Katalog

15 HAZİRAN 1986 EKONOMİ Geçen hafta CUMHURİYET/9 EKONOMİDE DİYÂLOG OSMAN ULAGAY TURHAN NURİ ARAL 1927'de doğdu. Lise öğreniminden sonra Tütün Eksper Kursu'nu ve Tütün Eksperleri Yüksek Okulu'nu bitirdl Tekel Genel Mudürlüğü tütün eksperi ve başeksperi olarak çeşıtli bölgelerde hizmet veren Aral, daha sonra Tekel Yaprak Tütün Alım Şubesi Mudürluğu gurevinde bulundu ve o görevdeyken emekli oldu. Halen Sinop SHP il ikinci başkanı olan Turhan Aral 197680 yıllan arasında Tütün Eksperleri Derneği'nin başkanhğını da yaptu ması ihtimalidir. Bu konuda Italya örneği çok dikkat çekicidir. Nedir Italya örnegi? ARAL 1974 yılında ülkede yabancı sigara imaline izin veren Italya, tüketimin yüzde 18'inin yabancı firmalarca karşılanmasını, geri kalan yüzde 80'in üstundeki bölümün ise Italyan tekelince karşılanmasını öngördü. Ama sonuçta ne oldu? 1977 yılında Italya'nın sigara tüketiminin yüzde 80'i yabancı sigaralarca karşılamr oldu, ltalyan tekelinin payı ise yüzde 20'ye düştü. Yani elinizi verdiğiniz zaman kolunuzu kaptınyorsunuz. Bu bir kez başlayınca Türkiye'de de böyle olacak, Türkiye'nin sigara tüketiminde yabancı sigaralann payı hızla artacak, Tekel'in payı azalacak. Buna paralel olarak yabancı tütün ithalatı artacak ve bizim tütün ithalatına öde Cumhuriyet Altını 55 bin lira Altın, geçen hafta dış borsalarda onS başına 4.5 dolar yitirirken, iç piyasa fiyat artışlannda "ilk"leri ><aşadı. Bayram dolayısıyla iç piyasada yalnızca üç gün işlem gören altın, üç gün üst üste fiyat aruş rekoru kırdı. Önce perşembe gunü, 24 ayar kulçe altın ilk kez 8 bin liraya çıktı. Ardından cuma günu Reşat Altıriı ilk kez 60 bin lirayı geçerek 61 bin liradan satıldı. Son rekor da Cumhuriyet Altınından geldi. Cumhuriyet Altını dün ilk kez 55 bin liradan satıldı ve iki haftada 3 bin 100, üç günde de 1500 lira değer kazanmış oldu. İç piyasada yatınmcıların yuzünü güldüren altın, dış borsalarda hayal kırıkhğı yarattı. Önceki hafta dış borsalarda yatınmcılara yamızca bilançolannı sıfırlama fu^atı veren altın, geçen haftaya 352 dolar gibi umut verici bir fıyatla girdi. Ancak daha haftanın ikinci günü başlayan Sovyetler Birliği ve Kanada'nın altın satışları, fıyatları da aşağıya çek55.000. CunİMfiyet İtalya 1974'te ülkenin sigara ihtiyacının yüzde 18'inin yabancı firmalarca karşılanmasına izin verdi, üç yıl sonra İtalya sigara pazarının yüzde 80'i yabancıların eline geçti. Bu böyle oluyor, elinizi verirseniz kolunuzu da kaptınyorsunuz. Şimdi Türkiye'de de aynı şey olacak, Tekel'in pazardaki payı hızla düşecektir. yeceğımiz döviz, tütün ihracatından sağlayacağımız dövizi rahatlıkla geçebilecek. Bu sözünü ettignıiz olasılık gercekleşirse, Türkiye yalnızca döviz açısından kayba ugramayacak, kaba bir hesapla ve bugünkü degerlerle en az 1 trilyon liralık bir pazar olan sigara pazannın aslan payını da yabancı finnalara kaptırmış olacak galiba. ARAL Tabii Türkiye'deki sigara tüketimi artış hızının devam edeceğini ve kilo başına fıyatın yıllar içinde artacagını