Katalog

DİRENİŞ, ÖLÜM ve YAŞAM Dursun Karataş ve direnişçi arkadaşlarının anısına ÇlKTl 3000 TL (KD.V dahıl) HAZİRAS YAYINEVİ Bıçki Yurdu Sokak. 4/401 Cağaloğlu Cu m h u r i yet 64. Yıl; Sayı: 22631 Kurucusu: Vunus Nadi İÇİ SEVDA DOUJ YO^ÖbJLUK Cahit l^ülebi SSO lıra (KDV ıçınds), Turkocağı Cbd Çağdaş Yaymlan l l ^ h b l 175 TL. (KDV<J*UQ2& Agüstos 1987 Cuma ANAP rahatsız ANKARA'dan D06AN Referandumda 'evet' çıkarsa bazı milletvekilleriyle bakanların kopması bekleniyor AHRAN TA AteşBacayı Sarmış... ANKARA Rahatsızlıklann ve rahatsızJann sayısı her geçen giin artıyor. ANAP ıçinde artıyor. Parti örgütıi ve Bakanlar Kurulu olarak rahatsızlıklann sayısı artıyor. Halkoylamasmda "evet" çıkma olasılığı arttıkça, ANAP'ın rahatsızlığı da artıyor. Rahatsızlık halkoylaması sonrasında "Btz ne olacağız?" sorusuna uzandığı içın, bugun bu ölçude su yuzune çıkıyor. Ama, hükümette ve partı ıçinde rahatsızlığın "tek nedeni siyasal yasaklartn kalkması" olasılığı değil. özal, son zamanlarda gözle (Arkası Sa. 15, Su. 6'da) H a y ı r kampanyası Aralarında bakanların da bulunduğu liberal grup geçen hafta Özal'dan bir jest yapmasım ve 'hayır' kampanyasım durdurmasım istedi. Tek tek yapılan görüşmelerde dile geürilen bu istek Başbakan tarafından reddedildi. B a k a n l a r 6 Eylül'de 'evet' çıkması halinde bazı bakanların ve milletvekillerinin ANAP'tan kopmalarına kesin gözüyle bakılıyor. Devlet Bakanı Güzel 6 Eylül den sonra bakanlıktan ve milletvekilliğinden çekileceğini şimdiden özal'a açıklamış durumda. Güzel, hakkında çıkan haberlerin kaynağının kendisi olmadığını belirterek; 'görevimin başındayım' dedi. Vehbi Dinçerler ise; ANAP'tan ayrılacağı yolundaki haberleri yalanladı. ANKARA (Cumburiyet Biırosu) Sıyası yasakların halkoyuna sunulacağı 6 Eylul yaklaşırken, hukumette ve ANAP'ta bastırılmaya çalışılan rahatsızlıklar, kampanya telaşıyla birlikte Saddam düşene kadarsavaş Ali Ekber Velâyeti, Arap Dışişleri Bakanlarının Tunus'ta aldıklan karar yüzünden, dost Arap ülkelerinin tutumunun bozulmayacağını söyledi. CENGtZ ÇANDAR İran Dışişleri Bakanı Ali Ekber Velâyeti, Cumhurıyet'e yaptığı açıklamada, Iran'ın, Irak Devlet Başkanı Saddam'ın devrılmesi amacına vanncaya kadar savaşı surdureceğini soyledı. Velâyeti, Tunus'ta yapılan Arap Birliği Dışişleri Bakanları toplantısında îran'ın savaşı durdurması içın 20 eylule değin sure tanıyan karara karşı tepkisini bu sözlerle dile getırırken, "Irak ve birkac İran Dışişleri Bakanı'nın Cumhuriyet^ demeci: TAHRAN gerici Arap ulkesinin tutumundan oturu, dostane ilişkiler içinde bulundugumuz Arap ulkelerine karşı tutumumuzu Tünus karan nedeniyle degiştirmeyecegiı" diye ekledi. İran Dışişleri Bakaru Velâyeti, bu açıklamasıyla, Arap dışişleri bakanlarının