Katalog

ANILAR VE SÖYLEŞİLER Ahmet Rasim 550 lıra (KDV ıçinde) Çağdaş Yayınlan Türkocağı Cad. 39/41 Cağaloğluhtanbul Cu m h u riyet 64. Yıl; Sayı: 22566 Kurucusu: Yunus Nadi 175 TL. <KDV BEN ATATÜRKÇÜ DEĞİLİM Nadir Nadi f j M M ( M(J>V ıçinde) ç ) Çağdaş Yaytrüun, Türkocağı Cad. $9/41 CağaloğlutSTA NBUL dah,n 21 Hazir&n 1987 Pazar Lise kültür derslerinde Islami yaklaşım ağırlık kazanıyor Ortaöğretimde laiklikten sapıııa BİLİM ADAMLARI Prof. Akarsu: Felsefe derslerinin felsefeyle alakası yok. Orta Asya'da bilim, tslamda bilim, hepsi bu. Prof. Grüberg: Fen ve matematik kollanndan mantık derslerinin kaldmlması önerisi bir unutkanhk mı? Doç. Arat: Felsefe derslerinde şovenist ve dinci bir eğilimle belli bir ideoloji işlenmeye çahşılıyor. katı dediğimiz matematik dersi dahi tartışmaya açık hale getirilmeli. 12. Sayfada Tabak kirmak, bu değil LEYLA TAVŞANOĞLU SİYASETÇİLER Tanyolaç (SHP): Amaç demokrat, çağdaş ve taik insanların sayısını azaltarak, zaman içinde Türklslam sentezmin egemenliğini sağlamak. Kolukısa (DYP): Bu derslerin azaltılmasma kalkışmakla milletin kültür zenginliği açısından önemli bir noksanlık yaratılıyor. Gürsel (DSP): Batı felsefesine gereken ağırlığın verilmemesi, çağdaş uygarlık dtizeyine yakında geleceğimiz iddialanmn safsata olduğunu gosteriyor. 12. Sayfada 1940'larda lise son sınıflarda haftada 4 ders felsefe ve sosyolojiye aynlıyor, bilim ve felsefe dili olarak da 5 ders Latince okutuluyordu. Geçen ders yılında ise felsefe grubu dersleri son sınıf edebiyat kolunda 6 derse, matematik ve fen kolunda ise 3 derse indirildi. Eğitim Bakanlığı 'nın yeni önerilerine göre "eski yazı" son sınıf edebiyat kollarında "zorunlu seçmeli" ders olarak okutulacak, matematik ve fen kollarında mantık dersi tümüyle kaldırılırken sosyoloji, seçmeli ders haline getirilecek. ASİYE UYSAL Ortaoğrelımde kultur derslerıne venlen onem gıttıkçe azalırken, bu derslerde laık bakış açısından uzaklaşıldığı; Islami yaklaşımın ağırlık kazandığı göruluvor. 194O'lı yıllarda lise son sınıflarda haftalık toplam 29 dersin 4'ü felsefe ve sosyolojiye aynlıyordu. Bilim ve feisefe dilı olarak 5 ders Latince okutuluyordu. 19861987 ders yılında ise lise son sınıf edebiyat kolunda haftalık 39 saatın 6'sı; matematik ve fen kollarında da yalnızca 3'u "felsefe grubu" derslenne ayrıldı. Milli Eğıtım Bakanlığı'nın yeni onerılerine göre, fen \e matematik kollarında sosyoloji seçmeli ders haline getirilirken mantık dersi lumuyle kaldınlacak. Eskı yazı da son sınıf edebiyat kolu ıçın "zorunlu seçmeli" ders olarak öneriliyor. Bir zamanlar Batılı fılozoflann öğretildiği felsefe dersleri, gunumuzde artan ölçude "tslam felsefesine" donuşurken, "ahlak" dersleri de Islam ahlakı dersleri haline geldı. Bunlar "din kultünı ve ahlak bilgisi" dersi adı altında, Islami eğitim görmuş oğretmenler tarafından verılmeye başlandı. Cumhuriyetin ilk yıllarında sadece ilkokul dorduncu ve beşmcı sınıflarında öğretılen dın bilgısı, "tslami gonış ve inanışlan" oğretme çerçevesınde önce ortaöğretıme, ardından "istege baglı" kaydıyla lıseye sokuldu. 