hesaplarsanız bu söylediğiniz rakamlar daha da büyüyebilir. Bu arada Tekel'in yuz milyarlarla ölçülen kârı da yabana fırmalann cebine girecek ve devletimiz en önemli gelir kaynaklanndan birini kaybetmiş olacak. Öngörüien yeni düzenlemede, yabancı flnnalann sabşlanndan devlet bir pay almayacak mı? ARAL Bandrol uygulaması yoluyla bir miktar para ahnacaktır, ama bununla sağlanacak gelir kesinlikle Tekel'in sağlayabileceği boyutlara varamayacaktır ve devletimiz bir gelir kaybına uğrayacaktır. Şimdi bu noktada iki sonı daha geliyor akla: Birincisi Tekel'in elindeki tesisler, sigara fabrikalan ne olacak bu durumda, nasıl degeriendirilecek? ARAL Şimdi efendim, o konuda kesin bir kararlıük var Türkiye'de sigara endüstrisini yabancı tekellere devretme yönünde. Daha söz konusu yasal değişiklikler gerçekleşmeden önce, Tekel ile yabancı sigara şirketlerinin temsılcileri arasında karşılıklı görüşmeler yapıldı. Onlar gelip bizim sigara tesislerini gözden geçirdiler. fzmir'de, Bafra'da yapılmakta olan fabrikalan gezdiler. Demek ki, bu konuda peşin bir kararlılık var. Sonunda bu tesisler de belki yabancılara verilecektir. Tekel tesislerinde kaliteli sigara imal edilemeyeceği iddiası da o zaman bitecek herhalde. Halen "kaliteli" olarak tanıtılan Best sigarasmın Tekel'in Maltepe fabrikasında imal edilmesi, bu iddiamn geçerli olmadığını ortaya koyuyor zaten... tkinci nokta ise bizim tütün ihracatımızla ilgili. Tütünde öngönılen yeni düzenin işlemesi haünde bu olgu bizim tütün ihracatımızı nasıl etkiler? ARAL Ben bu yeni düzen içinde Türkiye'nin tütün ihracatının da düşeceği endişesini taşıyorum. ozellikle son yıllarda fiyat ve alım uygulamalanyla tutün üretimini caydıracak, ureticiyi bu işten bezdirecek her şey yapılmıştır. örneğin; 1365 liraya mal olan tütüne ödenen para, 800 lira dolayında kalmıştır. Bu, tütün Ureticisine, "sen bu işten vazgeç" mesajının verilmesi demektir. Ben tütüne yapılacak ekonomik müdahaleyle tütün kalitesinin yükseltilebileceği Ulagay sordu, Türhan Aral yanıtladv ti ve Londra borsasında perşembe günü bir ons altın 348.50 dolara geriledi. Geçen yılın iki katı kadar altın abmı yapan Japonya'nm yüksek talebi bile altın fıyatlanm yükseltmeye yetmedi ve 1 ons altın haftanın kapanış saatlerinde 347.60 dolardan işlem gördü. İç piyasada dün Cumhuriyet Altını 55 bin liradan satıhrken, 24 ayar kulçe altın da 8 bin 30 liradan alıcı buldu. Trilyonluk sigara pazammzı yabancı tekeller paylaşacak Sayın Aral, size Uk olarak şunu sonnak istiyonım: Türkiye, uluslararası sigara üreticisi firmalar açısından, ulnslararası sigara tkaretine yon veren kuruluslar açısından neden dikkatkri üzerine çeken blr ülke? ARAL Bence iki nedcni var. Bunlardan bir tanesi, Türkiye'nin, dünyada sigara tüketim artış hızı en yüksek ülkelerden birisi oiması. Gelişmiş ülkelerde yülık sigara tüketim artış hızı yuzde 1.8, gelişmemiş ülkelerde ise bu rakam yüzde 3.8 dolayındayken, Türkiye'de bu, son 35 yılın rakamlanna göre yüzde 5.8 dolayındadır. Şimdj