Katalog

2 EYLÜL 1986 Burdur ARA SEÇİM BUGÜN YAPILSA? 3 (Şekil 1) CUMHURİYET/11 ANAP Burdur'da oylann dağılımı (%) Cumhuriyet veri araştırma a.ş. ARA SEÇİM ANKETİ Araştınna Servisi 28 Eylülde ara seçimlerin yapılacağı Burdur seçim çevresinde iktidar partisi ANAP'ın kazanması çok büyük bir olasılık. Bu çevredeki seçmcnlerin dörttc birine yaklaşan bir bölümü (yüzde 23.8) henüz hangi partiye oy vereceğini kararlaşürmış değil. "Kararu" seçmenlerin yaklaşık yüzde 35.6'sı ANAP'ı seçeceğini söylerken, bu bölgede ikinci parti dunımundaki SHP'nin oy oranı yüzde 25.8. DYP, kararlı seçmenlerin yüzde 10.2'sinin oyunu alırken aynı oran DSP için yüzde 1.6 dolayında gerçekleşiyor. "Kararsız" seçmenlerin aynen "kararlı" seçmenler gibi oy kullanacağını varsayarak (tablo l'deki 1. varsayım) yaptığımız hesaplamaya göre ANAP'm oyu yüzde 46.7'ye, SHP'nin oyu ise 33.8'e yükseliyor (Bakınız şekil 1). "Kararsız" seçmenlerin "görüşüne yakın buldugu" ya da "seçimleri kazanacagına inandıgı" partiye oy vereceğini varsayarak (tablo l'deki 2. varsayım) yaptığımız hesaplamada ise ANAP'ın oyu yüzde 48.7'ye yükseliyor, SHP ise bu kez 32.9'a düşüyor. Burdur seçim çevresinde iktidar partisi ANAP'ın ara seçimi kazanması çok büyük bir olasılık. Bu çevredeki seçmenlerin dörtte birine yaklaşan bir bölümü (yüzde 23.8) henüz hangi partiye oy vereceğini kararlaştırmış değil. "Kararlı" seçmenlerin yüzde 35.6'sı ANAP'ı seçeceğini söylüyor. İkinci parti dunımundaki SHP'nin oy oranı yüzde 25.8. DYP, kararlı seçmenlerin yüzde 10.2'sinin oyunu alıyor. Burdurlu "kararsız" seçmenlerin aynen "kararlı" seçmenler gibi oy kullanacağını varsayarak yaptığımız hesaplamaya göre ANAP'ın oyu yüzde 46.7'ye, SHP'nin oyu ise 33.8'e yükseliyor. . "Kararsız" seçmenlerin "görüşüne yakın bulduğu" ya da "seçimleri kazanacağına inandıgı"partiye oy vereceğini varsayarak yaptığımız hesaplamada ise ANAP'ın oyu yüzde 48.7'ye yükseliyor, SHP ise bu kez 32.9'a düşüyor. Oylar nereden geliyor? (%) 1 i ı AMAPtan 66.8 z Dlğer (Şekil 3) 9,7 6,5 45,8 7,5 16 SHP 15,7 13 •• DYP 36,9 2,6 14,7 12,8 ğ (Şekil 2) AĞUSTOS19Ö6 18,9 58,3 I.. . TABLO 1: OY DAĞILIMI 1. VARSAYIM ANAP 2. VARSAYIM Oyfiar nasıl değişti'> 46.7 33.8 13.4 356 25.8 10.2 487 22.9 12.3 610 «IM 1983 %50 25 MART 1964 DSP, Burdur'da 6 Kasım seçiminde MDP'ye oy verenlerden hiç oy alamıyor. DSP'nin Burdur tabanının en büyük bölümünü 6 Kasımda HP'ye oy verenler oluşturuyor: Yüzde 68.3. İkinci büyük grup, yüzde 18.9 ile ANAP'a oy verenler. Bunu, bu yıl ilk kez seçmen olanlar izliyor: Yüzde 12.8 (Bkz. şekil 3). SMP DYP DSP RP HDP VAP BAP BVP IDP MÇP BP Kararsız Toptam 53^W «40 467 JUMP 1.6 1.8 0.6 0.1 0.5 23.8 100,0 21 24 08 02 0.6 100,0 24 19 10 01 07 100,0 O Kasımın seçmenleri ne yapacak? Burdur seçim çevresinde 6 Kasım 1983 genel seçiminde ANAP'a oy verenlerin yarıdan fazlası (yüzde 54.1), yine ANAP'a oy verme kararında. Bu partinin 6 Kasım seçmenlerinin ikinci buyük ve önemli grubu ise kararsız (yüzde 25.9). Burdur'un Halkçı Partili seçmenleri ise daha çok ANAP