1982 Anayasası ile de ortaöğretimde zorunlu ders olarak okutulmaya başlandı 12 Eylul sonrasında, dönemın Milli Eğitim Bakanı Hasan Saglam'ın emrıyle ortaoğretımdekı tanh ve coğrafya derslerinde Türkıye coğrafyası, Türk tarihı ve Turk uygarlığının ağırlığı, daha da arttırıldı. Orneğin. Use son sınıf coğrafya müfredah, Türkiye ile ilgili konular yuzde 90, diğer ülkeler yuzde 10 ağırlık kazanacak şekilde duzenlendi. Berabennde, "TC tnkılap Tarihi ve Ataturkçuluk" adlı yeni bir zorunlu ders getırildi. Son hukümetle bırlikte bıyoloji mufredatında da bazı değişiklikler yapıldı. Darvvın'in evrim kuramının karşısına, "Islami yaratılış" teorisı ekiendı. Cumhurıyet'ın ılk yıllarında "filozofi ve sosyoloji" adı altında okutulan dersler, daha sonra "felsefe ve toplurabUim" adını aldı. 1940'larda lise son sınıflarda bir saat genel felsefe, bır buçuk saat mantık, bir buçuk saat toplumbilim olmak uzere (Arkası Sa. 12, Sü. 5'te) Bir tavernadayız. Bırüen bir şangırtı kopuyor: Bir garson elindeki tabak yığınını, biraz önce yere attığı tabaklara eşlik etsin dıye yere fırlatıyor. Ancak biraz değişiklik olmuş yıüardan bu yana: Tabaklar artık alçıdan. Herhalde masraf olmasın diye. Duisburg'dan iyi Pazarlar. Oeyşalar: Japon kültürünün en az bilinen yönü Uirenen Latin Amerika kültürü Cumhnriyet Derçi bugün ve her pazar Cumhuriyetle birlikte. Ren'de turna avlamak... ÎCEREM ÇAL1ŞKAN Vrmt. Oguzkan: En Milli Eğitim'den okul kütüphanelerine Avrupa Parlamentosu'nu, 'baskı yapan sözde Brüksel'den dostlar* olarak niteledi Piyano için çeşitlemeler Hüzgâr, ara sıra Ren'e ürpertili esintiler getiriyor. Ve Ren'de balıkçılar VOK Sanayi kokan, paslı akan Ren'de balıkçılar!.. Şaşırıyor insan. Tıpkı Haliç'te şaşırdığı gibi. Demek, Ren henüz ölmemiş. Genç kuşaklara hâlâ küçük mutluluklar bağışlayabiliyor. Cennetlik kitaplar BAKANLIKTAN MİIVİK BEYİNLERE Cennette büyük küçük aptes olmaz, yenilip içilen şeyler hafıf bir geğirti veya ince bir ter halinde dışarı atılır, mis kokularla uçar gider. Peygamberlerin çağrıst üzerine önce iki yana sallanan ağaçlar, sonra yanına geldiler. Tüm melekler, 600 kanatlı Cebrail gibi ışık hızı ile hareket ederler, insan vücuduna gama ışınlan benzeri girip çıkarlar. Ezan okunurken bacağınt toplamayan oyuncak bebeğinin bacağını koparan küçük kıza, babası "Aferin kızım, ona ezana saygılı olmayı hatırlatmakla iyi etmişsin" der. ÜMİT ASLANBAY kokularla uçar gider..." "Modern egitim anlayışı ile 69 yaş çocuklan için hazırlanan " Yaşar Kandemir tarafından yazılan kitaplar eksiksiz, gedıksız "bir sistem" kuruyor; bazılannın adları şöyle: L'zeyle'nin tmanı, Kadere tnamyorunı, Ahirete İnanıyorum, Abdest Alıyorum, Oua Ediyorum, Dine Dogru Annemi Anıyorum, Meleklere İnanıyorum . Resimli, 32 sayfalık "Abdest Alıyorum"da, "Gulkız" adlı bebeğı ile oynayan Elif, ezan okunurken bir an (Arkası Sa. 12, Sü. 7'de) KONUK YAZAR Evren: Saçma karam yakmda kaldınrlar ERMENl KARARI Çumhuriyet'in Oğrenci Anketi Uzerine Çok ilginç sonuçlar çıktı. Orneğin, öğrencilerin yüzde 63"ü, öğretim üyelerini yetersiz buluyor. Aslında başka yanıt beklenemezdi. Üniversiteler, bin bir güçlükle ve milyarlar harcanarak yetiştirdikleri binin üzerindeki öğretim üyesini birkaç yılda yıtirirlerse, böyle bir sonuç alınır