Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
1? HAZİRAN 1986 EKONOMİ CUMHURİYET/9 Ekonomide yaz tatiü yok, bekleyiş var Ekonomi Servisi Bayram tatilinden sonra ekonomide "yaz dönemi"ne gırilecek ve bir yandan yaz dönemının alışılagelmış gelismeleri yaşanırken diğer yandan hemen her toplum kesimini ilgilendiren uygulamalar gundeme gelecek. Bayram öncesinde gerçekleştirilen duzenlemeleri, bayram sonrasında gündeme gelecek olan duzenlemeler izleyecek; işçi, memur ve çiftçi eline geçecek paranın hesabını yeniden yaparken gozunu fiyat etiketlerinden ayıramayacak, ekonomiyı yonetme noktasında bulunanlar ise fıyatların yanı sıra başta emisyon ve doviz gıriş çıkışı olmak uzere çeşiüi gostergeleri dikkatle izlemek zorunda olacaklar. Yaz doneminde gündeme gelecek olan gehşmelerin başlıcaları şunlar: MEMUR MAAŞLARI: Daha önce alınmış olan karar gereğince memurlann maaş katsayısının temmuz ayı başından itibaren 62'ye, sosyal \ü vardım ödeneğinin de 21 bin 500 liraya yukseltilmesi gerekiyor. Ancak hukumetin çeşitli etkenleri goz onüne alarak artış oranlarını değiştirmesi ve 62 katsayı yerine 63 ya da 64 katsayı uygulamasmı gündeme getirmesi ve özellikle ku Bayram sonrasında her kesimi ilgilendiren gelişmeler gündeme gelecek 1SCEMN EVREN1NDEN ŞUKRAN KETENQ da urunlerinin ıthaünı pahalılaştıran yeni fonların uygulanmasına bayramdan sonra başlanacağı sanıhyor. IŞÇtVE TURİZM DOVtZİ GİRİŞİ: Yaz döneminin olağan beklentıleri arasında yer alan işçi ve turizm dovızleri girişi bu yıl ozel bir onem kazanmış bulunuyor. Merkez Bankası ve Hazıne'nin yuklu dış borç taksitleriyle karşı karşıya bulunduğu Haziran sonu/temmuz başı doneminde döviz dengesinin korunabilmesi için işçi ve turizm dövizi girişlerinin beklenülere cevap verecek boyutta olması da onem taşıyor. ZAM BEKLENTİSİ: Yaz donemi gundemindeolan yukarda sıraladığımız gelişmelerin yanı sıra özellikle kamu kesimi tarafından halka sunulan bazı temel mal ve hizmetlere zam yapılması olasılığını da unutmamak gerekiyor. Boyle bir olasılığın yaz ortasında soğuk duş etkisi yapacağı sanıhyor. Tum bu gelişme ve beklentiler gerek sokaktaki vatandaşın, işçinin, memurun, çiftçinin, emeklinin, tasarruf sahibının, gerekse ekonomiyle ilgili duzenlemeleri yapmak, kararları almak noktasında bulunanların oldukça "sıcak" ve hareketli bir yaz yaşayacaklarını gosteriyor. Sendikalar Ne İşe Yarar? önümüzdekı günler, yaz ayları genelde tatil duygusunu yaşatıyorsa da, işçi işveren ilişkilerinde yaklaşan önemlı toplusözleşmeler ve de sendikalardaki seçimler nedenı ile bir hareketlenme, kıpırdanma anlamına geliyor. Bayram öncesı metal işkotunda MESSTürk Metal Sendikaları toplusözleşme masasına oturdular. Otomobiliş ilk çağrıyı yaptı. Tekstil işkolunda işveren sendikası Tekstil yeni toplu sozleşme dönemi ıçin hazırlamış okjuğu iş değerlendirmesi