin tüm dış borçlarım gözden geçirecek, DAVOS Günlerdir Papandreu ile yatan, Papandreu ile kalkan özal iki gündür "sabahlan bir başka kalkıyor": Papandreu'ya ek olarak bir de ekonomiyle yatıp kalkıyor. Daha doğrusu dolar ve markın Türk Lirası karşısında hızlı tırmanışıyla yatıp kalkıyor. Davos'a gelirken "Acaba Türkiye bir gündem götürmeli mi götürmemeli mi, acaba Papandreu ile buluşmada nasıl bir sonuç sağlanz?'' sorulanndan kendini kurtaramayan ve dört yıllık iktidarı süresınce belki de dış politika alanında "beynini Atina'ya göre ayarlayan" Özal, Türkiye'den ayrıldıktan sonra bir sürphzle karşılaşıyor. Özal'ın bey OAVOS'tan YALÇIM DOĞAN Davos'ta önlem POÜSTEN MÛDMALE Tahtakate'de döviz alımsatımma pofc coota mudahale ett Tahukale Ağa sokakta ikişer uçerli gruplar halinde dolaşan Kapaiıçarşı Polıs Karakolu'nda görevlı polisierden birı, birara eünde hesap makınesı bulunan Dir döviz işlemcisinin ustunu aradı Polis, aradıjı kişinin ceplerini boşaltıp döviz olup olmadıjjınabaktı, sonra da bir şey oimadığını görunce bıraktı (Fotojraf: Uygar Gurkan) ...Ve cop Tahtakalede Son durum Aii Tığrel Yavuz Canevi nı Davos'ta ikiye bölünüyor. Bir yanda Papandreu, öte yanda Türk Lirasının yabancı paralar karşısındaki hali pür melali... Papandreu ile buluşacağı bugün siz Davos'tan ne okumak istersiniz? Sadece TürkYunan ilişkileri, sadece Papandreu göz kırptı, yan (Arkası Sa. 10, Su.2'de) $ 1366 DM 813 Ata Lira Döviz fıyatlarındaki yükseliş rekor üstüne rekor kırmaya başlayınca, serbest döviz piyasasınm kalbi Tahtakale'ye, polis copla müdahale etti. Doların 1385 lira ile açıldığı piyasada polisin dövizcileri dağıtması üzerine işlemler durakladı ve dolar 1366 liraya kadar geriledi. BANKALAR İTHALATKOMÎSYONUNU % 28'e YÜKSELTÎNCE ZAMLAR KAÇINILMAZ OLDU. 13. Sayfada 147.000 Ekonomi Servisi Tahtakale'yı Özal'ın sert açıklamalan da etkilemeyince polis copu devreye girdi. Seıbest döviz piyasasının kalbi Tahtakale'de dolar 1385, mark ise 835 liradan açıldı. Ancak polisin dövizcileri cop kullanarak dağıtması üzerine, döviz işlemleri zaman zaman durakladı ve dolar 1366, mark ise 820 liraya geriledi. Dövizciler işlem yapmak için Kapaiıçarşı içlerine ka(Arkası Sa, 13, Sü. Vde) ÖzalPapandreu buhışuyor Yunan gündemi: Kıbrıs Gümülcine'de olaylar Yunan polisi Türklerin gösterisini engelledi, kentte olağanüstü hal ilan edildi ;dirne Papanderu, Ege kıta sahanlığı ile Kıbns sorununu gündeme getirecek. Yunan Başbakanı, Kıbns'tan tüm askerlerin geri çekilmesini önerecek. 10. Sayfada Olaylar nasıl gelişti? 