Katalog

Cumhuriye! Sahıtn. Cumkwi)<( Matbaacıbk vt Gazetecüık Türk \nonıtn Şırkctı adına Nadfa Nadi • Genei Yayın Mudura H ı s ı ı Gemal, Müessese Müdılrü Emint lifakigjL, Yaa tşlen Mudüru Ofcu Goocnsia, # Haber Merkezı Mudürıl Yıtp» B«sw. Sayfa DUzenı Yönelmenı AN A««f, • Temsılcıler ANKARA Yalçııı Dotan, İZMIR Hikmet Çttiakıy», ADANA Cttal Ba$la«|pç. lstanbul Haberlen Erfaaa AkyıMu, Dış Haberler fjf\n Bafcı, Ekonomı Osman L1a(«y. Külıur Cdal Usfcf, Spor Danışmanı AMalkadir YiKdman. DUzeltme Reflk Durtaş. BılımEJmm Şahiı Alpay. IşSendıka Şoiuaa Ktleod. Yun Habetlerı NccdM Dotan, Duı Yanlar K*twn Çalçkın, Erzurum Mrtmet Gultekın, Bursa. Lrtcal Gcaçdli, • KoordınaıOt Akmct Konılsuı, • Malı ljleı Erot Erkut, • Rckiarr, A » t TorunEk Yavınlar Hubı \kyol • Idare Hueyta Gurrr, Işletme ÖaĞtr ÇeHk. Bılgılşlem Nail taaL Boson w KQWL CMtartyH Mubucüık vc Gucuniık TAŞ. Tttrk Ocajı C*i 39/41 C*|alo|lu 34334 Ist. PK 246lsanbul. Td. 312 05 05 (20 taalj, Tda 22246 Fu. (1) 526 60 72 4 Buroior A A n : Zıyı COkalp Blv lnkllap S. No 19/4. Td 133 11 4147. "ftteı 42344 Fu. (4 133 82 64 • lak H Zıy» Blv, 1332. S. 2/3. Td. 13 12 30. Tdo. 52359 Fu. (Sl) 13 12 30 4 InOnO Cad 119 S. No 1 Kal 1. TeL 1455019731. Tda. 62135 F n : (711) 28 0V TAKVİM 9 EYLÜL 1987 tmsak: 5.02 Gune$: 6.31 ö&e: 13.06 Ikindi: 16.42 Akşam: 19.32 Yauı: 20.54 Öğretmen sıkuıtısı dorııkta Dersane takvimi ÜLKER GÖKTÜRK Yeni bir ders yılının eşiğindeki Uk ve ortaöğretim kurumlannın görünürdeki en önemli sorunu öğretmen... Bırbiri ardına açılan özel okullara yapılan "öğretmen transferleri" yüzılnden, birçok okul niteliklı öğretmen bulmakta gttçlük çekiyor. Özellikle Güneydoğu Anadolu'daki okullarda öğretmen sıkıntısı büyük boyutlara ulaşıyor. Milli Eğitim Bakanlığı bünyesindeki öğretmenler ise ekonomik sıkıntılardan yakmıyorlar. Bugün göreve yeni başlayan bir öğretmenin eline 80 bin lira dolayında para geçerkcn, en üst derecedeki öğretmen taş çatlasa 130 bin lira aylık alıyor. Uluslararası istatistiklerde Türkiye, öğretmenlerine verdigi maaş açısından en son sırada yer abyor. Yüksek ücretlerle öğretmen çalışüran özel okullarla "ikinci okul" niteliği kazanan dershanelerin öğretmen sıkıntısı diye bir sorunu yok. Dershane sahipleri, branşlannda bilgili, her bakımdan kendine güvenli, disiplinli, iş anlayışına sahip öğretmenlerin dershanelerde çalışabileceğini, resmi okullardan aynlan çok sayıda öğretmenin bu kurumlarda görev yaptığmı söylüyorlar. özel Türk ve yabana okullarda öğretmenlerin maaşları 400700 bin lira arasında değişir Kayıt masrafı arttı ANKARA (ASKA) Yeni ögretim yılı için ilk ve orta dereceli okullardaki öğrenci kayıtlan devam ederken, öğrencilerin kayıtlar için yaptıkları harcamalar da zamlandı. Bu yıla kadar özei yayınevlerince bastınlan öğrenci dosyasımn basımını Milli Eğitim Vakfı üstlenince, öğrencilerden kayıtlar sırasında alman "öğrenci dosyası" ücreti de 85 liradan 300 liraya çıktı. 