Katalog

9 MA YIS 1986 KÜLTÜRYAŞAM CUMHURİYET/5 SİNEMA HAYVANLAR İSMAİL GÜLGEÇ Ifeşüçamdan TV'ye: Çalıkuşu TV'de pazar akşamları, eskiden "Dallas" turu gösterişlı Amerikan dizilerine aynlırdı Şimdi pazar akşamlarının ayn bır özelliği ve önemı var. En iddıalı yerli diziler gösterüiyor. Bu diziler öylesıne ilgi topluyor kı, başlar başlamaz kamuoyu yoklamalan yapıhyor. Ve sonuçta hep bunların "çok begenildigi" sonucuna vanhyor. Nasıl varılmasın kü... Tum bır hafta boyunca bıze öylesıne uzak kıilturİerden, yaşam bıcımlerinden, değer olçulerinden suzulup gelen onca parlak, gosterişli yapımdan şaşkına donen halkımız, ancak bu dizjlerde kendını buluyor, kendi geçmişine, kışihğine, ozlemlerıne ayna tutan bır drama çabasıyla karşı karşıya gelıyor Beğenmeyıp de ne yapsın? Bu dizilere bız sınema yazarlarının, giderek sanatın tum alanlannda kalem oynatanların da eğilmesi gerekıyor. öylesine etkıli bır olay bu çunkü... Bu gorevi ne yazık kı gereği gıbı yerıne getiremıyoruz. Çeşitli nedenlerden... Ancak bu kez "Çalıkuşu" dizisinin uç bolumunu izledıkten sonra, bunu artık gecıktirilemeyecek bir görev olduğu kanısına vardım ve kaleme (yani daktiloya) sanldım. "Çalıkuşu" gibi bir dizınin de "i>i dizi" dıye yutturulmasının. zaman içınde sinemamıza, TV'mize, uyarlama çabalarına ve tum yaratıcı sanatçılarımtza tarifsız zararlar vereceğı göruşündeyim çunku. ATİLLA DORSAY KİM KEVIE DUM DUMA BEHÎÇ AK a\ 0 kızank\ar flbn dııl,Hadı o y u f Bak! Gazeiede Me yazıyo rlaekjasyon madyasyoa orfıfe.. ZaUr\ \a £ bu mıllerın iantana kopacdıgı Radyasyon ne kadard* hlıyo f FERİDEİLE KÂMURAN Osman Seden'in gerçeklestirdJii "Çahkusu " dizisinde Ferideyi oynayan Aydan Şener, Türkan Şorayin ilk yiOarma bir özentiükten öttyegitmiyor. Kâmuran'ı canlandmm Kenan Kalav ise Kâmuran'm romandaki kisitiğine ters düsuyor. . beklenir) biçımde tam bır Yeşilçam urünune dönuşmuş, en sıradan Yeşilçam duyarlıklarıyla bezenmış... Romanın tum özgun kişıliklen karton kişiliklere, konuştukları en sıradan dıyaloglara, kimı yan kişiler inanılmaz karıkaturlere donuşturulmuş. Yeşilçam'ın bırçok gunahının ilk yaratıcısı olan, melodramın veya "star sistemi"nin (kendi ıfadesıyle de sabıt olarak) kurucuIarından olan Osman Seden. tum "gunah çıkartmalan"na karşın, dıziyı aynı zaaflarla donatmaktan kaçınamamış... nı uzatma, yıneleme, tekrar tekrar gösterme tutkusu nedenıyle kaba bır farsa donuşuyor, vb. Seden, hıçbir sahnenın gerçek anlamı, özü, ıçerıği ustünde kafa yormamış. Örneğin, tum rahibe okulu sahneleri, kaba gulduru motıfleriyle gerçeklığinı yıtiriyor. Seden rahibe okulunda okumamış olabilir. Ama okuyanlar da var. (Örneğin, Dame de Sion mezunu olan kanm). Bır rahibe okulunda, hele 1920'lerde öylesine bır başıboşluk, öylesine bir "laubalilik" olabilir miydi, insan bır bilene sormaz mı? Tum gerçek mekânlar, atmosferler, dekorlar, Seden'in kolay etkı uyandırmaya yönelık belli