Katalog

29 ARALIK 1987 KÜLTÜRYAŞAM PÎKNtK PtYALE MADRA CUMHURİYET/5 Heidegger bilinçli bir faşist mîydi? Freiburg Üniyersitesi'nden eski öğrencisi Farias'ın yeni kitabında, Heidegger'in bilinçli bir faşist olduğünu öne sürmesi, Almanlardan çok Fransızlan şaşırttı. Fransız felsefesini, özellikle de Sartre'ın göruşlerini derinden etkileyen Heidegger'le ilgili sav üzerine, Libâration gazetesi şu soruyu ortaya attı: "tnsan, bütün bunlardan sonra hâlâ Heideggerci kalabilir mi?" Knltür Servlsi Martin Heidegger "bflinçli bir faşist" mıydi, yoksa o dönemde birçoklan gıbi Nazüere "Tmkıshk" göstermek zorunda mı kalmıstı? Aslında bu sorutar, felsefe çevTelerine hiç de yabancı sayümaz. Kendinı bir "denker" (düşünur) olarak tanımlayan Heidegger'in, hayatının büyük bu bölumünu "\«rtı|M (tofaa" üstüne düşünerek geçirdiği biliniyor. Gelgelelim, 20. yüzyılın en etkîli Alman fılozofu sayılân ve 1976'da ölen Heıdegger'in aynı zamanda Nazi Partisi'nin eski bir üvesi olduğu da biliniyor. Tartışma, Heidegger'in eski bir öğrencisi tarafından çok yeni boyutlarla olmasa da yeniden gündeme getirildi. "Ntw»mtk"ten Rkhard EnHberter Jr.'ın yazdığına göre, Freiburg Üniversitesi'nden Heidegger'in öğrencisi olan Vlctor Farias, kısa bir süre once yayımlanan kitabında, varoluşçuluğun babası sayüan Heidegger'in Nazizmle ilişkileri konusundaki gorüşlerin basit bir yanılgı olmadığı, ünlü düşünürün gerçek ve inançlı bir Nazizm yanüsı olduğu sonucuna vardı. Farias, Almanya'daki iki yayınevi tarafından geri çevrildikten sonra Fransa'da "Heidegger et le NazbnK" (Heidegger ve Nazizm) adıyla yayımlanan kitabında, Heidegger'in, Almanlann ötekı bütün haUdardan üstfln olduğu yolundaki Nazı inancını açıkça benimsediğini ileri sürOyor. Bertin'dekı özgür Universite'de dersler veren Farias, "Heldegger'e göre, Alnunlar olraasaydı, hepüniz yok olnp gidecektik" diyor. Genellikle, Heidegger'in Nazilerle işbırligaain 1933'te başladığı ve ertesi yıl sona erdiği söylenır. Oysa Farias, kitabında, Heidegger'in daha 1910ya, 17. yüzyü Almanyasında Yahudi duşmankğının ve milliyetçiliğin savunucusu olan Abraham a Sancta aara'yı göklere çıkardığını, 1945'e kadar Nazı Partisi tryelik kartı taşıdığını ve Auschwitz toplama kampuıdaki vahşice uygulamalan hiçbir zaman lunamadıgını yazryor. özellikle, Heidegger'in 1933'te, "Bagüniiıı vt gdeceghı Alman gerçekli|i yalmzca ve yalnızca Fuhrer'dlr" dedıği göz önüne ahnırsa, Farias'ın kitabında ortaya attığı görttsler çok da saşırtıcı sayılmayabilir. Ama yine de Farias'ın açıklamalan, Heidegger"e çok uzun zamandır büyük saygı duyan Fransızlan allak bullak etti. Bir yandan Fransız TVsi Heidegger ve Nazüer üstüne bir program yayımlarken, öte yandan gazeteler konuyla yakından ügilendı. "UbentÖon" gazetesmin, "tnsan, butnn buniardan sonra U U Heideggerci kalabilir mi?" bıçımindeki sorusu, Fransızlar açısmdan epey kışkırtıcı bir soruydu. Çünkü Heidegger, Öğrencisi Vıctor Farias, eski tartışmayı yeniden canlandırdı: fflZLI GAgETECİ NECDET ŞHV I ! r DÜZELECEÜ 19347E I U İ MSTİYLE Clnlu Alman düşünür Martin Heidegger'in 1934te yakasında Nazi Partisi rozetiyte çekilmış bir fotoğrafı. Heidegger, kjmine göre 20. yuzyılın en etkili Alman filozofu, kimine göre bir dunemin bilinçli Nazi