Katalog

2 MART1987 EKONOMİ CUMHURIYET/IT TÜRKÎYE'den "KKTC teşvikleri çifte kaymaklı kadayıf gibi" T? konomi Servisi Türkiye Odalar ve MJ Borsalar Birliği tarafından gerçekleştirilen KKTC çıkartması sona erdi ve işadamlan heyeti dün yurda döndü. Turk işadamlannın yoğun alışverişi dışında herhangi bir yatmm bağlantısmın yapıimadığı ziyareti değerlendiren TOB Yönetim Kurulu Başkanı Ali Coşkun, "KKTC'de yatmm yapacak işadamlanna sağlanan teşvikler çifte kaymaklı kadayıf gibi" dedi. Coşkun, Maraş'ın turizme açılması konusunda KKTC Cumhurbaşkanı Rauf Denktaş ve Başbakanlık nezdinde girişimde bulunduklannı söyledi. Girne limamnın mayısta açılacağını belirten Coşkun, Kuzey Kıbns'm turizmin yanı sıra, tanm ve hayvancılık açısından çok etverişli olduğunu, Türkiye'nin güneyinden boru hattıyla bu bölgeye su taşınmasına ilişkin bir projenin de hazırlandığım ifade etti. Reel asgari ücret sürekli düşüyor Asgari ücretle 24 gün çalış, bir çift ayakkabı al Aylık asgari ücretin gelişimı 1963 360 TL Bıflt asgari ficret 311TL Het asgari icret 100.0 TL İTO Geçinme End. 311 TL Reei net asgari üc. Ocak 1980 Ocak 1987 5.400 TL 41.400 TL 3.277 TL 28.086 TL 2.037.3 TL 20.130.6 TL 160.85 TL 139.52 TL Asgari ücretti bir İşçinin baa zanmtn ihtiyaç maddelerini temin Içhı çaltşması gereken süre 1963 Ocak 1980 Ocak 1987 kg. ekmek içfn kg. et için kg. zeyUn için kg. •eyaz peynir çift erk.ayakkabı 44 dk. 1 saat 09 dk. 1 saat 28 dk. 6 saat 18 dk. 17 saat 11 dk. 18 saat 54 dk. 4 saat 35 dk. 10 saat 58 dk. 17 saat 52 dk. 5 saat 53 dk. 12 saat 26 dk. 14 saat 43 dk. 42 saat 29 dk.124 saat 16 dk 180 saat 17 dk. Zafer Boyer sürenin ise 24 yılda tam üç kat artarak 6 saat 18 dakikadan 18 saat 54 dakikaya çıkmış olduğu görülüyor. Asgari ücretin yarım milyon çalışanı doğrudan ilgilendirdiğini belirten Zafer Boyer, "Asgari ücretin 24 yılda nereden nereye geldiği ortada. Son vedi yıldaki gehşmeier de asgari ücretin satınalma gücünün gerilemeye devam ettiğini gösteriyor. Asgari ücretteki bu erozyonu onlemek için milli gelirdeki reel büyümenin asgari ücrete yansıtılması, aynca her alü ayda bir fiyat artışlanna göre asgari ücretin arttırılması gerekir" diyor. Zafer Boyer, asgari ücretin eşelmobil sistemiyle, fiyat artışlarına göre otomatik olarak ayarlanması yönteminin bazı Avrupa Ulkelerinde uygulandığını kaydediyor. Türkiye'de asgari ücret tespit edilirken tek işçinin ele aJınmasının yanlış olduğunu da belirten Zafer Boyer, Türkiye gibi iş bulmanın kolay olmadığı bir ülkede asgari ücretli işçinin kendisi dışındakilere de bakmak zorunda oldugu hesaba kaUiarak asgari ücretin belirlenmesi gerekir" görüşünü savunuyor. Demiryolu Tşçileri Sendikası Istanbul Şubesi Başkaru Zafer Boyer, asgari ücretin kesin olarak vergi dışı bırakılmasuu da istiyor. EKONOMİ NOTLAR1 OSMAN ULAGAY Asgari Üpret mi? Seralet Ucreti mi? Türkiye'de asgari ücret son kez 1985 sonbaharında saptanmış, 1 Ekim 1985'ten geçerli olmak üzere, kentsel kesimde çalışanların asgari ücret i, güniük brüt 1.380 lira, aylık brüt 41.400 lira olarak belirlenmişti. 