Katalog

14 NİSAN 1987 EKONOMİ 141.85 yeni gördü CUMHURİYET/U TÜRKIYE'den Rayiç flyatlara müteahhit tepkisi E * konomi Servisi Türkiye tnşaat Muteahhitleri Işveren Hı Sendikası Genel Başkanı Sami San Baymdırhk ve tskân Bakanlığı tarafından 1987 yüı için saptanan rayiç ve birim flyatlannm gerçek fiyatlann yüzde 25 gerisinde bulunduğunu açıkladt. San, şu anda çimentonun tonunun 32 bin ,600 lirayı aştığım, birinci derecede gerekli meşe kerestesinin metre küpünün de piyasada 1 milyon 500 bin liradan satüdığını hatırlatarak, "Bakanhğın rayiçlerine göre çimentonun tonu 26 bin 500, meşe kerestesinin metre küpü de 330 bin liradır. Bakanhğın zaman kaybedilmeden yapılan yeni zamlan da dikkate alarak gerçek rayiçleri saptaması gerekiyor " dedi. Dolan tutmak zorlaşıyor Doların değer kaybı altına yaradı. Londra'da 1 ons altın 436.50 dolara yükselirken. Kapalıçarşı'da külçefıyatı ilk defa 11 bin 280 liraya yükseldi. Ekonomi Servisi ABD Dolan, Tokyo Borsası'nda bir ara 142 yenin altına inince tum Avrupa borsalarında da belli başlı para birimleri karşısında değer kaybetti. En erken açılan borsalardan Tokyo'da dün 141.85 yene kadar gerileyen dolar, Japonya Merkez Bankası'nın müdahalesi sonucu 142.50 yenden kapandı. Ancak bir ara da olsa 142 yenlik sınınn altına inen dolar Avrupa'da da kendini toparlayamadı ve 1.80 marka geriledi. Dolann değer kaybı, altına yaradı ve 1 ons alan Londra Borsasında 4.5 dolar aldı. Kapalıçarşı'da ise 24 ayar altın 140 lira birden alarak 11 bin 280 lira ile bugüne kadarki en yüksek değerine ulaştı. Tokyo Borsası uzmanları, Japonya Merkez Bankası'nın dün yine dolann düşüşünü önlemek amacıyla piyasaya müdahale ederek dolar satın aldığını, ancak müdahalelerin günlük bir işlem haline geldiği için psikolojik etkisinin sınırü olduğunu ifade ettiler. Altın, Londra Borsası'nda 436.50 dolara ytikselirken Kapalıçarşı'da da külçe fıyatı 11 bin 280 liraya kadar yükseldi. Tahtakale'de dolar 792, Alman Markı 438 liradan işlem gördü. Boyner Peşin vergi adaletsiz konomi Servisi Türk Sanayicileri ve îşadamlan Derneği (TÜSÎAD) Başkan Yardımcısı Cem Boyner, peşin vergi uygulamasmda Katma Değer Vergisi'nin baz ahnmasının "yanlış" olduğu görüşünü savundu ve sistem değişikliği için çalışmalann acilen baslatılması gerektiğine işaret etti TÜSİAD'm ayiık yaym organı "Görüş"te bir yazısı çıkan Cem Boyner, KDVye dayalı peşin vergi sistemini "adaletsiz. eşitliksiz" olarak niteledi. Sistemin, işletmelerin fınansman yapılan üzerinde olumsuz etkileri bulunduğunu kaydeden Boyner, uygulamamn dünyadaki genel işleyişe ters düştüğünü de ileri surdü. Mevcut sistemin, yaratılan katma değerin kâra eşit olduğu hallerde herhangi bir sorun yaratmadığmı belirten Cem Boyner, ancak bu durumun sık görülmediğini ve özellikle emek yoğun isletmelerde çarpıkhğın daha açık olarak ortaya çıktığını belirttL Pazann önemli bir bö'lümüne hâkim oian Çanakkale Seramik Kalebodur grubunun Sanayi ve Ticaret Bakanlığı ile zam konusunda "centilmenlik anlaşması"na vardığı öğrenildi. Bu