Katalog

. CUMHURİYET/10 HABERLERİN DEVAMI 12 EYLÜL 1986 vizitinde Başbakamn teknik müşaviri sıfatı özenle yazılı olan mikrofon ustası Zenger, İzmir'de Özal'ın gazabma gelen biçare Petek'in Ankara yolunu tuttuğunu anlatsanız 'Askeri darbelere karşı mı(Baştarafı 1. Sayfada) tı. Şimdi o güzelim otobüsün sınız?' diye sonıyorsanız, tabii mokrasiyi geri getinniştir. Ankara 'da bir garajda camı dekarşıyım derim" diye konuştu. 12 Eylül'ü yapanlar varmak isğiştiriliyor. İnönü, askeri darbelere karşıyım tedikleri noktaya varmışlardır" özal'ın buyruğu ile ön camı demenin askeri darbeye karşı olyedikten sonra, 12 Eylul'den önbeyaz bir başka Petek, Burdur mayanlann varlığmı kabul etce anarşinin çözülmez bir nokgezisinde devreye sokuldu. Dün mek a>.Iamına geleceğini belirtetada olduğunu ve ülkenin uçurusabah uçağa binerken, uçakta, rek, "Bu, karnı aç insana 'Yetnun kenanna geldiğini anlattı. hatta Antalya'ya inerken sinirmek ister misin?' diye sormaya Turgut Özal, "12 EyliU, Türk leri burnunda olan özal, birsübenzer" dedi. demokrasisine ne kazandırmışre sonra rahatlar gibi oldu. Otoitır?" sorusunu şöyle yanıtladı: 12 Eylül döneminde kaldınlan büsün ön tarafında, beyaz cam' "Demokrasi yoktu ki, anarşi demokratik ortamın ardından ların ardında halkı rahatlıkla sevardı. Anarşide ne demokrasi Meclis Başkanlık Divanı'nın çalamladı, doğrusu yol boyunca da olur, ne de başka bir şey. 12 Eylışmaya başlaması ile birlikte ortzmir'e oranla daha canlı bir illül demokrasiyi geri getinniştir. tadan kalktığını ifade eden Ergi Benim kanaatim odur. Kim ne dal lnönu, geçmişteki askeri dar MORALtDÜZELDİAnkara ve İzmir seçim geztierinde ilgigörmeyen özal'a dün Burdur'da cosku gördü, kısacası farkedildi. derse desin, çok aşın var, gayet belere ilişkin şu değerlendirme bı bir karşüama yapüdı. Moraü düzelen özal, Petek1 'den çalman ' 'Size Selam Gettrmisem'' türküsü Bu ilgi, Antalya'nın Alanya iltabii ki itiraz edeceklerdir. Kavçesinden başlayıp, Isparta ile Afyi yaptı: ne eşlik etti. (Fotoğraf: B. ECEVİT) ga isteyenler, Türkiye'de tekrar yon 'a, hatta Içel'e kadar uzanan "Herbirinden ders aldık, areski donemden medet umanlarricalarla konvoylaşmış araçlar tık kesintiye ugramayacagu. dır. Haksız kazanç yapmak istedizisi içinde daha da büyüyordu. Geçmişte demokrasinin iyi çalış.yenlerdir, ama o eski düzen bir Özal bu kez, 1983 'ten sonra artığı, tştedigi dönemler olmuştur. daha geri gelmez." tık pabucun pahalı olduğunu anGaziantep'te gördüğünüz bu bilamış olacak ki, yol boyunca tek rikim üç günde otmaz" Özal, 12 Eylül değerlendirme(Baştarafı 1. Sayfada) Emanetçi de olmadım emanetçi la çabalayarak kurdum." oya bile selam vermeyi ihmal et12 Eylül döneminde işçi hak•#ine şöyle devam etti: dedi. Inönü'nün "Özal ne yaparsa de. Çıktım erkekçe sizden oy ismiyor, hatta Erdal İnönü gitti lannın kısıntıya uğramasırun ne"12 Eylül'ü yapanlar bizi iş Özal, bazı yazarları taraflı ol onun tersini yapanm" sözünu tedim, bana o\ verin dedim. Ben diye, ilgi gördü diye, programındenini konu alan bir soru üzeribaşına geürerek ekonomik progmakla suçlayarak, "Bunlar çıkarı da olmayan Burdur smırındaki rama devam etmek istediler. Za ne de inönü, "Demokrasinin ya neredeyse o taraf için yazıyorlar. eleştirirken Özal, "İşin kolayını bir halk çocuguyum, annem de bulmuş. Şimdi soruyorum. Biz babam da memurdur. Ben bu Kızılkaya köyüne bile uğruyorpısında, herkesin kendi çıkarla.ten ben de o şartla kabinede göGittikleri gazeteye göre yazı ya gecekondulara tapu verdik, şim mevkiye babamın ismiyle gelme du.Asıl Bucak'ta.Burdurseçiminnı iyi savunması beklenir. Böyrev aldım ve 22 ayda teknik çazanlar da var. Onlar kendilerini di tapulan geri mi alacaksın? Biz dim." ne önemli oy etkeni yapacağı anle olmazsa hangi kesim