6u brüt aylığın, asgari ücretlinin medeni haline ve cocuk sayısına göre net karşılığı, 28.000 liranın biraz üzerinde bir rakama geliyordu. Başbakan Özal, asgari ücrette sağlanan bu artışı, sıcağı sıcağına propaganda malzemesi yapmış, 30 eylül akşami TRT tetevizyonunda yayımlanan "Icraatın İçinden" programında zamlı asgari ücret rakamlarını kullanarak, kendi iktidarları döneminde asgari ücretlinin durumunun nasıl düzeldiğini kanıtlamaya çalışmıştı. Ben ise, birkaç gün sonra yazdtğım "Ekonomi Notlan" nda bu karşılaştırmanın yanıttıcı olduğunu belirtmiş, yeni asgari ücretin henüz yürürlüğe girdiği günkü durumu esas alan bir karşılaştırmanın sağlıklı olmadığını vurgulamıştım. Bu yazı üzerine Sayın Özal beni telefonla aramış, kendi görüşünün ve rakamlarının doğru olduğunu savunmuştu. Aradan geçen zaman, kimin haklı olduğunu ortaya koymuştur. 1 Ekim 1985 tarihinin üzerinden 16 ay geçmiştir. İstanbul Ticaret Odast Ücretliler Geçinme Endeksi'ne göre, 1 Ekim 1985'ten Ocak 1987 sonuna kadar geçen sürede fiyatlar yüzde 54 artmıştır. Şubat ayı artışlanyla birlikte bu artışın yüzde 57dolayına çıkması olasıdır. Asgari ücret ise, Sayın Özal'ın 30 Eylül 1985 günü bıraktığı yerdedir, yani brüt 41 bin lira, net 28 bin lira dolayındadır. 1 Ekim 1985 tarihinde 41.400 lira olan brüt asgari ücretin Eylül 1985 fiyatlarıyia bugünkü değeri, yaklaşık 26.400 liraya; Ekim 1985te 28.100 lira dolayındaolan net asgari ücretin bugünkü değeri ise, yaklaşık 17.800 liraya düşmüştür. İTO verilerine göre 1985 ekiminde kilosu 1500 lira dolayında olan sığır eti bugün 2.400 lira; 615 lira olan kuru fasulye bugün 1.250 lira; 1450 lira olan zeytin bugün 2.250 lira; kilosu 135 lira olan ekmek bugün 220 lira; 15500 lira olan erkek ayakkabısı bugün 22500 liradır. Demiryolu işçileri Sendikası İstanbul Şubesi Başkanı Zafer Boyer'in araştırması ise, asgari ücretlinin son 24 yılda yaşadığı dramı ortaya koymaktadır. Bu araştırmaya göre, reel asgari ücretin 1987 başında eriştiği düzey 1963'teki düzeyin ancak yüzde 45'idir. 1987 başındaki asgari ücret 1980 başındaki asgari ücretin ancak yüzde 87'si düzeyindedir. Net asgari ücretin 1963 yılındaki satınalma gücünü yeniden kazanması için bugün net 64.000 lira dolayında olması gerekiyor. Sayın Başbakan'ın propaganda malzemesi yaptfğı 1 Ekim 1985 tarihindeki satınalma gücüne erişmesi için asgari ücretin bugün net 44.000 lira dolayında belirlenmesi gerekli. Bir an için asgari ücretin hiç değilse son 16 aydaki fiyat artışlarının etkilerini giderecek şekilde arttınldığını, asgari ücretlinin eline ayda net 4550 bin lira dolayında bir para geçtiğini kabul edelim. Gecekondu kiralarının 2025 bin liradan başladtğı, bir çift ayakkabının 2025 bin lira olduğu, normal beslenen dört kişilik bir ailenin yalnızca mutfak gideıieri için 100 bin liranın üzerinde bir paraya ihtiyaç duyduğu bir ortamda, 4550 bin lira neyi çözebilir? Enflasyon bugünkü temposunda sürerse 4550 bin liranın satınalma gücü bir yıl sonra ne olur? Bu asgari ücretle çalışan bir kimse, asgari intiyaçlarımn kaçta kaçını karşılayabilir? Sefaletten nasıl kurtulabilir? Asgari ücreti belirlemekteki amaç, eğer gerçekten bir çalışanın asgari ihtiyaçlannın karsılanması ise asgari ücreti adeta taraflar arasında pazarlık yöntemiyle, birbuçukiki yılda bir belirlemenin ve sonra unutmanın hiçbir şekilde çözüm olamayacağı açıktır. ilk yapılacak şey, bilimsel yöntemlerle ve günün koşullarına uygun olarak bir çalışanın asgari ihtiyaçlannın kaç parayla karşılanabileceğinin