1. dönem özelkurs eyüılrnisan arasında ANKARA (Cumhuriyet Bürosn) Milli Eğitim, Gençlik ve Spor Bakanhğı, haarlayarak iilere gönderdiği bir genelgeyle, özel dershanelerin çalışma takvimlerini yeniden düzenledi. Genelgede, özel dershanelerde uygulanacak programlar şu şekilde belirlendi: "Üniversiteye hazırlık programlan iki donem haliode yapdacak. Birind dö•em eylül ayı içinde başlayacak ve nisan ayının Uk haftasuun sonuna kadar devam edecek. Ikinci dönem biıinci dönemin bitiminden sonra başlayarak Odnd basamak smav tarihine kadar sürecek. Üniversiteye hazırlık programlannda oğrenci aday kayıtlan nisan ayının Uk tş gunu başlayacak ve 15 haziranda sona erecek. Kesin kayitlar ise 15 haziranda başlayacak ve eylul ayının sonunda bitecek. Ekim avından itibaren •er ne suretle olursa olsnn öniversiteye giriş sınavlarına hazıriamak maksadı>la yeni grup ve suuflar oluşturulamayacak. Ikinci donem iiniversite hazırlık programlan için öğrenci kayıtlan dönem başından 15 gün önce başlayacak ve donem baslangıcından sonra 5 gun içinde tamamlanacak. t)k teya ortaokul oğrencikrini bir ust okulun sınavlanna hazıriamak için dershanelerde yeni öğretim yüına 1 eylnl ile 15 ekim tarihleri arasında başlanabi Uhulararası istatistiklerdt Türkiye, öğretmenlerine verdiği maaş açısmdan en son sırada yer ahyor. (Fotoğraf: CUMHURtYET) ken, dershane öğretmenlerine saat ücreti olarak 37 bin lira Ödeniyor. Resmi okullarda çalısan öğretmenler bu kurumlarda çakşan meslektaşlanna göre çok az para alıyor. llkokul öğretmenlerine ödenen ek ders saat ücreti 500 lira. öğretmenliğe yeni başlayanlann maaşı 100 bin lirarun altında bulunuyor. özel Türk ve yabancı okullann yöneticileri, çok kısa bir süre içinde öğretmen maaslannı odeyemeyecek duruma gelmekten korkuyorlar. Bu konuda Cumhuriyet muhabirinin sorulannı cevaplandıran özel okul sahibi ve yöneticisi Ştana BeUk, öğretmen yetiştirilmeden okul açılmasırun hatalı bir tutum olduğunu belirterek şunlan söyledi: "Elimizde yeteıü nyıda öğretmen yok. Özel okullar birbirini baltalamaya çalışıyor. lyi yetişmiş ögretmeni kaipmaya çalışıyonız. Ya da dışandan öğretmen ithal ediyonız. Önce öğretmen yeÜşrJrmeli, sonra okul açılmalıydı. Oysa tam aksi yapıldı. Şimdi okollar açıldı. kadro yok. NiteUkn öğretmen bulmakta çekikn sıkıntı, öğretmen ücretlerini arttınyor. Yakın bir zamanda okullar, tırmanışa gecen öğretmen maaşlanm odeyemeyecek duruma gelecek." Belik, özel okullarda branş derslerine giren öğretmenlerin de yabancı dillerinin iyı olması gerektiğini söyleyerek, "Oysa öğretmen yetiştiren kurumlarda, bu tür eğitim yapılmıyor. Bu durumda, yabancı öğretmen tek çıkar yol. Türkive'de bu alanda pazar açıldı. Yabancı öğretmenler, çok yüksek paralar istiyoriar ve bir yı) sonra ya okul değiştiriyorlar ya da ölkelerine dönüyorlar. Kısa vadeü çözümlerle öğretmen meselemizi halletmemiz mümkun degil. Bakanlık, uzun vadeli çözümlerle öğretmen sorununn halletmelidir" dıye konuştu. Edinilen bilgiye göre, Amerikan Robert Lisesi'nde görev yapan öğretmenlerin yansı