ile SHP arasında paylaşılıyor. Buna göre HP'nin 6 Kasım seçmenlerinin yüzde 65.5'inin oylarını SHP, yüzde 10.5'inin oylarını ise ANAP topluyor. HP pastasından DSP'nin aldığı yüzde 3.5. HP'li seçmenlerin yüzde 19.5'lik bir grubu ise kararsız. MDP'nin 6 Kasımda Burdur'dan aldığı oyları iki parti, ANAP ve DYP paylaşıyorlar. Bu parti seçmenlerinin yüzde 36.7'si DYP'yi, yüzde 27'si ise ANAP'ı seçiyor bugün. SHP, MDP pastasından yüzde 13.1 pay kaparken DSP hiç alamıyor. Bu parti seçmenlerinin yüzde 16'sı ise kararsız. Burdurlu gençlerin önemli bir bölümü ANAP'ı seçiyor. Bu yıl ilk kez oy kullanacak seçmenler arasında yüzde 42.2'lik buyuk önemli bir grup ANAP'a oy vereceğini söylüyor. Gençler arasında ikinci büyük grubu kararsızlar oluşturuyor (yüzde 35.6). SHP, bu gruptan ancak yüzde 11.2 oranında oy alabilirken DSP ve DYP'nin oranlan eşit: Yuzde 2.2. Burdur'da 6 Kasım seçimlerinde çeşitli nedenlerle oy kullanamamış olanların dörtte biri ise ANAP'a oy vereceğini söylüyor (Bkz. şekil 4). 40.1 33,8 J * ^ %30 31,3 317. %20 21.8. 15,6 % 10 TTrry. HîHw ANAP 'ın oyu yeniden artıyor 6 Kasım 1983 genel seçimlerinde Burdur seçim çevresinde yüzde 53.1 oranında oy alan iktidar partisi ANAP'ın bu oyu, 25 Mart 1984 il genel meclisi seçimlerinde 40.9'a dek inmişti. Burdur'da yeniden toparlanma sürecine giren ANAP'ın bu seçimler için beklediği oy oranı yüzde 46.7. Ana muhalefet partisi SHP, Halkçı Parti olarak girdiği 6 Kasım 1983 seçimlerinde Burdur seçim çevresinde yüzde 31.3 oranında oy almıştı. SHP'nin (HP+SODEP) oyu, belli bir istikran koruyarak 25 Mart seçimlerinde de yüzde 31.7'ye ulaşmıştı. SHP'de aynı istikrar bugün de sürüyor (Bkz. şekil 2). BURDUR'DA DURUM ANAP'ın kazanması neredeyse kesin olan Burdur'da kararsızlarm oranı yüzde 23.8. Kararsızların aynen kararhlar gibi oy kullanacağını varsayarsak ANAP'm oyu yüzde 46.7'yi buluyor ve yüzde 33.8'de kalan SHP'ye fark yapıyor. CumhuriyetVeri Araştırma AŞ işbirliğiyle Burdur seçim çevresinde gerçekleştirilen ara seçim araştırmasında seçmenlere yönelttiğimiz "Ara seçimi kim kazanır?" şeklindeki soruya verilen yanıtlar, oldukça ilginç bir sonucu ortaya koydu. Bu seçim çevresinde milletvekilliğini kazanmasına "kesin" gözüyle baktığımız ANAP'ın kazanacağına ihtimal verenler, ANAP'a oy verecek olanlardan daha azdı. ANAP, bu araştırmanın sonuçlarına göre Burdur seçim çevresinden yüzde 46.7 oranında oy beklerken, Burdurlu seçmenlerin sadece yüzde 43.7'si seçimi ANAPın kazanacağına inanıyordu. Seçmenlerin yaklaşık yüzde 14.9'u, bu konuyu hiç düşünmediğini belirtirken, yaklaşık yüzde 30.3'ü seçimi SHP'nin kazanacağına inanıyor. "DYP kazanır" diyenler yüzde 7.9'u bulurken DSP'ye şans tanıyanlar yüzde 1 duzeyinde kahyordu. 