saptanması ve bu yöntemle belirlenen asgari ücretin enflasyona paralel biçimde arttırılmasını sağlayacak bir mekanizmanın kurulmasıdır. Ancak bu yöntemle asgari ücretin tanımıyia bağdaşan bir anlam kazanması ve "sefalet ücreti" olmaktan çıkması sağlanabilir. îktisatçılara 5 milyonluk "Kannca Ödülü" JT» konomi Servisi Istanbul Ontversitesi Iktisat Fakültesi Hı Mezunlar Cemiyeti, toplam 5 milyon liralık "Kannca ödülleri" verecek. Cemiyet'ten yapılan açıklamada ödüllerin amacı için şöyle denildi: 'Iktisat fakültesi eğitimi çerçevesinde, iktisadi sorunlar konusunda toplumun bilincini antırmak, çözumler üreten ve Ozgun çalışmaları teşvik etmeye yönelik iktisadi düşünceye katkıda bulunacak basanlı çalışmaları ödüllendirmek." ödüller şu dallarda dağıtılacak: Istanbul Üniversitesi Iktisat Fakültesi'nde o yıl yapılan en iyi doktora tezine 1 milyon, en iyi üç master tezine toplam 1.5 milyon, fakültenin mezunlanndan yılın en basanlı iktisatçısma Altın Kannca, o yıl fakülteyi normal süre içinde, birinci, ikinci ve üçüncülüKle bitirenlere toplam 750 bin, o yıl yapılan en iyi araştırmaya 1 milyon ve ekonomi basınmda en iyi yazara 750 bin lira. 12 kişilik seçici kurulun başkanlığım da Prof. Dr. Gülten Kazgan yapacak. Sendikacı Zafer Boyer, milli gelirdeki artışların asgari ücrete yansıtılmasını ve asgari ücretin eşel mobil sistemine bağlanmasını istedi. Asgari ücret, en az 500 bin çalışam doğrudan ilgilendiriyor İKV Genel Kurulu bugün konomi Servisi İktisadi Kalkınma Vakfı'nın 24. Genel Kurulu bugün Odakule'de toplanıyor. Vakıf Başkanı Asım Kocabıyık'ın konuşmasıyla başlayacak Genel Kurul'da tKV'nin yeni yönetim kurulu seçilecek. İKV Genel Kurulu'na Devlet Bakanı Prof. Dr. Ali Bozer ve Devlet Bakanlığı AET Dairesi Danışmanı Yıldmm Keskin de katüacaklar. Devlet Bakanı Bozer, Genel Kurul'un ardından Perapalas Oteli'nde verilecek öğle yemeğinde "TürkiyeAET ilişkileri" konulu bir konuşma yapacak. Ekonomi Servisi Asgari ücretin yeniden belirlenmesi gündeme gelirken yapılan hesaplamalar, 1987 yılırun ocak ayında geçerli olan asgari ücretin satınalma gücünün 1963 yılında geçerli olan asgari ücretin satınalma gücünün yansını bile bulmadığını gösteriyor. Demiryolu tşçileri Sendikası Istanbul Şubesi Başkanı Zafer Boyer'in Istanbul Ticaret Odası Ücretliler Geçinme Endeksi'nin fiyat verilerini kullanarak yaptığı karşılaştınna, 1963 yılında 311 lira olan net asgari ücretin 1963 yılı fîyatlanyla 198O'de 160 lira 85 kuruşa, 1987 ocak ayında ise 139 lira 52 kuruşa düşmüş olduğunu ortaya koyuyor. Başka bir ifadeyle reel asgari ücretin 196387 döneminde yüzde 55, 1980'den bu yana ise yüzde 13 oranında gerilediği görülüyor. Asgari ücretli ve bir çocuklu bir işçinin b a a zorunlu ihtiyaç maddelerini satın alabilmesi için gerekli süreler karşılaştırıldığında da aynı gerçek ortaya çıkıyor. 