çalışmasını kamuoyuna açıkladı. Daha önce başlamış olan toplu sözleşme görüşmelerinde ise belirgin bir tıkanma var. 1982 Anayasası ve yasaların çizdiği dar çerçevede sendikalar sadece ve sadece toplu sözleşme yapan örgütler olarak görülmek istenmıştir. Bazı önemli hak kısrtlamalarının varlığı ile birlikte, yine de Batılı anlamda sendikal haklan tanıyan 1961 Anayasası ve 1963 yasalannın çizdiği daha geniş yasal çerçevede dahi sendikalanmız toptu sözleşme yapmayı en önemli görevleri olarak görmüşlerdı Bilim adamlannın "toplusözleşme sendikacıhğı" olarak mtelendirdikleri 196380 doneminde, sendikalar "ışçılerin ekonomik, sosyal, külturel çıkariarmı korumak ve getiştirm&k'le ilgili çok yönlü görev ve ışlevlerinden çok azı ile ılgılenmişlerdi. 1963'te başlayan grevli, toplu sözleşmeli sendikal hakların kullanılmasının ilk yılları ıçin, toplu sözleşme yapabılmeV, yeni sozleşmelerle ışyerı çalışma koşulları ve ucretlerı lyıleştirebılmek doğal olarak ağırlıklı bir önem kazanmıştı. Sözleşme yapabilmek, daha iyi sözleşme yapabilmek, isçılerın sendikalarda toplanmasını sağlayabiliyordu. Yeni anayasal ve yasal duzenlemeler, sendikaları. sosyal barışın sağlandığı ülkelerdekı gıbı çok yönlu ışlevlerıne yönlendirme yerine, başlıca ışlevlen "toplusözleşme yapmak" olan dar bir çerçeveye, yasal zorunluluk olarak soktu. Boylece ilk yılların elestiri konusu olan kısır ışlevı, belkı de doğal sayılabilecek gelişımi, sendikalar ıçin yasalar değışmedıkçe temel işlev haline geldi. Acaba öyle mi? Sendikalar yeni yasal düzenin kendilerıne bırakmış olduğu bu biricik ışlevi yerine getirebiliyorlar mı? Gerçekten toplusözleşme yapma hakkını olsun kullanabiliyortar mı? En üst düzey sendika yöneticilerimızin kamuoyuna yaptıkları açıklamalarda sık sık kullandıklan sözcüklerle vurgulayalım ki; "Hayır". Toplusözleşmelenn altına "kerherf' imza atıyor, "kerhen" toplusözleşme masasına oturuyorlar. 1984'te hükümet tavan ücret artışını %30 olarak ılan ederken, Türkİş %43'ün altına inılmeyeceğını ılan etmış, ancak bütün sendika yöneticilerı hukümetin ve TISK'e bağlı özel sektor işveren sendikalannın dıkte ettırdiklerı sözleşmelerin altına ımza atmışlardı. Enflasyon yıl sonunda % 53 olarak belirlenirken, bir yıl içindeki işçilerin gerçek ücret kayıpları ortalama % 10'un çok üstüne çıkmıştı. 1985'te benzer bır oyun sahnelenmış, hukümet yine yılın başında yılm sonunda gerçekleşmeyecek duşük bir enflasyon tahmini yapmış, buna dayalı ışverenlerın sözleşmelerde dayatacakları tavan belirlenmiş, sendikacılann imzalamak zorunda kaldıkıarı sözleşmelerin tavanı % 27 artı 3000 lirada kalırken, yıl sonu enflasyonu değışen resmı ıstatistıklerde %45'lere ulaşmıştı. Boylece ışçı 1985'te de sendikalar elı ıle bağıtlanan toplu sözleşmelerde yine ortalama %10'u aşan ek bır ağır daha yoksullaşmaya uğramıştı Sendikacılar 1986 yılı toplusözleşme dönemıne girerken, işçileri ek bir yoksullaştırmaya düşürmeyecek, hatta geçmış yılların ağır kayıplarını da bir ölçüde gözönünde tutacak sözleşmelerden söz ettıler. Ancak geçmış yıllarda olduğu gıbı, boşa çıkmasından yılmış kendi söyledıklerine kendileri de inanmıyor olacaklar ki, altına inmeyeceklen rakamlardan dahı söz etmediler. 