yabancılardan oluşuyor. Okul yetkilileri, yabancı öğretmenlerin Amerikan sistemi ölçüsünde ücret aldıklarını belirtirken, bu öğretmenlerin yıllık gelirlerinin 1220 bin dolar arasında değiştiğini söylediler. Unlon Bank of Switzerland adlı bir tsviçre Bankası tarafından yapılan bir araştırma sonucuna göre, öğretmen maaşları açısmdan Türkiye son sırada yer alıyor. Türkive'de bir öğretmenin yıllık geliri 1000 dolar iken, bu rakam lsviçre'de 20 bin 700. Kaliteli öğretmenler, yüksek ücretle özel okullara transfer oluyor. Milli Eğitim'e bağlı okullarda öğretmen sıkıntısı giderek büyüyor. Doğu ve Güneydoğu Anadolu'da 6 bin öğretmen açığı var. Resmi okullarda çalışan öğretmenler, düşük ücret almaktan yakmıyorlar. Göreve yeni başlayan bir öğretmenin eline 80 bin lira aylık geçiyor. Bursa'ya Anadolu lisesi BVRSA (Cumhuriyet Bürosu) Bursa'ya ikinci bir Anadolu lisesi yapılması çalışmalarına başlandığı bildirildi. Milli Eğitim Gençlik ve Spor Bakanlığı Ortaöğretim Genel Müdürü Abdülkadir Turkmen ve Bursa Valısı Zekaı Gümüsdış'in girişimleriyle yapılması planlanan ikinci Anadolu lisesinin bu yıl içinde inşaatının tamamlanarak öğretime açılacağım açıkladı. Özel okul yöneticileri, "kaliteli Türk öğretmeni tercih ediyoruz" diyorlar Ifabancı öğretmenler çok pahak lstaabol Haber Servisi özel Dersanekr Birliği Derneği Yönetim Kurulu Başkanı tbrahim Ankan, dersane öğretmenlerinin çok para aldığırun zaman zaman eleştirildiğini belirterek şöyle dedi: "Dersane öğretmenlerl ne Arabistan'dan, M Amerika'dan ne de Avrupa'dan itkal edümez. Ynrdumuzda öiretmenlik dipiomasına sahlp ve şarthui oygua olan hcrkes dersaae öğretmenliği yapabilir. Genellikle bizde görev yapan öğretmenler. resmi okaDardan aynlanlardan, emeklilerden oluşur." Tarhan Lisesi yöneticileri, beş yabancı öğretmen çalıştırdıklannı, branş derslerine giren öğretmenlerinı, ODTÜ ve Boğaziçi Üniversitesi mezunları arasından seçtiklerini belirttüer. Yabancı öğretmenlerin lisan derslerine gırdiklennı söyleyen yetkililer, bunlara 600 bin lira civannda maaş ödediklerini kaydettiler. Yabana öğretmen sıkıntısı çeken okullardan bin de Saint Joseph Lisesi. "Yabana öğretmenlere ödenen ncretler, ödenemeyecek derecede" diyen okul yetkilileri, daha çok ıyi derecede Fransızca bilen Türk öğretmenlerini tercih ettiklerıni belirterek, şu görüşleri dile getirdiler: " 8 yabancı öğretmeumiz var. Biz Türk öğretmenleri tercih ediyoruz. Bunun birind nedeni ücret. Diğeri ise, Türk öğretmenler, oğrenciyi daha iyi tanıyorlar ve daha yakın olabfliyorlar. Fransu öğretmenler test smavlannı bilmiyorlar. Türk öğretmenler, öğrendyi daha iyi üniversite snavlanna hazırlıyor. Orta öğretimde en büyük sonın, üniversiteye giriş sınavı. Okul programı ile üniversite giriş programı aynı degil. Çocuklar bir yandan Use diploması için, diğer taraftan iiniversite giriş sınavı için hazııianıyor. İki sistem arasında kaldıklan için de ikisini de yapamıjorlar." Dantsşafaka Lisesi yöneticileri de yabancı