anlaşmaya göre, elektrik, kömür ve akaryakıt fıyattarında önemli arttşlar olmadığı sürece seramik ve fayansa zam yapılmayacak. FARUK BESKİSİ2 Amerikan sigorta Seramik ve fayansta "centilmeıılik anlaşması" şirketlerinin gözü Türkiye pasaruıda de bulunduran Çanakkale Seramik ve Kalebodur'un Sanayi ve Ticaret Bakanlığı ile yılbaşında bir "centilmenlik anlaşmasma" varması da bunu güçlendiren en önemli etken olarak görülüyor. Edindiğimiz bilgilere göre bu anlaşma, temel girdi olarak nitelenen eiektrik, akaryakıt, kömür fıyatlannda önemü anışların olmaması durumunda, seramik ve fayansa herhangi bir zam yapılmayacağıru öngörüyor. Bu konuda görüştüğumüz piyasa ilgilileri, bu aniajmayı olumlu karşıladıklaruu belirttiler. İlgililer, zaten üretici firmalann kâr marjlannm çok yüksek olduğunu belirterek şunları söylediler: "Yılbaşında seramik ve diger sıhhi tesisat ürönleri ithalatından fon aiınmıyordu. Bu dönemde Romanya'dan yüzde SO'yi aşan gümrijkle getirikn bir seramiğin tstanbııl piyasasiBdaki satış flyaa 66 liraya geüyordu. Yerti seramiğin fiyatı ise 120 Hraydı. Daha soara seramigin metre karesine 2 ^ dolar fon konuldu. Bu fonla senunigin sattş fiyatı birden 85 liraya yükseldi. Bdykce ithalalçınıo kân>1a biriikte ele alındıgında, ithai seramik ile yerii seramik arasındaki fiyat farkı kapannuş oidu. Ve ithaiaün cazibesi kalmadı. Bize göre, haktimetin ithalaU fon koyması sartıyla bu aalaşmaya vanlnuştır." Piyasa ilgilileri, fon konulmadan önce Romanya'dan ithal edilen klozetin 24 bin liradan satıhrken, yerli klozetin yüzde 50 fiyat farkıyla 36 bin liradan saüldığını da hatıratarak "Bu da gösteriyor ki, itbaiat yerli ürtticiler için büyiık bir tebdic. Eger fon konafanasaydL, üreticüere büyuk bir darbe olacaktı" şekiinde konuştular. Girdifiyatlan artmadıkça zam yapılmayacak Çalışma izni istediler Washington'daki TürkABD tş Konseyi toplantısında Lozan Antlaşması'yla kaldınlmış bulunan, yabancı şirketlere sigortacılık alanında çalışma hakkınm yeniden verilmesi istendi. Türk tarafmın, bu yaklaşımı ilke olarak olumlu karşıladığı öğrenildi. ABD'li işadamlan GAP'la yakından ilgileniyor ve patent yasası çıkartümasım istiyor. TANJU AKERSON WASHINGTON Washington'da geçen hafta yapılan Türk Amerikan İşadamlan Konseyi toplantısında, Amerikan şirketlerinin Türkiye'de Lozan Antlaşması'yla yabancı kuruluşlara kapatılan sigortacıhk alanında faaliyet gosterme arzusunu ön plana çıkardığı, Türk tarafının bu yaklaşımı olumlu karşıladığı öğrenildi... Konsey toplantısında varılan anlayış ortamı doğrultusunda yasal düzenlemelerin gerçekleşmesiyle, Osmanlı döneminden beri ilk kez Türkiye'de yabancı sigorta şirketlerine "retailperakende" alanda çalışma izni sağlanmış olacak. Lozan Antlaşmasf nda o sıralar Türkiye'de bulunan yabana sigorta şirketlerinin Türkiye'de yalnızca kontrat sürelerinin dolmasına kadar faaliyetlerine izin verilmiş, halen kontratlan gereği çalışmalannı sürdüren yabancı sigorta şirketleri dışında Lozan'dan bu yana hiçbir yabana kuruluşa