12 Eylül sonrası sendikalar eli ile yapılacak uçüncü grup sözleşmeler dönemine gırdık. Hâlâ hıçbir toparlanma belirtısı yok Işçı sendikaları sankı bir yasal prosedurü yerine getirmış olmak için usulen toplusözleşme masasına oturur gıbıler. Masada taraf olduklarını, belirleyıcı olmaları gerektığini unutmuş gıbiler Yeni anayasalar ve yasal çerçeve içinde ağırlıklannı koyabıleceklerıne ınanmadıklannı soyluyorlar Işverenı caydırıcı, toplu sözleşme masasında anlaşmaya zorlayıcı bır grev hakkı olmadıkça, toplu sözleşme hakkının varlığından söz edilemeyeceğinı belirtiyorlar. Hükümet ve işveren cephesi aksini söylemeye devam etse de, 1982 Anayasası ve sendikal yasaların çizdiği dar çerçeve içinde, sendıkaların başlıca ışlevı sayılan toplu sözleşme yapma ışlevlennı de yerine getırmelerı engelleniyor. Caydırıcı grev hakkı olmadan, etkili bir pazarlık gücü, toplu sözleşme hakkından söz etmeye olanak yok. Yine de bu gerçeğı görmek, söylemek sendikaları kurtarmıyor. Ne hükümet ne de iktidan belırleyen işveren cephesınin bu düzeni değıştırmeye nıyetli olmadığı ortada. MESS ve Kımya Isverenlerınden sonra Tekstil İşveren Sendikası da ışçı sendikalannın görüşü, katkısı olmadan kendi istedığınce ış değerlendırme sistemıni getırdi Toplusözleşme masalarında ışçı sendikalannın göruşlerınin alındığı, ıstemlerının belirleyıcı olduğu gunler 12 Eylül öncesinde kaldı Şımdı sadece işveren istemlerı tartışılıp, bır mıktar rötuşlanarak onların ıstemı doğrultusunda toplusözleşme metni haline geliyor Işcıler her yeni sözleşme ile çok ağır bıçimde yeniden yoksullaşmanın içine gırerlerken, çalışma koşullarından da pek çok haklarını daha yıtır' mış oluyodar. En sakıncalı ve gelecek ıçin, iş barışı ıçin en tehlikeli soru işçilerin kafasında yer etmeye başlıyor; "Sendikalar ne işe yarar?" diye. Sendıkaların yasalardan ağlamaktan vaz geçip, "varolma" çarelerinı, bır yolunu bulma zamanı gelip geçıyor bile Ekonominin yaz donemi pundemi Wlemurlann yeni maaşlan katsayı düzenlemesiyle belirlenecek. \üzbinlerce işçinin toplusözteşme göruşmeleri masada. Çiftçi, destekıeme ahmlannı ve gübrede serbest fiyatı bekliyor. çuk memuru duşunerek sosyal yardımı daha fazla artırmas) olanağı da var. Bu tercihin, birkaç alternatiflı zam senaryosu hazırlanarak yapılacak bir toplu değerlendirmeden sonra kesinleşeceği ve memurlann 1 temmuzda alacaklan maaşlann belirleneceği sanıhyor. İŞÇİ ÜCRETLERİ: Özel kesimde bazı buyuk grup sozleşmelerinın