efendim, bu yüzde 5.8'lik artış hızı anlıyorum ki, nzun yülann rakamlan esas alinarak saptanmıs bir oran. Bu orana göre, TBrkiye'deki yıllık sigara tüketimi şu anda ne seviyeierde? ARAL Yaklaşık 100 milyon kilo dolayındadır. Oysa bildigimiz kadanyla resmi tahminİerde bnnun 65 milyon kilo civannda oldugu söyleniyor. Siz bu 100 müyon kiloluk tahmine nasıl vanyorsunuz? Ve uluslararası isUtistiklerde bu tahmininiri dogrulayan veriler var mı? ARAL 1950'den beri yapılan istatistikler bizi böyle bir sonuca götürüyor. 1%7 yılında Sayın özal'ın DPT MüsteşarlığVna geldiği dönemde, Tekel tdaresi'nin ileriye dönük tüketimi karşüayacak üretim üniteleri kurabilmek üzere yaptığı hesaplar sonucu gerekli görülen yatınmlar için planlamaya verilen rakamlar kabullenilmiştir. Ve buna göre, bildiğimiz sigara fabrikalan sonradan devreye alınmıştır. Ben burada kullamlan tüketim artışı oranlanm esas aldım. Şu anda Tekel tdaresi'nin ayhk yayımlamakta oldugu Tekel bültenlerinde, Amerika'da yayımlanmakta olan dergilerde de Türkiye'deki sigara tüketimine ilişkin olarak yer alan rakamlar bizim bu beyanımızı doğrulamaktadır. Şu son yıllarda, ornegin geçen yıl Tekel'in piyasaya arz ettigi sigara miktan ne kadardır? ARAL 62 milyon kilo olmuşrur efendim. Tekel bültenlerinden alınmış rakamdır. O zaman, bu 100 milyon kilonun geri kalan kısmı, yani asagı yukaıi 3538 milyon kiloluk bölümii, yabancı sigaralarla mı karsılanıyor? çirmek için harcanan çabalar, resmi nitelik kazanabildi. Anladığun kadanyla, yabancı sigara üreticileri Türkiye pazan için sigara üretmeye başladıklannda, Tıirk balkının da yavaş yavas alışkanlık kazandınldıgı türde bir üretime gidecekler. Ve tabli, bunun içerisinde büyük oranda Virginia ve Burley tütnnkri, yani Türkiye'de üretilmeyen ve Türkiye'ye ithal edilecek olan tütünleri kullanacaklar. ARAL Bu da, olayın önemli bir yönü. ABD pazarında sigaranın zararlı oldugu yolundaki yoğun kampanyanın da etkisiyle sigara tüketimi düşerken, ABD'nin sigara ihracatı da 1980'den 1984"e Dolardaki gerileme sürüyvr Doların, ayın ilk günlerinde başlayan gerilemesi geçen hafta da sürdü, ancak duşüş ivmesinde yavaşlama gözlendi. Haziran ayına dış borsalarda 2.32 mark ve 176 yenlik değerlerle giren dolar, Londra borsasımn haftayı kapattığı saatlerde 2.20 marka kadar gerilerken, Merkez Bankası da hafta sonu ve yann geçerli olacak döviz alış kurunu 670.85 lira olarak açıkladı. Önceki hafta ABD Maliye Bakanı Baker ve Merkez Bankası Başkanı Volcker'ın karşılıklı darbeleriyle hızlı bir duşüş sürecine giren dolar, geçen haftaya 2.24 mark ve 168 yen ile başladı. Haftanın ikinci günunde 2.21 mark ve 166 yene gerileyen dolar karşısında Japonya Merkez Bankası serbest piyasadan, miktan belirlenemeyen, ancak borsa gözlemcileri tarafından "100 milyon dolardan fazla" oldugu tahmin edilen alımlar yapınca, ABD para biriminin gerilemesi durdu. Haklarında "dolan 165 yenin altında görmeye tahammülleri yok" denilen Japonlar, tek başlarına aldıklan önlemlerle adeta borsalarm "kahramanı" olurken, hafta sonuna doğru borsalarda yayılan "Meksika 100 milyar dolariık borcu için moratoryum ilan edecek" söylentisi de "çekik gözlulere" destek oldu ve perşembe gunu do882J55 \ 9 t« lar 165 yen ve 2.20 markı gördü. Haftanın son günü ise tüm söylentiler ve müdahaleler, yerini durgunluğa bırakınca, dolar da iki haftalık kaostan çıktı. ve bir önceki günün değerleriylehaftayı kapattı. Dolar geçen hafta 1.85 Isviçre Frangı'ndan 1.82'ye, 7.15 Fransız Frangı', ndan da 7.04'e gerilerken, ster, lin de dolar karşısında 1.49'dan 1.52'ye yükseldi. Merkez Bankası da, bayram sonuna kadar geçerli olan 672.70 liralık dolar alış kurunu, bayramdan sonra 669.65 liraya duşürdü, ancak yarın da geçerli olacak kuru 670.85 lira olarak ilan etti. Dolar, geçen hafta Tahtakale'de de önce 706 liradan satıldı, sonra 702 liraya düştu ve son gun ye , niden 706 liradan işlem gördü. Türkiye, sigara tüketimi en hızlı artan ülkelerden biridir ve Türkiye'de sigara tüketimi sanıldığı gibi 6768 müyon kilo değil, 100 milyon kilo dolayındadır. Bunun geçen yıl 62 milyon kilosunu Tekel karşılamış, 5 milyon kiloluk resmi ithalat yapılmıştır. O halde 35 milyon kilo, yani 600 milyar liralık kaçak yabancı sigara girmiştir Türkiye'ye. kadar geçen sürede yüzde 30 dolayında azalmış bulunuyor. Dünya sigara piyasasına hâkim olan Philip Morris, Reynolds ve B.A.T. firmaları sigara tüketimini arttırmak için çare olarak maliyeti düşürmek ve sigarayı ucuzlatmak yolunu seçtiler, sigarada tutun gramajını düşürmek ve dolar bazında fiyatı daha ucuz olan Turk tütünunün, ya da "şark tipi" tütünün oranını yukseltmek gibi çeşitli yollara başvurdular. Ozellikle ABD'de güçlü olan tütun üreticisi birrebilecektir. Burada önemli olan nokta, Türkiye'de zaten kaçakçılık yoluyla başlatılmış olan Amerikan harmanı dediğimiz türde sigara içme alışkanlığının, bu süreç içinde kaçınılmaz olarak hızla artliklerinin çabasıyla uretim fazlası olmasına karşın fiyatı duşurulmeyen, hatta yükselen Virginia ve Burley tutunlerini ise ihracata yöneltmeyi tercih ettiler. Olaya bu açıdan bakıldığında da, Turkıye'de Virginia vc Burley tutunlerini kullanarak uretim yapmanın önemi daha iyi anlaşıhyor.. Yani sonuçta Türkiye, daha pahalı olan Virginia ve Burley tütünlerini itbal etmek zonında mı kalacak? ARAL Kesinlikle öyle efendim. Vaktiyle petrol için döviz aramak zorunda kalan Türkiye, gelecekte tutün için doviz arayışına gi Türkiye bir yandan sigara tüketiminin çok hızlı arttığı bir ülke oldugu için, diğer yandan yabancı tütün ve sigara ithalinin serbest olmadığı tek ülke oldugu için çokuluslu sigara tekellerinin ilgisini üzerine cekmiş ve yıllarca süren çabalar sonucunda Özal yönetimi sigara tekellerine bu olanağı sağlamıştır. ARAL Tabiatıyla. Bu 35 ya da 38 milyon kiloluk bölümü yabancı sigarayla karşılanmıştır ve bunun yalnızca 5 milyon kilosu meşru, yasal yoldan gelmiştir, resmi dışalım yoluyla gelmiştir... Yani Tekel'in resmen ithal ettikleri dahil. ARAL Hepsi dahil olarak, 5 milyon kilodur. 