Katalog

28 TEMMUZ 1987 KÜLTÜRYAŞAM HAYVANLAR İSMAÎL GÜLGEÇ CUMHURİYET/5 Tîyatro perdelerîni Avignonlda açtı 9 temmuz 6 ağustos tarihleri arasında kırk birinci kez etkinlik gösteren şenliğe görülmemiş bir ilgi var. Fransız gazeteleri bu kültürel olaya sayfalar dolusu yer ayınyor. Antoine Vitez, çağdaş Fransız yazımnın büyük çehrelerinden Paul Claudel'in uzunluğuyla tanınan oyunu "Atlas Kundura "yı iki bölümde sahneliyor. Her biri beş altı saat süren iki bölüm. MEHMET BASUTÇU Yaşamı ayakta tutan, verimli kılan tutkular olmasa, her şey ne kadar tekdüze olurdu değil mi? Ve bu tutkular, bir noktaBan sonra bağhhk duygusunu da beraberinde getiriveriyor. Tutulmak fiili de bu sözcüğün kökunden türemiş zaten... Bir insana bağlanmak, bir kente vurulmak ya da bir sanat olayının yoğunluğunda daha fazla duyarlı, daha çok sarhoş olmayı aramak... O insanı bilmem ama o kent, takvimler temmuz ayını gösterdiğinde Avignon. O sanat olayı da, Jean VUar'ın 1947'de doğan çocuğu: Avignon Tiyatro Şenligi... Ve o günden bu yana papalann kentindeki etkinlikleri her yaz düzenli izleyen insanlar var. Bazılan çok uzaklardan geliyorlar, kimisi hep aynı otele iniyor, sayılan ise yıldan yıla kabarmakta. Ortak tutkulan tiyatro. Eski kent merkezinin gölgeli dar sokaklannda esen mistral rüzgânnan çok daha serinletici ve dintendirici olan, beyin hücrelerini harekete geçiren bu sanat akışının uyarıcı gücünde benliklerini tazelemek için tatillerinin önemli bir bölümünü burada geçiriyorlar... Vilar'ın dediği gibi, "Avingnon'a bir kez gelen kendini ömiir boyn çagnlı sayıyor." Bu bağlılıkta dinsel bır boyut var sanki. Papaların sarayı çağdaş tiyatronun tapınağı olup çıkıvermiş. 40. YILINIDOLDURDU BuyüUtncisiyapümakta Kundura" adh oyunuyla açıldı. pasağlarn ayakta, durmadan serpilip gelişiyor. 1968 olaylanndan sonra babalarına ihanet ederek onu en ağır sözcüklerle eleştirenler bile bugun anısını çiçeklerle suslüyorlar. Vilar'ın yaşamı ve kişiliği uzerine, biri Claude Roy, diğeri Alfred Simon tarafmdan kaleme aiınan iki kitaptan her yerde söz ediliyor. Kırkıncı yaşını dolduran şenliğin izlediği çizgiyi, yazj ve resimlerle besleyerek tanıtan buyük boy kalın kitabı alabilmek için kuyruklar oluşuyor... Evet, 9 temmuz 6 ağustos tarihleri arasında kırk birinci kez etkinlik gösteren şenliğe görülmemiş bir ilgj var. Fransız gazeteleri bu kültürel olaya sayfalar dolusu yer ayınyor. Televizyon bile, genellikle üvey çocuk muamelesi vaptığı tiyatroya, perdelerini Avignon'da açtığı zaman gereken önemi vermekte... olan Avignon Festivaü, PaulClaudel'in, "Atias Vitez. ClaudeVin 10 saatlik oyunu "Atlas Kundum"yı sahneledi PİKNİK PİYALE MADRA BABIŞCIGIM, INSANUÂP1 MUTLU EDECSEM SEM DE A/UTLU O U C I/^OMABI HASıL ( l MJTUJ EDERI'M? MAOI SAHA VARD\M EDEYİM. HIZLI GAZETECİ NECDET ŞES YAKıT O6LEN OlOU. UhOİ 3ASKIYÂ Ö6LEPEM 50M RA PEV4M E.PEÇİZ YAZIM R£"lS BEİ'i Atlas Kundura Ses düzeninin yetersizliği, büyüklüğü, geniş sahnesi nedenlerıyle hedef olduğu tum eleştırilere karşın şenliğin vazgeçilmez ana