Katalog

20 EKİM 1987 KÜLTÜRYAŞAM CUMHURIYET/5 ISTE2 YEBE OLUBUM DE , ISTED Nobel Edebiyat Ödülü sahibini arıyor Kararı ekim ayı içınde geleneksel perşembe toplantılarından birinde veren ve aynı gun saat 13.00'te açıklayan îsveç Akademısi, ilan edilen 15 ekim tarihinden son anda vazgeçince gözler bu perşembeye çevrıldı. Erteleme kararı Stockholm 'de tek bir yorumla karşılandı: Akademide adaylar konusunda uyuşmazlık. YAVTJZ BAYDAR STOCKHOLM Ekim ayının ıkıncı haftası, yılın edebiyat bılmecesını de gündeme getırdı Yaklaşık 250 raılyon TL değenndekı Nobel Edebiyat ödülü şu sıralarda sahıbını anyor Buna bağlı olarak da başta Isveç başkentı olmak üzere edebıyatla uzaktan ya da yakından ılgüı olan her yerdc "kim olacak?" sorusu çevresınde tahmınler bırbınnı kovahyor Aslında ödül sahıbının şu satırlar yazıldığı sırada bellı olması gerekıyordu Kararı ekim ayı içınde geieneksel perşembe toplantılarından bınnde veren ve aynı gün saat 13 OO'te açıklayan Îsveç Akademısi, ılan edılen 15 ekim tarihinden son anda vazgeçince gözler bu perşembeye çevrıldı Erteleme kararı Stockholm'de tek bır yorumla karşılandı Akademıde adaylar konusunda uyuşmazlık Umulan, kesın karann bu perşembe bellı olması Yıne olmazsa, 29 ekim toplamısı beklenecek 5 kışıhk seçıcı komıtenın 18 akademı üyesıne önerdığı 10 aday hakkında basına şu ana kadar herhangı bır bılgı sızmış degü Eskıden tek tük de olsa ısım vermekte pek sakınca görmeyen "18'ler", bunun yayıncılık dünyasım nasıl etkıledıgını gördüklen ıçın, artıİc bırer "kapalı kutu" olmayı yeğlıyorlar Dahadoğrusuolmayaçalışıyorlar.çunku ıçlerınde hâlâ ınatla faalıyet gösteren en az bır "Judos" var Ama ınsaflı bır "Judos" bu, geçen yıl Wole Soyinka örneğınde olduğu gıbı, ödül sahıbının ısmını sadece bır gün önce basına sızdmyor Aynı şey bu yıl da olacak mı bıhnmez Zaten bu tahmıncılenn de pek ışme yaramıyor Sızıntı eksıklığı ve Afrıka gıbı "kesin" bır tahmın alanının geçen yılkı ödttlle "elden kacması" karşısmda yapılacak tek şey, beş kıtadan akla gelen en guçlü ısımlerı teker te ker gözden geçırmek Fransız Akademısı'nın tek kadın üyesı, Belçıka asıllı güçlü kadın yazar Marguerile Yourcenar (83), her ne kadar Claude Simon şansını azalttıysa da, yılın en önde gelen adaylan arasında Güney Afnkalı Joyce Carol Oates'ın ve Fransız Marguerite Duras'nın adları uzennde sık sık duruluyor Bır başka tahmın, 80'ıne merdıven dayayan ünlü Isveçlı özgün masal yazan Astnd Lmdgren. Mıssissıpı eyaletının Jackson kentınde oturan Eudora WeHy (8') üzennde de Akademı 'nın dıkkatle durduğu söylenıyor Adaylar grubunun ıkıncısı şaırler Bu konudakı tahmınler, Akademı'nın ödülu genellıkle uç yılda bır şaıre verdığı varsayımına dayanıyor Seifert, malum, ödülu alalı üç yıl oldu Bu grubun en önde gelen adayı, kendınden geçen yıl da epey söz ettıren Rus şaı HAYY \\LAR ısMtıı u n.n SIMDI O BEZI \aşar Kemal de adaylar arasında ış PİK\İK PIMLh MtDKİ CAHIM BEMI/VA AŞKIM BEENIIM NASIL DERM1Ş BEMIM KB3IME ^^ XIMüSIL D E R M I Ş ? I NASIL DERMIŞ NASIL D E R M I Ş N^ ) ) APTAL DI/EEEE tfA BAkffî/vi " / HIZLI GAZETEC1 NM ın r sh \ T IİI 4MÛ 4MCA, 66A/IM UERKB5 6101 KIZ OLAMAZ Ml M TUTMK \ÇHI NE <5uN EV SAU\0ı Q£ PA/AhlltlCA YAKtiP'vn SA&Rj I IAPIA, EV\tA£ G>£L£N MıSAFıRB ÜNLÜİSİMLER Bu perşembe gunu açıklanması beklenen Nobel Edebiyat Odulu ıçın, ytne unlu tsımler aday gosterıldı (Soldan sağa, ust sıra) Carol Oates, Yaşar Kemai, Marguerite Duras, (orta sıra) Alberto Moravia, Friednch Durrenmatt, Gunter Grass, Carlos Fuentes, (alt sıra) Vargas Llosa, Max Fnsch, Jorge Amado, Cengız Aytmatov. rı Josepfa Brodsky. YıUardır ABD'de "mec Walker Percy'nm ve Kanadalı Robertson burl surgun" yaşayan ve yapıtlanndakı de Davfcs'ın adı sık sık geçıyor Beat>azarları nn duygusal yapı nedenıyle övgu üstune öv VVilliam Burroughs'la Allen Gınsberg ıse, gü alan Brodsky'nın tek dezavantajı, 5O'ye tahmınlere göre, uzak ıhtımaller Bu ıkısıyaklaşan yaşının Akademı ölçülenne göre nın de Îsveç Akademısi gıbı "kokuşrauş" "kuçnk" olması Yıne de, Akademı'nın Sov kurumları "takmadıklan" herkesın malu(J mu yetler'dekı "Glasnost" polıtıkasına bır jest olarak odulu Brodsk\'ve verebıleceğı sanılı Malmo'de yavımlanan "•Vrbelet" gaze yor Rus şunnın ötekı adayı ıse, Andrey Voz tesının kultür sayfası yazan Britt Inger Nord nesenski. ötekı şaır adaylan ıse şunlar. Mek geçen yıl çevırmenlerle aday önerılerı ustüsıkalı "kıdemli" aday Octavio Paz, İspanne konuşmuş, uzak bır olasılık olarak, Cenyol Rafael Alberti, Alman şunnın ustalann giz Aytmatov ıle Yaşar Kemal arasında ödu1 dan Avusturya asıllı Erich Fried (Ingıltere lün paylaştınlabüeceğınden söz etmıştı Böyde yaşıyor) ve Macar Sandor Weores. le bır olasılık, çok zayıf da olsa, Akademı'nın Sovyetler'dekı "Glasnost" ve Turkıye'Roman ve öykücu adayların çoğu, geçen dekı "parlamenter rejime geçış" gehşmeleyıllann spekülasyonlarından tanıdıgımız rıne bır jest de olabıleceğı düşüncesıyle bu ısımler Isvıçre'den Max Frisch ve Friednch Durrenmatt, F Almanya'dan Gunter Grass, yıl gerçekleşebılır Bunun dışında, Akademı'nın Türk edebıItalya'dan Alberto Moravıa ve Leonardo yatına ılgısı varla yok arasında görunuyor Scıascia, Irlanda'dan Seamus Heane> Ancak, Avrupa'dakı Türkolojı bölümlenn"Avnıpalılar" arasında sözu edılenler Mekden Stockholm'e ulaşan bılgılere göre, Türk sıkalı Carlos Fuentes, Perulu Mario Vargas Llosa ve Brezılyalı Jorge Amado, her yıl şurıne ılgı daha fazla "Yenı Turk dili tum guconu ve olgualugunu şıırde bulmuştur" olduğu gıbı yıne Guney Amerıka'mn gözde dıyen bır Turkolog F.Husnu Daglarca, Okısımlerı Bu arada behrtmekte yarar var tay Rifat, Meüh Cevdet Anda> ve Cemal SuVargasLlosa'nın ulkesınde sıyasete sağ kareya gıbı ustalar hakkında Akademı'ye yö natta katılması yuzünden Akademı'de epey nelık çalışmalann sürdurülmesı gereğmı vurpuan yıürdığı söylenıyor Gelelım Kuzey guluyor. Amenka'ya. Amerıkalı Norman Maiter ıle /CİIJH MMII w^^ıKlı/ \ LĞILIR S&z. vaed\L. Paris'teki