daha iyi lışmama devam ettim. Orada da bilir" diye konuştu. benzin kuyruklarını kaldırdık. laşılan ilçede alacağı sonuç şartlar içindeyse kendi çıkarlan"Türkiye başanya uiaşmışür. BiiÖzal, daha sonra Yeşilova'ya Özal, SHP Genel Başkanı Er Sen o kuyruklan tekrar mı kunı daha iyi saglar. Siyasal güç yiik çaplı netice ahnmıştır, ekogeçti ve burada yaptığj konuşma önemliydi. Bucak daha önceki dal tnönü'nün kendisi için, racaksın? Cevap ver bakayım. halkta degilse, büyük kitlelerin nomi düzelmiş, yokluklar, kıtda ANAP iktidarının şimdiye seçımlerde, hani bir devirdeki "Oportünist" dediğinin hatırlaBiz memlekette her türlii malı demokraside özal'ın deyişiyle, çıkarı savunulamaz" diye lıklar ortadan kalkmıştır. Netikadar eşi görülmemiş çok güçlü tılması üzerine de şunlan söyledi: bulunur hale getirdik. Sen yine konuştu. ' "Bugünku kimi tabela ce fevkâlade güzel olmuştur." bir iktidar olduğunu belirterek, "Ben onlara 'Derslerini iyi yokları mı getireceksin? Özal'ın "TBMM'den istediğimiz kanunu partilerine" yanlı bir küçük özal, daha sonra anayasanın çalışrruyorlar' demiştim. Tabii ki, tersini yapacaksan dünyada iti geçirebiliriz. Hükümetimiz koa kentti. Daha önce Bucak 'a gelen ECEVİT KONUŞMADI oylandığını ve 1961 Anayasası'Kapatılan CHP'nin eski Genel siyasi reaksiyon göstererek onun barımız var, tekrar itibarsız ülke lisyon hükumeti degil. Çok ba Erdal İnönü de anlamlı ilgi göryla karşılaştınlamayaeak kadar Başkanı Bülent Ecevit, 12 Eylül için soylemiştir. Bir de 'Merkezi haline mi getireceksin, onları sit, şu iş mi yapılacak, emir ver muştü. özal'ın elinde kullanaca•büyük bir çoğunlukla kamuoyu ün yıldönümü ile ilgili soruları, biz tayin ediyoruz' dedim ya, ona söyle bakayım. Onlann tersini mek kâfidir" dedi. Başbakan ğı 3 silah vardı. Nitekim Başbatarafuıdan kabul edildiğini hatır"Beni ilgilendiren bir şey degil" kızıyoriar onlann derslerini iyi yapacagım demek kolay da on Özal, "Açık seçik söylüyorum, kan, silahlarını bu üç hedefe iattı ve ardmdan da Türkiye'nin çalışması lazım." diye yanıtladı. Ecevit, Niğde ve lann ne olduğunu söylemek ko bu siyaset öyle bir şeydir ki, in doğrulttu, ateşledi. Tabii ilk siekonomik ve sosyal durumunu özal, Tercüman Gazetesi yaza lay degil" diye konuştu. ilçelerine yaptığı gezi sırasında san yere düştu mü, bir daha kal lahı bilinen birşeydi. Bu seçimin düzenleyen vergi kanunlarıyla gazetecilerin 12 Eylül'ün 6. yıl rı Nazlı üıcak'ın siyaset yaptığıbir iktidar değişimi getirmeyeceSiyasi Partiler ve Seçim Kanunu, Başbakan Özal, 45 dakika sü kamaz. Sayın Ecevit yapmaya çadönümü ile ilgili değerlendirme nı da söyleyerek, Ilıcak'a siyaseSendikalar ve Dernekler Kanuren konuşmasının son bölümün lıssın, 79 senesini biliyoruz. Kuy ğini, oysa 231 milletvekilli yapmalannı istemeleri üzerine, te atılmasını önerdi. ruklan biliyonız, yani gelip de ne ANAP'ın bugün deyartn da hiznu'nun çıkanldıgını anlattı. 6 de şunlan söyledi: Turgut özal uçakla Antalyayapacak? Memleketin 70 sente met götüren bir parti olduğunu Kasım 1983'te yapılan genel se "Bir şey söylemeyeceğim. Konuş"Ben buraya çalışarak geldim. mak istemiyorum. Bugune kadar ya giderken aa. muhabirinin yömuhtaç olduğu gunleri de biliyo söyluyor. Buralarda güçlü olduçimlerde de kendilerinin kazanDevlette başladım en ufak yer nız. Bir de müsvette ile işimiz yeri geldigince söyledim. Beni il nelttiği soruları yanıtladı: ması umut edilmezken kazanğu öne sürülen MÇP gibi partiden, en yüksek yere geldim. Ko yok. Aslı gelsin diyorum" diye gilendiren bir şey degil" dedi. Geçen aylarda (ara seçimi dıklarım anlatan özal, sözlerini lere oy vermemek yoluyla hizlay mı Başbakanlık Müsteşariı konuştu. kazanacagız) demiş, ama sayıya şöyle sürdürdü: metten yoksun kalmamalarını gı yapmak, kolay mı DPT Müsda>3nan tahmin yapmamıştınız. Bucaklılara dokunduruyordu. "Ve bu şekilde demokrasiye Yeşilova'dan sonra Karamanteşarlıgı yapmak. Dışarda çalışAnkara, İstanbul ve tzmir'i ziyaözal'ın sözlerindeki üstü kapalt geçiş adımı atılmıştır. Üç seııeret edip, halkı gördünüz. Şu an mak, içerde çalışmak. Gayet ta lı, Tefenni ve Gölhisar'a geçen bu tehdit, böylece halkın sağdudir de ANAP iktidardadır. Bu, özal, dün gece Ankara'ya dönbii çalışarak geldim. Herhangi daki seçim iddiamz nedir? yusuna iletilmiş oluyordu. 