Katalog

25 TEMMUZ 1986 KÜLTÜRYAŞAM CVMHURÎYET/5 GÜWEÇ SİNEMA ATİLLÂ DORSAY HAYVANLAR tSMAth Eskilerin sessizliği Geçen sinema rnevsiminin oldukça yoz "bunalım" görünümü içinde Türk sinemasının beklenmedik bîr atılını yaptığını ve çok ilginç bir panorama ortaya koyduğunu görmezden gelemeyiz. DUşen t'ilm sayısına, ondan da daha çok düşen seyirci sayısına, türlü çeşitli arabesk, seks ve ucuz güldürü bayağıhklarına karşın, sinemamız, eski yeni bir avuç yönetmenin çabalarıyla doyurucu bir film toplamına ulaştı. Böylesine zorluklarla dolu ulumsuz bir dönemde böyle bir toplamın ortaya çıkabilmesi, bize neredeyse küçük çapta bir mucize gibi gözüküyor... Geçen sezona toplu bir bakış: 2 BU K4RGA HAKttlNOÛ NE DUSOHU OY£UH GOZUNU OiYofZDUR. KİM KİME DUM DUMA BEHU; AK .. • Uan\ herseyden onte clmayı bılebılmek YOLN/ZÜK lazım. Scrvnvnv olduğu q\b\J Yerli Samuel Goldwyn Sinemamızın eski isimlerinden Lütfü Akad, Melin Erksan, Memduh Ün, yine sessizliklerini sürdürürken, Halil Refiğ, Erler Film adına iddiasız iş filmleri yapmayı sürdürdü: "öliim Yolu", "Paramparça" ayrıca "Son Darbe..." Refiğ bir yana Erler Film'in bunca yıldır etkinlikten sonra Türk sinemasında ilaç olsun diye bir kez bile gerçekten kalitcli, seviyeli bir filmi ne zaman ortaya çıkaracağını merak ediyorum.. Tiirker İnanoğlu, bugün sinemamızın en güçlü adlarından biri, belki birincisi.. Sanırım kendine Hollywood'un altın döneminin David O'Selznick, Samuel Goldwyn gibi büyük yapımcılarını örnek alıyor. Ama onlar, ticari sinema yapmayı bildiklcri kadar, iyi film "prestij filmi" de yaparlardı. Sinemamızın dışarı açılmayı böylesine inatla denediği bir dönemde, Ina A L TINCI SIRA DA Başar Sabuncu 'nun başrolde Şener Sen V oynattığı ' 'Çtplak Vatandaş'', gerek Atilla Dorsay'ın, gerek sinema yaıarlarmm listesinde altıncı sırada yer aldı. gentürk, Orhan Kemal uyarlaması "Bekçi" ile yılın en çok tartısılan filmlcrınden birini yaptı. Ozgentürk sinemasının tüm ozelliklerini bir kez daha yineleyen ve sinemamızın genel gidişi içinde yine özgün, farklı bir yere sahip olan bu film, eleştirmenlerden tepki, seyirciden ise ilgi gormek gibi bir talihe sahip oldu. Özgenturk'u de, bu arada eleştiriye en dayanıksız yönetmen ödulüne aday gösterebiliriz. Elbette Feyzi Tuna ve Başar Sabuncu gibi ciddi rakıpleri olduğunu unutmaksızın!.. İtenzer bir durum da Sinan Çetin'in "14 Numara" filminin başına geldi. Bu "genelev hikâyesi" gelgeç duyarlıklar ve sırıtan üslup cambazlıkları nedeniyle kimi elestirmenlerin (bu arada bizim) ciddi eleştirilerimize uğradı, ama seyirciden belli bir ilgi gördu. TV'den gelen gençler 198586 mevsiminin asıl sürprizini ise gençler oluşturdu. İlk veya ikinci filmlerini yapan, veya bir mevsim içinde 2 filmleriyle birlikte karşımıza çıkan