Katalog

KIRK YIL Halit Ziya Uşaklıgil Düzenleyen, yeni basıma hazırlayan: Şemsettin Kutlu. 3500 lira (KDV dahil). Inkılâp Kilabevi 63. Yıl; Sayı: 22482 Cu m h u ri yet Kurucusu: Yunus Nadi 150 TL. fKD İNSAN SICAĞI, Dr. Erdal Atabek 800 lıra (KDV içinde) Çağdaş Yaymları, Turkocağı Cad. 39/41, Cağaloğlutstanbui & ~ v*iui)21 Mart 1987 Cuma Ege'de gerilim artıyor Hora, 11 yıllık bir v aradan sonra ihtilaflı ar sularda petrol aramak üzere savaş gemileri eşliğinde Ege'ye doğru yola çıktı. TPAO'ya, Ege Denizi'nde Türkiye'nin karasuları dışında kalan bölgelerde petrol arastırma ve isletme ruhsatlan verildi Birinci bölge, Saroz Körfezi açıklannda Semadirtk Adası çevrtsU ikinci bolge, Çanakkale Boğazı açıklannda Gokçeada, Bozcaada ve Limnl Adası arasında kalan bölge; üçüncü bölge, MidUU Adasımn batısı ve dörduncü bölge, Midiüi Adası ile Sakız Adası arasında kalan bölge olarak belirlendi. 1 Misilleme: Türkiye de ihtilaflı sularda petrol arayacak J ^/Hükümetin Ege'de Türk T karasuları dışında kalan k alanlarda TPAO'ya petrol arama ruhsatı veren kararnamesi Resmi Gazete'de yayımlandı. ANKARA (Cumhuriyet Biirosa) Türkiye, Ege'deki hak ve çıkarlarını koruma kararlılığını göstermek için dün somut adımlarla harekete geçti. Yunanistanın Ege'nin ihtilaflı kıta sahanliğını kendisine ait görmekte direnmesi üzerine, Türkiye, Ege'nin TUrk karasuları dışında kalan alanlannda petrol arama iznini TPAO'ya verdi. Bu konudaki hükümet kararnamesi Resmi Gazete'nin dünkü sayısmda yayımlandı. Bu arada Hora (Sismik1) ge +f Karadeniz'de Deniz y Kurdu tatbikatına katılan gemilerin bir bölümü dün gelen ani bir emir üzerine Ege'ye doğru yön değiştirdi. +/Türk Silahlı Kuvvetleri'nin jço jçok geniş bir kesiminde ortaya çıkabilecek gelişmelere karşı hazırlık olmak üzere izinler kaldırıldı. Güzel, Yunanistan'ı bu mesajla uyanrken, Karadeniz'de sürmekte olan Deniz Kuvvetleri'nin planlı manevralanndan Deniz Kurdu Tatbikatı'nın planları bu gelişmeler üzerine değiştirildi ve tatbikata katılan gemilerin bir bölümü dün verilen ani bir emir üzerine Ege'ye doğru yola çıktı. Bu arada ortaya çıkabilecek gelişmelere karşı hazırlıklı olmak üzere Türk Silahlı Kuvvetleri'nin çok geniş bir kesiminde izinler kaldırıldı. w Hükümet Sözcüsü Güzel, yf Atina'yı uyararak "ortaya çıkacak girişimlerin gerektireceği her türlü önlemin" düşünüldüğünü açıkladı. liyetlerine en etkili bir şekilde karşılık verilmesi görüşü benimsendi ve hükümete bir dizi öneride bulunulması kararlaştınldı. MGK'nin hemen ardından toplanan Bakanlar Kurulu da önce(Arkası Sa. 15, Sü. 3'te) ATINA misi, yaklaşık 11 yıllık bir aradan sonra dün ilk kez Ege'nin ihtilaflı sularına açılmak üzere yola çıktı. Hükümet Sözcüsü Hasan Celal Güzel, Hora'nın savaş gemileri eşliğinde Ege'ye doğru yola çıktığı saatlerde bir basın toplantısı düzenleyerek, "Türkiye'nin Ege'deki haklanndan en ufak bir ödün vermeyecegini" duyurdu ve Hora'nın faaliyetlerinin engellenmemesi konusunda Yunanistan'ı uyardı. Hükümetin "ortaya çıkacak girişimlerin gerektireceği her türlü önlemi" düşunduğünü açıklayan Hasan Celal Güzel, Yunanistan'a Hora'nın engellenmesi halinde Türkiye'nin bu önlemleri çekinmeden uygulayacağı mesajını verdi. "Savaş" sözcüğünü kullanmayan Güzel, "Biz anlaşmazlığın görüşmeler yoluyla çözüme kaMiştunılmasını arzu ediyonız. Terdhimiz budur" demekle birlikte, bu tercihin