12 Eylül'ü yapanlann özet olabirinin arkasına sıgınmadım. dü. ÖZAL Kazanacagız demişFakat özal bir Başbakana, bir rak varmak istedikleri noktaya tim, yine söylüyorum biz kanaparti liderine yakışmayacak üsbüyük çapta vardıklannı göstezacağız. lupla Erdal tnönü'ye çaltığı zarir. Tabii ki ben daha hangi nok Kazanacagınıza dair inanman kalabalıkla belirgin bir sustalara varmak isliyorlardı bilecınızı gezileriniz nasıl etkiliyor. mem. ama söz verdikieri gibi dekunluğun, belki de ayıplamanın ÖZAL lnancım giderek mokrasiyi kurma sözünü gercekizlenimleri sezildi. Erdal İnönü 'kuvvetleniyor, kazanacagız. leştirdiler. Neticede memleket ye, "Paşanın oğlu" diye sataşBaşbakan Turgut özal, Antal(Baştarafı 1. Sayfada) için hayırlı bir durum oldu, Almaya başlayan özal, SHP lideya Havaalanı'nda kalabalık bir lah bir daha böylesi bir 12 Eylül Edirne ve Manisa'da alanlarda toplanan o görkemli karinin kullanmaktan özenle kaANKARA, (a*.) Kuzey kitle tarafından karşılandı. Daöncesini gostermesin." labalıklara bakıp, "500 kişi daha geJse aianda yer bulamazdı" çındığı bir doğa yazgısım bir Kıbns Türk Cumhuriyeti Cum vul zurna eşliğinde halkı selamayıpmış gibi üstune bastıra basdiye düşünmüştük. Seçim alanlan Edirne ve Manisa'da öyTurgut Özal, "Türkiye'de bir hurbaşkanı Rauf Denktaş, 12 layan özal için çiçekler atıldı. tıra söyluyor, "Ben babamın islesine kalabalıktı. Aynı seçımlerde Bahkesir'e gece saatledaha askeri darbe olmaması için Eylül 1980 Harekâtı'nm 6. yıldö Burdur'un Bucak ilçesine kadar miyle bu noktaya gelmedim, rinde girmiştik. Balıkesir derseniz o da öyle... Şalvarlı kagerekli şartlar nedir? BH şartlar nümü dolayısıyla Cumhurbaşka yol boyunca Özal'a daha çok zembille kurmadım partiyi" gidınlar, işçiler, köylüler, gençler geceyarılarında Balıkesir yoJyarabkJı mı?" sorusunu ise şöyie nı Kenan Evren'e bir kutlama Antalya plakalı arabalar eşlik etbi yadırganacak nitelemeler yalarına çıkmış Ecevtt'i bekliyorlardı. yanıtladı: mesajı gönderdi. ti. özal, daha sonra Kızılkaya pıyordu. Oysa Özal, 12 Eylül'"Bundan sonra demokrasidc Nasıl da coşkuluydu o kalabalıklar. bucağına girdi. Son iki yılda 1 KKTC Cumhurbaşkanı Rauf un yüksek himayesinde partiyi bir kesinti olmaz. Kesinti olma Denktaş'ın mesajı şöyle: milyar 350 milyon liralık yatınm Ecevit'in o şiirsel anlatımıyla yaptığı konuşmalar bugün kurmuş, 6 Kasım 'da başka seçe1 ması için esas vazife. siyasi paryapılan Kızılkaya bucağında "Aziz anavatammız Türkiye gibi kulaklarımdadır: nek bulamayan, kitlelerin çaretilere duşer. Siyasi partiler dog yi bölmek isteyenlerin köriikle Özal, kurban kesilerek kar Otel lobilerinde ve vurguncu yazıhaneterinde düzenlesiz verdikieri oylarla, adeta göknı düriist çalışiriarsa kavgaya tu dikleri gidişata kahraman Türk şılandı. nen oyunlan fabrikalarda bozacağız, tariaJarda bozacağız... ten zembille iktidar koltuğuna tuşmazlarsa, bundan sonra böy Siiahh Kuvvetleri'nin dur diyerek düşmüştü. Hafızayı beşer işte le bir şey olacagını zannetmiyo vatarun bütünlüğünü ve ulusun Bucak'ta Refah Partisi Ilçe boyle zamanlarda, hele 3 yıl geçAlanlar alkış sesleriyie inler. birliğini güvence altına aldıgı 12 Merkezi'nde toplananların yaka tikten sonra herkesin bildiği gerAna muhalefet lideri, SHP