1985 yılı içerisinde Tekel Idaresi'nin resmen ithal ettiği sigara miktarıyla, kendi ürettiği sigara miktarımn toplamı 67 milyon kilo etmektedir. Bunu 100'e tamamlayacak olursak, demek ki 33 milyon kilo yabancı sigara Türkiye'ye kaçak yollardan gelmektedir. O zaman, bu kaçakçılık sektorünün boyutu çok biıyiık rakamlara ulaşmakta, parasal olarak ifade edersek. ARAL Parasal açıdan bakarsak, Tekel Idaresi'nin 1985 yılı verileri göstermektedir ki, 1 kilo sigaranın Tekel Idaresi'ne maliyeti 26002800 TL. dolayındadır, çoğunlukla içilen filtreli, kısa boylu Türkiye yabancı sigara üretimi için pahalı Virginia ve Burley tutunlerini ithal etmek zorunda kalacak. Daha ucuz olan Türk tütününün sağlayacağı ihracat geliri ise caydırılan üretimdeki düşüşe paralel olarak azalacak ve korkarım ki Türkiye tütün ithal etmek için döviz arayan bir ülke haline gelecek. ne ve daha az fakat daha kaliteli üretimle sağlanacak gelırin artabileceğine de inanmıyorum. Üstelik demin de değindiğim gibi, dünyadaki eğilim daha ucuz tütun kullanarak uretime yönelme yolunda. Butün bu etkenler birleşince Türkiye'de tütün üretimınin ve ihracatının geleceği için ümitvar olmak son derece güçleşiyor.. Sizce lütüne getirilmek istenen yeni düzenin hiçbir olumlu yani yok mu? ARAL Bence yok ve bence bu yasal düzenleme, aslında yasal prosedür zorlanarak, danışılması gereken mercilere danışılmadan, Türkiye Milli Tütün Komitesi ve Bakanlıklararası Tütün Komitesi'nde konu göruşülmeden, TBMM'de görüşülmeden yapılmış bir duzenlemedir ve yasal açıdan geçerliliği de tartışmalıdır. Ama buna rağmen uygulamaya konursa Türkiye'nin tutünle uğraşan 5600 bin ailesinin ve ülke ekonomisinin bu uygulamadan zararlı çıkması bence kaçınılmazdır. Ekonomide 'ünlüler geçidi' tstanbul Üniversitesi Iktisat Fakultesi'nin düzenlediği "Birin i ci Uluslararası lktisat Sempozyumu", çok sayıda ünlü ekonomist ve siyaset adamını bir araya getiriyor. Dünya siyaseti, ekonomis] ' ve uluslararası para sistemindeki gelişmelerin ana başlıklar ak tında tartışılacağı sempozyumun en önemli siması, Fransa eski. Başbakan Prof. Dr. Raymond Barre olacak. Aynı zamanda ünlü bir ekonomist olan Raymond Barre'in, dünya ekonomisinin geleceğine ilişkin farklı bir sentez yapması bekleniyor. Başbakan . Turgut özal'ın açılış konuşması yapacagı sempozyuma aynca yine , Fransa eski başbakanlarından Couvre de Murville, F. Almanya t Başbakanlık Danışmanı Baldur VVagner, lngiliz milletvekilleri' Lord Kennet ve David Clark, ABD'nin OECD temsilcisi EdMrard,, J. Streator, IMF ust düzey yöneticilerinden Jack de Gloote dâ^, konuşmacı olarak katılacaklar. 