öğretmenlerin özellikle yerleşmiş okullarda öğretmenlik yapmak istediklerini, bu nedenle yabancı öğretmen çahştırmada güçlük çekmediklerini belirttiler. ABD'de 20 bin 100, Kanada'da 18 bin 600, Suudi Arabistan'da ise 17 bin 800 dolar. Yunanistan, Nijerya, Singapur, Kolombiyada çalışan öğretmenler, Türkiye1 deki meslektaşlarından birkaç misli yıllık gelire sahip. Milli Eğitim Gençlik ve Spor Bdkaru Metin Emiroğlu, Cumhuriyet muhabirine, bu yıl derslerin boş geçmeyeceğini söyledi. Ama bakanlıktan edinilen bilgiler özellikle Doğu ve Güneydoğu Anadolu bölgelerinde öğretmen sıkıntısı çekileceği yolunda. Yetkililer, bu bölgelerde yaklaşık 6 bin öğretmene ihtiyaç bulunduğunu söylediler. öğretmen ihtiyacı bulunan illerin başında Hakkâri, Şarüıurfa, Mardin, Siirt geliyor. Bilindiği gibi, bu yıl yeni ataması yapılacak öğretmenler için düzenlenen yeterlilik ve yarışma sınavı sonunda 11 bin 444 aday başanlı olabildi. Yeni atama döneminde, bakanhğın 14 bin 750 öğretmene ihtiyacı olduğu belirtilmişti. Yetkililer, aradaki farkın duzenlenecek yedek listclerle kapatılacağnu bildirdiler. tstanbul, Ankara ve Izmir illerindeki okulların yöneticileri ise, geçen yıl fen dersleri ile yabana dil derslerinin uzun süre boş geçtigini hatırlatarak, bu yıl da öğretmen sıkıntısı çekmekten korktuklarını belirttiler. Selmi Andakhn konferansı u lstanbul Haber Servisi Haliç Rotary Kulübü'nün haftalık olağan toplantısı saa 12.30'da Hilton Oteli Salonu'nda yapılacak. Gazeteci yazar ve Unlü bestekâr Selmi Andak, konuf konuşmacı olarak bu toplantıya katılacak. Andak, "Türk Müzıği ve Geleceği" konulu bir konuşma yapacak Sınırda yakalandüar EDtRNE (Cumhuriyet) Kahramanmaraş doğumlu 5 kişı, Yunanistan 'a kaçmak isterlerken sınır devrıyelerince ele geçirildi. Alman bılgıye göre, Zülfikar Kavaç, Rahim Ağaçoğlu, Ali Şahan ve Haydar SU ile Süleyman SU adlı kisıler, Edirne'nin Karaağaç bölgesinden Yunanistan'a kaçmak istediler. Sınır devriyeleri tarafından yakalanan 5 kişinin gözaltına alındığı, soruşturmanm sürdürüldüğü bildirildi. Honecker: Ateş ve su gîbiyiz Birleşmeye haytr • anluşmalara eveU Demokraük Almanya Devlet Başkanı Honecker, Federal Alman yetkililerin "birleşme" yönündeki sözlerini reddederken, iki ülke arasında üç anlaşma imzalandı. Dış Haberler Servisi Federal Almanya'yı ziyaret etmekte olan Demokratik Almanya Devlet Başkanı Erich Honecker, sosyalizm ve kapitalizmi "ateş ve snya" benzeterek, iki ülkenin birleşmesinin mümkün olmadığı görüşünü savundu. Federal Almanya Başbakanı Helmut Kohl ise, kendilerinin iki ülkenin birleşmesinden yana olduklannı belirtti. Görüşmelerin ardından, iki ülke arasında çevre koruma, radyasyondan korunma, teknik alanlarda üç işbirliği anlaşması imzalandığı bildirildi. Federal Almanya Cumhurbaşkaru Richard Von Wdzsaekcer ise iki Alman devletindeki halkın aynı ulustan olduğunu vurguladı. Bonn'u ziyaret eden ilk Demokratik Almanya lideri olan Honecker ile Federal Alman yetkililer arasındaki görüşmeler