genç yönetmenler gördük. Türk sinemasının yıllardır görmediği böyle bir olay, "yeni kuşak" denen ve beklenen gençlerin nihayet ufukta gözüktüğünü haberleyen ilginç bir gelişimdi... Yusuf Kurçenli TV'den gelen bir yönetmendı vc oldukça ilginç nitelikler içeren ilk filmi "Ve Recep ve Ayşe ve Zehra" da yine sinemalarda değil, TV'de gösterildi. Kurçenli, sinemalarda gösterilen ikinci filmi "ölmez Agacı" ile daha soluklu, iddialı bir yapıta yöneliyor, ama senaryodan oyuncu seçimine, çeşitli aksakhklar nedeniyle pek başarılı olamıyordu... TV'den gelen bir diğer yönetmen, Attila Candemir, ilk filmi "Kırlangıç Fırtınası" ile yeni taze bir soluğu haberliyor, ama tam başarıya erişemiyordu. TV'nin kendi yetiştirdiği bu 2 yo Bir bölümü sinemadan, bir bölümü ise TV'den gelen bir genç yönetmenler kuşağı, geçen yılın Türk sinemasma ciddi biçimde ağırlığını koydu ve yıllardır beklenen bir 'yeni kuşağın' gelişini haberledi. Yılların yönetmeni Atıf Yılmaz, "Adı Vasfiye" ile yılın sinema olayını yaratırken, sürekli bayağılıklar üreten 'büyük yapımcılar'ın yanı sıra, bir avuç kaliteli filme imzasını atan Kadri Yurdatap, belki de 'yılın yapımcısı' adını hak ediyordu. noğlu biraz da o tur bir sinemayı dcnese daha akıllıca olmaz mı? da bayağılığa duşmeyen bir Turk filmi. Böyle bir şcy olamaz diyorsanız, "Züğiirt Ağa"yı mutlakaizleyin... Muammer Özer'in daha önce Isvcç'te yaptıgı ve mevsimi açan "Kardeş Kam"nı oldukça özenti, acemi işi olarak nitelemiştik.. Ama özer kusurlarına karşın bu ilk filmiııde bile belli olan sinemacı kumaşım, Türkiye'de yaptığı 2. filmi "Bir Avuç Cennef'de başarıya dönuştürmesinı bildi, alçakgönullu, ama düzeylı bir film imzaladı... Başar Sabuncu, "Çıplak Vatandaş"la "Ziigürt Aga" çizgisinde, belki onun kadar olgun olmayan, ama yine çok nıtelikli bir toplumsal gülduru ile ilk filmini yaparak, sinemaya "hoş geldi." İkinci filmi olan Bunııel'in "Giindii/ Gtizeli" uyarlaması "Kupa Kızı" da ilginç scyırlik nitelikler taşıyan, ama aslının yanında soluk bir kopya olmaktan ileri gitmeyen bir denemeydi... Bir diğer "yeni" de, bir Tarık Dursun romanını uyarlayan Umit Elçi oldu. "Kurşıın Ala Ata Biler" tüm eksikliklerine ve PİKNtK PİYALE MADRA İki talihsiz yönetmen fflZLI GAZETECİ f' NECDET ŞEN ZEKI 6«2y yn<z dc Çögırâı çırağtnt ... f • ~ ' ~ • • Yıllar önce bıraktıkları sinemaya geri dönen Krdogan Tokallı ve Bilge Olgaç'ın filmleri, ne yazık kı göstcrım talihsizlıkleri Tum derüarinin arasmaa dosclan/ıı ,hmaı atmazdı 1 NE UEDİYE dllM/ft"? \ } 1 ZlBlhJCI MAflAAC KAPALI... f UĞLÛM ÇOCUSUMA \ DORSAY'IN EN İYİI.KRİ 1 Zuğurt Ağa. 2 Adı Vasfiye. 3 Amansız, Yol. 4 Bekçi. 5 Kurbağalar. 6Çıplak Vatandaş. 7 Bir Avuç Cennet. 8 Kuyucaklı Yusuf. 9 öhnez Ağaa. 10 Kurşun Ata Ata Biter. StNEMA YAZARLARININ EN İYİLERİ 1 Adı Vasfiye. 