gorüşmeleri başlamış bulunuyor. Onumuzdeki aylarda gündeme gelecek olan diğer sozleşmelerle birlikte çok sayıda ozel sektor işçisinin alacağı zamlar belirlenirken kamu kesiminde yuzbinlerce işçiyi kapsayacak buyuk sözleşmelerin ağırlığı yaz Tasarruf sahibi, düşen faizle direnen enflasyonun hesabını yapıyor. Ferdi konut kredisi için memura ve sigortahya tanman süre doluyor. KMT lerin satılması yaz döneminin en sıcak tartışma konusu olacak. 9 lthalatta yeni fonlarla yeni döneme girilmesi bekleniyor. E)ış borç ödeyecek olan Hazine, gö'zünü işçi ve turizm dövizine dikti. Bazı temel mallarda KÎT zamları yaz ortasında soğuk duş yaptırabilir. çalıştıklan kunımlara, sigortalılar ise SSK'ye başvuracaklar. Ayrıca ferdi konut kredisi için EmIak ve Kredi Bankası'na başvurular da 12 haziranda başlayacak. ry KtTLERİN SATIŞI: Bazı KIT'lerin satışı için yapılan çalışmalann onumuzdeki donemde hızlandırılacağı ve hazırlık çalışmalarından sonra uygulamanın başlayacağı sanıhyor. KtT'lerin satışı konusunun, yaz döneminin en sıcak tartışmaiarından bırine konu olacağı tahmın edılıyor. İTHALATTA VENİ DÖNEM: Ithalatta bazı dayanıklı tuketim mallarının ıthalını ucuzlatan, buna karşılık "liiks" tanımına giren bazı mallarla bazı gı * sonundan itibaren kendını hissettirmeye başlayacak. Boylece geniş bir işçi kesiminin ucretı yeniden belirlenmiş olacak. ÇİFTÇtNİN DURUMU: Tarım kesiminde bir yandan başta buğday ve diğer tahıllar olmak üzere destekleme alımına tabi urunlerde alımların başlamasıyla çiftçinin eline para geçecek, hasat mevsimi alışveriş mevsimiyle bırleşecek. Diğer yandan çiftçinin temel girdılennden bıri olan gubrede serbest fiyat ve serh/est ıthalat uygulaması temmuz başında başlayacak. FAİZLERDE İNDtRİM: Bay ram sonrasında uç ay vadeli me\duatın bn;' fu'i yuzde 42 yerı ne yuzde 40, bir aylık mevduatın faizı ise yuzde 35 >erine yuzde 30 olarak uygulanacak, vadesiz mevduatın faizi de boylece yuzde 10'a duşurulmuş olacak. Üç ayda bır elıne geçen faize "ek gelir" olarak bakma eğilimındeki kuçuk tasarruf sahibi boylece bir darbe daha yiyecek; vadesız fonları bankada tutup tutmama tercihini yapacak olan buyuk para sahibi ise yeniden duşunecek. Enflasyon direnirken faızlerın duşurulmesının banka dışı alanlara mevduat kaçışını nasıl etkileyeceğini ise uygulama gösterecek. FERDİ KONUT KREDİSİ: Eylul ayında dağıtılmasına başlanacağı belirtilen ferdi konut kredisi için başvuru suresi 30 hazıranda sona eriyor. Ferdi konut kredısı almak isteyen memurlar TÜRKİYE'den Yerli sanayi ııluslararası ihalelerde korunacak ANKARA (a.