Katalog

23 OCAK 1987 KÜLTÜRYAŞAM CUMHURIYET/5 SINEMA ATILLA DORSAY HAYVANLAR İSMAIL GLLGE(, 1 / AkbaPın romanmdan beyazperdeye Suçumuz İnsan Olmofc / Yönetmen: Erdoğan Tokatlı / Eser: Oktay Akbal / Senaryo: Mehmet Aydın, E. Tokatlı / Oyuncular: Kadır İnamr, Pınar Avşar, Nılüfer Aydan, Engın tnal, Gıizın özıpek, Savaş Yurttaş, Selçuk Uluerguven, Gül Erda / Varlık Füm yapımı (Dunya, vb ) Oktay Akbal'ın hıkâyelerı gıbı kuçuk olaylardan, buyük bır du>arhkla >aşamdan derlenmış gözlem parçacıklanndan, hayatı tüm şur ve hıtznu ıle kavrama yeteneğınden doğmuş ılgı çekıcı romanı "Suçumuz Insan Olmak", ılk yayımlandığı 1957 yılından ben tam 7 baskı yapmış bır roman, kendı tarzında edebı yatımızın başyapıtlarından bırıdır bence. Böyle bır romanı filme almak, kuşkusuz ıddıalı bır ış, gözupek bır çaba Elbette kı her şey filme alınabılır, her tur yazıh metnın göruntüye dönuştürulmesı duşunulebılır "tncil" den Dylan Thomas şıırıne, "KapitaTden James Joyce romanlanna, yazının göruntuleşmesı zamanımızda adeta onune geçılemeyecek bır tutku.. Erdogan Tokatlı, romanın özüne, edebı nıtelığıne oldukça sadık kalmış Akbal'ın uslubu, anlatımınm lezzetı filme sındırılrneye çalışılmış, yer ver de başarılrnış Alabıldığıne sıradan bır yaşam suren evlı bır erkeğın, Nurı'nın, evlı bır kadınla, Nedretle olan ılışkısı, Akbal'ın romarunda bellı bır döneme, 1950'lere oturtulmuş ve o donem, İstanbul veya Beyoğlu betımlemelerınden "Kapn AşıkJan" fılmı veya "Jezabel" şarkısı gıbı kulturei venlere, bırçok şeyle romana yerK ULIcEM ZDE AMKETLte H,Ç BıE ^ >IR ANKtTtEP ^RAR5IZWR MAN / ısrAvA ÇJKÜPMAZ: ANX•ETLtP DE M b U J y o P N 1 ^ / ^ . \ ) ^ c KİM KİME DUM DUMA BEHK 4K 1 . j=^ j :;ı[l. , RTMRBTMfl, |IZ B.ZE «SIURONIZ PB ÖZÜNE OLDUKÇA SADIK Erdoğan Tokatlı, Oktay Akbal'ın "Suçumuz İnsan Otmak " romanım sinemaya aktanrken, yapıtm ozüne, edebi niteUğine oldukça sadık kalmış. FUmde baştica rolterde (soldan sağa) Pınar Afşar, Kadir İnamr ve Gul Erda 'yı izUyoruz. leştınlmıştı Tokatlı'nın bızce başlıca yanlışı, yapıtı dönemınden soyutlamak, ayırmak, alıp gunumuze getırmek olmuş "tstanbul kaçamağı" olayı da, bır Marmarıs kaçamağına dönüşmuş Son yıllarda Batı kıyılarımızda ne denlı çok aşk fılmı çeküdığı duşunulduğunde, bu hem filmı Akbal'ın >arattığı toplumsal/tanhsel temelden kopanp al mış, hem de sıradanlaştırmış olmuyor mu 9 "Suçumuz İnsan Olmak", ayrıca ver >er de olsa Yeşılçam du yarlıklarına teslım olmuş, kımı klışelerı ymeler gıbı gözuken bır film Sankı Akbal duyarlığına, senaryodan muzığe, belh belırsız bır arabesk sınmış gıbı Ama tum bunları Akbal'ın o çok sevdığımız romanıyla kıyaslayınca soyleyebılıyoruz Kendı başına ele alındığında, "Suçumuı tnsan Olmak", tertemız, dunıst, duzeylı bır çalışma, ağızda huzunlu, karamsar, edebı yanı da olan bır tat bırakan bır fılm Ah, bır de, hemen aynı konuyu ışleyen "G«ç Kalan Sevgi Fallıng in Love" adlı fılmle yanı zamanda gösterıme çıkmak bahtsızhğına uğramasaydı! BİR DÜZELTME Evet, bır yanlışlık yapmışız. Gazetede çıktığı an fark ettık, ama gelen telefonlann, mektuplann da ardı kesılmedı Robert de Mro ıle Meryl Streep, "Geç Kalan Sevgi"den önce "Avcı"da da bırlıkte