4 yılhk gerginlik Haber Merkezi 1983 yılında Türk azınlığın taşınmaz mallannın kamulaştırümas\ girişimleri, bazı okullann isimlerinin degiştirilmesi yolundaki kararlar, yöre halkının yoğun tepkilerine yol açıyor ve Batı Trakya sorununu "kanayan bir yaraya" dönüştürüyordu. Nihayet, 1983 yılında bu olaylara bir yenisi daha ekleniyor ve Rodop Valiliği'nin girişimi sjruna yeni (Arkası Sa. 10, Sü. S'te) BONN Türk derneklerinin Yunan adli makamlannca kapatılmasını protesto amacıyla gösteri düzenlemek isteyen Türklere polis engel oldu. Polis, Türklerin cuma namazı kılmasım engellemek için camileri kapattı, kente giriş çıkışı durdurdu. Polisle halk arasında çatışma çıktı, çok sayıda yaralı var. Bin kadar Türk, zözaltındakiler bıraküınca eylemden vazgeçti. Yumuşama sürecinde ilk adım ENİS BERBEROĞLU'nun haberl 10. Saytada Sinema Günleri 88programı belli oldu Sovyetfilmleriağırbkta Bilim Dünyasını Bugün İzleyin Cumhurıyet '/e birlikte. Cumhuriyet fiilitn Teknik, Bugün ve her cumartesi 417 nisan tarihleri arasında yapılacak olan 7. îstanbul Sinema Günleri'nde bu yıi Sovyet sineması büyük ağırlık taşıyor. Bütün dünyada yankılar uyandıran ve Stalin dönemini eleştiren Gürcü yönetmen Tengiz Abuladze'nin "Pişmanlık"ı ve Berlin Şenliği'nin büyük ödül alan fılmi Panfılov'un "Tema"sı bu yıl programda. Arka Sayfada Haber Merkezi Yunanisıan Yüksek Mahkemesi'nin Batı Trakya'da faaliyet gösteren iki Türk derneğını "tabeialannda Türk adım kullanamayacaklan ve Türk azınlıgı" diye birşey olmadığı gerekçesiyle kapatmasını protesto yürüyüşü Yunan makamlarınca engellendi. Gösteri sırasında olaylar çıkarken, kentte olağanüstü hal ilan edildi. Öğleden sonra başlayan olayların saatlerce sürdüğü ve kentteki durumun ancak akşam üzeri normale döndüğü bildırildi. Başbakan Özal gelişmeleri Davos'tan izledi ve Türkiye'nin Atina büyükelçisi ile Ankara'dan sık sık bilgi aldı. Özal "Olaylar Davos zirvesini etkiler mi?" şeklindeki soruya "yok gibi gözüküyor" karşılığını verdi. Dışişleri Bakanlığı da olaylan "üzüntü ve endişe" ile karşıladıklannı bildirdi. Gümülcine'deki olaylar şöyle gelişti: Gümülcine Valisi önceki gün Türklerin yapacağı gösteriyi yasakladığını açıkladı. Karardan sonra (Arkası Sa. 10, Sü. S'te) ANAP'ta Vuralhan sancısı Cengiz Tuncer "îstifa etmeli" deyince ortalık kanştı ö z a l devrede: Başbakan Turgut Özal, ANAP Genel Başkan Yardıması ve Teşkilat Başkanı Cengiz Tuncer'in "Ben Vuralhan'ın yerinde olsatn istifa etmiştim" şeklindeki sözlerine sinirlendi, "Vuralhan istifa etmeyecek" dedi. WASHINĞTVN ABD Dışişleri Bakanlığı sözdisü Redman, "özalPapandreu buluşması"nın verimli ve yararlı olmastnı umut ettiklerini söyledi. 10. Sayfada Dışişleri başarı diledi 6ÜMÜŞ AYIU FİLM Macar yönetmen Morto Meszaros'un filmi •'Sevgililerime Günce" geçen yıl Berlin'de Gümüş Ayı'yı kazandı. ABD DIŞİŞLERİ RAPORÜ: ASİMÎLASYON TÜRKLERlh' RESMİ POLİTİKA SID1R SHF: A YRIMCILIĞIS KARŞISINDAYIZ DEMİREL, ECEVtr İLE GÖRÜŞTÜ Orta Sayfada Bir eski bakan: ANAP TBMM Grup Başkan Vekili ve eski bir bakan, Vuralhan için "O, Başbakanm bakanı" dedi. ANAP'lı eski bakan, "ANAP grubu Vuralhan'ı savunmaz. Bakanların çoğu