«.) Sanayi ve Ticaret Bakanhğı, kamu kurum ve kuruluşlarının açacağı ihalelerde, yerli sanayiinin korunması amacıyla bazı kriterlere dikkat edilmesini istedı. Bakanhğın ilgıli birimlere gönderdiği bir yanyla, açılacak uluslararası ihalelerde, Türk firmalarına da imkân tanınması ıçin tesis ihalesi yerine gruplar halinde makine ve ekipman ihalesi açılması istendi. Sanayi ve Ticaret Bakanlığı'nın ilgili yazısında, alınan teşvik önlemleriyle yabancı sermayenin yatırım yapma isteğinin guclendirildiği ve bunun özellikle iş makineleri üretimi konusunda belirginleştiğine dikkat çekildi. Yazıda yerli sanayiinin gelişmesi için, kamu kuruluşlarının açacaklan uluslararası ihalelerde, tesıs ihalesi yerine, yatınm kapsamındaki makine ve ekipmanın gruplar halinde ihaleye çıkanlması gerektiği vurgulandı. Kışın okııl, yazın mankenlik Otobus duraklanndakı bayram kalabahğı normal iş gunlerindeki yoğunluğu aratmayacak duzeydeydi. <r Ayhklar 40 bin liraya yukseltildi hem okuduklarını, hem de okul harçlıklarını çıkarabilmck için yavn mankenlik yaptıklannı belirterek, "Geçen yıl bıze ayda 24 bin lira veriyorlardı Bu yıl aylığımtzı 40 bin liraya yukselttiler. Ayrıca mağazaya göturdüğumuz mOŞıeri eğer alışveriş yaparsa, buna ek olarak bıze 5001000 lıra arasında değişen bahşiş de veriyorlar" şeklinde konusuyorlar. Sunnet giysisi satan mağazalar, muşteri çekebitmtk için 1015 yaşlan arasındaki çocuklara belli bir ücret karşılığında mankenlik yaptmyorlar. Mankenlik yapan Murat Bedin (13), Ali Erdoğan (14) ve Recep Uçal (11) tstanbul bayramda ortadireğe haldı Cebınde parası olan, tatil yörelerine kaçınca, bayram geleneklerinı terk etmeyen ve maddi olanaksızlık nedeniyle keniten ayrüamayan htanbullular sokaklara döküldü. Ekonomi Seoisi Üst ve ustorta gelır gruplan Şeker Bayramı ıle hafta sonu arasına sıkışan 2 gunu de kendilerıne tatil edıp sahıl yörelerine ya da vazhk evlerıne "kaçınca" ılk bakışta Istanbul'un boşaldığı zannedıldı. Ancak arife gununun pazara rastlamasına rağmen alt ve orta gelır gruplarına hıtap eden alışveriş yorelerının canlılığı ve bayram gunu otobus durakları ve Lunapark gıbı eğlence yerlerinin kalabalıklığı Istanbul'un hıç de boşalmadığını göstenyordu. Bayramlarda buyukleri zıyaret ve el opme alışkanhğını terketmemış ve buna ek olarak maddı olanağı el vermedıği için kentı "terkedememiş" yığınlarca Istanbullu bayram gunlerinde yollara dokulunce Istanbul ıssızlaşma fırsatı bulamadı Bayram gunlerinde otobus duraklanndakı kalabahk, normal ış gunlerindeki sabah ve akşam yoğunluğunu aratmayacak duzevdeydi. Yalnızca normal ış gunlerinde yoğun bir erkek kalabalık kitlesi dikkatı çekerken, bayram gunlerindeki kalabalıkta rengarenk giyinmiş çocuklar ve çoğu başortulu genç yaşlı kadınlar çoğunluğu oluşturuyordu. Özellikle gecekondu semtlerinin yakınlarındakı otobus duraklarının çevresinde ise bayram gunune ozgu "ışportacılar" turemıştı. Akıde şekerınden lokuma, mendılden çoraba ve ıç eamajtnna, plastik oyuncaklardan tesbıhlere bayramda armağan olarak göturulebılecek ve fiyatı 10001500 lırayı geçmeyen pek çok mal, tekerleklı