gösteri merkezi olan Papalar Sarayı'nın iç avlusunda gorkemli bir tiyatro olayı yaşanıyor bu yaz. Antoine Vitez, çağdaş Fransız yazımnın büyuk çehrele(18681955), uzunluğuyla tanınan oyunu "Allas Kundura"yı (Souliler de Satin) iki bölumde sahne liyor. Her biri beşaltı saat süren iki bölüm... Ancak bir oyunun ara verilmeden tumuyle izlenmesi gerektiğini savunan köktenci tiyatroseverler de düşünulmüş: Dört "Atlas Kundura" gecesi yer alıyor programda. Hem de ne geceler? Güneş batar batmaz, saaı 10.00'da başlayan ve ertesi sabah, güneş birkaç mızrak boyu yukseldikten sonra, saat sekiz buçuğa doğru son bulan, her biri bir tiyatro maratonu olan dört gece... Claudel, şiirsel dili genellikle ağır sıfatıyla nitelenen ve 'Hıristiyan yazar' etiketini sırtında taşıyan, zaman zaman açık bir biçimde dışa vurduğu ırkçılık kokan duşunceleri ve politik tavırları nedeniyle eleştirilen ve olağan olarak bazılarının sevmediği, dışladığı bir sanatçı. Hakkmda bazı olumsuz önyargılar oluşan Claudel'in iki oyununun, ardı ardına, sol görüşleriyle tanınan Vitez tarafmdan sahnelenmesi ise ayrı bir merak konusunu oluşturmuştu. Olaylarda Manikeisı felsefenin dar açısından bakmanın getirdiği kaçınılmaz çelişkilerdi bunlar. Eleştirilecek, hatta yerilecek göruşleri olan bir yazann sanatını dışlamak, kuşkusuz yanlıştı. Gelelim dört ayrı bölümden oluşan "Atlas Kundura"nın yorumuna. Alışılmamış bir yaz yağmuru altında on beş dakikada bir şemsiyelerini açmak zo runda kalan seyirciler, değişik türler arasında dengeli bir uyum tutturan bu hareketli ve doyurucu oyuna kendilerini kaptınveriyorlar. Antoine Vitez, Claudel 1 in "Durmadan ortaya çıkan ya da kaybolan bir mavi, bir kırmıa, bir de yeşil iplikle dikilmiş bir dram" olarak tanımladığı bu uzun yapıtı sahneye koyarken, yazarın verdiği öğut ve işaretleri göz ardı etmemiş: "Her şey geçici izlenimi bırakmalı. Hareket halinde, bir çırptda derlenmiş gibi bağıntısız ve tutarsız olma/ı. Onceden tasarlanmamış da anında kotanlmış gibi göziikmeli..." /CARA(?£MİZ EKSPRES HE T/lRAFf4, &İUİ0 MU5UN ? Harold Pinter'ın dünyası Ertesi akşam Claudel'i unutup, kendimizi Harold Pinter'ın dünyasında bulacağız. Hem de "Comedie Francaise" gibi, klasik tiyatranun kalesi sayılan ünlü bir kurumun yorumu eşliğinde. "Başka Ufuklar" adı altında sunulan uç kısa oyundan oluşan bu güzel gosteri "Comedie Francaise"m çağına açılma çabalarının olumlu bir orneği... Bazı yolculuklara koşa koşa çıkılır. Yorgunluktan ayaklarınız birbirine dolaşsa bile kaçıramadığınız trenler vardır. Şenlik sırasında Avignon'a gitmek, işte bu tur dinlendirici, yapıcı ve tazeleyici bir yolculuğa çıkmakla eş anlamlı. ÇİZGÎLÎK KÂMtL MASARACI Görülmemiş ilgi Jean Vilar tam on altı yıl Avignon'u öksüz bırakmıştı. Ancak dünyaya getirdiği şenlık işte sa rinden Paul Claudel'in Uluslararası Çizerler Bienali'nin on birincisi Çekoslovakya'da yapılacak AĞAÇ Y4ŞKEN EĞİLtR KEMAL GÖKHAN Türkiye onbir sanatçıyia Bienalde CAN GÖKNİL Çekoslovakya'da çocuk kitaplanna ilişkin Uluslararası Çizerler