huzursuz. Olaylar ve iddialar Vuralhan'ı aştı, bakanlık makamını yıpratmaya başladı" dedi. Kahveci ne diyor: Ismail özdağlar olayının başkişisi Devlet Bakanı Adnan Kahveci, "Vuralhan olayı özdağlar olaymdan çok farklı" dedi. Kahveci, istenirse kendisinin, dansözlerle çekilmiş fotoğraflarmın yayımlanarak yıpratüabileceğini söyledi. "Gerçi benim çiçekçi tamdığım yok" dedi. Milletvekilleri: Vuralhan'ı savunmak için basm toplantısı düzenleyeceklerini açıklayan ANAP Ankara miUetvekilleri toplantıyı son anda iptal etti. 13. Sayfada Özal, "İstifa Yokf' Diyorsa da. İTİİlli Savunma Bakanı Ercan Vuralhan kendi partisinde dışlanmış olmanın rahatsızlığını duymaktadır. ANAP Meclis Grubu kendisine karşı masafelidır. Bakanla*' Kurulu üyelerine dönük yakınlaşma çabalannın yer yer karşıhksız kaldığını görmektedir. Başbakan Özal'ın bugüne değin sergilemiş olduğu desteğe karşın Sayın Vuralhan'ın partisinde aradığı sıcaklığt bulabildiği söylenemez. Bu durumda, Ercan Vuralhan'ın olağanüstü hızlı "yükselişi"nın de bir payı hiç şüphesiz vardır. Dışişleri'nde Daire Başkanlığı'ndan ansızın Riyad Büyükelçiliği'ne, oradan Ankara gibi önemli bir yerden rnilletvekilliğine ve aynı hızla Milli Savunma Bakanlığı koltuğuna tırmanması ya da Sayın özal eliyle tırmandırılması, parttde ister istemez duyarlıklara (Arkası Sa. 1). Sü. Vde) Kıbrıs'ta başkanhk seçimleri yaklaşırken, Türkiye de pek tamnmayan başkan adayı Yeorgios Vassiliu Cumhuriyet 'in sorulunnı yamıladt. 3. Sayfada • Petro'yla Lenin kol kola Be'jart • Güven ortamı yaratılmalı Guney • Boran için tören Eski TBMM Başkanı Necmettin Karaduman, TtP Genel Başkanı Behice Boran için Mecliste düzenlenen törenle ilgili olarak "Bugün de aynı karan verirdim" dedi. Orta Sayfada UGUR MUMCU GOZLEM HASAN CEMAL Sanayiciler, özel "KDV'cilerin" türediğini, vergi kaçağının daha da buyümesindetı çekındiklerini sövledi. Ekonomi'de • Basketbolumuz şenlenecek Dıışme topluluğunun şu sıralar Paris 'te sergilediği kulkacak, 2 ligden 4 lakıın daha gelecek ve ' Lenîngrad Hatırası", Çar Petro ile Lenin kol maçlar A.Ipekçi salonunda oynanacak. Spor'da kola dans ederlerken sona eriyor. 5. Sayfada • Bebek kremi Sağlık Bakanı Biilenı • Kitap Keınul Snlker 6 cilt olarak tuuır!ud:ğı Ak,ınalı, anulız sonuçları alınana kadar "Sazını Hıkınet'm Gerçek Yaşaını" adlı •jn'ielerin ııyanlınayacağını söyledi. kiıabının üçüncü cıldini çıkardı. 5. Sayfada Arkt. Sayfada U Pamukta 400 milyarlık KDV vurgunu Sayıştay Başkanı Sayın Servet Şamlıoğlu, Dışişleri Bakanlığına alınan zırhlı araç ve gereçler ile Hgili dosyaların yanmadığını açıkladı. Sayın başkan, bu açıklamastna, yangın raporunu da ekleseydi, hiç şüphesiz olay daha çok aydınlığa kavuşurdu Yangın sonunda yanan dosyaların dökümü yapılmış mıdır? Yapılmışsa, hiç sorun yok.. Yanan ve yanmayan dos(Arkası Sa. li. Sü. Tde) Sorular...