Eylül 1980 Harekâü'nın yüdönü silkme işareti yapmaları dışında Bütün bu görkemli kalabalıklara ve kitleleri dalgalandıçeklere karşın şaşardı. Genel Başkaru Erdal İnönü, dün özal'ın moralini bozan bir şey münde, şahsım ve Kuzey Kıbns ran, coşturan bu konuşmalara rağmen CHP o seçimlerden Bu ülkede gelmiş geçmiş büCaziantep'te görüşürken bir so Türk Cumhuriyeti halkı adına olmadı. yenik çıkmıştı. Ecevit, "Otel lobilerinde ve vurguncu yazıhatün başbakanların hangi niteliknı üzerine, 12 Eylül Harekâtı' zatı devletlerini ve zatı devletle BUCAKTA KARŞILAMA nelerinde düzenlenen oyunlan fabrikalarda ve tarialarda" bolere sahip olsalar da, miting nın 6. yıldönümüne ilişkin şu Burdur il sınınnda karşılanan rinin şahsında Milli Güvenlik zamamıştı. alanlarında kendilerine övgüler açıklarnayı yaptı: Konseyi üyelerini içtenlikle Başbakan Turgut özal, saat Sonra iki bakanı vurguncu yazıhanelerinde tezgâhlanan yağdırdıkları hemen hiç görülINÖNÜ: ASKERİ kutlanm. 09.30'da konuşması gereken Burüşvet olayları nedeniyle yargılanıp mahkum olmuştu. memişti. Ama özal mikrofonu DARBELERE KARŞI cak ilçesine ancak saat 11.20'de Milli Güvenlik Konseyi ve eline alınca dayanamıyor, hemen "Harekâtın Türkiye'de iç sa Türk Silahlı Kuvvetleri, zatı dev girebildi. Hem kalabalıklar ölçü olsaydı, konuştuğu her aianda on hemen her paragraf başında ne vaşa varan anarşi dönemini or letlerinin tiderliğinde aziz anavabinlerce insan toplamasını bilen Osman Bölükbaşı'nın Millet Devlet Bakanı Sudi Türel'in denli büyük Başbakan, ne denli tadan kaldırmak ve sağlıklı bir "Türkiye medan iftihan, BaşbaPartisi'nin hep seçimleri kazanması gerekmez miydi? tanımızda kardeşlik ve huzur ordünyaca tamnan bir Başbakan demokrisiye yeniden dönmek tamının yeniden tesisinden son kan Özal sizlere hitabedecek" di1982 yılında anayasa oytamasında hiç kimse yüzde 92'lik olduğunu gerine gerine açıklıiçin yapılmış bir müdafaale oldu ra yönetimin kısa surede sivil ye sunuş yapmasından sonra kobir oy beklemiyordu. Sayın Evren'in propaganda gezileri de yordu. gunu büiyoruz. Aradan 6 yıl geçnuşmaya başlayan Başbakan ve idareye devredilmesini ve ülkede pek parlak geçmemişti. O günlerde kulağımıza gelen haÖzal'ın Bucak'taki, Burdur ti, nereye vardıgımızı dogal olaANAP Genel Başkanı, Türkiyedemokratik surecin çalışmaya berlere göre, Milli Güvenlik Konseyi üyeleri yüzde 70'lik bir içindeki sözlü saldırılan neyi rak duşünüyonız. Çünkü 12 E> başlamasını saglamakla tarih de belediyelerin 1983 yılında 50 oy oranı bekliyorlardı. Ecevit ve Demirel üstelik, "Anayasagösteriyor? Örneğin Bucak 'taki lul Harekâtı'nın kendisi. başanönünde daima sa>gı ve takdirle milyar yatınm yaptıklannı, kendi ya hayır" oyu kullanılması için çabalıyortardı. 20 bin seçmenden 12 bin oyu celan ve hatalan ile tarihe mal olamlacak bir gelişimi gerçekkştir iktidarlannda ise bu yatınmın CHP ve AP oylarının bir kısmı, "Anayasaya hayır" oylarıbinde gördüğü öne sürülen özal maktadır. Demokrasi, halkın samişlerdir." 100 milyar liraya çıkacağını söyna katılsa hiç yüzde 92'lik oy çıkar mıydı bu anayasaya? tabela partisi dediği MÇP'den hip çıkması ile Türkiye'de Cumhurbaşkanı Kenan Evren ledi. Türkiye'de bazı şeyierin pakuşku yok, paşanın oğlundan yeniden saghklı bir çerçevede Bugün Demirel ve Ecevit'in toplantılanna katılan insande, Denktaş "a cevabi bir mesaj halı olmasına rağmen bulunduçekiniyordu. Kalabalıklar, sıcak yerleşmeye, çalışmaya başlamış göndererek teşekkürlerini sundu. ğunu, yokluk kadar büyük pahalann büyük bir kısmı, o gün bu anayasaya "hayır" deselerkarşılamalar bu küçük ilde İztır. Daha çok yapacak şey varlılığın olmadığını savunan Özal, di, anayasa bu kadar büyük bir çoğunlukla halk tarafından mir 'e oranla elbette daha tutardır. Anayasayı