18 haziranda İstanbul Sheraton'da'; başlayacak toplantı uç gün sıirecek. Tapan: Sümerbank'ı Koç'a, Sabancı'ya devretmeyeceğiz P"" *"" ' TÜRKİYE TOPLAM SİGARA TÜTÜN TÜKETtM TAHMİM 19501976 19801981 198219831984 18 57 80 84 308 700 477 877 800Kılogram 000 ' 000 " 000 '• 89 787 000 " 1985 94 800 000 100 200 000 105.910.000 '• " ' Türkiye yülık yüzde 5.8 dolayındaki artış hızıyla dünyanın en hızlı büyüyen sigara pazarlarından biri olup ülkemizdeki sigara tüketiminin 100 milyon kiloyu aştığı tahmin ediliyor. ABD'de sigara tüketimi ve dolayısıyla üretimi düşerken Philip Morris, Reynolds ve BA.T. gibi dev sigara tekelleri için Türkiye gibi pazarların çekiciliği artıyor. Güvendiler Kazandılar ABD SİGARA ÜRETİMİ 1976 970 920 ton 1980 714 200 1981 736 500 1982 694.200 1983 667 000 1984 668 200 1985670 500 Sumerbank'a aıt bazı fabrıkalar özel sektore açılıyor. Merinos, Hereke, Pertek, Isparta ve Bunyan ile deri kimyada iki fabrika öncelikle Sumerbank çalışmalarına hisse senedi karşılığı satılacak. Sumerbank Genel Müdürii Dr. Erkan Tapan, "Fabrikalarin yoneticisi >ine biz olacağız. Hisse senetlerini satacağız" dedi. Genel Mudur Tapan, fabrikaların satışı ile ügili uygulama konusunda şunları söyledi: "Sumerbank'ı özel sektöre açarken, fabrikalan Koç'a, Sabancı'ya devretmeyi Erkan Tapan duşunmuyoruz. Öncelikle işçilerimiz fabrikalara ortak olacak'' lar. Duşüncemiz işçinin kıdem tazminatım rehin almak. fşçi, hisse senedi karşılığı primlerle, kıdem tazminatım yeniden elde eder ' ken, fabrikanın da ortağı olacak. İkinci uygulama ise, işçilerin ' ayhklanna karşılık aidat odeme şeklidir. Sendikalarda oldugu gibr ' işçinin aylığından belirli oranlarda aidat kesilerek, fabrikaya or j. tak olmaları sağlanacak!' Dr. Erkan Tapan, Türkiye'den Avru' * pa'ya ihraç edilecek mallarda "Sumerbank garanti belgesi" şaru"' getirileceğini bildirdi. Tapan, uygulamaya tüm fırmalar için önümuzdeki yüdan itibaren başlanacağmı söyledi. Sumerbank'ın yuft '*. çapında başlattığı atılımların sürdürülduğunu, hedeflerinin hal'/j! ka kaliteli ve ucuz ürun sunmak oldugunu kaydeden Erkan Ta : *' pan "Alım gucu olandan alıp, gücü daha az olanlara maliyetine ' satış yapacağız" dedi. Tapan'ın verdiği bilgiye göre Sumerbank*' '• ın "Genç ve Genc", "Yeni Çizgiler", "Uçan Balon" ürünlerinden J sonra e>'lul ayında koylü ve Anadohı insanı için "hasat" satışi* çıkarılacak. Kasketten şalvara kadar yörelerin kendine has kıya !3 fetleri Sumerbank mağazalarında satılacak. Çeyiz seti üretimi ile" ev teksnline ağırlık vereceklerini de anlatan Tapan, kız meslek"' Iiselerı ve olgunlaşma enstituleri ile işbirliği yaparak çeyız setin q de her turlu tekstil ürunünun bulunacaöını bildirdi. (a.a.) i sigaralar için söylüyorum. Bunun piyasaya verilişi ise, ortalama 11 bin TL. dolayındadır. Bu 11 bin TL. ile 2800 TL. arasındaki büyük fark, kaçakçının cebine yansıyan miktardır. Haksız kazancın kendisidir bu. "Toplu Konut Fonu'na 60 milyar lira alındı" denmesi bunun yanında çok küçük bir rakam kalır. Çünkü basit bir rakam kalır. Çünku basit bir hesapla kilosu 11 bin liradan 33 milyon kilo sigaranın kaçakçılara sağladığı ciro, 350 milyar lirayı bugün kesinlikle geçmekte. Yani, kaçakçılık sektörüne yansıyan rakam, 350400 milyar arasında olabilmekte. Şirndi efendim, Türkiye'yi, uluslararası sigara tekelleri açısından Uginç kılan nitdiklerden birinin sigara tüketiminin hızla arttıgı Ülkelerden biri oiması oldugunu beürtmişüniz. tkinci önemli özettik neydi Türkiye'yi yabancı üreticiler açısından önemli kılan? ARAL 1984 ağustosuna kadar, yani son hükümeı döneminde sigara dışalımının resmi yollardan yapılışına kadar Türkiye dünyada, yabancı sigaranın resmen üretilmediğj ve dışalımının resmen yapümadığı tek ülke idi. Dünyada başka bir ülke yoktu böyle. 