11 ^ Ittttt • DSP2.1 6 KASIM VE BUGÜNBurdur'da ANAP'm 6 Kasımdan bu yana aldığı oy oranlannda pek büyük bir farkUlaşma görübnüyor. Ancak en ilginç sonuç, kuşkusuz DSP seçmenleri arasındaydı. Yüzde 100 oranında seçimlerde karannın değişmeyeceğini söyleyen DSP seçmenlerinin sadece beşte biri, bu partinin Burdur milletvekili adayının adını biliyordu. Bir başka deyişle DSP'ye kesinlikle oy vereceğini söyleyenlerin yuzde 79.6'sı, partinin adayını tanımıyordu. K ararlan değişir mi? Burdur seçim çevresinde en kararlı seçmene sahip parti DSP. Bu partinin toplam içinde yüzde 2.1'i bulan seçmeni, "Kararınız degişebilir mi" sorusuna blok halinde "hayır" yanıtını veriyor. Aynı oran, iktidar partisi ve bu bölgede seçimi kazanması olası parti olan ANAP için oldukça yüksek. ANAP seçmenlerinin beşte birinden fazlası (yüzde 22.5), seçim gününe kadar karannın değişebileceğini belirtiyor. Seçmen kararsızlığı konusunda ANAP'ı izleyen parti ise DYP. Bu partinin yaklaşık her beş seçmeninden biri (yüzde 20.3) oylann kullanılacağı 28 Eylül tarihine kadar kararlarında değişiklik yapabileceğini belirtiyor. Bu oran, bölgenin ikinci büyük partisi dunımundaki SHP için ise beşte bir. SHP'nin kararlı seçmenlerinin yüzde 10.2'si seçim gününe kadar kararında bir değişiklik olabileceğini söylüyor. O y kaynakları 28 Eylulde yapılacak olan ara seçimde Burdur'da ANAP'a oy vereceğini söyleyen seçmenlerin yaklaşık uçte ikisi (yüzde 66.8), 1983'un 6 Kasımında yapılan genel seçimlerde de ANAP'a oy vermiş. ANAP seçmenlerinin yüzde 9.7'lik bölümü 6 Kasımda MDP'yi seçenlerden gelirken yüzde 8.9'luk bölümü ise, bu yıl ilk kez oy kullanacak olan genç seçmenler. ANAP'ın HP'den gelme yüzde 7.5 oranında oyu var. Burdur'da SHP'ye oy vereceğini söyleyenlerin yaklaşık üçte ikisi de (yuzde 64.8) 6 Kasım seçiminde Halkçı Parti'ye oy verenler. SHP seçmenleri içinde ikinci buyük grubu yüzde 15.7 ile 6 Kasımda ANAP'ı seçenler oluşturuyor. DYP'nin oy tabanı ise 6 Kasımda ANAP'a oy verenlerle MDP'ye oy verenlerden oluşuyor. DYP seçmenlerinin yüzde 45.8'i 6 Kasımda MDP'ye, yuzde 36.9'u ise ANAP'a oy vermiş. 6 Kasımda çeşitli nedenlerle oy kullanmarruş olanların bu partideki oranı yüzde 14.7. 6 Kasımın oyları nerede? (%) ANAP SHP İ § 5 (Şekil 4j Katarcız ayı tanıyorlar mı? Burdur seçim araştırmamızın ilgi çekici sonuçlarından bırı de seçmenlerin oy verecekleri partinin adayını pek tanımadıktarı olgusuydu. ANAP'a oy vereceğini söyleyenlerin sadece yuzde 16.9'u oyunu kime vereceğini biliyordu. Aday tanıma konusunda en yüksek oran SHP'de gerçekleşirken (tanıyanlar yüzde 40.7), DYP seçmenlerinin yüzde 65.9'u kime oy vereceklerini bilmiyordu. Gaziaııtep'te ANAPSHP çekişrv© (Şekil 1) Gaziantep'te oylann dağılımı (%) Gaziantep'te iktidar partisi ANAP ile ana muhalefet partisi SHP arasında büyük bir mücadele var. Seçmenlerin yüzde 25'i ANAP'ı, yüzde 25.3'ü ise SHP'yi seçeceğini söylüyor. Araştırma Servisi 28 Eylulde ara seçimin yapılacağı Gaziantep'te iktidar partisi ANAP ile ana muhalefet partisi SHP arasında büyuk bir mücadele var. Bu seçim çevresindeki seçmenlerin yaklaşık uçte biri (yüzde 33.6), henuz seçimde kime oy vereceğine karar verebilmiş değil. Oranı bu denli yüksek olan kararsızların büyük ölçude sonucu belirleyeceği Gaziantep'te, oy vermeye kararlı olan seçmenlerin dörtte biri (yuzde 