2 Zugurt Ağa. 3 Bekçi. 4 Kurbağalar. 5 Amansız Yol. 6 Çıplak Vatanday 7 Kırlangıç Fırtınası. 8 14 Numara. 9 Ölmez Ağaa. 10 Bir Avuç Cennet. bir "ilk film" acemilığıne karşın, yer yer çok pırıltılı bir filnıdi ve inanıyorunı ki, bize yeni bir yonetmenin özgün dünyasını haberlıyordu... &IPE.CEGI/V1 (COŞ B/SMA Bl(? JCÜTU [OB t ü 60$ / MBZ. Kl KIZCAÛZA yolunu tuttu obosu Lsm/rda ıç/n dukkandakı t»rırjı :EIKJ 8tz.y işta bunign '••"•'•"" 7 t " Y N E B ' i a r i n duşüne • PAKlC? ZEEVAJ£BİÎM İ..Ç.NP6E Olay film: Adı Vasfiye Eski kuşaktan bir Osman Seden (bizce) çok talihsiz bir "Çalıkuşu" TV dizisi serüveniyle yılı geçirirken, Orhan Aksoy da yine bir TV dizisi olan "Acımak" la uğraştı. Orhan Elmas bir zamanların ilgi çekici yönetmeni, tümıiyle ticari sinemaya teslim olmuştu: "Fakir Milyoner", "Kahreden Gençlik" vs. "Eskiler"den, doğrusu ya, bir tek Atıf Yılmaz başarılı yapıtlar vermeyi sürdüruyor. Nitekim 198586 sinema mcvsiminin "olay" filmi dc "Adı Vasfiye" oldu. bn azından bizim sinemamız içirı değişik bir konunun farklı biçimde anlatılması anlamına gelen "Adı Vasfiye", "entel" seyirci ile tipik Turk sineması seyircisini bir yerde buluşturdu, film hem seyirdden, hem de eleştirmenlerden ilgı gördü. Bu başarı Yılmaz'a yeni ve ilginç projelerin kapısını araladığı gibi, sanırım sinemamız için de kimi çıkış yollarının habereisi sayılabilir... ÇÎZGİLÎK KÂMİL MASARACl EN ÇOK TARTIŞILANLARDAN Ali Özgenturk 'un Orhan Kemal uyarlaması ' 'Bekçi'', yılın en çok tartısılan filmlerinden biriydi. Başrolde Müjdat Gezen 'in oynadtğı film, ozgentürk sinemasının tüm ozelliklerini yineliyordu. ile karşılaştı. öncekı yılın "Fidan"ı, bildiğimiz kadarıyla hâlâ gösıerilemedi, "Seyyid" ise "Sinema Günleri"nin gurultusune denk geldiği ıçııı kaynayıp gitti. Ne var ki, Tokatlı'mn bu iki filmiyle de, yıllar sonra sinemaya dönmesinin gctirdiği umutları doğrulamadığını ve başarı çizgısine pek yaklaşamadığını belinmek gerekir. Bilge Olgaç'ın ilginç "Kaşık Duşmanı" geçen yıl da gösterilemedi. (Bu çok ilginç filme hiç olmazsa TRT'nin sahip çıkmasım ve hemen alıp göstermesini öğütlerim). Aynı biçimde daha sonra yaptığı "Gülüşan" da gösterime çıkamadı. Böylece Olgaç, filmleri oduller kazanan, ama goı ulemeyen bir yönetmen olarak ortada salınıp duruyor... Sessiz sedası? filmler yapmayı surduren Zeki AJasya'nın son filmi "Yaz Bitti" ise duygusal bir oykunun eli yıızu duzgun biçimde sinemalaştırılması olan orta lıalli bir filnıdi. netmeniıı filmlerini gostermesini ise, son derece yerindc bir tutum olarak gördüğümüzü belirtelım... TV'den söz etmişken, "Bugiinün Saraylısı" adlı diziyle genel bir onay kazanan ve beğenilen Ziya Özlan'ı da yine TV aracıhğıyla yetişen yarının önemli bir yönetmeni olmaya aday