bazı kaygılarına feda edılmış: Komık. melodramatık ve\ a turıstık etkıLalouch'un veya Öıdemir Birsel'ın turıstık "Turkiye" fılmlerıne rahmet okutacak biçımde, bır dizi (çok) kısa planla vermeyi pek sevıyor: Tekirdağ, Bursa, İspanya, hiç fark etmiyor, yontem aynı.. Film tıkabasa doldu* rulmuş arabesk ağırlıklı bır muzık, dızinin "Yeşilçam duyarlığı"nı pekiştırırken, oyuncular da tumuyle denetimsız bırakılmış gıbı oynuyorlar. \>dan Şener, aslında kuskusuz yeteneklı bir kız.. Ama "star sisJemi"ne karşı çıktığını ilan eden Seden'in elinde verdiği oyun, ılk yıllanndaki bir Turkân Şoray'a özentılikten ileri gitmiyor. Ya filmde ve romanda sureklı olarak "kız gibi güzelliği"nden, "nazik teni'"nden. "hanım evladı" oluşundan soz edilen Kimuran'da ka\ tan bıyıklı bır Kenan Kalav'ın Hafta Sonu gazetesıne poz verır gıbı kasılmaları? Kenan Kalav belkı bir gun iyı bir oyuncu olacak, eğer ben maraıonda Turkiye şampıyonu olursam! yanı 2akn bv bır fehhke diıldı cdnım Had< fyu bafeıırtı.. P İ K M K PİYALE MADK4 SAATLEJ2DIB BU GOSTECSENE; SCDUT UALIMİ t^umartesı gecesı duyarhğı Osman Seden'in "Çalıkuşn" dizisini ızlerken, TRT'nin yıllardır buyuk bır özenle bulup buluşturup ekrana getirdiği cumartesi akşamlannın Turk filmlerıni anımsamamak \e onlardan bırini ızleme duygusuna kapılmamak olanaksız. Hani Turk Sınemasını biraz kuçumser biçımde "Yeşilçam" dıye anma eğıhmı vardır ya! Işte o "Yeşilçam Sineması" sozcuğunun açık veya kapalı olarak içerdıği her şeyi, her turden ucuzluğu, kalıplaşmayı, yüzeysellığı, anlamsızlığı, gayri ciddiliği ve daha birçok şeyi içenyor, "Çalıkuşu" dızisi. Ülkenın gerçek sorunlanna, Osmanlı'nın son döneminde Anadolu'da yaşanan perişanhk ve bırakılmışlığa, devletle halk arasında oluşmuş korkunç uçuruma buram buram bir Reşat Nuri duygusallığıyla sarmalanmış olarak yaklaşan bu guzelim roman, yazmımızın bu temel kitabı, hiç beklenmez (veya çok POZD\ Olçüsüzlük ve ötesi Seden'in en buyuk kusurlarından biri, olçusuzluk. Bir şeyi sonsuza dek yineleyerek guya daha etkili kılma çabası... Kâmuran'ın Ferıde'ye (dikkatli seyircınin saydığı gibı) tam onbir kez "çikolata" (romanın aslında " f o n d a n " ) getirmesı değıl bunun tek örneği... Yatakhane sahnelen veya sınıftaki "şakalar", alabildiğıne basmakaJıp olmalarının yanı sıra, sonsuza dek yinelenıyor. Bir gulme, neşelenme sahnesi, Seden'in elınde nerdeyse bir histeri krizine donuşuyor. Osmanlı burokrasisini eleştirmey i amaçlayan Ferıde öğretmenin atanma işlemleri, yine ay ler... Çağın gerisinde bir "biçimcilik" Sinemamızda adı "biçimci"ye çıkmış Seden'in bıçimcılığınin nasıl aşılmış olduğunu da gösterıyor film. Has sınemacıların çoktan bıraktığı, hatta hemen hiç kullanmadığı 'zoom" tutkusu. Seden anlatımında Mlâ temel oğe tnsanları kimı zaman habire ve karşılıklı (yan >ana değıt) yururken konuşturmak da oyle. Seden, yenı bir mekânı. Claude HIZLI GAZETECI SECDET ŞE.