Uluslararası Çağdaş Sanat Fuarı'nda üç de Türk sanatçısı vardı Bu yıl "kral" soyut resimdi 12 bın ntetre kareye yayılan salonun onemlt bır bolumu altı Dammarka kokenlı galenve ayrümış. Bu altı galerıden bırı olan "Nord"un standında şımdıye kadar FIAC'a kabul edilen tek seramıkçı Alev Ebuzztya \e Bırol Kutadgu'nun da yapıtları yer alıyor Komet'ın uç dort tablosu da her zaman çalıştığı galerının du\arına asılmış ulkelennm o kendıne ozgu renklerının derınlıklermde, Akdenız sıcaklığını guçlukle gızleyebılmış ıkıncı bır "bizım orah"nın adı nı goruyor Bırol Kutadgu. Soyut resmın "kral" olduğu FIAC87'de, bu tarzı uygulayan Birol Kutadgu, " o n e man show"lar lıstesınde adları yazılı yuz kadar sanatçı arasına gırıyor bu yıl Komet'ın ıse her zaman çalıştığı galerjnın standında uç dort tablosu asılmış Fıguratıf ve ken dıne O7gu renklenyle her zamankı Komet.. 1974 yılında dokuz bın zıyaretçıyle kapanan FIAC'a geçen yıl 120 bın kışı gelmış IISABETAY \AROL gının arttığı ve 12 bın metre kaPARISEkim aylan Fransa' EBUZZİYA'VIN ÇOMLEKLERİ FIAC STde yer alan tek sera relık alana sığmamaya başlavan nın başkentınde bırbırı ardından mıkçı Ale\ Ebuzziya, oıellıkle yaptığı çomleklerle dıkkat çekıyor. fuar, başvuran galenler arasınbaşlayan çok sayıda sanat zıya da sıkı bır eleme yapma durufetınden bırı de Uluslararası lan And> Warhol gıbı Amenkalı ayrılmış bulunuyor Bıraz da munda Oylekı Avrupah galerı Çağdaş Sanat Fuan'dır (FIAC) sanatçıların yapıtlannı Pans'te rastlantı sonucu buraları gezme lerın ancak en seçkınlerı burada >e gelen bır Turk sanatsever, bu stand kıralayabılıyorlar Yenı gormek olası Bu vıl 10 18 ekim tarıhlerı ara Kuçuk Dammarka'nın bu y\\ altı galerıden bın olan "Nord" ressamlar sergılejerek rızıkoya sında batı Parıs'ın kultur tapı naklanndan "Grand Palaıs"de kı fuarın yıldızı olduğunu vurgu rızle karşılaşacaktır Saflık abı gıren bır galerıcı, Antoıne Canyer alan fuar, vıne >uzden fazla lamakta>arar var 12bınme're un standını gezerse hoş bır surp dau. "FIAC'a ikı yıl once başdesı çömleklerıvle Ale> Ebuzzı vurdum. Bu yıl kabul edılmekle kareye yayılan salonun merdı yerlı ve yabancı galerıyı bır ara ya getırdı Her >ıl bu zamanlar venlere doğru sokuldukça dara >a'nın Dammarka sanatını tem şanslı oldugumu soyleyebılınm" da yağışlı bır sonbahar gunu Pı lan oldukça onemlı bır bolumu, sılen Pans'te bulunduğunu fark dıyor Bu koşullarda Turk sa casso'nun, Dalı'nın, Matısse'ın, altı Dammarka kokenlı galenye eden bu zıvaretçı, ayrıca kuzey natçılann, Fransız ya da Danı Francıs Bacon'un fvyatları vuz markalı galenler aracılığı>Ia da mılyonlarca lıraya varan tablo olsa FIAC'ta yerlerını almaları lanndan tutun da genç ve az takuçumsenecek bır başarı değıl nınan ressamların orta hallı kıFIAC'ta satılan tablolann fı şılere hıtap eden yapıtlarına ka yatları 23 bın franktan başlayıp, dar bırçok resmı, "Grand Palaunlu ımzalarda bır mılvon tran ıs"nın çelık karkası altında bır ka ulaşıvor (1 frank 150 