Katalog

23 MA Y1S 1987 KULTURYAŞAM HAYVANLAR İSMAtL GÜLGEÇ CUMHURİYET/5 Mimarlann mimarı, doğumunun 100. yılında birsergiyle anılıyor Çağın mimarı: Le Corbusier KİM KİME DUM DUMA BEHİç AK 2 0 . yüzyılın en sevilen ve en çok eleştirilen mimarı Le Corbusier'nin 50 yıllık meslek hayatında gerçekleştirdiği konut, kent çizimleri, resim ve heykelleri, tasanmlan, yapılannm dev fotoğraflan Hayv/ard Gallery'de ve îngiliz basımnda büyük ilgi görüyor. 1917 yılında Türkiye'ye de gelen Le Corbusier, mimariyi "sosyal gelenekleri devrimcileştirebilecek" bir etmen olarak görüyor, estetik kaygıları, işlevsellik uğruna feda etmiyor. ABD'den Hindistan 'a kadar dünyamn dört bucağında çeşitli türlerde yapılar inşa eden Le Corbusier, hep modern, hep yenilikçi ve hep değişik. Petaın, o sırada daha gayrı miman konularla mesgül olduğu içın Le Corbusieı, bukuk boynunu Pirene LONDRA Vakti zamanında 5 Dağları'na goturur. yıl boyunca, her gun onünden geçVerimliliğinin kanıtı da dılnya hamişıim. Bir değişiklik olduğunu sezritası. Şu fanı dunyanın adı saru bimiştim, ama bilmiyordum. Luminy lınen butun memleketlerinde Le CorFakültesi'nde mimarlık okuyan bir busier, mimarisinın mimk de olsa bir arkadaşım soylemişti: Le Corbusier'şubesini açmayı ihmal etmemıştır. Le nin L'nite d'habitatiotT'uymuş MarCorbusier, mimarinin gâvur Evliya silya çıkışındaki kuçiık kent blok. Çelebi'sı. Katalonyalı çömlekçi usYeni okuduğum kıtaplardan Fertası Gaudi, Barselona'yı daırnı ıkâhan Şensoy'un "Kapı Oldü" öykuraetgah seçmişken, Le Corbusier gezsunde, Le Corbusier'nin şarapçı olgin mı gezgindir. duğu yazılıvdı. Bukel Uzuner'in Doğum yeri olan Chaux de • Vehbi ŞanlTnın Faust Tutkusu" hiFonds'dan ABD'deki tek yapıtı Harkâyesinde ise Le Corbusier'nin soyavard Üniversitesi'nin Carpenter Merğacmda Alman kanı olduğu ileri sükezi'ne, Pans'teki Cite Universitesi'1954'TE LE CORBVStER Mimar Le Corbâskr, dogumumm yurülmuştu. Le Corbusier'nin adı dandeki Pavillon Suisse'ten Ahmeda tüncü yümda Londra 'da düzenlenen geniş kapsamh bir sergiyle anıha nice yazı ve sohbette betonarme ya da çelik, ama hep estetik bir şe bad ve Chandigarh'a kadar mimar, İtyor. Unlü mimann, YousufKarsh tamfinaan çekilenfotoğrafi 1954 >a gittiği ya da çağnldığı her ulkeye > ~ tarihini taşıyor. kilde geçmiştir herhalde.Doğumupıt diken çalışkan bir somutçu. Nenun lOO.yıh nedenıyle Hayvvard Galdir Le Corbusier'nin muhalıflerinlary de "Le Corbusitr. Asnn Miman" Bu donem, raakine çagının ilk ci kışıp gökdelenler hayal etti. Neyse ki den, eleştirmen Charies Jencks, lum sergisi açıldı da, Isviçre doğumlu bu izin vermediler. Brasilia'nın danışvatalarını oluşturur ki Le Corbusibu yapıtları inceledikten sonra tek unlü şahsı. nihayet yakinen tanıma manlanndan biri olarak ikmale er, mimarinin mesgalesinı "insan ile