silahsızlanma, dünya barışı, uluslararası sorunlar gibi konuları kapsarken ayn siyasal kamplardakı iki "kardeş" ülkenin gelecekteki ilişkilerinin ne olacağı da gündeme geldi. Honecker, konuya II. Dünya Savası'nın getirdiği sonuçlar ve savaş ertesi dönemin siyasal gelişmelerini ön planda tutan bir bakış açısıyla eğildi. Federal Alman yetkililer ise, iki ülkenin ortak . * Ş*Çİp> gunef naflfçt yatmaya başladı mı Akdeniz insanuun üzerine bir ağırhk çöker. yanlanna ağırhk verdiler ve birleşmeyi amaçladıkIspanya'dan îtalya'ya, Yunanistan'dan Kıbnsh kadar "siesta" adıyla resmileşen bu uyku, ortak larını vurguladılar. bir kühürün shngesi gibidir. tstanbuVda o kadar yaygm olmasa da siesta yapanlara zaman zaman rastlanır. Bunun için bazen bir ağaç AP'nin haberine göre, Honecker önceki gece ata, bazen kuru bir bank bile yetertidir. lstanbul'un "güngörmus" güvercinleri uyuyanlan rahatsız etmemek için tırnaklannın ucuna basarak sessizce dolasvlar. (Fotoğraf: MUSTAFA ÇETIN) (Arkası 13. Sayfada) NATO'da tören tZMtk (AA) NATO Güneydoğu Avrupa Müttefik Kara Kuvvetleri Komutanlığı Karargâhı'mn kuruluşunun 35. yıldönümü lzmir'de düzenlenen törenle kutlandı. Törene Milli Savunma Bakanı Zeki Yavuztürk, Vali Vecdı Gönül, Avrupa'daki ABD Kuvvetleri Komutam Orgeneral Glenn Otis, 1. Ordu Komutam Orgeneral Doğan Güneş, Ege Ordu Komutam Muhittin Fusunoğlu, amıral ve generaller ile belediye başkanı ve davetliler katı/dı. HoyTur dünya şampiyonu ANKARA (AA) Fransa'nm Dijon kentinde 16 eylül günleri arasında düzenlenen "42. Uluslararası Folklor Yarışması"nda, Çankaya Belediyesi HoyTUr Halk Dansları Topluluğu, "Dunya Şampiyonu" oldu. Folklorun "Eurovision"u olarak kabul edilen "Dijon Uluslararası Folklor Festivali"nde Türkiye'yı ternsil eden HoyTur, 37 ülke ekibinı geride bıraktı. Ekibin Fransa'nm çeşitlı kentlerinde yaptığı gösteriler de ilgı topladı. Ulusal Çocuk Kongresi A TEŞ VE SU Demokratik Abnan Devlet Baskaru ve Federal Abnan Başbakanı kabul töreninde. Batt'nın sıcak birleşme umutlarına Honecker'in sözleri serin bir su etkisi yaptu KA YSERİ (Cumhuriyet) Erciyes Üniversitesi Tıp Fakültesi ile Çocuk Cerrahisi Derneğı'nın ortaklaşa duzenledikleri Ulusal Çocuk Kongresi dun başladı. Erciyes Üniversitesi Tıp Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Enver Hasanoğhi, Erciyes Üniversitesi Sabancı Kültür Sitesı'nde dün başlayan ve üç gün sürecek kongreye çok sayıda yerli ve yabancı bilim adamını davet ettiklerini belirtti • Nemrut dağına turist akını GERGER (Cumhııriyet) Adıyaman'ın Gerger ilçesine 35 kilometre uzaklıktaki, tarihi anıt mezarlan ve dev yontulanyla tanınmış Nemrut dağını bu sezon 100 bin dolayında turist ziyaret etti. Eteklerinde güzel doğal gö~in, sergilendiği, doruk'omanage Krallığı'mn nüan ik Kral Antiocetre yüksekliğindearının bulunduğu ıda haziran ayında zm sezonu boyunan turisti görmek nnsının Ulkesi olaJemrut dağına ge?