TL) arada gorme şansına sahıp olur Artık altın gıbı alınıp satılan bu sunuz Çağdaş sanatın devlen çağdaş ustalar dışında "moda" vanmda, venı parlayan ve fıvatakımlar, sanat pıvasasına ları son bırkaç vıl içınde durma"avantgarde" bır gorunum ka dan >ukselen vıldızlar >a da mı zandırma durumunda Bu vılın şe geçerek spekulatıf değer ka>"avantgarde" tarzı, "INoGo" bına uğravan ressamlar, FIACdenen bır yıldan berı New ta her vıl boy gostenr Basel ve York'ta gozde olan akım 6O'lı Koln Sanat Fuarlan'yla bırlıkte yıllann "popart" tarzı ve tabıı Avrupa sanat pvyasalannın kalAndy Warhol, oıumunden berı bının attığı \erlerden bırıdır FIdaha da belırgınleşen bıt^ımde re AC kor ustune rekor kırıyor Fran 1974 yılında faalıyete geçen sa'nın altmışlı yıllar sanatı da ay FIAC, bu vıl 138 galerıye kapı nı anlayış içınde pıyasadan pay larını açmış bulunuyor Bu ga alıyor Bu vıllar suresınce Franlenlenn 68'ı yabancı, gen kala sa'da egemen olan venı gerı,ek nı Fransız Başka bır de>ışle çılık kendınden çok soz ettırıyor uluslararası nıtehğı gıderek guı, Duvar afişlerım sökerek çerçeve lenı>or 6'sı Bırleşık Amerıkalı letme, ustlerını boyama gıbı o ta olmak uzere 11 galerı Avrapa dırıhler suresınce geçerlı olan tarz şından "Baba" olarak adlandı lar, haylı onemlı bır yer ışgil edı rılan New York'lu galerı sahıbı vorlar Bunlar arasında Mımmo Lo Caslellı, FIAC a gelmeme Rolella, Mathıas lels dıkkat ve gerekçesı olarak "Avrupa'dakı kıvor Serb(.>t fıgurasyonun fı>a(ların, ^merıkalılarrılgılenonemlı adları, Istanbul'da A>a dirmeyecek olçude duşuk' oldu lıım'dekı gos!<*n>e de katılan 4 \TOM T\l'll S tuaıdakı unlu I j>amol sana^ılurJtıit bırı de Robert Combas ve bır ıkısı dd ğunu gosterıyor Buna ragmen resımlennde kaç, rakam, harf gıbı Ju "lcr kullunan lıııonı lapıes lıa avakla kalmış "çılgın" rakamlarla alınıp satı fARIHTE BIGIN mı/rı/ ,KIM\ 20 Ekim 19?e'OE &UGuM,/K/ r*JG/L/2, MIM 4£,5 METTSELlfC SUVUMUfjA 77&M<4ı{/M/Şrt'. GUNEY AF RıKA'NIN IRKÇI YOU£TıMiUt P&OTESTV tÇ/M YAP/LAM GOSTER.IŞU EYLEM, £PU/lM D&UMMCUD (S4) V£ CJOLIN /?OU/E£22) ADU £>£A/£YfAALt ÛAĞC'LAR. 7ARAFtNDAM rAPlLMIŞTI /<l SAATLıfC gıR. UĞRAŞTAU SOHGA ZlfcVEYE ULAŞAH CULAR, OİZAYA gUYUK 8//? SLCGAU NELSON'IN SÜTUNUNA T/RMANDILAR!. ASMAK NiYL£ BAŞAIZAMAMIŞr/ f/AUlTLAf?.iYU* ^ŞA <SI lUEU İKI ARKADAŞI, TDPL4A/AH BıMLER CE tC'fr ALKIÇLARUi KA/ZŞILAMtf ANPOLıS 7ÜM 7£££tNt YAPAIZAK ONLARI ' ISTEMIŞ, AMA GUÇLCJ GuZG/IG. M£D£ 50 \IL OV £ CumhuriYef 20 Ekim 1937 bulamnorum Yenı Turkıyeyı her zıvaret eden, kurucu bır ışde butun \erımıle çalışan kınvetlı \e kıymeth bır mılletm arzettığı bu cazıp manzara karşısmda mephut kalan durust ve sadık bır muttefık olan Yunantstartın dost Turkıyemn bu çok guzel mkısafmdan meserret du\makta olduğunu so\leme\e bılmem lıtzum var mıdır9 Kalblermden mazmm kınlermı sılerek onun yerıne bır sulh ve kardeşlıK ıdeah kovan mılletlenmız arasında kurulan entenıe coraıale gunden gune resanet bulmaktadır En eskı \e en azız arzutarımdan