sözcuklu bir sonuca vanyor: Zigzagfırsatı doğdu. kaldı. bammadde arasında dnygusal bir lar... Ama Le Corbusier'nin ic çelişilişki kurtnak" olarak nıteler. AyrıLe Corbusier, surekli olarak arka kisiz olmak dıye bir sorunu yok. Mimari nedir? ca konut, "bir vasama makinesidir." cebinde ayna tasıyan ınsanlardan biMimar bu coğrafı zenginliğin yaEril gözlukierle bakıldığında TurkYani makine nasıl insanın işine yari. Kendisinden soz ederken, uçünnı sıra resim, heykel, ic mimarı ve çe "dam" ıle Fransızca "dam"ın nyorsa, konuı da insanın yaşamasıcü tekil şahıs kullanması bu ayna memobilya tasarımı semtlerinde de fır(hatun şahsiyet) hayatın en lemel ıki na hizmet etmeüdir. Ama Le Corburakırun bir kanıtı. Yenilık ve değişiköğesi olduğu soylenır >a, işte Le Cor ça, mala ve rapıdo koştüruyor. Dasıer, pek öyle "tımımınm trmımnıın lik tutkunu olan mimar, birçok uzhası gemi, uçak, araba tasarımlan ıle busier (Courvosıer ile karıştırmayın) IrnTaakk traaak" tarifesinden değilman tarafından, mimarinin hem Pifabrika ve silo planlan da çizmiş. Le bu birinci dam bahsınde, pek yeni, dir. tşlevselliğe estetik şırıngalamacasso'su, hem de Stravinsky'si olaçok ileri, bol sozliı, çiçek çizgiti, aka Corbusier'nin sergide görülen tabloyı hiçbir zaman ihmal etmemiştir. rak adlandırılmış. ları, aslında mimari yapıtlanmn çıdemi ve mekanik amelelik yapmışHatta kimı zaman estetiğe işlevselkış noktasıru oluşturuyor. Olmayaur. Adam, İsıanbul'daki apartmamn Yaratıalığın padişahı, alan, biçim, lik bulamayı vınuttuğu bile olmustur. nı önce resmetmiş, sonra da bina etLaz ınşaat çavuşu değil. Ve mimari ışık ve renkleri her seferinde başka Zaten bu nedenle de Sovyet Sarayı miş. guzel duyunun gunluk yasamdaki projesi ret olunmuştur. Hoş Le Cor türlü bir araya getirmeye çalışırken, alansal faaliyeti. hep yapılmamış olanı yapmaya çaSergi, mimann ilgi alanlan kadar busier'yi reddeden arsa sahibi bula ba sarfetti. Ronchamp Kilisesi'nin geniş. Resimde, kubistlerin muhalif bula bir Gurcu kalfayı bulmustur miSanatçı ve aydın Le Corbusier'nin kulakla şapkayı andıran çatısı, yaramar olarak. gözunde mimari, sadece işlevsel ya halefî olarak dogan purist akımın batıalığın, şaskınhğm biraderi olduğubası sayılıyor Le Corbusier. Heykelda dekoratif bir konutlanma değilnu kanıtlayan bir örnek. de ise, Moore'dan çok hemşerisi Gidir. Ama "insanlığın kaderi konuLe Corbusier nedir? acometti ınceliğımn Paol Eluard gösundaki derin gerçeklerin ifade mecAslında Le Corbusier'nin kalıcı etBiçern, malzeme kullanımı, teknozuyle yontulmuş biçımını getinyor. rasıdır." kileri o kadar çok ki, mesela hazır loji ve felsefe vadilerinde hep "at Mobilyacılıkta da usta ve yine yeniSergının adı "Asnn Miman", kitaplık yerine, tuğlalann arasına kaüzerinde" olan Le Corbusier, 15 yalikçi. ama sergı