yanlısı. Kimine göre de her ikjsi. Fransız felsefesini, özellikle de Je Paul Saıtıc'ın göruşlerini derinden etkilemiş bir dusttnürdü. Ama belkı daha da ilginci, Almanlann Farias'ın kıtabı karşısında suskun kalmaları. Freiburg Ünıversitesi tanhçılerinden GoOfried Schramm bunun nedeninı şöyle açıklıyor: "Alman kamnoyn kitaplan Fransızlar kadar etkilenmedi, çünkü bu tartısmava o kadar yabancı degildi. Heidegger oiayı, Almanya'da surekli tartışılan bir konudur." Peki, Heidegger'in felsefesiyle Nazilere yakınlığı arasında bir bağıntı var mıydı? Belki birçoklanna göre yoktu, ama "Heidegger ve Nazizm" adlı kitabın yazarı Farias yakın bir bagmtı olduğu kanısında: Heidegger'in birer varatıcı güç olarak "koricn" ve "endişe" kayramlan karşısında büyttlenmesi, ister istemez Naziznün bazı öğelennı akla getirmiyor mu? Bütün bunlar, kuşkusuz, öncelikle felsefecilerin derinliğine tartışması gereken konular. Ama Farias'ın yeni kıtabı en azından bir şeyı başardı: Uzun zamandır gündemden düşmüş bulunan "duşünur" Heidegger, yeniden canlı bir tartışraanın odak noktası oldu. GİLtK KÂMtL MASARACI Sağlığa zararlı olan kitap mı? ATİLLA ÖZKERIMLI "Ankara Cumhuriyet Burosu'ndan büdirüdiğine göre, olaganüstü bir toplantı yapan eğitim ve Oğretim yüksek Kurulu, 30 Kasım 1987'den başlayarak, yayımlanan kitaplann görünür bir yerinde, 'Kitap sajlığa zararlıdır' ibaresinin yer aimasıru, bu ibareyi ta$ıyan kitaplann, okullara, Oğrenci yurtlanna ve kitaplıklara sokulmamasını kararlaştırTruştır. Adalet Bakanhğı ise savcıüklara gönderdiği bir tamimle kapağında bu ibarenin bulunmadığı kitaplann ivedilikle toplatılmasını, söz konusu kitaplan basan ve yayanlann kovuşturulmasını ve haklannda kamu sajlığını tehlikeye düşurdukleri için dava açümasını istemiştir. MflU Egrtim Bakanı, haberin doğruluğunu araştıran Cumhuriyet muhabirine olaydan her ramflpki gibi kendisinin de haberinin olmadıjıru, konuyu inceleyeceğini, bilgisi dışında kendi iktidarlannı kötüleyici böyle gereksiz bir karar alan kurul üyelerini cezalandıracagıru söylemiştir. ANAP çevreleri de bu olayı, ANAP'ın Türkiye'ye çağ atlatmak şöyle dursun, Türkiye'yi çagın gerisine götürdüğü imajını yaratmak isteyen, devlete sızmayı başannış beşinci kolun marifeti olarak nitelemektedirler. Yine aynı çevrelere göre, basın ve muziT yasalanndan sonra bir de kâğıda surekli zam bindirilirken böylesi bir karann ardındaki kötü niyet ortadadır." Bu haberi okumadınız. Ihracaün hayalisi olur da haberin hayalisi olmaz mı? Bu haber de hayali. Ne öyle bir kurul, ne bu kunuun aldığj bir karar, ne de bu karar üzerine verilmiş demeçler var. Ama şu gerçek: ANAP, iktidannı korumak için, iktidarına dil uzatanlan cezalandırdı kâğıda yaptığı zamla. En önemlisi, seçimini rakıdan yana yaptı. Artık ANAP iktidannda rakı kitaptan ucuz. Geçmişte, çok degil bir iki ay Once, kitabın pahalı olduğünu öne sürenleri elestirebilir, rakıya para bulunlann kitap da alabileceklerini, pahalüık gerekçesinin geçerli sayılamayacağını söyleyebilirdik. Ya şimdi? Şimdi, bir büyük rakıya Oç bini bastınp, her akşam iki üç kadeh atıp kafayı bulabilir, daha doğrusu uyuşturabilirsiniz. Bu arada, devletçe sağhğa zararh olduğu belirtilmesine karşın, yine devletçe üretilen ve sağlık