1963 yılında asgari ücretlinin 1 kg. ekmek alabilmesi için 44 dakika çalışması gerekirken, bu süre 1980 ocak ayında 1 saat 9 dakikaya, 1987 Ocak ayında ise 1 saat 28 dakikaya yükselmiş bulunuyor. Asgari ücretlinin 1 kilo et alabilmek için çalışması gereken Ayşe hanımın vapur parasını karşılamadı South'un raporu: ark Sigorta'dan % 42 verim V? konomi Servisi Şark Sigorta'nm "özel emeklilik Mlt sigortasına" katılmış olanlar ilk yılın sonunda net ytizde 42,17 verim elde ettiler. Koç Holding kuruluşlanndan Şark Sigorta'nm özel emeklilik sigortası uygulamasımn 1 yılını doldurması nedeniyle verilen basın yemeğinde, hesapların Sanayi ve Ticaret Bakanlığı Sigorta Murakabe Kurulu ve uluslararası denetim fırması olan Arthur Andersen tarafından denetlendiği belirtildi. Açıklamada "Şark Sigorta nezdinde yaptınlan özel emeklilik sigorta poliçesinin teminat değerleri yükseldi. Tek primle poliçenin tümünü almaktan kaynaklanan bu kazanç sigorta süresince her yıl çoğalıp büyüyecek. 100 lirahk Merkez Bankası hissesine 12 lira kurpayı 5 6 yıllık yasa gereği, Merkez Bankası kurucu hisselerine yüzde 12 den çok kâr payı verilemiyor. tZMİR (Cumhuriyet Ege Bürosu) Ayşe Akkan, annesinden kalan miras sandığını kontrol ederken, 1930'Iu yıllann basımı bir hisse senedi geçer eline. Üzerine bakar, her biri yüz liralıktır ve beş adettir. Şöyle bir düŞünür; 1930'lu yılların yüz lirası ile neler ahnmazdı neler! Eğer o • günlerin değerine göre bugün bu hisse senetlerinin de değeri anmışsa eline yüklüce bir paranın geçmesi işten bile değildi. Annesinin yıliarca arayıp sormadığı bu hisse senetleri belki bir "servef'ti. Izmir Karşıyaka'da oturan Ayşe Akkan 120 lira verip biletini alır ve Körfez vapurunun ikinci katında, bir yandan martıların uçuşunu izlerken bir yandan da hisse senetlerinden alacağı kâr payını düşler. Bu vapurla evine dönerken kimbilir belki de cüzdanı şişkin olacaktır. Vapur iskeleye yanaştı. Ayşe hanım vapurdan inip anakent belediye binasının önünden geçtikten sonra Merkez Bankası'na ulaştı. Biraz heyecanlı, biraz telaşlı büyükçe bir kapıdan içeri girdi. Karşısına çıkan onu aşkın vezneden birine gitti ve 5 adet 100 liralık hisse senedinin kuponlarını uzattı. Uzatırken de yüksek tavanlı geniş salona şöyle bir bakıp "demek bu bankada annemin de payı var" diye geçirdi içinden. Bu arada veznedar, Ayşe hanımın hissesine düşen kâr payını çıkartmıştı bile: 60 lira. Evet, yüz liralık beş hisse senedine tanesi 12 liradan 60 lira gelir payı düşmüştü Ayşe Akkan'a... Konuyu Merkez Bankası Genel Müdür Yardımcılarından Ayşe Ovalıoğlu'na sorduk. Ovalıoğlu "yasa böyle" karşıhğını verdi ve şöyle devam etti: Efendim 1930 yılında kurulan banka ilk yıl 4.5 milyon lira tutannda her biri 100'er liralık olmak üzere hisse senedi çıkarmış ve satmış. Yasaya göre de yüzde 12 kâr payı veriliyor. Peki 100 liranın o günkü ile bugünkü değeri arasındaki fark gözönüne alınarak nominal değerin arttırılması söz konusu olabilir mi? Hayır, yasa böyle. Bu konu zaman zaman gündemimize gelir. Ancak yasa böyle, yapılabilecek bir şey yok. Merkez Bankasının sermayesi 25 milyon lira. 1930'da kurulurken 15 milyon lira olan sermaye 1981'de 25 milyona çıkmış. Bugün küçük bir bankanın bile sermayesi milyarla başhyor. Sermaye arttırmayı düşünüyor musunuz? Biz hazine bankası olduğumuz için herhangi bir güvenceye ihtiyacımız yok. "Türkiye'nin d ticareti gerüedî" ANKARA («.«.) 