imtiyaz tamnmamış bulunuyor. Konsey toplantısından sonra yayımlanan ortak bilidiride, sigortacılık alanıyla ilgili doğrudan bir açıklamada bulunulmadı. Ancak konsey kulislerinde Amerikan tarafının başta sigortacılık olmak üzere çeşitli alanlarda Türkiye*nin özelleştirme programında ileri adımlar atması beklentisi biçiminde olduklarını vurguladıkları, buna karşılık Türk tarafının da ABD'nin özellikle Türk tekstil ve demirçelik ihraç ürünlerine kota uygulamalarıru yumuşatmasıyla.bu konudaki gelişmelerin hızlanabileceği görüşünü ilettiği öğrenildi. Bu çerçevede başta sigortacılık olmak üzere çeşitli alanlarda Türk tarafını yabancı sermayeye teşvik edici bir unsur olarak ortak bildiriye, Amerikan işadamlannın korumacüık eğilimlerini ve Türk tekstil ve demirçelik ürünlerine konan kotalan kaygıyla karşıladıklan yolunda bir görüşün konduğu belirtildi. Ne var ki ABD işadamlannın korumacüığa karşı tavır içinde olduklarını Turk tarafına Uettiği gün, Amerikan Kongresi korumacıhk yolunda yeni bir adım daha attı. Temsilciler Meclisi Dışilişkiler Komisyonu, Amerikan yardımı alan ülkelerin lsrail hariç, bu parayı Amerikan mallarının ithalinde kullanma ve yine bu maliann Amerikan gemileriyle taşınması zorunluğu getiren bir yasa değişikliğini kabul etti. Amerikan tarafının konseyle ilgili hazırladığı bir raporda, Türk işadamlarımn Amerikan pazarlarına ilgi duyması, "Johnny come late" (geç kaldın Johnny) deyimiyle formüle edilerek, halen karşılaşılan güçlüklerin temelinde Türk işadamlannın Amerika'ya mal satmak için elverişli dönemleri kaçırmalannın yattığı savunuldu... Raporda yine de Türk işadamlarımn Amerikan pazarlanna mal satma şansı bulunduğu, bunun için de Amerikan Ticaret Yasasf nı çok iyi öğrenmeleri gerektiği vurgulandı. Konsey toplantılannda Amerikan işadamlannın Türkiye"ye yatırımda en çok ilgi duyduğu alanların başında GAP projesinin geldiği, bu çerçevede örneğin Coca Cola'nın hammaddesi meyan kökü yetiştiricisi Amerikan firmalannın, GAP projesiyle açılacak yeni ekim alanlanna ilişkin hazırhklar içinde olduğu belirtildi... Yine Amerikan işadamlarımn Türkiye'de bir patent ve telif hakkı yasasının çıkmasını şiddetle şart koştuklan ve bu taleplerini ortak büdiriye geçirdikleri saptandı. Tanmda üretim paneli bugün konomi Servisi "Üretim Yönü ile Tanm Sektörünün Değerlendirilmesi" konulu panel bugün saat 10.30'da Taksim'deki TÜYAP Ticaret Merkezi konferans salonunda yapüacak. Bugün açılacak ve 6 gün sürecek "1. Tanm ve îlgili Sanayi Fuan" çerçevesinde düzenlenecek panele gazeteci Necati Doğru, TZOB Başkanı Osman özbek, Tanm Bakanlığı'ndan Dr. Şenol Erdoğan ve Tanm Kredi Kooperatijleri Genel Müdürü Hüsnti Poyraz konuşmacı olarak katılacak. TEBİAT (Turizm, Ekonomı, Bihmsel Araştırma, Tanıtma ve Ticaret AŞ) tarafından düzenlenen • paneli Prof. Dr. Erol Manisalı yönetecek. Seramik ve fayans pazarının yüzde 70'ine yakın bölümünü eiinde bulunduran Çanakkale SeramikKalebodur ile Sanayi ve Ticaret Bakanlığı arasında yılbaşında bir "centilmenlik