kuşkusuz. ANKARA'dan Ozal: Nazarı dikkate alnıaııı Oyunun adı: Açık poker AKKARA "fliskilerimiz tahribata uğrar" mesajını Turkiye, Avrupa ülkelerinin "hükümetlerine" aylardır çesıtlı yoüarla vermeye çalışıyor. Bu mesajın verilmesi ıçin aylardır her yol deneniyor. Önce Avrupa Parlamentosu'ndaki mılletvekıllerıne tek tek mektup göndeıiliyor. Mektuplardan sonra "Ermeni sorununun ne olduğunu" açıklayan dokumanlar postalanıyorya da bizzat Turk Dışışlerı yetkililerince Avrupa Parlamentosu milletvekİHerine ıle(Arkası Sa. 13. Su. 4'te) YALÇIN DOĞAN Erbakan: Haksız ve tarihi gerçeklerle ilgisiz bir karar. HADİ ULUENGİN Kraliçe Elizabeth Müzik Yarışması her yıl keman, piyano, kompozisyon ve şan dallannda tekrarlamr. Yani her branş dort senede Saçma sapan karar: bir yenilenir. Özellikle 12 Eylül'den sonra bu piyano dalındaki sözde dostlarımız bize, 2 musabaka, Varşova'daki ay içerısinde "Bu işi Chopin ve Moskova'daki halledin, demokrasiye Çaykovskı yarışmalanyla geçin" dediler. Hiç aldırış birlikte dünyanın en elitist etmedik ve cevabmı verdik. üç yarışmasmdan biridir. Hiç şüphe etmiyorum ki, Buenos Aires'ten bu aldıklan saçma sapan kararı yakında kaldıracaklar ve bizim haklılığımız ortaya çıkacak. HASAN UYSAL HAYDAR ALDIKAÇT1 SIVAS Sıvas'ta incelemelerıni surduren Cumhurbaşkaru Kenan Evren. dun de Avrupa Parlamentosu'nda Ermenilerle ilgili alınan karan eleştirerek "Hiç şuphe elmiyorum ki, aldıklan bu saçma sapan karan yakında kaldıracaklar ve bizim haklılığımız ortaya çıkacaktır" dedi "Bizim Ermenilere verecegimiz bir kanş topragımız yok" dıye konuşan Evren, Avrupa Parlamentosu'nda alınan karann kendüerini uzduğunü, (Arkası Sa. 13, Su. Fde) Duygular ... veya Mirta VAMIK KURAL ANKARA Tüm meleklerın, 600 kanatlı Cebrail gibi, ışık hızı ilc hareket ettikleri, insan vücuduna gama ışınlan benzen gırip çıktıklan bir âlem, kurgubilim yapıtlannda değil, Milli Egıtim BakanlığYnın okul kütüphanelerine dağıtuğı ve demırbaş olarak kaydettırdıklerinde. Cennet ise, yer yer sibernetık, yer yer de arkaik bir dunya demırbaş kitaplarda: "Cennette bıiyukkiiçük aptes olmaz, yenip içilen şeyler hafif bir geğirti vej ı ince bir ler halinde dtşan »ulır. mis Çakırognllan: Tarihi gerçeklerin oylama sonucuyla değiştirilmesi mümkün değildir. Haber Merkezi Başbakan Turgiıt Özal, Avrupa Parlamentosu'nda alman Ermeni raporuyla ılgıli karan. dun de eleştırerek "Bu karan hiçbir şekilde nazan dikka(Arkası Sa. 13, Su. 3'te) Doç. M. TAHİR HATİBO&U'mın yazısı 12. Sayfada DIŞBASINDA ERMENl KARARI 13. Sayfada Selgitti, bozuk altyapı gorundu TARIK ERSOY Istanbul'da son yağan yağrnur, kentin altyapısı ile ilgili bazı gerçeklen su yuzüne çıkarttı. Yeterli boşaltım kanallan olmaması yüzünden biriken yağmur suları telefon hatlarının geçtiği çukurlarda toplanarak binlerce abonenin iletişiminı engellerken, öte yandan elektnk ve su ke(Arkası Sa. 13, Sü. 5'te) BağKur Yasası'nda değişiklik yapıldı Danıştay Savcılığı iptalini istedi Geçen haftalarda bır filmin galası yapıldı bu kentte. Filmin adı, "Duygular...veya Mirta, Liniers'ten İstanbul'a." Kısaca konusu şöyle: Arjantinli üniversıte öğrencisi bir genç kız, askeri yönetim doneminde her şeyi