1986 yılının, olumsuz unsurlann yan yana gelmesi sonucu Türkiye'nin dış ticareti açısından talihsiz bir dönem olduğu kaydedildi. tngiltere'de yayımlanan South dergisinin Türkiye'ye ilişkin rapomnda, pctrolfiyatlanndakidüşüş, lranIrak savajı ve bütün dünyada korumacılık eğilimlerinin artması sonucu Türkiye'nin ihracatının da 1986'nin ilk dokuz ayında bir önceki yılın aynı dönemine oranla yüzde 7,5 azaldığı ifade edildi. Mart sayısında Türkiye'ye 20 sayfalık bir yer ayıran dergi, 1986 yılında, Federal Almanya ve Fransa dışında, Türkiye'nin gdeneksel ihracat pazarlannın tumünde bir daralma olduğu belirtirdi. özal'ın ihracattaki gerilemenin önüne geçebilmek için Merkez Bankası'mn eski Başkanı Yavuz Canevi'yi Hazine ve Dıs Ticaret Müşteşarlığı'na getirdiğini kaydeden South dergisi, Canevi'yle yaptığı bir söyleşiye de yer verdi. Canevi, Türkiye'nin dışsaum yapısının önemli ölçüde değişikliğe uğradığını, imaJat sanayiinin toplam ihracat içinde 1979 yılındaki yüzde 30'luk payının bugün yüzde 75'e yüksddiğini, ihraç edilen mallann çeşidinin de arttığım belirtti. Yeni Renault 9ylar piyasada t^ konomi Servisi Oyak Renault'nun yeni modelleri Ht bugün satışa sunuluyor. Renault 9 GTE Broadvvay ve Renault 9 GTC isimlerini taşıyan yeni modellerin, birer de klimalı tipleri bulunuyor. Renault 9 GTC'nin opak boyalıları 5 milyon 865 bin, metalikleri de 5 milyon 995 bin liradan, aynı modelin klimaluannın opaklan 6 milyon 783 bin, metalikleri de 6 milyon 913 bin liradan sattltyor. Renault 9 GTE Broadv/ay model arabalann opaklan 6 milyon 490 bin, metalikleri 6 milyon 620 bin, Broachvay'in klimalı tiplerinin opaklan 7 milyon 303 bin ve metalikleri de 7 milyon 433 bin liradan sattlıyor. Variline ortalama 14.6 dolar ödendi Emlak KredVnin kân 58 milyar A nkara (anka) Türkiye Emlak Kredi Bankası 1986 ı \ yılını 58 milyar lira ile rekor düzeyde bir kârla kapattı. 1986 yılında elde edilen 58 milyar liralık kârın 27 milyar lirasınm tahsili gecikmiş alacaklar için karşılık olarak ayrıldığı öğrenildL Türkiye Emlak Kredi Bankası'mn 1986 yılı kân böylece 31 milyar lira olarak gerçekleşti Petrol ithalatL, 11 ayda 15.4 milyon ton Petrol ithalatından 11 ayda 1.4 milyar dolar tasarruf sağlandı. îthalatın yüzde 39'u Irak'tan yapıldı. yılının ocakkasım döneminde 29 dolar ödeyen Türkiye, geçen yılın eş döneminde 14.6 dolar ödeyerek petrol aldı. Ham petrolün variline geçen yıl aylar itibariyle yapılan ödemeler şöyle: "Ocak 27.1 dolar, şubat 23.7 dolar, mart 16.1 dolar, nisan 12.9 dolar, mayıs 13.2 dolar, haziran 11.9 dolar, temmuz 9.1 dolar, ağustos 11.2 dolar, eylül 12.9 dolar, ekim 13 dolar, kasım 13.6 dolar." Türkiye, geçen yılın on bir ayında 15 milyon 443 bin ton olan petrol ithalatının yüzde 39'unu oluşturan 6 milyon 56 bin tonunu Irak'tan gerçekleştirdi. Türk şoförlere takdir beratı konomi Servisi Uluslararası Karayolu Taşımacılığı Birliği (IRU), tstanbulPariststanbul hattmda çalışan 11 Bosfor şoförüne törenle takdir beratı verecek. 5 mart günü tstanbulda yapılacak törene birliğin üst düzey yetkilileri de katüacak. NEW YORK BORSASI genel olarak durgun bir hafta geçirirken endekslerde iniş ve çıkışlar görüldü. önceki perşembe 2244.09 puanla rekor kırdtktan sonra inişe geçen Dow Jones Endüstriyel Ortalaması 'ndaki bu eğilim, Brezilya'nm borç ödemelerini durdurması üzerine banka hisseleri başta olmak üzere hızlandı. Pazartesi günü 2216.54 puana kadar gerileyen endeks, endüstrileşmiş ülkelerin Paris toplantısı kararlan ve borç krizinin yolaçtığı belirsizlik ortamında 2226.34 puana kadar yükseldi. Ancak Iran'a silah satışı