anlaşmasına" varıldığı öğrenildi. Bu anlaşmaya göre, elektrik, kömür, akaryakıt fiyatlannda önemli artışlar olmadığı sürece, seramik ve fayansa zam yapılmayacak. Toprak Seramik'in son zamanlarda zam yapma isteğinin Başbakan Turgut özal tarafından geri çevrildiği çeşitli çevrelerce ileri sürıllürken, piyasa ilgilileri "Zatea bu firmalann kâr marjlan çok yiiksektir. Bize gore. bükümetin ithalaU fon koyması şartı ile bu anlaşmaya varılmıştır" dedî. Piyasada son bir aydır, seramik ve fayansa zam yapılacağı şeklindeki söylentilerin yoğunlaşması nedeniyle görüştüğumüz çeşitli ilgililer, yüzde 17'lere varan bir zam beklediklerini belirtirken, üretici firmalar, herhangi bir zam yapılmayacaginı ifade ediyorlar. Seramik ve fayansu pazann yuzde 70'ine yakın bir bölümünti elin \ CENTİLMENLtK ANLAŞMASEVA İLK DARBE KİTLERDEN • Sanayinin ana girdtterine zam ZAFER GELİŞLÎ KARABÜK Türkiye Demir ve Çelik Işletmeleri Genel Müdürlüğü'nün, demir ve pik çeşitlerine yaptığı zamdan sonra dün de Karabük ve îskenderun Demirçclik tşletmeleri'nde üretilen ve döküm, boya, deterjan, çimento, zirai ilaç ve plastik sanayülerinin önemli hammaddesi ile girdileri olan demirçelik yan ürünlerine yuzde 5 ile 29 arasında zam yapıldı. Yan ürünlerde en az zam yüzde 5 ile ham tenol ve zifte, en çok zam ise yüzde 29 ile pres naftaline yapıldı. Yan ürünlerin yeni fıyatlarla satışına dün sabahtan itibaren başlandı. Kuruluş, 30 çeşit yan üriine en son 13 Ekim 1986 tarihinde zam yapmıştı. Demirçelik işletmelerine yan ürünler için zamdan önce para yatırarak alırn bağlantısı yapan müşterilerin, fiyat farklarını yatırarak mallannı alabilecekleri bildirildi. Ne. ne kadar oldu? ITL/Tonl CİNSİ RmZOt TürkiyeIrak KEK toplantısı A nkara (Cumhuriyet Burosu) TürkiyeIrak 7. dönem •iM. Karma Ekonomik Komîsyon toplantılan dün başladı. Teknik düzeydeki toplantılarda Türk heyetine Hazine ve Dış Ticaret Müstesan Yavuz Canevi, Irak heyetine de Ticaret Bakanı Birinci Yardımcısı Abu Talip Amdulmuttalip AIHaşimi başkanlık ediyor. KsüeHsilol Onemli projelere 'para yetmiyor' ANKARA (aa.) Devlet Planlama Teşkilatı'nca izlenen 100 önemli proje için, geçen yıl aynlan odeneklerden fazla harcama yapıldı. DPT verilerine göre, durumlan izlenen 100 önemli proje için 1986 yılında 1 trilyon 478.9 milyar lira ödenek aynlmasma karşın, bu projeler için aynı yıl 1 trilyon 650.8 milyar lira harcandı. Buna göre, söz konusu projelerin gerçekleşme oranı yüzde 112 oldu. DPTnin "önemti projeler" raporuna göre, dunımlan izlenen 100 projenin 1986 itibanyla proje tutan 9 trilyon 534.2 milyar lira düzeyinde bulunuyor. Söz konusu projeler için, geçen yıl aynlan yatınm ödeneği dışmda 75.7 milyan dış para ve 166 milyan da fonlardan olmak üzere toplam 317 milyar liralık ek ödenek verilmişti. DPT raporuna göre, geçen yıl en düşük gerçekleşme, yüzde 50 ile tanm sektörü yatınmlannda oldu. En fazla gerçekleşme ise yüzde 235 ile imalat sektöründe meydana geldi. Harcamalar dikkate alınarak belirlenen yatınm gerçekleşmesi madencilik sektöründe yüzde 95, enerji sektöründe yüzde 127, ulaştırma sektöründe yüzde 75 ve hizmetler sektöründe de yüzde 80 oldu. KISAKISA • PREMO çocuk mağazası Osmanbey, Rumeli Caddesi'nde açılıyor. 