25), ANAP'ı seçerken, bu oranı çok az geçen bir orandaki seçmen de (yüzde 25.3) tercihini SHP'den yana kullanıyor. Geriye kalan 10 partinin bu seçim çevresinde bir varlık gösterme ihtimali yok. Oranlan yüzde 33.6'yı bulan Gaziantepli "kararsızlar"ın aynen "kararh" seçmenler gibi oy kullanacağını varsaydığımızda (tablo l'deki 1. varsayım) da iki parti arasındaki fark, partilerden birinin kesin olarak kazanacağını söyleyebileceğimiz kadar açılmıyor. Bu durumda, ANAP'ın oy yüzdesi 37.7'ye, SHP'nin oylan ise yüzde 38.1'e geliyor ve araştırmamızın hata payının içinde kalıyor. Bu nedenle, seçim kampanyası dönemi, kararsızların tercihleri üzerinde önemli ölçüde etkide bulunacak. "Kararsız" seçmenlerin "görüşüne yakın bulduğunu" ya da "seçimi kazanacağına inandıgım" belirttiği partilere oy vereceğini varsaydığımızda ise (tablo l'deki 2. varsayım) ANAP arayı bir miktar aşmasına rağmen yine de milletvekiljiğini garantileyemiyor. Bu varsayıma dayanarak yaptığımız hesaplamada ANAP'ın oyu yuzde 39.2'ye yukselirken SHP oylarında yüzde 35.2'ye gerileme göruluyor (Bakınız şekil 1 ve tablo 1). Oylar nasıl değişti? 25 MART 1984 38,4 (Şekil 2) AĞUSTOS 1986 TABLO 1: OY DAĞILIMI 1. VARSAYIM ANAP 25 0 25 3 37.7 38.1 14.4 2. VARSAYIM 39.2 35.2 16.8 SHP DYP DSP RP HDP VAP BAP BVP BP MÇP BP Kararsız Toplam 8,7 2.4 1.4 1.6 1.1 33.6 100,0 G.ANTEP'TE OYLAR NASIL DEĞÎŞTİ Ara seçimde çıkanlacak bir milletvekilliği için SHP ile ANAP arasında büyük bir çekismeye sahne olan Gaziantep 'te ANAP'ın oylan 6 Kasımdan bu yana çok küçük değismelere uğramış. ayları tanımıyorlar CumhuriyetVeri Araştırma AŞ işbirliğiyle gerçekleştirilen ara seçim araştırmasının ortaya koyduğu bir başka ilginç sonuç da Gaziantepli seçmenlerin çoğunun oy verecekleri adayı tanımıyor olması. Bu oran, ANAP'h seçmenler arasında neredeyse onda sekize (tanımayan ANAP'h seçmenlerin oranı yüzde 77.9), SHP'li seçmenler içinde yüzde 64.9'a, DYP'li seçmenler arasında ise yüzde 91.5'e dek ulaşıyor. Her on DSP'li seçmenden dokuzu da adaylarının adını bilmiyor. O ylann kaynağı Bugun çeşitli siyasi partilere oy vereceğini söyleyen seçmenler, acaba 6 Kasım 1983 genel seçiminde kime oy vermişler? Bir başka deyişle, siyasi partilerin bugünku seçmen kitleleri kimlerden oluşuyor? Bugün ANAP'a oy vereceğini söyleyen seçmenlerin yarıdan fazlası (yuzde 52.6), 6 Kasım 193'te yine ANAP'a oy vermiş. Bugünkü ANAP seçmenlerinin yüzde 17.6'sı aynı seçimde MDP'ye oy verdiğini söylerken, 12.3'ü de HP'yi seçmiş. ANAP'ın Gaziantepli seçmenlerinin yaklaşık onda biri (yuzde 10.8), ilk kez bu yıl oy kullanacak. SHP'nin Gaziantepli seçmenlerinin onda altısı (yuzde 60.7),, 6 Kasımda HP'ye oy vermiş. SHP seçmenleri arasında ikinci büyük ve önemli grubu 6 Kasımda ANAP'a oy verenler oluşturuyor. DYP, Gaziantep'te MDP ve ANAP'ı seçenlerin oylarının bir bolumünü alırken DSP'nin oylarının önemli bir bolumu, HP> ov verenlerden geliyor (Bkz. şekil 3). 