bienali on birinci kez 11 eylül 31 ekim tarihleri arasında Bratislava Sanat Evi'nde yineleniyor. Sergi duzenini BIB'85'te olduğu gibi mimar Ludmila Cvengrosova ve Virgil Droppa iie grafik sanatçı Milan Vewel> hazırladı. Elliyi aşkın ülkeden çocuk kitapları ressamları yapıtlarını, BlB'87'de sergilemek amacıyla Bratislava'ya gönderdi. Ülkemizden on bir sanatçının resimeri bienalde yer alacak. Sergileıen resimlerin tümünun kitap olarak yayımlanmış olması gerekiyor. Uluslararası jürinin on dört üyesi, 710 eylül tarihlerinde Bratislava'da toplanarak, sergiye gönderilen yapıtları değerlendirecek. Böylece "Grand Prix" ve "Golden Apple" gibi odüller sanatçılarını bulacak. Bienalde ayrıca Fransız sanatçı Frederic Clement'in (BIB'85 Grand Prix) ve Avustralyalı sanatçı Robert Ingpen'in (1986 H. Ch. Andersen Madalyası) kişisel sergileri yer alacak. 1986'da Tokyo'da düzenlenen NOMA konkurlarında dereceye giren yapıttar da görülebilecek. Bienal sergilerinin yanı sıra. BIB'87 komitesi, UNESCO (Paris) aracıhğı ile 3. Dünya Ülkeleri için Prof. Albin Brunovsky başkanlığındaki atölyenin hazırbklarını tamamlamakta. Uluslararası sempozyumun bu yıikı konusu, kitap resimlerinde çağımıan toplumsal cephesıni yansıtan çocuk kahraman. Seminerde ise ressam, çizer ve kuklacı Jiri Irnka'nın sanatçı kişiliği tanuılacak, yapıtlan Slo\ak Milli Galerisi'nde sergilenecek ve çeşitli film gösterileri sunulacak. Türkiye'nin de üye olduğu Gençlik Kitaplan Uluslararası Kurulu'nun (IBBY) düzenlediği toplantılar yer alacak. BIB'87 anısına basılacak olan pulların hazırlığı da tamamlanmak uzere. Bu pullar bir onceki bienalde odül alan sanatçılann resimlerini içeriyor. Bienal süresince kitaplanyla unlü sanatçıları, kuçük çocuklarla, öğrencilerle ve diğer ilgililerle bir araya getirebilmek amacıyla sohbetler, imza saatleri, kukla gösterileri, ayrıca komputur grafiği ile ilgiİi çalışmalar, ozurlu çocuklara yönelik programlar duzenlendi. BIB'87'nin en görkemli olayı hiç kuşkusuz "BIB Evi"nin açıhşı. Nam. Pavla Dobsinskeho sarayı onarılarak BIB merkezi olarak hazırlandı. Açılışı, Slovak halk masallarının resimleri ile önceki bienaîlerde odül almış sanatçılann yapıtlarını içeren sergilerle kutlanıyor. BIB Uluslararası Komitesi'ne üye olduğum için yıllardır BIB olayı nı iziemekteyim. Gorüyorum ki bu ulke sanatçısını hem yuceltiyor hem de toplumun vazgeçilmez bir parçası haline getiriyor. Bu bayram onlar için şolen olmaktan çıkıyor; bir yaşam biçimine donuşüyor. Slovak çocuklar, dünyanın her köşesinden gelen seçme kitaplarla buyüyor ve sanatçıya verilen değeri öğrenivor. T A R İ H T E BUGÜN MÜMTAZ ARIKAıS 28 Temmuz EMPIRE STATE'E UÇAK ÇARPTIL 1345'T£ BUGUM, DUN/AHIN EN YUKSEK YAPISt OLAN MEW YOGK '7AKI EMPIRES7X7£ (EMfHYR S7Eyr) BlNASIMA S/fİ.UÇAK ÇA&Tl!. İ33İ YILINDA TAMAMLAMMIŞ OLAAJ /O2 KATLl S/fJA 338, S M£TfZE YÜtcSeKUĞ/NDEYDİ. SlS AJEDEMIYLE EMP/R€ S7XTE'W ?8.KAT/A/A ÇA/SPAAJ ASKEtef UÇAKTA UÇ 8ULUHIU4l£rAyp(. BtUADAta OU 8/RLlKTE OHUÇ KlŞlNtM ÖU>UĞu 8UYÛ< yANfC/ NBOEM OLASI'8ZS M/TCHELL" UÇAGl, /& Mcmo^LU OGTA gOY gıf?. BOMBAZD/MAN SiLAUtYDI BZ5 'LERPEM KJJRULU BİR HA\/A PiLOSü, f34Z'P€ JAPONYA g/)Ş*jENT/Uİ gOMBALAMŞT/ GALERILER 520 19 06 SANATÇILARA D U Y U R U ""6. İ s t a n b u l S a n a l B a y r a ı n ı " ı ç ı n d e \ e r .