16 nisan perşembe günu açılacak çok katlı çocuk mağazasında hamile kadtn ve 014 yaş grubu çocuk giysi ve eşyalan 9 ayn reyonda satılacak. 5 katta kurulan mağazada Ozel koleksiyonlardan ve ithal eşyalardan oluşan reyoniarda mobilyadan mamaya dek her türlü gereksinim karşılanabilecek. • SARKUYSAN kontinü döküm vefılmaşin.tesisleri kurma çalışmalannı hızlandırdı. Elektronik toughgitch çubuk üretecek olan şirket yeni tesislerin yapım çalışmalannı Southvmre şirketi ile birlikte yürütüyor. FrtfS Nfftlfa Sal |Nİ naftaMn «an feaet Dft Sal beazal Mttsr teazaiö. Mkfea ktk könini Certz kak kinârü Kok tozs Graaüt cunrt . SilKrft astt > M taa» . f l |K . . £®K^a~ ESKİ 200000 . 130.000 324000 450000. 238500 90 000 170.000 .159000 YENİ 225.000 140.000 420.000 550.000 250000 95000 200000 185000 67000. 99000 65000 74G00 .40000 . . 45000 . .3500 . 5.000 27500 30000 * KDV dahO fabrika satıs fiyatı ij <5 T.C. ZtRAAT BANKASI 14 MbAM 1997 TMMNDEKİ DÖVtZ KURLARI DÖVİZ KURLARI S/mSTL 798.09 578.06 62.89 441 07 21.32 117.07 180.77 132.57 390.94 126.52 532.77 61.89 560.26 612.84 2937.41 117.71 1297.06 212.86 Dovizin Cinsi 1 ABD Dolan 1 Avustralya Dolan 1 Avusturya Şilini 1 Batı Alman Markı 1 Belçika Frangı 1 Dani marka Kronu 1 Fransız Frangı 1 Hollanda Rorini 1 isveç Kronu 1 isviçre Frangı 100 İtalyan Lireti 100 Japon Yeni 1 Kuveyt Dinarı 1 Sterlin 1 S.Arabistan Riyali Sert)est piyasada Doiar: 792t Mafk: m Döviz Döviz Efaktif Efektif A)(ş Sattş Satış Ahş 786.30. 790.23 786.30 798.09 569.52 572.37 558.13 578.06 61.96 62.27 61.96 62.89 434.55 436.72 434.55 441.07 21.00 21.11 20.58 21.32 115.34 115.92 115.34 117.07 130.61 131.26 130.61 132.57 385.16 387.09 385.16 390.94 124.65 125.27 124.65 126.52 524.90 527.52 524.90 532.77 60.98 61.28 59.76 61.89 551.98 554.74 540.94 560.26 2894.00 2908.47 2836.12 2937.41 1277.89 1284.28 1277.89 1297.06 209.71 210.76 205.52 212.86 DÖVİZİN CİNSİ 1 AnSTlALYA MUN 1MWTWttjUİ 1 MTI MJMI MAM •\ •ABBUMU K H a j 1FMMZFMMI 1 HMLUBt FUMM 11SVfÇIMM 1M0CHUMI 1M İTM.TM ÜKTt IMMPMYBri 1 »»•«»« naıiBi mVETTtfeUM 1MRVEÇKMM ISIBMJi 1 S. AIMbTU ÜTMJ DÖVİZ «uşn. unşTL 786.30 569.52 61.96 434.55 21.00 115.34 178.10 130.61 385.16 124.65 524.90 60.98 551.96 603.78 2894.00 115.97 1277.89 209.71 790.23 572.37 62.27 436.72 21.11 115.92 178.99 131.26 387.09 125.27 527 52 61.28 554.74 606.80 2906.47 116.55 1284.28 210.76 EFEKTIF AUŞTL 786.30 558.13 61.96 434.55 20.58 115.34 174.54 130.61 385.16 124.65 524.90 59 76 540.94 591.70 2836.12 113.65 1277.89 205.52 DÜNY4*dan Japonya'nın dış ticaret fazlası 90 milyar dolar konomi Servisi Japonya'nın dış ticaret fazlası 1986 yılmda yeni bir rekor kırarak 90 milyar dolara dayandı. Mart ayı sonunda sona eren Japon mali yüı esas alınarak yapılan hesaplamaya göre Japonya'nın 1986 yüı dış ticaret fazlası 89.8 milyar dolan