ve Contralar'ayardtm konusundaki Tower raporunun açıklanması üzerine yeniden inişe geçen endeks 2214 puana kadar geriledi. LONDRA BORSASI'nda endeksler genel olarak artış gösterdi. önceki haftayı 1936 puandan kapatan Financial Times100 Endeksı sürekli bir yükselişle 1973.1 puana kadar tırmanarak rekor kırdı. Endekslerin yükselişinde, bu ay içerisinde açıklanacak olan yeni bütçede vergilerin azaltılacağı yolundaki beklentiler etkili oldu. Ayrıca National fVestminister Bank'ın 1 milyar sterlinin üzerinde kâr ettiğinin açıklanması da endekslerin gösterdiği artışta etkili oldu. Daha sonra kimya devi ICI'nın beklenenden kötü sonuçlar elde ettiğinin açıklanması üzerine FT100 endeksi 1958 puan dolayına geriledi. TOKYO BORSASI, haftanın ilk günü dışında hareketli bir hafta yaşadı. Paris toplantısına tepkilerin gözlenmesi nedeniyle pazartesi gunu NıkkeiDow Endeksi 20080 puandan 19 940.50 puana düştü. Ancak daha sonra kimya, ilaç ve diğer içpiyasaya yönelik şirketler ile NTT hisselerinin başım çektiği yükseliş eğilimi, NikkeiDow Endet'sının perşembe günü 20 453.90 puanla rekor kırmasını sağladı. SERMAYE PİYASASEVDAN HAZIRLAYAN YENER Teşekkürler TRT... Geçen hafta salı günü borsa kulislerinde herkes pazartesi akşami yayımlanan "Ekonomi Dünyası" adlı programdaki kendi görüntusünü konuşuyordu. Çoğu kimse, bu programda kimin daha artistik görünümlü olduğu hakkında fıkir birliğine varamamasına rağmen, TRT televizyonlarında "çiçek mezatından" tutun da yılda birkaç kez açılan tütün, çay, pamuk, buğday, fındık piyasaları hatta hatta "hayvan pazanna" kadar haber programların yapıldığına şahit olunurken, "Menkul Kıymetler Borsaları" ile ilgili kapsamlı bir programın ilk kez yayına girmesi borsacılar arasında memnunluk yarattı. Tabii bu arada, kurt borsacılar Kordsa operasyonundaki gelişmeler hakkında bilgi toplamak için kulis faaliyetlerini sürdürmeyi de unutmuyorlardı. Evet bir kez daha teşekkür ederiz TRT'ye ve bu programı hazırlayanlara. Bu arada, geçen hafta içinde borsanın hisse senedi pazarlarında yaşanan tasfiyecilik olayından dolayı borsa ayılarının geçici de olsa borsa boğalarma karşı bir zafer kazanmasına yol açtı. Tasfiyecilik eyleminin özellikle pahalı kâğıtlarda görülmesi ve bazı spekülatörlerin ellerindeki parayı ucuz kâğıtlara doğru kaydırması pahalı kâğıtlar pazarında az da olsa fiyatların düşmesine neden oldu. Öte yandan, haftanın bir gelişmesi de Kordsa hisselerinde görüldü. Fiyatları bir önceki hafta 17 bin liraya kadar tırmanan hatta bir aralar 17 bin 200 liradan dahi işlem gören bu hisseler haftanın ilk gününde bir komisyoncunun pazara yüksek miktarda mal sürmesi üzerine 15 bin 600 liraya kadar düşüriildü. Ve aynı gün bu hisselerden 5 bin adedi bir banka tarafından alındı. Onu izleyen günde aynı üye bu kez pazara toplam 10 bin adet hisse sürerken bu hisselerden 7 bin 530'u yalnız tek bir komisyoncu tarafından satın alındı. Çarşamba günü ise Kordsa hisselerini süren üyenin pazardan çekilmesine rağmen bu kez aynı hisselerin bu şirkete paydaş olan Akbank tarafından surüldüğü gözlendi. Söz konusu kuruluş çarşamba gününün ilk seansında sürdüğü 5 bin adet hissenin yaklaşık 1500adedini satarken ikinci seansta satış emrini geri çekerek ikinci seansta verdiği 3500 adedin üzerindeki satış