bırakıp îsveç'e <, gidiyor. Orada bir Türk gencme âşık olup îstanbul'a yerleşiyor... Seul'den Süper emekliük Meclisten geçti Grev tüzüğü saüantıda YAVUZ ŞİMŞEK Ozal hukumetınce hazırlanarak yururluğe konan "Grev ve Lokavtlarda Mülkiye Amirlerince Alınacak Tedbirlere Dair Tazük"un iptali ıstemıyle açılan davada Danıştay Savcısı da tuzuğun "şeklen iptaline karar verilmesini" istedi. Danıştay Idari Dava Daırelerı Genel Kurulu'nda gorulen davanın 12 haziranda yapılan duruşmasında goruşunu açıklayan Danıştay Savcısı, soz konusu tuzuğun anayasa ve yasa hukumlerı ile belirlenen ışlevinın dışına taştığını bıldirdı. Danışta> Savcısı ayrıca, "Resmi Gazete'de de yayımlanarak yünırluge giren tuzuk metninin" Bakanlar kurulu'nca hazırlanıp "Danıştay'ın incelemesine sumılan metin" ile "Oanıştat'dan çıkan metinden" de ü'eğışık olduğunu açıklayarak ıstemını bu değerlendırmelere dayandırdı Danıştay Idari Dava Daireleri Genel Kurulu'nun kararını bu ay içinde açıklaması beklenıyor. Ozal hukumetınce hazırlanıp 4 E>lul 1986 gunu Resmı Gazete'de yaumlanarak yururluğe gıren "Grev ve Lokavtlarda Mülkiye Amirlerince Alınacak Tedbirlere Dair Tuzuk" işçi (Arkası Sa. 15, Su. 6'da) Kan çorbası... ALİ RIZA BALAMAN Hangı yaşam biçiminde olursa olsun, 'kan' soğuk bir sozcüktür. Hiç de güzel çağrışımlar yapmaz: Ya küfür yerine kullanılır ya da beddua olsun diye. Ama Uzakdoğu'da, hele de Kore'de kana başka bir anlam, başka bir işlev yüklenmiştir: Burada kan yenır de içilir de... KONUK YAZAR Yol ve kaldırun yanhşları Prof. ASIM MUTLU Uygar bir ulkede yoUanı hele yaya kaldırımlan tstanbul'unkiler kadar bozuk, duzensız ve perişan olaruna rastlanamaz. insan yururken bir tümseğe, gelişigüzel bir basamağa çarpmamak, bodnımdan sokağa kapı açmak üzere izinsiz yapılmış derin bir çukura (Arkası Sa. 13, Sü. 4'te) göre, halen 116 bin 400 lira olan prim hesaplanmasındaki esas kazancın üst sınırı, getirilen üst gösterge tablosu sistemiyle Bakanlar Kurulu 'nca belirlenecek rakamlar doğrultusunda, farklı ve daha yüksek bir düzeyde saptanabilecek. ANKARA (Cumburiyet Burosu) Kamuoyunda "Süper emeklilik" olarak bilinen yasa tasansı dun TBMM Genel Kunılu'nda kabul edildi. Yasaya göre, alınacak primler ile bağlanacak aylıkların hesaplanmasına esas göstergeler ve ust gösterge tabloları, Çahşma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı 'nın önerisi uzerine, Bakanlar Kurulu'nca saptanacak. Bakanlar Kurulu'nun belirleyeceği 5 yıl süreyle prim ödeyenler, yüksek maaşla emekli olabilecekler. Bu (Arkası Sa. 15, Su. 6'da) özal hükümetince hazırlanarak yürürlüğe konan "Grev ve Lokvvtlarda Mülkiye Amirlerince Alınacak Tedbirlere Dair Tüzük"ün iptali istemiyle açılan davada Danıştay Savcısı da tüzüğün "şeklen iptaline IVormal gösterge tablosuna karar verilmesini" istedi. Stuttgarftan Başsavcı: Başkan R.Ecevk Cumhuriyet Başsavcılığı, DSP'deki muhalif grubun geçen hafta seçtiği yönetimin yasal olmadığına karar verdi. ANKARA (Cumhuriyel Burosu) Cumhuriyet Başsavcılığı, DSP içinde muhahf grubun geçen hafta sonu yaptığı kurucular kuruJu toplantısında seçtığı yeni yönetimin yasal olmadığına karar verdı. Soz konusu toplantıda genel başkanlığa