bulurken yalnızca geçen martta sağlanan fazla 8 milyar dolan aştı. Başardı ihracatçdar ödüUendirildi ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) 1986 yılının başarılı ihracatçıları Başbakan Turgut ÖzaPın da hazır bulunduğu bir törenle ödüllendirildi. Özal, törende yaptığı konuşmada, ihracata önem verdiklerini, buna rağmen yapılan bazı yanlışlan da düzelttiklerini söyledi. özal, "Meşhur hayali ihracat hadisesi çıktı. Onu da ihracatçılanmızın üzerinden kaldırmaya calıştık. Bu hayali ibracat meselesi ihracatçılanmızın üzerinde bir gölgeydi. thracat, Türkiye'nin tiim meselelerini çözecek önemli bir hadisedir" dedi. Özal, daha sonra 1986'da en yüksek ihracatı gerçekleştiren 5 şirketin madalyasmı ve beratlannı verdi. irtiiMmASi ; • ' ; ! ' Yunanistan'da dev Sovyet tesisi JÇ* konomi Servisi Yunanistan ile Sovyetler Birliği MJJ arasında 300 milyon dolarlık alümina tesisi inşası konusunda 3 yıldır süren görüşmeler anlaşmayla sonuçlandu Tarihi Delfi harabeleri yakımnda kurulacak olan tesislerde Sovyetler Birliği'ne satılmak üzere yılda 600 bin ton alümina Oretilecek. Sanayi Bakanlığı yetkilüeri Yunanistan'da son 20 yılın en büyik yatınmı niteliğindeki alümina tesislerinin 1992'de faalyete geçeceğini ifade ettiler. ÇAPRAZKUR 1 ABODOIAR1 1.8094 B.AIman Markı 6.0202 Fransız Frangı 2.0414 Hotlanda Rorini 1.4979 İsviçre Frangı 1289.43 Kalyan Ureti 142.45 Japon Yeni 3.7494 S.Arabistan Riyali 1 Sterlın 1.6251 ABD Dolan A1TIN6ÛMÛŞ ALIŞ Cumhurtyet Raşat 24 ayar külçe 22 ayar bilezık 900 ayar gümüş 74.500 97.000 11250 10.050 170 SATIŞ 75.500 102.000 11.280 11 000 172 T.C. ZtRAAT BANKASI "GHCMC ertfümez" Macaristan'da zam furyası W% udape$e (a.a.) •D Macarstan hukümeti, araiannda :t gibi temel tüketim mdlan ile buzdolabt ve elektrikl aletler gibi dayamklı tiketim maddelerinn de bulunduğu birçok kalen malın flyatlannm artmldığını açıkladı. Macaristan Haber Ajansı MT'nin verdiği bilgiye göre, et veet ürünlerine yüzde 16 ile 22 aasında, bira ve Oteki tür bızı içkilere yüzde 10, dayamüı tüketim mallanna a yüzde 6 oranında zam yapıld. Zam karannm, bütçe açığm kapatmak amacıyla aındığı belirtüiyor. AYAKIANY0T0ZU Tersa£sına karşı Dinendirici AYKKREMİ ftşıntı ve işiklere TUBA TUBA Teknolojisi, ürün kalitesi ve üretim kapasitesiyle bir lider: Borunas. Bir liderden bekleneni yapıyor. Hüyati malzeme alünrinyuınu, ürettiği TSE uygunluk ve kalite belgeli, mükemmel yağmurlama sulama âstemleriyle, Türk tanmmm hizmeiine sunuyor. Türkiye'nin temel hedeflerinden "tanmda modemleşme ve verimlilik" için gösterilen çabalara büyük ölçüde kathda bulunuyor. Türk çiftçisinin yanıbaşında, "tanm için... bereket için" çalışıyor. Ve bu lider kuruluş; Borunas, Türk tanmına Nasaş tarafından kazandınlrnışhr. TUBA NfilRYAKISI ftsır söken bant "Nasaş düminyum demektir, ohnnıııyuın lnıyul NASAŞ FABRİKA: 41810 Diliskelesi Gebze Tel: (1991) 6550/8 hat Teleks: 34128 gena tr. Faks: 6550/8 hat BORUNAS A.Ş.: Istasyon Mah. Menzılcıkuyu Mevkıı Gebze, İzmitTel: (1991) 2148 2149 NASAS