ordinosuna karşılık bir portföy alışı göstererek malı kendi portföyüne aktarmış oldu. Perşembe günü ise olay biraz daha değişik bir biçimde yaşandı. Kordsa hisselerini süren komisyoncunun bu kez hisselerini bir milyon, yanm milyon ve çeyrek milyonluk kupürler sınıflandırmasına sokarak toplam 9 bin adet hisseyi yine bir başka bankaya sattığı gözlendi. Haftanın son gününde ise yaklaşık 27 milyon nominal değerü hisseyi pazara süren komisyoncu ilk seansta herhangi bir ordino vermemesine rağmen Akbank'ın pazara yine 2 bin adet hisse sürdüğü gözlendi. Ancak ikinci seansta hafta içinde 15 bin 600 liradan hisse süren komisyoncunun 1500'ü aşkın Kordsa hissesini 15 bin 500 liraya kadar pazardan topladığı gözlendi. Öte yandan„ gerek Kordsa hisselerindeki hareketlenmeler ve gerekse de T.İş Bankası (B) grubu hisselerindeki yoğun alımsatım işlemlerinden dolayı Istanbul Menkul Kıymetler Borsası hisse senedi birinci pazanndaki toplam işlem hacmi ilk kez milyar sınınnı aşarak toplam 1 milyar 092 milyon liraya ulaştı. ANKARA (ANKA) Türkiye'nin geçen yılın ilk on bir ayındaki ham petrol ithalatı 15 milyon 443 bin ton olarak gerçekleşti. Petrol ithalatı, 1985 yılının aynı dönemindeki 14 milyon 550 bin tonluk ithalata göre yüzde 6 oranında arttı. Ham petrol fiyatlanndaki ucuzluk, ocakkasım döneminde Türkiye'ye 1 milyar 447 milyon dolarlık tasarruf olanağı sağladı. 1985 yılının on bir ayında 3 milyar 117 milyon dolar olan petrol ithalatı, geçen yılın aynı döneminde 1 milyar 670 milyon dolara indi. Ham petrolün variline 1985 DÜNYA'dan Kalay üreticileri üretimi kısıyor C akarta (a.a.) Dünyanın en büyük kalay üreticisi Olkeleri kalay üretimlerini azaltmaya karar verdi. Üreticiler, ABD'nin bu girişimlerini engellememesini istediler. Kalay Üreticisi Ülkeler Birliği (ATCP) Başkanı Endonezya Maden ve Enerji Bakanı Subroto, ATCP tiyesi olmamakla birlikte 1987'de kalay üretiminin yüzde 90'ını ellerinde tutan Brezitya ve Çin'in de bu çabalannı destekleyeceklerini, nitekim, Brezilya'nm kalay ihracatını 1985'teki 21 bin tonluk düzeyle smtrlandırmayı kararlaştırdığını belirtti. Kredi faizleri ve komisyonlar düşürüldü tngilizlerin gözü Sovyetler'de konomi Servisi Sovyetler Birliği'nin, yabancı yatınmcılara yeni \ olanaklar tanıması üzerine tngiliz fırmalan harekete geçti. Yeni yasayla Sovyetler Birliği 'nde yatmm yapacak yabancı firmalara sermayenin yüzde 49'una kadar sahip olabilme olanağımn tanmması, en az 20 büyük tngiliz fırmasmın ilgisini çekti. The Independent gazetesinin haberine göre, Ingiliz firmalar \ daha çok, ticari araç, tanm sektörü, petrokimyasallar, kâğıt ve oto yedek parçalan alanlanna yönelik yatınmlar Mienael JopUng hedefliyor. lngiltere Tanm Bakanı Michael Jopling de, Moskova'ya bir gezi düzenleyerek Sovyetler Biriiği'nin yabancı yatınmcılara ne denli "esnek" olabileceğini araştırdı. Sovyetler Biriiği'nin lngiltere ile olan ticaret i geçen yıl 152 milyon sterlin fazla verdi. 