\ *& d<z bektırn, can paçalarıma Bir "resimleme" çabası "Çalıkuşu", bizce son donemde ekrana gelen TV dizılerınin en kotusü. Tum dığer dızılerde belli aksaklıklar da olsa, yeni, taze, biraz amatöree bır yaklaşım, ama yapıtın ruhunu, özunu az çok ka\rarna çabası vardı. "Çalıkuşu" ise, en olumsuz anlamıyla, tam bir profesyoSON AYLAREN KİMİ TV DtZtLERİ İÇİN NOTLAR nel ışi. Tum çabası, bır yapıtı anlamak, kavramak değil, onu Son aylardaki TVdıztlen büyük ılgı gördü, yanliğinin olumlu yanı ağır basan örneklerinden biri "halletmek", "çozumlemek". kı uyandırdu Çoğu zaman tümünü izleyemediğısayılabilir. miz ıçin haklarında yazmadığımız bu diziler tisDşkanneH Harlelye K«faşa: Son dö seyırci içın en etkili olacak bıçım de (buna seyırciyi en iyı uyutatüne göruşlerimızi merak eden okurlanmız olduknemin bence en başanlı dızılerınden bınydı. Peça çok. Aşağıda bu diziler üstüne kapsamlı birer yami Safa'nın romant, içerdığikaramsar, hastalıklı cak biçimde de diyebılırsınız) ekrana aktarmak olan, tumuyle eleştiri değil, ama kısa notlar bulacaksınız. Oz ve zengin üslup özellıkleriyle hem yazımmızda profesyonel, pragmatik, yuzeyOnemli bir roman, hem de sinemalaştırtlması son Itagtattm Saravbsı: Son biryıhn en başasel bır anlayışın urunu.. Bu tur derece zor biryapıt. Gençyönetmen Setih Diriknlı TVdizisL Ziya Oztan'ın başansı, ustalıklı bır bir anlayış, yani Yeşilçam'ın yılUk, temelde bu ışin hakkından gelmiş, romanın tesenaryoya eklenen çok özenli bir çekim aracılığıyla lar yılı temsilcısı olduğu bır anmel atmosferını ve havasmı (kimı zaman seyırciyi Refîk Haüt'in inanılması zor öğeler ıçeren öykubunaltmak pahasma da olsa) ekrana getirebilmişti. layış, ne ele altnan eserın gerçek sünü merakla izlenen birgenlim çizgisınde tutması anlamı, mesajı, boyutları, kişıFilmin genç oyuncuları da çok başarılıydı. Dizi, Oyuncu yönetımınden mtizığme, her şeyin başaliklen ve onlann simgeledıkleri TRT'nin genç adlarafırsat tanımasının gereklıliği nlı olduğu filmın bu denli tutulmasına neden olan ustunde kafa yorar, ne de sınekonusunda iyı bır örnek. asıl özelliğı ve geçmışin İstanbul'undan fhem de ManUaMibüfc Hattı: tddialı olduğu oran manın ozu olan goruntu, goruniki ayn dönemden) çok inandına birer yansıma tuleme sanatı, her goruntunun, da da kötü bır diziydi bu bence. Ünal Küpeli, zagetirmesL. filmin her planının, her karesıten pek ısınabildiğım TRTyönetmenleri arasında A e u u k : Reşat Nurfnin en giizel romanlannnın gerçek anlamı, gerçek ıfade değil. TürkAlman ılıskılen gıbi duyarlı, önemli bir dan biri, sınemamızın emektar yönetmeni Orban ettiklerı ustunde durur. Onun konuyu porselen dukkâmna gıren bırfilgıbu alaAksoy tarajından dizıleştırılmiştL Aksoy'un temel tek amacı, bır yapıtı belli sahnebildiğine kaba biçımde yaklaşan filmın senaryoyanlışı, belkı de dıziyı biraz fazla uzatması, fazla lere bolup resimlemektır Bu sundan oyuncularına, ana