bulduğumuzu belirtelim... AĞAÇ \AŞKEN EĞİLİR KEMAL GÖKHAIS Bir yapımcıya selam Bu arada böylesine bunalımlı bir dönemde sürekli olarak kaliteli filme yatırım yapan ve bir yıllık bir zaman içinde "Dul Bir Kadın", "Bir Avuç Cennet", "Kuyucaklı Yusuf", "Zügürt Ağa" gibi filmleri kotaran (ancak nerdeyse iflasın eşiğine gelen) yapınıcı Kadri Yurdalap'ı da burada dostça selamlamak jsteriın... Sinemamızda adı "büyük yapımcı"ya çıkmış kişiler en pespaye yatırımlaıla uğraşıı veya sinema dışı alanlara kaçarkcn Yurdatap'ın "Uon Kişotluğu"na hayranlık duyuyor ve devletin bu tur yapımcılara belli bir destek sağlamasını, hiç olmazsa bu kaliteli yapımlarını bir an once satın almasını öneriyortım... Başarılı yeni kuşak TV dışındaki yeni kuşak arasında "Kardeşim Benim" adlı ilk filminden sonra uzunca bir ara veren Nesli Çolgeçen'in ikinci filmi "Züğurt Ağa" beklenmedik bir surprizdi ve hemen herkesi şaşırttı. İyi işlenmiş, olgun bir senaryodan yola çıkan Çolgeçen, reklam filmciliğinden gelen kamera egemenliğine oyuncu seçim ve yönetim niteliklerini de ekleyerek lıuriku bir şey yapıyoıdu: Toplumsal saptama ve eleştiri öğclcri de güçlü olan ve alabıldiöine güldürürken, hiçbir anın Temel ve çalışkan "Orla kuşak"tan bir Zeki Ökten, sessizliğini (tembelliğini mi demeli?) sürdürürken, bir Şerif Gören, tersine, yılın en çok çalışan yönetmenlerinden biri oldu. lddialı "Kan" aynı adı taşımasına karşın, Cannes şenliğine kabul edilmedi, "Yılanların Öcu" nün ise sansurle başı derde girdi. Gösterimi gelecek mevsıme sarkan bu 2 filmin yanı sıra, Gören'in bu mevsim izlenen tek filmi "Kurbagalar" ilginç bir konunun ve dramatik bir hıkâyeye nerdeyse belgeci bir tavırla yaklaşmak gibi yürekli bir tutumun yanı sıra, kimi senaryo ve çekim aksaklıklan nedenıyle tam sonuca ulasamadı... Feyzi 'luna, "Kuyucaklı Yusufla dürust, yalın bir klasik roman uyarlaması gerçekleştirdi. Ancak filmin bizim seyircimize ters gelen soğukkanlı, heyecansız yaklaşımı ve rornana kıyasla içerdiği kimi cksiklıkler, bu projenin de başarı çizgisine erişmesini önledi. TARIHTE BUGÜN MÜMTAZ ARIKAJS DOLLFUSS ÖLDÜRÜLDÜL 'TE 8U6UM, AVUSTlierA gAŞgAKAUI FUGEL8EI2T POLLFUSS, NAZILER'lN BİR PARBE 6/RlÇ/M/ SfAAS/Al4Z yAŞlMPA ÖLPURULPÜ. İŞSZ'ÛE &AÇBAMM OLAN POLLFUSS, ÖZ£LUKLE /TALYAAJ P'HCTATÖRÜ MUSSOLIMI "A///V EKON0MİK. VE POUTİK PESTE&lNl SAĞLAM/fTI. YAVAŞ YAi/AS PlKTATÖ/SLUĞE KAYMA OLAN Y£NI 8AÇ8AKAMySOSYAL/S7L£~ 8ASKI UYGULAMAYA KOYULMUŞTU. BU ABADA, NAZILEG'E KARff PA TBRS TAVIR TAfClNMASI, OMU YALNIZUĞA ITMlÇTI. SOHUNDA, POLLFUSS, NA^iLER. UN PuZENLEDlĞl S'R OAR8S GIRIŞIMINPB, BAŞ8AKANLIIC &INASINDA TABANCAYİA ÖLOURULOÜ. UUKUMEr BıgLlKLSISl KISA SUR.E IÇINPE PUBUMA EGEMEN OLACAfcri. SolcLı, Dollfuss'un bir aftfme yaptlan hlazı saldınsı $6rü ODTU ARAŞTIRMA FONU SAYMANLIĞINDAN Aşağıda cinsi ve mıktarı belırtılen malzemeler Araşürma Fonu ihale yönetmeliğinin 29/A maddesine göre kapalı teklif alma usulü ile satın ahnacaktır. 