oynadılar Cumhunyet okurunun yanlışı bağışlamadığını bır kez daha görduk Okurlarımızın ılgısıne teşekkür edenz. OLMAK DA OlMAMAK \J ]( '\ OL/v1UX3R ^ l B4ŞTAN AU\UM) ' I "Ve Yaşam Ve Gözyaşları Ve Aşk"ın yönetmeninden bir başka film Savaş içinde çocukların dünyası NıkolayGubenko'nun"Ve Yaşam Ve Gozyaşları Ve Aşk" filmıru ızleyıp sevnuş olanlar ıçın kaçınlmaz bır şölen v ar smemalarda Yönetmenın 1976'da yaptığı "Yaralı Kuş", "Ve Yayaptığını, bu filmde çocukların dunyası ıçın yapıyor, bu dunva yı da yaşlılarınkı kadar lyı kav ramasını bılıyor Tıpık bır Slav huznune ve romantızmıne, yıne ulkesının ınsanlarına özgu olduradyo haberı, bır baş kışısımn kuçük bır yorumu, karatahtadakı bır yazı vb şe>lerle, anlattığı ıkı dönemın toplumsal gerçeklerıne de değmmeyı, hıkâyesının temehnı de oluşturmayı bılıyor öğretmenın ağlama sahnesmde olduğu gıbı). Aynca çocukluk bölumlerınde sağlanan başarının, olgunluk bölumunde sağlandığı söylenemez Özellıkle Aleksı'run büyuklüğunu değıl de Hamlet'ı oynarmış gıbı ortalarda dolaşan başoyuncusuyla. Ama "Yaralı Kuş", yıne de zevkle ızlenen, düzeylı bır fîlm.. Aynca bu fîlmi, genç ve sinema' tutkunu bır avuç ınsanın yönettıği, çok se\ımli fuavesınde hoş HIZLI GAZETECİ \ECDET ŞE\ ÇOK / J * V AR6STW\ B»Q SIZ ScYl KAN ^AMAM i ç \ J / "^3 \E ^£"/V£< Yaralı Kuş / Yönetmen ve Senaryocu: Nikolay Gubenko / Oyuncular: Youras Budraitis, Georgi Burkov, Aleksander Kalyagin, Zhanna Bolotova, Nikolay Gubenko, Alyoşa Çerştov / Bir Mos Film Sovyet yapımı (Ortaköy Kulttir Merkezi) bır muzığın çaldığı, gözde kasetlerın ve tum sınema kıtaplanmn satıldığı, ıyı bır ses duzenıyle ortamın ustunde bır projeksıyonla film göstenlen bır salonda, Ortaköy Kultur Merkezı'nde ızlıyorsunuz Bu da filmın verdığı keyfe ek, azımsanamaz bır keyıf daha verı>or ınsana Önumuzdekı haftalarda, özellıkle çok ügınç Sovyet filmlen, Lotianu'nun Çehov uyarlaması "Bir Av Kazaa", ulkemızde uzun yıllar önce oynamış "Kurt Kanı", "Kopar Zincirierinı Gulsan" gıbı filmlen (yenı kopyalardan) gosterecek olan bu salonu (henuz keşfetmedıysenız) mutlaka keşfedın. ÇİZGÎLlK KÂMİL MASAR.4CI m YALN1Z HÜZÜN DEĞİL Yalnızca duygusalhk vehuzunden oluşmuyor Gubenko smeması. >\ıkolay Gubenko, "Yaralı Kuş" adlı fılminde, kuçük dokunuşlarla, anlattığı iki dönemin toplumsal gerçeklenne değmmeyı de bİUyor. şamVe GozyaşlanVe Aşk"ın çekıcılığını oluşturan hemen tum öğelerın yenı bır bırleşımınden oluşuyor Gubenko, kronolojı açısından oldukça serbest bıçımde, savaş yetımı bır çocuğun çocukluk gunlenyle, yıllar sonra, olgun bır adam olarak, havatta kalan dığer ıkı kardeşını aramasını ve onlarla karşılaşmasını anlatıyor Aleksı Batenyev, annesının savaş sırasında kendını öldurmesı, babasının ıse savaşın son gunlerınde Alman kurşunlarıyla ölmesı sonucu, uç kardeşıyle bırlıkte öksuz kalmıştır Bır sure onlara annelık eden ablalannın da genç >aşta ölumuyle, uç erkek kardeşın volları avnlmıştır Aleksı, kendım, savaş yetımı çocuklara bakmakla yukumlu bır okulda bulur Burda, aynı yazgıyı paylaştığı bır avuç çocukla bırlıkte yakın geçmışın acı gunlerını duşunurken yenıyetmelığın çeşıtlı zorluklarıvla karşılaşacak ve edındığı deneyımlerı