ıl.ın V eni E ğ i l i m l e r S e r g i s i ılc ilgılı k a t ı l m a k o s u l l a r ı Mıınaı Sıııai! L'ımviMtcu. KıilturKomtlesı Sekrcterlı^ı BiRLEşiK SANAT EVLERİ GÜZEL SANATLAR FAKÜLTELERİ YETENEK SINAVLARINA HAZIRLIK KURSURI AdtlS Acıbaöem ZiO Sıte Carjısı Mo 1 7 M a T i w a Untversıtesı Gtzei Sanalıar Fakultesı karstso T »ı 339 83 79 ısaDan 9 00 aksam 22 D0 arasnC tesı Pazar dahıi ^tjnhul îcslıvjlı Lapsjnltnd.i BILSAK GÜZEL SA.NATLARA GİRİŞ KURSLARI kurslanmız 20 TEMMUZ'dan başlay^rak haf'.alık donemler halinde uygulajıacakıır. Resım Heykel Sahne ve Goruntu (Tiyatro) İç Mımarlık Endustrı Urunkrı ve Tasarım Tekstıl 50 YIL ÖNCE CumhurİYet ve hüsnüniyetlerıne ihtimal verilerek mahdud salahıyette bırakılan Idman Cemiyetleri İttifakı şeklinde bır idare vticude gelmif ve bu idare şimdiye kadar iktidarsızlık, hesabsızlık ve anarşi içinde memlekeü bu spordan mahrum tutarak infısah etmiştir. Cumhuriyet Halk Partisi, Türk Spor kurumunun teşekkülüne delalet ettikten sonra, sporu eski mütereddı ve anarşik vaziyette tutmak sevdasından vazgeçmeyen anasırın, bir taraftan Spor Kurumunu çalışmaktan menedecek maddi, manevi tedbirlere, diğer taraftan genç sporcuları yekdiğeri aleyhine düşman zihnıyetle tahrik etmeğe koyuldukları anlaşılmıştır. Bazı 28 Temmuz 1937 zamamnda mudahale edecek heyetler teşkil olunamamıştır. Genç sporculara iyi ahlak numuneleri vermeyen idareciler bulunması teessüf olunacak bırşeydir. Efkarı umumiyenin bilmesini arzu ederim ki, artık sporun kaldırım kavgası halinde devam etmesine ve muntazam sporun kendi tesir sahaları haricinde kurulmaması için çırpınanların zararlı tesirlerine nihayet verilecektir. Hazineden yapilan fedakarlıklar Cumhuriyet Halk Partisinin sporculara gösterdiği kolaylık ve yardımlar, sporun asıl maksadını temin etmek içindir. Spor terbiyesi partimiz ve hükümetimizce esaslı bir terbiyedir ki, bunun doğru istikametten şaşırtılmasına asla müsade etmiyeceğiz. İlk aldtğtmız tedbirler sunlardır: 1 4 temmuz hadisesınm doğrudan doğruya alakadarları tecziye olunmuştur. 2 Spor ahlakı mazbut olmıyan ve spor edebiyatını nifakta ve gençleri zehirlemekte zanneden unsurları spor sütunlanna kabul etmemeleri için bu beyanatım gazete sahiblerine tavsiye olarak yazılmıştır. 3 tçtimai ve mesleki t9171987 mevkilerini spor bakımından nifdk yolunda kullanmış olan zatların, böyle nüfuz kullanamıyacak vaziyette bulundurulmalan mercilerine takib ettirilecektir. 4 i Maarif Vekaleti, Galatasaray talebesinin yanlış spor zihniyetinde bulunmalarma mekteb talim ve idare heyetinden sebeb olanlan tahkik edecek ve tedbir alacaktır. 5 Türk Spor Kurumu, nizamnamesinin emrettiği teşkilatı süratle tahakkuk ettirecek ve nizamnamenin emrettiği vazifeleri ciddi ve sert bir surette murakabe edecektir. Anarşinin izalesi ve spor terbiyesinin iadesi için bilhassa Istanbulda sürat ve katiyetle hareket etmek lazımdır. 