ünesin doğarken 34 metre yüksekulara vuruşunu alaca karanlıkta . Namrut dağını ristlerin, ülkeye rca dolar kazan "Çizgilerk tstanbul" sergisinden... Belçika hükümeti, sigara içenlere karşı savaş açtı Sigaraya para cezası Belçika'da 1 Eylül 1987'den itibaren kapalı kamu alanlarında sigara içene 450 bin liraya kadar ceza veriliyor. TuvtJette sigara içmek de yasak. Dış Haberler Servisi Geçen hafta Belçika'da yururlüğe giren bir kararname ile halka açık, kapalı alanlarda sigara icilmesi resmen yasaklandı. "Der Spiegel" dergisinde yer alan habere göre, Belçika.Avrupa Topluluğu üyeleri arasında sigara karşısında resmi bir tutum alan ilk topluluk üyesi ülke oldu. önce Brüksel'de bulunan Saint Plerre Hastanesi'nin küllukleri ortadan kayboldu. Ardından merkez istasyonda yolculara sürekli peronlarda sigara içmemeleri için anonslar yapılmaya başlandı. Son günlerde karakol, postahane ve belediyede çalışan tüm müstahdemler de yeni ısmarlanan üzeri kırmızı çizgili sigara levhalannı asmaktan başlarıru kaşıyacak zaman bulamıyorlardı. Aynı şekilde sigara içilmez levhalan hazırlayanlar da çok sayıda siparişi yetiştirmekte oldukça zorlanıyordu. Hükümetin yaptığı resmi açıklama 1 Eylül 1987 tarihinden başlayarak yururlüğe giren kapalı kamu alanlarında sigara içme yasağı, yaklaşık 37.500450.000 lira arasında değişen parasal yaptırımları da beraberinde getirmişti. Sigara içerken "suçüstu" yakalananIar söz konusu cezaları ödemek zorunda kalacaklardı. Üsteiik kamu kuruluşlarında çalışanlar, sigara kaçamakları için tuvaletlere bile gidemeyeceklerdi. Çünkü tuvaletler de yeni yasa uyarınca, halka açık, kapalı alan kapsamına giriyordu. Ancak hükümetin yürürlüğe koyduğu kararname bazı kargaşalıklara da yol açmadı değil. örneğin mağazalar, söz konusu kamu kuruluşlarından mı sayılacaktı, yoksa özel kuruluş kapsamına mı girecekti? Sağlık Bakanlığı sürekli ayrıntılı açıklamalar yapmak zorunda kalıyordu. örneğin özel bankalar özel kuruluş sayılırken, kredi kuruluşları söz konusu yasak kapsamına giriyordu. Ancak bu tür kuruluşlann personeli kendi aralarında anlaştıklan ve ayn bir bölme sağlayabildikleri takdirde, "sigaralarını tiittüreblleceklerdi." Belçika hükümeti, aldığı sıkı önlemlerle, vatandaşlannın bu kötü alışkanlıktan kurtulmalanna yardım etmeye çalışıyordu aslında. Çünkü Belçika, Danimarka'dan sonra Avrupa'da kişi başına en yüksek tütün tüketimine sahip ülkeydı. Pahalıya mal olan kampanyalara karşın, nüfusun yüzde 32'si hâlâ sigara tiryakisiydi. Hükümetin sigara yasağına tek tepki Matiye Bakanhğı'ndan geldi. Çun(Arkası 13. Sayfada) tkiz kardeşinden hamile kaldı KAHRAMANMARAŞ (ANKA) Kahramanmaraş'ın Elbistan ilçesinde ikiz kardeşinden hamile kalan 14 yaşındaki Hatice Genç kendisini asarak ıntihar etti. Elbistan 'ın Guvercinli köyunde ikiz kardeşi Cafer Genç'ten hamile kalan Hatice Genç'in durumun ortaya çıkacağı korkusuyla, kapıldığı telaş sonucu evlerinin samanhğmda intihar ettiği bildirildi. Olaydan sonra ilişkıyi kabul eden Cafer Genç hakkında soruşturmanm sürdürüldüğü belırtıldi. YARINKİ İSTANBUL