Tunus kararını ve 20 eylule kadar Iran'a tanınan sureyı fazla önemsemedığını ortaya koydu. Velâyeti aynca, BM Guvenlik Konseyi'nin 598 sayılı kararına değınerek "tran bu ihtilafta (Körfez bunalımında) başlıca taraftır. Ihtilafın başlıca tarafına danışılmadan çıkanlan kararlann tran tarafından kabul edilmesini de hiç kimse beklememeli Ştmât ania}üth halkoylanıasma giderkaı etekkrtnbı ntden su yüzüne çıktı. 6 Eylül'de sandıktan "evet" çıkması durumunda bazı bakanların ve mılletvekıllennin ANAP'tan kopacaklanna sıyasi çevrelerde kesin gö(Arkası Sa. 15, Sü. 2'de) dir" diye konuştu. Ali Ekber Velayetı bu sözlenyle de Îran'ın 598 sayılı karara ilişkin, bu karan kabul etmeyen tutumunda ısrarlılığını vurguladı. İran Dışişleri Bakanı Velâyeti, Cumhuriyet'e yaptığı açıklamanın bir başka yerinde ise, Amerikan askerı varlığının Körfez'de gerginliği artürmaktan başka bir sonuç yaratmadığını ifade etti ve şöyle dedi: "ABD, silabiı guçlerini buraya yollayalı beri Irak'ın tankerlere saldınları kesildi. Bu da gosteri>or ki Irak savaşı nasü surdurecegi konusunda ABD'deu talitnat alıyor. Bu sonucu saglamak için Amerikalılar'ın gemilerini (Arkası Sa. 10, Sü. 3 te) Karşılıklı suçlamalar Referanduma biz taraf değilız diyen Süleyman Demirel, Diyarbakır'da yaptığı konuşmada, anayasanın geçici 4. maddesini kaldıramn iktidar olduğunu ve aynı iktidarın şimdi de halka "hayır" dedirtmeye çalıştığını söyledi. 13.sayfada Evet oylan bir yanlışlığı düzeltecek diyen tnönü, Rize'de düzenlediği basm toplantısmda, 6 Eylül halkoylamasmm ardmdan bir seçimin gündeme geleceğini belirtti ve "Evet oylan artıyor" dedi. 12.sayfada Dün Kütahya ve Eskişehir'de 'hayır' kampanyasım sürdüren Başbakan özal, eski siyasılen çekilen sıkmtılarm sorumlusu olarak niteledi ve "Soruyorum, Demirel de duysun. Özal'ı Menderes gibı, kaçakçüara, karaborsacılara kurban verecek misiniz?" dedi. 12.sayfada Referanduma doğru KerkükMıısııl senaryosvı UFLK GÜLDEMİR VVASHINGTON Amerika'nın başkentındekı "thinktank" adı verilen kurumların Korfez Savaşı'yla ilgıli senaryolannda Turkiye'nin ilginç bir yeri var. iran karşısında Irak cephesının çökmesıne ılışkin varsayımlara dayalı senaryolarda Turkiye'nin adı özellikle Kerkuk ve Musul'la birlikte geçmektedır. Ortadoğu analizcileri, senaryolarını, Turkiye'nin kendi Guneydoğusunda dengelerin tumuyle altust oluşu karşısında kayıtsız kalamavacağı varsayımına göre kurmaktadır. Washıngton'daki Turk gözlemciler ise bu senaryolan "fazla heyecanlı" buluyorlar; ancak Amerikah stratejıstlerin, Irak'ın olası bir çökuşunu önlemek içın senaryolarındakı Turkiye'nin rolunu kimi zaman dile getırdiklerinı saklarruyorlar. Bu arada Turkiye'nin îran'a karşı "hasmane bir tutum" almasının beklenmediğı