dusünce çızgısinden si"yayman" oldu, Görsel kimı dıkkatsızlıklere (ki "resimleme" anlayışının sonuç nemasına, hiçbir yanını sevemedım. Hele Alman bunlar, dizi oynandığında da belirtildı) karşın, olarak nerelere vardığı, romanın toplumunu temsil eden kişilerin seçılişindeki 01"Acanak" bize romanın temelduyarlığım vermeçusuzluk, bağışlanır gıbı değildi. Bu türfılmler, ek ozunden ne kadar uzaklara duşde oldukça başanlı gözüktü. Oyuncu seçımı veyötuğu onun kaygısı değıldir. Ne aldıklan yaşamsal konulara belli zararlar da venetimiyine iyıydL "Acunak", TRTYeşilçam ışbir rebilırler bence. var kı bu, bızım kaygımız. Hele "Çalıkuşu" gibı yazmımızın bır temel yapıtı soz konusu olduğunda. Tum Feride/Kâmuran ılışkisinı şımarık bır çocuk o>u1. Genelkunnay Başkanlığııun yurtdışında bulunan kadrosunda gorevlendirilmek üzere aşagıda belirtilen nuna, "Çalıkuşu"nun Anadolu sınıf ve branşta 657 sayılı Devlet Memurlan Kanununa tabi sıvıl personel ahnacaktır. seruvenını ise, korku filmi oğe2. lsteklilenn en geç 30 Mayıs 1986 günü mesaı bıtımine kadar Genelkurmay Merkez Daıresı Başkanlığına lerıyle desteklenmiş egzotik bır $ahsen müracaat etmelen gerekmektedır. 3. Sınav yen ve tarihı adaylara aynca bildirilecektir. seruvene donuşturen bu yapıtı. onun ıçın cıddı ve ağır biçimde PRS. MAAŞ eleştiriyoruz. Bu dızının belkı de ÜNVANI ADETİ SINIFI DERECE TAHSİLİ tek yararı, bir yandan yapılmaltalyanca Mütercim Gn.td.Hiz. 9 1 Dil Tarih ve ması gerekenı bıze gosterırken. Daktilo Coğrafya Fakültesi ote yandan da "Yeşilçam" sozltalyanca dili ve cuğunun ıçerdiği tum olumsuz edebiyatı bölümü oğeler uzerınde bır kez daha dumezunu olmak şunme fırsatı getırmesinde ola4. PERSONELDE ARANAN NtTELİKLER cak. a. 657 sayıh Devlet Memurlan Kanununun 48 nci maddesındeki şanları tasımak. Osman Seden, filmın gosterılb. Erkek adayiann Askerlik görevıni yapmış olmalan. mesı oncesinde yaptığı bır koc. Muracaat tanhinde 31 yaşından gün almamış olmak nuşmada, "Bu dizi benim eşekd. Çok iyi derecede ltalyanca bilmesi, sekreterlik tecrubesı olması ve daktilo kullanmasını bılmesi. likten insanlıga geçişimin e 4 (dorıl vıllık Yurtdışı görev süresi sonunda Yurtiçı kadrolannda ıstihdam edilecektır urunu" demıştı Insanların ıç5. İSTENİLEN BELGELER tenlıkle yaptığı ıtırafları ele alıp a. Bir adet dilekce (özgeçmişlerıni ve askerlik durumlannı belinir.) sozcuk oyunları yapmaktan hiç b. Savcılık beigesi. hoşlanmam. Yine de ınsan, c. 2 Adet vesıkabk fotograf. "MardinMunih Hattı"nın d. Dıploma aslı veya noterden tasdiklı suretı. Mustafa'sı gıbı sormadan edee. Erkek adayların askerlik terhıs belgesı aslı veya noterden tasdıkli suretı. mıyor: "Bu sozlerin bir yerinde f. Nufus cüzdau sureti. bir >anlı>lık var. Ama acaba ntr(Basıa: 1S92S) de?" ÇİZGİLİK KÂMİL MASARACI AGAÇ Y4ŞKEN EGİLİR KEMAL GOKHA\ İLAN TARİHTE BUGÜN MLMTAZ ARIKA\ Rumtar 'ın adadct y<jvtan baynağı k t kır 9Mayts BüGÜU, BAĞULIK. G/'RİT MECLfS/NİN YFM/M MECUSİ, çefcı/erek erri.. I6&3IDA OSMAİ/U İLAN KADIKÖY 1. ASLİY K HUKLK HAKİMLİĞİ'NDEN Davacı A>ten Ayten \ekılı ^\ Emın hrcn taralından Saiauak Is kele Caddesı No 26 Lskudar adresinde oıu r ur davalı AhmLt A>ten aleyhine açılmış bulunan BOŞANMA davasının açık duru^mjsı Mrasında. davalıya adresı tespıt edılerek teblıgaı >apılamami!