hizmetleri de zamlanmayan sigaranıa yakarak bir kez bandrol odeyip vergisinden kurtulduğunuz TV'nizin karşısına kurulabilir, gazete ve dergi de alamadığınıza göre, "tcnatın lçinden"in ninnileri eşliğinde derin bir uykuya dalabilirsiniz. "Dandini dandini dasdana / Danalar girmiş bostana." AĞAÇ YAŞKEN EĞtLİR KEMAL GÖKHAJS ijeoacak Wirü({eaca satop | bu TARtHTE BUGÜN MVMTAZ ARIKAN 29 Arahk 1953'TE BUGÜN, iSmUBUL 'DA, YOKSUL HALKA, SEPAVA HAMSİ OAĞirtLM/Çnf. /S7MA/ŞUL SAUiaÇtLAR CEVtİYETt, SON GÛNLEgDEKİ BÜYÛK. HAMSİ A/ZIOLAKAK SO2. KJOUUSU VERMIŞTİ MAHALLE ALfMMtf YOftSlJUUK ŞELGESl LEM f/GSKBSE I/E&/LSM, AVR/GA fC/ZtlAY 9fElSL££/ME 6ĞNOEIS.ILEN HAAJSİ Mit&4fif 6 TOMU 81/LMÜfru.. DAĞ/77M, EMtNÖUÜ ıStZELESİNDE 3O A&tttK SÜMÜ De SÜ/ÇDUG.ULECE/CTİ'.. BU 8EUSE fÇf/V 1OO StNOAM At ÜCKET ALMA19371987 4 saat muddetle çalışmalarına rağmen ateş söndürulememiştir. Bu mağaza içinde bulunan 100 bin gramofon plakı ve bir çok radyo makinelerile yanmıştır. 8EOAI0I UAMSİ \ KftillftİPII hİ7A tbn görevftei Yılmaz Kaini 27 aralık pazar gunu tedavı gordugu Istanbul'daki Abnan Hastanesl'nde Mdu. BOyOkada'nın yerülennoen olan ve Adalar'ın dunü ve bugununü içeren fotoflraftanyla tanman Kainı, son olarak 1986 yıNnda 'Aoalar' adlı bir fotoflraf serntsi açmışfi Buyukada da bulunan vaktyte Troçki'nın kaMıjı konak, Nizam Mermer Köşk'ün totoflratı da Yılmaz Karni'den btzB kalan bir anı. 50 YIL ÖNCE Cumhuriyef Yugoslavya ile yapılacak talebe mübadelesi Yugoslavya Üniversitesıle Üniversitemiz arasında talebe mübadelesi hususunda iki dost devlet üniversitesinin esas itibarile mutabık kaldıklanm yazmıstık. tstanbul ve Belgrad Üniversiteleri arasında yapılan son konusmalar neticesinde ilk olarak Istanbul Hukuk Fakültesinden Belgrad Üniversitesi Hukuk Fakültesinde tahsil etmek üzere Belgrada bir talebe gönderilmesine karar verilmiştir. Gidecek talebenin iaşe ve ibatesi Yugoslav hukümeti tarafından temin edüecektir. Buna karşılık olmak üzere aynı şerait dahüinde Belgrad 29 Aralık 1937 Memleketin her tarafında tathir ameliyesi devam etmektedir. Nâsıraya davet edilmiş olan Galile eşrafına şiddetli bir ihtar yapılmış ve kendileri bes mıntakada muhtelif kasabalarda sakin tedhişçilerm isimlerini bildirmeğe davet edilmiş ve hilâfına hareketin ağır cezalarla karşılanacağı tebliğ olunmuştur. Geceleyın tedhışçiler, bir Yahudi otobüsü zannile Arabları nakletmekte olan bir otobüse ates açmışlardır. Cumhııriyet Takvim Cumhuriyet arşivinden 53 özel gün, 53 birinci sayfa... JeanPierre Rampal'ın baş öğrencisi Flütçü Amar Lstaııbııl'a geliyor Kiiltür Servia Flütçü Genevieve Amar tstanbul'a geliyor. Piyanist Fanny Amar eşliğinde 7 Ocak 1988 perşembe günu, Mimar Sinan Üniversitesi Resim ve Heykel Müzesi'nde bir konser verecek olan Amar, 16 yaşında "Fliit Altın Madalyası"nı almış bir sanatçı. Jean Pierre Rampaluı başöğrencisi olarak Paris Devlet Konservatuvan"na giren Amar, 1971 ydmda konservatuvar ödülünü aldı. Ardından, oda muziği alanında gösterdiği yetenek ve başan, kendisine bir ödül daha getirdi. 