gerçekleşmemesi halinde de gereken tavrın takınılacağını kararlı ifadelerle duyurdu. Hasan Celal Yunanistan'daki Kuzey Ege Petrolleri Şirketi'nin petrol aramalarına başlama tarihi olarak açıkladığı 28 marta kısa bir süre kalmışken, Ankara son 48 saat içinde Yunanistan karşısında izlenecek strateji konusunda olağanüstu bir hareketliliğe sahne oldu. Ege kıta sahanlığı konusunda izlenecek tutum ilk olarak önceki gün Milli Güvenlik Kurulu toplantısında ele alındı. Toplantıda, Yunanistan'ın Ege'nin ihtilaflı kıta sahanhğındaki faa ABD: EGE'DE HER TÜRLÜ TIRMANMADAN KAÇININ 15. Sayfeda Hükümet Sözcüsü Rubattis: Lahey'e gidelim STELYO BERBERAKİS ATİNA Türkiye'nin Ege'nin ihtılafiı sulannda petrol arama karan alması, bunun ardından da Hora gemisinin Ege'ye doğru yola çıkması üzerine Yunanistan Başbakanı Andreas Papandreu'nun Kastri'deki konutunda dun olağanüstü bir toplantı duzenlendi. Bunun ardından da hukumet sözcüsü bir açıklama yapa(Arkası Sa. 12, Sü. 7'de) EWYORK Atina'ya ŞEBNEM ATtVAS Güvenlik Konseyi nezdinde uyarı NEW YORK Türkiye, Yunanistan'ı Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi nezdinde uyardı. Türkiye'nin BM Daimi Temsilciliği'nin "Ege'de gelişen dunımun ağırlığına" Güvenlik Konseyi'nin dikkatini çekerek Yunanistan'ı uyaran mektubunun metni "Güvenlik Konseyi (Arkası Sa. 15, Sü. 8'de) Türk ve HADİ LLUENGİN Yunan temsilcileri Carrington ile görüştü (Arkası Sa. 12, Sü. BRL'KSEL Ege sorunundan dolayı Ankara ile Atina arasındakı gerilimin zirveye ulaşması>la birlikte, Türkiye ve Yunanistan NATO nezdinde de ginşimde bulundular. Hem Bruksel'dekı Turk Daımı 1 emsilcisi Osman Olca>, hem de Yunanistan Sozcusu Zacnarias. NATO Genel Sekreteri Lord Carringlon ile l'de) Rabıta önergesi 12 Eylül hükümetinin Devlet Bakanı Mehmet özgüneş'in 1970 yılında 14 tabii senatör arkadaşı ile birlikte verdiği bir sonışturma önergesinde, Rabıta örgütü 'nü suçladığı belirlendi. özgüneş, önergesinde dönemin başbakanı Demirel ve iki devlet bakanını eski Diyanet Işleri Başkan Yardımcısı Yaşar Tunagür'ü koruyarak dinin istismarına yol açtıklarını savunuyor. özgüneş ve arkadaşlarınm önergesinde, Yaşar Tunagür'ün Rabıta Genel Sekreteri Savvaf ve tsviçre şubesi Başkanı Dr. Sait Ramazan'la devamlı ilişkide olduğu, bunun MİT raporu ile belgelendiği kaydediliyor. ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) Ulusu hükümetinin Devlet Bakanı Mehmet Özgüneş'in 1970 yüında 14 tabii senatör arkadaşıyla birlikte hazırladıklan bir sonışturma önergesinde "Rabıta Örgütii"nü suçladığı belirlendi. Özgüneş ve 14 arkadaşı tarafından TBMM Başkanlığı'na verilen önergede, eski başbakanlardan Demirel ve iki Devlet Bakanı, eski Diyanet Işleri Başkan Yardımcısı Yaşar Tunagür'ü koruyarak "İslam dininin çeşitli maksatlaıia istismar edilmesine müsamaha ettikleri" ileri sürülmüş. Özgüneş ve 14 tabii senatörün verdikleri sonışturma önergesine eklenen belgelerde o zamanki Diyanet Işleri Başkan Yardımcısı Yaşar Tunagür'ün, Rabıta Örgütü ile "devamlı irtibatta" olduğu kaydediliyor. Önergeye ek olarak sunulan bir MİT raporunda da Tunagür'ün "Rabıtatül Âlemül İslami Cemiyeti Genel Sekreteri olan Muhammed El Savvaf ile de temas (Arkası Sa. 12, Sü. 3'te) Mehmet Özgüneş, 1970'te verdiği önerge ile Rabıta Örgütü'nü suçlamış ABD Belgelerinde Türkiye CUMHURBAŞKANI EVREN'İN BASIN TOPLANTISI BUGÜN RABITA: İLİŞKİLER OL UML U SÜRECEK ÖZGÜNEŞ: EVREN'DEN SONRA KONUŞACAĞIM EMİROĞLU ALMANYA 'DAKİ DİN DERSİ UYGULAMASINI ANLA TTI DOÇ. AKKOYUNLU: NORMAL BİR ÜNİVERSÎTEDEN MAAŞ ALIYORUM 13. Sayfada m CÜNEYT ARCA YÜREK, bir dönemin bilinmeyen yazışmalannı açıklıyor Yara aldığı için Türkiye'ye inen4 ABD bombardıman uçağı, dünya başkentlerini 1 *4A, dalgalandırdı? nasıl ABD pilotlan, uçaklan Türkiye'den nasıl kaçırdı? SAVAŞGEMİLERİEŞLlKEDlYOREge'ninihtUafhsıdarmadofr ruyola çıkan Hora gemisine savaş gemileri esttk ediyor. SVŞ A II GM A A A LŞK E İ 1 ^ Hora simge oldu Haber Merkezi Türk hükümetinin karan üzerine, Ege'deki ihtilaflı kıta sahanlığında petrol aramak uzere dun Tuzla'dan demir alan "MTA Sbmik1" gemisi, 11 yıl önce "Hoıa" adıyla Türki>e'nin Ege'deki haklarına sahip çıkma kararlılığının bir simgesi haline gelmişti. Türkiye ile Yunanistan arasındaki kıta sahanlığı sorunu 1976 yazında iki ulkeyi ciddi bir krizin eşiğıne getirmiş ve tum dikkatler Ege'ye açılan "Hora" uzerinde toplanmıştı. tki ulke arasında 1976 hazıramnda Bern'de yapılan göruşmelerin kesilmesi üzerine, dönemin Demirel hukümeti "HorB"yı Ege'nin ihtilaflı sularına gönderme karan almıştı. "Hora" 23 Temmuz I976'da Yunanistan'ın diplomatik protestolan altında tstanbul'dan demir almıştı. Turk ve Yunan dıplomatlannın muzakereleri üzerine "Hora" ihtilaflı sulann sınırında demirlemiş, ancak bu goruşmelerin de anlaşmazlıkla kesilmesi sonunda 29 Temmuz 1976'da "Hora" Ege'deki ihtilaflı sulara girmişti. İhtilaflı sulara gırilmesi dunımunda Yunan hükümetinin askeri yön(Arkası Sa. 15, Sü. 4'te) Missouri'nin gelişinin Türkiye'de sevinçle karşılanması, ABD gizli raporlannda nasıl değerlendiriliyordu? Türk kromu üzerine ne gibi pazarhklar yürütüldü? Kromu hangi ülkeler, niçin almak istiyordu? CÜNEYT ARCA YÜREK, ABD arşivlerindeki belgeleri gün ışıgına çıkanyor, bir dönemin "kapalı kapılar ardındaki" politikalarını gözler önüne seriyor... KITA SAHANLIĞI DÜĞÜMÜ 7 işçi işten atıldh referandum dilekçesi imzalayan 500 işçiye ihtar verildi 11 yıllık bmıalıııı ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) Yunanistan'la patlak veren Ege kıta sahanlığı uyuşmazlığı karşısındaki Türkiye'nin hukuki tezi, BM Güvenlik Konseyi'nin 395 sayıh karan, Uluslararası Adalet Divanı'nın karan ve Bern Anlaşması olmak uzere üç temel belgeye dayanıyor. Her üç belge de kıta sahanlığı uyuşmazlığının iki ulkeyi sıcak bir savaşın eşiğine getirdiği 1976 yazında ortaya çıkmıştı. Yunanistan, Hora gemisinin 1976 yazında Ege'nin ihtilaflı alanlannda yaptığı aramalar üzerine Türkiye'yi tehdit etmiş, ancak Hora'nın faaliyetlerini durduracak askeri bir onleme yo1 nelememişti. Yunanistan, Hora nın faaliyetleri üzerine 3 Ağustos 1976 tarihinde BM Güvenlik Konseyi'ni toplantıya çağırmıştı. Güvenlik Konseyi, yoğun görüşmelerden sonra 25 ağustos tarihinde aldığı bir kararla. Türkiye ve Yunanistan'ı kıta sahanlığı sorununu çözume kavuşturmak üzere ikili muzakerelere davet etmişti. Güvenlik Konseyi, bu karannda, "Türk ve Yunan hükümetlerinin Ege'deki gerginliği azaltmak için her çaba>ı harcamalarını, uyuşmazlıklar Uzerinde dogrudan muzakerelere giriş(Arkası Sa. 12. Sü. 6'da) . Ej^leınir'de sancılı günler 8 yıldır yetkili sendikanın belirlenemediği Karadeniz Ereğlisi'ndeki Ereğii Demir Çelik Fabrikalan'nda, yetkili sendikanın belirlenmesi amacıyla iş saatleri dışında isçilere referandum dilekçesi imzalatan 7 işçinin işten atılmasımn ve dilekçe imzalayan 500 işçiye de ihtar verilmesinin ardından 3 işçinin giriştiği açlık grevi 9. gününü doldurdu. 