degiştirmek. desözlerini şöyle sürdürdü: onaylanmış olabilir miydi? lı, daha canlı ve özal'a moral mokratik hak ve özgürlükleri iyiAKILLIYIZ AKILLI Hayır... aşılayacak nitelikte. Ne çare, ee konıyan bir şekle getirmek ge"12 tane parti var, maşallah 1950'lerde 60'larda bir liderin bir seçim gezisinde 100150 partili oldukları söz götürmez fekiyor. Kısaca demokrasiyi büsayısı iyi. Kızıyoriar ama söylearabayla karşılanrnası büyük bir olay sayılırdı. Çünkü o tacoşku kaynağının dışında kalan tün kurum ve kurallan ile çalışyecegim. ll'i bir Anavatan etrihlerde çok az kişinin binek arabası vardı. Bugün öyle mi? partili insanlardan ötedekiler, tırmak amacımızdır. Bütün mez. Öyle ufak tefek tabela par Otomotiv sanayii gelişti; birçok kimse araba sahibi olabilgene o durgun, heyecansız bakışbunlan bartş içinde halkın destilerine rey vermeyin, reyiniz VBdi. Bu yüzden bir ilçeden bir lider için 100 arabalık bir konlarla Özal'ın seçim şenliğini iztegi ile yapacagımızı tekrar edinar. Benden hatıriatması. Sonra voy çıkması karşılamalar için ölçü sayılmıyor. liyorlar. özal belki Burdur'da yortım. Önde göriilen eksiklikÖzal demedi demeyin. Nasılsa bu ara seçimi alacak, ama nereler olarak kişisel siyasi yasaklabunlann çogu seçimden sonra Yazılı basının seçimlerdeki etkisi elbette göz ardı ediledeoö Kasım 'ın verdiği rahatlık, nn ve geçmiş üzerinde konuşma İstanbul Haber Servisi Ey tabelalarını indirip işlerinin bamez. Seçimlerle ilgilenen yurttaşlar. gazeteleri okuyarak nerede o sağ oyların tümuyle 3 yasaklannı artık gecikmeden lemci siyasi örgütlerin 12 Eylü şına dönecekler. Geriye kalıyor olup bitenleri değerlendirmeye çalışırlar. Ancak kitle iletişiyıl önce partisinde toplantşı... kaldınnalıyız" lün yıldönümünü protesto etme 4 mü desem, 5 mi desem parti. minde ve kamuoyu oluşumunda gazetelerin etkisini aşan Inönü'nün açıklamasından Görünen o ki, başta D YP ve girişimlerindî bulunabilecekleri Bunlar da 1980 öncesinin kavga büyük bir güç var: sonra basın mensuplan SHP Ge"ötekiler", altındaki koltuğun 4 düşüncesiyle İstanbul polisi tara eden partileri, onlann devamı, Televizyon. nel Başkanına, "Yeni 12 Eylülayağını yavaş yavaş kemirmeye fından güvenlik önlemleri alındı. ancak isimleri değişik. 1980 önTek kanallı televizyon yıllardır siyasal konularda beyin yıler olacak mı?" biçiminde soru başlamışlar. cesi parti liderleri bunlan destekAltı gün önce meydana gelen kıyor. Siyasal konularda ANAP ipoteği hüküm sürüyor. Gayönelttiler. Inönu bunun üzeriBütün bu coşkulara karşın, ya kanlı sinagog baskını nedeniyle liyor. Anavatan yeni bir partidir. zetelerin ulaşamadığı yerlere televizyon çoktan girmiş ve ne açıklamasına şu bölümü SHP seçimi bir burun farkıyla olağanüstu düzeyde arttınlan gü Eger o zibniyete devam edersek tek yönlü propagandasını yapmış bile. ekledi: alacak olursa? tşıe siz o zaman venlik önlemleri, aramalar ve varacagımız nokta kanlıdır. Bu "Bir kere daha kesintiye ugseyreyleyin ANAP'taki gümkontroller henüz kaldınlmadığı noktaya gelinceye kadar az mı Sayın Evren'in anayasa oylamasındaki en güçlü silahı teramayacak sağlıklı bir demokrabürtüyü. için, ek güvenlik önlemlerinin kan döktük. 5 binden fazla kişi levizyondu. Bizler o günlerde, istediğimiz kadar bu anayasi halkın oylan Ue, sürekli des polisçe onceden bilinen bazı hayatını kaybetti. Bir daha o Ya öteki yörelerde? Devlet hızsanın temel hak ve özgürlükleri kısıtladığını ve ileride bütegi ile gerçekleşecek" semtler için alındığı öğrenildi. devreye döner miyiz, o kadar apmetlerini görebilmek için yük sorunlar yaratacağını yazıp çizelim, bu düşünceler kitBasın mensuplan bu kez de Polisin aldığı yeni önlemler, öğ tal mıyız? Akıllıyız akıllı." ANAP'a oy vermeyi baş koşul lelere ulasamıyordu. Sayın Evren ise