1972 senesinde solist sanatçüann katüdığı GuOde Française (Fransız Loncası) yanşmasında "Bilim ve Sanat Komyuculuğu" odülüne layık göruldü ve >ine aynı sene, "Strasbourg Radyo Senfoni Orkestrası"na solo flutist olarak girdi ve böylece Fransız orkestralanndaki ilk kadın solo flütist unvanını aldı. Üç sene sonra Tonlonse Kapitol Orkestras'na birinci solo flutist olarak, 1976'da ise Fransız Radyosu Filarmoni Orkestrası'na supersolıst olarak "katıldı. Müzik çalışmalannın yanı srra Paris Müzik Okulu'nda ders veren Amar, solist olarak Ozawa, Maazel, Rostropovitch, Lambard gibi şeflerin karşısında çalmış, JeanPıerre Rampal, Lily Laskine Pasquier üçlüsu gibi büyük isimlerle resitaller vermi§ bir sanatçı. Üniversitesi Hukuk Fakültesinden bir talebe de lstanbul Ünıversitesine gönderilecektir. îşin vereceği neticeler, her iki üniversite tarafından esaslı bir sürette tetkık edildikten sonra, talebe mübadelesi, gelecek yıllarda diğer fakülteler arasında da yapılacaktır. Filistin Şehirlerinde Temizlik Başladı Kudüs 28 (A A) Dün de şimalî Filistinde tngilız Kıtaatıle asiler arasında bir çok musademeler olmuştur. Matuuala ile Nakoura arasında Suriye hududu tamamen nezaret altında bulundurulmaktadır. Zira silahlannı gömmüş olan bir çok çeteler hududu aşmağa çalışmaktadırlar. I r y r i H t o w TirtJyBieki üsfcrâ 2 3 Londra 28 (A.A) Dün gece Londra şehrinin en büyük caddelerinden biri üzerinde bulunan "Sahibinin Sesı" •gramofon fabrikasınm bir mağazasında yangın çıkmış ve 250 itfaiyecinin 30 tulumba ile Londrada Büyük Bir Yangın JSflclJ&emU 'Traşobnakbir zk* oîur. traş sabunu kjullanırsınti GIBBS ALMANCA KURSLARIW Kayıtlar 48 Ocak 88 Saat 10.3013.00 ve 15.0018.30 Yer TEUTONIA, Gahpdede Cad 85 Tünel/Beyoğlu Kurs başlangıcr 11 Ocak Kuıs bıtişı; 15 Nısan Her düzeyde kurslar. Aynca KONUŞMA, ÇEVİRİ ve YABANOLAR İÇİN TÛRKÇE Kurslan Kurs ücretleri: 50 saatlifc TL 30.000,100 saatbk: TL 55.000,Türkçe Kursu: TL 60.000,Kayıt için 2 fotoğraf gereklıdır. Adres: ALMAN LJSES1 Bınaa, Tunel/Beyoğlu TeL 144 66 68 TORK ALMAN KÜLTOR ENSltlÜSÜ JL Kültür Matineİeri Ocak Şubat Programı 1 Her çarjamöo ve ötel gunlerae saat 17 00de 4 Ocak Patanev (Ozel aun) **«* S£N€V1EVf AMAR Buf ^ o*^ce**^ r ^e*'eat 13 Ocak Corscmöo Soytef, SMAN ÇETIN 'Gokyuzu fılrtıınöen Goruntuter KOcokÇar^ba KLIPS 27 Ocofc Ço^şomöa Soy'eş D*of'Jm Gonıntulen MEHMFT BAnjRAiP (aocıbaşı Baskettxji Çaft$ftnc»s< ve Toktmıyia Basketboi iaenne Sofıöe' istanCKi Dmvteı Ope'o ve Batev Devmt hyvfroıa' r<ım tsfonöui hyatrotO' ve ote sonat &HuMıkıetı Dtiefter'i vakkoroma Fo*sjm ve Suaarye oen etiıneb "ımız 3 Subof Corsambo Scvtesı EMRt KONGAR Scıence fıctmnHoval Bılım 1Q Şubat Çof;ofnbQ SAeç/er JEAN PAUL MCOULEAU 24 Şubat Çojsombo Muztk GRUPKOMUR 27,7 x 484 cm. boyutlannda birinci hamur kâgıda baskı, 6000 TL. Bayinizde StPARİŞ KUPONU CumhunyetTakvim 1988'cJen adet iMıyorum. Tutan olan TL.'yi Cumhuriyet Matbaacüık vc Gazetedlik T.A.Ş.'nin afaiula işaıetJediJiın hesabuu yaurdım. O U Bankası. Türbe 13946 D Akbank, Torbe 636 O Garasti Bankası, Çemberlita; 1200869 Dckont fotokopU Oiflktcdir. Adı Soyıdı: Adresi: tmza: ANILAR VE SÖYLEŞÎLER Ahmet Rasim 550 lira (KDV içinde) Yayınlan Türkocaiı Cad. 39/41 Calaloilulst tngiltere'de İngilizceyi ucuz öğrenme imkânını şirketimiz sağlar. Derin Limited 158 53 42 "Anketorler aranıyor 156 04 68 1727 yaşılaruıda bayanlar Ingiltere'de çocuğa bak karşılığında lngilizce öğren 158 53 42 Sekreter aranıyor 156 04 68