bırının, Turk Yunan mukarenetınm, eanlı bır hakıkate ınkılab ettığını gormek benım nın bır sıvaset adaımnın dmabıleceğı en bu\uk meserretlerden bırı olmuştur Muşterek taııhımızde katı bır merhale teşkıl eden ıttıfakımız harb sonrası de\ resmın en zıvade dıkkate şayan hadıselerınden bırıdır ve belkı de sulhu kendılerme emel edıneıı mılleılere bır nıısal olarak gosterılebılır Ba\ Buşvekıl. İkı mılletıınızı bırleşııren bai>ların ne kadar ku\\eılı \e iozulnıez olduğunu bu\>uiı I :ktre daha ınuşahadı e'ınek benım ıcı ı '"/v//A bır nıeııınunnetıı/ tiunııı 19371987 kuvvetımı bu bağlarm sıkılaşmasına hasrednorum ve mufahham hukumdarım Majeste kralın bu ışm başartlmasına olan derm alakasını gormek benım ıçın bu\uk bır haz olu\or Eksa'ansınıztn \e mumtaz ış arkadaşımzm knmeth muzaheretlerıle bu bağlarm hergun daha zıvade ku\\etleneceğıne \e parlaklaşacağma emınım Bu dıngularla mutehassıs olarak, Turkne Cumhurnetı Reısı Ekselans Buvuk Ataturkun sıhhatme, dosi ve muttefık Turk mılletmm refahına, mumtaz hukumet reısıntn \e nazık refikalarınm saadetme kadehımı kaldtrnorum " Atatürkün General Metaksası kabulü Ankara 19 (aa) ~ Reısıcumhur Ataturk, bugun saat 17'de Çankava'da, dost ve muttefık devlet Baş\ekılı muhlerern mısaflrımız General Metaksas'ı kabul buyurmuşlardır Mulakat ıkı buçuk saat surmuştur Bu mulakatta Harıaye Vekılı Dr Tevftk Ruştu Aras da bulunmuştur \nkara 20 (Telefonla) Buyuk Mıllet Meclısımn açılnıası \aklaştızı nın bu \oldakı hazırl'klara de\am olunuvor Anlaşı/dığına gore Celal Bavar'ın rıyasetındekı \em kabine, Meclısın a^ılmasından once Cumhurıvet Bavranıı gunüne kadar teşekkul ettnış olacaktır "Bav Başvekıl, Muvasalatımdanberı mazhar olduğum hararetlt kabul \e hakkımda ıbzal olunan muhabbet eserlerı benı derm bır tarzda mutehassıs etmıştır Eksalansınızın bana hıtab eden \e asıl Turk nulletının memleketım hakkındakı dostluk hıslerının bır ıfadesı olan samımı sozlen Yunanıstanda hevecanlı bır makes bulaeaktır Bu sozlere gerek şahsım namına, gerek Kraiıvet hukumetı \e dostluk ve ıttıfak pakt.ınıza bağlı olduklarını le ona sarsılmaz bır ıman besledıklennı temın etmekle hıssıyaılaıına sadıkane tercuman olduğu ma eının bulunduğum bııtun vatandaşlanm namına hararetle teşekkur ederıın Guzel menıleketınızı ve onıııı ınodern hukumet merkezmı zıvaret etmek fırsatını buiduğumdan dola\ı bılhassa bahtıvarım Çok kısa hır ZtJ> ıur\ ıçınde Tıtrkıyede elde edilen muazzam lerakkılerı bılmıyor degılım Fakat Turk nulletının mubeıcel bır Şef olarak ınalık bulunmakla bahtıvar olduğu Buvuk Yaratıcının ılhanı ettısı haınle sayesınde onıırı nııınuaz arkadaslann n \ardtmıte vaptlmaktu olan hankulade eser karşısmda duvdueuııı huyranlığı ıfade ıçın soz Yeni kabine Ankara 19 (aa) tlen Başvekdı Eksalans Metaksasın şerefıne bu akşam verılen buyuk znafetıe Başvekıl vekılı Celal Bavar'ın nutkundan sonra, \unan hukumetı reısı Eksalans Melaksas aşağıdakı nutııkla mukabelede bulunmuştur M, Metaksas Ankamda