ılerde bır yazar olmak ıçın kullanacaktır Ilerde yenıden bır araya geldığı kardeşlerıyle gerçek bır ılışkı kurması ıse, okulda oğretım uyelen>le ılışkı kurmasından daha kolay olmayacaktır ğunu sandığım anı bır neşeyı, beklenmedık bır kahkahavı da katarak Amayalnızduygusallık ve huzunden oluşmuyor Gubenko sıneması \ onetmen, kuçuk dokunuşlarla da olsa, bır "Yaralı Kuş" elbette kusursuz bır film değıl Yönetmenın kendını zaman zaman melodrama varan bır duygusallığa bıraktığı gözlemlenıyor (Gubenko'nun "bızzat" ovnadığı, ıslık çalan TARİHTE BUGÜN MIMTAZ ARIKA\ 1313 TE BU6uN,UNLU CAZCI KID(£VWAR.C>) OÜY, 87 YAŞINPA HAlA/AII 'DE OLPU MUZJĞB KEMDl YAPTTSI fUCEL ALETLERı ÇAlAeAK. SAŞLAMıÇ MıSSıSSiPPr NeHRl'MDEKl YANDAH ÇARKLI SEM'LE/SPE IL£fZl£TMlŞn 1325LEKDB, UULU LOUIS A/ZMSmoNG LA BıRUKTE, CAZ n TARIHINDE ONEMU gl/Z Y£g TUTAN "uOT FIV£ (SOLPA) GRUSUNÜA ÇAUÇMIÇTI KlO O^Y, 1923'OAKı EkX> NOMıH SA/SSlhiri SllZASIMPA, CAZIM MBIZkLBZLBRtUDEM BlRl OLAN CHICAGo'YU TSRKGVUEK ZORUMDA KAUUlŞTl CALİFOgNlA 'DA Bl£. TAVUK ÇIPTLlĞI KURAM MUZılCÇl, 1333 YIUNPA YEMiDEN OONUÇ YAPAKAK BUYUK SAfAg/ KAZAA1MIŞT1 Solda, 132S lerın Mof F/ve fr>plu/a§u ^oru/ujfor Johnny .£? Ojr (bançp), Kıti Oıy(Hvmbo») tLDuısA"rm£tron<)(corrîef)\ Johnny Odd ÇkJartıef), Ll Hd ( ) 23 Ocak KıdOrynm Muskraf Ramble"adh parçası cazseverterce BUYUKBIR TROMBONCU.. Levent'teki Melodi Sineması da kapılarını kapadı Levent, 4. Levent, Etiler, Akadlar, Ulus gibi semtlerin tek sıneması olan Melodi Sineması da kapandı. Bu kapanışın nedeni becerıksızhk ve bilgısizlik. Artık sinema salonlannın, ışı, mesleği, sanatı bilen genç, girişimcı yonetıcilere ihtıyacı var. Levent'teki Melodi Sıneması da kapılarını kapadı Gunumuz Turkıve'sınde bu artık sıradan bır haberdır Ama bu kapanmanın ozellıklen var Melodi Sıneması, Ankara Sıneması'nın da geçen yıllarda kapanmasıyla Levent, 4 Levent, Etiler, Akadlar, Ulus gıbı tum semtlerin tek sıneması olarak kalmıştı Bunlar Istanbul'un en gelışmış, dolayısıvla sakınlerımn sanata en çok vakıt ve para avırabıleceğı semtlerıdır Yalnızca İstanbul Sıne ma Gunlen'nın kımbılır söz konusu semtlerden ne çok muşterısı vardır' V'e bu kadar semte hıtap eden tek bır sınema salonu, "rantabl" bıçımınde ışletılememıştır Uysa daha bır ıkı mevsım önce, kendı hesabımıza bu sınemada "Cazcı Kardeşler"den "Namuslu"ya bırçok fılmı ızlemıştık Pekı, ne 9 oldu Kımı salonlar bu yıl, tam tersıne, daha fazla dolarken, Melodi Sıneması nıye kapandı 9 'Melodi' nasıl kurtulur? avantajına sahıp olan salon, bunu büe kullanmasım bılememıştır lyı fılmlerle çevredekı gençlere de seslenecek hafta sonu konserlenyle çok ıyı ışletılebılecek bır salon, modası geçmış bır sınemacılık anlayışına kurban edümıştır Oysa Avrupa'da artık salonlann "anımatör"lerı, yanı programcıları, canlandıncıları var Işı, mesleği, sanatı bılen genç, gırışımcı kışıler yönetıyor sınema salonlarını Bızdekı gıbı sınemayla hıçbır ılışkısı olmayan emeklıler değıl Öte yandan Kultur ve Tunzm Bakanı Mesut Yılmaz, pazartesı gunu tum Turk sınemasının davetlı olduğu kokteylde yaptığı guzel konuşmada, sınema salonlannın bırbırı ardına kapanmasının Turk sınemasırun başlıca sorunlanndan bun olduğunu söyluyordu Bakalım, çeşıtlı yanlışlarla gelmen bu noktadan nasıl, ne tur bır devlet jardımıyla kurtul9 mak mumkun olacak Ve ba kalım Melodi Sıneması'nı ve benzerlerını kım kurtaracak ? 