3.6 2.1 2.4 17 100,0 1.2 100,0 oylarında küçük düşme AHAP 3.3 2.3 1.8 Oylar nereden geliyor? (%) AHAP'tan HP'detı MDP'den (Şekil 3) M$er A NAP 52,6 12,3 17,6 175 7,8 18,7 Birçok bakımdan ilginç ozellikler gösteren Gaziantep seçim çevresinde başa gureşen partilerin oy oranlarında 6 Kasımdan bu yana önemli kaymalar olmadığı görulüyor. Örneğin 6 Kasım 1983 seçimlerinde Gaziantep'ten yuzde 41.7 oranında oy alma başarısını gösteren ANAP'ın oyu, 25 Mart il genel meclisi seçimlerinde yüzde 38.4'e düşmüş. ANAP'ın 28 Eylül seçiminden beklediği ise yüzde 37.7. iktidar partisinin oylarındakı bu küçük düşmeye karşıhk ana muhalefet partisi SHP'nin oylarında kuçuk bir yükselme görulüyor. Buna gore 6 Kasım seçimlerinde Halkçı Parti olarak Gaziantep'ten yüzde 34.4 oranında oy alan SHP, 25 Mart il genel meclisi seçimlerinde bu oyunu yuzde 36.7'ye (HP + SODEP) yükseltmiş. SHP'nin bu seçimden beklediği ise yüzde 38.1. DYP, Gaziantep'te oylarını yukseltiyor. ilk kez 25 Martta seçime katılan DYP, bu seçimde yuzde 12.4 oranında oy almıştı. DYP'nin bu kez beklediği 14.4. Seçimlere ilk kez katılacak olan DSP'nin alacağı ov. ise vuzde 3.6 ci\arında. ^^ v> 12.8 50,7 37 a [ 9,2 45 27.9 8t8 4 İ6 67,5 6 Kasımın oyları nerede? (%) AHAP (Şekil 4) Kararsız % 6 Kasım seçmenleri ne yapacak? Gaziantep seçim çevresinde 6 kasım seçimlerinde ANAP'a oj verenlerin yaklaşık beşte ikisi (yüzde 38). bugun yine ANAP*! seçme eğıliminde. Bu seçmen kitlesinin önemli bir bolumü(yuzde 36.5) ise hâlâ kararsız. ANAP'a 6 Kasımda oy verenlerin geriye kalan oyları başta DYP ve SHP olmak uzere partiler arasında paylaşılıyoı Aynı seçim çevresinde 6 Kasımda HP'ye oy verenlerin yarıdaı. fazlası (yüzde 54.3), bugun SHP'yi tercih ediyor. Bu seçmen kit lesinin vuzde 23.6'sı kararsız olduğunu so>lerken pastadan vuz de 10.9'luk bir dilimi ANAP kapıyor. MDP'nin 6 Kasımdaki seçmenleri büyük ölçüde ANAP il DYP arasında pa>laşılmış durumda. Bu seçmen kitlesinin beştı ikisine yaklaşan bir bölümü ise (yuzde 37.7), hâlâ kararsız (Bk; şekil 4). 3 38 10,9 54.3 menleri arasındaki bu \uksek orana karşıhk SHP seçmenleri partilerinı değiştirmeme konusunda epe> kararh gorunüyorlar: Yuzde 88.9. DYP seçmenlerinin dorıte biri (yuzde 26.5) \e DSP sevmenlerinin yaklaşık beşte biri (yuzde 18.2), kararlarının değişebileceğini soylu\or 22.1 99 2 Ö = ~ ^8 6 24,2". 37 7 s S ~ 2 19.1 1 Sl 27.5 274 ~İ5 39 52 O ylar değişir mi? ANAP ile SHP arasında buyuk bir çekismeye sahne olması oeklenen Gaziantep'te, CumhuriyetVeri Araslırma AŞ işbirlığıUc şerçekleşürilen araştırmada. kararlarının değişıp değişmeyece|ini sorduğumuz ANAP'h seçmenlerin uçte birinden fazlası (yu7de 35.6), seçtiği partiyi değiştirebileceğini soyledi. ANAP seç >eçim toto Seçmenlere bu sı\'inıı kımın kazanacağına inandığını sorduğumuzda, sevmenlcrın yaklaşık onda dordunun (yuzde 38.8) seçımı ANAP'ın kazanacağına inandığını görduk. "Seçimi SHP kazanır" dıyenlerin oranı \uzde 27.Iı bulurken aynı konuda DYP'ye şans lanıyanlar yuzde 8, DSP'ye >ans tanıyanlar ise yuzde 1.4'du. Bu konu\u hiç duşünmediğini belirtenler, yuzde 22.8'e ulaşıyordu. 23 1 YVRI\: İstanbul ve İzmir