6 Bu tavsiyelere ve alınan tedbirlere rağmen sayılan bu fenahklann devamı görülürse, kulübler lağvedilerek yeni şerait altında kunılacaktır. Son hadiselerin failleri tecziye edilecek İstanbul 27 <ÜM.) Başvekil tarafmdan tebliğ edilmiştir: İstanbul spor meydanlarmda karşılaşan genç sporcuların birbirlerinin hayatına ve haysiyetine kasdeden bir zihniyete düşmeleri, ehemmiyetle dikkatimizi celbeden mahiyet alması üzerine keyfiyet TUrk Spor Kurumu Başkanlığına tetkık ettirilmiş ve uzun incelemeler neticesi meydana gelen rapor mütelea olunmuştur. Daha evvel bir takım hadiselerden sonra, en son 4 temmuz vakası uzerine TUrk Spor Kurumu Genel merkez heyetince munasib cezalar tertib edilmiştir. Dikkatimizi celbeden esaslı mesele spor terbiyesinin bazı muhitlerde spor maksadma ve centilmen terbiyesine münafı bir istikamet almasıdır ki, bu istikamet ıslah olunmadıkça derdin esası tedavi edilmemiş kalacaktır. Cumhuriyet hükümetleh ilk günden itibaren spor terbiyesile alakadar olmuşlardır. Tecrübelı sporcu olarak karştmıza çıkanlar, idareyi kulüplerin elinde ve sporcu tanınmış birkaç mütesanid şahsın selahiyetinde tutmak için her gayreti sarfetmişlerdir. Iktidarlarına l'ınılıklı.'hıanbul adresinden sağlanabılır. S a n a t ç ı l a r a d u y u r u l u r . r "İŞTANBUL'DAN GÖRUMTÜLER If llj/,r.m : GÜZEL SANATLARA GİRMEK İSTEYENLER Resım atelyetennde çalışmalanmız başlamıştn k.ırınt KcMin SLTL'IM W Irmııııı/ Seramık Grafık Fotoğraf 'J.kK Itr V)«dnl VıkJl S<ı " CIHANCIR İSTANBL'L I4Î 28 ^9 14' 2S »9 '.,ıA{iee Cad X lAddbank Iş Batn SMI Mecıflvekov lel 166 72 35 SANAT MERKEZİ te( 148 63 16 TİYATROGÖSTERİ 520 19 06 MODA KUITUR MERKEZİ SINEMASI BRYAN FORBES THE osm SANAT MERKEZİ ORTAKOY # < SINEMA CUNLERI 87'DEIM KATHARINE HEPBURN YUL BRYNNER WOLFCANC PETERSON İŞİLİ TEKKİŞİLİK W DOET 12 0014 KASETLERI DINLEDINIZ Mİ? • Fikret Kızılok Bülent Ortacgil 1516 3O18 45Z1 15 Mres OtnOoyu Cad Bartnn» P » # <(O U 0 ORT«lkÖY/tST Tel 161 78 43 Yalnız Aşkımız için NASTASSIA KINSKI • Seanslar donuşumludur Her gun 10 30 03 "PENCERE ÖNÜ ÇİÇEĞİ" • İsmail Demircioğlu ECİP BEY VEYANAK RLÜLARI gazetelerimizin bu kabil menfı spor anasırına ifsad vasıtası olmalan, şiiphesiz ki bu gazetelerin sahiplerini de müteessir edecektir. Bu zihniyetin tezahürü Istanbulda şu şekilde görülmuştür: Türk Spor Kurumu nizamnamesi Istanbulda tatbik olunmadığından, hadiseleri hükumlere raptedecek ve DUDAK SELDA BAĞCAN v s yv r 6üo l 0 MISSI0N "CÛRET I » ; £n 1,1 "ŞIRDAŞ TÜRKÜSÜ" YAPIM: Çekırdek Sanalevı DAulTIM. Kaynak UuzıK Tıcaret Pıccatura Tmazlepe Çarşısı No 1T" BaHifKoylst Tel 570 09 69 SEVİŞMEK ARZUSU SABAH SINEMASI Bu kaset arsıvmızde muilaka buiunmah ÛUulu I Öldüriiiecek Kadın HUMPHREY BOCART Dttbhı I tum M C M Tıtaut %m»*m, IMa Akkn (S\ ODEON(f \Cy 270115 •nınunlı plafcı .l.n.ı Tcknık mıuıtesı m y'otı* acaıplıg. m.7 < a* M * ptatı. 6 muhlctıf artul UrahiKUn 6 oer dınlenihr İKK \Sh