> ancak da valı 13.5.1985 gunlu oturumda bızzat duru^maya gelmiş huvıyeti lespıt edılerek beyanı alınmış, bıldırdığı adrese bılahare çıkanlar ıcblıgat ıade edıüıııs ve halen adresının meı.hul olduğu lespıı cdılnm bulunduğundan davalıya ılanen gıvap karan teblığıne karar ^enlmış olup, bu husustakı duruşma 21 4 1986 gunu »aaı 09 00'a muallak bulunduğu hususu da\alı Ahmet Ayten'e; gı\ap karan teblığıne kaım olmak uzere ılan olunur Basın ••*'^ 1985/771 Esas 1985/988 Karar Hâkim: M. Şemsettın Kutluca17105 Y. Işl. Müd.: Aysel Tunç70 Kartal Soğanlık ona mahalle Kılıçalıpasa Sokak No: S'te fırıncılık yapan ve etiketsız ekmek satmak suçundan sanık Ahmet Aydın hakkında mahkememızce 2.5.1985 tarihli ilan ıle TCK'nun 398. maddesi, 647 sayılı kanunun 4. maddesı geregınce 32 000 lıra ağır para cezası ıle teczıyesıne, sanıgın curme vasıta kıldığı meslek ve sanatımn TCK'nın 402. maddesı geregince 3 ay tatılıne ve 7 gün işyerınin l karar venldı. 20.3.1986 Basın: 18814 İLAN T.C. KARTAL 2. SULH CEZA MAHKEMESİ ££KJr/ OLMAK Ü2S/Z& &'£. BYAUET 0U&JMUsocutMüfra W3O'DA, yuuAUisrAAi'tu OSMAULI DEVLETlNPeN AYJSILlP BAGlMSlZLIĞIMl KAZAHIUCA, GıRlT SUMLA/ei, AC¥ININ YUMAMİSTAM'A SAĞLAAJMASl /Ç/A/ &/eÇO£ K€Z. tSYAU Ç.IİİARJMIŞT!. 191O'DA, GIE.ITM£CÜSİNPe YUUAk] KHALI'MA BAĞULİK YŞMIMI eOıLMESİ, MÜSLUMAM TEMSİLCttE&N VF BABtALİ'NıN PEOTESTOSUtJA KAEŞ/M; £L£PTÇ &JOS l/BN lZBLOS 'UtJ ÖkJB&SıYLe MÜSUJMAULAZ MECUS 7V>PLAklTllARJNA ALtNMlYA ÇAKTIR.Gl&iT, 19(3'71E YUHAUlSTAN'A BAğiAAJACAiaj. MA 5 0 YIL ONCE Cumhuriyet Balıkçıhğm inkişafı için Ankara 8 (Telefonla) Iktisad Vekaletı balıkçıltğın ınkışafı etrafında yenı ledbırler almaktadır Bu arada zabıtaı saydıye nızamnamesındeki bazı kısımlann tadılı de takarrur 9 Mayıs 1937 tadılata gore Boğazlar ve Marmara havzası harıç olmak üzere diğer bazı mmtıkalardan bu memnumyeı kaldırılacaktır. Ancak bu mıntıkalan Iktisad Vekaletı tayın edecekıir. Henuz katı bır karar mevcud olmamakla beraber bu projeyı tetkik etmek uzere su 19361986 mahsullerı kongresının ıçıımaa çağnlması muhtemeidır. Kanun projesme nazaran şimdı Maliye Vekaletı tara/ından alınmakta olan yuzde 12.5 resim de Batıkçılıt Bankasına ıntıkal edecekıir. Tahstlat bu banka tarafından yapılacak, ayrtca kooperaııjleı de kurulacakıır. eımıştır. Cerçı su mahsullerı kanunu proje halınde 'lazırlanmışsa da bunun meclısten geçerek merıyete gırmesı zanıana muıevakkıf olduğundan acıl tedbırlertn alınması luzumu gorulmuşıur Nizamname surime ağlarla balık av/anmasını menetmekteydı. Yapılacak