kaydedihrken, ""Amerika'nın zaman içinde ve krizin dunımuna gore, bu konuyu ortak menfaatlere atıfta bulunarak, masa>a getirmesinin uzak bir ibtimal olmadığı" da vurgulanıyor. Amerıkan sıstemi ıçinde birer kamu kuruluşu gibi faaliyet gösteren bu "thinktank'ierde çalışanlar, zaman zaman iktıdardaki partıye göre Amerikan yöne(Arkası Sa. 10, Sü. 4'te) tJlDDE Suudiler atağa kalktı Suudi Arabistan yönetiminin diplomatik girişimlerini, Iran'la ilişkileri kritikleşen Libya ve Suriye üsiünde yoğunlaştırması bekleniyor. ENİS BERBEROGLU CtDDE Tunus'taki Arap Dışişleri Bakanları toplantısmda Tahran'ın Arap dunyasındakı desteğini yitırmeye başladığı göruşunü taşıyan Suudı yonetimınin, diplomatik girışimlennı Libya ve Suriye üzerinde yoğunlaştırması bekleniyor. Suudi Arabıstan'dakı diplomatik gözlemciler, Arap zirvesinden çıkan karar tasarısının bazı maddelerine çekince koyan Libya ve Sunye'nın, İran'ı, Irak'la ateşkese zorlayan maddelere karşı çıkmamış olmalarına işaret ediyorlar. Tunus toplantısma başkanlık eden Suudı Dışişlerı Bakanı Suudi El Favsal, çı(Arkası Sa. 10, Su. l'de) KöRFEZ'DE DURUM CONEYT ARCAYÖREK yazıyor Koşullu Banş Demirel, özellikle özal ve bazı çevrelerin işlettiği olumsuz savları yamtlamaya çalışırken, "kimseyle bir meselemiz yok" diyerek bir çeşit "koşullu barış" vurgulaması da yapıyor. 13.sayfada Fırtına ıııolası Basra Körfezi'nde şiddetli fırtına deniz ulaştmmı durdururken, dün iran, ABD ile Arap ülkelerini kendüerme 'sahte' bir barışı kabul ettirmeye zorlamakla suçladı. ABD ise, BM kararına İran uymazsa Guvenlik Konseyi'nin yaptınmlan görüşmesinı istedi. Dış Haberler Servisi Basra Körfezi'nde etkisını sürdüren fırtına yüzunden deniz ulaşımı buyuk ölçude aksarken, İran, ABD ve Arap ülkelerini, kendılennı "sahte" olarak nitelediklerı bir barışa zorlamakla suçladı. İran Başbakanı Mir Hüseyin Musavi, Îran'ın Resmı Haber Ajansı IRNA aracılığıyla yaptığı açıklamada, ABD'nin Körfez'e asken olarak mudahale ederek ve çeşitli Arap devletleriyle ışbirliği yaparak Tahran'a "sahte" bir barışı zorla kabul ettirmek istediğini söyledi. Musavi, "böyle bir banşı asla kabul etmeyeceklerini" belirtirken, "Psikolojik savaş bile, bize ABD'nin çıkartanna hizmet eden bir banşı kabul ettiremez" şeklinde konuştu. Haberi veren AP, İran Başbakanı Musavi' nin bu konuşmasırun, Birleşmiş Milletler Guvenlik Konseyi'nin, Iran'la Irak arasmda deThal ateşkes sağlanmasına ilişkin 20 temmuz tarihli karanndan beri, Tahran yönetiminin (Arkası Sa. 10, Sü. 2'de) RİZE NOTLARI MUSTAFA EKMEKÇİ~ Erdal Bey'in Kayınçoları Erdal Bey, Rizelilere, "Sevgili Rizeliler, siz eniştenizi dinlersiniz. ben biliyorum. 6 Eylül'de 'evet' dersiniz" diyor. Erdal Bey Rizelilerin eniştesi oluyordu. 