kaıaloğunun ilk satın da laslar koyduğunuzda Le Corbusier'ci 192040 dönemi, savaş sonrası dö şında saat tasanmlan, 60yaşında da "Le Corbusier, 20. >üz>ılın en sevioluyorsunuz. Ya da metalik tüp iskent planlan çizdı. "Mimariann nem olduğu için güllerin, karaııfil len ve en çok eleşlirilen miman" şekkeletli ve derı döşemeli bir kohukta miman" olarak ünlendi ve gerçekkokabileceğı zenginlıktedir. Eluard'linde. Eleşıınlmesıne rağmen, gerek oturuyorsanız Le Corbusıer'yi anıten de mimarinin mımarisıni yapmaın "Dünya bir portakal gibi ma>i" 6 kalemde toplanabilecek teknik keyorsunuz demektir. ya çalıştı. Kendini kahraman kıldı. dediğı günlerde gerçek aşılmıştır. şifleri, gerek bıçemsel alandaki yeKentlere dadandığında, Paris'in goDuşler madde bulmakta, maddeler nilikciliği herkese şapka (îkarttıracak Sergi nedir? beğini Bedrettın Oalan'lamaya kalcinsten. örneğın, Paris'te inşa etli •düşe gelmektedir. ği "Slein de Monries" villasının foİşte "Asnn Miman" sergisinde en toğrafmda, vıllanın Onunde 1926 az 5 saat gezindiğinızde, Xenaxis'in model bir araba duruyor. Yapı ise Le Corbusier için bestelediği aıonal neredeyse uzay fümlerinde gördüğuve elektromanyetık muzıği eşlığınde muz cinsten. tşte araba modelini kıstasanm, plan, proje ve maketlerin tas alıp. binanın tasarımına baktığıasıllannı, yapılann dev fotoğraflarını mızda, Le Corbusier'nin zamanına izliyorsunuî. Girişle çıkışı hatırlatbirkaç lakvim fark attığını göruyomakta yarar var: nız. Sergınin ilk bolumünde 4 minareli Le Corbusier'nin mesleğiııe olan ekmek kadayıfı bir cami poz vermıştutkusu ve verimliliği de kayıtlara tır. LeCorbusıer mosyösunün 1917 geçmiş. Bana kalırsa kuçük biı püyılında memleketı Osmaniye'yi ziyarüz: tkinci DunyaSa\aşı'nınbaşlanret ettiği saptanmıştır. Ve sergideki gıcında, Fransa'da birlikte ealıştığı cami fotoğrafını da bizzat kendısi yeğeni Pierre Jeanneret ve ortağı çekmiştir. Bu 1917 yılı, Le CorbusiChariotte Perriand uııeniş saflarına er'nin (Fransızlar kısaca "Corbu", katılırken. Le Corbusier, (bu musIngilizler daha da kısaca "Corb" tear ısmin "karga"dan '"le corbeau" 1929 YJLJNDA YAPMIŞTI Çağmızm en çok tartışılan mimarderler) Bohemya, ttalya, Yunanistan türediği soylenir ) Vichy'ye jollanır Uanmn bafinda gelen Le Corbusier, Savoye binasmı 1929 yılında ger ve Türkıye yılıdır. Brut beton yapıve goğsu gamalı haç dolu. adı gotik lannm ve havalandırma sisıemlerinin çekleştirmifti. Unlü mimar, 1965 yılında ölünceye kadar dünyamn harfle yazılan Mareşal Petain'den Yunan adalanndaki kireçcidarlı evdört bir yamnda çok değişik türlerde, ama her zaman yeniliğe yöCezayir kentı içın hazırladığı şehirlerden esinlendıği söylenmıştir cilik pianının uygulanmasını ister. nelik yapüar gerçekleştirdi. RAGIP DURAN H1ZLI GAZETECt \ECDET Oyuncok dedıği şzylsr eskî k