getırilen Celal Kürkoglu'nun da yasal genel başkan olmadığını belirten Başsavcılık, Kurkoğlu'nun itıraz etmek ıstemesi halinde mahkemeye gidebıleceğını bıldirdi. Cumhuriyet Başsavcılığı'nın Celal Kurkoğlu'na gonderdığı yazıda, her sıyası partı ıçin bir sıcil dosyası tutulduğu belırtilerek şoyle denıldı: "Sicil dosyiLsında nelerin bulunacağı. Siyasi Partiler Kanunu'nun 10. maddeşinde açık olarak bildirildiği Siyasi Partiler Kanunu'nda kurucular kunılunun nileliği, gorev ve yelkileri ile siyasi partiyi baglayıcı kararlar alabilecek beyan ve faaiiyetlerde bulunabilecek organlann neler olduğu gosterilmiştir. DSP'nin sicil dosyasında bulunan 15 Haziran 1987 tarihli yazıda, 31 Mayıs 1987 gunu kurucular kurulu toplantısının yapüdığı ve yazıya ekli listede kimlikleri belirtilen kişilerin merkez organlanna seçildikleri bildirilmişlir. DSP Genel Başkanlığı'ndan alınan 18 Haziran 1987 tarihli yazıda da bu dunım teyit edilmiş. bildirdiğiniz 14 Haziran 1987 tarihli toplanlının yasalara ve parti tüzügune aykın olduğu ileri sıinilmuştur. DSP'de iki başlılık giderildi Irkçılığa karşı tiyatro AHMET ARPAD Almanya'da Yahudi Tiyatrosu, bundan altı ay önce Heıdelberg'de kuruldu. Kuçük, küçücük bir topluluk. Topluluğu yaratan kişi, H'illiam F. Lampen. Berlinli rejisör çoktandır böyle bir topluluğu kurmayı düşlüyormus. YAĞMURDAN SONRA 4 saat süren sağanaktan sonra kaldırun ve asfalt bomba yemis gibi dağtbnıs. (Fotoğruf: TARIK ERSOY) JokkMokk'tan Akla Özgürlük... A k l ı , dogmaların tutsaklığından kurtarıp özgür kılabilmek için, insanoğlunun yüzyıllardan beri vermiş olduğu mücadele, uygarlığın motoru olmuştur. İnsanlığın daha iyiye, daha güzele dönük arayışlarının önüne dikili setlerin tarih boyunca birer birer yıkılması, insanın düşünmeyı, kuşku duymayı, tartışmayı öğrenmesiyle gerçekleşmiştir Yalnızca birtakım kör inançların ezberlenıp aktarılmasını bilen medrese kafasının yarattığı alacakaranlığın delinmesi, öyle kolay olmamıştır. Kuşkucu, araştıncı bilimsel kafanın, ortaçağ düşüncesine üstun gelerek insanlığın önünü açması, büyük özveri ve açılan gerektirmiştir. * Bu uygarlık kavgasını tarihimızde en bilinçli bıçimde başlatan, "Yaşamda en gerçek yol (Arkası Sa. 15. Sü. 3'te) Nîyazi Agırnaslı öldü İnsan Haklan Derneği, avukat ve eski pariamenter Agırnaslı 'ya ölümünden önce plaket verdi. 15. Sayfada GOZLEM UĞUR MUMCU Bizim burada yok yok! TEKİN SÖNMEZ JokkMokk, eskiden. adı Talvatis olan bir Lapon kasabası. 'Dere dönemeci' anlamına geliyor ve Laponca'da 'j' harfi 'y' sesi verdıği için 'yokmok' diye söyleniyor. İşte ben de bu fırsatı değerlendirip espriyi yapı veriyorum: YokMok 'ta yok yok! 7. Sayfada Rus Ruleti (Arkası Sa. 12, Sü. 7'de) (Arkası Sa. 13. Su.Tde) • •* HASAN CEMAL Gortıaçcv'un sonunu hiç iyi görmüyorum. Bu gidişle Sovyet Silahlı Kuvvetteri'nin düzenleyeceğı bır askeri darbe ile görevinden uzaklaştırılacak. Söylemedi demeyin! Bır gece yarısı, Gorbaçov bakacak, bir de ne görsün? Kremlin, tanklarla çevrilmış değıl mi? Marsşal Sergey Sokolov'a bağlı birlikler, televizyon istasyonunu ele geçirmış SHP VE DSP İL BAŞKANLARI NE DÎYOR? 10. Sayfada İNÖNÜ: KURULTAY OL UML U SONUÇLA R VERECEK 13. Sayfada