1 Libyada iş yapan nıütealılıitleredestek Müteahhitlere açılacak döviz kredileri faizlerinin dövizin cinsine göre en çok yüzde 9.512, teminat mektubu komisyonlarının da yüzde 2 olmasmı öngörea karar, Bankalar Birliği'nce onaylandı. ANKARA (a.a.) Bankalar bu kez de Libya'da iş yapan müteahhitlerin imdadına yetişti. Sanayi ve Ticaret Bakanı Cahit AraFın girişimiyle, bankalar tarafından Libya'da iş yapan Türk müteahhitlere açılmış ve açılacak döviz kredilerinin faizlerine üst sınır getirildi, teminat mektubu komisyonları düşürüldü. Bankalar Birliği Yönetim Kurulu'nca onaylanan ve bankalara gönderilen genelgeye göre. Libya'da iş yapan Türk müteahhitlere açılacak döviz kredilerine, dövizin cinsine göre faiz uygulanacak. Kredinin dolar olarak alınması halinde faiz oranı en çok yüzde 12, mark olması halinde en çok yüzde 10, İsveç kronu olması halinde ise en çok yüzde 9.5 olabilecek. Alınan kredinin geri ödenmesi ise, müteahhitlerin Türkiye'ye transfer edilebilen paralanna göre ayarlanacak. DB40 donma noktasında Ocak ayımn son haftasından başlamak üzere olağanüstü performans gösteren DB40 Hisse Senedi Fiyat Endeksi geçen hafta içinde gösterdiği 0.54 puanlık gelişmeyle donma noktasına geldi. Hatırlanacağı gibi ocak ayının son haftasından başlamak üzere hemen her hafta yeni yeni rekorlar kıran DB40 Endeksi, bir önceki hafta Çukurova Elektrik (eskiyeni) hisselerine karşı yoğunlaşan talep üzerine 11.1 puanlık bir ilerleme gösterdiğini belirtmişti. Ancak geçen hafta içinde buna benzer bir olayın olmamasından dolayı DB40 Endeksi de yalnız bir hisseye dayanarak büyük bir atak yapamadı. Nitekim, böyle bir olayın olmaması nedeniyle endeks de ancak 0.54 puanlık bir gelişme göstere DB40 Senedi Fryat Endeksi Haftsfık GeJişim Tablosu AET radyasyon limitleri konomi Servisi Avrupa Ekonomik Topluluğu AET'ye üye ülkeler, geçici bir dönem için, topluluğa yapılacak gıda maddesi ithalatmda radyasyon kontrol limitlerini arttırmaya hazırlanıyor. Fransa'nın karşı çıktığı ön karara göre, ekim sonuna kadar yapılacak ithalatta, önümüzdeki günlerde belirle.ıecek yeni limitler baz almacak. AET içindeki ticarette de uygulanacak yeni kontrol limit ve yöntemleri bu ay başından itibaren geçerli olacak. DOVIZ KURLARI Dövizin Cinsi 1 ABD Doları 1 Avustralya Doları 1 Avusturya Şilini 1 Batı Alman Markı 1 Belçıka Frangı 1 Danımarka Kronu 1 Fransız Frangı 1 Hollanda Florini 1 İsveç Kronu 1 İsviçre Frangı 100 Italyan Liretı 100 Japon Yeni 1 Kuveyt Dinarı 1 Sterlin 1 S.Arabistan Riyali 2MA RT1987 Döviz Döviz Efektif Efektif Ahş Alış Satış Satış 764.30 768.12 764.30 775.76 517.35 519.94 507.00 525.11 59.29 59.59 59.29 60.18 420.74 418.65 418.65 424.93 20.22 20.32 19.82 20.52 111.09 111.65 111.09 112.76 125.81 126.44 125.81 127.70 370.66 372.51 370.66 376.22 118.27 118.86 118.27 120.04 497.59 500.08 497.59 505.05 58.86 59.15 59.74 57.68 498 89 501.38 488.91 506.37 2761.19 2775.00 2705.97 2802.61 1181.23 1187.14 1181.23 1198.95 203.87 204 89 199.79 206 93 GAfrika'yı terk edenler çoğalıyor konomi Servisi Güney Afrika'yı terk eden Batılı şirketler arasında McGraw Hill da katıldı. Ülkenin tüm faaliyetlerini durdurma kararı alan fırmanın Yönetim Kurulu Başkanı Joseph Dionne, "Güney Afrika hükümeti, ırk ayrımını kaldıracağını ilan etmedikçe bu ülkede faaliyet yüütmemiz olanaksız" dedi. Dünya çapında faaliyet gösteren yayıncılık şirketi McGraw Hill, Güney Afrika ve komşu ülkeler için eğitim kitaplan yayımlıyordu. rek 429.23 puana ula^iı. Hatnlanacağı uzere, geçen yıl aynı zamanlar DB40 Hisse Senedi Fiyat Endeksi donma noktasının da ötesinde gerilemeler göstermişti.