arabalarda alıcısını bekliyordu. Aıle buyuklerinin elini öptukten sonra mutevazı harçlıklarını alan genç dehkanlılar ise soluğu ya plajlarda aldılar, ya da Lunaparklardaki hedef tahtaları ve kuvvet olçum aletlerının onunde eğlendıler. DUNYA'dan Sanayide hizmetkar" robotların sayısı NS^VX>W^XX^NS^W^^ KD% ithal maUarında fiyatın içine giremedi Ekonomi Servisi KDV, alışverışlerde pazarlık konusu olmaktan kurtulamadı 1 hazırandan itibaren vururluğe gıren KDV'nin fiyatların içine dahıl edilmesi uygulamasına özellikle kırtasiyecılerin ve ithal malı satan mağazalann uymadığı dikkatı çekivor. Istanbul defterdarhğı yetkilılerı, bu konudan çok şikâyet edıldiğını, yeni uvgulamanın eksiksiz uygulanması için yoğun vergı denetimlerine başlanacağını belirtı>orlar. Maliye ve Gumruk Bakanlığı • 8655.. •• KDV PAZARLIĞIS'A DEVAM Dukkân sahipleri, "Bütün etiketleri bir anda nasıl değiştirelim" diyerek kendilerini savunurken, KD V pazarlık konusu olmaya devam ediyor. nın daha çok vergi toplayabılmek amacıyla KDV'nin fiyatlar içınde zorunlu olarak gostenlmesı konusunda başlattığı yeni uygulamaya pıyasanın tam anlamıyla uymadığı goruluyor. Vıtrinlerdeki etiketlerde tek birfiyatınyer alması ve etıketin ustune "KDV fiyatlara dahildir" yazılması gerekırken bazı kırtasiyecı ve ithal malı satan mağazalann etıketlerinde halen "yuzde 10 KDV", "toplam fi>at" gibı yazılara rastlanıyor. Bu mağazalardan alışveriş yapan vatandasa bıri KDV'h, diğeri ise KDV'sız ıkı fiyat soylenıyor. Vatandaş eğer fış istemıyorsa, malı KDV'sız fiyatından satın alabiliyor. Boylece, KDV eskiden olduğu gibi yine satıcı ile alıcı arasında pazarlık konusu oluyor. Perakendecı satıcıya, herhangı bir muşteri tarafından "Etiketlerinizde neden tek fiyat gonınmuyor?" sorusu yoneltildiğinde "Efendim, bu kadar etiketi bir anda değiştirmek olanaksız. Yakında tum etiketlerimizi değiştireceğiz" mazereti bildırilıvor. DÛYİZ KURLARI Dövızın Cınsı 1 ABD Doları 1 Avustralya Doları 1 Avusturya Şılını 1 Batı Alman Markı 1 Belçıka Frangı 1 Danımarka Kronu 1 Fransız Frangı 1 Hollanda Florını 1 İsveç Kronu 1 Isvıçre Frangı 100 Italyan Lıretı 100 Japon Yeni 1 Kuveyt Dınarı 1 Sterlın 1 S Arabıstan Rıyalı Efektif Dövız Dövız Efektif Ahş Alış Satış Satış 686.15 672.70 692.88 672.70 481.68 448.63 466 41 472.24 43.79 42.93 42.93 44.22 306.97 300.95 309.98 300.95 15.05 14.01 14.75 15.19 83.19 81.56 61.56 84.01 96.44 94.55 94.55 97.39 272.77 267.42 275.44 267.42 95.46 93.59 93.59 96.40 372.71 365.40 376.36 365.40 44.82 41 74 43.94 45.26 407.94 379.94 411.94 399.94 2282.61 2328.26 2168 48 2351 09 1011.74 1031.97 1011 74 1042 09 182 98 170 42 184 77 179.39 Dıjet rnalat sar Hassas aıetter san 4 G«M ve kmyasal 3 Robot olabilmek için gerekli nitelikler Ekonomi Servisi Bilim kurgu romanlannda robotlar, ya candan birer dosttur, ya da şeytan, ama