televizyona çıkıp bu Erdal Inönu'ye, "12 Eylül Harenci ve işçi kesimlerinin kaldığı gostermeyi Özal, öteki ilçelerin Zaman zaman alkışlarla kesianayasayı savunuyordu. özal da seçim propagandası resrekâtı'na karşı olup olmadığııu" semtlere ve kentin önemli mer len konuşmasının son bölumünhemen hepsinde sürdürdü. men başladığı günlere kadar televizyonu hep tek yanlı kulkonu alan değişik sorular yönelt kezlerine yeni sivil devriyelerin Şu sorunu mu var ilçenin, ver de SHP Genel Başkanı İnönülandı. Siyasal konularda yansız tek bir program bile düzenmeye başladılar. Sorularm yanıverilmesi ve motorize devriyele ye çatan Özal, sözlerini şöyle süroyunu, al suyu. lenmedi. Bu kadar yılki propaganda bombardımanının ettının, açıklamasında bulunduğu rin arttınlması biçiminde oldu. dürdü: Baraj mı istiyor bir kasaba, kisini göz ardı etmek yanlış olur. na işaret eden İnönü, ısrarlı so İstanbul Emniyet Müdürlüğü Siver oyunu, yapayım. "Şimdi ben karşımdakileri Özal'ın İzmir gezisi tam bir "fiyasko"6ur. Çiğli ve Bornorular üzerine, "Çok ısrar ediyor yasi Şube Müdürlüğü ve Asayiş Karamanlı'da olduğu gibi kifazla saymıyorum. Eski dönemin va'daki sessiz tepkiye bakarsanız, "özaTm izmir'deki Işi bitik" Şube Müdürlüğü ekipleri tara eski adamları. Bırakınız yapsınmi kasabalar ilçe olmak mı istiORG, GÎTAR, NOTA diye düşünebilirsiniz; ancak Bingöl'deki kalabalıklara bafından polisçe önceden belirleyor, kolaydı. ANAP iktidarı lar. Bir tane de paşa oglu var. DERSLERÎ karak da, "Tamam, Özal artık yikılmaz" da diyebilirsiniz. nen bazı bekâr evlerinin ve "hasÖzal'ın söylediği gibi KaramanBen paşa oglu degilim. Ben si336 22 20 saas noktalar" denilen bölgele79 seçimlerinde Ecevit'in topladığı kalabalıkları ve aldığı lı 'da alırdı oyu, bir yasayla kasazin aramzdan çıktım, memur çorin aranması kararlaştınldı. sonuçları bir kez daha anımsamak yararlı olur. Demek ki bayı ilçe yapıverdi. Ama Karacuguyum. SHP lideri Sayın İnö6100 nolu sarı basın Bu arada, İstanbul Emniyet kalabalıklar ölçü olmuyor. Seçim sonuçlarını belirleyecek manlı, Tefenni ilçesinden 10 kinü, tabii Paşa'nın oglu, ismi var, kartırru kaybettim. Müdurü Ünal Erkan, görevde başka etkenler de vardır. lometre uzaktaymış, Özal'a ne cismi var. Ama bu işleri biliyoHükümsüzdür. EMİN bulunan tüm ekipleri, devriye, gam! Oy alsın da varsın iki ilçe rum. Ben bu mevkiye babamın özal'ın en büyük şansı, 12 Eylül Anayasası'dır. Ve en büOSMAN BALCIGtL arama ve kontrol görevlerinde en 10 km. yan yana duruversin. isminden dolayı gelmedim, çalıyük ayrıcalığı televizyon desteğidir. küçük bir boşluğa yer bırakmaMuhalefeıi kuçumseyen davşarak geldim, çalışarak, mucadeM.S.Ü. kimliğimi ve Televizyonun yansız yayın yaptığı gün Özal'ın şansı da maları için uyardı. Istanbul'da ranışlanyla her ilçe ve kasabada le ederek geldim. Partiyi dışarpasomu kaybettim. azalacaktır. poliste kaldınlan izinlerin ne za dan kurup, tepeden zembille de nabza şerbet vererek, oy toplaHükümsüzdür. 1 Özal yatsın kalksın, Sayın Evren'e, 12 Eylül Anayasası1 man yapılabileceği ise şimdilik mayı marifel sayan bir seçim geindirmedim. Anavatan Partisi YEŞtM UZUNOĞL U na ve Tunca Toskay televizyonuna dua etsin! merak konusu oldu. zisiydi Burdur. ni de ben kurdum. Tırnaklanm 12 Eylül'ü 'andüar* CÛNEYT ARCAYÖREK yazıyor (Baştarafı 1. Sayfada) ANKAR4...ANKA MUŞERREF HEKİMOĞHJ Bir Tören, Bir Sergi, Birçok Soru... Ankara'ya gelince soluğu cami avlusunda aldım, Suat Tuygan'ı yitirmenin acısını paylaştım Dışişleri ailesiyle. Bakanlık kapısı önündeki saygı duruşuna katılan kalabalığı seyrettim, düşündürn. Dışişlerinde bir yaprak dökümü var nerdeyse. Bahar kuşağı bile kurtulamıyor bu yaprak dökümünden. Suat Tuygan'ın kalbi de kırk altı yaşında duruverdi. Sevdiğim bir kişiydi Suat