12.sayfada DÖVÜLEN ŞAİR Şiir kitaplan satıs rekorlan kıran şair Nevzat Çelik de gazetecilerin gözü önünde bir itis kakıs yaşanan koğusta kalıyor. Çelik kendisinin de daha geçen hafta coplattdığını anlatıyor. (Fotoğraflar: UĞL'R GÜNYÜZ) Sandıklar mavi doğuracak Diyarbakırlılann dün akşam sergilediği, 'Demirel'e sevgi' tablosu, 7 eylül günu sandıklarm mavi doğuracağının belgesi.MHEI TAN'ın MYARBAKIR IZLENIMLEM 13. Sayfada Metris'te coplama Metris Cezaevi dolaşılırken koğuşlardan bınnden kavga, gürultu seslen yükseliyor. Bu kapımn açümasım istıyoruz ve içerde havalandırmaya çıkmak uzere kapıdaki tutuklularla erler arasındakı ıtiş kakışa tanık oluyoruz, Tutuklular, açlık grevinde oldukları için koğuşa girerken merdivenleri ağır çıktılar dıye itilıp kakıldıklarını ve hemen copların kalktığını anlatıyorlar. Bugün gazeteciler var diye dövülmediklerini, ancak çok sık coplandıklarını anlatıyorlar. F S N ÖZBİLGEN'in Izlenlmleri 12.sayfada ÛU DlYARBAKIRİÂAVÎYDt 13. sayfada RA6IP DURAN'in notian Karan Siirt'te TV'de öğrenen Bakan Emiroğlu, 'Benden habersiz nasılyaparlar* dedi 6 yaşa zorunlu ilkokul Resmi Gazete'de yayımlanan bir yönetmelikle zorunlu öğrenim çağı, çocuğun 5 yaşını bitirdiği yılın eylül ayı sonunda başlayacak. Buna göre bu yıl, 1982 yılının 30 eylül gününden önce doğmuş olan çocuklar ilkokul 1. sınıfa kayıt yaptıracaklar. tığı için kısıtlı bir biçimde uygulanması kararlaştırılan "6 yaş u>gulaması" okullann açılmasına uç hafta kala yayımlanan bir durağan gunlerde akü ve sağduyu egemenlığmde konuşmaya çahşmakta yarar var Bugun Cuneydoğu Anadolu sorunuyla PKK ozdeşleşmekıedır. Bu bir bakıma doğru sayılabılır; bir bakıma yanlıştır. Çunku PKK'nın msanhk dışı eylemlerıne son verıldikten sonra da Guneydoğu sorunu surecektır. PKK, Guneydoğu sorununun yarattığı bir urdur. Bu uru temızleyecek koklu bir operasyonun ardmdan, temel sorunların çozume kavuşamayacağını şimdiden bılmekte sayısız yararlar bulunmaktadır. Olayın ağır ve derın boyutlu olduğu unutulmamalıtSTANBUIrSİİRT (Cumhuri>et) 12 Eylul'den sonra uygulamaya konulan, ancak daha sonra yoğun tartışmalara yol açyonetmelikle yeniden yururluğe girdi. 6 yaş uygulaması oğrencı velilen ile okullarda telaş ve şaşkınlık uyandınrken Siırt'te buludır. Ne var kı ANAP ıktıdannm tutumu nedeniyle, ıç polıtıkada Guneydoğu'yayaklaşım çatallaşıyor, partıler arasmda tartışmayı korukluyor Ozal hukumeıı, her konuda olduğu gıbı bu alanda da muhalefelı dışlamış, Meclisı devreden çıkarmış, tek başına karar almak ve eyleme geçmek sıyasetını benımsemıştır. Bolge vatilığı ve ozel kolordu gırışımlerı, PKK'nın kanlı eylemlerme son vermek ve yurttaşın can guvenliğmi saglamak yolunda ıklı• * * (Arkası Sa. 13, Sıi. 7'de', nan Mıllı Eğitım Gençlik ve Spor Bakanı