1KONU: a) 1 adet araade Data kaydedilebilecek Digital Kaset Teyp ve 10 adet Kaset b) I adet prograuıtanabilir Dala Toplama ünitesi (Data Loggr) 1 adet bağlantı kutusu (ScannerSvvitch Box) (Data) Toplama Ünıtesı ara unitelerı I adet Dıgıtal Kaset Teyp, Bağlantı Unitesi, 1 adet Magnetik Teyp Bağlantı Unıtesı, 1 adet İBMPC Bağlantı Ünitesi 1 adet Hafıza arttırma ara ünitesi 1 adet Key Board. 2TAHMİNİ Bedeli: a) 3.55O.OOO. TL. b) 5.000.000. TL. 3CİEÇİCİ i h M l N A l : a) 106.500. TL. Temınat mektupları Limit tçi b) 150.000. TL. olacaktır 4ŞARTNAMESI: 4.8.1986 günüsaat 14 30'da AGUDÖS Isletmcsı MüdürlüğU'nde yapılacaktır. Isteklilerin şartnameye göre hazırlayacakları kapalı teklif zarflarını 1 Ağustos 1986 gunu saat 16.00'ya kadar müdürlüğümü7e vermelerı gerekmektedır 5ISTENlLEN BELGELER: a) 1986 yılına ait Ticaret ve Sanayi Odası Belgesı b) Imza Sırkülerı, c) üeçici Teminat, d) Vekaleten ihaleye katılınıyor ise vekaletnaıne. Postadakı vakı gecıkmeler ile telcks, telefon ve telgraf ile yapılan müracaallar kabul edılmez. Universitemiz ihaleyi yapıp yapmamakta, en ııygun bedeli tespitte ve malzemelerdcn bir veya birkaçını almamakta dilediğine yapmakta serbesttir. Mimar Sinan Üniversilesi Cüzel Sanatlar Fukiillesi yetenek sınavına hazırlık için 169 02 80 161 58 51 Nüfus kâğıdı ve İTÜ Kimya Metalurji Fakultesi kimliğimi kaybeltim. Hukumsuzdür. MEHMETFAH/R TANYERt Nufus kâğıdımı kaybettım, hükümsüzdur. SAL/HA ŞAHtN Nüfu . kâğıdımı kaybettim, hukumsuzdür. KÂZ1M ŞAHİN 1 50 YIL ONCE CUMHURIYET Imralı (ulasındaki nuıhpııslar Muhtelıf hapıshunelerden Imralı adasına gönderılen yüz mahkumun Adada yapmakta uldııkları zıraat ve balıkçılık ışlermden mushet faydalar elde edildıginden buraya yenıden yuz tnuhkum duha gonderılmesıne karar verılmıstır. Bunlar yakında ayrılarak sevkedıleceklerdır. 25 Temmuz 1936 ınania musabakalarmdu kadın bımcımız Hayan Melahat Aksel ıştirak ederek dresaj musabakasımla bırına gebneğv muvaffuk olmuştur. Bıından 15 gun evvel de Kimıuş hınıcilik madalyası kazunmıs olan Melahat Akselı son muuffakıyetmden dolayı tehrik ederiz. 19361986 Tartışmalı filmler Ömer Kavur "Amansız Yol"la kendine ö?gu temaları, biçim araştırmalarını belli bir yere getiren bir "yol filmi" yaptı. Ancak özellikle yabanu gözlemeıler, filmdeki belirgin Wim Wenders etkilerinı eleştırdiler. Ali Öz Itir Türk kızıııın ımıraffakiyvti • i 1~* Onu Sevdi!... * J 1 HERKES * Berlin olimpiyadlarına hazırlık nıahivetınde olan 23 lemımızdan ıtıbaren Munih sehrmde yapılan buyuk atlı J Smi.li hfik< iım kıılUmvor Htiktu mjtfl ht'ktun tullındıÇı VENuS KOLONYASIDIR.