Tuygan, konuşurken gönlümü partatırdı! Yıllarca önce, şu bakanlık kapısından ne umutlarla girdi kimbilir, neler düşledi? O umutlar gerçekleşti mi, ya da umutlarını yitirerek mi duruverdi kalbi? Müsteşar Necdet Tezel'in konuşmasını izleyen kalabalığa bakarken bu soru daha derinleşiyor kafamda. Kimi Suat Tuygan'ın kuşağından, kimi daha genç, kimi daha yaşlı... Ama hangisi çok mutlu acaba, hangisi tüm bir doyuma ulaşmış mesleğinde? Elçi olmak yeterli bir doyum mu acaba? Kuskusuz her mesleğin belli bir amacı var; askerler generalliğe yönelmeyi amaçlar, o tür bir tırmanışla mesleksel doyuma kavuşurlar, omuzlanndaki yıldızlar çoğaldıkça pariar gözleri. Genç diplomatlar da elçi olmak düşüyle yaşarlar, o aşamaya varacakları tırmanışlarla mutlu olurlar. Ancak çoğu kez yorgun savaşçılara benziyorlar, soluk soluğa bir tırmanış, bir bekleyiş, ama soluklarını kesen bir olayla bir düş dağılıveriyor kimi zaman... Elçilik yolu açılıyor da yürüyecek coşku kalmıyor belki de... Mesleğin her düzeyinde bu coşkuyu koruyacak bir yöntem, özendirici ömekler, itici bir güç gerekiyor galiba...öte yandan belli bir tırmanışla elçiler kararnamesinde yer almak mutluluk için yeter mi acaba? O kalabalıkta çiçeği burnunda büyükelçilere ve de yeniden dış göreve atanan ağabeyterine "kolay gelsin" dedim uzaktan, çünkü Türkiye'nin iyi bir elçisi olmak kolay degil. Kişisel yetenekler, mesleksel birikimler yetmiyor artık. Dış politikamızın değişken çizgilerinde bireysel çabalarla bir yere varılamıyor. Cumhuriyetin ilk yıllarında dış göreve giden diplomatlar ne mutluydu kimbilir! Kurtuluş savaşlarının öncüsü bir ülkenin, laik bir devletin, "Yurtta banş, dünyada banş" ilkesine dayanan bir politikanın elçisi olmak az mutluluk mu? Oysa şimdi diplomatlarımızı holding temsiteisi gibi görmek isteyenler var! Bu çok tehlikeli bir eğilim. Dış politikamızda üzücü çelişkilere, ödünler yol açabilir ve de açıyor değil mi? Kimi olayları içimize sindiremiyorsak, nedenlerini bilmeüyiz... • • • Dış göreve atananlar nedeniyle veda yemekleri, kokteyllerle hayii yoğun geçiyor başkent akşamlan, toplantılarda sinagog olayı konuşuluyor, derken "Damdaki Kemancı"n\n sesi duyuluyor TV'den. Teknik arıza nedeniyle ekran kararınca yorumlar başlıyor. Başkentimizin doğası bu, olaylar, yorumlar boyut değiştiriyor durmadan, elbet kişiler de... Kimi eski, kimi yeni, belli politikacılar da hayli boyut yitirmiş görünüyor. Dolmuş, otobüs, kahve konuşmalarında da gerçek ölçeğine kavuşuyor o kişiler... Bu deney birikimi oylara yansırsa, iktidar partisine iyi bir uyarı olur, demokrasiye geçiş süreci de biraz kısalır belki. Bu yola baş koyanlar da, ayak koyanlar da açık seçik çıkar ort a y a OzaVa Burdur morati Denktaş'tan Evren'e 12 Eyliil'ü kutlama mesajı CO7T ,EM UĞLBMLMCU " • * * Yabancı diplomatlar bir akşam da Resim ve Heykel Müzesi salonlannda buluştular, Uluslararası Simavi Karikatür Yanşması nedeniyle düzenlenen törene katıldılar. Eski Halkevi sahnesinde renk renk bayraklar, bayraklar önünde değişik ülkelerden sanatçılar yarışmada kazanan yapıtları için ödül aldılar. Yönetim kurulu üyesi Belma Simavi, Paris'ten ve Domuz Adası'ndan bir rüzgâr estirdi, konuklarından güzel övgüler dinledi tören boyunca... Güzel bir akşamdı o, Erol Simavi'nin kulakları çınlamış olmalı; yalnız karikatür dalında değil, değişik kültür ve sanat dallarında düzenlenen yanşmalar, verilen ödüllerle Hürriyet Vakfı'nın kültür yaşamına büyük bir katkısı var. Türkiye'de uluslararası bir karikatür yarışması düzenlenmesi ayrıca ilginç bir olay. Vökfın Genel Müdürü eski gazetecilerden ve de CHP'lilerden Orhan Birgit bir aralık Turizm ve Tanıtma Bakanlığı da var siyasal uğraşların yorgunluğunu sanatsal uğraşlarla unutmuş görünüyor. Üretkenlik herkesi