Metin Emiroğlu. karardan haberi olmadığını söyledi. Haben "Valı Selamı Teker'ın, oğretmen evınde onuruna verdıği akşam vemeğı sırasında, televızyon haberlerınden oğrenen Emıroğlu, 6 yaş uygulamasına tepkı gosterdı ve "Benden habersiz nasıl yapariar" dedi. Emiroğlu, ses PKK'dan 4 eylem SİIRT urtâlan i *"ilmıf koyu \ Sımak Bir astsubayı şehit ettiler tonunu yukselterek şunları soyledı "Kanunda var, ancak uvgulamada mumkun değil. Şimdi herkes 5 yaşını bitiren çocuğunu eline alıp, okula getirirse haUmiz ne olur, okul yetmez, malzeme yetmez. Oğretmen yetmez, donuşumde bu uygulamayı gozden (Arkası Sa. 10, Su. 5'te) İRAK Teroristlerin guneydoğuda eyleme giriştikleri 3 nokta. önceki gece Hazro ilçesinde jandarma karakolu, savalık, belediye, hastane ve cezaevini tarayan bir grup PKK militanı, Üstçavuş Selçuk Acar'ı da evine 50 metre mesafede tarayarak öldürdüler. Olaydan sonra Hazro'nun SHP'li belediye başkanının oğlu gözaltına alındı. Derik'te ise Çay köyünü basmak isteyen teröristlerle korucular arasında çıkan çatışmada bir terörist öldürüldü. 7.sayfada OLAYLARIN ARDENDAKI GERCEK 6 Eylül ve 12 Eylül.. Cuneydoğu sorunu en kanlı bıçimıyle surmektedır. Bu konuyu her katlıamdan sonra beliı tepkileri dile getırerek değil, daha • Sovyetler'den kınama: Sovyet resmı ajansı TASS, Reagan'm Pershıng 1A'ların kaldırılması içın ABD'nin odun ıstedığini bıldirdi. 3. Sayfada • Güney Kore: Başbakan Kım ChungYul, grevlenn sorumlusunun solcu guçler olduğunu savunarak, gre\lerın surmesı halinde reformlarm lehlıkeye gıreceğını soyledı. 3. Sayfada • TV dizisi: Sınema tarihinm üzerinde en çok konuşulan fılmlennden birı olan 'Cazablanca'yı, çevrilışmden 45 yıl sonra yenı bir yorumla ızleyeceğız. 4. Sayfada • Fllm festlvall: Isvıçre'nin Vevey kentınde düzenlenen Güldürü Fılmleri Festıvalı 'nde Altın Baston'u Ingiliz yönetmen Terry Jones'un "Ozel Hizmetler"i aldı. 5. Sayfada • Korfez'deki gerglnlik tüpgaza vurdu: Kuveyt tankerlerının Körfez'den çıkışı güçleşince, 50 bin tonluk siparış zamanmda Türkiye'ye gelmedi. Bunun üzerıne başta Istanbul olmak üzere bırçok ılde tupgaz sıkmtısı baş gosterdı. Ekonomi'de • Kalp sekiörü: fstanbul'da milyarlık yatmmlarla yenı ve lüks bırer 'kalp merkezi' kurmakta olan iki ekıbın de amacı dışarıya gıden 'kalp hastalarını' ve 'dövız gelirini' kendine çekebilmek. 16. Sayfada UĞUR MUMCU GOZLEM Sallama TRABZON/ANKARA Karadenız'e özgu halkoyunlarına Trabzon'da "horan tapme" deniyor. önce yavaş yavaş başlayan oyun, sonra lyıce hızlanıyor. Oyun başlarken yapılan ısınma hareketlenne de yöre ağzıyla "sallama" deniyor. unce sallanılıyor, sonra da ayaklar ve kollar başdöndürücü bir hızla hareket edıyor. SHP'nın Karadenız gezisı de "horan tepme" örneğı, (Arkası Sa. 15, Su. 7'de)