hiçbir zaman aptal değildirler. Günumuzde giderek yaygınlaşan robotlar ise, hiç de bilim kurgu filmlerde gösterilen, ya da romanlarda anlatılanlar gibı değiller ve hatta bazılarına " r o b o t " adını vermek bile mümkun değil. ABD Robot Endustrileri Birliği de bu konuda aynı kaygıları duvuyor olmalı kı, geçen gunlerde yayımladığı bir yazıda, bir cihaza " r o b o t " denilebilmesi için belirli yeteneklere sahip olması gerektığini belirtti. Her ne kadar Turkiye'de kâğıt katlama makınelenne bile " r o b o t " adı veriliyorsa da, Japonya'da kullanılan yuzlerce robot türünden yalnızca 10 grubun " r o b o t " statusune sahip olduğu belirlendi. Gerek Japon, gerekse ABD'li uzmanlara gore, yalnızca açıp kapama, boyama, bır yerden alıp diğenne koyma gibi ışler yapan makineler, robot sınıfından sayılmıyorlar. Uzmanlar, "kendi duşunen" robotların yapılmava çalışıldığı bu dönemde, bu tur makinelere robot denılmesini bır tur "hakaret" sayıyorlar. Dev Ispanyol KÎT'i SEAT'ı Volkswagen aldı NİLGÜN CERRAHOĞLU MADRİD Ispanya, en buyuk kamu iktisadi teşebbuslennden biri olan "SEAT" otomobil fabrikalarını, Volks>vagen'e sattı. Volksvtagen ve SEAT arasındakı satış anlaşması dun Isvıçrenin Cenevre kentınde Alman ve İspanyol yetkililer arasında imzalandı. Anlaşmaya göre Almanlar ilk etapta "SEAF'in yuzde 51'ine sahip olacaklar ve giderek bu paylarını arttıracaklar. Yıl sonunda "SEAT'in yuzde 75'ine sahip olacak olan Volksvvagen, 1990'da "SEAT'ı tamamen satın alacak. SEAT arabalan, Franco doneminde yuksek koruma duvarları arkasında gelışen KIT endustrilerine bir ornekti. Fiat'ın teknık yardımı ve sermayesi ile kurulan SEAT, Ispanya'da Fiat arabalarını "SEAT" adıyla uretiyordu. Ancak Ispanyol ekonomısının giderek dışa açılması sonucunda ekonomik cazibesını kaybeden "SEAF'tan, 1980'lerin başında Fiat'ın ayrılması sonucu bu dev KİT, ağır bir kriz içine girmişti. Fazla uretim kapasitesi ve etkin olmayan işgücu ile 1985 yılı zaran 36,5 mılyar pesataya ulaşan SEAT'ı hukumet bir ara kapatmayı bile dusundu. Son 6 yılda ise toplam zaran 198 mılyar pesatayı bulan bu dev KIT 1 ın, en sonunda personelinin azaltılması ve borçlarının odenerek sağhğına kavuşturulması şartıyla Almanlara satılmasına karar verildi. Ispanya"nın SEAT'ı Almanlara satmasının ardında, aynı zamanda ulkenin yeni gerçekleştirdığı AET uyeliği bulunuyor. İşbaşmdaki sosyalistlerin bu kararı, geniş bir ekonomiyi liberalleştırme çerçevesi içinde aldığı goruluyor. Zaten AET uyeliği nedeniyle gumruklerın onumuzdeki 7 yıl içinde indirilecek olması ve giderek araba ithalinin liberalızasyonu "SEAT" gibi koruma duvarları arasında yaşayan bır KIT'in daha fazla elde tutulmasına olanak vermıyor. 