dY • Ortahktu sefrl g Varöt tMiiurdan .iştenne yoraıvaoı' ğt için, çocvklora wrm/şic?r oynom diye, M&PA kiuki d i ÜPYA g'tt>i ÇİZGİLİK KÂMtL MASARACI TİYATROGÖSTERİ bilmerk 148 52 25 130 48 49 ÖZEH FtLM'ln büyük gayretieriyle Bâtun dunya bu 1İM konuşıqoL •• •• SINEMA GUNLERI İTek Kisilik Düet " JUL1E ANDREWS \\ \ \ BVHS M \ W O \ SYÜO* YALNIZ MODA SİNEMASINDA 144*4 3» BA21 147 «6 »5 ANDREI KONCHALOVSKY '"DUETFORONE" •*Tl>e Nuıe Of The Ro«r GULUN /ADI MISSION GÖREV Özel komando" TANK TURKULERIMIZLE MERHABA AHMET KAYA EDİP AKBAYRAM DOSTLAR 23 Mayts Cunmtesi saat 1800 te %± OYUIKU OOUIU SEAN CONNERY F. MURRAY ABRAHAM MMn B9 Eser. Umberto Eco Tia: En Yön: Jean Jacques Annaud S \ KS'IVAti E* r I EHCEt % £ ^F TARİHTE BUGÜN MÜMTAZ ARIKA* 1344'm BüGUN,UhiLU RESSAM ŞEV<£T PAG, YAÇlA/DA ÖLOÜ. SANAYİI^ ME&SE MEICTEBl (&UZEL. SANATLAg AKAPEMf£/y'Mİ BİT'REN DAĞ,UZUM YlLLAtZ EESıM ÖğfZerMENLığ/ IL£ SAfUAr/A// gtt ARAÖA SÖrÜ/eMEY/ SliMiŞTİ. SEMELUKLS, 8İR. IÇ MEKÂAJ ÇlNTER.tE(jR.s) fZESS/OMl OLARAtC TA"~ CAMİ VE rueg£L£&M /Ç ' " ~ ~' 23 Mayıs RESSAM ŞEVKET DAĞ KaAklf SOREYYA Osmanbey SITE BakırkAy RENK BevoOkJ SINEPOP ıy « m 1986cannes 1987 En lyı Sınetnalograf ORTAOYUNCULAR BEYOĞIU KUCUK SAHNE C. Thonas HowHI JanesCanİMr YSR: M»f*n C. Gelecek hatta Aksaray V 0IZ Toptıapı SüR ve Bakırtcy os ftcıkhan Şehiı Ttyatnsu'nda BIMI*r Açıkhava Tlyatrosu'nda Ortaköy Sanat Mertıezl nde Moda Slnema»ı'nda Fındıteade Nitgünde BahctUevter Ünvertltle T«n MOzik Evl Beyazıt'ta Beyoğlu Emek de satılmakfedır. Gruplaca ındının yapılır FERHANGİ ŞEYLER Ferhan Şensoy Perş.Cuma: 21.00 CumartesiPazar: 15.3018.30 143 64 17 144 43 27 YAA/Mt>A,/şrğw ouıfru/epüğu f . ÇOK SAĞLAAA 8ıR PEZSPE/CTIP YAPl OYUSHARI SAPrAMAPA DA USTALIĞIYLA OİKKArLEfSi Ç£f£MfŞ T'tR.. ÇEŞiTU AAAUZARA ÇAUÇMALARl OA SUÜJMAM (SAğM) ŞEVKET ÖAĞ, gOYAMA TEKNİĞı AçtStMDAN tZLEUIMCl ( P & f Not ««nalçı adları artabetık sırayta dızılmiftır 50 YIL ÖNCE Cumhuriyet Sabiha Gökçen Ankara 22 (Telefonla) Değerli ve ilk kadm tayyarecimiz Sabiha Gökçen, tayyaresi ile memleket içinde yaptığı bir hava seyahatinden bugün saat 18'de Ankara'ya avdet etti. Çok muvaffakiyetli geçen bir seyahatten donmekte olan Sabiha Gökçen, Ankara üzerinde bir iki tur yaptıktan sonra hava meydanına indi ve çok alkışlandı. Ismet İnonunun Atinadan ya pazartesi, yahud salı günü ayrılması muhtemeldir. 23 Mayıs 1937 kararı itihaz ettikten sonra, 22. heyeti umumiye toplantısına nihayet vermıştir. Konferans, ahalisi hadden fazla olan memleketlerin bakımsız arazi ile toprağın tabii servetlerınden istıfade etmeleri için tedbirler alınması lazım geldiği kanaatindedir. Bu maksatla beynelmilel mustemleke mu'haciretlerı tertib edilmesi lazımdır. Bu usiil dunyanın demografık ve iktisadi muvazenesmi temin etmek için en iyi bir çaredir. Konferansın daimi meclisı bu mesele ile meşgul olmak üzere bir muhaceret komitesi teşkil etmelidir. Konferans, bundan sonra ttalyan ayan meclisı azasından Kont San Martıno Valperganm iki sene muddetle konferans riyasetine tayınını tasdık etmiştir. 