mutlandırır, değil mi? Karikatür de üretken bir sanat dalı bence. Birkaç çizgi ile neler anlatılıyor, nasıl bir iletişim gücü oluşuyor. Benim sabahlanm da, gazetelerin karikatür köşelerine bakarak başlar her zaman. Bir çizgide sayfalarca yazının özünü bulurum. Bir düğüm çözülür, karanlık delinir, kimi zaman gülerim, geniş bir soluk alırım, kimi zaman yüregime bir şey saplanır, sanatçı arkadaş dikeni güzel batırmış' diye gülümserim. Bu dalda ne güzel ustalarımız var diye onurlanırım. Ya çıraklar, tutukevlerinde bile karikatür yapanlar, dışarıya sevgiyle seslenenler... O törende Dışişleri Sözcüsü Yalım Eralp ile yan yana oturdum, bir aralık sorduk birbirimize: Neden kadın karikatürcü yok acaba? Belki de biz tanımıyoruz, ama olsaydı tanırdık değil mi? Kadınlar ironiden yoksun mu acaba, ya da ironiyi doğal bir çizgiye ulaştıramıyoriar mı? Yanıtını başka bir yarışmada görebiliriz belki... • • • Suat Tuygan, konuşurken ne güzel karikatürler çizerdi, sıcacık bir ironisi vardı. "Ölüm, sıcaklığı soğutabilir mi?" CALJŞANLAREV SORULARI/SORUNLARI YILMAZŞtPAL "Primleri iade ederek" Sigortalı eşim, 1958 yılında girdigi işten 1976 yılında aynlıp iki ay sonra da ölmüştür. SSK'ca, ölüm tarihindeki toplam hizmeti 1606 gün tespit olundugu, yıllık ortalama hizmeti 120 gün tutmadıgı için bizlere ölüm aylıgı baglanmayıp, sigorta primleri geri verildi. Şimdi ben, 3279 sayılı yasa Ue degiştirüen Sosyal Sigortalar Yasasfmn 60/F fıkresı hükmunden yararlanarak, eşimin askerlik borçlanmasını yapıp hizmetini 1800 güne doldurarak, ölüm aylıgından yararlanmak istiyorum. Zamanaşunı kalktı. Borçbnma hakkı verildi ama kesilen primleri iade ederek bu haktan varaıianabilir miyiz? Primlerin iadesi istense hangi esasa göre olacaktır? M.A. TRABZON YANIT: 3279 sayılı yasa ile Sosyal Sigortalar Kunımu'nca "Tasfiye edilen hizmetlerin ihyası"na ilişkin yeni düzenlemeler getirilmiştir. Sosyal Sigortalar Yasası'nm gerek emekli, gerekse ölüm aylığı bağlanmasıru öngördüğü belirli sigortalılık süresi ile belirh' yaş koşulunu yerine getirrniş olmakla birlikte belirli gün prim ödemiş olmak koşulunu yerine getiremedikleri için sigortalının kendisine emekli (yaşlıhk), hak sahiplerine ise ölum aylığı bağlanamadığı için "prim ve aidat iadesi veya toptan ödeme yapılarak tasfiye edilmiş hizmetleri" bulunanlar >uzılı olarak başvuruda bulunarak, kendilerine ödenen "prim ve aidat veya toptan ödeme tutannın tamamını aldıklan tarihten yatınlacagı tarihe kadar hesaplanacak'" yasal faizi ile birlikte "bir defada kunıma ödedikleri takdirde, bu hizmetler" ihya edilecektir. Uygulamaya ilişkin Sosyal Sigortalar Kurumu'nun 3529 sayılı genelgesinde, "Tasfiye edilmiş veya edilecek hizmetlerle, kanunla kunılmuş diger sosyal güvenlik kunıluşlarına tabi olarak geçen hizmetler ve borçlanılan veya borçlanılacak askerlik hizmeti toplandıgında, sigortalının ölüm tarihinde yürürlükte olan şartlara göre olüm aylıgı baglanmasına yeterli oluyorsa, tasfiye edilen hizmetler sigortalının haksahiplerince ihya edilebilecektir." Uygulamanın nasıl yapılacağına ilişkin bir örnek de verilmiştir. "1.1.1970 31.12.1972 tarihleri arasındaki 1080 günlük çalışmasına ait primlerini toptan ödeme şeklinde alarak hizmetini tasfiye ettikten sonra ölen sigortalının haksahiplerinin bu kanuna göre hizmetin ihyasını ve sigortalının iki yıllık askerlik hizmetini n borçlandınlmasını istemeleri halinde, hizmetler toplamımn 1800 gün olması ve ölüm aylıgı baglanmasına yeterli bulunması nedeniyle borçlanma ve ihya işlemi yapılarak ilgililere ölüm aylıgı baglanabilecektir." Buna karşıhk yasanın yürürlüğe girdiği 6 Mayıs 1986'dan sonra hizmet ihyası için başvuruda bulunanların prim borçlarına % 30 yasal faiz uygulanacaktır. SORU: 12 Eylül nedeniyle önlemler artırıldı