50 YIL ÖNCE Cumhuriyet Amele Parüsi Londra 22 (a a ) Hazıneıhassa hesabatının tetkıkı sırasında Amele Partısının Ingılız sarayını demokratlaştırmak ıçın gayret sarfedeceğı zannedılmektedır Amele Partısı demokrat bır memlekette saraym arıstokrat olmayanlcra karşı daha açık bulunması ve halen arıstokratlarla Ingılız ve ecnebı zengınlermm saraya kabulu ımtıyazının tevsıı lazım geldığı kanaatmdedır Amele partısının mebusları fakır sınıfa mensub bır kadın veya bır erkek, nadıren olduğu gıbı saraya kabul edılecek bıle olsa bu husustakı merasımın ıcab etttrdığı masarıf dolayısıle buna ımkan olmadığını sovlemektedırler Bu mebuslar, Kral ve Kralıçenın maıvetımn teşkıl edenlerın muayyen bır çember dahılınde kalmaması lazım geldtğını ılave etmektedırler. 23 Ocak 1937 bu\uk alaka u\andnmıştır Daha şımdıden dort genç kızla uç delıkanlı Turkkuşuna aza olmak uzere muracaat etmışlerdır 19371987 temın ettıklerıne gore, fıatlardakı bu tereffu mıktarı muvakkat olup yakında gene normal fıatın a\deı edeceğı sovlenmektedır Parlamento mahvıllerınde Amele partısı mebuslarının bu arzularını verıne getırmek kabıl olmadığı beyan edılmektedır Bu mahvıller, saray adetlerının mahsus bır şekılde değtştıreceğını umıt etmemektedırler 18 yaşmdan kuçukler Edirnede Türkkuşu Slav huznu "Yaralı Kuş"ta Gubenko'nun burum buram tuten duvgusallığı yıne perdeyı çokluk kaplıyor Bır yağmuru, bır yaz esıntısını, lapa lapa yağan kan ve tum bunlann insan ruhunda uyandırdıklannı eşsız bıçımde saptıyor yonetmen "Ve Vaşam Ve Gozyaşları Ve Aşk"ta yaşlılar ıçın Ben sıze söyleyeyım Becenksızlıkten, bılgısızlıkten Hemen her gun onunden geç tığım ıçın çok ı>ı bılıyorum Böylesıne hayat ve kultur stan dardı yuksek semtlere hızmet \ermek durumunda olan bu salonda, mevsım başından berı, en kotu, ucuz ve duzeysız filmler art arda dızılmıştı Her gun Etiler, Akadlar, Levent ve Ulus'tan akan tum ozel araba lann onunden geçtığı, dolayısıyla reklamını çok ıyı yapmak Edırne (Hususı) Ha\a kurumu umum merkezi, Edirnede toplanan Trakya hava kongresınm bır Turk kuşu şubesının açılması hakkmdakı kararını tasvıb ettığını bıldırmıştır Tasvıbm Edırne Hava Kurumu şubesıne bıldırılmesı uzerıne hemen bır toplantı vapılmış ve Türkkuşu şubesının kurulması ıçın ıcab eden tedbır ve kararlar ahnarak harekete geçılmıştır Martın yırmısmde merasımle açılıp hemen derslere başlayacak olan Türkkuşu buradakı gençlık arasmda 18 yaşını bıtırmedığı halde herhangı bır suçtan dolayı mahkum olan genç/erın ıslahhaneye konulmaları ıcab etmektedır Henuz ıslahhaneler vucuda getırılmedığınden bu kabıl mahkumların hapıshaneye konulmayarak 18 vaşmı bttırdıklerınde cezaları çektırılmek uzere serbest bırakılmaları alakadarlara teblığ edılmıştır KANZUK Soç «ksiri Kağıd fialları da yukseldi Son gunlerde pıyasada ve stok kağıd ve demırm azalmış bulunması, demır ve kağıd fıatlannda hıssedılecek derecede bır vukselmeye sebeb olmuş tur Fakat alakadarlann COMOOENE Uktariai