19371987 Şehir Tiyatrolan GENÇÜK GÜNLERİ 3. GENÇÜK TİYATROLARI ŞENÜöl 19 Mavıs Salı: ia30 Taner Barias ve Mim Tıyatro YEŞİL KUŞAK DEĞİŞİM TARDIEU'DAN 3 OYUN KİRLİ ÇIKl ŞeMr Tlntrolan GENÇÜK GÛNLERİ YEŞİLKUŞAK 20 Mayıs 15.00 Deneysel Çarşamba: Sahne 24 Mayıs Pazar. 1B30 Sanyer Halk Eğit.Mrk. 20 Maya Çatvnba ÜCRETSİZOİR HARBİVE M. ERTUĞHUL TİYATROSU'nda ALİ P0YRA20ĞLU TİYATROSU Son oyunlar H»lk Egıtmı Merkezı KAOIKOY T<H 34S 60 67 YENİ OYUN 22 M*B Cuma 23 M M Cunmm SEÇİMLER Müzikli Kabare 2 Bölüm Pers 21 30 C tesı 16 30 YANIMDAKI YATAK Carsamba 15 30 Cuma • C tesı 21 30 Pazar • 15 30 Cars ındmmlı halk gunu 12XU Füm G M v i m (KAfA 0AHBESİ) 1İ0C Fuay* SOM** fFEHHAM SENSOY) ıaj0 KonMT (fe»NBUL BMKK HÛZtK İOPUJLUÖU) 12C0n>n nninnN t İ Û i r ** SaytMto (HAÜL BEHKinr) «00 Wrt TIHM iaxoyu< (oeölşJı«r) 1 2 » Ffcn G k M « (EN tVi YÛBÛME ) wnz Hock » p 1İOO ÛÇ OVUf« tUOOyun f 1130 a * (ÇAÖOHŞBALE IDPLULUâUNUN SEÇMELEM) <2JOO flkn ITartnıl(BAOSf MMONE) ISOO Dto O t e M M (tBRAHİM ZMMN) «30 Fuap Sb/mm (UĞUR MUMCU) 2 BA 2030 N w r SOBANO C*2 Ott> f*n\ f M ılıııl ( ) «J00 Fuap ?C|<ı»l (MUHB8E DAttOAI « 3 0 Konatr (MOZAkO X2JX Fam fmmlnn 0«ŞU KACHNLABIN ÜOO H*un»> >• fomm (ÖÛREHd SORUNLARI) « 3 0 I t n r (tnj TÛRK MÛZttl M3ROSU) 1200 F»m *>rmu (DCNİZİNİ vtTtaEN DENtteb KOC KçÂtOM KOTBCt (QRU6 , 15JÛ0 Fuayl S»)k«jM (ISMAjJ TUNAL4 ıftOO \ I U I M Koıaot (VENİ TÜRKÜ) l&aoOyur (KMÜÇIKI) PINAR KÜR'ün esefi Ademi iktldar ve belgevşekliğini «nir zafıyetini gidertr YARIN YARIN HÖLYA AVŞAR SELÇUKÛZER GÛÇLÛ PangaRı İNCİ B^itrtaş MISTIK Kadıköy OCAK Çembetirtaş İPEK Fındıkzade NİLGUL Karagümruk STAD Tarihi lablolar için bir paryon açılacak Müzelerimizde mevcud tarihi resim ve tabloları halkın istıfadesine arzetmek ve bunlan tarih sıralarile toplu bir halde bulundurmak için Topkapı eskı Türk ve Islam muzelerinde yakmda bir pavyon açılacaktır. Bu pavyona mtilhak olarak ayrıca bir de eskı vesika ve yazılan teşhir edecek bir salon hazırlanmaktadır. Bundan başka kıymettar halılar için de müzede bir meşher açılması duşunülmektedir. Dünyn tieareti Paris 22 (ÜM.) Beynelmilel Ticaret ve parlamento konferansı, dün aşağıdakı Ba'şrekilimiz yarm Atinayu nıuvasalat edecek Atina 22 (Hususi) Türkiye Başvekili Ismet Inonü, burada beklenmektedir. Yunan Kralı Majeste George, kendisini kabul ederek bir mulakatta buiunacaktır. Başvekili almak üzere Gıineysu vapurunun hareketi buraya bildirilmişlir. M Maya Pazar Her ezzanede bulunur tSO fclKuştur 12» UNOAÎN. KUTUSU IORMOBİN CIKAfl UCRETSIZDIR HARBIYE M.ERTUĞRUL TİYATROSU nda