1974'e kadar bu durumda Italya, Fransa, Avısturya ve Türkiye olmak üzere dört ulke vardı. 1974'ten sonra diğer üç ülkede yabancı sigaranın girişi mumkün oldu. Ama Türkiye'ye resmi yoldan sigara girışi, 1984 ağustosunda ancak mümkün oldu. Böylece, bu cazip pazan ele ge 1. Hizmet Yıhnda, 1.5 Milyar Kâr Payı "Kârzarar ortaklığı" esasına dayalı bir anlayışla tasarrırf sahiplerine ve müteşebbislere hizmet veren Faisal Finans Kurumu 1. hizmet yılında, hesap sahiplerine 1.5 milyar TL. kâr dağıttı. Katılma Hesaplarına En Yüksek Kazanç Faisal Finans Kurumu, "Katılma Hesabı" sahiplerine her 1OO.OOOTL. için 5 Mayıs 1986 itibanyle 3 ayda net 10.826 TL. 6 ayda net 24.813 TL. 1 yılda net 49.927 TL. kâr payı kazandırdı. T. Vakıflar Bankası Aracılığıyla Başvurma İmkânı Faisal Finans Kurumu'na şahsen başvurma imkânınız yoksa, T. Vakıflar Bankası'nın bütün şubelerine müracaat ederek hiçbir ücret ödemeden telefon ve teleks havalesi ile Kurumumuz nezdinde "Katılma Hesabı" açtırabilirsiniz. Para arzı 155 milyar lira kabardı L% ANKARA, (ANKA) Geniş anlamdaki para arzı mayısın ilte; yarısında 155.5 milyar liralık artış kaydetti. Merkez Bankası ve" " rilerine göre, 16 mayıs tarihde 8 trilyon 386.2 milyar lira olan pai ra arzı, yılbaşından bu yana 998.8 milyar lira arttı. Para arzımrt yılın ilk 4.5 ayında gösıerdiği artışın 694.1 milyar liralık bölümü vadeli mevduattan, 222.8 milyar liralık bölümü dolaşımdaki pa.; radan ve 106.5 milyar liralık bolümu vadesiz tasarruf mevduaroı tmdan kaynaklandı. Dolaşımdaki parala ilk 4.5 ayda ortaya çı, , kan artışın ise yüzde 45.8'i oranında 102 milyar liralık bölümü.,; nun son 15 gune ait oldugu beiirlendi. ,;.; Pakdemirli bugün İngiltere'de £ FAİSAL FİNANS KURUMU "Faizsiz Sistem" Kemeraltı Caddesi N<v 46 Tophane / İstanbul Tel: 145 67 54 (5 hat) Teleks: 25694 ffk Ir 25729 tfks tr Hazine ve Dış Ticaret Musteşarı Ekrem Pakdemirli, Thatcher^ hukumeünin davetlisi olarak bugüntngiltere'ye g y gidiyor. 21 ' ^ • g g y ,j rana kadar İngiltere'de kalacak olan Pakdemirli'ye büyük firma ve kuruluşlann temsilcilerinden oluşan 26 kişilik bir he>ret eşlik ,^ ediyor. Pakdemirli ve beraberindeki heyet, Londra'da Görünme.^ yen Ihracat Konseyi. Orta Doğu Dernegi ve Londra Ticaret Odası,,) yetkilileri ile goruşmelerde bulunacak. Bu arada, Pakdemirli, arar : ! larında ticaret ile görevli Devlet Bakanı Alan Clark'ın da yer alrf, dığı bazı hükümet yetkilileri ile temaslar yapacak. Pakdemirli..j nin Londra ziyaretinin başlıca amacmın, iki ülke arasında son \ yıllarda büyük bir artış gösteren ikili ticaretin daha da geliştiril mesi oldugu belirtiliyor.