2% \ p 12 HAZİRAN 1986 TARİHİNDEKİ DÛVİZ KURLARI S ? T.C. ZtRAAT BANKASI DÖVİZ AUŞTL UTHİTL 679.42 693472.19 481.63 43.35 44.21 303.95 310.02 14.89 15.19 82.37 84.01 95.49 97 39 270.09 275.49 93 59 95 46 369 06 376.44 43.94 44 81 399 94 407.93 482 40 492 04 2282.57 2328.20 88 54 90 31 1021 84 1042 27 179 39 182 97 jfij DÖVİZİN CİNSİ 1 AIOMUM 1 AVttSTRALYA MUUU 1 AVNSTMYA ffcM 1 MTI A U U I MANKI HaCkAFRAMI 1 lANİHAMÜt K M M 1 FRANSB HUUMI ' 1 WWI>WI FIJNM i İSVEÇ mom 1 tSVtÇHE FKAMI I M ITALYAN LNKTI 1MMP0NYEMİ 1 t f " " . DOLUU imVEYTDNUM 1 NORVEÇ UMNNJ 1STEMMI 1 S. AJUiteTAİ ttiAÜ EFEKTİF AU$TL SATtŞTL 679 42 713.39 448.58 495.80 43.35 45 51 303 95 319 14 14.15 1564 82.37 86 48 95 49 100 26 270 09 283 59 93.59 98.26 369 06 387 52 41 74 4613 379 94 419 93 458.28 506 52 2168 45 2396 70 8411 92 c : 1021 841072 93 170 42 188 36 İŞADAMINTS HAZİRAN GÜNLÜĞL Hazırlayan BIGL.SE KADAR Anonım şırkeılerm geçen ay kullanmaiarı gereken damgapulu bedellen, vergı daıresıne makbuz karşılığt yattntır Boş vıdeo ıle ses kuseu ımalı ve ııhalmden geçen a\ kesilen % 2 ıergı kesıntısı. Zıraat Bankası 'na yaıırılır 16 HAZIRASA KADAR Geçen ayın Banka \e Sıgorta Işlemlerı Beyannamesı, vergı daıresıne \erüır \e odenır 20 HAZIRASA KADAR 20'den fazla ışçı çalışlıran ,şverlerınde seçen a\ vapılai odemelerm \ergı kesmıılen, Muhıasar Bevanname ıle lergı daıresıne lenlmelı ve odenmelıdır Lcretlılenn geçen ay alısfarura ^efış sonuçları, Vergı tade Beyannamest ıle vergı daıresıne bddınlmelıdır H.TURGUT~ARIG 25 HAZİRA>4 KADAR Geçen ayın Katma Değer Beyannamesı \ergı daıresıne verılır Ve varsa kesınlı fazlası ıle peşın vergısı % SO'dan hesaplanurak odenır. 30 HAZİRA.\A KADAR Mayıs 1986 Aylık Sıgorıa Bıldırgesı S.S.K Bölge Mudurluğune \erılır \e avlık prımı odenır Gelır \ergısının 2 laksıdı 11 İ) odenmelıdır hhalalçı Belgelen, Tnarer le Sanayi Odaian'nu \ızelenır Geçen yıl salışian va da gayrı safı ış hasılallan ""0 mılyonu asan peraker,decıler, ay başında yazarkasa kuilanmak zorunda olduklarından, hazırlıklarını lamamlamalıdırlar Emlak Beyannamesı \ erme suresi bu ay sonuna dek uzaııldığ.ından vermevenler vararlanmalı BatKur'un hazıran u\lık pn/nı banka\a \atinlir Bolivya, alacaklılarına umut verdi Ekonomi Servisi Bolivya' nın alacakh bankalan, ulkenın 680 milyon dolarlık kısa vadeli dış borçlarını alma umudu ıçıne gırdiler. Paz Estensorro hukumetı ıle bu halıa sonunda bır odeme planı imzalamayı uman bankalar, hukumetın geçen hafta IMF ile yaptığı 57 milyon dolarlık geri ödemeden cesaret aldılar. IMF ile yapılan anlaşmanın 1984'ten bu yana gerçekleştirilen ilk odeme planı olduğuna dikkatı çeken uluslararası bankacılık çe\relerı, o tarihte kesilen borç ödemelerinın yenıden başlayabıleceğını belirtiyorlar. Bankacıları duşiınduren tek nokta ise, 1984 yılında kesilen borç ödemesi ve görüşmelerinden sonra ulkenın sınma bınen 150 müyon dolarlık ek borcun yıl sonuna kadar odenmesı gereğı. i T.C. ZtRAAT BANKASI "Cucune ertşılraez"