196768'den beri Erdemir'den 13. madde ile işçi atılmadığına dikkat çeken Ereğii Belediye Başkanı Ruhi Çöbekoğlu, emeği ile çalışan insaniarın çalışmalarınm karşılığınm işten atılmak olmaması gerektiğini söyledi. IŞIK KANSU NİHAT CAN KDZ. EREĞLİ Ereğii DemirÇelik Işletmeleri'nde yetkili sendikanın belirlenmesi için referandum isteyen işçilerin 7'sinin işten atılması, 500'ünün de ihtar alması üzerine başlatılan açlık grevi dün 9. gününu doldurdu. Açlık grevini surdüren 3 işçi Erdemir Genel Müdürü Tümer Özenc'in istifasına değin eylemlerini surdüreceklerini söylediler. Bundan 10 gün kadar önce Erdemir'de 7 işçi İş Yasası'nın 13. maddesi gerekçe gösterilerek işten atıldı. İçten atılan işçiler 8 yıldır hiçbir sendikanın yetkili olmadığı Erdemir işyerinde toplu iş sozleşmesi yapılabilmesi için yetkili sendikanın referandum yoluyla belirlenmesini içeren bir dilekçeyi mesai saatleri dışında (Arkası Sa. 12, Sü. 4'te) Pazar günü Cumhuriye! 'te Ege'de Gerilim... İLge Denizi, bir "Yunan gölu" haline dönüşturülebilir mi? Türkiye'ye tamamen kapatılabilir mi? Böyle bir oldubittiye göz yumulabilir mi? Nasıl oluyor da gerçekçilikten bu denli uzak düşünceler, Yunanistan'ın politikalarına damgasınt vurabiliyor? Gerçekten, komşumuzun sergilediği tutum ve davranışlara akıl erdirmek her zaman kolay değildir. Türkiye'nin Ege'de ulusal hak ve çıkarları vardır; bunlardan vazgeçilemez. Ankara, Ege'nin bir bütün olarak havasıyla, deniziyle ve deniz altıyla Yunan egemenliğine girmesine kesinlikle izin vermez. Bunun aksini düşünmek, hayli safiyane bir yaklaşım olur. Uozan Antlaşması, Türkiye ile Yunanistan arasında Ege'ye ilişkin olarak bir "hak ve çıkarlar dengesi" oluşturmuştur. Ama ne var ki (Arkası Sa. 15, Sü. l'de) Kürtler kaçırmıştı HASAN CEMAL Haber Merkezi Irak'ın Süleymaniye kenti yakınlarındaki ENKA şantiyesinden 13 şubat gunü kaçırılan Turk mühendis Atilla Çelikel ve Alman mühendis Manfred Burn serbest bıra(Arkası Sa. 15, Sü. 8'de) Türk mühendis serbest GOZLEM UGUR MUMCU PETROL VE KITA SAHANLIĞI Dramatik Çelişki... Ulusu hükümetinin Devlet Bakanı Mehmet Özgüneş "Rabıta örgütü"nün amaçlarını bilmez miydi? Bilirdi. MGK üyesi ve eski Kara Kuvvetleri Komutanı Nurettin Ersin, 12 Mart döneminin MİT Müsteşarı'ydı. Devletin ulusal güvenlik örgütünün başında bulunan bir Ersin, Rabıta Örgütü'nün bir "şeriat örgütü" olduğunu bilmez miydi? (Arkası Sa. 12, Su. l'de) 'SavaşTı demeçler Haber Merkezi Turkıye ile Yunanistan arasında dun yepyenı bir çehre kazanan son gerginliğir. yak:n geçmişteki kökleri bir ay oncesıne gıdiyor. 24 şubat gunu I Kanada. 2 ABD ve 1 F Alman şirketinden oluşan Kuzey Ege Petrolleri Şirketı adlı konsorsiyum Taşoz Adası'nın 10 mil doğusunda sondaj faaliyetıne başlayacağını açıkladı. Söz konusu şirkeı Taşoz'un batısında Prınos adlı kuyudan yılda 1 milyon ton petrol çıkarıyordu. Prinos, 4 yıl içinde kuruyacak. Oysa Taşoz'un doğusunda milyarlarca dolar değerinde petrol yatakları bulunduğu, bu alanda "?00 milyon dolarlık yatırım yapan şırket tarafından sapıandı. Yunan hukumeti, bu gelişme uzerıne şirketin hisselerini devletleştirmek uzere harekete geçti. Şirketin (Arkası Sa. 12, Sü. 6\1a)